장음표시 사용
451쪽
Nee 42 eelate cibis uncos fallacibus hamos. 3 Perdite , si qua nucent, verum haec quoque perdite
tantum: . iora As vacent epulis r alimentaque 46 congrua carpant .
43 Interiacite . . t 4ς Careant eiusmocti epulis. Noxia animalia perdite , sed. 46 Homini convenientia . .
X Ι. Hippol tus in Virbium transformatus, Talibus atque aliis instructo ι pectore 3 dictis ,
In patriam 3 remeasse ferunt , ψ ultroque petitum ,
Accepisse Numam populi ue Latialis habenast 6 Conjuge qui felix Nympha, 7 ducibusque Camoenis
8 Sacrificos docuit ritus , gentemque feroci Assuetam bello pacis traduxit 9 ad artes. is Qui postquam senior regnumque , aevumque peregit , Extinctum Latiaeque nurus , populusque, patresque, Deflevere Numam: nam conjux urbe relicta, M Uallis Aricinae densis latet abdita sylvis, is Sacraque Oresteae gemitu quaestuque Dianae Impedit. Ah quoties Nymphae nemorisque, lacusque, Ne iaceret, monuere, & consolantia verba Dixerunti quoties flenti Thescius heros, 1 et Siste modum, dixiti nec enim fortuna querenda Sola tua est : Similes aliorum respite easus ;2 1itius Ua feres. Utinamque exempla dolentem a
I Animo , instituto. 2 Pythagorae praeceptis . Eoram πῖnionem sequitur Ov Idius, cui sentiunt Numam a Pythagora ansiitutum fuisse . , Rediisse . aesitum, sponteque a Roma n7s invitatum. s Lat Ini atque R mani ε nam Roma Latii est ea t. 6 iEFria Nympha Nainae pomis pnii fuit uxor , quae Post mariti interitum, urbe relicta, In sylvas abiit , nc tandem m7seratione De rum, in fontem fingitur mainta. Cum II in vero Nympha congressus nocturnos si ba esse Nama simulavἰt, eiusque monitu se, quae gratiissima Diis essent, sacra constituere Porulo Romano persuasit. 7 Aut tibus Muta . 8 Sacrifieiorum leges . Nam sua cuique Deo sacra, sacerdotesque inst tu Ir . 9 Ad Deorum relisionem , di iura , α ieses,
3c mores colendos . Numa enἰm umbem Romanam, vi di armῖs a Romulo conlitam, iure, legibus, ac moribus de Integro eondidit. to Muma, cum tres de quadraginta regnasset Annos , perἰιetiti Perseeit , nc finivit. 2 Uxor figer a. I3 Artanaarbs est Latἰi, haud longe ab urbe Roma distans. 3. Et a xedia assidao gemitu , de questu spernD anae , cuius simulηcrum lc sacri velorum ἰtus Orestes ex Tauriis a in Italiam apportaverat, di ἰαArῖc7no nemore Hatuerat . Is Nessere ingeret . 16 Hippolutus The sei filius, qui equorum furore d lanἰatur, dein praecibus Dianae α-icvlapἰi ope vitae restitutus , templo eiusdem Deae in Arie na sylva Defectus fuit. Sel transi ad sa-qr.entem sabulam. 17 Statue, ii pone uuem luctui .
