De Donatione Constantini quid ueri habeat, eruditorum quorundam iudicium

41쪽

lanam Christi,qua in me gem,maculare potero et Cura

ille accipiendis muneribus personam prophetae maculari putauit et Nempe quod uideri poterat,vendere sacra,foenerare donum des inalgere praesidῆs hominum, eleuare atin imminuere beneficii dignitat maluit ergo sibi principes ac reges hnficiarios facere,d ipse beneficiarius illoru es e. UImmo ne mutua quidem beneficetia uti. Beatius est enim a multo,ut inquit dominus .dare m accipere.Eade mihi at,

adeo maior est causa,cui etiam a domino praecipitur dicenore,infirmos curate,mortuos suscitate,leprosos mudate, de mones ei jcite gratis accepistis, gratis date. Ego ne tantum

Hagitium admittam Caesar, ut dei praecepta non exequar et ut gloriam meam polluam et melius est, ut inquit Paulus, mihi mori, j ut gloriam mea quis evacuet. Gloria nostra est, apud deum honorificare ministeriunostrum, ut idem,

inquit,uobis dico gentibus,c diu ego quidem sum gentia

Apostolus .glorificabo ministerium meum,mo Cesar alii sitatio* sim,di exemplum .di causa delinquendi, christianus homo iacerdos des.pontifex Romanus, uicarius Christi tu

Iam uero innocentia sacerdotum quomodo incolumis eriti inter opes .inter mag:stratus,inter administrationem secum larium negotioruet Ideo ne terrenis renunciamus,ut eademi uberiora assequamur et Et priuata abiecimus . ut aliena post deamus.& publica ostrae erunt urbes .nostra tributa,nostra uectigalia.Et cur clericos,ii haec fecerimus, nos uocari licebit et pars n)stra, siue sors, quae graece dicitur lorum .do

minatus est non terrenus sed coelestis. Leuitq,qui idem escirici sunt,partem cu fratribus non fuere sortiti,&tu nos i thes etiam fratrum sortiri portionem et Quo mihi diuitiam opes,qui domini uoce iubeor nec de crastino esse soliueitus et dic eui dictu est ab illo,nolite thesauriaeue supcr tereram nolite possidere auru,necit argentu,nec3 pecuniam,in Eonis uestris. El.dimcilius est diuite introire in regnu comiorum,s Camelu per foramen acus transire.IMod paupe

42쪽

sibi ministros elegst,&qui omnia reliquerunt ut eu coquerentur,& paupertatis ipse fuit exemptu. Uses adeo diuigiarum pecuniaru* tractatio innocetiae inimica est,nci mo

do pos Iessio illam at* dominatus. Unus Iudas,qui loculos habebat, di portabat quae mittebantur praeuaricatus est, de amore pecunis cui assueuerat,magistru,diam,deu, aereprehendit.& prodidit Itam uereor Caesariane me ex Petro is cias Iuda. Audietia quid Paulus dicat.Nihil intulimus in hunc mundum. haud dubiu,quod nec auserre quid posset

mus,habentes aut alimenta, & quibus tegamur,his conten ii sumus. Na qui uolunt diuites fieri.incidunt intentati

nem, di in laqueu diaboli, dc desyderia multa, oc inutilia, ecnoctu quae mergut homines in interim di perditione. Radix enim omniu malom est cupiditas,qua quidem appete tes,errauerunt a fide, dc inseruerunt se doloribus multis. Tu aut homo dei haec fuge,& tu me accipereiubes Caesar quae uestit uenenu effugere debeo et de quis praeterea, proelia prudentia Caesar cohderes. quis inter haec diuinis rem

hus faciendis locus et Apostoli,quibusda indignatibus qeruiduae ipso1st in ministerio quotidiano despicerent.responderunt,non esse aequum relinquere se uerbum de diministrare mensibus,re tamen uiduis ministrare,quanto aliud est V exigere uectigalia et curare aerarium et stipendium numerare militibus & mille atris curis huiusmodi implicari et Nemo militas deo,implicat se negoths secularibus, inquit Paulus. Nunquid Aaron,cum caeteris leuitici generis,alia' ud cs domini tabernaculum procurabat et Eius filia, quia ignem alienum in thuribula sumpserant,igni coelesti cossa grauerunt Et tu iubes nos igne seculariu diuitiaru, uetitura acaephanu in sacrata thuribula, id est in sacerdotalia opera fumere et N u Eleamn nu Phinees,nu caeteri pontifices,migustri*,aut tabernacul aut tepli,quiccs, nisi quod ad rem diuina pertineretiadministrabant: Administrahat dico. Immo .administiare poterat. si officio suo satisfacere uolebat et

43쪽

Quod si nolint,audiam execratione domael dicentis. Iedicti qui opus domini faciunt negligenter. Quae execratio

quuin omnes,tam in Pontifices maxime cadit. O quai tum est pontificale munus. Quantum est caput esse eccleissae. Quantum est praeponi pastorem tanto o iusti, e cuius manu uniuscuiusc3 agni. oui t amissae sanguis exigitur.

