장음표시 사용
21쪽
simulque vitiis, aptiSsima erat quη diVulgaretur, ad certi Ssime regnaret, quippe quae homines alli ceret, liberioresque saceret, Omniaque, non penitus quidem, sed auctoritate magna attingeret.
Belligio etiam erga materiem, et humillima
profecto, saepi Ssime ii monumentis ostenditur, quae ad nos usque a temporibus illis perstiterunt ea autem ipsa divinarum rerum incuria, quae apud leviores Vel infirmiores animos orie batur, si quidem frequentior erat, non tamen ab omnibus, Vel etiam a plurimis accepta fuit Rarior enim etiam eo tempore erat qui omnia negare eupraesentis vita breviores tantum Voluptate am
Sicut evenire solet, perturbatae nuper Republicae casus, et incertiora tempora, animo ita commo Verant, ut divinarum rerum interpretationes et certior futura vitae doctrina magno studio quaererentur. Desperantibus enim, vel tantum fluctuantibus animis, ad relligionem, Seu potiuS
ad relligiones ii reducebantur, quo Spei atque oboris proprii inopia exagitabat ut qui, neque
22쪽
silii melili sis eas, qui biis indigebunt, Sententius, singere neque deficientilius iisdem, quiete aevum
Uui initrum scriptos, eo tempore, libro re Ognoscit, manifestum sibi salit homines lune maxime superstitionibus indulsisse. Ultimis idelicet Reipublicae priscae temporibus, M. Terentius Varro, T. Lucretius Carus antiquas relligi 0 ne penitus aggressi atque perscrutati erant quae lamen semper alebant atque permane bant. Aonne enim videmus ullium, quamvis latium superstitionum nexibus minimo ipse implicaretur, in orationibus tamen suis illas Inserorum imagines, ludio Se praebere, ii Sque 1υθοῆς libentissime uti, quos alio loco, si anile ineptias
appellabat 3 Dum ipse in hoc libro quem omnium Scipionis nominavit, de ita sutura amplissim disserebat. Ut vero philosophiam ipsam millamus, cui homines lectissimi praecipue studebant, humiliores quoque atque piae mentis cives maxima tum gaudia
1. Cf. AUG. De Civ. Dei VI, 9; CIta, Acad. , II, 38 Deo sic., II, 3 Pro Roscio 24 Pro Cluentio, 61 De ut deor. II, 2 III, 4 I, 22 Tuscul quaest. I, 6 - LUCR. III, 991 VI, 5, 280.2. De divin. II, XXII, et Tusc. quaeSt. I.
23쪽
concepisSe Videmus, eo quod relligionem magis magisque Valere exi Stimarent, auctoritatemque
Quanquam enim propagata etiam inter plebem fuerant Epicuri sententiae, non lamen Omnino cura et metus detexerant, quibus et cultissimae montis homines apud Roman OS, mira Semper pertinacia adhaesisse identur lenim et Cn.
Pomprius et Tullii ipsius frater Quintus, ut
Catonem praetereamus, nec non aliquandiu Varronem ipsum, instante Srrachii praelio, relligionum minas et curas accipiebant' de infirmis radicibus innitebatur ea, quae Romano pauli Sperincredulos faciebat, sententia Adde quod eo praesertim, quo Serip Sit Maro, tempore, Omnibus rebus ad telas vitae suturae doctrinas et imagines atque ad pia mendacia, provehi viderentur animi crescentibus mentis terroribus, et necessaria spe, increbrescentibusque ad firmiorem undique latum ardoribus et studiis.
24쪽
ipse praeserti iii Augustu i uesar, ut qui propter illibera leni an inium, ad sup rstitionen inax inleproclivis esset, ni ire perspexerat si inferorum, quamvis sic tu essent, fabulas, maxima ossi ne ita lolio ossicere, ut metum erga superos atque inter homines justitiam servarent o nec ina ne potentiam tantam omiserat, ut homines certius regere p0SSel.
