장음표시 사용
121쪽
A. D. 7. LIBER XI CAP. Io-I5. velut aranslata iam fortuna, emi liberti paratus principis apud adulterum visebantur.
13. At Claudius matrimonii sui ignarus et munia Censoria usurpans, theatralem populi lasciviam severis edictis increpuit, quod in P. Pomponium consularem is carmina ε scaenae dabat inque feminas inlustres probra iecerat et legelata saevitiam creditorum coercuit, ne in mortem parentum
pecunias filiis familiarum faenori darent. fontesque aquarum Simbruinis collibus deductos urbi intulit. ac novas litterarum sormas addidit vulgavitque, comperto Graecam quo Ioque litteraturam non simul coeptam absolutamque.
14. Primi per figuras animalium Aegyptii sensus mentis
essngebant-ea antiquisSima monimenta memoriae humanae inpressa Saxi cernuntur,-et litterarum semet inventores
perhibent inde Phoenicas, quia mari praepollebant, intulisse 5 Graeciae gloriamque radeptos, clamquam reppererint quae acceperant quippe fama est Cadmum classe Phoenicumvectum rudibus adhuc Graecorum populis artis eius auctorem fuisse. quidam Cecropem Atheniensem vel Linum Thebanum ita temporibus Troianis Palamedem et o Argivum memorant Sedecim litterarum dormas, mox alios ac praecipuum Simoniden ceteras repperisse. at in Italia Etrusci ab Corinthio Demarato, Aborigines Arcade ab Evandro didicerunt; et forma litteris Latinis quae Veterrimis Graecorum sed nobis quoque paucae primum suere 255 deinde additae sunt quo exemplo Claudius tres litteras adiecit, quae Sui imperitante eo, post oblitteratae, aspiciuntur etiam nunc in aere publico ' dis plebiscitis perfora ac templa Xo. 15. Rettulit deinde ad senatum super collegio haruSpicum, o ne vetustissima Italiae disciplina per desidiam exolesceret; saepe adversis rei iublicae clemporibus accitOS, quorum
monitu redintegrata caerimonias et in PoSterum rectius Is ra
122쪽
CORNELII TACITI ANNALIUM A. U. C. co. habitas primoresque Etruriae sponte aut patrum Romanorum inpulsu retinuisse scientiam et in familias propagasse; quod nunc segnius fieri publica circa bona artes Socordia,
et quia externae Superstitiones ValeScant et laeta quidem 5 in praesens omnia, sed benignitati deum gratiam referendam, ne ritus Sacrorum inter ambigua culti per prospera oblitterarentur factum X eo Senatu Consultum, viderent 3
pontifices quae retinenda firmandaque haruspicum.1G. Eodem anno Cheruscorum gens regem Roma petivit, Io amissis per interna bella nobilibus et uno reliquo stirpis regiae, qui apud urbem habebatur nomine Italicus. pater 2 num huic genus e Flavo fratre Arminii, mater ex Actumero principes Chattorum irati ipse Torma iecorus it armis equiSque in patrium nostrumque morem exercitus igitur 3I Caesar aucturn pecunia, additis stipatoribus, hortatur gentile decu magnoe animo iapessere illum primum Romae ortum nec obsidem, Sed civem ire externum ad imperium. ac primo laetus Germanis adventus, atque, eo quod nullis discordiis imbutus pari in omnes studio ageret, Celebrari, a coli, modo comitatem et temperantiam, nulli invisa, Saepius vinolentiam ac libidines, grata barbaris, usurpans. iamque 5 apud proximos, iam longius Clarescere, Cum potentiam eius Suspectantes, qui factionibus floruerant, discedunt ad conterminos populos ac testificantur adimi veterem Germaniae et libertatem io Romanas opes insurgere. adeo meminem
isdem in terris ortum, qui principem locum impleat, nisi exploratoris Flavi progenies super cunctos attollaturi frustra Arminium praescribi: cuius si filius hostili in solo adultus
in regnum VeniSSet, IOSSe AEXtimeSci. infectum alimonio, 3 Servitio Cultu, omnibus externis at Si paterna Italico mens Sesset, non alium insenSius arma contra patriam ac deos penate quam parentem ill exercuiSSe. 17. His atque talibus magna copia Coegere ne pau-
123쪽
A. D. r. NER XI P. I 5-39. ciores Italicum Sequebantur : non enim inrupisse ad invitos, sed accitum memorabat, quando nobilitate ceteros anteiret: virtutem experirentur, an dignum e patruo Arminio, avo Actumero praeberet nec Patrem rubori, quod fidem adversus Romanos volentibus Germanis Sumptam numquam omiSiSSet. 54 salso libertatis vocabulum obtendi ab iis, qui privatim degeneres, in publicum exitiosi, nihil spei nisi per discordias