Cui dictum est, si amas me plusc, alij, ut fateris, pasce agrum

nos meos. Iterum si amas me,ut fateris .pasce oves meas. Tertio si amas me,pasce oves meas. Et tu iubes Caesar ca

Uras etiam pascere, Sc porcos qui nequeunt ab eodem p itore custodiri. Qui quod me rege facere uis, aut potius Caesarem,id est regu princieem et dominus Iesus christus, deus dc homo,rex & sacerdos,quu se regem affirmaret,audi de quo regno locutus est. Regnu meu inquit non est de hoc mundo. di enim de hoc mundo Hiet regnu mea, minuesti mei utiq; decertaret. Et quae fuit prima uox, ac frequencer clamor praedicationis eius et Nonne haec et Poenitentia agite,appropinquauit enim regnu celom. Appropinquas uit regnu dei,cui co parabitur regnu celoru. Nonne cu hic dixit,regnu saeculare nihil ad sepertinere declarauit et Eocpnon modo regnu huiusmodi no quaesiuit, sed oblatu quo. que accipere noluit. Nam cu intelligeret aliquando,popualos destinasse ut eum raperent,regemue sacerent, in montiusolitudines fugit. Quod nobis qui locu ipsius tenemus,nocolu exemplo dedit imitandum,sed etia praecepto,inquies Principes gentiu dominantur eoru. Et qui maiores sunt. potestatem exercent in eos. Non ita erit inter vos,sed quia cund uoluerit inter uos maior fieri, sit uester minister. Et qui uoluerit primus inter uos esse,etit uester seruus. Sicut lilius hominis no uenit ut ministret ei, sed ut ministret, det animam suam redemptionem pro multis.Iudices olim deus,ut scias Caesar,constituit super Israel,nci reges,popa Iumis sibi nomen regium postulantem detestatus est. Nec

44쪽

permiserat, rin noua lege reuocauit Et ego re si accipia qui uix iudex esse permittor et An nescitis, inquit Paulus,: q, sancti de hoc mundo iudicabunt et Et si in uobis iudicarahitur mundus .indigni estis,qui de minimis iudicetis. Ne scitis quod angelos iudicabimus, quanto magis seculariar Secularia igitur iudicia si habueritis, contemptibiles qui sunt in ecclesia,eos constituite adiudicandum. Atqui iudisces de rebus controuersis tantumodo iudicabant, no etiatributa exigebant.Ego exigam,qui scio a dno interrogatu Petrum,a quibusnam reges terrae acciperent tributum,censumve, a filijs an ab alienis: Et quum hic respondisset,ab alienis,ab eodem dictum 'mo liberi sunt fi . si omnes

filii mei simi Caesar.ut certe iunt, omnes liberi erun , nihil quiscs soluet. Igitur non est opus mihi tua donatione, qua nihil assecuturus sum, praeter laborem,que ut minime de heo,ita minime possum ferre. Quid quod necesse habere. potestatem exercere sanquinis, punire sentes,bella gerere, 'urbes diripere,regiones serro ignis uastare et Aliter no est quod sperem polle me tuere quae tradidisses.Et si haec feceto,sacerdos,pontifex, Christi uicarius sum et Ut illula me

tonantem audiam atq; dicentem. Domus mea domus orationis uocabitur.omnibus gentibus, oc tu fecisti ea speluncam latronum.Non ueni in mundum, inquit dominus, ut adicem mundum,sed liberem eum, ae ego qui illi successi causa mortiu ero et Cui inpersona Petri dictum est.Couer te gladium tuum in locum suum. Omnes enim qui acceperint gladium, gladio peribunt. Ne defendere quidem nos his serro nos licet. Siquidem desendere dnm Petrus uole ahat,cum auriculam abscidit seruo,& tu diuitiam aut copas' randarum aut tuendasv causa,uti serro nos iubes et Nostra potestas est potestas ciauiu,dicente domino.Tibi dabo cla, ues regni coelom. Quodcuns ligaueris super terram. erit.

e ligatum Sc in coelis,& quodcunq; solueris super terra. erit solutum& in coelis,& portae inlari iad praeualebunt aduer

