장음표시 사용
201쪽
rebar i damnati de ambitu in exsuli una non ibant ame Ciceronem consillem. ille damnaris exsultumi gelata irrogauit. tro Murcna. Lo Cus es mel ignobile municipium, exigua seequentia, nullis opibus futile constat: siquidem con lari potius calamitosoriam animos, quam inflammare poterat. M Λ R C ELI S, patri, pii , t Caio pra noni uterque fuit. 1 unt, ad quos Cicero scribit lib.xv. CAvs SA cum bona calida esset P.Sullae,non ut Autronij. ad lenitalcm igitur, k miscricordiam ipsa me natura,cauia si non aduersante. hortata est.
HI c ait se illa, radices, regnum meum ferre non
posse. Quod totim, Torquat regnuri. λωημί tus, credo, mei; in quo ego imperaui nihil, sed contra patribus conscriptis, o bonis omnibus panui. quo in magistratu non institutum est a me.i dice ,regurem, sied non permis m. quem ιum in tanto imperio, tantapotesate non dicis fuisse regem, nunc prizatum regnare diacis ' quo tandem nomine' quod, in quos res nonia dix si, inquit, damnatisiunt; quem defendis, si erat se absi lutum isti. hic tibi ego de testimoni's meis hoc respondeo: se silpon dixerim , te in eos dixisse; sin verum,non esse
hoc re are crem uerum iuratos dicas phobare. de huius ste tantum dico, nullas a me op x P. sellam , nullam ρ
tentiam init denique, praeterm defensionis, ea si urreo: si tu, inquit , causam recepissis, numqvam Mihi restitissis , , indicta coga.profugisset. si iam hoc tibi concedam, eo Hortensium, tanta grauitate hominem .si hos tales uiror non Do flare iudicio, si meo; si hoc tibidem. uod credi nonpotest, nisi ego huic ades .hos a
futuros non Disse:uter tandem rex est is, ne cui innocentes homines non resistunt; an is,qui calamitosios non δε-
seni .At hic etiam, id quod tibi necesse minime fuit, facetus esse uolati cum Tarquinium, O Numam, me tertium peregrinum regem esse Lxisti. Mitto iam de re quaerere : illud quaero, peregrinum cur me esse dixeris. nam ,si ita fum,non tam est adminandum regem esse me, quia . ut tu uix, etiam peregrini reges Itymaefuerunt,qu.im consi lem ηρ esui peregrim . Hoc dico, inquit te se ex municipio. teor, t addo etiam ex eo municipio, unde iserrem iam carus huic urbi istipe q. mi aes. sed stire ex te pervelim, qγamobrem, qui ex muniac D ueniant , peregrini tibi esse videantur . nemo enimi uc M. illi Catoni eui, cum pluris nos haberet inimicos,
nemo T. Coruncanio, nemo Orioni, nemo huic ipsi no- ro C. Mario, cum ei multi inviderent, obiecit umpta. equidem vehementer laetor, eum ese me, in quem tu, cum cuperes, nullam mntumeliam iacerepotueris, quae non ad maximam partem ciuium conueniret. std tamente a me pro magnis cavs' no time ne situdinis monendum esse etiam atque etiam puto. non posmi omnes esse patrioq; si uerum quaeris, ne curant quidem: nec st a quales tui propter istam caussam abs te anteiri putant. at si tibi nos peregrini uidimur, quorum iam ct nomen, bonos i ruere, it o bxis urbi, o hominam fame, de fermonibus: qVam tibi illos competitores tuos peregrinos uideri necesse erit, qui iam ex tota Italia delecti l cum dehondire, o de omni dignitate contendunt e quorum cane tu quem - peregrinum appellas; seper rinorum si caras obruare. Pisi arteserint neruos, ct indu Erim: mihi crede, excutient tibi istam uerborum iactationem, o te ex somno saepe excitabunt, nec patie tur se abs te,nisi uirtute uincentue ronore superari. ain, iudices, cererispatriciis me uos peregriuos uideri
porteret; a Torquato tamen hoc vitiumsileretur . est nisu ima materno genere municipatis honestit .mi ac nobilissimi generis, sed tamen Asculani . aut igitur doceo Picentes Mos non esse peregrinos; aut gaudeat suo πη-rime meum non anteponere. Quare neque me peregrina poIthac dixeris, neIravius refutere a neque regem, ne derideare. nisi forte regium tibi uidetur, ita uiuere, ut non modo hornisii nemini, sed ne cupiditati quidem ulli struias ; contemnere omnes libidines; non auri, uon argenti, non ceterarum rerum indigere; in senatu sentiare libere ; populi utilitati magis conuulere, quam volunt ti; nemini cedere; multis obsistere. si hocputas eor gium: me regor confiteor esse . sim te potentia mea. sed mi uario, si dolique aliquia dictum arrogans, aut OV bum mouet: quin tu id potius prostra, quam uerbi inu
diam, contumeliam'. maledicti ego, tantis a me bene-
Ili s in rep. positis, si nulltim aliud mihi marinium a si natu popul .i , ns bone in otium D dularem, quis non concederet e sibi habes em honores, sibi impraia , ibi
prouincias.sibi triumphos,sibi alia praeclarae laudis hi signia: mibi luem eius urbis, quamco eruassem, constem, tranquillo animo, quieto, is i. quid. si hoc non
postulo is ille labor meus practinus,si silicitudo , si operae, si uigiliae de hiunt amicis, raesto sint omnibus etsi neque amui in Iomo requirunt studiam meum, neque reo. in curia ςsmenon modo rerum gestarum uacatio, sid neque honoris ore με aetatis excusatio uindicat a labore; se uoluntas mea. se talo, is si domos, si animus, pacires parent omnibus ; simita ne ad ea quidem, quae
prosa e omnium Iesi, recordanda, cogitanda qui Pam relini tithr temporis: tamen hoc regnum ancta bitur e cuius nicarius qui Hir es e, iuueniri nemo ρο-
test; longe abest requi si spicio. s quaeris, qui sint
maeresu m occupare conati; ut xe replices annali rem memori m. ex domesticisse Iimbus inuenies. res enim gestae. credo, meae me nimis extulerunt, ac mihi nescio
quos spiritus attulerunt. quibus de rebus tam claris, tam immortalibus, iudice , hoc possum dicere, me, qui esummis eripuerim pericu is urbem hanc, vitam omnium ciuium, satis adeptum fore, si ex hoc tanto in omnes mortales beneficio nullum in me periculum redundabit. etenim, in qua riuitate res tantas gessorim, memini; in qua urbe intelligo. plenum forum est eo rum hominum, quos ego a Mestras ceruicibus depuli, iudices, a meis non remoui. nisi uero paucos fuisse arbitra mi ut, qui conari,aut sternepossent se tantum imperium posse delere . horrem ego ficti eripere de manibus, gladios extorquere potui, si cur feci: uoluntares uero consi Ierato ac nefarias nee sanare potui, nec tollere . quare non sim nescius, quanto periculo uiuam in tota milia tudine improborum, cum mihi unicum omnibus improbis aeternum uideam bestam esses reptum. quod si iris meis rasiss forte inuider seu tibi regia uid
202쪽
omnes bomi omnium mi eram, atque ordim I im a retem cum mea coniungunt: consolare te, quod omnium mentes improborum mihi uni maxime sunt hi sensae, O aduersae . qui me non solum iccirio oderunt , quod eorum eo ius impios , Iurorem consceleratum
repressi ; sedeo etiam magis, quod nihil iam se simile me
uiuo conari posse arbitrantur. at uero quid ego miror , si
quid ab improbis de me improbe dicitur; cum L Torquatus prismim i e his undamentis adolesie uiae iactu eas proposita missi ae divitatis, deinde L. Torquati, pclissimi consulis.constanti animatoris.semper optimitivis, lius, interdum eferatur immoderatione herborum e qui cum fppressa uoce de selere P. Lentuli, de audacia coniuratorem omnium dixisset, tantummodo ut vos, qui ea probaris, exaudirepossetis; de supplicis P. Tentuli. de carcere magna queribunda AOte dicebat. in quo primi m illud erat absurdum, quod cum ea, quae leuiter dixerat , vobis probare uolebat, eos ahtem, qai circum iudicium sabant, audire nolebat: non intelligebat, ea, quae Eure diceret, ita illos audituros, quibus fiexenditabit, ut vos quoque audiretis, qui id non pria
batis . deinde alterum iam oratoris uitium, non videre
quid quaeque caussa posi Heri nihil estenta tam alienam ab eo, qui alterum coniurationis accum, quam Mideri
coniuratorem poenam, mortemq. lugere. quod cum is tribunus pl. facit, qui unus uidetur ex illis ad lugendos coniuratos relictus: nec miram est: Glficile est enim t cere, cum doleas: te ,si quid eismodi facis, non modo talem adolescentem, sita in ea caussa, in qua te vindicem coniurationis uelis essequehementermisor . Sed reprehendo tamen illud morie, quodHο ingenio, o prudentia praeditus caussam resp. non tenes, qui arbitrereplebi R. res eas non probari, quaa me conjule omnes boni pro salute communigesserunt. ecquem in horum, qui adpunt quibus te contra ipsiorum uoluntatem venditabas, aut tam plerat κm statuu fuisse ut haec omia perire uoluerit; aut tam miseram, ut O seperire cuperer, nihil haberet,quod duum esse uellet e cn vero clariss mum viarum generis uestri, ac nominis nemo reprehendit, qui litim sta uitantuanis,ut in ceteris firmaret imperium rturemp. reprehendis, quae domesticos hones, ne ab iis
ipsa necaretur, necauit e itaque attende iam , Torquate. quam ego non des iam auctoritatem ιonsitatua mei. maxima voce, ut omnes exaudire possvi, dico, si Ners. dicam. adestore omnes animis, qui adesis ocrporibus iquorum ego frequentia magnopere laetor: erigite me res, aures' vestras, O me de inuidiosis rebus, ut illapserat, iacentem attendite.
