De problematis Aristotelis: dissertatio

31쪽

alia nomina ut ἐπιτεθεαμώα, φυσικα, ἐγκυκλια ), o disse etiam συσσιτας adjieerent. Haee. auspieio eo onfirmatur, quod Aristoteles ipse problemata semper nominat, nulla addita nominis definitione. Quae autem ad nos pervenerunt problemata, ea in eodd. manu scriptis agi simplieiter προομ-τα inseribuntur aut φυσικα προ-

χηματα, quibus verbis multi odd. addunt κατ εἶδος συναγωγῆς η . Ex iis seriptoribus, apud quos mentio fit horum problematum, problemata simplieiter nominant Apuleius et Gellius, physim addunt Plutaretius, Apollonius, Athenaeus, uno loco Gellius eneresia denique uno loe Gellius. In his autem, quae exstant, probi malis inveniuntur quae et ex problematis et ex phrsicis et ex nerellis problematis afferuntur. Quae quum ita sint, auspicari lieet, aut universa problemata ab aliis eneretia appellata suisse, ab aliis phrstea ex parte longe

maxima nam pleraque et eorum, quae exstant, et eorum,

quae ab Aristotele aliisque asseruntur, phrsica esse iam ostendimus ), ita ut phraim et eneretia eadem sint Maut, ut Stabrio visum est litistotelis ei e NFmer pag. 334), universorum problematum titulum suisse: Θωκλια, hae autem in phrstea, ethica, politie divisa suisse.

1 De hae voce ab Aristotelis interpretibus varie disputatum esse eonstat. Nobis hane rem in medio relinquere Iieet. 2 Vide Boiseri Aristo Vol. 2 pag. 5s.' ain diximus, nonnulla, quae ethicum titulum prae se ferant, physica esse. Addam, codicem parisiensem 2036 apud Beh-lterum a , quem odi m paullo aeeuratius quam Behheruseontulit Levesque vide noti s et extralis de mas de labini. du eo Toin VII P. II Metionis 2 hune habere titu-Iuin os περ δε--συνην και ἀμείαν φυσεκα προβληρωτα. moesiam meumius suspieatus est 3 vide bihI. raste pag. st 48, Fabriciua autem negati

32쪽

S internam horam prohiematum naturam, si or tionem et dieendi genus paullo diligentius spectes, multa sunt, quae ab ipso Aristotele seripta problemata tibi persuadeant. Nam etsi ἐn his problematis divvisis quidem et late diffusis ne ullo necessario rationis vinen o inter se eohaerentihus minus eminet, quae Aristotelis propria est, neredibilis ingenii vis, qua, quum In intimos

singularum rerum nervos penetret, universam rei propositae naturam amplecti et singulas partes dialectica arte hue illuc versatas pertraetare solet, tamen non dubito, quin quisquis Aristotelis lectione imbutus ad hae ' probi mata accedat, is non hie et illi sed omnibus fere loeis Aristotelem agnoscere videatur. Iam sive acere mamillam in rebus undique olligendis et onquirendis dit, gentiam, sive ingenii evmen in rationibus explicandis et in rebus singulis ae saepe minutis ad universam aliquam et abstrusam legem re rendis, sive scriptoris memtem poetarum philosophorumque lectione' subactam, sive denique singulas sententias et opiniones ex variis vel usus et experientiae Vel artium scientiarumque fontibus

1 In his problematis, ut in aeteris risi libris, argumen, tandi ratio eum sententiis poetarum et Philosophorum saepe connectitur. Ex poetis Iairidantur Homeruis, s lo, 36 23, 23, 26, 31 30 l praeterea Chaeremon 3, 16 poeta : Iesiodus 4, 25; nominantur Phrynichus is, 1 Terpander 9, 32 Geryones tragoedia is 48 ex philosophis asseruntur Alcmaeon T, d Anaxagoras i, 33 16 8 Amehytas 18, 9 Empedocles 21, 22 14, 14 24, 1 Platoso, 6 Pythagoras G, g; praeterea οἱ περὶ,-- λωντες

lo, 3 τινk των ηρακλειτιζόντων 3, 6 23, 3 3. Continent praeterea haud exigua copiam rerum ex historia et geographia petitarum, quarum nulla, quantum ego intelligo, recentiorem aetatem Prodere videtur.

