장음표시 사용
71쪽
currere interfecit. Ita ille vir, qui muli 0 00nsili neminem perfidia
ceperat, simulata captus est amicilia.
Epamin0udas Polymni silius hebanus. De hoc priusquam scri I
bamus, haec praecipienda videntur lectoribus, ne alienos mores ad SU0 reserant neve ea, quae ipsis leviora sunt, pari modo apud cetero suisse arbitrentur Scimus enim musicen nostris moribus abesse 2 principi persona, altare vero etiam in vitiis poni. Muae omnia apud Graecos et grata et laude digna ducuntur. Tum autem expri 3mere imaginem consuetudini atque vitae velimus Epaminondae, nihil Videmur debere praetermittere, quod pertineat ad eam declarandam. Quare dicemus primum de genere eius, deinde quibus disciplinis et a quibu Sit eruditus, tum de moribus ingeniique acultatibus et siqua alia digna memoria erunt, postremo de rebus gestiS, quae a plurimis omnium anteponuntur VirtutibuS. Natus igitur patre quo diximus, genere honeSto pauper iam II maioribus relictus ruditus autem sic, ut nemo Thebanus magis. Nam et citharigare et cantare ad chordarum sonum doctus est a Dionysio, qui non minore sui in musicis gloria quam Damon ut Lamprus, quorum pervulgata sunt nomina, cantare tibiis ab Olympiodoro, saltare a Calliphrone. At philosophiae praeceptorem habuit Lysim Ta 2 rentinum Pythagoreum. Cui quidem sic fuit deditus, ut adulescenstriStem ac Severum senem omnibus aequalibus suis in familiaritate
XV. I, 1. s. Z II, 1, 1. -- praecipienda προαναφωνεῖν, d. schon jetet die Leser s. u VI 2, 1 darari u erin-nern . - leviora: enig erili. fuisse nanil verach et, ἀποδοκιμά- ζε . S. . abesse ἀπαγορεύειν. - pr. Per Sonar inem Fursten. - innitiis poni: πονείδιστον εἶναι. g. . cum velimus: προτίθεσθαι Particip. - exprimere imastinem:
ben. - Primum, deinde, tum: πρῶτον, πειτα, εἶτα mi odor line
2, 2 , ταχύ ἀνδρίαν κατωρθωμένα.
a plurimis omnium pleonastis ch, oinfachis πολλοί. II, 1. quo diaeimus: Vom orbesagie n. - honeSto λαμπρός, ευδο
κιμος - Sicut mastis si quis alius Thebanus. - cantare ad ch. Sonum κιθαρωδεῖν. - non minore
g. 2. PhiloS. praeceptorem: ur
πειν. tristem σεμνός. - eυerum:
βαρύς. - familiaritate: οἰκειότης.
72쪽
antepoSuerit, neque priu eum a se dimisit, quam in doctrinis tanto antecessit condi Scipulos, ut acile intellegi posset pari modo supera- turum omnis in ceteris artibus. Atque haec ad nostram consuetudinem sunt levia et potius contemnenda: at in Graecia utique olim magnae laudi erant. Postquam ephebus est actus et palaestrae dare operam coepit, non tam magnitudini virium servivit quam velocitati. 5 Illam enim ad athletarum usum hanc ad belli existimabat utilitatem pertinere. Qtaque exercebatur plurimum currendo et luctando ad eum sinem, quoad stans complecti posset atqtie contendere. In armis vero plurimum studii consumebat. Ad hanc corporis firmitatem plura etiam animi bona accesserant. Erat enim modestus prudens graVis temporibus sapienter utens peri- tu belli sortis manu animo maximo adeo veritatis diligens, ut ne ioco quidem mentiretur. Idem continens clemens patiensque admirandum in modum non Solum populi sed etiam amicorum serens iniurias inprimis commissa celans, quod interdum non minus prodest quam di- serte dicere, studiosus audiendi, ex hoc enim a cillime disci arbitrabatur. Itaque cum in circulum venisset, in quo aut de re publica disputaretur aut de philosophia sermo haberetur, numquam inde prius discessit, quam ad finem Sermo esset adductus Paupertatem adeo lacile perpesSus est, ut de re publica nihil praeter gloriam ceperit, amicorum in se tuendo caruerit acultatibus eisdem ad alios suble-Vandos Saepe sic usus est, ut iudicari possit omnia ei cum amicis
in doctrinis an Bildung. con Begu au das Seinigo namlicli discipulos: συσπουδάζειν. - arti s γε). - peritu maximo an bus μαθηματα ubertras er alle. - adeo dilioens: S. 3. et potius contemnenda: was ne uer Satκ φιλαλήθης. ioco man Vielmeli gering schytZen mus μετὰ παιδιῶς.