452쪽
On mea te possent ii relevaret Sed & mea possunt. 2 Fando aliquem Hippolytum, vestras si contigit a Credulitate patris, sceleratae & fraude novercae
Occubur ste neci, mirabere, vixque probabo. Sed tamen ille ego sum : me Pasiphaeia quota tam Tentatum s frustra patrium 26 temerare cubile, Quod voluit , finxit voluisse, & 7 crimine veIL, 8 Indicii ne metu magis, ostensave repuliae 9 Arguit; immeritumque pater projecit ab urbes 33 Hostilique caput prece detestatur euntis . 33 Pittheam profugo ct irru Troe Tena petebam, Iamque Corinthiaci carpebam littora ponti , . Cum mare 3ψ surrexit , cumultisque immanis aquarum 3s In molitis speciem curvari, & crescere visus, Et dare mugitus , sumetisque cacumine findi. 37 Corniger hinc taurus ruptis 3 3 expellitur undis, I e toribusque tenus molles erectus in auras Naribus, re patulo partem maris evomit ore. εCOrda pavene comitum: mihi mens interrita mansit. 39 Exiliis contenta suis. Cum 4 colla At feroces 4 Ad freta convertunt, 43 arrectisque auribus 4 horrent. Quadrupedes, ψs monstrique metu turbantur, & Αε altis T Praecipitant currus scopulis: ego ψ9 ducere sv vana Praena, manu spumis albentibus oblita si Iuctor,
2s A Pnae4ra, noverca mea , de stupro h l. ra interpelistum.16 Uzolare . 27 Sc. In me . 28 Altera duRram causarum se accusatum a Phaedra Ilippolyiusmἰt, vel quod UmEbat ne 7psa Rreusa retur , vel quoi repulsa sit; t spreta. 29 At nv t. 3O Eiecti, expulit. 3I Imprecia Ione hosti
gi nVea: ente , non patii. Theseus enim N Hunum patrem precatus
est , ut Hippolytus lilius. Rb equis discerperetur. 31 In ex II um. Troozena urbem Peloponnesi ,
abi edacatus succat Hippolrtus a Pittheo rege Pelop7s fisso, ae fra
453쪽
M t retro σὶ lentas s tendo resupinus habenas . Nec vires tameia has rabies superasset equorum et Ni rota, s7 perpetuum quae circumvertitur D ZXem a
Stipitis occursu fracta ' disiecta suisset.
I Excutior curru ; lorisque tenentibus artus Viscera viva trahi, nervosque in stirie teneri, Membra rapi partim , partim reprehensi relinqui,
Ossa sit gravem dare fracta sonum, sectamque 6; viderea
6 Exhalare animam , nudasque in corpore partes , Noscere quas posses: unumque erat omnia vulnus. Num potes, aut audes cladi 66 componere nostr
Nympha, tuam λ 67 vidi quoque luce carentia regna,M Et lacerum fovi Phlegethontide corpus in unda. Nee, niit 69 Apollineae valido medicamine prolis, Feddita vita foret: quam restquam sortibus herbis Atque 7 i ope Paeonia , T Ditae indignante, recepi, Tum mihi 3 ne praesens augerem, , nineris hujus Invidiam, densas objecit 7 Cynclita mibes. Utque forem tutus, possemque 7s impune viderii. τε Addidit aetatem; nec cognoscenda reliquit
77 Ora milii , Cretenque diu dubitavit licendam
Traderet , an Delon : Delo , Cretaque relictis τ' Hic potitit, nomenque simul, quod possit equorum Admonuisse, iubet deponere; quique fuisti II ippolytiis, dixit nunc idem .i Virbius esto. Hoc nemus inde colo, de diisque minoribus unus Numine sub dominae lateo, atque assentior illi.
rus vertuntur . 12 E curru eiectus cado. rq Pedes, aut etiam . nus et iram mnnibus habenas mo lerantur urἰsantes . fo Retenta a
67 Ad inferos quoque descendi.
dic ne inventor Paean d cpi. , sue a Paeone, medico per iissimo , quem
Homerus narr8t Plutonem, ab Ilu cule vulnerStum, cur Ise. a plutone aegre serente me v
mulatum, ne n quo nuam cognosci
454쪽
IEseria fomεm mutata . Tages ex humo natus. Hassa. Romuli frondescens. M. Genutii Cipi moderatio. Non tamen luctus aliena Ievare Damna valent; monti ue jacens radicibus imis a Liquitur in Iacrymas: donec pietate dolentis Mota 3 soror Phoebi gelidum de corpore fontem Fecit, de aeternas artus Φ tenuavit in undas. At s Nymphas tetigit nova res: & 6 λ mazone natus Haud aliter stupuit, quam cum T Tyrrhenus aratora Fatalem glebam motis aspexit in arvis, Sponte sua primum, nullaque agitante moveri,
Sumere mox hominis1 9 terraeque amittere formam, Oraque venturis aperire recentia fatis.