33쪽

linunta 'eontemptamur ), plurima ec sistolis inuenio penitus depromta videntur. Si denique ipsam oratio. nem respicimus, dicendi genus totum est Aristotelieum eadem dieendi simplieitas, eadem atque haud seio an solita major brevitas et nervositas, ut in nostrum usum eonvortere liceat implicii verba prooem in praed. rem qm οὐ φιλοσοφου his sev puxum avo et Duotω πυπιόφὶς καὶ το - 'Maavo πω φρα - δηλοῖ, denique idem verborum usus, eadem sententiarum connectendarum ratio' IIae autem signifieasse satisi Faeile videt, quisquis in Aristotelis Ieetione paullum versatus est, non solum prinoipia illa et Iementa, quibus physicam seientiam superstruxit hilosophus, in iis probi. ad varias rerum naturas et mutationes explieandas satis acute saepe trabi, sed etiam in singulis sere Probi occurrere, quae ex variis libris Aristotelieis ognita habeat Vide etiam Sylburgi notas optandum erat autem, ut aliquis non solum linguae Graecae et eriti eae artis peritus, sed etiam in Aristotele legendo bene versatus et naturae eientia instrum tus, probi phys ita excuteret, ut quid in singulis rebus novi quid noti eontinerent, reete perspici Posset. transeursu et breviter h. l. attingam, ristotelis orationem in vituperationem iusto majorem interdum incidisse mihi videri. Ita Brandis in praef. ad metaph. ait, eum le-vumque minus eleganter seripsisse hoc quodammodo on-eedo et neglexisse bene uti orationis instrumento Ritterus

satie, ut Orpus ab animo, ita seriptoris orationem et Ioeu-tionem a universa eius natura et ingenii proprietate seiungere et separatim iudicium ferre. Nobis quidei de Aristotelis oratione hoe universe statuendum videtur. Dieendi genus est reve eoneisum, tot fere sententias, quot Verba habet. Ut ipsius seriptoris proprium est, quod ex singulis rebus penitus perspectis et veluti montis acie in minimas

34쪽

ει-ει -- is et do mentis hamin Misaeumque ι--ει--- m a persedere nobis seri, Potatam alia iam in iis problematis ipse deprehendas, me ex variis aeriptoribus attulimus, alia eaque Iove plura in om---iariis sectionis XI a nobis serentur; . . se sonis explieatio, etsi non solum omniae laeve obs--aima eat, sed etiam in ea re tractanda Versatur, de

qua in iis quidem, qui exstant, Aristotelis iuris nihil

e nisi obiter attingitur, tamen pleraq- --n, me

particulas disseetis ad totam rei universae naturam Contemplandam progreditur, ita etiam oratio in minutiore partes discerpta in singulis rebus a urate et separatim consistens et ommorans longioris ambitus et continuationis arte aret haud raro digreditur seriptor et alias res propinquitate quadam coniunctas assumit, interduin etiam tota rei propositae partes minus eleganter et artificiose inter se eonnem tit. Ut scriptor in philosophiae ratione, quam a Platone diseedens in una seientia positam putabat, tota nientis acie des xus est, ita oratio, non dedita per sed natura duee, non solum rhetorieum ornatum, sed etiam omne vehementiorem Ommotionem et impetum respuit; plaeida tamen et aequabili quadam suavitate ominendatur. Aeeuratus est et ad artis rationein aerommodatus Verhorum usus, euius

mitio ad intelligendum seriptorem Messavia et tamen ex ipsius leetione percipienda, initio impedire legentem Ldetur, postea magno opere adiuvat. Ne vero quis orationem satietate quadam et fastidio aures obtundere putet, praeter hune loquendi usum certum et definitum magna est orationis varietas, ita ut verborum usus artas proprius tantummodo rem magis perspieue deelarare, et quasi ubi simus Commonstrare, non orationis opiam et varietatem ulla vin-evio constringere videatur. Itaque ut Bitterus Cieeronem inprimis exoterieos libros spectantem eisis elinam revitatem, opiam svravantem laudare putat, ita n is vel ex acroamaticis seriptis, quaes exstant, et quorum multa etiam Cieeroni nota erant, eadem laus in universo quidem iudieio ferendo nasci potuisse videtur.

