장음표시 사용
131쪽
dictum: sed ego , idquid mihi euenturum est , non reei . In eundem orat. 2. Est mihi tanti, Quirites, huius inuidiae salsae, atque iniqxiae tempestatem se bire; dummodo a uobis huius horribilis belli periei lum depellatur. Et lib. iv. in Verrem: Hie tibi in mentem non uorit, iubere, haec quoque ut resaret. suit tanti, mihi crede: haberes, quod dei dero.
AMOηRεM, ut ope iam dixi, proficiscere:
ac, si mihi, is mico, ut praedica tuo confare uis' ini idiam; recta porge in ea sal v. Dis sera
sermones hominum, se id feceris: uix molam sius his diae si hi exsultum ieris ii su consulis ,sustinebo .sin autem feruire meae lucidi o gloriae mavis; egi edere cum importuna scierat ortim manu; confer te ad Mallium ;concita perditos ciues; si emerea bonis , insere patriae sessum; exsula impio latrocinior ut a me non eiectus ad alienos ,sed inuitatus ad tuos isse uidearis . quamquam
quid eIo te inuitem, a quo iam sciaM essenaemisses, qui tibi ad forum Aurelium praestolarentar arni ui e sciam pactam, o constitutam esse cum Mallio cem e a quo etiam AqVilam illam argente , quam tibi ac tuis omnibus pernici am esse confido muneRamfuturam,cui domi tuae sacrarium Aeserum tuorum constituti fuit, sciam esse praemisiam e tu ut illa Lutius carere possidquam uenerant ad caedem profici ens sibi ast a cuius utaribus saepe istam dextri: impium ad necem ciuium transtulisti. ibis tandem aliqvando, quo te iampridem tua ista cupiditas est raenata ac furiosa rapiebat. neque enis tibi haec res assert dolorem, sid quandam ωrediabilem uoluptatem id hanc te amentiam natura peperit, noluntas exercuit, fortunascinavit. numquam tu noumodo otium ,sed ne bellum quidem, nisi nWarium, in cupisti: nactus es expeditis, atque ab omni non modo fomrtina, uerum etiam si e derelictis constaram improborum manum. luc tu qua laetitia perseere , quibus gaudijs exsultabis, quanta voluptate bacchabere, cum in tantoni mera rvorum neque audies virum bonum quemquam,
neque uidebis'ad huius uitaestudium meditati sunt illi, qui seruntur,ta ores thi; lacere humi non modo ad in sidendum suprum, nertim etiam ad facinus obesthdum uigilare non solum ad isses dum somno marito rem, verrem etiam bonis otiosorum . hales, ubi ostentes illam praeclaram tuam patientiam famis, myris, inopiae,
rerum omnium, quibus te breui im pore constim eo senties. tantum prostri tum, cum te a consulatu repuli, ut easdpotius tentare, quam consul uexare remp. posests u ne ut i quod esset a te elerate si ceptum utra cinium potius,quam bellum et omina Netur.
TIa i praestolarenturi cum accusandi,&dandi casu hoc uerbum usurpatur, ad Attatb.2. In mia notibi praestoler usque ad ri t. non. Mai. AD . FoRvM Aurelium t in Aurelia uia, quae per Etruriam sert. orat. a. & Phil. Ia. PRAESTOLARENT v R. t ut Aurelia uia simul ad C. Mallium resulas iretis. Au v i L A M l si unum legionis: de qua Sallustius: ipse cum liberis S colonis propter Aquilam adiistit; quam bello Cimbrico C. Marius in exercitu habuisse dicebatur. A RcxNT EAM 1 nonino Aquilain, sed cetera quoque signa militaria ex argento suis e , auctor est Plinius. CON f τ 1-τvrvM I, it,l adseruari sol itam dicit in sacrario Catilinae 'iuod sacrarium scelerum, non sacrorum, fuit: ut statim subiungitur. HAEC rest bellum contra patriam. Ex PEDiris,l atque ab omni non modosortuna. v rum etiamste derelictist quod Salluilius dixit, Quibus mala omnia abunde erant, sed neque res, nequc spes bona ulla. Ra I fcruntur, i qui tamquam ad gloriam tuam narrantur. i dixit Or.et. Stuprorum . de oescrum exercitatione assuefaeius, irigorc,&sam S illi ac uigilijs perferendis, sortis ab istis praedicabatur. Eodem sensu pro Archia: Nostra sempcr factur,ta praedicabitur, L. Lucullo dimicante, cuin intersectis ducibus dcprina hostium classis,& incredibilis apud Tenedum pugna illa naualis. H A E E s , ubi Hiintret in cxcrcitu improborum contra remp. conflato. t L L A N praeclaramitiam parientiam I mire exprimit cum irrisione, quod in Catilina praedicabatur, summam patientiam famis, frigoris, inopiae rerum omnium. triuio aulcm apparet in quattuor similiter desinentibus casibus, Illa tuam praeclaram patientiam . quale illud pro Murma: Operarum harum quotidianarii. putat esse consul tulit. Dixit idem de Catilina in ea pro Coclio: Quis in uoluptatibus inquinatior e quis in laboribus irati emtior' FAuis, figuris inopiaererem omnium, i Id Orat.2. Stuprorum,d sculcrum exercitationeas.suefactus,stigore, S fame, di siti, ac uigiliis pcrserendis, fortis ab illis pracdicabatur.Orat. 3 .Frigus, sitiin, famam sere poterat. Et Sallustius: Corpus inediae patims, algoris, uigiliae, supra quam cuiquam credibi
te iit. QE t a v s l fame, frigore, inopia rerum omnium. C V M tea conpulatu repuli, i cum ego, te repulso, consul designatus sum: aut: cum, te consulatum petente, ego consul et i, ut repulsam serres, qui tuos ncearios sensi is, iii probainq. mentcni iam antea cognatam penitu5 ha rem . Ter, ut in argumento diximus. consulaturii Catilina peti jt, primum Cotta ec Torquato cos. deinde Caesare de Figulo: postremo Cicerone&Antonio. LATROCI Ni V Μ, quambiarum, I Latrocinium, priuato duce Catilina: Beliatum, quod ab eo consule excitatum esset.