παιδικην λικίαν παραλλασσειν, την
τριβὰς ποιεῖσθαι περί elucitu8 3 4 facile εὐμαρῶς, gi die
S. b. currendo, ductando: Sub stet die Hulffleis iungen χορηγία)Stant. -- - quoad μεχρι Ου. - eineri re unde erba m. s. m. contendere παλαίειν. ut iudicari possit libersetete: danii ΙΙΙ, 1. accesserant: προσγίγνεσθαι aber konnim man enti elimen.
- modestus: massVolt μέτριος in omnia, communia: die Ueberset-
73쪽
suisse coni munia. Nam cum aut civium su0rum aliquis ab iustibus 5 esset captus aut virgo amici nubilis, quae propter paupertatem collocari non posset, amicorum consilium habebat et, quantum qui8que daret, pro facultatibus imperabas Eamque summam cum secerat, Gpriusquam acciperei pecuniam, adducebat eum, qui quaerebat, ad eos qui conserebant, eique ut ipsi numerarent faciebat, ut ille, ad quem ea res perveniebat Scire quantum cuique deberet. emptata autem eius est abstinentia a Diomedonte Cyriceno IVNam is rogatu Artaxerxis regis Epaminondam pecunia corrumpendum Susceperat. vii magno cum pondere auri hebas venit et Micythum adulescentulum quinque talentis ad suam perduxit Voluntatem, quem tum Epaminondas plurimum diligebat Micythus Epaminondam convenit et causam adventus Diomedontis ostendit At ille Diomedonti coram nihil inquit opus pecunia est. Nam si re ea vult, quae hebanis sunt utilia, stratis facere sum paratus: Sin autem contraria, non habet auri atque arstenti satis Namque orbis terrarum divitias accipere nolo pro patriae caritate. Tu quod me incoonitum templasti: tuique similem existimasti, non miror tibique sinosco sed estre repropere, ne alio coi rumpaS, cum me non potueris. Et tu, Micythe, arstentum huic redde, aut, nisi id confestim facis, esto te tradum massistratui. Munc Diomedon cum rogaret, ut tuto exire itaque, qUae attulerat, liceret efferre, istud quidem inquit faciam, neque tua causa sed mea, ne, si tibi sit pecunia adempta, aliquis dicat id ad me ere pium pervenisse, quod delatum accipere noluisSem. A quo cum quae bsisset, quo se deduci vellet, et ille Athenas dixisset, praesidium dedit, ut tuto perveniret Neque sero id satis habuit sed etiam, ut inviolatus
Zian ma sicli nach de Gnome κοι -- - voluntatem: αυτ προσώ- νωτα των φίλων ricliten. γέσθω.
ολιγωρεῖν .g. 6. Summam: το λον, το κε τά g. 3. in eoonitum: fige hingit tibi. λωον. - eamque a Megbleiben. existimasti: indem dii glaubtest fecerat: αποτελειν, RS Si mi das ichis. s. . tibique tibi Lann
74쪽
in navem escenderet, per Chabriam Atheniensem, de quo Supra men-6 tionem secimus, effecit. Abstinentiae erit hoc satis testimonium. lurima quidem proserre possumus, sed modus adhibendus St, quoniam uno hoc volumine vitam excellentium virorum complurium concludere constituimVS, quorum separatim multis milibus versuum complures scriptores ante no explic3runt.
Fuit etiam disertus, ut nemo elahebanus par esset eloquenti3, neque minus concinnus in brevitate respondendi quam in perpetua oratione ornatus. Habuit obtrectatorem Meneclidem quendam indidem hebis et adversarium in administranda re publica salis exer
citatum in dicendo, ut hebanum scilicet. Namque illi genti plus
inest virium quam ingenii. s, quod in re militari florere Epaminondam videbat, hortari solebat hebanos, ut pacem bello anteferrent, ne illius imperatoris opera desideraretur. Huic ille fallis inquit verbo civis tuos, quod hos a bello sevocas otii enim nomine servitutem con- cilias. Num paritur a bello. Itaque, qui ea diutina volunt frui, bello eaeercitati esse debent. uare si principes Graeciae vultis esse, castris est vobis utendum non palaestra. Idem ille Meneclides cum huic obiceret, quod liberos non haberet neque uxorem duxisset, maximeque insolentiam, quod sibi Agamemnonis belli gloriam videretur consecutus, at ille desine inquit, Meneclida, de uxore mihi ex probrare. Nam nullius in ista re minus uti consilio volo. Habebat 6 enim Meneclides suspicionem adulteri. 9uod autem me stamemnonem aemulari putas, falleris. Namque ille cum universa Gra
cis viae decem annis unam cepit urbem, est contra ea una urbe
nostra dieque uno totam Graeciam Lacedaemoniis fustatis liberavi.