habeant. adstrepebat huic alacre vulguS; et magno, inter barbaros proelio victor rex, dein secunda fortuna ad Superbiam prolapSu pulsusque, a rurSu Langobardorum opibus Oresectus per laeta per adversa res Cheruscas adflictabat. IS. Per idem tempus Chauci, nulla dissensione domi, et morte Sanquinii alacres, dum Corbulo adventat, inferiorem Germaniam incursavere duce Gannasco, qui natione Canninefas, auxiliare Stipendium meritus, post transfuga, levibus 5 navigiis praedabundus Gallorum haXime iram saStabat, non ignarus dites et inbelles esse a Corbulo provinciam ingreSSUS magna cum Cura et mox gloria, cui principium illa militia fuit, triremes alveo Rheni, cetera naVium, Ut quaeque habiles, per aestuaria et ossas adegit luntribusque o hostium depressi et Xturbato GannaSco, ubi praeSentia
Sati compo Sita Sunt, legione operum et labori ignaVas, populationibus laetantes, veterem ad morem reduXit, ne qui S agmine decederet nec pugnam nisi iuSSUS iniret. StationeS, vigiliae, diurna nocturnaque munia in armis agitabantur. 54 ieruntque militem, quia vallum non accinctus, atque alium, quia pugione tantum accinctu sideret, morte punit OS. quae nimia et incertum an falso iacta originem tamen e Severitate ducis traxere intentumque et magnis delictis inexorabilem Scias, cui tantum aSperitati etiam adversu levia credebatur Go10. Ceterum terror militei hostesque in diversum adfecit mos virtutem auximus, barbari ferocim infregaere. et natio Frisiorum, loSP rebellionem clades L. Apronii
124쪽
CORNELII TACIT ANNALIUM A. U. C. oo. coeptam infensa aut male fida, datis obsidibus consedit apud agros a Corbulone descriptoS: idem Senatum, a Stratu S, lege inpoSuit ac ne iussa Xuerent, praeSidium immunivit, missis qui maiores Chaucos ad deditionem pellicerent, Simul Gannascum dolo adgrederentur nec inritae aut degenere ginsidiae fuere adversus transfugam et violatorem fidei sed 5 caede eius molae Chaucorum mentes, et Corbulo semina rebellionis praebebat ut laeta apud iterosque, ita apud quoSdam Sinistra fama. cur hostem conciret adversa in o Iouem publicam caSura: Sin proSpere egisset, formidolosum
paci virum insignem et ignavo principi praegravem. igitur Claudius adeo novam in Germanias vim prohibuit, ut referri praesidia cis Rhenum iuberet. 2O. Iam castra in hostili solo molienti Corbuloni eaei litterae redduntur ille re subita, quamquam multa Simul offunderentur, metu e imperatore, contemptio e barbaris, ludibrium apud socios, nihil aliud prolocutus quam beatos quondam duces Romanos, signum receptui dedit ut tamen mile ilium exueret. inter Mosam Rhenumque trium et a viginti milium spatio fossam perduxit, qua incerta Oceani vitarentur insigne tamen triumphi indulsit Caesar, quamvis a bellum negaViSSet. Nec multo post Curtius Rufus eundem honorem adipis acitur, qui in agro Mattiaco recluSerat specus quaerendisa 5 Veni argenti; unde tenuis fructus nec in longum fuit intlegionibus cum damno labor, effodere rivos, quaeque in aperto gravia humum infra moliri. quis Subactus miles, et 5 quia plures per proVincia mimilia tolerabantur, componit occultas litteras nomine exercituum, Precantium imperatorem 3 ut, quibuS permiSSuruM AESSet exercitus, triumphalia ante
21. De origines Curtii Musi, quem gladiatore Aenitum
quidam prodidere, neque salSa PrompSerim et Vera XSequi
125쪽
A. D. r. GAE XL CAP. I 0-22.2 pudet. POStquam adolevit, Sectator quaestoris cui Asrica
obtigerat, dum in oppido Adrumeto vacuis per medium diei porticibus Secretus agitat, oblata ei Species muliebris ultra modum humanum et audita est vox 'tu es, Ruse, qui in hanc provinciam pro consule venies. tali omine in spem ssublatus degressusque in urbem largitione amicorum, Simulacri ingenio quaesturam et mox nobiles inter candidatos Praeturam Principis suffragio adSequitur, cum hisce verbis Tiberius dedecus natalium eius velavisset Curtius usus videtur mihi in se natus longa post haec senecta, et Ioadversus superiores tristi adulatione, adrogan minoribuS, inter pares dissicilis, consulare imperium, triumphi insignia ac postremo Africam obtinuit; atque ibi defunctus fatale PraeSa.gium implevit.