132쪽
l triae querimoniam detener ac d ecoroercipite iste , quo intendit , is Malliana aperueneris, ηem aἰροῦ- - - η tam iram foret, minavi iactu muratio messe fictam; neminem tam improbum, quino fateatur abutantino Meremo, intectigo hanc res. pestem paullis er primi, non in perpetuκm Gnimiposse. quod si stet cerit, fetamq. seios edus erit , edi eodem'reros ndique costem tinis agris uerit: exfimbetur, aeque de
luis r non mod' hae tam adulta rei pesis,uerum e iam stirpes, ae semen muliniam hominam et enim diu iam, P. c. in bispericulis coniurationis, ins sq. ue si nur inta nescio quo pacto omnium scelerum, ac veteriss aeso, di enter qui ac . reuerit siniimisu Itiris mentibusq. mandare etenim se mecum patria, quae mihi uita mea multo est carior, si cuncta talia,s o iu
auctor sceleris, princi ' c iurationis, euocat rem fruorum, ciuium perdisorumdexirepatienis, ut aiate non emissus ex urbe, sedi issus in urbem esse uideature nonne hunc in uincuti dari, non ad mortem rapi summo supplicio mactari imperabis e quid trium furoris, ct audaciar maturitas in nostri consulatua tempedit te e mos ne maiorum eat persaepe etiansphora ita pus erupit . quodsi ex toto latrocinio se unux tolle in hac re' perniciosios ciues morte multarunt se; inebimurfurtasse ad breue quoddam temgus cura,
u-- o cr metu esse relevati; periculum autem residebit, est
rit inclusum penitus, enis, vique in uisceribus resp. ut sirpe homines aera morbo traui, cum aestu febris iactantur si aquamgelidum biberint, primo releuari uidentur, deinde musto grauius uehementiusq. Ugri intur:sic hic morbus q is inrepublica. eleuatus istius poena uehememius uiuis reliquis ingrauescet. Quare, P. cfecedant improbi ; Ieternantse a bonis i unum in locum congregentur; muro denique, id quod scri iam G. xi fecernantur nobis; desinant insidiari domisuae reusuli, scumsim tribunal praetoris Urbant,obsidere cum statu curiam, malleolos, ct seces ad incendendam n bem comparare: sit denique inscriptum in si te ues cuiusque ciui quid de rep. semiat. Polliceor b c uobis. P. C. totam in nobis consulibus fore diligentium, ta tam in uobis auctoritatem , tantam in equitibus η quae ciuium supplicio rogatae fumeat numquam in hac urbe is, quia rep. defecerunt, ciuium Bir' ru ν t. an inuidia posteris uis times e pr. talarim uero populo II brefers gratiam, quite, hominem perte cogni
tiora , nulla commendatione miorum, tam matureat
Ammum imperium per omnes bonorum tradus extulis, si, opter inuiorum arit alicuius poniculi metum, sata rem ciuium tuorum e s s. sed, siqilis est inuidiae motus, non est uehementi uinueritatis , refortitudinis immdia quam inertia Ac nequitiaepertimescenda an, cum bellora labitur Italia. uerabuntur urbes , tecta ard bunt, tum te non exissimas inuidiae incendla constav
mmmmis Mosanctismis resp. vocibus, edi eorum hominum , qui idem sentium, mentibus pauca respondebo. Ego, si Me optimum factu iudicarem , T C. Catilinam morte multari, unius uoram horae gladiatora i ad uia Meno non dedissem etenim si summi uisit, uarissi manis uirtutem , totam in omnibus bonis conse mi ciues Saturnini, o Gracchorum, σFlacci, O supe- sionem, ut cutiliaeae profectione omnia rate facta, illu-riorum complurium sanguine non modost non contami frata, oppressa, vindicata esse uidiatis . Hisce omnianarunt,sid etiam honestarunt: uerendum cente mihi non bus, Catilina, cum rei p. salute, o cum tua pse cre emi, ne suid, hoc parricida ciuium intersem, inuidiae nisis, cumse eorum exitio, qui se recum o riscelere, mihi in posteritatem res daret. quod si ea maxime δε- parricidioq. iunxerunt, promisiere ad impium bellum ,
poderet; tamen hoc animo perfui, ut inuidiim uim ac nefrium. Tum tu, Iuppitem,qui Udem,quibus harerute partam, gloriam, non inuidiam putarem . quam quam nonnulla sunt in hoc ordine, qui aut ea, Pae imminent, non videant; aut ea, quae uident, dissimulent: quis em Catilinae mollibussiententiis aluerunt, coni
rationemq. nascentem non credenda corroboraucrunt:
quorum auctoritate cuti multi non solum improbi, tierum etiam iNerhi, si in hunc animaduertissem, Cru'
urbs, austicijs a vinulo es constituto, quem Statorem huius urbis, atque imperi, uere nomistamus, hunc, e Thuius sociosa tuis aris, ceterisq. templis, a tectis urbis, ac moenibus, a vis sonunisq. ciuium omnium arcebis; o omnes inimicos bonorum. ostes patriae, latrones μtaliae felorumfoedere interse, ac noriasocietate coniunctos. aeternis supplici,s uiuυ , Mortuosi mactabis.
PE R A EP R etiam priuatit ut P. Scipio poni. max. qui Ti. Gracchum occidit. aliorum exempla, quod quidem No sciam,non exstanti nam Seruilius Ahala, qui sp . Melium istudentem nouis rebus, interemit non uidetur priuatus fuisse,cu esset magister equitum.Aut igittar oratorie,Persaepe,Cicero dixit: aut prisca quoq. tepora complectitur, nondum lata Porcia lege, quae uetustior Sempronia fuit. L E et E s, Porcia,&Sempronia CGracchi. nam etsi dicit intcidum Cicero, o lex Porcia, lege'. mproniae: una tamen Sempronia & in hac ipsa oratione. N in ea pro Rabirio, quam tulit C. Gracchus, nominatur. Sallustius, praeter Porciam, alias leges agnoscit. SE v E R i r AT I s, ac tortitudinis i interiecto Catilina. INERTi AE , acn stitiael emisso. Diviam l a consulatu Lepidi, di Tulli. CorusvLiil sibi duos equites Romanos insidiatos cile, iam dixit. CiRCvMSTAR Et ut det ant practorem orbis num, ius dicentem inter ciues de creduis pecuniis: nam in sectis Catilinae aere asino multi laborabant. HISCE omitibus, i pro cum hisce omnibus improbis. sic locutus Phil. i . His uiginti cohortibus, nullo equitatu, Hirtius ipse Aquilam quartae legionis cum inferret. Et Coclius in ep. ad cic. Eo nune collorii-bus naibi Per nives eundum est. pro cum cohortibus. Tv. Iuppiter, i cuius intemplo senatus babebati ita supra. V erit quia tuci nomiori tuai ope Romani, Sabinis insectistibus,constitere. quo screa : i haec urbs, imperiumq. constitutum.