35쪽

Ne dis inamaea, ommentarii Ioeo illustrare poterit. Quae quum ita maet in ipsis prohoeminis impressa sertim noris vestiga et quasi notas putamus, quanquam nom noramus, Peripa Mimrerem multos non solum sententiis et dis eatissi eatione sed etiam serinendi gemere et e horum usu Aristotelem imitat. esse id rod vel ex Theophrasti libris manifestum est. Quod vero Henrie. Stephano praefati in Aristotelis et Theophrasti seripta quasdam 557. B aliisque multa visa sunt maximam styli digerentiam habere, multa ne medioeri quidem philosopho, nedum Aristotele digna esse', id non solum aine ullo argumento et explieatione laetum, sed etiam Pamm avis et denter iussi tum videtur. quidem non negaverim quaedam esse, sed pauea tamen, qua ah Aristotest seribendi genere abhorreant λ), alia Interdum 'maeri, quae vix qmaerenda luisse videantur', alia expli-eationem minus aptam et idoneam habere denique esse pauoa, quae inter se eoneiliari dis ulter possint; sedi in eontendo, pleraque Aristoteliea, multa a te et ingeniose tractata esse de reliquis praesertim in tanta hujus sis eorruptione et mutilatione indisium satis ei inin eis dimouiua esse Biande illud tenendam est,

ah Aristolos aetate ita uetam et excutiam esse natur naem .in verum tum legum et vibium eo itionem, ut quae tune a uratius quaerenda videri poruerint, eorum alia nune Ionge aliter ex eanda, Mia novi Eaere a M.

intelligamus, denique quod bene observavit Ille s1 Ab ingenio et serihendi geneae Aristotelis abhorrere mihi videtur mol. 4 secti s. Ex eodem genere est eiusdem nectionis probI. B.

36쪽

physi in doearinam in opinionis varietate potius quam in seientiae istitudine versari universe eon deret, daeaingulis rebus eo audacius iudieasse. Quod eum haaliis libris sa res, quanto liberius in Moblematis vagari licebat, quorum ipsa sorma deviarat, dubias et aneipuenopiniones agitari

δam ad ipsum textum, qui dieitur, qualem hodie

habemus, paueis verbis ommemorandum transeamus.

A manifestum est quidem, o Aristotelis opus, sive sententias et verba respietas, sive ordinem et collocationem Problematum, vehementer turbatum et multis loria misere mutilatum ad nos pervenisse 'am primum habita eorum locorum ratione, quos et ex ipso Aristotele et ex aliis scriptoribus attulimus, apparet uua hodieram siderari, quae olim in his problematis fuerint ita ut i terdum eo deducamur, ut ollectionem eam, quae hodie exstat, majoris alterius epitomen esse arbitremur a qua suspicione non abhorret, quod sectio Iouin inseribitur ἐπιτομὴ φυσι Qv. Deinde in iis ipsis, quae aetatem iam runt, perspicuum est multa xeidisso, multa eorrupta, multa temere eonfusa in eodioibus legi, adeo ut haud Pauea omnem sanandi uram respuere videantur. Huius eorruptionis signa num per se in ipsis ser toris vo bis apparent, in quibus multa sunt aperta visa, alia, quae tolerabili specie ulcera tegant, tum manifestiora etiam sunt ollata Theodori Gagae versione Latina, ex qua, quum is melioribus et plenioribus odicibu usus. esse videatur, alia transposita, alia omissa, alia malo addita, alia aliter depravata esse intellii musi quamn eruto