inuiolatus ἀσφαλής - escenderet cete de beredier a ais η κατά)επιβαίνειν. - supra fecimus: im in Thebaner. - ingenii παιδεια. Obigei gesag ist. S. . orere: ευδοκιμεῖν. περιβό g. 6. OSSumus: glirendes 5g- τον εἶναι. - imperatoris, desi licti Ware, ξόν γε, ο - modus ad deraretur s. u V, 3, 2 ilin inis hibendus est inlut de mus. i. 44 Feldherrii Ρart.). - fallis Derbo: ἀνώτατον δε καὶ μουσικώτατον το πευδεσθαι - otii concilias dem παντὶ et προσῆκον μετρον πιτιθε amen nachraths dii ur Musse, in
Ρart. PraeS. - obtrectatorem: . Eu μαι). - habebat suspicionem: δια -
75쪽
Idem cum in conventuti venisset Arcadum peiens, ut societatem lcum hebanis et Argivis sacerent, contraque Callistratus Atheniensium legatus, qui el0quentia omni e praeStabat tempore, 0Stularet, ut potius amicitiam sequerentur Atticorum et in ratione sua multa invectus esset in I hebanos et Argivos, in eisque hocp0suisset animum advertere debere Arcadas, qualis utraque civitas civis procreasset, ex 2 quibus de ceteris possent iudicare Argivos enim suisse Orestem et Alcmaeonem matricidas, d liebis Oedipum natum, qui, cum patrem Suum interfecisset, ex matre liberos procreasse, huic in respondendo Epaminondas, cum de ceteris perorasset, postquam ad illa duo opprobria pervenit, admirari se dixit stultitiam rhetoris Attici, qui non animadverterit innocentis illos natos, domi scelere admisso cum patriaeSSent expulsi, receptos esse ab Atheniensibus. Sed maxime eius eloquentia eluxit Spartae legati ante pugnam Leuctricam. Mu cum
omnium sociorum convenissent legati, coram frequentissimo legationum OnVentu sic Lacedaemoniorum tyrannidem coarguit, ut non minus illa oratione opes eorum concusserit quam Leuctrica pugna.
Tum enim perfecit, quod post apparuit, ut auxilio Lacedaemonii so
FuiSSe patientem suorumque iniurias serentem civium, quod seVII patriae irasci nefas esse duceret, haec sunt testimonia. Cum eum pr0pter invidiam cives praeficere exercitui noluissent, duxque Sset delectus belli imperitus, cuius errore eo esset deducta illa multitudo militum, ut omnes de salute pertimescerent, quod locorum anguStitSclausi ab hostibus obsidebantur, desiderari coepta est Epaminondae diligentia. Erat enim ibi privatus numero militis A quo cum e 2 terentispem, nullam adhibuit memoriam contumeliae et exercitum
παιδοποιεῖν. ελάττωμα περιτιθεναι - Privaren' g. o. perorasSet απολογεῖσθαι. tur: ἐλλείπειν. pervenit: γίγνεσθαι περί - stulti
76쪽
obsidione liberatum domum reduxit incolumem Nec vero hoc Semel secit sed saepius Maxime autem sui illustre, cum Peloponnesum exercitum duxisset adversus Lacedaemonio haberetque collegas duoS, quorum alter erat Ρelopidas, vir sortis ac strenuus Ili cum criminibus adversariorum omnes in in idiam Venissent, ob eamque rem Imperium ei eSSet abrogatum, atque in eorum locum alii praetores successissent, paminondas populis cito non paruit, idemque ut sacerent persuasit collegis et bellum, quod Susceperat, geSSit. Namque animadvertebat, nisi id secisset, totum exercitum propter praetorum 5 imprudentiam inscitiamque belli periturum. Lex erat Τhebis, quae morte multabat, si quis imperium diutius retinuisset, quam lege praefinitum laret. Hanc Epaminondas cum rei publicae conservandae causa latam videret, ad perniciem