133쪽
m. ORATIONEM II CICERONI sIN. L. SERGIV M. CATILINAM
Α Μ D a M a timia, auarista, tacutilinam, furentem audacia, stelus anhelantem , polam patriaenesi ris molientem, o uobis atque huic urbi ferrum alammams m
nitotem,ex urbe uel eiecimus,uel
emisimus , uel ipsum egredientem Eoeprosecuti sumus . ab A excessi, euasit, erupit. nulti iam pernicies a monstro Bro atque produis moenibus ipsis intra moenia comparabitur . atque hunc qui munum belli domesici ducem sine controuersia uitanus. non iam inter latera nostra sica illa uersi itur: non in campo,non in foro, non in curia, non denique intra δε- mesticos parietes pertis nessemus. loco illa morus est,cum est ex urbe depulsus: palam iam cum hoste, nusto imp ciente, belrum iustum remus. sine dubio perdidimiubomine magnificeq.uicimus,cum illam ex occultis insidi s in apertum latro tam coniecimus. quod uero non
cruentum mucronem, ut uoluit, extulit; quod uiuis no
bis egressus est; quod ei ferium de manibus extorsimus; quod incolumes ciues,quod atem urbem reliquit; quanto i dxm idum 'maerore assinum esse, pro ligatum putatis ρ iacet ille nanc prostratus, Girites sepe cursum, atque abiectum esse sentit, retorquet occilos, fecto saepe ad hanc urbem, quam exsti auctius ereptam esse luget . quae quidem laeta rimihi videtur quod ι tam pestem euomuerit bras . proiecerit. at si quis est talis, quales esse omnes oportebat, qui in hoc ipse, in
quo exsaciat, O triumphat oratio mea, me vehementer
Wccuset, quod tam capitalem hostem non comprehende-- potius,quam emisti vi et non est ista meu culpa, Qu-rites,sed temporum. laterfectum esse L. Catilinam, y a 'nos.nlisio . fium iampridem oportcbat; Hq. a me mos maiorum, huius isnperi' siveritas, Orest. pHiulabat: sed quam multos fuisse pνtutis, qui,
quae ego de finxem , non crederent f quam multos , qui propter nultitiam non D:arent e quam multos, qui et iam defenderent ρ quam Multos, qui propter improbi: ι seruor t/aese sublato issio, depelli a vobis omne periculum iudicaren ; iam triue ego t. Cui inam non modo inuidiae meae, uec uiuitiam iii ae periculo susim lissem .sed, cum uiderem. ue x is quidem senibus reetiam probat filium, ut erat meritus, morte multus
sim, fore, ut eius focios inuidia oppressus per equi non possem; rem huc dxduxtin tum palam pugnarepostis. cum hostem aperte videretis. quem quidem ero b em . Quirites, quam vilementer foris esse timendum putem, licet hinc intelligatis quod illud etiam molesteser quia
exuo parum comitatus exierit. utinam ille omnis I cum suas copias eduxisset. To irem mihi eduxit,quem amare in praetexta coeperat; Publiuium, Munasium quors aes alienum contractum in popinam nyllum reip. motum asserre poterat, reliquit. quos uiros,quant ali no aere, Eam ualentes, quam nobiles, uos uidetis. it ue ego illum exercitum, Caerica vis legionibus, oe: oc delectu, quem in Ogro Piceno, o Gallico ad Metel--ilus haluit, o bis copiis, quae a nobis quotidie comparantur, magnopere contemno, colleatim ex senibus d streatis, agresti luxuria, ex rusticis decoctoribus', ex. ijs, qui uadimonia deserere, quam Utim exercistim, m . luerunt et quibus ego nou modos aciem exercitus nostri, uerum etiamsi edictum praetoris ostendore, concident.
hos, quos uideo uolitare inso ro,quos fare ad curia, quos etiam in senatum uenire,qui nitent unguentis, qui fustis purpura, mallem siecum uos milites eduxisset: quis hic.ermanent, mementote ηon tam exercitum illum esse nais,quam hos qui exercitum destruerunt oreti essedos atque etiam hoc mayssunt thnendi,quod quid cogit ex me scire senesiqnti neque tamen permoventur. video, mi
Apulia stattributa, qui ha beat Enruriam , qui agrum Picenum, qui Garicum, qui bibas urbasas insidias caedis, atque incendiorum d poposceris. omnia superioris noctis consilia ad me perlata ese statiunt: patefeci in I natu heserno die: Catilina ipse pertimuit, prino,r: hi quid ea si ecto: ae illi uehementer e crat,s illam Meam pri imam lenitalcm perpetuum sperant futuram . quod exstecta l. i. sum asseι vitis, ut uos omnes sctam esse
aperte eoni urionem contra remp. uidereetu . nis uero
si quis rei, qui catilinae similes cum Catilina sent Penon putet . non e I iam lenitati locus: si eritatem res ipsa
flagitat. linum etiam nunc concedam: exeant, propc
Laetatur, nepat etvr desideriosui Catilinam miserii in tabestore: demonstrabo iter: Aurelia uia prase i cs iss
mcestra volent, ad ues enim consiquentur.
134쪽
Onis, at liue huic urbistrea Luam1 .m torem, i uobissimam, urbi stantinam. infra: Quod incolumes ciues quod stantem urbem reliquit. Quo D ei fore dem nibus extor us; l orat. i. Qivities tibi tarn , quoties extorta in sica ista de manibus Qv ALES VFomnes oportebat oportebat omnes comprehendendum potius C tilinam, censere, quam emittendum: sed quam multos suisse putatis, qui, quae go deferrem, non crederem quam multos, qui etiam defenderents P Ros L civit Pei Glui, uidetur esse rcctius: ut sit,post Catilinam morte multatum, socios eius puniendi gratia perquirere, Spersequi. mitior autem in, Pro ui,significatio est. prosequitur enim, qui abeuntem omitatare. Qv A M. hebem teri accipe a contrario sensu, pro, quam non uehementcr. IN praetex-rat cumpuer adhucesset, libidinis causia. IN popinami accusindi casu dixit propter uerbum, Conoactum, in quo motusest. GALLICANIS legi diu, i ordinariis: ad quas celceius accedebat, habitus a Metello Ceserelociore in agro Piceno,&Gallico. EDICTu Mi ex quo praetor urbanus conara creditores ius dicit. FvLGENT purpura, I dclicatos, de lasciuos adolescentes designat. Purpura tein laticlaui, quae senatorum tunica erat: ut angustus clauus equitum. V IDEO, cui Vuliasiit arm-luta, i Apuliam C. Iulio, Etruriam C. Mallio, agrum Picenum Septimo cuidam Camerti attributum, scribit Sallustius: agro Gallico quis praepositus a Catilina sit,non significat: motum tamen ait fuisse in Gal1ia citerioria atque ulteriore, inconsulte, ac ueluti per dementiam cuncta simul agentibus iis, quos ante C
etilina dimiserat. Qui sibi has urbanas insidias caedis, atque incendiorum depoposierit. I Caedis, Cctbe- us. de alii: Incendiorum, Gabinius, distatilius: auctore Sallustio . . AvRELi A uiat per Etruriamucente. Orat. i. Qui tibi ad forum Aurelium praestolarentur. Phlia. Tres uiae, a supero mari Flaminia, is inscro Aurelia, media Aia.
lixam huius urbi; eiecerit . uno mel ei cute cat Iina exhausto, releuata mibi, o recreata re p. videtur.