IN . et vos testimonium dixi Ll ut in Autronium. Ta . i N eos dixisse; I merme igitur Ausum diximus. Is . Np,l ris scilicet. IT a Ruxit a C Mario primum, dcinde ab ipso Cicero re, liberata coniurationis periculo rep. T r. convNC AN tol qui de Vulsiniensibus,& Vulcientibus triumphauit Cu Rio NI,l M' Curio,legendum. sermo enim est de iacteribus,quos iiirtus p . tius, quam patria, nobilitauerit. nec inter cos reserri Curio quisquam potest. at M' Curius, cui Dentato cognomen filii, qui a cum dentibus natus est, Coruncanii aequalis, honoribus, S rebus gestis clarus fuit. terenim cosulatum est adeptus: de Samnitibus, de Sabinis, de Lucanis, de Pyrrho rege triumphauit. hi omnes a Cicerone nominati, ex mi inici Pijs in urbem hicnerunt; honore'. summos, quamquam plebei j generis, adepti sunt. S i Ei haerentat' honores. similiter in Catone: Habeant igitur alijsibi arma. Ex d mesticis ima inibus t M. Manlium tigniscat, qui, deiectis ex Capitolio Gallis. postea, cum in suspicionem regni lienisset, de rupe Tarpeia dciuiuatus est. ILL is meis praesid si bonorum omnium studijs . Corus o LARE te. t si meis inuides bonis, consolare te odio improborum omnium contra me unum. Cum Torquatum uideatur accusare, se ipsum laudat. FORTIssi MI consulis, i qui sortissimus anno suo consul fuit. TANTvMMODo ut uos, i non ut cos, qui circum iudicium stabant. Q r. Exprobatis. l qui ucra esse dicitis. L v v I rLRl supressa voce. carpit Torquatum, ita de coniuratis ago, tem, ut eorum caussae fauere uideretur : cum tamen Sullam coniurationis accusaret. mi avs fruendis es ut, i iis, qui circum iudicium stabam. Is tribun spl. I fortasse Metellus Nepos, qui Ciceronem abeuntem consulatu concionis habendae potestate priuauit, cuin diceret, ei, qui in alios animaduertissee indicta caussa. dicendi ipsi potestatem fieri non oportere . quod si Metellus Nepos est; habita haec oratio Silano de Murena cos. CLARI ssi Muri uitrum generis uestri,1 T. Manlium Torquatum, qui tertium consul, Latino bello filium, qui contra suum edictum pugnauerat, necari iussit. D E mi id ossis rebses, de nece coniuratorum: qua me Torquatus putat in odium uenisse Plcbi Romanae, tamquam ea, quae consul pro communi salute gessi non probanti.
bem, internecione ciues, uanitate Italiam , interitu ν p. liberaui. ego uitam omnium ciuium satum Orbis terrae, uebem hane denique, stam omniώM ηUrhm, r-cem regum ac nationam exterarum, lumen gentium, domisi tum imper , quinque homisura a emicim ac per disorum potna redemi. au me existima si haee λ: t,m ruitidisio non is dictvr , quae iuratus tu maa
203쪽
sorte incipiat improbus subito leamare, Torquate, o Eri alluidsuspicarentua . nou r pondit tamen linasse
aliquid φerane de to atque, ut idem omnes exaudiant, re Sullam: etenim esset absurdium, cum ceteros suas n-Humissi a uoce dicam. Harum omnitim rerum, quas ego te nominaset, mensionem Sullae Iacere nullam, nisi ad ni consulatu prosilute coni uni s cepi, Og i, L. ille monitum, σinterrogatu .mj forte uerisimile eq, P. Torquatus, tum esset meus contu alis in consulatu, Sullae nomin in memoria Ca sla non fuisse .s nobilitas
cumsignifer esset iuuentμtis, atque in praeturaefuisset, hominis, septifortuna, si reliquiae pri dirae dignia
auctor, adiutor, particeps exsitis. cum princeps,cum ratis non tam illustres fulsent; tumen Murranis coni auctos, eum signifer eset iuuentutis; parens eius, homo memoratio memori, Sudae remi et i etiam, ut ais ammissanus patriae, maximi animi, sim ni consili, , tror, cum auctoritates principtim coniurarionis adric singularis constantiae, cum esset aeger, tamen omnibus tandos animos Allobrogum colligeret castus, o cum rebus illis la: erfuit; ntimquam est a me de essus; studio, sciret exteras nationes ma inve nobilitate moueri, non tonsilio, auctoritate un s adiuuit plurimum. cum Dor prius Autronium, quam Eullam, nominasset. Iam veromitatem corporis anhes virtute si peraret. Vides ne, Et illud Probari minime potest, Gallos, Aretronio nomina-
eripiam te ex impet obor subit agratia, o reconciliem to,puta' propter calamitatis Uthditi sibi a quid bonis omnibus e qui te o diligunt, O retinent , retra de Sulla se quaerentam; Ceso, si hic es et is eodem sombuxiq.semper, eris a me forte desiveris Acirco te asci stre, ne cum appella et quidem Autronium, huius ino a rep. a tua dignita ed ficere patientur. Sed iam mentem uenit epotui se . Lutamen quid res euit de ulredeo ad caussam: atque hoc uos, iudices, testor. mihi ta Casus esee nsire certi m. purgat, inquit. Dixi de memet ipso tam multa dicendi necessias quaedam is antea: nes arguerer q: idem tum dextrue, cum e et i posita est ab illo. nam si Torquatus Sullam 'olam accu- terrogatus, mihi criminum uideretur .sed ego in iud salset te quoque hoc tempore nihil alii id agerem, nisi ciis, qhaestionibus non hoc quaerendum arbivio rhmeam, qui accusatus esset, desinderem: sed cum ille tota A purgetur aliquis, sed a m arguathr. etenim, cum η atla stratione in me esset inuectus ;o cam inhio, ut dixi, se sine casas, utrum subleuat Stillam, an satis tdefensionein meam auctoritare sellare uoloisset; etiam fi nescise est breuat apud Galgos: quid ita ρ ne seditens e si dolor meus restendere non cogeret, tamen ipsa caressa quidespericulum ese putast, neutiumvam indis hanc a me Orationem flagitasset. Allobrogibus nomino rent, .est ipso consistus eset e scivit. Credo, iudues, tum Sullam esse dicis . quis negat ρ at uide, quemadmo- celatum 6 Casum desulla uno nam de te: eris certe dum nominatus set. L. Cusum dixerunt commemorasse, sciebat, o ea domi eius pleraque constata esse constabat. cum ceteris Autronium ecum acere. Quaero, num sui qui negare noluit esse in eo numero Sullam, quo plus spes iam duerit Castis: numquam . secte aiunt quaesiis de Gallis daret; dicereautem usum non ausus es; nesii ecuso, quid Sulla sentiret . uidete diligentiam Gauorum, dixit. atqui hoc perspicuum est, ctimis , qui de onmibue qui uiuam h ominum naturamq. non nos oti ac tam ni scierit, de Sullast irenegarit,eandem hisn esse ne ti- audissent, eos, pari calamitate qui fuerant, se in eadem os hsius, quam se extra coniurationem hunc essest ire uoluntate . quid tum e cisus si restoηdissit dem sint, dixi et . nam . Miusscientia de omnibres constat fulge. re, secumfrcere Sudam, tamen mihi r ouuturet' in eius ignoratio Desii o purgario debet oideri. m iam hunc id crimicosum esse debere . quid ita e quia, quibam non Paeroforget ne casus Sisam; illud mihi tantum baros homines ab bellura impelleret, non debebat mia satis es, contra Sullam nihil esset a iudicio. inure illorum susticionem, purgare eos, de quibus