22. Interea Romae, mulli palam meque cognitis mox I5 causis, Cn. Nonius eques Romanus erro accinctu reperitur in coetu Salutantum principem. nam postquam tormenti Sdilaniabatur, de se non instiam conscios non edidit, incertum an OccultanS.
Isdem consulibus P. Dolabella censuit spectaculum gladia a otorum per omne anno celebrandum pecunia eorum, qui
quaesturam adipiscerentur apud maiores virtutis id praemium fuerat, cunctisque civium, si bonis artibus fiderent, licitum petere magistratus ac ne aetas quidem distinguebatur, quin prima iuventa consulatum et dictaturas inirent. 55 Sed quaeStores regibus etiam tum imperantibus instituti sunt, quod lex curiata ostendit ab L. Bruto repetita manSitque consulibus potestas deligendi, donec eum quoque honorem populus mandaret creatique primum Valerius Potitus et Aemilius Mamercus sexagensimo tertio anno OS Tarquinio aomeXactOS, ut rem militarem comitarentur dein gliscentibus negotiis duo additi, qui Romae curarent: mox duplicatus numerus, stipendiaria iam Italia et accedentibu Provinciarum
126쪽
CORNELII TACITI ANNALIUM A. u. c. o I. vectigalibus post lege Sullae viginti creati supplendo senatui,
cui iudicia tradiderat. et quamquam equites iudicia reci-1OperaViSSent, quaeStura tamen ex dignitate candidatorum aut lacilitate tribuentium gratuito concedebatur, donec Sententia Dolabellae velut venundaretur.
23. A. Vitellio L. Vipstano consulibus cum de Supplendo
Senatu agitaretur primoresque Galliae, quae Comata appellatur, foedera et civitatem Romanam pridem adsecuti, ius adipiscendorum in urbes honorum eXpeterent, multu ea Io Super re VariuSque rumor. et studiis diversis rapud principem certabatur, adseverantium non adeo aegram Italiam, ut Senatum suppeditare urbi suae nequiret Suffecisse olim 3 indigenas ConSanguineis populiS, nec paenitere veteri rei publicae quim adhuc memorari exempla quae SriSci Sis moribus ad virtutem et gloriam Romana indoles prodiderit. an parum quod Veneti et Insubres curiam inruperint, nisi gcoetu alienigenarum velut captivitas inseraturi quem ultra honorem ae Siduis nobilium, aut si quis pauper e Latio senator foret oppleturos omnia divites illos quorum avi si a proavique hostilium nationum duce exercitus nostro ferro vique ceciderint. divum Iulium apud Alesiam ob Sederint. recentia haec quid si memoria eorum oreretur, qui sub Capitolio ita arces Romana manibus reorundem prostrati sint fruerentur sane vocabulo civitatis, inSignia patrum,
et decora magi Stratuum ne vulgarent.