quiI ericii mali, auGeleris fingi, aut excogituri poten, quod non illa conceperit ρ quis tota Italia uenefici Dis gladiator, quis latro, quis sicarius, quis panicida, quisior entorum ι Melior, quis arcu criptor , quis g
meo, quis nepos, quis adulier, quae Mallar infamis , quucorruptoriuuentutis quis corruptis, o is perditus insuatripotest, qui fecum Cati Pisano similiaris, me u orispe fateatur e quae caedes per hosce nos sine illa finria en e quod nefarium Raptam non per illam e iam ue-
hra fuit,quanta in illo ἰ qui alios ipsi amabat turpistine, aliorum amoris thios si ueruiebat: aliis fiuctus liastianum, Hirs mortem parentum non modo isnpestendo, verum etiam adiuuando pollicebatur . nunc uero quam subito non olum ex urbe, vertim etiam ex agris inge rem numnum perditorum hominum ι egerat e nemo non modo I 'mae,sed nec ulla in angulo totius Italiae oppressus aerealieno fuit, quem non O hoc incredibile si Dis foedum ad tuerit. atque, ut eius diuersa studia in dissiMili ratione sicerepossitis; nemo est in ludo,
diatorio pausso adjacinus audacior, quise non intimum catilinae esse fateatur; nemo Discena levior, o nequior, quisenon eiusdem prope sodalem fuisse commemoret. atque Hevi tamen,suprω um, sialerum exercitatio-
stadis, fortis ab isis praedicabatur, cum hi lustriae sub sdia, atque histrume ita uirtutis in libidine, a ciaq. consuUeret. hoc uero si sui fuerint comites secuti, si ea .rbe exisint, Duo G bdiviniam flagitiosi Pegei,
o nos beatos, o remp. fortunat , o praeclaram laudem consulatus mei. non enim iam sunt mediocres hominum libidines, non humanae audaciae, ac tolerandae: nihil
cogitant, nisi caedem, visi incendia, nisi rapinas: pix monia sua profuderunt, fortunas si s abligurrierunt rres eos iam etiam des deo Te nno coepit: eadem immen illa,quae crat in abundanti sibi permanet. quod si iuuino, o alea comessarionessolum, scorta quaererent: essent lili quidem det odi sed tamen essent feremes: hoc uero quis ferre posit, ineries homines forti is unis insidiari, sulti mos prudenti is, ebrios sobriis ,
dormientes uigilantibas equi mihi accubatues in conuiuiis, complexi mulierci impudicas, vino languidi, confecti coo, fertis redimisi, unguentis obliti, debilitatistupris, erus aut sermonibus uis caedem bonorum, atque urbis incendia. quibus ego confido impendere situm alian poenas iu diu improbitati,nequitiae, fies libidini debitas aut instare iam plane, aut certe iam a propinq'are . quos se meus consulatus , quorum sanare non potest,sustulerit: non breue nescio quod te' ',sed mltasaecula propagarit rei p.nulla es enim n-o,quam pertime si res; nullus rex, qui bellum popu. . insit repost: omnia sunt externa, unius uisis Is Dra, in rur. patina: domesticum bellum manet :. intus insidiae sunt. inius incise simpericulum est: sit .s es hostis: cum
luxuria nobis, inm amentia, cum scelere certandum ea.
huic ego mebeio durem profiteor, Quirites istisipiis in micitias hominum perditorum . quae sanari potκ ant,
quacumque ratione sanabo: quaevesecanda erant, non patiar ad perniciem ciuit apis m are. proin se an e eant, os qui scant, aut,s o in urbe, O in eadem mcnteperi nem, ea, quae merentur, exstinent.
135쪽
C IRcvit sc Rr pro R,l ei reumscribitis, qui aliquem incautum decipit , iis ab eo aliquid aue Diae. propcim. cireumscribi dicuntur pupilli, re adolescentes: quibus insidias ,& fraudes nosse, & e
uere per aetatem non lieet . Iuvenalis de pupillo sit. Is . Pupillum adiura voeantem , Circumscriptorem. de adolescentibus Ciecto Phil. i . Aut cij ciunt uicinos, aut adolescentulos circumscribunt.Et lib. i i I.OT Circumlcriptio adolescentulorum lege Plaetoria. Diu Ens A sudia in dismili ratione .l quid enim tam dissimile quam gladiator, de histrios' illum caedes, hunc scenica leuitas, & nequitia delectat. Et ganter in primis, & ornate Cicero hoc expressit in ea pro Coelio: Neque ego, inquit, tamquam filisse tale imo strum in terris ullum puto, tam ex contrariis, diuersi'. inter se pugnantibus naturae studiis,cupiditatibusq. constatum. Srv PROR vu, sis rem exercis uione aque actus eadem stupra, eademq. scelera oratis r. attigit his uerbis: Ad huius uitae studium meditati sunt illi, qui seruntur, labores tui; laeere humi non modo ad oblidendum stuprum, uerum etiam ad facinus obeundum. Statimq. subiicit, ut interdum copia delectatur: Vigilate non silum ad insidiandum somno maritorum, uerum etiam bonis otioserum. F.RI GORE, orat. i. Habes, ubi ostentes illam praeclaram tuam patientiam simis,fri goris, inopiae rerum omnium. INDvs YRt As subsidia, i quibus rebus adiuuari solet industria, frigore, same, siti, uigilip perferendis. INsrnvMεNTA uiuuiisl quibus ad bene agendum tamquam
instrumentis, utitur uirtus. IN . L l a i Di N v, audaci .l Libidine, in stupris: Audacia, in sceleriabus. Fi DE si cum iis nemo iam pecuniam c at. rear lib. ii l. bel. ci. Cum fides in Italia esset an gustior. COMEss Ario est si ientacula matutina,ante prandium; comessationes uespertina post cenam crant: ut cxemplis intelligitur. t mihi I Mihi, quod ad sententiam attinet, abundat: sedo natum quendam, re uim habet, a contemnente pronunciatum. ΕRvCYAN Tl apte:cum dixerit, Viano languidi, coniecti cibo. CAEDEM bonori , atque urbis incendia. l quod orationis initio de Catia lina dixit, Vobis, atque huic urbi turrum, flammamq. ininitantem. VNIus uirtute, i Cn. Pompeia significat, multis antea bellis, nunc etiam Mithridatico uictorem RgsECANDAl ut in morbis in dicinam chir lac requirentibus: in qua translatione subiunxit, Manare, ut in ep. ad Cassium: Manabat illud malum urbanum. Phil. i. duobus uerbis usus est: Cum serperet in urbe infinitum malum, idq. man
Ar et ni Mit, quirites, cp id anta me mos Eum eiectum Catilinam . quod Mosi uerbo qnipsem, istos ipsos eiicerem, qui haec loquuntur.
homo enim uidelitet timidus, permodestus vocem confuli merere nox potuit: mulatque ireis exsultura ius usest, parit, quieuit. Hesterno die cum domi meae paene interfectus e n,senuum in aedem Iouis Statoris uoca vi, rem o rem ad patres con criptos detuli. quo cum
catilina nevisset quis eum stratorenet uite quis alutauit e quis devique ita ad exit ut perdisum citicis , aenon potius ut Anportuni mirem hostem/quin etiam minespes eius ondisi, partem illausi Ulliorum ad quaini
is accGorat, nudo, atque inanem reliquerunt. hic ego uehenrens :lla consul, qui uerbo ei es in exsiliatain etitio, quae L.ύ a Cati ita, noctu πιο conuentu apudM. Lae infui . Me ne . cum isse, homo atidacissimus , eo
fies tia ca ut prMο retiis isset; patefeci cetera: quid ea nocte e id et, quid in proximam O lituisset,quemas
modi in es t ei ratio totius belli descripta, edocui. cum haesitaret, cum cunctaretur, quaesiui, quid dubitaret esse eo, quo iampridem pararat , dum arma, cum si res, c- sies, eum tubas,cumsigna militaria um
larum domi suaefecerat, sita em spe praemissam . in eo Alium eiiciebam, quem iam ingressim in bellum esse i iadnam e etenim, credo, iste centurio, q'dia Uro Fa l. ηο castra possit, bellum populo REDo nomine indixit; in castra nunc non catilinam ducem exstinant; illa, eiectus in exsilium ,st Masiliam, ut ais t, non tu
haec cestra confieret. o condicionem mi ram non modo admini andue, verum etiam conseruandae reip. nunc si L. Catilina, consiliri, laboribus periculis meis cis m-
A susAc debilita uso lito pertimurrit,s mentiam mutauerit, deseruerit uos, to Urium belli sciundi abier rit, ea hoc cursu selisis, O belli iter adfigam, atque in
exsilium conuerteris: non ille a messoliatus armis a daciae, non ob pefactus, ac perterritus mea diluentia, non deje, conatus depulos, sed indemnatus, innocens in exsultam eiectas a GUula ui, o minis ese Ecetur ro erunt, qui ierum , hoc fecerit, non improbum, sed Miserum, me non diligenti mum consulem, sed crudelis smum urannum existimari uelint. Est mihi tanti, Quiarites, huius nuidiae esse, atque iniquae tempestaretus disti dum isodo a uobis huius horribilis belli, ac nes ri pericultam depellatur .diciatur anetitus esse a me, Lis do eat is ex Alium: se viri credite ou es iturui.