37쪽

plurima exempla ex ea, quam explieaturi sumus, pr hiematum sectione repetere licebiti In multis odiet-hus, iis quidem, qui antiquitatem prae se ferant, non auea eorum, quae in editionibus legantur, desiderari, alia mutato ordine legi doeet Henriens Stephanus in

praefatione, quam nuper Ommemoravimus. Ita erte

eod. Med. Laurent. IV plut LXXXVII desinit ἱ foet. 26, Marcian. 236 in seet. 33. Med. eod. XX plui. LXXXVII eontinet partem problematum phJsicorum, sed diverso plane ordine ab eo, qui in edd. eceptus est. Vide Ba in Catal. Diblioth. Laurent Tom. II pag. 4ο5. In antiquissimo odie Paris. NXXXVI,

euius aeeuratam ollationem habemus a Levesque famiam in 'otieos et extrans des mss. de a biblioth duro Tom. VII P. II et octo aliis eodd. post section speohl ' aliud inseritur problema, quod nonnullis mutatis problema mum resert idem eod. seetionis septimae et octavae probI. ordinem praebet paullum immutatum. In alio quodam odiee vel Sytb. a vulgari ordiae problematum feetioni 2 diseedi Sylburgi notae

ostendunt. Illud autem mirandum est, quod in singulissere Eetionibus multa problemata repetita leguntur, quaedam vel ter Mila aut iisdem plane verbis an non-ntiis mutatis vel add;tis, ita ut haud raro alterum lo- eum alterius ope emendare limat multa sunt etiam, quae in alia sectione ex alia repetita legantur ). Mutatam esse ordinis rationem mnlta ostendunt. am1 In editione auchnitetiana Lips. 1832 notati sunt Ioel vel In iisdem vel in aliis sectionibus repetiti, non tamen omnes. Caeterum constat, etian in aliis libris Aristotelieis, inprimis in metaphysicis, quaedam iisdem verbis repeti. η Non plane totis ain et fortuitam suisse ab initio horum

38쪽

'terquam quod Gellii et logeias Laertia aetatis alia fuisse proiaematum divisio videtve vide Gellis, s

manifestum est, eam seri vitam divisionem, quae hodis exstat, non modo ad Aristotelem, sed ne ad perit nquidem hominem maereserendam 'am primum illa;psa

repetitio ejusdem problematis in diversis seetionibus positi ostendit distributorem dubium haesisse, quo quaestionem aliquam potississimum referret, deinde, quod inprimis

animadvertendum est, nonnunquam faetum esse video,

ut problema aliquod immerito et sine ulla probabili ratione in sectionem aliquam intruderetur, redo, risis, qui problemata in ordinem digereret, unam eamque sortuitam oeem potἱus quam totius problematia argu mentum respieiens nihil videres. Ita probi. 2 seet is, quod ad harmoniam nihil pertinet, ad seetionem Voce reserendum erat, sed distributor Daudem feeit Voc MOD. Seet 1 probi. aue intrusum videtur, quia in respondendo oeeurrit vise nova. Si illa eri a io e blematis 3 see si omisino autem in in his problematis nullo neeessaria ordine vivetis faeilius fieri pol eat, ut alia exciderent, alia intruderentur ut in seeLXIX duo rairmenta, alterum ad probi. 4 jam ivi Garaeeodd. alterum ad probi. 35 in nostro , alia male coalesedirent ut XIX, 3 et pluribus oeis odieis Parisiensis,

quos non notavit Beuerus , alia alver colloearentur, in eaque colloeatione et dispositione rustituenda interpretum ammini satis amplus patebat amplis, ita non dubito, qui ex hoc varie digere di et ordinandi studio in odicibus, si satis aecurate collati essent omnes, plura etiam

problematum collocationem inde Oncludas quod Arist teles feci. 30 1 quaedam a se traetata ait ἐν ola περὶ πυρός,

quae ex his probi excidisse videntur Videa 2.

