장음표시 사용
161쪽
bita in senatu In qua quum emauci nominatim egissem ratias , quod omnes enumerari num modo ossent, scelus autem, esset quemquam meteriri statuissemque eos solum nominare,
qui causae nostrae duces et quasi signiferi fuissent, in his Plancio gratias egi necitetur oratio, quae mρια rei magnitudinem dicta de scripto est , in qua ego homo astulus ei me dedebam, cui nihil magnopere deberem, et huius tanti osses servitutem adstringebam testimonio sempiterno.
Sed concedamus ab ipso Cicerone editam suis e quam ha
huerit in Senatu orationem , eam certe , quae exstat, non esse
ab eo prosectam argumentis a Marklando et volso expositis plane mihi persuasi ipsum illud quod Cicero l. l. commemorat se Planei gratias egisse, vix cadit in istam orationem . quae hodie ab eo in Senatu habita sertur. Nam postquam aliis gratias egit auctor c. 8-ra, obiter tantum Planei mentionem facit; ubi ridicule eum quaestorem doloris sui vocat. Maximum vero momentum , quo impellimur ut orationem, quae exstat, supposititiam esse eredamus, in eo est, quod currunt naedam , quae veritati historicae ipsiusque testimonio repugnant. In quibus statim e a occurrit illud quod olfius monuit, auctorem duo tempora diversa miscuisse, et quod tertio mense post Ciceronis discessum in Senatu actum esset reserente L. Ninnio, cum Clodianorum seditionibusae tumultu VIII ut Feb. sequentis anni confudisse. Vt alia eius generis praeteream, quod, c. 4 dicitur mecum eges
mecum quaestiones , mecum iura magistratuum . mecum senatus auctoritatis, mecum libertas, mecum etiam frugum ubertas, m
cum deorum et hominum sanctitates omnes et religiones afuerunt, in eo , ut cetera non urgeamus inepta , hoc profecto a vero Cicerone pronuntiari non potuit, quod de frugum ubertate quae secum usuerit, secuin redierit, dicitur; uui Cicero ipse Attico . loco supra laudato, scribat sumniam au nouae aritatum suae culpae tributam a multis suisse. Denique tolui scribendi genus, quantum a Ciceron inno discrepet, abunde demonstratum est a ni Llando et Voluo; quo-
162쪽
rum de ea re animadversiones diligenter , a studiosis praesertim, versari et expendi volumus. Ceterum cclamator in hac oratiuncula primo gratias agit Patribus conscriptis s. universo senatui c. ira deinde consulibus Lentulo et Metello, tribunis plebis et Pompeio c. - έ; tum degreditur ad consules supcrioris anni Gabinium et Pisonem vituperandos , omnibusque conviciis proscindendos , in quo magna est suspicio eum orationes pro Sextio et in Pisonem imitari v Iuisses c. -7. Postea octo tribunos , septemque Proetores eius anni , qui in eius salute rusti tuenda elaboraverant, nominatim laudat, praecipue autem Lentulo , Pompeio Miloni, Sextio gratias agit c. 7-ia. Deinde causas exponit, cur Clodii furoribus potius cesserit, quam vi armisque se defenderit, ubi obiter Planci in se merita commemorat; c. 3, 4. Postremo pollicetur se in republica defendenda, non modo nihil imminuturum delibertate sua pristina , sed eam etiam adaucturum esseri C. IS.