'tLAM illam, cuream, I uideorat. r. Is rn renturis,l Mallium risulanum signiscat, quii faeiundi postea dux suit, ut ait Sallustius. MAssi LI AM, ut aismi ,1 qua de re sic apud. Sallustium.
136쪽
Ιn Orationem II. in Catilinam. I 2 s.
sallustium. At Catilina ex itinere plerisque consularibus, praeterea optimo cuique litteras mittit: se, fissis eriminibus circumuentum, quoniam factioni inimicorum resistere nequiverit, fortunae cedere,Massiliam in exsulium proficisci. Ibant autem Romani exsiles Massiliam in exstilium . quod exemplo Milonis, qui Clodium occidit, perspicuum satis est. Esr mihi rami, I non recuse. orat. l. sed est tanti, dummodosia tua priuatast calamitas, e carcip. periculis seiungatur.
NVM co Au adiri immortalibus milia, tu rebus omnibus oninus ocoplasissu, o dicrites, insudiaemeae leuandae caussi, ut L. Cutilia bites alis id de possemne detrahere, ac fidem acquirere exam Dire exercitum hostAm, atque in armis uolitare quid enim ea lectas in bellum quid e reno in Natione in diatur sed triduo tamen audietis: multoq. magis il- omnim tuo possessiones sacrosanctasfuturas putas 'an Ad timeo, aremihi sit inuidiosii maliquando, quod illum tabulas nouas derram, qui istas a Carsima exstinant remiserim tius, quam quod eiecerim. sed, cum sint ho- meo beneficio tabulae nouae rostremur, uerum aucti mines, pullium, cum profectussit, eiectum esse dicant: nariae . neque enim ini, qui postpones habent, aliar ῆdem,sisuersectus est,quid dicerent' quψnquam si, tione u Diqi Op Ut . quod si maturius facere u qui Catilinam Masiliam ire disi, ant, non cum hoc qum lusnt, neque, id quod hi rem est, certare cum Uuxuiuur 7'am uerentur. nemo est istorum tam misericors, ris fiuctibus praediorum: locupletioribus iis, ct meli via illum non ad Masilum, quam ad Massiensiuire ma- ribus civibus uteremur. sed hosce homines minimeputo iit. Te autem si mehercules hoc, quodagit , numquam pertim siendos: quod aut deduci de sententia possint: ante cogitasset, tamen latrocinantemst interfici mallet, aut, si permanebunt, madis mihi uidentur uota facturi quam exsulem uiuere. hune nero, cum ei nyil adhuc contra remp. quam arma laturi. Alterum genus es e haerer ipsius uoluntatem, cogitationem. acciderit, ni- rlim, qui quamquam premuntur aere alieno,domi ut si quod uiuis nobis Roma ' us est: optemus potius, nem tamen evectant, rerum potiri uolunt, honores, titeat in exsilii , quam queramur. Sed cur tamdiu de quos quieta rep. desperant,perturbata consequi ρ ρ uno hoste loquimur; de eo horie, quit fateturstes arbitrantur. quibus hocpeaecipiendum uidetur: unum se hostem ; σ quem, quia, quod seruolui, murtis scilicet o idem, qMod ceteris omnibus, ut deleremst id, tres, non liseo, de 's, qui dis mutini, qui Ilymae re- quod conantur, consequi post primum omnium,mei manent, qui nobisium punt, nihil dicimus e quos quidem sum ustilare, adesse, prouidere resp. deinde magnos mihegris uti modo fieri posset ion tam ulcissi studeo, quam mos esse in bonis uisis, Mavam concordiam, maximam sanare, ipsos placare resp. neque, id quare fieri non multitudinem, magnaspraeterea copias militum: deos post, si me odire uoluerint, intelligo. exponam rata denique immortales huic inuicto populo, clari fimo imn Maiarites, ex quibus generibus hominum Hyae co--. perio, puli herrimae milicon natantam uim scelerispraepiae comparentur: deinde singulis medicinam consilij, sentis auxilium es laturos, quod si iam sent id, quod atque orationis meae ,si quam potero, assecam, Vnum cum summo 'rore cupirent, adepti: num illi in emere ursenus est eucum,qui magno in aere alieno maiores etiam bis, o Pine civium, quae mente conscelerata ine n
possessiones habent; quarum amore adducti distes faria concupierunt, si consules, aut dictatores, ut etiam D modo possunt. borum hominum Desti est boneIlisse reges sterant Iuturos e non uident st cupere id, quod sima: sunt enim locupletes: uoluntas uero, er caussa -- adepti fuerint, fugitiuo alicui, acit gladiatori concedi perudentiis a. tu agris, tu ae misi, tu argento, tu fis neces
Hoc quod aris, i ut patriam oppugnet. Qv A M queramur. l non enim ibit. MAio Rxstatam post iones habent ;l itaque postunt, si uelint, aere alieno liberari. QvARuM a reata milibrui nullo modo possunt. l dis tui, quo sent obstricti, acre alimo. De hoc hominum genere sie in oratione pro Sulla. Illud erat genus hominum horribile, & pertimescendum, qui tanto amore suas possessiones amplexi tenebant, ut abiis membra diuellicitius, ac dis babi posse diceres. FIDEM acquirere et quam
amiserunt; quia non Aluunt, quibus debent. Supra de alio vixit hominum genere: Res eos iampridem , fides descere nuper coepit. TAavLAsel ut nemini soluatur. AvC T ION A R I AE. ut eorum bona proscribantur,&in auctione uendantur. ΑLi A ratione ullat nisi hac, ut uenditione sitarunt possccionum satisfaciant creditoribus suis. . CERTAR Et cum tamen userae fruetita praediorum uincant. V or A facturii domi quiestentes ainorepossessionum suarum. ARMA laturi. t ad bellum profecti. PRAxsauris auxi lumes laturos. l non dubito, quin, Praesentis, rectius sit: ut ad . Deos, seratur, non ad, Sceleris. nam & or. . I ta praesentes his temporibus opem & auxilium nobis tulerunt, ut eos paene oculis uidere poliamus. Fuci rivo alicui aut agadiatori I qui anna cum his contra remp.