45쪽

sus eas. Nihil ad hMic p testatem nihil ad hanc dignatio nihil ad hoc regnum adiici potest. Quo qui contentus non est aliud sibi quoddam adiabolo postulat, qui etiam domino dicere ausus est.Tibi dabo omnia regna mundus cades in terram adoraueris me. Quare Caesar, cum pace tua di ctum sit, oli mihi diabolus estici, qui Christum,id est me regna mundi a te data accipere iubeas .malo enim illa spernere cy possidere. Et ut aliquid de infidelibus, sed ut spero, futuris fidelibus loquar,noli me de angelo lucis reddere ii, lis angelu tenebram, quod corda ad pietate inducere uolo,nG iplodi ceruici iugii imponere, ladio qJest uerbu dei no gladio serri mihi subhcere, ne deteriores esticiantur,ne recalcitrent,ne cornu me seriet, ne nomen dei meo irritati errore blaphemet. Filios mihi charissimos uolo reddere,

no seruos. adoptare, no emere. generare, no manucapere

animas eode offerre sacrificiu deo no diabolo corpora. M. scite a me inquit diis,qui mitis sum,&humili corde. Capite iuga meu,& inuenietis requiem animabus uestris. Iu enim meu suave. & podus meu leve. Cuius ad extremu. fine facia. illa in hac re sententia accipe,sua quasi inter meta te tulit. Reddite quq sunt C faris Celari,& que sunt dei

deo. Quo sit,ut nec tu Caesar tua relinquere ne R ego quae Caesaris sunt accipere debea,ctuae uel si millies osteras nunquam accipiam . Ad hanc Siluestri orationem apostolisco uiro digna, quid esset, quod amplius Costantinus pos set opponere et Quod quu ita sit,qui aiunt donationem seractam esse.nonne iniuriosi sunt in Constantinu, quem suos Privare, imperium p Ro. uoluisse conuellere. Iniuriosi in S.P. R. Italiam totums occidentem, quem contra tua phaso imperiu mutari permisisse. Iniuriosi in Siluestrum quem indigna sancto uiro donatione accepta habuisse inius. riosi in summu poni. cui licere terrenis potiri regnis,& Roc moderare imperimarbitrantur: Haec tamen omnia eo per

tinentim appareat Contanun mer tot impedimeta, nun

46쪽

quam suisse facturu utrem romana Siluestro ex maxima

parte donaret,quod isti attint. Age porro,ut credamus ista donationem.de qua facit pagina uestra mentionem. debet constare etia de acceptatione Siluestri.Nunc de illa no costat. At credibile est: dicitis ratam hunc habuisse donatione,ila credo,nec ratam habuisse modo,uerum etiam petisse.rogasse, .precibus extorsisse credibile est. Quid uos credibile

quod praeter opinionem est hominu, dicitis et Nec quia in Dagina priuilegij de donatione fit mentio,putandu est fuisti acceptata. Sed econtrario quiano sit mentio de acceptastione.dicendum est no fuisse donatu . Ita plus coua uos facit, hunc donu respuisse,ss illum dare uoluisse.& beneficium inuitumno consertur. Ne puero tantu donata remuisse Siliiestrum suspicari debemusrure tacite etia indicasae,nec illum dare iuste nec se iure accipere posse. Sed o caeca semper inconsultamq; auaritiam Demus,ut tabulas quom de assensu Siluestri proferre possitis,ueras, incorruptas Ancearas,num protinus donata sunt,quae in tabulis cotinentur et

Ubi possessio et Ubi in manus traditior Nam si cartam modo Constantinus dat non gratificari Siluestro uoluit, sed illudere. Verisimile est dicitis, qui donat quippiam . eum de possessionem tradere. Videte quid loquamini,quu possesetionem no esse data constet, dc an datum sit ius ambigitur. Verisimile est,qui possessione no dedit . eu ne ius quide dare uoluisse. An nG cdstat possessione nud tradita fuisse, q(rnegare impudelissimu est. Nuquid Siluestru Costantinus in Capitoliu quasi triuphante interisquetiuqiliritu sed infideliu plausum duxit: In sella aurea simul assistete uniuersso Senatu collocauit et Magistratus p sua quenm dignitate rege salutare dc adorare iussit et Haec erga nouos principes fieri soletiano tantu aliquod pallatium uelut Lateranense tradi. a postea per uniuersam Italia circuduxit: Adni cu illo Gallias'diit Hispanias:Adint Germanos,csterussi occide temet Aut si grauabant ambo tantu obire terraiy.quibusha