SIN a delectu, i militum. QEt Nubiti P. Lentulo, C. Cetbego, senatoribus, L. Statilio, p Gabinio , equitibu R. M Cepauio Terracincnse. Sallustius. ipse tamen Cicero , a sedissenticias, nouem homines, non quimure poena assectos ta e , ait in orat. .in Catii ad eos quinque, quos iam nominaui, addens L. Cassium, P. Furium, Q. Magium Chilonem, P. Umbrinum. Qv A E iuratus in maxis con- . ue diais ρ1 ultimo consulatus die iurauit, a se scruatam esse remp. id lim narrat in orat. in Pisonein, x in ea pro Donio. Ta amare, i tamquam sui sinat lcin. L. II. LE Tori'atu , , hic ipse, qui Suta Iam accusat. MEus tomis alisiaco balatu, 1 ita tunc mos erat: ut adolescent quotidiano conui restrinone clarorum ultorum, administrandae reip. scicntia in perciperint. Sic L. Gullius C. Carboni in con ita Di contubcrnalis sulti ut in Bruto. bic M. Coclius x. Pompeio proconsuli contubernalis in Africainest prosectus: ut in orat. pro ipso. Cubi J. ni cres et iuuentulis,l seriaste hoc abundat: cum sequatui: Cuni princeps, cuni auctor, curias: gnit crescitulacntutis. OMNI nus rebus illis intrijuit cum Macedonia r misi et . primis cnim mentibus consitatus Ciceronis cum abfuisse, illa orationis in Pisonem uerba declarant: Ex qtia prouincia modo, i ii romni dignitate ornatissi inus, L. Torquatus, magnis rcbua
gestis, nae reserente, absens imperator cit appellatus. C v M iuri mitatim coiporis animi umutehu ram. non dissimile illud de Hirtio Phil. 7. Qua imbecillitates qua maci cysed animi uires corporis inficinitas non retardavit. Et Phil. i . de codem: Cuius inab illitatem italetudinis, animi uirtus, S spes uictoriae conii mauit. NAM y Torquatus Stillan tim accusasseet; ego quoque hoc tempore nihil uiliud agerem , ni, i eum,qreiecti accusatus, defenderem. sempsisse uidetur a Demosthene ex oratione ora i ,rcpάνου, in qua sunt haec. Tιμa, γάρ ,ντυiων ε δίωκε μόνον κατηγiζησεν oda clνη ,καγω πεμ τοῦ me os Σπor sto pe impia γήμεν. a Via r. δἰ κ a'λύ ita λ γαν τυ, αδ. r.eυν αναλωκε, κ τά πλρα κατεψ, ατάμ . L. CAss IvM Longinum, unum ex coniuratis, sinatorii ordinis , ta sortassertactorium. nam ciceronis competitor sile. ratin
204쪽
In Orationem pro P. Sulla. I9 3
rat in consulatu. plebeii generis, nobilem tamen,Pedianus suisse dicit. nominatur orat. 3. in Catil. S. x x v Α τ .l excusat. quod uerisimile est . cur enim excusete ne illi Sullam indicenti' at ipse Cassius, quia fore non putabat, ut illi quemquam indicarent, de se ipse consessus iam erat. NESCI vir. t ex poms na Torquati: ut, cum anula Cassius nescirc se, purgatum non esic Sullam ostenderet.
Uc Lusus hae criminat ne Torquatus, insesius in me irruit, me cust: est me iste ac dinum est, in tabntis Mura retulisse . Odis immartales c u his enim tribuam, quaeue asint: nec ueropossum meo
tantam in emo dare, ut tot res, tantaI, tam uaria tam
repentinas, in illa turbule uilit ma tempestate resp. mea lante dis exerim nosprofecto animum meum tum confernandae patriae cupiditate incendinis: vos me ab Unibus ceteris cogitationibus ad uno salutem reip. ontulistis: uos denique, hi tantis tenebris erroris, O inscientiae, clariis mum lumen praetulistis menti meae. uidius hoc, iudices; nisi, recenti memoria senatus,quct oritatem huius iudici montimentis publicis te Iarus V sem, fore ut aliquando non Torquatus, neque Torquati
quis patri onio nausiagus, inimicus ot , bonorunt 1 sis, aliter indicata haec esse diceret, quo facilius, vehio aliquo in optimi m quemque excitaro, posset in malis 60. pomm si um malorum aliquem inuenire . it. que, inιroductis in sinatum indicibus, constitui senat res, qui omnia inicum dicta, interrogata, restons ' friberent: at quos nixos in forumsumma virtute, o fide, chius generis in senatu facultas maxima, sita etiam quos sciebam memori scientia, consuetudine o celer rates nubendi facillime, quae dicerentur, persequi posse; c. Cosconium, qui tunc erat praetor, M. M alta , quirum praeturam petebat ; P. Nigidis , p. Claudium. credo esse neminem, qui his omnibus aut uere referendis,
aut etiam scribendisputet ingenium defuisic id desum de, quid feci' cum sisem ita indicium in tabulas pubi
cas relatum, ut illaetatulae priuata tamen cusodia more maiorum continerentur: non occultavi, non continui
domista describi ab omnibus statim librariis diuidipas sim, operuulgari, atque edi populo R. imperaui: diuisioli Ituriae, diuisi in omnes prouincias : eius indicis, equo situs oblata es t omnibus, expertem esie neminem Molui. itaque dico locum in orbe terramum esse nullum, o hi loco populi M. nomen sit, quin eodem mi sireptum c indicium pervenerit. in quo ego tam subito, ex Suo,ey turbido te ore multa diuisutus ta ut dixi,non measton: eprouidi: primum, ne qui posset tantum aut de re p. aut dea cuius periculo meminisse,quant om uel et deinde,ne cui liceret umquam reprehendere illud indicium , aut temere creditum criminari: postremo, ne quid it m a me, ne quid ex meis commentata s iuuerer eur ς ne aut obliuio Mea, aut minoria videretur nimia: he denique aut negligentia turpi aut dirigentia reues isputaretur. Sed tamen abs te, Torquare, quaero, cum i
dicatus itius inimicus esset; ct esses eius rei frequens si natus, ct recens memoria tinis; tibi, meo Lmiliari, O contubemali, prius etiam edituri fueris hi dicimis sor bae mei, sitiolasses, quam in codicem retiassent: omni res aliter fieri, cur tacuisti epassus es e non mecum,ntit Gm Iamiliari meo quelius es e aut, quouiam iam. Dcceinveheris in amicos, Bacundisti aut it bra .entius
expostulastiρ tu, cum tua uox numquam sit audita eum, indicio lecto, descripto, diuulgato, quieueris, ta
cueris ; repente tantam rem enunciare audeas , in eum Actim te deluas, At ante , quam me commutati in dic coargueris,lesummae negligentiae tuo iudicio conuictum esseefruaret mihi tui quamstas tanti Iui siet,
ut meam negligerem eper me ego uerstatem patefactam contaminarem aliquo mendacio in quemquam denique ego iuuarem, a quo crudeles insidias in remp. factas,
O in me potismum consulem putarem e quod si messiem oblitus sevcritatis, O constantiae meae, taM ne amens eram, ut, cum litteraem eritatis carina repertae
sint, quaesubsidio inlisioni seposient, o recentemputarem mmoriam cunctis artis commensario meo posese superari 'sero ego te, Torquate, iamdudum , sero, σποnnumqllam a i rum incitatum ad ulciscendam or tionem tuam reuoco ipsi, o restem: permitto aliquid iracundiae tuae, do adolescentiae, cedo a Micitiae, tribuo parenti :fieri nisi aliquem modum vi at constitueris, coges oblitum me nosrae amicitiaehabere rationem meae dignitatis . nemo umquam me tenui meta suspicionem strinxit, quem non praetierterim. sed mihi hoc credas tiatim: non νs libenti ae seolio respondere, quos mihi uia deorsutissimeposeisuperare . tre, quoniam minime ignoras consuetuduiem dicendi meam, noli hac noua lenitate abuti mea: noli aculeos Mationis meae, qui reconditi sunt, excusios arbitrari: noli id putare omnino a me esse omisium,si quid est tibi remisium, atque conresum.