TER et iv v genus saetate iam essorium, sedi est Massius, cui nunc Catili succes. t. hisum omnes ex men exercitatisne robusum: quo ex genere Uie s colon 6 qMas Sulla consitist: quas ego uniuersas cia
137쪽
Histra esse epitantam, uirora insentior stillameuhi sint coloni Ar eratis , remutasse pecumis sumpti Uus, i Hol tis r. iactar tibi dum aedificiant tamquam Matis dum praedijs lectis, famili smagnis con uise apparatis deliinamur, in tantum aes alienum reciderunt, ut, si alui essὸ uelint, Sulla sit iis
ab inferis excitandus. qui etiam non Mos erien mines tenues, atque egenter, in eundem illam lem ro serum uetera mi ulerunt. quos ego ut more, auis tes. in eodem genere praedatorum, diseptorumq. pono . sed eos hoc moneo: desinant si uere , o proscriptiones, o dictaturas cogi me. tantus enim illarum temporum
Olor lausus es ciuitati, ut iam isa non modo homines, sta ne pecudes quide mihi possurae esse uideantur. urarium genus est Laee uarium , o mistum, e ttulieri
tum: qui iampritim premuntur: qui numquam eme Idint et qui param inertia, partim male gerendo negotio, partim etiam Mnptibus in vetere acre alieno uacillaintrqui uadisncmys, iudicνs, proscriptiondus bonorem e saligari, primvlii Oex urbe, O ex agris se in illac stra conterre dicuntur. hince ego non tam milites acres , quam infitiatores lentos esse arbitror. qui homines priamtim, sesare non possimi, corruant , ita, ut non m do tiritus, sed ne uicta quidem prolim sientiant. χω Atad non intelligo, quamobrem,si uiuere honese nonpos. sunt,perire turpiter uelint; aut cur, minore dolore perituros secum multis, quam si soli reant, Mitrentur.
AE τ A τ ε iam e suerem, i sepra: Ego illum exercitum magnopere contemno, collectum ex senibus
desperatis. I Ap IN ARvM ueter mi Sullani temporis. PRos CRIPTIONES, est diactaturas 1 proscriptit Sulla .lictator, quos in bello aduersarios habuerat. VARIvM,l quia uon uno xantum uitio, sed partim inertia, partim male gerendo nogotio, partim etiam sumptibus in uetere aere alieno uacillant. PREMvNτvR;l aere alieno. VACILLANT et non uia tur stare posse. itaque subiungitur: Si istare non possunt, corruam. INFiTIATORESI quin gent sc debere, quod iuren care non possunt qui mos corum est, qui luendo non sunt. LENTOS,l Lentos &acres, opposuit. Lentos autem insitiatores dixit, quia solutionem infitiando di Grent, omniaq. lcntc agerent . procrastinanto. NON modo ciuitas , l non modo nullo rei p. sed ne priuati quid hominis damno .sintiant, metaphoram absiluit, quae coepit in uerbo, Vacillant: α ad eandem illud periinci, Si stare non possunt corruant. Si . v I vERε ho)reste non polym , t in urbe, propter aes alienum, quo numquam emergent.
P E R i R E turpiteri ciuili bello, cum hostibus reip. comuncti. Curi multis, i Catilinacaciis. s vllo ιι pereant P
OVi N c τ v Μ genus en parricidarum, sicari
rum, denique omnium Orcinorosorum: quos ego a Catilina non revoco. nam neque diuesii ab eopsunt ; pereant sine in latrocinio, quoniam uni ita
multi, ut eos carcer capere non postfit . Postremtim a tem genus en non solum numero , verum etiam genere
ipso, atque uita, quod proprium eri Catilinae, de eius delectu, immo uero de complexu eius, ac seu,quos pexo eupillo nitidos, aut Anberbes, aut bene barbaros uidetis, inanitatis, o talaribus tunicis, uelis amictos, non t os : quorum Omnis indvntia uitae, ct uigilanici labor in antelucanis cenis expromit . tu his Iremus omnes aleatores, omras adulteri, omnes ripitri, impudiciq. uersimur. hi pueri tam lepidi, ac delicati, non solum amare, ct amari, neque a tare,ct Lahaire, M etiam meo uibrum, O Paris e uenena didicerunt: qui nisi e eunt, nisi pereunt; etiam se catilina perterit, scitote hoela re siminarium catilinarium futurum. aerumtamen reid sibili miseri uolunt e numpis secum muliercuris sunt in causta di cturi ζ qu madmodum aut illis carere poterunt, his praefertis iam noctibua quo autem pacto ιllio penninrem, atque illas pruinas, aenises serente nisi iccircost faecilius hiemem toleraturos putat, quod in conuiuijs nudi altare didicerunt. o bellum magnopere pertis nescendum, cum hanc sit habiturus C tilina Aortiorum cohortem praetoriam. In lavitenunc , Quirites , contra has tam praeclaras Catilia
nae copias uestra praesidia, vestrosque exercitus: O primum gladiat i illi confins , O Lucio consiles,
imperatorcsque uinros oppoηite : deinde contra illam naustagorum eiectam , ac debilitatam manum florem totius Italiae, at robur educite et iam uero urbes col viarum , ac mum piorum restondebunt Catilinae tumulis LGribus . neque uero ceteras copias, OrnaMenta, prasidia ae ira cum illius latronis inopia, atque egestare debeo conferre .ms,omi Urs his rebus omnibus, quibus nos; ppeditamus,ega CG atu, equitibus R. populo, urbe, aerario, m ctigalibus, cuncta Italia, provincijs omnibus, exteris iuuionibus δ' inquam, his r bus omissis, ipsis caussas, quae ister st con istunt, contendere uelimus i cx eo ipso, suam valde illi iaceant, ii tririgerepossumus. ex hac enim parte putor pugnari iulinc petulantia; hinc puduitiae , iam stuprum; hinc des, illinc fraudatio ; hinc pieto, illine scelas; binc constantia, illiuefuror ; hinc Mnestas Pinc turpitudo: hinc continentia, illinc libido i hinc deuique aequiras, temporantia, fortitudo prudentis,uirtutes omnes certant inminiquitate, cum luxuria, cum ignavia, clim I mcrisare. cum uitqs omnibus t potem copiae cum enate , b na ratio cum perdita, mens acum amentia, bonad
n uetes cum omium rerum desperatione confligit. Hhuiusmodi certamine, ac proelio nonne etiarns bom
studia deficiant, dis ipsi immortales cogent ab his praeclarissimis uis tibus tot, o tanta uitia si perari e
138쪽
In Orationem II. in Catilinam ir
BTu x Misares, I cum subiungat, Hi pueri tam lepidi,ac desica unon uidetur in eos conuenire η ne barbatos: l genui in se se, Paenoba bais . M NICATIS, I cum probro: quale illud
imitii lib. ix. Et tunica manico, chabent dimicula mitra, quod iniit Are est. v x List tenuisitinis togis. ANTLI. v CA, I S 1 quae cutiliora nona coeptae sint, usiue eon Oe produeantur, ut ad luccm Propς accedant sequinis dici. RES ROND E B v N TI sinules erunt. eum ironia. S v PF EDI T Ain v - abundam . .