Indigenae dixere Tagen t qui primus Hetruscam Edocuit gentem casus aperire futuros. 4 Utque Palatinis s haerentem collibus olim, Cum subito vidit frondescere Romulus hastam, Quae radice nova, δε non ferro 7 stabat adactor Et jam non teIum, sed lenti viminis arbor 19 Non expectata dabat admirantibus umbras. Aut sua fluminea cum vidit M Cippus in ista Cornua r vidit enim, falsamque in imagine credens Esse fidem, digitis ad frontem saepe relatis Quae vidit, tetigit δε δε nec jam sua Iumina damnans Restitit, ut victor domito veniebat ab δ hoste, Ad coelumque o Ios, & eodem cornua tollens,
Quicquid, ait, superi monstro 6 portenditur isto, Seu laetum est aliquid, 7 patriae δε populoque Quirini: sive
pide terrae Infixst. Nam hastae cus
pis in radicem fuerat mut in .
ret Erecta erat 13 Flexib Iis .
viri nam GenitIus Cippus dictus suit sed significat lapidem , qui Lepulcro Imponitur , & colum-n'm , in qua epit RehIa scrIbuntur.
a 4 Nec iam diutius credens, ut ante, oculos suos se salterat . Ab hostibus superatis.16 Praesgniticatur , praemonstra. tur. Unde monstra dIOntur , quae Hilurum aliquid praenunciant . sa . 18 Populo Ro mano ita denom nato a Romulo s
3 Diana . 4 In tenues quas mutavIt . s Gleba agricolae ara ii in puerum, vallabiandi pertium, iis eth trans mari . 6 Hippotv-tas, Hippolytae, Amazonum regi-n P, sal;us. 7 Theseus. 8 In qua
ista di 'futurorum raraescientia con
tinebηntur . 9 Glenae figuram. io D Isciplinae de arti eorum , quae
salo vcutura erant , cognoscendo- ruri . Ii Nuper exeserrae. gleba fi
gurata . 12 Appellavede. r 3 Nam 'IPres Pelinus omn7um haruspic;-nam , artemque divinandi ne praedicendi futura Thuscos docuit .
ta mutatione Taeger;ae In fontem, ut stupuit Romulus , cum hastam suam frondescere vidit . Fixam in monte PalR tuo . ab Non cus-
455쪽
Save 9 minax , in ii sit: vividique e cespite sacras 3. Placat ii odoratis herbosas ignibus aras,3 Vanaque dat pateris , 3 3 mactatarumque bidentum H Quid Dbi significent Ir trepidantia consulit exta. simul aspexit 36 Tyrrhenae. gentis aruspeX s37 Magna quidem rerum molimina vidit in tuis: Non manifesta tamen. Cum vero sustulit 33 acre
Α 39 pecisis fibris ad Cippi cornua lumen , δ' X O salve: tibi enim, tibi Cippe, tuisque
Iocus, & qi Latiar parebunt cornibus arces: in inodo rumpe moras, portasque intrare patentes Aaproperas sic fata iubent. Namque ψ3 urbe receptus
Rettulit lue pedem , qs torvamque a moenibus urbis Avertens lacrem, Procul O procul q6 omina, dixit, Talia dii ετ pellant: multoque ego justius aevum LX ut agam , quam me videant Capitolia.regem. Dixit, re extemplo populumque gravemque senatum - Οnvocat: ante tamen capitis nova cornua fronde
& aggeribus factis a milite forti
q9 Insistit, s. pri coque deos de more precatus, . Eit, ait, hic unus, quem vos nisi pellitis urbc, nex erit: is qui fit, signo non nomine si dicam. Ornua tronte gerit, quem vobis indicat augur, SI R.omam antrarit, sy famularia jura daturum.1lle quidem potuit portas q3 irrumpere apertas; Seu nos obstitimus : y quamvis conjunctior illo memo mIni est, vos urbe virum s s prohibete Quirites, Vel, ii uagnus crit, gravibus vincite catenis, Aut sinite metum fatalis morte tyranni.
Id Qualia s7 succinctis, ubi trux insibilat Eurus,
. Pateras fundit vina , mox Tite in viastimns effundenda . 33 Immolatarum ovium. 34 Sciesrnua In fronre natu. Pali i-
vlllentes oculos. 39 Ab extis pecudum . Cbrae eu7m ssint tenuiores, velut IIneIs quibusdam distInguuntur . qci RO-mam indicat dIgito. 4r Romanum ImperIum. qa Tu solummodo tolle moras , & festina ut pori sDatentes ingredIaris . 43 In urbem. 44 Perpetuo re m.