163쪽
Si Patres conscripti, pro vestris immortalibus in me fratremque meum liberosque nostros meritis parum vobis cumulate gratias egero quaeso obte-Storque, ne meae naturae potius, quam magnitudini vestrorum beneficiorum, id tribuendum putetis. Quae enim tanta potos exsistere ubertus ingenii, quae tanta
dicendi copia, quod tam divinum atque incredibile
egero cum uiniate gratias agere loeutio est quam alibi frustra quaeras apud Ciceronem, qtanmvis saepe et plurimis loquendi modis gratias agentem. Diei ille quidem cumulate referre gratiam: sed aliud est referre, aliud agere. diam etsi in oratione quoque et iuverbis cumulus illestigi potest tamen antiqua coiisuetudo illud non msgis videlii tulisse, quam eram illate laudare aliquem aut, mehendere et similia. oe quale sit , denioustrare potest notum Ciceronis iudie um Ep. ad Fam XV l. a de formula fideliter insemur e Maletudini . quam lavrobarunt quidam recentior una, ut eam et lavi eoulra illum delaudere ex doctrina morum auderent. lque huie generi existimatorum , sicut alia nostra perruulia, sic et M. quod statim addidero minus probabitur. Nam si quid alleo sensum Romani Oratoria, non videtur is in ipso prin-eipio ita de Dalre ei communibus liberis mentionem factnrua suisse lalisivi pietas convenire Potius Declumatori, qui si aliquo pos saeeulis vixisset, sorsitan ue onae conirigisqii idem oblitus esset quile et ipsa peti poterutis orat Pro Sext. e. 22. Wo a Credibile oneredibilis eloquentia heu dicitur non item ιιιιν edιbι e
164쪽
POST RED. IN SENATV, CAP. I III genus orationis, quo quisquam possit vestra in nos universa promerita, non dicam complecti orando. sed percensere numerando qui mihi fratrem optatissimum me fratri amantissimo, liberis nostris pa
rentes, nobis liberos qui dignitatem, qui ordinem qui fortunas, qui amplissimam rempublicam, qui
patriam, qua nihil potest esse iucundius, qui denique nosmet ipsos nobis reddidistis. Quod si parentes a carissimos habere debemus quod ab iis nobis vita, patrimonium, libertas, civitas tradita est; si deos
immortales, quorum beneficio et haec tenuimus, et ceteris rebus aucti sumus; si populum romanum
cuius honoribus in amplissimo consilio et in altissimo
Vniversa promerita Substaulivum hoc nusquilio legitur in libris Cieeronis nis h. l. et ad vir. e. 4 ubique meritiam , locis invulneris et
quae res magni sempei mome uti ha henda est, nee putandiim , lassicos scriptores in talibus semel iterumqueaeo tantia sui usus recedere. MOLI . Orando, sed ii ancio est pro ortatione melior tamen et usitatior est
oppositio in Orat ad uir cap. a
non modo augere aut oruur oratio. ue, sed nutuerat aut Oi sequi . . - Percensere numerando rabsurda
hae est hyperbole. bufo Quasi oratorio modo dicta haecaecipienda putat olomanus dubitans, quid sit quod . quum senatore non a populo crearentur, sed a censoribus legerentur. om beneficio in senatu se collocatum dieati Quae dubitatio videtur ex vano iniecta esse. Nam locum atque ius die cidi in senatu quisque de more
accepit lauetioue magistratuum, quaestiira. aedalitatis praeturae, considatus . . oriorum quos populi
benelleium dabat. Quamobrem vere dicere potuit senator, populi hono ribus se in senatu collocatum, quandoquidem a populo creabantur ma
gistratus uoti a censore talu qui dem creatiouem Oustat a Censoribus eum probata ι vel firmatum eas no-
in inibus in tabula seu catalogum inserendis suoque tempore recitandis. id quod dicebatur legere senatiam sed ipsa potestas tu senatum vetitendi sententiaeque dicendae praecede hachanc censoriam lectionem neque adeo censoribus leuit quemquam praeterire a reiicero, nisi in icialiquo notandum et reprehendendum haberent. Ergo hae partes ceusorum magis valuisse videu tu dicis euuhaquam necessitatis ac fuerunt haud
dubie multi qui senatoria digni tuta et iure optimo fruerentur diu et per
omnem vitam , quorum nomina ex tabulis censoriis unquam recitata essent. MARI L. Eandem sententiam iam aut sequutus erat et accurata
firmaverat M. Ant. Ferratius ad lo- eum Cic. Verrin. cl. I. Orb eaque ver ima est, si de temporibus
165쪽
