De Eunuchi Terentianae exemplis graecis disputatio

91쪽

ita scripsisse i)

Post ea, quae Supra CSCrit Si Dorias, quam Thaidis Chremetisque adventus de Scaena demoVCredebuit meretricis domum intraVit. Nam ex iis, quae in nostra sabula sequuntur, Caenis Pertum si hic in Graeca Thaidem cum Chremete rediisse Meretrix adulescenti narraVit se ei Sororem restituor POSSC 747-75O et procul dubio eum certiorem secit de sororis casibus: Porro Pythiam, quae igitur in scaena romanserit, signa Proserre USSit 753 7543, quae fortasse adulescenti monstravit ad eandona scaenam reserendi videntur Vss. o 7, OS ubi Chaerea dicit se Sophronam nutricem adducturum CSSO, Ut SignR

Cum deinde in ea quae sequitur scaena Thais Pamphila visa cum Pythia prodeat Verisimile CS eam, postquam Chremes dixerit se nutricem adducturum

CSSO, O domum intraSSO, Chrometem Uero Paulisper in Scaena remansisse et paucis Verbi locutum esse de Soror TCCCPta.

I Donatus ad IV. 2. 27 haec habet: Agedum hoc mihi haec Plautina sunt, cum in iisdem longa sit disputatio; sed mire Terentio proseruntur ad eius Xemplum et, quod Stilus, Carent Plautinis nugis. V Non solum amplo p. 3 q. prorSUS non SSCntiendum est hic cogitari posse de Colacis Plautinae scaena, sed ne raunio quidem perhibenti p. 36 hic sermonem esse de alius sabulae Plautinae simili scaena Recte encinius mihi videtur adumbrasse P. O scholiastam non alicuius fabulae Plautinae scaenam ob oculos habuisse, sed hoc dicere voluisse, an Scaenae partem magis lautino more esse institutam.

92쪽

Ex iis quae . - aguntur, mani Stum StORS SCROnRS pertinere ad Eunuchum. Post Chremetis

prosectionem Thais Valde Commota cum Pythia prodit V. I). Rogat, quare Pamphila lacrimet neque interrogata Ospondeat. Cum Pythias. Viro in is iniuriam disertis Verbis indiCare non ausa, narret Oam Chaereno Pro unUCho CommiSSam ASC ipso Chaerea eunuchi

Veste nondum Xuta 9O7 I advenit U. I). Qui cum a Thaide audiverit Pamphilam esse Ci Uem, Pollicetur

SO Cam UXOrem ducturum ASC Ct Chremet APPrOpinquante Cum meretrice domum intrat. Deinde U. )Pythias Chremetis cum nutrice adVCntum CXSPCCtRNS SCCUID OPUtat, Vomodo Armon Onom, turbRrum RUCtorem, unire possit Chremote introducto ipsa quoque Parmenonem prodeuntem Videns domum intrat.

Quae BRAUNIUS p. 38 de his Caenis Pros Ort, minus recte se habent Thais dicit . . 66 Adest

optume ipse frater scit Pamphilae Chremes).

In Donati scholio ad U. 2 6 i. f. raunius legisse Videtur ThaiS neque ipsa ingreditur cumis Chaerea neque in redi simul permittit Phaedriam Vunde tinctas etiam V. 66 Choliastam Phaedriam, Chaeroa fratrem, significare Volitisse. Cum tamen fieri non possit ut Phaedria hoc loco prodierit. Eraunius Censet non dubitandum esse, si quin Thais hoc loco

1 Cf. Donatus ad . . : Apud Antiphonem . . t p rediens in Viciniarn suam Causas reddit Chaerea, Cur non mutaverit Vestem oportuit autem et iam e re argumenti sui non mutaSSO, Ut eum videret meretri Cum turpi habitu incedentem ut reum vitiatae Virginis. 2 Donatus ad h. V , Adest optime ipse frater: Optime opportune et non additum cuius frater, utpote in re manifesta. '

93쪽

Datrona Cum clicat. Si 'iis CC Chromotona advenientem si Chaerea Oculis ad adUCntento in non conversis intel- te stat Phaedriam. Hoc Cum scholiasta quidam minus, perspexerit, etiam Thaidem Phaedriam significare oratu adnotaVit: nC UC PS C. q. s. V Quae cum ita is sint haec Verba nihili aestimanda delendaque puto. Hae non Vera Sunt quia in illo scholio Phaedria ProrSUS non nominatur, Aod te itur Pythiam. Neque Braunio assentior Terentium hunc locum mutaSSC. Postquam . . animadVertit nullam esse causam, Cur Thais domum intro nec nutricem in SCaena CXSPCCtot, neque ulla ratione probabili Chaeream adduci posse, ut Phaedriam fratrem advenire existimet Vide supra), hae adlegat: Iam ille Vide,

is V. 2-8 nC UC Cum ii qua antecedunt neque quae si sequuntur Pythiae Verbis Id denique moneo, quam ridicule Chremes Sophronam per CaCnam agni quam--que inepte dictum sit illud nutricis moveo ' . Ita igitur re acta St, ut post Pythiae Verba quae is Sunt apage CV U. 2. 65), cum Chaerea Thaisque si in Caena ASCnt, Chreme adveniret Cum nutrice SatiSque longa oratione in ipsa scena de signis et is agnitione puellae nutri ageret, omnibus deinde illus istratis Cum Chaerea et Thaide domum intraret ut etiam Pamphila Civem se esse Certior fieret, OlinquOsiretur sola Pythias. V Neque ideo quo iuro V. d. POSCat, ut Chremetis advenientis Verba Cum Pythia CXAPCC- tantis Verba Cohaereant neque in o poeta noster mihi videtur accusandus, quod ridicula scripserit. Porro Braunius etiam 804 sqq. Terentio tribuere debuit, quia