diran iam rate, uestra tecta cristodηs, vigiliis.' defendite; mihi,ut urbi sine vestro mesu, auo
memi de hae nominia excursione Catili te,si umbi spiras, finesq. defendot: gladiatores, quam Ist illexvaxi molin, certi sim fore putauit, quam- quin meliore animo sunt, quam dinspatricis m. tinate tamen in uisa conlisi untur et Q. Metellus,m emeto, prostici hoc, in um Gallicaninn,Pic nnmq. praemisi, aut opprimet ho minem, aut omnes elius motus, conatus φ prohibebit: reliquis autem de rebus constituendis, maturandis, aetendis iam ad senatum reseremus, quem umori uidetis. Nunc illas, pia in urbe remansierunt, atque adeo qui contra urbis salutem
mesamq. uesborum in urbe a catilina relictisint, quamquam sunt hostes, tamen, quia nati sunt ciues, monitos etiam atque etiam uolo. mea lenitas adhues eudbtutior Misa en, hoc eripectauit, ut id, quod lates ' erumperet. quod reliquum eri, iam non possum obliuisici eam bane esse patriam, me horum esse consulem; mihi aut eum his,iuendum, aut pro his es moriendum . nullus est pomiae curios, nullus insidiator uiae zy qui exire nolunt, consulere,bipossunt: qui uero in urbe se eommouerit, cuius ego non modo factu re,sita inceptum vigium, conatum ne contra patriam deprete ero, sentiet in hac urbe
esse consules vigilantes, esse egredios magianatus, esse
sorte sinatum, earma, esse carcerem, quem uindiacem noriorum ac marisenore scelerum maioresn nri esse uolueri t. atque haec omni is agentur, uir res, ut res maximae minimo motu, peris la Iurem nullo tumultu, bellum intestinis, ac domesticum,post b minum memoriam crudelissimum, o maximum, me uno totato duce, o imperatoresedetur . quod ego te ad mmmeabo, Quirites , ut ,si ullo modo fieri puerit, ne improbus quidem quisquam Mae urbe poenam sivi si laris susserat. fitas uis manifestae audaciae,se impendens patriae periculam me necessario de hac animi lenitate deduxerint: illud profecto perficiam , quod in tanto, o tam insidios bello uix optandum videtur, ut neque b=nus quissuam intereat,paucorumq. poena uos omnes alui essem suis. quae quidem ego neque a prudentia, neque humanis consilνs sietus polliceor uobis, Quirites, Ied multis, non dubiis deorum immortalium sinii rationibus: quibus ego ducibus in haclyem,sententiam. sum hi gressus: qui iam no procul, ut quondam solebant, ab extera hoste, atque longinquo , sita bis praesentes suo
numine, atque auxilio sua templa, atque urbis tecta defendunt: quos vos, Quirites, precari, uenerari, atque
implorare debetis, ut, quam urbem putiberrimam si rent simam , potentii ams esse voluerunt, hanc, milibus hostium copijs terra, mariq. superatis, apσd, til orum ciuium nefario scelere debendant.
C LAnt τοκssi qui ne cum Catilina coniungi possent, decreuit senatus uti Capuam,& in cetryra municipia distribuerentur pro cuiusque opibus. Sallustius. PAR s patricior , t qui Catili nactauent. Poras TAT g tamen hi uectra continebuntur. I distributi Capuam, & in cetera municipia. METELLus,l Celer, qui praetor erat. OΜN E S eius motus, nar sprohibebit. 1 de quo Sagustius: detinus Celer cum tribus regionibus in agro Piceno praesidinat, ex dissicultate rerum eadem illa millimans, quae supra diximus, Catilinam agitare. igitur, ubi iter eius ex pestigis cognouit, castra propere mouit, ac sub ipsis radicibus montium consedit: qua illi destensiis crat in Galliam properanti. Vix opliadrim videtur potius enim optandum uidetur, ut in tanto tam insidioso bello improbi
139쪽
Ira, liberosq. uestros, atque hoc do
ηat sinam pulcherrimamque --bem, holerno die, deorum immortalium IImmo erga uos amore aboribus, consiti's, periculis meis, ex L ma, atquese ro, ac paene exsaucibus fati creptam, O uobis conseruatam, ac re litutam videtis . si non minus nobis iucundi, arquc illustres sunt dies,quibus construamur,quam ieri, quibus nascimur ; quod Autis certa laetitia est, n fendi incerta condulo; O quotamesensu nascimur,cum luptate construamur: profecto, quoniam illum, qui e urbem condidit,ad deos immortales beneuolentia, Dan , sustulimus, esse apud. vos, peste sq. uestros hahonore ebit is, quieundem hanc urbem conditam mplificatamq. Duauit . nam to turbi templis , delubris, tectis omnibus, ac moenibus subiectos prope iam ignesciscunda oss reIliua istis: ijdemq. gladios inremp. dias Irictos retudimus; muιrones q. eorum a iugulis uestris reiecimur . quae quondam in senatu illustrata, pausa. cta, comperta sunt per me : uobis iam exponam breuia ter, Quirites: ut, quanta, o quam manifesta, qua ratione inuestigata, ' comprehensasint. uos,qui et ignoratis, e exspectatis ,sitrepostis. Principio ut Catiliana paucis ante Lebus erupit ex urbe, cum Aceleris sui si clos, obuisse nefar' belli acerrimos duces Romacr
lilaset; semper uigilaui, prouidi, Quirites,quemadmodum in tantis, e 'tam absconditis insedra salui esse
possimus . nam tum, cum ea urbe Catilinam circiebam , non enim iam uereor huius uerbi inuidium,eum ilia maluit timenda, quod uiuus egressus est sed tum,c- i
tum exterminari uolebam; aut reliquam coniuratorum
manum sibi exituram, aut eos, qui remansissent, infise mos sine illo ac debiles , e putabam. atque ego, ut uidi, quos maximo furore, oscitere esse in lammatos sileba,
eos esse nobisum Ilymae remansit se, in eo omnes dies noctesq. confrempsi, ut, quid agerent, quid molarenturis tirem, ac uiderem: ut, quoniam auribus uestris, propter incredibilem magnitudinem sceleris minorem md faceret oratio mea,rem ira comprehEderem, ut tum demum animis satu ι hestrae prouideretis, cum oculis reficium ipsim uideretis. itaque ut comperi legatos, Gobrogum, belli transalpini O tumultus Gallici excitandicaris a P. Lentulo PDIuiratos, eosq. in Gaialiam adsuos ciues, eodem itinere cum litteris , marum t . ad Catilinam essemissos, comitemq. iis adiunctum Vulturtium, atque huic datas esse ad Catilinam litteras : facultatem mihi oblatamputaui,ut, quod erat findimum, quodq. ego si per optabam a diis minet ori libus, tota res nonsolum a me, sed etiam a fera , O auilis manifeste deprehenderetur. itaque hesterno die L. Flaccum, C. Pontinium, praetores,sorti mos, atque
amanti ams resp. uiros, ad metiocatii: rem omnem e
posui ; quod fieri placeret, Oileia illi autem, qui omnia
de rep. haeclara atque egro entirent,sine recusati sene, ac sine ulla mora negotiis susceperunt; incum ariuesterasceret,occulte ad ponetem Mi auium peruenerunt; atqueibi inpra imis utilis ita bipartiti fuerunt, sit Tiaboris inter eos O pons interesset. codem autem ex ipsi mr mire quamsu icione multos fortes viros eduxerat rer ego depraefectura Matina complures delectos adolescenses,quo rvm opera ut circi tac in reip. praesidio,cum gladisi miseram. interim, leuia sere uigia clam,cum iam pontem cum magno comisatu legati caelabrogum ingredi inciperent, unaqI usturtisi: sit tu eos impetus: educuntur ab illis sues, , eina nostris. res crvi pra toribus nota soliti ignorabat ira ceteris . tum intei ve tu Pontiast, atque Flacci pugna, quae erat com fu, si datur; litterae, quaecumque erant in eo comitatu, itit Iris signis, praetoribus traduntur: iIs comprehensi ad me, cum iam Glucesceret, de cuntur. atque horum o mnium scelerum mprobi Mum machinatorem Cimbrum Gabinium fatisn ad me, nihil tam suspica virm ,