Cui nimirum principi illud contigit, ut poetam
inveniret cujus, ad efficiendum imaximi momonii opus, et xii tu et natura aptissimae essent; ipso enim ingenio Virgilius pronus erat, Simulque temporis sui curis et principis quoque studio in dilatus suisse videtur, ut arminibus suis plurimas de origine mundi et de animarum sorie sententias magis magisque mi Sceret. Letatis enim istius philosophia eum dispari bus Omnino, sicuti nobis videretur, ac sere etiam inter se dissentientibus en sentiis, sae illim jungebatur. Utpote quae propter nimiam et immaturam audaciam, altissimas cogitationes eum erroribus manifestis saepe eonfundoret. Quamvis, si Ventu Λlexandrinorum doctrina, maxime Scientiae incre-Vissent, nullo lamen modo apud vulgare animo S
25쪽
permeabant; ipsa ceterum studendi et investi gandi ratione adeo imperfecta et dubiae, ut mole qualibet una stare et cohaerere non Valerent, nee prae Sertim, intelligi acile possent. Ea nempe mundi et terrarum orbis imagine tam si e litia occaecabantur, quae in chri Stiana usque tum pora diutissime praevaluit. Imo maxime philosophia, ut quae rebus multis. et iis praecipue quibus studebant homines antiqui, relligionem a fingeret, ines ideo incertos in plurimorum mentibus Oecupavisse videtur. Quum omnes aliundo illam curarent, sicuti poetarum carminibus etiamnunc nobis patet Horatius enim, mores et morum doctrinam ubique tractans, tamen, in iis quas ad amicum, commendationis cujusdam causa, litteris scribit, scientias br0viter
agitat et philosophiam illarum, quibus sodalis sui mentem adhiberi valde laudat 3 illud quoqu0 consilium se habere praedicat Propertius' ut
defunctu amorum aetate , naturae lege perscrutetur ipse etiam Ovidius, inter eas, quaS, acutissimo ingenio, res filuit et nonnunquam sucat,
1. 13ist. I, XII, 16, Sqq. 2. IV VII, etc.
26쪽
subtiliis I hagorae lolii ii Lian Plurissimo illiis traxi .
Multis igitur modis variisque formis vulgata erat, atque sub plurima Specie inter omnes civili in Ordines, valebat philosophia. 'ropter magnam eum relligionibus similitudinem polentissima erat Pythagora doctrina ipsamque Epicuri apud nonnullos vincebat quod quidem re ipsa obea Silem causas saetum fuisse videtur non enim lauta vi, qua Epicuri discipuli utebantur, relligiones spernit aliquis ac dicit, nisi a male adhuc, et imagine salsa, Otiu quam reVera, On- lemnit ac deposuit. Aegre ceterum perspicia quantum haec vel illa doctrina, vel alia quaelibet in omnium fide Valuerit raro enim unam et unicam doctrinam accipiebat aliquis, nec praecipue in legram atque eram cognoscebat. Variarum enim scholarum labore et commentariis adultera lae, Saepi SSimeque ab iis hominibus inter se commixtae erant Grae eorum doctrinae, quibus logica et recta disserendixi minime usitata erat ita ut Romanorum men-
27쪽
libus permixta et minus cohaerentia elementaministrarent, e quibus miram saepiti eo Iluvionem
ipsi ingebant. Quod profecto nobis erit manifestius, sensim que apparebit, magi magisque studium adhibentibus ad intelligendum qua ratione Virgilius ea, quam in scholis collegit, doctrina Sus Sit quo philosophia ejus modo, donec in operibu muri Orem locum occupaVerit, Secum pSa congruere ienta erit, quamVi minus minusque firma ac certa
saeta sit; qua videlicet omnia nos intelligore facilius faciet simul status ipse quem in iisdem temporibus scientiae assectabant modusque ipse quo ea poeta, ingenii proprii dote et vi intelli gebat atque interpretabatur.