94쪽

partim Verisimile At, meretricem adulOSCOntom O Rro, ut OCum domum intret, et hac de re cum ancilla

colloqui si agnitio Coram iis in scaena fieret. Postquam 3 thias Thaidis domum intraVit, Parmeno prodit U. 4 Chaeream conVenire Cupiens. Sed mox Pythias redit et serUo persuado Chaeream Chremet turpiter punitum iri ob sororis iniuriam Metuens Chaereae hic igitur totam rem patrio eius CXPonit, qui forte rure in urbem Venerat V. ). Qui cum Thaidis domum irrupisset Pythias denuo prodit V. 6 et Parmenonem deridet, quasi Chaeream O SOipsum perdiderit. Etiam in his Terentius nonnulli V. d. R C-nandro discessisse Videtur. Ad V. 5. 3 DonatUAdicit: I. Quam ob rem insigne aliquid faceret Masini stius o Menander explicat iampridem infestumhmCrotriCi Cnem Propter Corruptum ab a Phaedriam, si nunc domum SQ inVenta occasione VindiCaturum .

Ex his verbis GRAUERT Us et BRAUNIU effecerunt

ipSum Senem in scaena de meretrice ulciscenda locutum fuisse apud Menandrum Grauertus haec habet P. 50: Aus en Otgten orten, SQ - Vindicaturum ivolches eum, Vindicaturum OiSSOn USStC, Cnn

i De huius senis nomine vide Donatum a V. 5. EX meo propinquo rure hoc C. C adnotandum, quod huius senis nomen apud Terentium non est apud Menandrum Simon dicitur. Cod. Bemb. habet Demea ' Ceteri Laches. ui igitur alterutrum nomen huic Caenae suprascripsit, id fecit suo artiitratu Harimannu P. 4).2 CL Braunius p. 30: Apud Menandrum igitur ipse senex in scena magis Saevit quam longiorem eius rationem ita vitavit Terentius ut servum de consilio Senis referentem faceret.

95쪽

Terentius asselbe dem Diene in den Mund te te. Bene IHNIUs ostendit Grauerti sententiam salsam

Non minus apte AMPIU I animadvertit Vix credibile esse patrem filio metuentem et ultioni intentum hira loqui. Huius iditur . . OntCntiam Probo,dCSCriptam P. 4: UnSerer eberZeuguia nach C-schali alter aucti ei Menander die Mittet nag, assiler Alte dem e ibo inest twas an haben olite, nichi durch dei Ahen sell, t sondern io et Tereng lurch den claven Parmeno, hi das de Nachalimeretne Uerkurgu nil de Rede des claven ornatim d. h. die egri induta de Fein is has gwischen Simo undThais avshess, in instand deriei de Contamination2weter Stucke nichi grade bestem len ann. Iam eousque deducta est haec disputatio, ut de

ultima tantum Graecae fabulae scaena disserer SUPOrSit.

Quae quali. fuerit, is ficia e V. 8 Manifestum est

96쪽

82Τerentium in hac scaena Componenda utram tu Menandri fabulam adhibuisse idque secisse, ut hiribus personis adhibitis Variorem redderet hanc fabulae partem Praeterea autem Unt, qui UtCnt Una non Omnia,

quae praeter Thrasonis Gnathonisque Verba in hac scaena leguntur, e Menandri Eunucho desumpsisse, sed nonnulla de suo addidisse. Ad U. 8 4 Donatus adnotat: Quid hic laetus est; nVenta CrSOna St, si Propter quam geSta hic narrat Chaorea, ut et populus siet miles instruantur et Ciant, quid intus gestum sit. VScholiasta non disertis Verbis dicit, qui hanc personam invenerit, quo factum St. Ut AC C O . . dissentiant. Grauertus Braunius, encinius Terentium suo Marte hoc loco Parmenonom ProduxiSS Putnnt, Ilinius, Tetissetius Fabia contendunt iam Menandrum Cana personam hic adhibuisse. IHNIUS P. 22 et FABIA P. 42 i ho scholium non ad Terentium, sed ad Menandrum referendum CSSC

Secundum EUFFELIUM P. 283 e Choliasta Verbis non effici potest Parmenonem apud Menandrum non prodiisse quia Vix credibile sit Chaeream, quae non ad se solum pertinerent, ior in OnolΟO Um n ATTRViSSC. Iusto longius GRAUERTUA ProgrCSSUS CSt, UmSCriberet I72 BOL Menander hoclites Chaerea

I Ilinius p. 22 haec habet ,,Porro ad Eun. . . Donatu ,,InVOntR in Uit, PerSOna C. q. S.' quibus Uerbis Grauertus induCtus est, ut suspicaretur, apud Menandrum fortasse solum Chaeream esse locutum quod non pus resutare. Ita Terentio adscripsit, quod graeco poetae erat Vindi Candum, Donatu C. q. S. Fabia I. 42 ,Dan. I Eunuque de Menandre Chaerea venat annon Cer oute Cesion ne n OUUelle a Son CSClAUC C. q.S.