civitatis conferre noluit et quattuor mensibus diutius, quam populia iusserat, ge8Sit imperium. VIII ostquam domum reditum est, collegae eius hoc crimine accusabantur. uibus ille permisit, ut omnem causam in se transferrent Suaque opera actum contenderent, ut legi non obedirent. Qua de- sensione illis periculo liberalis nemo Epaminondam responsurum putabat, quod quid diceret, non haberet. At ille in iudicium venit, nihil eorum negavit, quae adversarii crimini dabant, omniaque, quae collegae dixerant, consessus est neque recusavit, quo minu legiS poenam Subiret, sed unum ab iis petivit, ut in periculo suo inscribe- rent: Epaminondas a Thebanis morte multatus est, quod eo comit apud Leuctra susterare Lacedaemonios, quos ante se imperatorem nemo Boeotorum ausus fuit adspicere in acre, quodque uno proelio non solum Phebas ab interitu retraxit, sed etiam universam Graeciam
S. 3. cum Lacedaemonios: ruis ριον εισάγεσθαι. - contenderent
77쪽
in libertatem vindicavit, eoque res utrorumque perduxit, ut Thebani Spartam oppi narent, Lacedaemonii satis haberem , si salvi esse posse=ὶt, neque prius bellare destitit, quam Messene restituta urbem Aeorum obsidione clausit. Haec cum dixisset, risus omnium cum hilaritate coortus est, neque quisquam iudex ausus est de eo serre suffragium. Sic a iudicio capitis maxima discessit gloria..Hic extremo tempore imperator apud Mantineam, cum acie in IX structa audacius instaret hostis, cognitus a Lacedaemoniis, quod in unius pernicie eius patriae sitam putabant salutem, universi in unum impetum fecerunt neque priu abScesserunt, quam magna caede Ultisque occisis sortissime ipsum Epaminondam pugnantem par eminu percussum concidere viderunt. viuius casu aliquantum retardat 2 Sunt Boeotii, neque tamen priu pugna eXceSSerunt, quam repugnantis profligarunt. Ἀ Epaminondas, cum animadverteret mortiserum 3 Se vulnus accepisse simulque, si serrum, quod ex hastili in corpore
remanSerat, extr3XiSSet, animam Statim emissurum, Usque eo retinuit,
quoad renuntiatum est vicisse Boeotios . Id postquam audivit, satis inquit visi. Invictus enim morior. Ium serro extracto confestim
Hic uxorem numquam duxit. In quo cum reprehenderetur, quod liberos non relinqueret, a Pelopida, qui filium habebat insaniem, maleque eum in eo patriae consulere diceret, vide, inquit, ne tu peius 2 consulas, qui talem eae te natum relicturus sis Neque vero stirps potest mihi deesse. Namque eae me natam relinquo pusinam Leuctri cum, quae non modo mihi superstes sed etiam immortalis sit necesse est. Muo tempore duce Pelopida exules I hebas occuparunt et praesidium Lacedaemoniorum ex arce expulerunt, Epaminondas, quam diu facta est caedes civium, domi se tenuit, quod neque malo defendere
Volebat neque impugnare, ne manus suorum sanguine cruentaret namque omnem civilem victoriam lanesiam putabat ridem, post
78쪽
quam apud Cadmiam cum Lacedaemoniis pugna coepit, in primisi stetit Huius de virtutibus vitaque satis erit dictum, si hoc utium adiunxero quod nemo it insitias, hebas et ante Epaminondam natum et post eiusdem interitum perpetuo lieno paruisse imperio, contra ea, quam diu ille praesuerit rei publicae, caput suisse totius Graeciae. Ex quo intellegi potest unum hominem pluris quam civitatem suisse.