47쪽

tam ingens officium delegarunt et qus & Caesaris vice tra derent possessonem, S siluestri acciperent et Magni hi uiri,

at* eximiae autoritatis esse debuerat,& tamen qui fuerint , ignoramus. Nostra memoria ut exempla uetulta omitta, nund aliter lactitatum uidimus,quu quis aut urhis,aut i gionis,aut prouintiae dominus factus est.ita demum tradiatam existimari possessionem,si magistratus pristini summoueantur nouissi subrogentur. Hoc si tunc Siluester fieri nopostulasset, tamen magnificent stantini intererat,ut declararet non uerbo sed sed re possessione tradere.suos prae sides amovere,aliosep ab illo substitui iubere. Non traditur possessuo, quae penes eosdem remanet,qui possidebant, ocnouus dominus illos summouere non audet Sed fac istud ruo non obstare, di nihilominus putari Siluestra posse- iisse,atd omnia praeter morem, praeterer naturam tunc est edicamus administrata. Postd ille abiit, quos prouiniijs urhibuso rectores Siluester praeposuit iis bella gessitetquas nationes ad arma spectantes oppressit et per quos haec administrauit et Nihil horum scimus,relaondetis. Ita puto, nosscturno tempore haec omnia gesta sunt ideo nemo uidit. Age fuit in possessione Siluester et O uis eum de possessio, ne deiecit et Nam perpetuo in possessione non fuit ne a me cessorum aliquis saltem us* ad Gre orium magnu qui ae ipse caruit possessione. Qtii extra possessione est.nec se ab ea delectum probare potest,is profecto nund possedit. ecs se possedisse dicat .incinit. Uides ut te insanum etiam proho et Alioquin dic quis papam deiecit.ipse ne Costantinus.

an eius fili j .an Iulianus an aliquis alius Caesare Proser nommen expulsoris, aeser tempus,unde primi unde secudo,ac deinceps expulsus est. Num per seditionem, A caedes .ansne his et coniuraruntin eum pariter nationes .an quae Primmat Quid et nemo omniu auxilio fuit et Ne illorum quidequi per Siluestru aliumve papa praepositi urbibus ac prin*iunt f erant. Vno die uniuersa amisitet an paulatim dc per

48쪽

partes et Restitit ipse sum; magistratus .an ad primu tumui, tum se abdicarunt et Quid et ipsi uictores non in eam secem

hominu . quam indignam imperio ducebant,ferro grassati sunt et In ultionem contumeliae,in tutelam occupatae dominationis,in contemptum religionis nostrae. in ipsum etiam posteritatis exemptu. Omnino eoru qui uicti sunt. nemo fugam coepit et nemo latuitetnemo timuitet O admirabilem catum. Imperiu Romanu tantis laboribus tanto cruore partum ita placide ta quiete a christianis sacerdotibus uel partum est, uel amissum,ut nullus cruor .nultu bellu,nulla querela intercesserit. Et quod non minus admirari debeas. per quos hoc gestu sit, quo tempore,quomodo. qUsidiu, prora sus ignotu Iutes in sylvis inter arbores regnasse Siluestri non Romae.& inter homines.& ab hibernis imbribus iri, goribus*,non ab hominibus eiectum.Quis non habet cognitum. qui paulo plura lectitaritiquot reges Rom q. quot consules,quot dictatores quot tribuni plebis, quot censo/res, quot aediles creati fuerint,nemod ex tanta hominu cospia,ex tanta uetustate nos fugit. Scimus item quot Atheniensium duces,quot Thebanoru, quot Lacedemonioru ex uterint, pugnas eorum terrestres nauales, uniuersias tenemus. Non ignoramus qui reges Persarii Medo Chald orum, Hebraeone fuerint, aliorum plurimoru . Et quo hortaqui paut acceperit regnu,aut tenuerat,aut pdiderit. aut recuperauerit.Romanu aut siue Siluestrianu imperiis. lila ratione inceperit. aut qua desierit, quando, per quos . in ipsa quom urbe nescitur Interrogo enim quos harum rerum te Mes,auctores proserre possitis et nullos respondetis. Et n5 pudet uos non tam homines cs pecudes dicere uerisimile

esse Siluestrum possedisse et Quod quia uos non potestis, ego econtrario docebo,ad ultirnu titia; diem uitae Costanti,nu.& gradatim deinceps ora Cesares possiedisse ut ne quid habeatis quod hiscere possitis At perdifficile est. & magni ut opinor operis hoc docere. E uoluatur omnes latinae grae