gradu dignitatis atque in haeso innium terrarum areo collocati sumus; si hunc ipsum ordinem a quo Saepe magnificentissimis decretis sumus honestati immenissum quiddam et infinitum est, quod vobis debemus, qui vestro singulari studio atque consensu parentum beneficia, deorum immortalium munera, populi romani honores, vestra de me multa iudicia, nobis omnia uno tempore reddidistis ut, quum multa vobis, magna populo romano, innumerabilia parentibus, omnia diis immortalibus debeamus, haec antea singula per illos habuerimus, nunc universa per vos
II. Itaque Patres conscripti, quod ne optandum quidem est homini, immortalitatem quandam per eos adepti videmur. Quod enim tempus erit unquam,
quo vestrorum in nos beneficiorum memoria ac fama
moriatur, qui illo ipso tempore, quum vi, serro
quaeras a Sullae dominatu. Postea vero ham tota res et causa contrariis argumentis multo explicatius uisceptata est a Vertoto PT M, extremo libri insee. Revolutions decla repuhl. Rom. a Middietono a Chapmativo Mausolio ab Here evo deniqtie. qui ipsum Middietonum in hane disputationem vocaverat epistolis quibusdam quas eum Midd letoui responsis a. 7 8 edidit h. nowles
Londini. OLF. Vt, quum mutiae recum Meri-miis Non satia erat, nullaim tu hac clausula itiesse novum sententiati , oratoriamque tantum periodi iam satis longae amplificationem quaeri ipsa gradatio verbis saeta est vehementer ineptis. Quo eviin alio nomine digna sunt ista multa, Ognas innumerabilia Z quae ultima quoniam quatuor omnino res erant, paulo aut commode numerari Potuerunt. Verum eo figura deduxit auctorem, qui quum multa sibi mugna scholis Rhetorum , innumerabilia Ciceronis scripti deberet, Malus videbatur sibi quod hum universa tu decla- mutionem suam importare poterat. Etiam illa copia ante vide, ne ui-mia et male digesta sit tu verbis, amplissimo consιlio altissimo gradu
dignitatis omnium terrarum arce. Displicent certe haec uobis, sive omnia ad iiunt senaltim petinent. sive singula proprie acceperis . utptimum reseratur ad senatoriam dignitatem , alterum ad consularem. tertium ad ipsum urbem seu rem Publi eam , vel denique curiam . quod placet nonnullis ob locum orati pro Milone I so. OLF. Quum vi, Ierro eneremini Imino Iosuebatur liberius senatu
166쪽
POST RED. IN SENATu, a P. a 63 me tu , ni in is obsessi lene remini, non multo post discessiam melim, universi me revocavistis, reserente
L. Ninnio, sortissimo atque optimo viro quem ha huit ille pestifer annus et maxime fidelem, et minime timidum , si dimicare placuisset defensorem salutis meae. Posteaquam vobis potestas decernendi non est permissa per eum tribunum plebis, qui, quum per se rempublicam lacerare non posset, sub alieno scelere delevit nunquam de me siluistis, nunquam in eam salutem non ab his consulibus, qui vendiderant, flagitavistis. Itaque vestro studio atque auctis 4ritate persectum est, ut ille ipse annus , quem ego mihi, quam patriae, malueram esse fatalem, hos
statim tertio mense post diaeessum Ciceronis, quo ni reserente L. Ninnio, frequens senatiis de illius reditu de .cerneret 8quum linie genalus decreto memo Praeter unu in Tribunum pl. ita lereederet te Attuli auctoritatein Ciceronis ipsi ii Orat pro Sext. I.
68. Itaque lite ait iste negat viri creditis solitiites Non proseel liuienhetori qui vi beneficium augeret.
vel ut rotundiorem sireret sentγntiam . Me mina atque terrores in- farsit. Nempe Deile fuit iniseere divae a tempora, et aenatum illis in Kal. Iun. prioris anni habitum consitndere gram turbulenta coneione . 8 Kal.
Febr. anni posterioris, qui dies , quo Clodiani reditum Ciceronia obieetu
r adaverum intereludere tiaerebant.
copiose deseri hitiae in eadem Sextia D cap. 35 seqq. Cogitavi interdum quomodo elui ex hoe loeo tam turpis
maeula posset sed nullum reverit remedium nisi num miserrimuin ... isserta opula legeretur, non
miatio est. Miserrimum id dico, quia rapparet, toto hoe capite de priorea uno narrari Aecedit, quod iste saepissime salis hahet nobis vrrha dare, lihi res et saeta eraneelahamus. Sic et Ninnio adduntur verba, fortissimo atque 'atim Maro, ilibus periodus satiant ampliora inmetsi his non absurde, siquidein fidem inretitemquaillius praedi eavera Cicero l. l. .