4s Coralibus terribilem , atque
deturparem. Portenta. 7 Avertant. 48 Extra urbemst. 49. stat in ggere alto , Vel tribunali e cespitibus facto, ut a,
omnibus aud latur. yo PrIsta consuetiinine . si I Ica . sa Leges servates , quibus ut servos omnes oporteat vos obedire. y3 Intrare cum Impeta . s4 Figurate se
illum esse Innuit Cyreus , que haruspex futurum esse regem Oix rs Arcete . tb Duabus tirmilitudinibus exprimit Poeta quale murm P populi fuerit , postquam Cippus finem orationi Imposuit .s Aliis de procerῖs . SaeeInssa
dicuntur alt*us cinctar inde oee in Πι mil res dicantur , quod brevi vestibus utentes alitas einHIvi lemur . Plaeta vero dIcuntur fietincta , quod iuxta cacumen T mos emittant.
456쪽
turmura p. netis fiunt ; aut qualia fluctus, AEquorei faciunt , si quis procul audiat illosi Tale sonat populus' sed ς per confusa py ti ementi erba tamen viis gi vox, eminet una, Quis ille est
Et spectant froiit est praedictaque cornua quaeriant. Rur: us ad hos Cippus, Qtrem poscitis, inquit, habetis . . Et dempta Capiti, populi, prohibente, corona Εκhibuit vi gemino si e praesignia tempora cornu.N3 Demisere oculi 3s o maes, gemitumque dedere :Atque illud meritis clarum quis credere possit
Inviti. Videre caput: nec honore carere piam, festam imposuere coronam. At DV proceres, quoniam muros intrare vetario 7 Ruris honorati tantum tibi Cippe dedere, ii tantum depresso subjectis bobus aratroc omplecti pidses , 6. ad finem lucis ab ortu r
Abrnuaque 69'matis minam TQ reserentia formam Postibus insculpunt, longum mansura per aevus 3 Inter . TrepplantIs popu-
aes cor a cum summo dei core t E in
boni c v s α spicerent. 6 N 'ocre teret Ron 'nos InvIros 'spexisse praeclare de Pηti smerῖιν, ut , cum regnum Bi: e tu; post et , noluer i . Illos enim , qui j- nobis bene sunt meriti , IIbem iter aspicere solemus , .6s Reg78m, conspicuam. 66 Senatores. CipuI um utem Iagere optim; agri ob spretum regnum donatum se ae ηἰt. .
Hippi essigiem. χΙΙΙ.I eutagius in anguem versus . pandate nunc Musae, praesentia nutana vatum, Scitis enim, nee vos fallit spatiosa vetustas
Ili de Coroniden circumflua Tybridis a tiInsula Romuleae fieris arcesserit urbis. 3 I ira lues quondam Latias vitiaverat auras sPallidaque cxangui squalicta ut corpora morbo a Funeribus se fli , postquam y mortalia cernunt Tentamenta nihil, nihil artes posse medentum, Auxillum coeleste petunt 6 mediamque tenentis orbis humum Delphos adeunt oracula Phoebi: Utque 7 satinistra miseris succurrere rebus Sor
457쪽
Drte velit, tantνoue urbis mala finiat, orant. Fe locus, de laurus, de quas habet ipse pharetras, Intremuere simul, . cortinaque reddidit imo Hane 9 adyto vocem, pavefactaque corpora movit: Quod petis hunc, propiore Ioco, Romane, petisses, Et pete nunc propiore loco: nec Apollin' vobis, Qui minuat luctus, opus est, sed Apolline nato . Ite bonis avibus, prolemque δῖ accersite nostram. Justa Dei prudens postquam accepere Senatus, Quam eo lat, explorant juvenis Phoebeius urbem hiique petant ventis Epidauria littora mittunt. Gae simul incurva missi tetigere τ9 carina: Concilium, Grajosque patres adiere , darentque Oravere Deum, qui praesens funera gentis Finiat Ausoniae: certas ita dicere sortes. a Dissidet, εe variat sententia i parsque negandum Non putat : auxilium multi retinere, δέ suamque Non emittere opem, n rc numina tradere suadent. Dum dubitant, seram pepulere crepuscula lucem, 6 Imbraque telluris tenebras induxerat orbi, Cum δ7 Deus in somnis opifer consistere visus
Ante tuum, Romane, torum; sed qualis in aede Esse soleti baculumque tenens agreste sinistra Caesariem δ' longe dextra deducere barbae, Ets Phoebus in eortllas ex stens.