cum illae ualens apud me excuseriones iniuriae tuae, iratus ani sinus, aetas, amicitia nostra: tum non timsatuo te utrium satis habere, ut ego tecum luctari, cre gredi debea . quod si ejus usu atque aetate robustior, esum idem, qui Iolco,cum sum lacestus: nunc tecum magam ut e ut potius iniuriam, quam retulisiegratiam uidear. Neque uero, quid mihi irascare, intelligere pssum .se quod eum defendo,quem tu accusas: cur tibi quoque ipse non succenseo, qui accuses eum, quem ego defendo e Inimicum, inquis ire omhum. Et amicum ego defendo meum. Mn debes tamen quemquao in coniura tionis quaestione desindere. Immo nemo magis eum, de quo nihil est β*ievius, quamn is, qui de alijs multa cogiatasit . Cur dixistites monium in alios e la coactus. Cur damnatistitit tuuia creditum es. Irtim est,dis re in quem uelis, ac defendere qrim uelis. Immo seruiatus est, non dicere in quem velis,ac dclendere quem uelis. a se considerare coeperis: utrum magis mihi hoc necto fuerit utere, an tibi; iste riges, honestius te inimiciti rum modum statuere potκse, quam me humanitatis. at vero, cum bonos agebatur ampli mus familiae umstrae, hoc 7 consulatus parentis tui, sapiemis imus uir LMiliarissimis suis non juccensuit patre tuus, cu- Sutilaminia raderent, Duducent. intelligebat hane nobis a maioribus se traditam disciplinam, ut nullius amicitia ad yr Hyanda pericvla impediremhr . o erathesis iudicio longe est in iis illa colentio. tum alaeu Bb T. SI P.
205쪽
'P. Sussa, eon'Iuus vobis pariebatur, sicuti partus est: quod Lim ab hoc expetas ρ honor ad patrem, insignia
honoris erat certamene ereptum repetere uos clamitaba- honoris ad te delata sunt . tu oreatus aerumnis uenis ad
tis, ut hicti in caupo, injoro hinceretis: tum qui contra eum lacerandum,quem interemissi: era iacentem os vos pro huius salute pst abrat, amnicissi i uestri, qui- liatum defendo, prete . atque bis tu reprehendis bus non irascebamini, consulatum uobis eripiebant, ho- me, quia dependam, o ira ceris: ego autem non modonori hestro repugnabant f tamen id inuiolata uelira tibi non isascor,sed ne reprehendo quidem fictum tuum
amicitιa, integro oscio, ueteri exemplo, asque instituto. πα- existimo tibi sat ut , quid faciendum putares , optimi cuiusque faciebant . ego uero quibus ornamentis et satis idoneum oscir iudice posuis. adae, sor tuis e atii cui doritati uestrue repugno e quid
A Li et a st, aedictum est, i ab Allobrogibus. ΙΜ tabulas publicast cum essem eonsul . C. st
rituati numquam sit audita ;l in foro agendis caussis. R E T v L I S s ε gratiami par pari retulasse. QEI A coactus. t ueritate, de studio rei p. Ho No R adpatrem, i Sullae consulatus ad Torquatum patrem delatus est. INSIGNIA bonocuadret te enim ornat patris consillatus, Sullae ademptus. F A C T v si tuum. l quod Sullam accusas. S i s idoneum H,ν istae positis.1 soriacie hoe dicit, iudice te uti existimo officii tui satis idoneo parente tuo: idest, patrem tuum Uid te Leere doceat, tibi praescribere, & accusationis auctorem eiic . Satis idoneus autem filio pater est oincij iudex . Vel ideo, satis idoneum, dixit,quasi Sullae immicum,cui consulatum ademerata quis autem,qui oderit idoneus
AT accusat c. coraelii filius i idemq. ualere debet, nibus, quo se Catilina reserebat e multo etiam irems .
at si pater indicaret. O patrem cornelium sapim num is agro camerti, Piceno, Gallico, quaa oras maxutem, qui, quod pracm solet es in indicio, reliquerit; meqvas morbus quidam illius furoris per serate nihil quod turpitudinis in confessone, id per accusationem M vero minus ouit enis, ut iam iste rixi, Neapoli fuiti si reperit inta quid est tandem,quod indicat per sitim in eaparte Italiae, P. ae maxime ea susspicione ea it. puerum cornelius e sies caussa mihi ignota, cum Boium Quid ergo indicat aut quida fert aut ipse Cornelius, aut
so communicata; respondeat Hortensius. φ, ut ais, i vos,qui ab eo haec mendata dotis ludiatores et tofi lum comitatu Autronis , O Catilinae, cum ni campo esse, Fausti simulatioue, ad caedem, ac tumuiram. ita conseularibus comitνs, quae a me habita sunt, caedem prorsus: interposuiswntgladiatores,quos testamento pa accre noluerunt et Autronium tum in cavo vidimus. tris videmus deόeri. Arrepta es familia, quae si essest et i id disiuidi nos tego Didi: uos en 'thm iudices praetermesa, post aliasamilia Fausti munuspraebere. nihil labo rabatis, neques titubamini: ego tectus 'a inam quidem haecina non modo iniquorum inuidiae,sidio firmo amicortim, Catilinae tum, O Autrony c sed O aequorum exstinarioni satisfacerepost. Propte, pi is, Vconatum repressi. num quis est igitur, qui tum reatum uehemente cum longe tempus muneris abesset. dicat iacu prima, nam Sullam atqui stum secum quas uero tempus dandi muneris non ualde appropi Catilinasocietates eleris coniunxerat,civir ab eo disesse quaret. Nec opinante Fausto, ctim is neque ciret,nequebat tor cum Autronis non erat e evr inpari catusa non uellet, familia est comparata. at litterae,unt Fausti, per paria signa reperiantur criministae quoniaM Cornelius quas illa precibus a P. Sulla petit, ut emat gladiatores, ipsi etiam nune de induando dubitat, ut dicitis ; insem Out hos ipsos emat: neque olum ad Sullani missae,sed mar ed hoc adumbrattim indicium filium i quid tandem ad L caesaσem, Q. Pompeium, C. Memmium, quorum de in nocte ducit, eum inter Falcarios, ad M. Laecam, no de sententia tota res gesta es. At praei his familiue i
cte ea, quae consecuta est pinerum diem nonarum 2 su. Apelius . iam si in comparanda Iamilia fusticis est nulla ime consule atilinae denunciatione conuenis e quae nox quod praefuit, nihil ad rem pertinet sed tamen, munere omnium temporum coniuratisvis acerrima fuit, atque Iouili, obtulit se ad serramenta prolicienda, praefuit acerbiis a. tum Catilinae ries eae undi, tum ceteris ma Dcro numquam: Gq. res per Bellum Favini libertum μnendi condicio, tum descriptio totam per urbem taedis, mi tempore administrata est. At enim Cincius en ab atque incendiorum coustituta es: tunc tuus pater, Com hoc in ulteriorem Hi vitam missus, ut eam prouinctam neci. id quod tandem aliquando confitetur, illam sibi os perturbaret . primum, Cincius, iudices, L. Iulio, C. Figuscissum prouinciam depoposcit,ut, cum prima luce con- is cos. profectus est aliquanto ante fumo rem Catilinae, sui in salutatum ueniret, intromissus meo more, est iure ante susticionem huius coniurationis: deinde, est prosi amicitiae, me in meo lectulo trucidaret. hoc tempore, ctus non tum primum sed cum in usdem Luis aliquanto cum arderet acerrime coniuratio; cum Catilina egredere ante eadem de cauisa aliquot annos fusti ac pro emistur ad exercitum; tentulus in urbe relinqueretur ; C - ω non modo ob caussam, sed etiam necessariam causam,
sus incendi js, Cethegus caedi praeponeretur; Autronio, magna ratione cum Mauritaniae rege contracta. tum avtit occuparet Edruriam, persi riseretur; cum omnia ordia rem illo profecto, Sulla nocurante eius rem, gerente, narentur, iustituerentur, pararentve; ubisuit Sulla,cor plurimis opulcherrimis P. Cinc' praedi's tienditis aesueui num Romae e sentito longe abfuit . num in iri legis alienum ei dum dissitatam se ut quae caussa ceteros
206쪽
In Orationem pro P. Sulla. Iss
a acinus impulit, cupiditas m Lepossession , ea
Baron fuerit, praediis demistuis. Iam uero illud quam incredibila. quam absurdum , qui Romae caedem fuere, putanc urbem insta mare Aellat, eumfamiliarismum suum dimittere abs se, o mandare in ultis sterras: utrum, quo facilius omae ea, quae conabatur,
esceret, si in Hii' nia turbatum esset eat haec ipsa pers sine ulla coniunctisne a bantur. an in tantis rebus, tam nouis consimis, i periculosis, tam turbulentis hor Arem amantionum fui,familiarissimum. coniuncti ly11uum osci', Uu, consuetudine, dimittendum es arbitraretur e uerisimile non est, ut, quem in mundis rebus, quem hi otio im per habuiit, hunc in adhersis, . re in eo tremultu, quem ipβ comparabat, ab se dimisi ret . I se autem Cincius cno enim mihi deserenda est curessa amici ueteris, atque hostilis o is homo est, aut ea milia ac dissiplina ut hoc Dipos eum bellum resp. sicereuolui e n inserent e dum ceteridemerent mniiniarc nicini, Ogulari rem erit in remp. nostram ossicis, ome, usibinefarium bellis contra patriamμ-mpiendum putaret. cuius aes alienum uidem iudices,
non libidine, se negotifurenssi sudio esse contractum equi ita Romae debuit, ut in prouinciis, O hi regnis maximae ei pecuniae deberentur: quas ctim peteret, nonco sit, ut sui procuratores quidquam oneris absinte
Uinerent: uenis omnes siuas possisiones, o pare monio β omati si o PMiari maluit,quam ullam moram
cuiquam fieri creditorum suorum. a quo quidem genere, iudices, ego numquam timui. cum in illa re'. tempest te uersarer . illud erat genus hominum borribile, ope
time stendum oui tanto a more suas possessiones amplexi tensiant, ut ab iis membra diuellicitias, ac distrahiposse diceres. Cincius nuxmy ais ibi cognationem chm praed i esseexistisauit suis: Duquest non modo ex sustici
ne tanti sceleris, uerum etiam ex omni hominum stem ne non armis, M patrimonio suo Dindicauit. Iam uero,
qκοd subiicit , Pompeianos esse a Sulla tapulos, ut ad
istam coniurationem , ad hoc nefarium facinus au
derent ;id cui nodisit, intelligere nonpossum.