Per eum tribunιιm plebis raeli iam Ligurem . ni intereessit. AN. Wolfius tum re ipsa, turn acerbitate et,utumeliae, de Clodio potiis intelligetidum esse eenset ut alientimaeelus sit constitui , Gubini et Pisonis in quos Cicero saepe prima iam eulpam eonfert calamitatis suae. TT . Ab his onsulibus' Pisone et Gabinio. - ndiderant Clodio. pactione provi uciarum rariae sceleris
Ratalem' Fatalis, Servio ad Virg.
Aen. II, 36S docente, vorabilium siv-- i. e. in hona et in mala re usitatum, proprie notat, quidquid certos-
id sit an malum, ex adiunetis intelligi
oportet. Si Cic. Catil. III, 4 dicit.
167쪽
tribunos haberet, qui et promulgarent de salute mea,
in salolam hune eme nnniim ad interisum huius urbis atque imperii M. Et Iu i . si P. Lentulus suum nomen. fatale ad sternielem rei pubi sore
putavit cur ego non laeter meum consulatum ad salutem reipulit prope statim exstitisse . Contra ponitur Doluntarius h. e. quidquid esto tionis et potestatis nostrae l)hilip p. VI, L. Fuit aliquis statis casus, ut ita dicam, quem tulimus, quoquo modo erendus suit: nune, si quis erit, erit oluntarius . t X. 9: An, quum illum necessarium et μι-
talem paene casum non tulerimus hune seremus olantaritim p . ι,ns.
etiam Orat pro Lig. S. 7. 'raetertiane nativum vii ancipitem , trilis simo usu in malam partem ouitur verbum ut ii l. verum ita ut uti quam simpliciter sit perniciosus suu exitiosus sed admisia sati cuiusdam perniciem, exitium, necem asserentis, significatione. Vt de Hatini hale Liv. XXXIX, bici alami uini ad vi nitim
ad Prusiam xve lutfatalem sibi horruerat. Cons. Muretum ad Cic. Cut.
vero neutra potestate vox illa nostro
loco usurpari potitit et adversantur inter se malueram eis talem, quoniam nulla voluntas vel optio est iure a diis perque satorum uecessitalem adducta. Haec si vere a nobis
notata sunt, α στατα ista a Cicerone,
vel quisquis iuguam latitiam Romae didicerat, copulari on potuerunt. MART L. Erudita disputatio de signi-seatione vocis, qua ostenditur. etiam quum futum Pro exitio, et pro exitioso sistatis ponatur. .ime ilium necessitatis inevitabilis nolionein esse coniunctam. Itaque sic potius e- huisse argumentari uolomanum ait
vir doctissimus trabsurda est illa dictio ergo proficisci a Cicerone non potuit. Primo potuit aliquid absurdum athlando vel mihi videri, et tamen esse Tullii deinde hoe non debet absurdum videri, ut aliquia
electionem in salo etiam proprie dicto et ueeessario habeat. Fatale fuit. vi Achilles vel longaevus sine gloria esset, vel in summa gloria moreretur iuvenis ille hoe maluit Fatale suit Tib. Graccho ut, prout anguem vel suum vel Corneliae suae emitteret, ita vel ipse viveret vel Cornelia: maluit ille superstitem esse Corne
ialι fuit ille annus eatenus ut vel civis optimus fugeret, vel periret respublica Cicero , verus etiam , plaudente populo rom dicere poterat se sibi Iatalem esse maluisse quam patriae. Es'. Aeniam habes responsion et adderem simul veram, si modo alibi tam reconditos sensus hie mi ni me verborum meus magister se claretur, aut nolui aliunde esset duplex satum caceroni, quemadmodum olim Achilli et Graeelio divinitus propositum. Nai, si talia ad libidinem sngere ieeret ut iacit
Gesnerus, vereor, ne sue pissime aliquis vel morbum vel ulla incommoda, quibus remedia adhibere prudeus negligit latine Posse malle sibi esse Dialias id es elliceres, ut italια
exua ut naturam fitiam , si .iutque νο-luntaria. Quo tamen modo neminem ex probatis scriptoribus loquutum esse reporimus, a quibus haec adeo ponuntii diversa, ut et Voluntariae mortis opponatur fatalis b. e. naturalis. Neque vero ipse vir doctissimus non