Cont nens pro contento . Corrinam
Poetae pro tr7pode Anon InIs usurrant, unde oracula gabantur , sive ea mensa suit , sive alia quaeda etimachῖna, tribus pedibus leu lata
tiori temeti , ad quem nulli est
458쪽
Et placido talas emittere pectore voces: Pone metus, veniam, simulacraque nostra relinquam .
Hunc modo 30 sementem, baculum qui nexibus ambit, Perspice, & M usque nota, visum ut . cognoscere poliis et Uertar in hune, sed major ero, tantus' ue Videbor,
In quantum verti coelestia corpora possunt. Extemplo cum voce Deus, cum voce Deoque
Somnus abiit somnique fugam lux alma secuta est. Postera sydereos Aurora fugaverat ignes: Incerti quid agant proceres, ad templa petiti Conventulat operosi Dei, quaque ipse morarias sede velit, signis coelestibus indicet, orant. Vix bene desierant, cum crinis 36 aureus altis In serpente Deus 37 praenuncia sibila 33 movit, Adventuque suo, 3 9 signumque , arasque, foresque, Marmoreumque solum, fastigiaque aurea movit, Pectoribusque tenus media sublimis in aede
Constitit, atque oculos circumtulit igne micantes . Territa turba pavet: cognovit numina castus Evinctus vitta crinta albente sacerdos.
Eni Deus est, Deus est: Αφ animis, linguisque savetes . . Quisquis adest, dixit. - Sis, o pulcherrime, visus,
Utiliter, populosque juves tua sacra colentes. Quisquis adest, visum veneratur nuinen t & omnes verba sacerdotis reserunt geminata, piumque aeneadae praestant & voce, & mente favorem.
Annuit his, mytisque Deus q3 rata pignora cristis, Et repetita dedit vibrata sibila lingua. 44 Tum gradibus nitidis elabitur, oraque retro Flectit, & antiquas abiturus respicit aras, Assuetasque domos, habitataque templa salutat. Inde per As injectis adopertam floribus ingens Serpit humum, flectitque sinus, mediamque per urbem sΤendit ad incurvo munitos N sere Portus .
46 Restitit hiet 47 agmenque Mum, turbaeque sequentis ossietum placido visus dimittere vultu; Corpus in . ' Ausonia posuit rate. Numinis illa
aureo simulacro colebatur , in se Pentem mutatus. 37 Ipsum adven
tare siqnificantia . 38 Emisit . 39 Simul aerum DeI di statuam .
bona verba ille. 4I Preces sacervi.
dotIs ad .Esculap7um. 42 Roma ni , qui de Ipsi bona ominabant ar . 43 Certa signa , suibus innuebat ea sutura , quae petieram . 44 Siis
tus deseribitur veterum templorum,
in quae, eminentioribus in locIs mdificata, per gradus ascendebatur. 4s sparsis . 66 Apud portum constuit resculap7us In serpentem mutatus . Epidauriolum multi iudInem. 48 Hoc de more princi virorum sumptum est, qui co- nutes benignis verbis dimittere δε- .
459쪽
de neadae gaudent, caesaque in littore so tauro,s Torta coronatae solvunt retinacula navis.