49쪽

eatis historianestentur Ceteri autores,qui de illis memhere

temporibus,at neminem reperies, in hac re ab alio discreis pare. Unu ex mille testimonijs lassiciat.Eutropius,qui tantinum,qui tres Constantini filios a patre relictos,domi' nos orbis terram uidit,qui de Iuliano filio fratris Constantini ita scribit Hic Iulianus qui fuit Diaconus in Ro. ec. aperatorcp esse stus apostolauit in Idolom cultu .reru potitus est,ingentim apparatu Parthis intulit bellu. Cui expeditioruni ego quo* interfui. Nec de donatione imperri occidetis tacuisset .nec paulo post de Ioviano, qui succesiit Iuliano ita dixissiet. Pacem cu Sapore necessaria quide.sed ignobile fecit,mutatis finibus. ac nonulla imperij Ro. parte tradita, cistante,ex quo Ro.impertu conditum erat, nund accidit. Quinetia legiones nostre apud Claudiu propontu Telestinum,& in Hispania apud Numantiam,& in Numidia sub iugo missae sunt, ut nihil in finia traderetur. Hoc loco libet uos et nuperrime destincti estis,couenire pon.Ro.&te Eanen qui uiuis cu felicis tamen uenia. Cur donatione CS. stamini magno ore iactitatis frequeterm uos ultores erepti

imper a quibusda regibus principibus* minamini: & contestione quanda Ieruitutis a Caelare,du coronandus est, aea nonnullis alijs principibus extorquetis et Veluti ab rege Neap. atm Siciliae,id qP nun j aliquis uetersi Ro. pontiae cit,no Damasus apud Tiaeodosii no Syrinus apud Archadium,no Anastasius apud Honoriu, no Ioanes apud Iustinianum,no alij apud alios sanetissimi Papae apud optimos Caelares .sed semper illodi Roma Italia* cu fuintiis quos

nominaui fuissse professi sunt. Eooe numismata aurea,ut de alijs monumentis silea teptisq; urdis Ro. circuieruntur,nogr cet, 'd latinis literis inscripta Constantini iam christia ni, deinceps cuneio; ferme Imperatom,quom multa penes me sunt,cu hac pleruns subscriptione, lubter imagine crucis, Concordia orbis,qualia infinita reperiretur summorum poni. si und Romae imperassetis, quae nulla reperiun

50쪽

tur nem aurea,nem argentea,neq; ab siquo uiaea memorantur,&tame necesse erat illo tepore propriu habere numissma,quisquis imperiit Romae teneret,salie sub imagine sal vatoris aut Petri. Proh Imperitia hominu,no cernitis si do natio Costantini uera est, oesiar de latino loquor nihil rea linqui . En qualis Imperator,qualis rex Ro.erit, cuius reagnu si us habeat nec aliud habeat,omnino nil habeat. Q, alta pala est Siluestru non possedisse,hoc est Constantino no tradidisi possessione,haud dubiu erit, ne ius quidem ut dixi,dedisse possidendi,nisi dicitis. Ius quidem datusea aliqua causa possessione non tradita. Ita plane dabat, qci minime futura intelligebat,d ahat, qJ tradere non poterat,dahat,quod no prius uenire in manus eius cui dabatur pollia hile erat,d esset extinctu . Dabat donu quod ante quingentos annos,aut nund ualitum foret. verum hoc loqui aut sentire insenum est. Sed iam tepus est .ne longior fiam, causae aduersariorum iam concisiae at* laceratae letale uulnus imprimere.& uno eam iugulare ictu . Omnis aere historia quae nomen historis meretur,Constantinum a puero cum patre Constantio christianum refert multo etiam ante pontificatum Siluestri,ut Eusebius ecclesiasticae scriptor histo, riae,quem Rufinus non in postremis doctus.in latinum inaterpretatus,duo uolumina de suo suo adiecit,quom uter

pene Constantini teporibus fuit. Adde huc etiam testimo nium Romani poni. qui his rebus gerendis non interfuit. sed praemi no testis,led autorino iem negoth, diuinarrator.Is est Melchiades papa qui proximus fuit ante Siluestrum,qui ita ait et Ecclesia ad hoc us* perueniLut non sori Ium gentes,sed etiam Romam principes, qui totius orbis monarchia tenebant,ad fide Christi,ta ad fidei sacramenta concurrerent.E quibus uir religiosissimus Costan. primus fide ueritatis paterer adeptus,licentia dedit per uniuersum orbe sub suo degentibus imperio .no solum fieri christiao

nos ed etia fabricavi ecclesias,st predia costituit tribuetaq