inale et ridicula dicta haec putaverit: Pebrim hane milia meisque uoluisse a
168쪽
POST RED. IN SENATV, CAP. I 65 et ad vos saepenumero 'referrent. Nam consules, o
desti legumque metuentes, impediebantur lege, none , quae de me, sed quae de ipsis lata erat, quum meus inimicus promulgavit, ut, si revixissent ii, qui
haec paene delerunt, tum ego redirem quo facto utrumque consessus est, et se illorum vitam desiderare, et magno in periculo rempublicam suturam si aut hostes atque interfectores rei publicae revixis-Sent, aut ego non revertissem. Itaque illo ipso tamen anno, quum ego cessissem irinceps autem civitatis, non legum praesidio, sed parietum, vitam suum tueretur respublica sine consulibus esset, neque solum parentibus perpetuis, Verum etiam tutoribus annuis
fatalem , qua 'ruter meditam adhibui vel si dux exeteitus dixerit, nolleo quoddam Praesidium aut proelium sibi sui ale esse etsi haud male dicimus Iutum quaerere in Proelio Possent plura in hanc sententiam disputari, ex ipsius etiam Ciceronis phi-Iosophia de Fato e. t 3 sed sufficienthaee, ut intelligatur, melius sibi cautiarum suisse huue Scriptorem, si
supra seri here maluisset quem habtiititi salutis annus, hoc autem loco malueram esse pesti serum. OL. Consules modest yΕιοωνικῶς. oeenim legis nomine cupiditatem suam tegebant. OT.
dius tulerat, ne quis ad seitutum de revocando Cicerone referret, neve
aententiam diceret, ut paulo infra. ID. Non ea , qua de me Nam illa I ex nihil me Leere vetabat, sed Enninsules ipsos, et eos qui ius ad senatum reserendi habebant. D. Magno in perieulo Festive eum
quasi Clodius significasset, , Catilinarii revixissent, illico revocandum Ciceronem . ut illorum ouatibus iterum obsisteret. OT.
pubi videtur mihi translatio esse nihilo mollior, quam illa vituperata a Cie de Orat. III, fricani morta
lone mortia , senatus relictus erat PUPILLvs Totam nutem sententiam,
quum salehras eius superaveris, et utiliter exeogitatam reperias, et X- pressam tenebricose atque omnino talem , qualem in seriplo illius aeta tis, praesertim tanti nominis nunquam me reperisse meminerim. OLF. Ego non reMertissem Totus hieloeus male a rhetore tornatus. Prinoem Cn. Pompeius. Parentibus emeruis, erum etiam
tutoribus annuic Mule luditu antitheto. Pervetuis et annias perinde copulatis, quasi tutores aliquid inatus essent arentibias. Vtrumque tamet
ad solos Cosa referri poterit in eui
169쪽
esset orbala sententias dicere prohiberemini; caput meae proscriptionis recitaretur nunquam dubitastis meam salutem cum communi salute coniungere. IlI. Postea vero quam singulari et praestantissima virtute P. Lentuli consulis, ex superioris anni caligine et tenebris Iucem in re publica Kal. Ian. dispicere coepistis quum Q. Metelli, nobilissimi hominis atque optimi viri summa dignitas, quum praetorum, tribunorum plebis paene omnium virtus et fides, rei publicae subvenisset quum virtute, gloria rebus
gestis Cn. Pompeius, omni uin gentium, omnium saeculorum, omnis memoriae facile princeps, tuto se
in senatum venire arbitraretur tantus vester consensus du salute mea fuit, ut corpus abesset meum, di- gnitas iam in patriam revertisset. Quo quidem mense, quid inter me et meos inimicos interesset, existimare potuistis. Ego meam salutem deserui, ne propter me civium vulneribus respublica cruentaretur illi meum reditum non populi romani suffragiis, sed flumine sanguinis intercludendum putaverunt. Itaque postea