CI. Co RNattat equitis Romani, quem immissum ab Autronio ad Ciceronem consulem intem,siciendum, si pra dixit. SApi ENTEM, ironiae stillium enim significat. RELIQv x Rir: Inam si indicam ipse, indicij praemium, idest absolutionem, consequeretur. cum uero por stium indicat, praemium reliquit. IN eodesone, l' culpam enim fatetur, cum Sullae consiliasbi nota filisse dicit, qui
gladiatores, Fausti simulatione, ad caedem, ac tumultum emerit. Cura Hortensiol ipse quoque Sullae patrono. ILL v Μ comitatum Autronj. est catilinae, i sic muta: Illo comitati Autronius, & Cati- Iina: nillil uitii sit pererit. ali iii non explicabitur sententia. INTER Falcarios, i uicus hoc nomine Nomae fuit, ita dictus, quod ibi erant talcaris: ut Priscianus interpretatur . Orat.' r. in Catil. Dico te priori nocte uenisse inter Falcarios, in M. Laecae domum. Qv A E consimiaest postera m diem non. ou.l va ae filii inter non. Nov. & lix. id. nam, Posterum diem,ualet,sequentem diem. OFFICros Ahil quiali' cies quaedam officia erat in eo, cum prima luce salutatum ueniret. IN .' A GK o . Camerti, i Camersa Camerino, quod est in V nibria, deducitur: Camerinus a Camerio quod in Latio deletum a Romulo est: itiarinensis, a Camarina, urbe Siciliae. EMPTOS Ol a P. Sulla. A R R E p τ A ess 1il l o lectio accusatoris, repente gladiatores illos esse emptos, ad caedem stilicet, ae tumultum. Solutio: At ii si empti Mon essent, alios emere potuit, quibus Fausti munus praeberet. Est autem bresi cum obiectione bl vis irent coniuncta Elutio: ut obiectionis infirmitaton Glutionis breuitas ostendat. insertur enim Glutio per praenomen, Quae. nam eum dici posset: At ea si esset praetermissa: dicitur, Quae si esset praetermissa. Me pro Archia: At doinicilium Romae non habuit, is, qui, tot annis ante cillitatem datam, sedem omnium rerum, defortunarum suarum Romae collocauit. Familia seruos hic designat serui autem gladiatores, ideo'. itinuntur. Arrepta, properationem Su)lae ementis ostendit: quod insta quoque confirmatur iis uerbis Properatum uehementer est, cum longe tempus muneris abesset. Ex quo miror, cum nec obscuritatis, nec uitii sentcntia quidquambabeat, cur nonnullis, locum mutare, & pro, Arrepta, reponere,At empta,in mentem uenuit. HAEC inal quam uosrcprchenditis, undeargumcntum ducitis, de caede actumultu Sullam cogitasse. I Ni quo RuM reuidiae, i qui Fausto inuidini propter opes ei a Sulla patrerclictas: quibus non satisfacit l, et familia, ut exigua, parum respondens cius honoribus, cui mortuo dabatur. ExsPECTA Tiout I maiorem enim familiam, & magnificentiorem apparatum a Fausto exsi)cctabant. P Roph RATVM uehementer, i a P. Sulla in emcndis gladiatoribus, ut iis non ad Fausti Inuuus, cuiuiam tempus aberat, sed ad caia , ac tumultivia uteretur. Obiectio accusatoris est. opi Atei pro, non opinante. numquam enim hoc participium cum, non, Cicero coniungi in epist. ad Sulpicium: Admir4bar magis, te ultro ad eum scripsisse. et q. nec opinanti uoluntaton tuam tantam per litteras detialisse. Echaxeoliae suo est. L. cAESAREM, i M. Antonii, qui postea triumuir fuit, auum culum. Pori p E i v M,l bullae nepotuin exsilia. Pedianus. C. MEMMivn,i P. Sullae priuinxnuinetur .3 lib. i II. ad Q. se. i AT eques isset mutae Cornelius .l aut, Cornelius, abundat: quod a vitror: aut P. Cornelius Sulla, pro quo est oratio. gnatur: qui tamen Sulla senapcr, numquam Cornelius, appellari sesct . . F,8 .R R A Μ E N r A l quibus gladiato s in pugna uterentur. EA . res I to itum illud negotiiun, quod pcr Sullam adiWinistratum esse, cum eum praesulsi. dicunt, aduertarii probare conantur. Cum Moritantur et cuini lieini sale, qui nominatur agr. I. SI .,rN . Hilarilath
batum quid apertius cur igiti irpi cet nonnullis, si in Hispanianieturbatumisi e Cusi ceteri uoculi: sic: libella. M in tanto at res spois bone ampori tenebant, I oratia. in Catil.Unum
207쪽
geniis est eorum, qui magno in acre alieno maiores etiam possessiones habent: quarum amore adducti liti tua nullo modo si ossunt. C o G NA τ i o M E M I quae disiungi non potest.ali a duxit, non cognataritaque facile eii adductus, ut vi ab sese remoueret. POMpat Aesost ab opido Pompeiis.