Impulerat levis aura ratem: Deus eminet a Ite Impositaque premens puppim cervice recurvam
Caeruleas despectat aquas, modicisque per aequot Ionium * Zephyris 3 sextae Pallantidos ortu 1 taliam tenuit, praeterque S Lacinia templa
Nobilitata Dea, 6 Scyllaeaque littora sertur . Linquit 7 Iapygiam, levibusque . Amphrysia remis
Saxa fugit, dextra praerupta Ceraunia parte, Romech iumque legit, ' Caulonaque, 9 Naryciamque,r Evincitque fretum, Siculique angusta Pelori, Hippotadaeque domos regis, y 3 Themesesque metalIa , 4 Leucosiamque petit, 3s tepidique rosaria ι6 Paesti, Inde 17 legit Capreas: promontoriumque Minervae, Et a9 Surrentinos generoso palmite colles, O Herculeamque urbem, Stabiasque, & in otia natam Parthenopen, & ab sac 3 Cumaeae templa Sibyllae. Hine z4 ealidi fontes, lentisciferumque, tenetur -6 Linternum, multamque trahens sub gurgite arenamt Temperat s . a Vent 7s pronperis . Soecdochice . 3 sextae Aurorae . Quo sicnigeatur sexto die Idauro in Ital Ialia pervenisse . Inde vero Aurora dicta sit Parul: ntia , vide Lib. IX. v. Murmur erat die. Cap. XII. Iuxta templa Iunonis LMihiae. x Te lum
Itinonis en in promontorIo Laesis nio, a L cIn Io latrone , illic ab Hercule Interfecto, cognominato.
6 Scyllaei saxi de quo superior; , I bro . Calabr am , ab ,
Dκdali filio, dῖctam. Haec olim Magna Graec a appellata fuit. s. Ubi In Italia sint saxa Amphrysia , dc Ceraunia , de ubi sit Romachium, doctos diu multumque torsit plerisque , ut di mihi, Heseele , vla nox est . 9 I bes Cala-hr ae . io Cum d fficultate transit Per fretum inulum , quod quidem est max me veri icosum. Sicit ae promontorii. Ia Insulas aeo .lias , In quIbus xegnavit .Eolus , Jo Wis filius ex Acesta , Hippot Troiani filia. ii Gemesen bruincorum urbem metallis claram .i4 Lucaniae Insulam. Is Sem per vernant7s. 36 Est haec Luca a. niae urbs , rosis uberrima oz Transit. IS Insulam mar sTyrrheni contra promontorium ΜΙ- nervae , TIberii secessu notam . . I9 Surrea um urbs est Campan is vino maxime nobἱl s . EO Herculaneum , vel Herculeum Campanim urbem. 2I R pidum Campaniae. 21 Neapol m , amaenitatem, de otium studiis praebentem . 23 Cumas Cami aniae oppidum vatic ni 7s Sibyllae clarissimum . 24 Qui sani In Campania . Tepentes runt bus Baiae dici as Lent; sicum arborem ferens . ab Campaniae euvius , de vicus s
460쪽
I Uiit turmis , niveisque frequens Sinuessa eoliri, is νθ Minturii atque graves, qua tumulavit 13
Antiphataeque domus, H Τrachasque ol fessa palude, Tet tellus , , Circaea, de 37 spisti littoris 3. Antium. Huc ubi veliseram ira utae advertere carinam, 37 Asper enim jam pontus erat Deus explicat orbes a Perque linus crebros & magna volumina labens, Templa q. parentis init favum tangentia littus. AEquore placato patrias Epidaurius aras
Linquit, & hospitio juncti sibi numinis usus
Littoream tractia squamae crepitantis arenam Sulcat, de innixus moderamine navis, in alta
Puppe caput posuit: donec Castrumque , sacrasque
dae nos supra Lib. XIV. v. In δε
enim iam In tempestatem suetae e rectum . 4o Apollin f, quem mori
eulapius in insula Tiberina tolloratui . a Lavini sedes, berinaque ad ostia venit.
Huc omnes populi passim, matrumque patrumque Obvia turba ruit , 3 quaeque ignes Troica servant Vesta tuos: laetoque Deum clamore salutant. Quaque per advellas navis cita ducitur undas,
I hura super ripas , aris ex ordine factis Parte ab utraque s sonant: & 6 odorant aera sumis , Ictaque conjectos 7 incalfacit hostia cultros. Jam qire caput rerum , Romanam intraverat urbem 'Erigetur serpens , summo due acclivia malo. Colla movet, *desque sibi circumspicit aptas. Se inditur in geminas partes circumfluus . amnis, Insula nomen liabet, laterumque a parte duorum Porrigit aequales media tellure lacertos. '
s Str runt . Nam thura ardent a Gutum quendam emugat; vescunis tentum pro contInente positum est 3 ut Rcerras di thur: Ia sonare 7ntelligamus. 6 Oloribus fierem replent.- 7 Calefac t . Dum enimvIaἰmae iugulantur, oliri sangui