24. His atque talibus haud permotus princeps et statim contra disseruit et vocato senatu ita exorSu e St: maioreS mei, quorum antiquiSSimus Clausus origine Sabina simul in civitatem Romanam et in familias patriciorum adscitusa est, hortantur uti paribus consiliis in re publica capessenda, transferendo huc quod usquam egregium fuerit. neque
enim ignoro Iulio. Alba. Coruncanios Camerio. Porcios
TuSculo, et ne Vetera Scrutemur. Etruria Lucaniaque AEt
127쪽
A. D. R LIBER XI P. I 2-25. omni Italia in senatum accitos, postremo ipsam Alpes promotam, ut non modo Singuli viritim, Sed terrae, gentes hi nomen noStrum coaleScerent. tunc Solida domi quies et adverSuS Xterna floruimus, cum Transpadani in civitatem recepti, cum Specie deductarum per orbem terrae legionum 5
additis provincialium validissimis fesso imperio subventum eSt. num paenitet Balbos ex Hispania nec minus insignes viros e Gallia Narbonensi transivisse manent posteri eorum nec amore in hanc patriam nobis concedunt quid aliud exitio Lacedaemoniis et Atheniensibus suit, quamquam armi ios pollerent, nisi quod victos pro alienigenis arcebant 8 at conditor nostri Romulus tantum Sapientia valuit, ut plerOSque populos eodem die hostes, dein cives habuerit advenae in nos regnaverunt libertinorum filiis magistratus mandare non. ut plerique falluntur, repens, sed priori populo actitatum St. 15 at cum Senonibus pugnavimus scilicet Vulsci et Aequi numquam adversam nobis aciem instruxere capti a Gallis sumus sed et Tuscis obsides dedimus et Samnitium iugum
Subiimus ac tamen, Si cuncta bella recenseas, nullum breviore patio quam adversu Gallos consectum continua inde o1 ac fida pax. iam moribus artibus adfinitatibus nostris mixti aurum et Ope Sua inserant potius quam Separati habeant.11 Omnia, Patre conscripti, quae nunc vetu Sti SSima creduntur,
nova fuere plebeii magistratus post satricios, Latini post plebeios, ceterarum Italiae gentium post Latinos invete asrascet hoc quoque, et quod hodie Xeniplis tuemur, intereXempla erit.'25. Orationem principi Secuto patrum consulto Irimi
Aedui senatorum in urbe ius adepti sunt datum id ioederiantiquo, et quia Soli Gallorum fraternitati nomen cum populo 3o
Isdem diebus in numerum patriciorum adscivit Caesar vetuStiSSimum quemque e senatu aut quibu clari parentes
128쪽
CORNELII TACITI ANNALIUM A. U. C. O 1. suerant, paucis iam reliqui familiarum, quas Romulus maiorum et L. Brutus minorum gentium appellaverant, exhausti Setiam quas dictator Caesar lege CaSSia et princeps Augustus lege Saenia sublegereri laetaque haec in rem publicam munia si
5 multo gaudio censoris inibantur famoso probri quonam 5 modo senatu depelleret anxiuS, mitem et recens repertamquam ex Severitate pri Sca rationem adhibuit, monendo, Secum qui Sque de se consultaret peteretque ius exuendi ordinis: sacilem eius rei veniam. et moto Senatu excuSato Sque si Simul propoSiturum, ut iudicium Censorum ac pudor pontecedentium permixta ignominiam mollirent. ob ea Vipstanus conSul rettulit patrem senatus appellandum esse Claudium quippe promiScum patri patriae cognomentum nova in rempublicam merita non usitatis vocabulis honoranda sed ipse 15 cohibuit consulem ut mimium adsentantem condiditque Blu Strum, quo cenSa Sunt civium quinquagiens novien Centena
Octoginta quattuor milia septuaginta duo. isque illi finis inscitiae erga domum suam uites haud multo post flagitia
UXOriS OScere ac punire adactus, ut deinde ardesceret ina nuptia incestaS.