39쪽

ha manus impressa vestigia. Nam praeter eam ordinis varietatem, quam jam commemorarimus, plura vestigia miseniuntur in Cod Paris. euius paullo ante mentionem Dei Hi enim a seel. I probi. 3 novum habet tit Ium: σα βοηθηψα κα προς ατ 3 , non tamen intem rupto numerorum ordine idem post feci. 5 probi. titulum habet: σα περὶ movis ), unde novus exoritur numerorum ordo idem assentiente cum Hasniensi tum alio e iee, uiua varietatem ex amiel Musdam libro

notavit Ssburgus, ad seeti. 5, 2ο, 3 titulos habet

plures Metionum inscriptiones omplectentes ad Metit probi mearet novo titulor ετ περὶ τώ οῶ v, quem habent veti. edd. et numeros eontinuat. Unde autem orta sit illa problematum in iisdem feetionibus repeti-εoram eonfusio, difficile est dieis. Qui problemata vel ex variis Aristotelis ollectionibus congesta et conflata vel ex Theophrasti aliorumque problematis interpolata exedunt, indo sortam aliquam huius eorruptionis causam repetendam putant Ae Levesque quidem, qui haee probit non ab Aristotele edita, sed ab aliis eo lecta sintnit, eadem prohil diversis temporibus ab Aristotele eo eripis et

in varias hartulas oriret esse arbitratur, editorem autem non solum omnia ongessisse, sed alia etiam ah

Aristotelis diseipulis et auditoribus eoileeta inseruisse ).1 Assentiuntur novem alii odd. vide Behher pag. 63. Celmrum apud Levesque male legitur προσίασιν ex προσειμί sive ipsius sive odicia vitio. Eundem ex amotiana d. in suam transtulit Sylburgus,

non mutata numerorum ratione. Ceterum hoe non notavit Be erus.

3 Qua in re inprimis illud κα- IMς συναγωγης, quod in

horum problematum titulo addi solet, opinionem suam eo firmare putat. Equidem ad hane opinionem ominendandam illud potius attulerim, praeter repetito loeo magis minusve

40쪽

AIIua fortasse ausam ex ea fortuna, quam auusae nori millos libros Aristotelieos probabile eat, repetendam putaverit ). Caeterum rem incertam in varias opiniones Versare lieeti

Sed ut huius eorruptionis et repelisonis ausa ad investigandum dimellis et dubia est, ita ne illii quidem satis eo tat, quae sit totius eoileetionis origo et unde nata hae disputandi forma et ratio. Ac plerique quidem, qui hae breviter attigerunt nam accuratius nemo quaesivitὶ, hae problemata ad genus seriptorum Aris--

similes, quos paullo ante commemoravὲ magnus inveniri Ioeorum numerum, hi ad easdem quaestiones vel omnino aliter vel saltem aliis plane verbis respondeatur. Ex his

1 Notissimum est, Strabonein lib. 13 et Plutaretium in viti Sullae cap. 26 narrare Iibros ristotelis post Theophrasti et Nelei mortem Scepsin deportatus et in reeessu quodam subterraneo depositos humore corruptos et blattis arros esse, postea autem in lueem protraetos ab ApEllieone Trio, qui libros describendos uraret, et quae deessent ex suo ingenio male suppleret. Hane tamen narrationem a multis

postea repetita, Brandis in theinvis h. stas 1 ahrg. pag.

23 ita refellere acute conatus est, ut eam ad gravioraeerte seripta Aristotelica pertinere negaret, aeterum Ver salsis immixta esse statueret. Otam rem aecuratissime postea persecutus est Statie in .secundo volumine Aristot liorum. dam si problemata e hac ve simili ratione mu- tilata et laeunas maiores minoresve ortas statuas, fortasse vel Apelliconi vel alii grammatico in mentem venire potu rit ea, quae deessent, ex iis, quae suppeterent, iura pauci rave repetendo supplere. Dj j1jpso b OOQle