Pelopidas I hebanus magis historicis quam vulgo notus. Cuius de virtutibus dubito, quemadmodum exponam, quod Vereor, Si re eX-plicare incipiam, ne non vitam eius enarrare sed historiam videar scribere, si tantummodo summas attigero, ne rudibus Graecarum litterarum minus dilucide appareat, quantus fuerit ille vir. Itaque utrique rei occurram, quantum potuero, et medebor cum satietati tum ignorantiae lectorum Phoebidas Lacedaemonius, cum exercitum Olynthum duceret iterque per hebas saceret, arcem oppidi, quae Cadmi nominatur, occupavit impulsu paucorum hebanorum,3 qui adversariae factioni quo sacilius resisterent, Laconum rebus studebant, idque suo privato non publico secit consilio. Quo sacto eum Lacedaemonii ab exercitu removerunt pecuniaque multarunt neque eo magis arcem I hebanis reddideruiit, quod susceptis inimicitiis satius ducebant eos obsideri quam liberari. Nam post Peloponnesium bellum Athenasque devictas cum I hebanis sibi rem esse existimabant et e0 esse solos, qui adverSus resistere auderent. Hac mente amicis Suis Summas potestates dederant alteriusque actionis principes partim intersecerant, alios in exilium eiecerant. In quibus Pelopidas hic, de quo scribere exorsi sumus, ut Su patria careb3t. II Hi omnes sere Athenas se contulerant, non quo Sequerentur otium, Sed ut quem ex proximo locum sors obtulisset, eo patriam re cuperare niterentur taque cum tempus est visum rei gerendae,
recit: Ἀμφανες γίγνεται. - Occur II, 1. eae proximo: μετέπειτα ram φυλάττεσθαι Partic. - mede locum καιρος. bor: ναντιοῖσθαι. S. 2. cum temp. est visum ais Sie
79쪽
communiter cum iis, quid hebis idem sentiebant, diem elogorunt ad inimicos opprimendos civitatemque liberandam eum, quo maximi magistratus simul c0nsuerant epulari Magnae saepe res non ita a magnis copii Sunt geStae, Sed profecto inunquain tam ab tenui initio tantae opes sunt profligatae. Nam duodecim adulescentuli coierunt
ex iis, qui exili erant multati, cum uinino non essent amplius centum, qui tanto se osserrent periculo. ua paucitate percussa est Lacedaemoniorum potentia. Hi enim non magis adversariorum actioni
quam Spartani eo tempore bellum intulerunt, qui principes erant totius Graeciae. Quorum imperii maiestas neque ita multo post Leuctrica pugna ab hoc initio perculsa concidii Illi igitur duodecim, quorum dux erat Pelopidas, cum Athenis interdiu exissent, ut
VeSpera Scente caelo hebas possent pervenire, cum canibus venaticis exierunt retia serentes vestitu agresti, quo minore suspicione sacerent iter. Qui cum tempore ipso, quo Studuerant, perveniSSent, domum Charonis deverterunt, a quo et tempus et dies erat datus.
Hoc loco libet interponere, etsi seiunctum ab re proposita est, III nimia fiducia quantae calamitati soleat esse. Nam magistratuum The-b3D0rum Statim ad auris pervenit, exules in urbem venisse. Id illi vino epulisque dedit usque e despexerunt, ut ne quaerere quidem de tanta re laborarint. Accessit etiam, quod magis aperiret eorum 2 dementiam. Adlata est enim epistula Athenis ab Archino uni ex his Archiae, qui tum maximum magistratum hebis obtinebat, in qua omnia de prosectione eorum perscripta erant. Quae cum iam ccubanti in convivio esset data, sicut erat signata sub pulvinum Subiciens In crastinum inquit didiero res severas . At illi omnes, cumra
80쪽
iam nox proceSSiSSet Vinolenti ab exulibus duce Pelopida sunt interfecti. Quibus rebia consectis vulgo ad arma libertatemque vocato
non solum, qui in urbe erant. Sed etiam undique ex agris concurrerunt praesidium Lacedaemoniorum ex arce pepulerunt, patriam Obsidione liberarunt, auctores Cadmeae occupandae partim occiderunt, partim .in exilium eiecerunt.
IV Hoc tam turbido tempore, sicut Supra docuimus, Epaminond3S, quoad cum civibus dimicatum est, domi quietus fuit. Itaque haec liberatarum Thebarum propria laus est elopidae, ceterae sere com- munes cum Epaminonda. Namque Leuctrica pugna imperatore Epaminonda hic suit dux delectae manus, quae prima phalangem proStra vit Laconum. Omnibus praeterea periculis adsuit, sicut Spartam cum oppugnavit, iterum tenuit cornu, quoque Messena celerius restitueretur, legatus in ei Sas est prosectus Denique haec suit altera persona hebis, sed tamen Secunda ita ut proxima esset Epaminondae. V Conflictatus autem est cum adversa fortuna. Nam et initio, sicut ostendimus, exul patria caruit et cum Thessaliam in potestatem hebanorum cuperet redigere, legati0nisque iure satis tectum se r-bitraretur, quod apud omni gentis Sanctum esse consueSSet atyr3nno Alexandro herseo simul cum Ismenia comprehensus in vincla con- iectus est. Hunc Epaminondas recuperavit bello persequens Alexandrum. Post id factum numquam animo placari potuit in eum, a quo erat violatus. Itaque persuasit hebanis, ut subsidio hessaliae pr03 siciscerentur tyrannosque eius expellerent. Cuius belli cum ei summaeSSet data, e0que cum exercitu prosectus esset, non dubitavit simul ac conspexit hostem confligere. . In quo proeli Alexandrum ut animad-
g. 3. Praeterea: ξυνελόντι εἰπεῖν. g. 3 cum esset data, λαμβάνειν. sic ut m etrum eis piet, οιον. - artic mi δε - summa: η περι tenuit: nkmlicli unte sich. - ce των λων διοίκησις - dubitaNite