97쪽

sanam luno dor meisten Personen gum Chiusso noth-wendin. V Non Credo duarum tantum OrSonarum colloquio fabulam sanitam CSAC. BRA UNIUS OStquam Contendit P. 27 Menandrum Chaeream in hac caena exsultantem et CCum Colloquentem produXiSSe Terentium Vero Parmenonis orba interiecisse, mira Proseri de scholio Ostro: Atque is haO Parmenonis Verba Terentium invenisse dicit

is Cedendum . Deinde Teuwelium impugnans perhibet Chaeream, quae dicenda haberet Gnathoni et Thrasoniis quo iam antea POpulare appellatos eum Vidisse sinCCCSS CSt, ' narrare potuisse. Sed Thrasonem et Gnathonem a Menandri Eunucho amiSSO, PSihi quoque Braunii sententia est i neque in nostra fabula Verba illa o mei populares V ad eos Pertinor Puto, Sed Chaereae gaudio commoti exclamationem Aso Deniquo Braunius haec habet: Ut hoc addam quae auS Sit Parmenonis in hac Cena additi Produxisse Servum is puto eum Terentium idcirco ut eodem quo in. Andria fit modo laudaretur solatiumque ei afferreturis timoris a Pythia iniecti. V octe v. d. mihi Videtur

98쪽

qtiam ob rem nego hoc Terentii esse et apud Menandrum Parmenonem post U. 6 aVidum domum intrassene metu liberatum esse. An putas Terentium hac in

Nec quidquam momenti assert encinius ut probet Terentium Parmenonem de suo addidisse. Nam quae disputat p. 90 Contra Teusselium . At enim nihil

, CAUSA CSt, Ur Chaeron et de fratris sui rebus et deis meretrice locutus apud Men. XiStimetur: nam quod is Parmeno Statim Phaodriam Con Venturus estinat .h8. 2, Ui CSta omnia narro U. 8. 0 hoc Terenistianum sutandum aest nullo fundamento nituntur.

Ut igitur iam summam faciam eorum, qua diSPutaVi, negari non osse mihi Videtur Parmenonem apud Menandrum in hac quoque Cactna ProdiiSSC. Eodem igitur modo in Graeca rem Clam UtCAAtque in Latina, Vss. 1O31- IO52. I Chaerea prodiit et Parmenonem laudatum certiorem fecit Pamphilam sibi sponsam esse et Thaidem totam fore fratris. Quo audito Parmeno spectatores monuit militem a Phaedria Victum XC isum iri. Quod quoniam Phaedriam scire oportuit id in domum Visere Constituit et fortasse cum adulescente domi istens, in scaenam rediit, ibi

1 Si haec in fabula Graeca ad unam Caenam PertinuCrunt, fortasse ita explicari potest, quare in aliis codicibus Phaedriae nomen inscriptioni scaenae . 8 addatur, in aliis . ΙΟ49 nova scaena incipiat DgiatZko, Ter Com. Adn. Crit. P. XXIX), ut

Sumamus, Terentium Xemplar Graecum secutum omnia una SCaena Continere Voluisse, PoStea Oro quondana nomina SVPCr- Scripturum propter Phaedriae adventum . O49 OVam Caenam incipere ratum esse. Facilius fieri potuisse mihi videtur ut CX una Scaena duae factae sint, quam e duabUS Una

99쪽

du, fratres et servus Iaulo diutius quam in nostra fabula de elici rerutra eventu collocuti Sint. Postremo monendum Si me in fabula Sic constituta duo ira menta Certo OCO AttribuCr non POSSC, nempe r. IS9

100쪽

DE NE NANDI COLACE. Omnes sere . . , qui de Eunuchi Terentianae Composition ACripserunt, Omni Cura incubuerunt ad Eunuchum Graecam restituendam ColaCem restituerenCm ConntUS St. GRAUERTUS tantum C NENCINIUS fragmenta quaedam laudante nonnulla disputaVerunt de hac fabula Attamen mihi Videtur fieri posse, ut huius quoque fabulae ordinom Ct CXum maXimam PRriCm OnSC UAmur, Ctiam Si non tot Cnonne ad eam reserenda Sint, quot ad riuul Chum C tu multa pax -mCnt SVPCrSint ij E CrSonis, qua in 'amuchum suam e Colacetranstulit Terentius nominavit tantum militCm Ct Parasitum prol. 3 Sqq.), C. Vidimu ho Versu impe