AN tibi Pompei iconiurasse videnturequishoe commis relinquat. nihil iudicio stres at :Mρ
umquam dixit e aut quaesuis inius rei uel mistia nam ambitus e ferebat, quae fuerat nuper superinia Masi cloe Dimisit,in 'it,eos a colonis, 't,hoc di N. - bus legibus constituta: itaque hac rogatione non tussicis Me dissensione ficta , opidum in suapore areposta, ctim si tentiam ed legis uitiis corrige . nemo iudia
Pompeianos Labere. Primum,omnia Pompei mi, cium reprehendit, cum de poena quaeritur ,sed leum. colono, remq. Assenso delata ad patronos eri, cum l. damnatio enim es iudicum, quae manebat; poena kiamzerasset, ac mulἰos annos esset exagitara : deinde,sta gis, quae hilabatur. noli igitur ammos eortam ordo , apatronis res cognita est, ut nolla tu rea ceterorum - quipraesu it iudic3ssumma cum gravitate, o dignit
tent ses Sulla chir, serit ip emo, colon Esi sic laresci- te, alienare a causa. nemo labefactare iudicium eri gant, non Pomprianos a Sulla magis, q'amdi e e spect- natus : nihil est eiusmod promulgatum: semper Caecia 1e os . atque hoc, iudices, ex hac si reemia colonorum, lius in calamitates, atris sui iudicum potes em perpe- hunc id mox M hominum inartiiserem esis; qui ad- tuandam, legis acerbitatem mitigandam putauit. Sed sunt, laborant, hi nc patronam, di te orem. ι Uodem it pii dego hoc plura di putem e diceremsortas, a lius coloniae si in omnifortuna , atque omni honorem.- cile, liberare dicerem si patilla etiam longius, quam columem habere non potPerunt, in hoc Limen cass, quo finis quotidiani ossic' postulat.pietas ct fratemus amora lictus iacet, per vos tutari, consorti reel. cupiant .as L. Caecilium protulisset; implorarem sensus uestros; sunt parisiudio Pompeiani, qui ab illis etiam in crimen tiniusii iusque indulgentiam insuos testarerit': mem, Mocant re qui ita de ambitio tri, o des r.eta, suis cum rato ueniam I. Orcὶ j ex intimis uesris cogitati x is, colonis essens ret, ut idem de communi taluse sint L atque ex humanitate commani. lex dies fuit propositarent. ne haec quidem P. Stillae mihi uidetur stentio paucos, serri coepta η-qum: pessa es infimatu, p praeterehnda esse hi tκs, quod, cum ab hoc illa colonia pulum R . latuit: cum in capi lium nos sinaria et comdeductasit ; o chvmommoda colonota a fortunis Pom- uocasemus, nihil est a myrms: id modato Sullae peianoram populi R . fortuna diui erit; ita carus utris V. Metellus praetor se loqui dixit, Sullam illam rogatioque est, atque iucundus, ux non alteros dimouisse sed se nem de si nolle serri. ex ido tempore L. Caecilius multa trosque constit rei e ssideatur. At en Mo gladiatores , de . egit: agrariae legi, quae tota a me 'ehensa , OG cmnis ista vis, rogarionis caeciliaecaussi, compar abiim est, intercesseor fore re sessus set improbis i
bantur . at'e hoc loco in LCaecilium prudenti lim , gitionibus restitit, senatus auctoritarem numquam im atque oma: ti mam nisunt, vehementer inuectus es: cu- pedi uitritast sitis tribi matu, ut onere de sito e iYs ego deviante, er constantia, iudices, tantum dico, me iciossis , nihilpostea nisi de rei p. cornm is cogita' talem hum in ista 'matione, quam promit auit non de rit . atque in ipsa rogatione , ope vim quid agerctvr, toties da, sita deleo unda calamisarestatri ui ,fuisse, ut quis taura ne itum Sullam, aut caecilium recubazur conti lium esse νο reerit fratri, tamen cum rep. pugnare non ne omnis terror illa, omnis sedationis timor, atquens uerar;ρmm .etriem reis amore raterno,d si te- opinio ex Autron improbitate pendebat ' rias uoces, His atris auctoritate Si ms . atque in ea repertatae eius minae erebantur: eiκs a jectus, concursatio, . illi im Sulla aliu9 DPare est ut que laredandus i pario, greges homi in perditorum metum nobissediti I risum Cicii ias, qui id promulgarit, hi quo rci iudic, Mi q. a ferebant . ita die P. Sulla, hoc importunis no ιώ si di sibivr holm rej indoe, ut statueretur: Sulla honoris, tum etiam cataraitatis solio, atque comite, errecte repreheudit: harus enim rei p. maxime iudicatis fecundas fortunas amittere coactus eji, in aduersi s
iniuratomice rer . neque ego tantum ram nommori dari ne alla remissio, atque adleuamento pei munere.
marbitror, ut qui quam de Ialare suorum consulat,
o N I sortuna, atque omni honoret Sullae damnatio de ambitu dctignatur i, Αου illisi Sullae accusatoribus. Cubi ab hoc illa toloma dedi m simi dominante L. Sulla. P o p v O 'D Mi opinor si ita Pompeianos L. Sulla ciuitate&iure suistagii priuauerit. ALTERO si Pompeianos. Di-M civis S L, 1 colonis inductis. G L ADt ATO R sis , 'supra nominati. Roc ATION IS O H. ρ ca' ul ut per uim ferretur lex , quam frater P. Sullae Caecilius tribunus pl. de minuenda ambitus rocna promitigauerat. DE leuanda: qtii damiuatus fuerat Sulla de ambitu. eam poenam nouale Caecilius minuere cupicbat. FRATRIS auctoritate i quia Sulla remouit eum a conlilio ferendaci pis. pKR I. Milium 1 quia Caecilius eam legem promulgauerit. E A ad serebar, t placet quod alii , Auserobat. nisi si dicas, uoluisse Caecilium eam sene poenam, non quae cum ultima lege. ultima autem Calpurnia tunc erat, qua Sulla damnatus esu scis quae cum superioribus congrucreti, in quibus aliquanto leuior, quam in ultima,ambitus Poena constituta erat. ut, si perioribus legibus. ualeat, ijs, quae ante ub
208쪽
In Orationem pro P. Sulla. 197
smam latae fuerant. Nuper autemst, non mulio ante ultimana. MAERI Tu R, i ut nimium graui. Nost apparet, consulem fuisse Ciceronem quo anno Coelius tribunus pl. suit. METELLus praetori Metellus Celer, qui post biennium, legitimo interuallo, cum ranio consul fuit. AGRARI Allieri, i a Rullo promulgatae: contra quam exstant Ciceronis orationes. V v v R E deposito domestici Φc .l omisso consilio facii ac legis, quam promulgauerat impulsus amore staterno. NE . PER uno quid ametur, i respondet ad illam oblisionem, de qua supra: At enim & gladiatores,di omnis illa ui r pationis gratia comparabantur. AVTRONI ii qui di ipse de ambitu damnatus consulatum amiserata TvM honoris,l quia simul consulcs designati fuerant. Tu M etiam calamitatis ν quia simul de ambiatu damnati. SECvNDAS jomo it cousulatum. SI N E idis remedio, I Autronij enim odio Subia premebatur.