QuanqUam re ipSas, ac certam vivendi et agendi rationem praecipue speetabat Romanorum ingenium, propriaque natura minime prOVectum
erat ad cogitationes altas, ad easque fictiones quae ipsam mundi Originem complecterentur, ubique lamen in iis quidem quibus non omnino abest philosophiae cura, operibus, latino Scriptore naturam rerum curare atque illi studere perspicimUS.
28쪽
l liuid iii in ii iiiii dii ii , illi lis illio da in dis idio stetit l)ostea accidit, io iii ines Selii et ipsos intulus mig baii l. pud aliti luo lii In Scriptores ea,
stillosophi cujuslibet doctrina maximia in locum
occupat, ut quae OPOS pSe antecedat, et mora
tem philosoplitae partem praeparare videatur. Λntiquorum vero hominum inentes, ut ad inspiciendas secretiores mundi partes audacissima et proclives, ita imperfecta ratio ite et pravis instru mentis studia peragebant quum praeterea, parcit Spaleret spatium in quo infirma illa studia sese explicare possent Somnia videlico potiusquam res ipsas agitabant, nulla Vere cogitandi in utentes, ut inter clarissima ingenii luces, quae apud graeco philo Sopho Saepe apparent, densissimis errorum lenobris frequentius Ossendamur et evagantis animi digressionibus Decrescente Graeciae degenerante dispersisque philosophorum scholis, promiscue atque discrimine paucissimo varias illorum doctrinas Romani susceperant. Λ Lucretio enim ad Senecam, a Cicerone ad Plinium, carmina maxima, summi momenti investigationes,
29쪽
ingenio condita opera, apud tiae doctrina abundantissim praecellit, superStitionibus Vanaque sabularum sarragine eorrumpi idemus. Quamvis Lucretius, propter miram ingenii vim, et quia mens ejus a rel Iligione maxime abhorruit, ad jusmodi somnia maxime pronus suisse Videatur Epicuri tamen doctrina, quod ad physica Spectat penitus atque ab initio vitiata, adeo imbutus erat, ut in ipso rerum principio ea carmina corrumperentur quibus mundi originem explicuit uero lius autem Virgilio ingenium et doctrinam ante omnes ministraxisse ac quasi ossinxisse videtit P.
Mediolani idolido et Neapoli, Virgilius a
Studia cognOVerat, quae ingenium Vehemens ere X citarent una enim cum Vario, Sironis istius Epicurei doctrinam secutus erat, qui familiari cum Cicerone contubernio vixerat verisimile igitur est nonnulla celeberrimi oratoris scripta, quae de philosophia composuit, illi nota suisse. Praecipuum prorsus in poetae cogitationibus locum Us IU USUI -
pavit philosophia : hoc enim, quod de Virgilii
30쪽
vita scriptimi sitit opusculo, ut tuli tilis stultissimis reserto, ita et pretiosissima docume illa praebenti dididimus Virgili uim illud in mente agitaSSe, eo ipso tempore quo mors illum al)ri puit, ut Graeciam et Asiam poteret, ubi Aeneidem trium annorum spatio perpoliret, reliquamque postia ac vitampli ilosoplii a studiis impenderet. Omnibus suae indolis propensionibus ad gravissima ejusmodi studia Virgilius proeli vis erat vere eundo videlicet ac tristiori animo solitudinis
erat euriosus, simplicemque ruri vitam captabat, atque in se mola rerum contemplatione aeVum
degere cupiebat in ejus nimirum ingenio rerum natura quam potissime estingebatur. Ipsa vero philosophiae doctrinae, quanquam illa notat fietionibus miscebantur et erae Selentiae speciem atque habitum parum assectabant, mentem lamen Virgilii, egregiam magi quam robuStam, Suavemque ac Si dicere licet, sero limidum poetam aliquando X pavefecisse videntur;
quippe qui cogitationibus et sententiis iisdem pereulSUS esset, quae Lucretii ingenium ardore lauto inflammabant. In limius tamen et clarius sensisse videtur ii