nihil vos civibus, nihil sociis, nihil regibus respondi
ematis arentes de reliquis Senatoribus diei videantur, oppositis annuis eonsulibus eleeu. magistratibus vel potius tutore tantum ad consule parentes ad Pompeium et ipsunt Ciceronemri quae opinio errati erat. Neque satis ommode statim hi et f. 8 iunguntur membra , senistitias ineam prohιberemini et e ut meae roser*tionia retata tire, quippe hac ipsa reeitatione prohibitio contiuebatur quare melius seriptum suisset. e sta rosari ioma mea. reeitando. Denique post tot egr gia verba quid tu ipso tamen ann . quum hoe fieret, quum illud fieret, quum reeitaretur praeclaram caput legis de exsilio Cicerovis, quid tandem egerunt Sena
tores '-Nunqtiam dubitarunt eius -- Itilem eum communi salute eonitingere
Bona senteutia verbis expressa Ciceronianis, sed quil, inpos suisset pluribus et luculentioribus atque alicuius rei saetae mentione, ut extrema responderent primis et exitum tanto hiatu dignum inveniret periodus. W. Itaque ostea, idebatis Pro Sex. e. 3 exu omnia enatu reii-eiebat, nisi de ma primum consules retuliarent. Sed ne putes, artiseem nostrum tibiam intasse εἰ ne rapistro:
prope gravius loquitur ipse in Pis.
170쪽
stis nihil iudices sententiis nihil populus suffragiis, nihil hic ordo auctoritate declaravit mutum sorum elinguem curiam, tacitam et fractam civitatem videbatis. Quo quidem tempore, quum is excessisset, qui et
caedi etiam mae, vobis auctoribus, restiterat, Cum ferro et lacibus homines tota urbe volitantes, magistratuum tecta impugnata, deorum templa inflammata, summi viri et clarissimi consulis fasces fractos, sor
tissimi atque optimi viri, tribuni plebis, sanctissimum
corpus non tactum ac violatum manu, sed vulne
ratum ferro consectumque vidistis. Qua strage non nulli permoti magistratus, partim metu mortis, a lim desperatione reipublicae, paullum a mea causa recesserunt. Reliqui suerunt, quos neque terror,
neque vis, nec spes, nec metus, ne Promissa, nec minae, nec tela, nec saces a vestra auctoritate , a
populi romani dignitate, a mea salute depellerent.
α 4 Curiae taesturnitalem annuiam, auentium Perpetuum itidieiorum eis ri. Nee vero ille de senatu erat seri-Pturna auctoritate Melaraint, hi decernere et alia verba propriuin loen habebant. um is Meessisset Cieero. Clarissimi eonsulis Reete Wolfius monuit, Rhetorem intellexisse P. Lentulum, sed in Persona errasse. Nam id Gabinio eos acciderat atino superiore Q. Metelli asees putabat Nautitius, L. Lentuli otomanus; neutri assensus est Marklandus.
Tribuni plebis P. Matii. Qua trage - reliqui herunt
Qui fuerint hi timidiores, Demo no doeuit, aut oeebit in posterum. Manutiva quidem coniectabat, ae li- lea significari et quaestores. At primum ii ne ferendarum legum nee voeandi senatus potestatem habuerunt; deinde si quis praeter tribu nos et praetores pro viro Pugnaverni. talibus non iuus quam magistrali-hus illis in reliqua oratione gratia debebatur. Nam quod metu mortis a Causa recesserant, id serendum ea humaniter nod pauliam dumtaxat recesserant, eo plus illi laudis apud gratum hominem meruerant; ni acute vidit Ferratius . qui tandem acquie-sei in uno Fabiicio , de quo v. Sext. e. 35 et hie e. 8 exlr. Haec tamen ratio nou placehit omnibus, qui considerarint, quid sit Gedere a Musaὲ putabuntque fortasse satis visum Auinctori si rem per se credihilem pone
ret et nuturae humauae nou rePu
gnantem. In reliquis . etsi magnifice sonant displicet nobis, tanquain incompositum constructione . reliqui fuerunti