HI c tu epistum meam saepe recit, , suam ego
ad Cn. Pompetim de meis rebus; stis, o de qmma resp. misi: ex ea crimen aliquodin P.Sullara quaeris: , furorem lacredibilem biennio me conceptumem spe in meo consulatu scripst, me hoc de noustras dicis, Suctam in illa uisse superiore coniuratione. scilicetis sum, qui ex tam Cn. Pisonem. O Cari a. Va sxnteium, Autron rem . Ascelerate , nihil dactera os per esime P. Sis αι epotuisse. de quo etiamsi quis dubitasset antea, num id, quod tu arguis ograsset, interfecto patre tuo, eo eluis, descendoe videndis Ian. mi ictoribus; sunulinthanc suspicionem, cum dixisti hunc', ut Catilinam coclustra inceret, contra patrem tuum operas, o mamm coinparasse. quod si tibi coconfiteor; tu mihi concedas neces est, tanticum coit, me fragaremr, nihilde suo consulatu, quem iudisio
amiserat, per vis recuperando cogit issera nem enim sonum facinorum tantorum, tam atrocium crimen, ia-
dices, P. Sullae perforas fila t. iam enim Dciam, cinniribus Omnibus seu Lolutis contra atque hi ceteris euolsis feri solet, ut nune deisque de nita hominis, ac de moribus dicam. etenim de principio studuit animus o currere magnitudini criminis, fatiscere exspectationi hominum, me aliquid, de ipso, qui accu tus est; dicere: nociam rem andi estis eo, quo uos ipsa caussa, etiam tacente me, coIt annius. Omnibus in rebus, iudiaces, quaegrauiores, maioresq.sant, qηid quiseque uola ris,cogitarit, admisierit, non ex crimine,sed ex moribus eius, qui arguitur, est ponderandum. neque ex potest quisquam nostrem pubito tali neque iis quam repente 'uita mutari, aut natura conuerti. scu bicite paullis. per mentibus aei iris, ut alia omittamus, vinceims h nibus qui huic a es sceleri fuerunt. Catilina contrare . coniurauit. cuius aures in quam hoc res erunt,
ranarum esse hominem ksque a pueritia non solum mi perantia, celere, sed etiam conssetudine, si stilo nomista tis,stupro, caede uersurum equis eum contra patriam pugnatemper se miratur, quem siemper omnes ad ciuile latrocinium natum puta crumi e Abis Lentulis cietates eum indicibus, quis insaniunt libidinum , quis peruersam, atque impi reli onem recordatur, qui i tam Mit nefarie, aut alte cogitasse retur es uis de C. Gethego, atque eius in Hilaniam prosimon ac de uu neres . Metelli Py cogitat, cui non ad illius poenam carcerata ficatus esse uideatur Omitto ceteros, nest ionitum: tantum a vobis pm, ut tuesti de omnibMs, quos coniuras comtum est, cogitetis: intelligetis unῖν que inrumprius as a uita, quam noli, as icione, essed rarum. I .m utroniam Duoniam eius
men nitimum maxime est brius periculo, o crimini non sua consuetudo, ac Dira conuincit ese per audax petulans, libidinosus. quem in stuprorum defensionibus nousiorum uerbis uti improbi is solitum esse simus,
nerum etiampugnis, carcibus; quem exturbare ho-miues eposse nibus, catam facere uicinorum, si oliare fana sociorum, hi conatum armis disturbareiudicia, in bonis rebus omnes contemnere, in malis pugnare cohtra bonos,non resp. cederepeton fortunae ipse succi berer
hala, si careo noη manifestig mis rebus teneretur, tana
eum mores ipsius, ac uita conuincerent. Agedum con
serte nunc cum illius uita vitam P. Sullae, nobis popu-kq. R. noti mam, iudices, Oeam ante oculos. udiros proponite. Ecquod huius factum, aut commissum, nodicum audacius, Ad quod cuiquam panilo minus conmderartim uideretur e Iactum quaero e uerbum ecquod umquam ex ore huius ocidit, unde quisquam'ssetffendit eat uero in illanari L. Sullae uictoria, turbulen raque, quis P. Sulla mitior ῆ quam multorum his uitam
est a Lia Sulla deprecatus equam multismi summi homines, O o mali mi, o nutri, o equestris ordinis , qu rum proslute se hic Sullae obligauit e quos ego nominarem: neque enim ipsi nolunt, et huic animo nari oad limi sed quia maius est beneficium, quam posse debet ciuis cisti dare, ideo a uobis' int, quod potuit, te ri tribuatis; quod fecit, ipsi. quid reliquam constantiam
uitae commemorem e dignitatem, liberalitatem , mod rationem in priuatis rebus,1ylendorem inpubii se aesta a fortuna deformata seret, ut tamen a natura inchoa ta compareant. quae domus e quae celebratio quotidi
nae quae familiaris divitas 3 quae studia amicorum equae ex quoque ordine multitudo e haec diu multi mermulto labore quaesita, una eripuit hora. accepis P. Suia I iud es uehemens uulnus, O myti strum, verumtamen Husiniat, quod uideretur rius uita, o natura acciapere potuisse : bonestatis o dignitatis habuissὶ nimis maestaem iudicarns est cupiditatem. quam si nemo alias habuit in consulatu petendo; cupidior iudicatus est hic fuisse, quam ceteri .sin etiam in aliis nonnullis suis lite reuselatus amor; fortuna in hoc fuit fortasse nauistiquam in ceteris. postea uero quis P. Sullam, nisi maerentem , demissim. 4ν m. nidit ' quis umquam est sustio ius hunc magis odio, quam pudore, hominum a Fem, lucemq. uuare qui dum multa haberet invitamenta urbis, emori, propter humma studia amicorum, quae t men ei sola in maris reniterunt, aUit ab oculis uinrisier, cum seu retineretur, ipsest exsilis paene multauit. in hoc uos pudore iudicis, o in hac nita tanto sceleri I in re se creditis ea teste ipsum ; ntuemini os;com
209쪽
γte crimes em uita usi e ad hoe tempus explicata: tum c. imen recogn late. Mitto remp. quae fuit semper
cari a .hosne Muosita es viros, tam cupidos su per os res eius; cundae quondam erant oravitae,
x c Jueuamur aduersu, crudelis eperire uoluit. Mi ti m Lentulo, o Grili , O Cethego foedi siniam uitam, ac miserrimam, tum ima morte proposita, dex reti κon,inouam, cadit in hos mores, non in ta pudorem, hon in banc uitam, non in hunc hominem ista Alpicio. noua quaedam illa immanitas exorta es: incredibilis fuit, ac si alaris furori ex multis ab adolescentia Iectis per litoram hominum uitys repente tanta ista xmportunitas inauditisceleris exarse . nolit Giudices, rbitrari hominum ilium impetum, O conarum fuisse. neque An ulla gens tam barbara, aut tam immanis απιρο sin, in qua non modo tot ,sed lis tam crudelis homi parriae sit inuentus . belluae quaedam illae emportentis immanes, ac ferae, forma hominum nidulis exstiterum .perstucite etiam atque etiam , iudices: nihil enim ei quod in hac curissa dici posa uehementius. pe nitus imm*icite Catilinae, Autronis, Cethegi, Lentuli . ceterorum. mentes: quas uos in his libidines, quaesti gitia, quas turpitu es, quanto audacias, quam is oedibitis A res, quas notas scelerum, quae indicia parricidiorum, quantos aceruos facinorum reperistis e re magnis, o diuturnis, o iam desperatis rei p. morbis ista
repente uis erupit, ut, ea confecta, eiecta,convalesi
re aliquando, o sanari ciuitas possit. neque enim essp i quam , qui arbitretur, illis inclusis in rep. psibus , diutius hoc imperium stare potuisse. itaque eos non ad perficiendum sicelus, M ad tuendas rei p. men striae
IN. Piso Nasi, i qui Cotta&Torquato cos. cum Catilina&Autronio coniurauerat.Cicero,Mblustius, Pedianus. DεsCENDERE 'in sorum. Sic eniim loquinamur, quia nobiliores incolia Iibus habitabant. tale illud Phil. i . Scitis enim, per hos dies creberrimum f. isse scrinonem, me peridus Quinct. qui dies hodie est, cum fascibus descissurum. Et ad Att. lib. I v. Cum sacra uia descendere. C. u. cioribus. 1 ut consulon: quia desimiatus consul secrati Ex SPE C T A TI ON I honunItin, i iis quianeam pro Sulla oratione exspectabant. R Evo CANDI Hiis erit ad mores, uitamq. P. Sullae C Ma T. auimis. 1 uos cogit animis, uereor ne cuiquam paullo durius. cilla uideatur . nec uero magis placetata distinctum, cogit, animis: ut. Animis,non ad, Cogit,sed ad, Reuocandi estis, reseraturi nimis enim longe disiunctum. CONAT vM esset quid'non, ut arbitror, coniurare, sed remp. perdere: quod eorum, ut coniurant, consilium est. Unus Fuluit Vrsini liber habet, Contaminatum esse, ceteri omnes, eonatum .est e. milia, Conatum esse, placet: ut e superiore uitan sarii conatus Mnuar, nec eos respuam cuiusquain ' .aures, qui Catilinam nouerit. Ah autem, conari, de re, quam non ait quimur, quod Catilinae contigit. in He illud in Oratore: Nos conamur, ille perficit. AD ciuile latrocinium: .dcium occidendos . CVMundicibus, i quos in bona, fortunasq. ciuium innocentium immitterct. sic o Catilina in orati, pro Mur. Vallatum iudicibus, atque sicariis. IrusANIAM tibidinum. I qui modum in cupiditatibus ignotat. .recte de eo dicitur, Insinia libidimini. P E Ru E R S A Fi, atque imoam religionem l non rectam n que cum reip. salute consentientem. Significat, opinor, illud, quQd orgr.3. in Catil. scripsit, quod N Salii . .uius memoriae tradidit: Lentulum dicoc solitum, ex libris Sibyllinis, haruspicumq. responsis se esse te .liuni illum Cornelium,ad quem regnum huius urbis, atquc impcrium peruem inci necelle: Cinnam a te se,&Sullam fuisse. A inefarie, quisultet nctarie conix Patriani, stulte de regno. Aur saliel. hoc ad illud specto, Insaniam libidinum. FINI TIMvul quis, cum iiimul ut que de ambitu, postea uero de coniuratione etiam Autronius damnatus cstct, quo dc crida inc rcus crat Sulla: uidebatur citiu nomen Sullae periculo S crimini sinitimum esse. I N stupro m Mens itas I cum obiecta stupra de funderet. DE ORMAT Al propia ςondemnationem de ambitu. A. NA TvRA inchoata Iotui Hipia illarum rerum a natura data, adhuc rcmanent. c ELEBRATIO quotidianasti celebrabatur quotidie Sullae domus ciuiuinhonestissimorum coniiciatu. FAM1LIARIS di nitas ρ pro, familiae iis dignitas. infra: Ex hoc lio iam in numero, ex hac familiari dignitatio, in impiorum partem , atque in pari Fadarum coctum ac uulnerum transferetis' FORTv N.A inho fui υuasi granior, quam tu ceteris. l quia, cum inpari cul Dabj suerint, solus tamen Sulla damnatus est. CuM rege τὰ turil lege Calpurni quac de ambitu damnatis exstilium non irrogabat. postea decem annorum exsulium addidit Tullial ex. α consule Ciceronei ta. . TvRpis SIM A morte I cum summa infamia.