26. Iam Messalina acilitate adulteriorum in fastidium versa ad incognitas libidines profluebat, cum abrumpi dissimulationem etiam Silius, sive fatali vaecordia an imminentium
periculorum remedium pSa pericula ratus, Urguebat quippe 225 non eo entUm, ut Senectam principis opperirentur. insontibus
innoxia consilia, flagitii manifestis subsidium ab audacia
orbum, nuptiis et adoptando Britannico paratum mansuram geandem Messalinae potentiam, addita Securitate. Si praea venirent Claudium, ut insidiis incautum, ita irae properum. Segniter eae voce acceptae, non amore in maritum, Sed ne 5 Silius summa adeptus sperneret adulteram Scelusque inter ancipitia probatum veri mox pretii aestimaret nomen tamen s
129쪽
matrimonii concupivit ob magnitudinem infamiae, cuius apud
Prodigos novissima voluptas St. nec ultra XSpectato quam
dum sacri flati gratia Claudius Stiam profici Sceretur, cuncta nuptiarum Sollemnia celebrat. 27. Haud sum ignarus sabulosum visum iri tantum ullis 5 mortalium Securitati fuisse in civitate omnium gnara et nihil reticente, nedum consulem designatum cum Xore principi S, praedicta die, adhibitis qui obsignarent, velut Suscipiendorum liberorum causa convenisse, atque illam audiSSe auSpicum verba, ubi SSe, Sacrificasse apud deos discubitum inter ioCOnViVaS, Scula complexuS, noctem denique actam licentia coniugali. Sed nihil compositum miraculi cauSa, Verum audita scriptaque senioribu tradam. 2S. Igitur domus principis inhorruerat, maXimeque UOS pene potentia et Si res Verterentur formido, non iam Secreti 15 conloquiis, sed aperte fremere, dum histrio cubiculum principis insultaverit, dedecus quidem inlatum, sed excidium procul afuiSSe nunc iuvenem nobilem dignitate formae vi mentis ac propinquo consulatu maiorem ad Spem adcingi; nec enim occultum, quid post tale matrimonium Superesset Subibat o sine dubio metus reputantes hebetem Claudium et Xori de vinctum multaSque morte iussu Messalinae patratas rursuSipsa acilitas imperatoris fiduciam dabat, si atrocitate criminis praevalui Ssent, OSSe opprimi damnatam ante quam ream; sed in eo discrimen verti, si defenSi audiretur, utque Clausae 25 aure etiam confitenti forent. 20. Ac primo Callistus, iam mihi circa necem 6 Caesaris narratuS, et Appianae caedi molito Narcissus flagrantissimaque eo in tempore gratia Pallas agitavere, num Messalinam secretis minis depellerent amore Silii, cuncta alia dissimulantes. 3o dein metu, ne ad perniciem ultro traherentur, de Si Stunt, Pallas per ignaviam, Callistus priori quoque regiae peritus et Potentiam cauti quam acribu consilii tutius haberi perstitit
130쪽
CORNELII TACITI ANNALIUM A. U. c. o I.
Narcissus, set Solum id immutans, ne quo Sermone PraeSciam criminis et accusatoris faceret ipse ad occaSione intentu S 3 longa apud Ostiam Caesaris mora, dua paelices, quarum Scorpori maxime insueverat, largitione ac promi Ssis et uxore
5 deiecta plus potentiae ostentando perpulit delationem Subire. 3O. Exim Calpurnia id paelici nomen), ubi datum Secretum, genibus CaeSaris provoluta nupsisse Messalinam Silio exclamat simul Cleopatram, quae id opperiens adstabat, an a comperiSSet interrogat, atque illa adnuente cieri Narcissum Io pGStulat veniam in praeteritum petens, quod ei Vettios,
Plautios dissimulavisset, nec nunc adulteria obiecturum ait, nedum domum Servitia et cetero fortunae Paratu repOSCeret. frueretur immo his, set redderet uxorem rumperetque tabula si
nuptiales an discidium' inquit tuum nosti nam matrimo 513 nium Silii vidit populus et senatus et miles ac ni propere
agis, tenet urbem maritu S.'31. Tum potissimum quemque amicorum Vocat, PrimUmque rei frumentariae praefectum Turranium, post Lusium Getam praetoriani inpoSitum percontatur quis latentibus 2 et certatim meteri circumstrepunt iret castra. firmaret praetoria cohortes, Securitati ante quam vindictae con Suleret. Satis constat eo pavore offusum Claudium, ut identidem sinterrogaret, an ipse imperii potens, an Siliu privatu eSSet. at messalina non alias Solutiori luxu, adulto autumno g25 Simulacrum vindemiae per domum celebrabat Urgueri prela, 5 fluere lacus p et feminae pellibus accinctae adsultabant ut sacrificantes vel insanientes Bacchae ipsa crine fluxo thyrsum quatiens, iuxtaque Silius hedera Vinctus, gerere cothurnOS, iaCere CapUt, Strepente Circum procaci choro. serunt Vettium 3 Valentem lascivia in praealtam arborem Conisum, interrogantibu quid aspiceret, respondi SSe tempeStatem ab Ostia
atrOCem, SiVe Coeperat ea Species, Seu forte lapsa vox in prae Sagium vertit.