uocari: deinde item accersitur L Statilius, erpost eum Cerbeus: rarri me aut Ientullis uenit, credo,quod hi litteris dandis praeter confitetudinem proxima nocte uigilarat. Cum μmmis ac clari mis huius ciuitatis uiaris, qui, audita re, requentes ad me mane conumerant, luteras a me prius aperiri, quam ad senarim referrem ,
placeret; ne si nihil esset inuent demere a me tantus tumultus iniectus civitati videretur: negatii me esse isecturum, ut de periculo publico non ad consilium pubi cum rem integram desere . etenim, Quirites, etiamsi
ea quae erant ad me delata, reporta non essent et tamen ego non arbitrabar in tantis rei p. periculis esse mihi η miam diligenti pertimes aim. Senatum sequentem celeriter, ut uid iis,coegi: atque interea flati a monitu . Gobrogum c . Susio..m, praetorem, fortem
140쪽
In Orationem III. in Catilinam. I 29
inrum. mis, meae aedibus Cethegi ,siquid telorum si praesidio uteretur, ad urbem quamprimum crememsu era G. ex quibus ille maximum siorum numerum, ercisu accederet i id autem eo consilio, ut, cum urbem O ladiorum extudit traduxi Vulturtium sine Gaditi m nubus ex partibus, quemadmodum desirinum, digbrias Em ei publicam iussu senatus dedi: hortatus sum, ut butum. enar, mcondissent, caraemq. insuram ciuium ea, quaestre sine timore indicaret. tum ille, cum uix ficissent,praesto est ille, qui est funentes exciperet, se magno umore recepist, disit, a Prantiaostha- β m his uintanis ducibus coniungeret. here ad Catilinam mandata, oe liuerar, ut seruorum
Oniast No diei patefacta Allobro 'in indicio eoniuratione,&Incustodiam traditis coniurationis principibus, ep. i aio. a. ad Att. I s, i dese ipse dicit . Gemina. comparatio est: una inter eos dies, quibus conseruamiir, de eos, 'uibus nascimur; autera inter Romulum, qui urbem condidit, di se ipsem, qui conditam seruauit. L EGATOS Allobrogum, publice, priuatimq. aere alieno oppretas. A . P. L E N-T V Lot praetore. UvLτvRr i v M.t Sallustius Publium inpellat,&Crot --niensem, cui postea senatus praemia dedit amplissima: orat. q. L. FLACCvM,lpro quo instat oratio. C. PONT1NivM,l qui post aliquot annos de Allobrogibus triumphauit, Ciceronis l. legatus in prouincia fuit. Da . PRAEFECTvRA Marmal opida Italiae cuncta, uel municipia, uel coloniae, uel praefecturae erant, legis Iuliae beneficio, quae belli Marsici tempore, ciuitatem Italis cunctis, arma deponentibus, laigitain, pracfecturae aut suis legibus utebantur. REs eras praeroribus nota solis,l si Sallu stio credimus, Allobrogum quoque legatis nota erat . cum enim diu in incerto habuissent, quid consilij caperent; tandem Q Fabio Sangae, cuius patrocinio plurimum ciuitas eorum uix tur, Am omncm, uti cognouerant, apericndam e cccnssierunt. Cicero autam, per Sangam consilio cognito, Allobrogibus praecepit, ut sitidium coniurationis lichementer simularent; ceteros adirent; bene polli rentur; darentq. operam, uti eos, quam maxime manifestos haberent. Haec Sallustius. H o R v Momniam celerum improbis imi machinatorein Chubrum Gabinium I de quo S llustius: Gabinium accersi, quo maior auctoritas sermoni inesset: eo praesente coniurationem aperit: nominat socios. CE T H E G v s: C. Cornelius Cethegus smator. IN listeris dansit ad Catilinam. PRAETER consuetudinem: quia uigilare litus non esset: propterea infra: in quidem ego cum ex urbe pellebam, hoc prouidebam animo, QS i rus, remoto Catilina, nec mihi es te P. Lentuli somnum, nec L. sit adipem, nec C. Cethegi suriosam te ueritatem pertimescendam. R spvstra non essent; l nondum apertis litteria, necdum consecuribus Gabinio, Statilio, Cethego, Lentulo. Coacii: 1 in aede Coneotatae. insta,&Sallustius. Vr serum pra sedio uteretur, i in litteris, quarum exemplum Sallustius ponit, hoc erat. Considero, quid tuae rationes postulem: auxilium petas ab omnibus, etiam ab infinis. Et Cicero, easdem litteras recitans, cum aliqua tamin uarietate, inquit: Cura, ut omnium tibi auxilia adiungas, etiam infimorum.
INτRonvcri autem Galli, iusiurandum ibi, o
litteras a P. Lentulo, Cethego, Statilio ad fiam gen tem datas es diverunt,utque itamiab his, a I. Cassio ego praescriptum, ut aequitatum in Italiam quam im mitterent , pedesrossi i copias non defuturas: Lentulum autem sibi confirm , ex libris sibγllinis. rusticu .re onsis se es tertium illum cornelium, ad quem re vim huius urbis, atqne imperium peruenire est neces: Cinnam ante se, Sullam fuisse: eundem. dixisse, fatalem hunc es annum ad interitum huius umbis, atque imperii, qtii isdemnus annus post uim iii a blationem, poti capit οἰν autem incensiionem uiges
mus. Hanc auι Cethego cum celeris controuersiam suis dixerunt, quod Leuculo, ct ceteris, ramalibusraelem eri, atque utem lacendi placeret. Cethego hi Mium idio, in vide. etur. Ac, ne Iunum sit. uir res. abellas proterri tu simas, quae a quoque dicebantur datae . primum e tendimu Cethego signum cod et it . u i tiaviniuci amus, legi 's. erat scriptum ipsem sanan . ob. 93.m sic natu e p uti, si , quae earum ψristis ι formasset, G2 factamin: Gare, ut ιι illi
Durent, q'aesi l ui eo; am recepissent. tum Ceth Ius, qui paullo te aliq'id talia deglud Asinico, quae apud inum erant deprehensae, res ondisset, dixisset βsemper bonorum ferramentorum sudiosum fuisse , r
citatis litteris, debilitatus, atque abiectus, consi ensia conuictus repente conticuit. Introductus est Statilius: cognouit O signum, manum suam . recitatae siuntiabellae in eandem fere sententiam et confessus est. Tum Ostori tabellas Lentulo , σ p aesimi , cognosceret ne signum: annuit . est uero, inquam , signum notum, imago aut tui, claris uiri, qui am tuis unice patriam, ciuessuos ; quae quidem te a tanto stetere
etiam muta reuocare debuit. Leguntur eadem ratione ad
senatum Allobrogum populum. litterae .si quid de his rebus dicere uellet stat potestatem. atque ille quidem priamo negavit: poct autem aliquanto, toto iam indicio e
posito, atque edito , surrexis: quasi uis a Gallis, quids-bi esset cum 's, quamobrem domum suam uenissent; itemq. a Vulturiis. qui cum illi breuiter constantem re bones ut, per quem ad eum,quotiesq. uenisent; quasessat q. ab eo nihil ne breum esu de libris si civis locutus: tum siubito illa sielere dcmω, quania uis conscient tiae esset, ostendis: nam, cum id post imitari. repexteR praetcr