IN hum ibi tinget diuos nunc P. Sallam iudices, ex
his, qui cum hue uiarent, atque querunt bonesti rum hominum P Iibus re iactis P ex hoc bominum numero, ex bae familiari dignitate in impio partem,
atqtie in parricidarum coctum ac numceum transfer
tremo distri ne, ac dimicatioue fisturae dese merit. ἰὸnon aderit 'si nihil adiuvabit equaestiones nobis somorrum, ac tormenta accusator Minitatur. in quibus secui quam nil periculis pica r; tamen illa tormentagurbe at dolor, moderatur natura mi que tum animi, tum corporis, regit quaesitor ,fectis libido, corru us es, instrviat metus: ut in tot rerum anguitiis nihil v iuati loci restatuatur. vis tautae torqueatur: euco
210쪽
In Orationem pro P. Sulla. Ι 99
atriis, num quaestituis libido m quod lateat vini'am meliores, fortiores, constantiores consulares
facinus, num quae crudelito, num quae audacia: nihil fuisse, quam 'stemporibus Opericulis, quibus paene roris erit in caussa, nec obscurisatis, iudices, si a uobis oppressa es res quis non de communi salute apertissi uitae perpetuae uox ea, quae grauissisa debet esse, ii se me, quis non ortissime, quis non constantiet e sensit edicturi nullum in hac caussa testem timemus: nihil quem neque ego praecipue de consularibus disputo: nam hau quam stire, nihil hidisse, nihil audio arbitramur. M hominum oruatissimorum, qui praetores fuerunt, Ou- timensi nihil vos P. Sullaeso nura mouet, iudices , -- niuersistratus communis est laus: ut coiset, post ho
fra moueat: nefra enisi, qui eum summa elegantia, at num me oriam n quam in illo ordine plus vi. tutis , que integratate vixistis, hoc maximeinterest, non exi plus amoris inre .plusgrauitatisjusscista,quiasunt ιidine, aut simultare, aut levitate testium, caussas hone descriptico Gulares; de bis tantum mihi dicendam pQ sorum hominum ponderari, sed in manus disiquisition ui, quodsitis esset, attestante memoria omnium , nemiabus, repentinisq.periculis uitam uniuscuis νιe esse te- nem esse ex illo honorisIradu, qui non omni Ruso, in s m. quam uos, iussices nolite armis suisJoliatam, at- tute, auctoritare recubuerit ad remp. confervandam . que nudatam ob scere himidiae, dedere μὴ itioni: muni- sed quid λ ego, qui Catilinam non laudaui, qui reo Cati te communem arcem bonorum: obstruite perfugia -- nae consul non assui, qui te nonium de coniuratione proborum: ualeat ad poetram, O adsutat plurimam, dixi in alios, adeo ne uobis alienus asanitate, adeo o quam solam uidetis ipsam ex uiβa naturaq. facillime litus constantiae meae, adeo immemor rerum a me genape spici, subitofecti, siri'. non posse. Quid uero haec rum esse uideor, ut, cum consul bellumgesserta cum com aucto ritas, si per enim is ea dicendum est,quoemquam iuratis, nunc eorum ducem conservare cupiam ρ oin a me timide, modiceq. dicetuo quid, inquam haecaucto animum inducam, cuius nuper serrum retuderim , mritas nostra, qui a ceteris coniurationis caus' abstinui- mamq. restinxerim, eiusdem nunc caussam, uitamq. domus, P. Sullam defendimus, nihil hunc tandem iuuibite fenderet si mediusfidius, iudices, non me ipsa re'. meis graciese appetimus aliquid si,cum ceteri de nobis silent, laboribus,ct periculis conseruata,adgrauitatem antat, ton etiam nomet ipsi tacemus, graue: M, s laedimur, o confiantia 'a dignitate rehocaret; tamen hoc nas accusamuris in inuidiam vocamur;prosim concedia tura es insitur1ι, ut, quem timueris, qui cum deuita, fortis, iudices, ut nobis libertatem retinere liceat, si minus tunisq. contenderis, cuius ex insidijs euastris, hunc fem iaceat divitatem. Accusatifunt uno nomine consiui per oderis .m, cum agatur honos meus amplisimus,ves: ut iam uideatur honoris a Uplissimi nomen plus h gloria rerum gestar singularis,cum,quoties quisequam Didiae, quam dignitatis Urere. Aguerunt, inquit, est in hoc scelere conuictus, toties renovetur memoria prerilinae, illumq. laudarunt. Nulla tum patebat, nulla me inuenta alutis: ego sim tam demens, ego commi erat cognita coniuratior defendebant amicum, aderant tam, ut ea, quaeprosalute omnium ges, casu magis, est
Iupplici: vitae eius turpitudinem in summis eius pericu- felicitate a me, quam uis tute , ct coissio gesta esse u tis non m urbantur. quin etiam parens tuus,fosum deantur e strid ergo e hoc tibi sumis, dicet fortasse quiare, consul reo depecuniis repetuntis catilinae inadu, stiam, ut quia tu do deris, innocens iudicetur e Ego carus,is Obo homini, at supplici;fortasse audaciat ali uero, iudices, non modo nilii mihi assumo, in quo quia quando amico. cui cum afuispost delatam ad eum pria fluam repunietim etiam ,si quid ab omnibus concedimam illam conii rationem, indicavit sto P aliquid, tur, id reddo, ac remitto. non in ea rep. versor, non lys non credidisse. at idem non assuit alio in iudicio, eum ad temporibus caput mea obtuli pro patriae periculis omni essent ceteri .sipola cognoratim aliquid , quod in edin bus, non aut ita sunt eisincti, quos uici, aut ita grati,sulatu ignoraset, ignoscendum δ θs, quipostea nihil au quos struaui, ut eo mihi plus appetere coner ruam quandi erant .m illa res prima ualuit: non,inuet enit tuam tum omnes inimici, innidiq.patiantur. graue esse eum
recens debuit essegrauior .msi tuus parens etiam in illa videretur, qui inuestigarit coniurationem, qui patem susticisnepericuli sui, tamen, humanitate adductus,a L cenit, qui oppresseris,cui senatus singularibus uerbis Ira uocationem hominis improbis sella cutuli, atque or- tias egerit, cui uni togato supplicationem decreuerit, dianamentis Osuis, ct consulatus honestavit: quid en, cere in iudicis: Pon de inde , si coniurast. non e quamobrem consulares, qui Catilinae afuerunt, repro eo id, quodgraue est: dico illud, quod in bis caussis coniuhendantur e at iidem νs, qui ante hunc cuugam de con- rationis non auctoritati assumam ,sed pudori meo: Ego
iuratione dixerunt, non assuerunt. tanto scelere aduria illa coniurationis inuestigator, atque ultor, certe non de-ctis hominibus statueris vibit a stadiumenti, nibit opis , Dderem Sullam, si coniurasse amitrarer: ego , iudices ,
nihil auxit ferri oportere . atque, ut de eorum constanse de tantis omnium periculis cum quaererem omnia, mu ria, atque animo in remp. dicam, quorum tacita graui- ta audirem, non crederem omnia, carierem omnia, dicoro, fides de unoquoque loquitur, neque cuiusquam hoc, quod initio dixi, nullius indicio, nullius fusticione ψornamenta orationis desiderat : potest quisquam dicere, nullis litteris de re P. Sullae rem ulla ad ine es delatam.
MODxRArv Ri grauiora sacit, aut leuiora. REGI Tl arbitratu suo gubernat. LIBIDO,l quaesitoris. CORRvMPIT ,s,l corrumpit tormenta, idest eos, qui torquetur. spe enim
praemiorum dicunt ea, quae non sunt: iidemq. metu tacent ea, quae sunt. To R in E A Tu Rr, pro, examinetur. cum hoc ucino congruit id, quod sequitur, Ex ea quaeratur: & illud infra, si a uobis uitae perpetuae uox ea, quae grauissima debet esse, audietur. nam, Vox, ad tormenta respicit, in quibus cmittitur. alioqui cur hic uoci iocus esse ' Hoc ideo dixi, ne quem eorum coniectura moueat, qui legendum:putabat: