장음표시 사용
31쪽
Sponte sua hine eorruit brocardieum : Quod mutatum non e it, quare stare prohibeturr quia enim Ius Canonicum hae parte nunquam fuit receptum, & nunquam stare incepit, ergo etiam, quod adhuc stet, asseri nequit.Quod si probaveris jus Canonicum & hac parte receptum fuisse. de alia responsione solliciti erimus.
6. 28. Neque vero nos denique movet autoritas Carpeo vii, cum decisione Pontificisse conmmantis, & ia in frudentia sua Confisoriasi etiam inter Protestantes conditiones impossibiles dc turpes pro non adjectis habendas esse statuentis. Fuit enim hactenus communis lare nae. vus Ictorum Protestantium, quod sine delectu doctrinas juris canonici in 'erris Protestantium applicare voludities, sacris etiam literis & sanae rationi contrariantes, quod sine dubio exinde provenit, quia ICti corporibus iuris civilis & eanonici contenti, omnem in illis sapientiam latitare, &simul extra circulos suos esse credebant, ut constitutiones itidem contentas vel ad sacrae stripturae, vel ad sane rationis amussim examinarent. Sed quemadmodum hic naevus nostris temporibus satis detectus est, dc praeterea erronea CarpZovii aliorumque opinio pro receptione venditari nequit, quia nemo recipiendi potestatem ipsis concessit; ergo non tam videmdum est, quid CarpZovius dicat, sed qua ratione hoe di.
eat. Ast affert tamen & rationes; ita est, ac prima quidem 'iterum favorem matrimonii crepat, quae supra Irfijam resutata. Altera autem, ut petuiantia eorum, qui piabeisia imbecistis sexus in dias struunt, frenum snsularuae, iterum plane nullius est valoris. Non enim comprehendimus,
quomodo per adjectionem conditionis impossibilis aut turpis pudicitiae imbecillis sexus insidiae struantur, S si struerentur, idem sine dubio de conditionibus impossibilibus,
32쪽
bilibus, quae cum substantialibus matrimonii pugnant,
dicendum serer. Utrobique autem iterum non deprehendimus consequentiam: Petulantiae frenum est indiciisendum, ergo hoc modo plane irrationabili fieri debet, alia cnim habentur frenorum genera, quibus talis malitia & petulantia probe coerceri potest. Et si ob petu- tantiam talem matrimonium poenae loco in jungendum esset, fine dubio omnis stuprator eam, quam stupravit, uxorem ducere deberet, haec enim maxima est petulantia eorum, qui pudicitiae imbecillis sexus insidias struunt. Sed ita tamen non Observatur in praxi, nisi promissio matrimonii accesserit, adeoque illum medium terminum ad inferendam eam conclusionem non sumcere palam est. v. omnino Excest. Dn. Thomasivim Dis. de valid.
s. a . Hactenus rationibus pugnavimus, quae sum-cere possent, nisi orbis ita fascinatus esset, ut plus serea utoritatibus, quam firmis argumentis tribuar. Ergo nos mori recepto accommodabimus atque testimonio Virorum celeberrimorum evincemus, nostram sententiam ne quidem novam, nedum falsam esse. Ex Theoom unum sufficit nominasse D. Gersardum, qui in Loco de Conjugio g. 63. hypothesin nostram triplici hac vatione confirmat, i quia nulla apparet ratio, cur in sponsalibus naturam tein stamenti potius, quam contractuum sequi velimus, si βupra I. r . atque cur illud, quod ex speciali quadam ratione intestamento receptum, hic sit in consequentiam trahendum. a Quia impossibilem conditiCnem addens, potius ludere atque jocari videtur, quam de perpetua &indissolubili vitae consuetudine disponere , ac animum se
obljgandi habere. 3 Quia ejusmodi joci inter juvenes
33쪽
ae puellas crebro agitari consueverunt, ex quibus si Oriri statuatur emcax obligatio, multa fient matrimonia infelicia. Unde recte dicit Duran. de toniι. impos . P. 4. C. d. n. 4. nec Ecclesiam emcere posse, ut id, quod matrimonium non est, ob defectum consensus pro tali habe
g. 3o. Quantum ad Iureconsultos attinet, ex multis sequentes laudare satis erit. R. Brunnem nnara postquam myum Ecclec. I. a. e. Io. f. I . sententiam DD. de intellectu cap tuli nostri recensuit, tandem mentem suam sequentem in modum explicat: Sed melius sorte alii plane illud capitulum, quatenus de conditione de sacto impostibilito fluitur, ut ineptum reiiciunt, cum line consensu sponsa' lia contrahi nequeant. Etsi vero Beatus vir de condi'tione facto impossibili tantum loquitur, eadem tamen intuitu conditionis turpis subest ratio, ut quilibet Deilo
s. ao. hac de re ita disIerit: Cum ex principiis iuris ca' nonici placitisque Pontificium opiniones quaedam irre tuerint in Conlistoria Evangelicorum, non sine censura aec praetermittenda hic erunt. Et quidem cum ex se Tia animorum consensione exterius declarata obligatio nascatur sponsalitia, eaque propter, ubi nulla consensi νibi & nulla desponsatio locum inveniat, potestati Ponti ficis alteriusve Magistratus Politici relictum non esie censeo, illum actum pro desponsatione reputare, qui mη nisestam dissensionem continet. Quippe substantias re' rum fiundamento divini juris nitentium invertere, non est humani arbjtrii. - Porro,peetu, id quoque extra du
hium esse reor, omne negotium, quod mero agentium
consensu absolvitur, suspendi posse in qualemcunciue e ventum a partibus expressium: cui enim liherum eii , ne sotium
34쪽
negotium aliquod plane intermittere, 'illi quoque liberum, in qualemcunque eventum suspendere consensum,ekimputet libi pars altera, quod tales conditiones admiserit, puramque promissionem non urserit confest . Applicat iam propiuι hac Vir laeustria in I. ai. His ita supposi-riS, inquit, apparebit illico, quid sentiendum de sponsa
matrimonium promittente, si sponsus mare exhauseris, ve caecum a Merit. Quis unquam remotis Canon istarum
principiis hic in sponsa consensum sponsalitium adesse dixerit. Num ne revera idem est, ac si regessisset sponsa: sicut impossibile tibi est, immensum pelagus exhaurire, ita impossibile tibi est, meis potiri amoribus. Eadem de conditionibus jure impossibilibus asserit in s. 23. scilicet,l quod siruti contractus sub conditione turpi initus obligationem non producit, ita nec sponsalia subsistant, sive conditio illa turpis invertat matrimonii substantiam, sive aliud quoddam scelus respiciist, matrimonii substantiam non concernen S, e.g. Ducam te,si patri subtraxeris mule, vel si Mevium occidero. Collimat huc quoque Excest. Dπ.Thomasius in Disp. de validitate conjugii invitis parentibus con tracti per benedicitionem cerdotio depositi consummati, quae
est inter Disputationes Lipsienses ultima I. circ. sim Hanc differentiam, inquit, scilicet inter conditiones illas diversas jus canonicum in favorem matrimonii introduxit inconvenientissime, ut arbitror, in tantum ut commode huc trahere possimus Constitutionem Trajani de privilegiis testamenti militaris s. r. I. de milit. testam verbis solum quibusdam paululum immutatis: Is favor,
qui, matrimonio datus es, ut quoquo modo declarata Poluntas contrafemium ruta sit,sic intestigi debet, ut utique prius constare de beat, matrimonium com bentes infra voluisse. Ubi enim nullum matrimonium est, nec lavor matrimonii erit. Iam, Ea uti, Diqjtjgoo by Cc oste
35쪽
tali, qui, sub conditione impossibili contrahit, ludere voluisse cemendus est: ita etiam, qui quid promittit sub conditione turpi, quuan quilibet, qui recta ratione gaudet, cognoscat, eam hastenus impossibilibus ob LL. prohibitioi em aequi pollere. Sed considerasse videtur jus Canonicum matrimonium ut rem per se subsistentem, vel certe e X errore a Nostratibus rejecto, quod matrimoni-u n lit fac ramentum, istum favorem, ut multa alia in hac do Strina contra ratjonem invenisse. Adde Omnino Gru-
9 3 i. Haec ergo cum tam clara sint, ut a nemine Juste in dubium vocari queant, iterum non comprehen dimus, qua ratione Carpetovius Dr. Consi s. l. a. Def. aI. ge neraliter a me re re potuerit, foedus matrimonii HAB Munt,
non tam a contrahentrum consensi, quam Dei volunsa emanto
ritate dependere. Admittere nus hoc. si de dis&lutione matrimonii per mutuum dissensium solummodo locutus fujsset, quo pertinet locus ab eo allegatu S a Iaith. II. vers.fised de constitutione matrimonii id omnino negamus. Deus enim homines invitos' coniungi nusquam bis sit, sed potius prohibuit. Salvator loc. cit. dicit, maS O Uttausa innieli ge fuget bati praevio scilicet serio consensu con
illammeir. Neque videmus, quomodo haec cum illis cohaereant, quae Def. s. asseruerat, Sponsalia focose coniracta non Fubsistere, nee Mare, quia consensus est causa matrimonii , sponsaliorum effetens. & paulo post num. p. N Io, qta ianulla alia existit 'obligatio & convontio, quae majorem deliberationem & conssultationem ac dexteritatem requirit, qtram negotium & causa matrimonii, quippe quod est conjunctio dc communicatio animae, corpor1S & bUΠΟ-
36쪽
rum, quae omnia hoc vinculo in unum coaliscunt, ys. Harpprecht adrubri inserit. de nupt. u. t o. seqq.63a Interim tamen non absumus a sententia eorum,
qai dicunt, in ejusmodi calibus respiciendum esse, an non aliqua tradiatio sponsalitia praecesserit, vel aliae conjecturae vel circumstantiae concurrant, ex quibus animus sponsalia ineundi quadan tenus elici possit, quibus concurrentibus & prudentis Iudicis arbitrio accedente pro talibus sponsalibus, rejecta illa conditione; pronunciari potest,
Bec .rd. de condit. oon l. p. I. c. s. o. allegatuS ab Agustr. Dn. Stulto in not. ad Brunn us Eccles. l. a. c. Isi. g. I . verb.sedmehus forte alii. Et huc reterendum esse centem uS De. retum
Hic enim recte applicari posse censemus eam rationem,s viae pra f. aI. J petulantiae eorum, qui Hiis imbecillis sexus insidias struunt, frenum injiciendum. loque potest hic
provocari ad iocum, cum factum hamsu potentius Operetur, quam verba, da Slvar ei li biston stigi ob g s Grai es. Fadit hue dispositio juris canonici, vi cujus, si qu: Scontraxit sponsalia de saturo cum aliqua & eat dem post fidem datam cognovit, deinde autem fidem depraesenti dedit alteri, priorem sponsiam recipere cogitur, qu R sponsalia de futuro propter copulam subsecutam transe-
37쪽
lint in matrimonium, ac jus Canonicum praesumtione iuris & de jure praesumit, quod consuetudinem cum sponsa priore habuerit animo contrahi cum eadem matrimonii, v. c. ιr. X. de sponsal. s atrimon..Desset. in Erotem. Iur.
q. n. Quid jam de eo casu censendum, si quis virginem ducat, sub ea conditione, flex ea liberos rasceperit, id est, fisi ilia certo promittere possit, se non fre flentem Z Turpis sane haec conditio non est, cum finis matrimonii prima rius semper sit, aut saltem esse debeat, liberorum procre alio. Impossibilis tamen est, cum tale quid promittere OmneS vires humanas transcendat,& liberi ex mero Dei dono proveniant. Idem est, si virgo hanc conditionem sponsalibus adjiciat. Unde uxor vel maritus alteri jure occinere posset, mutatis Imutandis, quod Iacobus Rahelisuae respondebat, GeneKD. v. a. Tin it bot
modo in privatis, sed in lipso etiam Principe obtinent. De jure naturae quidem ita convenire posset: Daco te, sed
F intra triennium, se. liberos enixa non fueris te iterum derotiniuere mihi tiberum erit, quoniam ex solo rationis lumine
inuissolubilitas vinculi conjugalis non apparet; Sevipostquam sacrae literae nos docent, Deum velle, ut matrimonium fit societas oerpetua & indissolubilis, Matth. Ist. v. es r. aec Princidi hec privato, nequidem ejusmodi conditionem resio luti a adiicere licet, quia Sc Principem haec lex ut divina universialis positiva firmiter obligat. Aliud autem, si ita contrahatur: Duco te, modo non sis impotens, aut nimis arcta, hoc enim jam tacite inerat promissioni,&adessentiam matrimonii pertinet, adeoque etiam ex pressis verbis licite adjicitur, ac si postea hoa impedimentum appareat, matrimonium non quidem rescinditur pro-Prie, sed potius ninum decia tur.
38쪽
l. 34. Alius est cassis notatu dignus, siqu*s ducar H quam, qua iuverse Religiona addicta, v. g. Llitheranus Pontificiam vel Resormatam, & vice veria, sed sub hac conditione :s Re ionem sponsi amplexa fuerit. Quaeritur sci licet, ad quam conditionem classem haec reserenda, an ad honestarum, an turpium y Silent hic Leges matrimoniales di quantum quidem nobis constat, nec DD. hac de re aliquio statuunt interminis. In materia tamen ultimarum voluntatum hanc quaestionem ab omnibus tractari vi-- deas: An condisio mutanda Religionis heredi adscripta efectum habeat, an vero pro non alecta reputetur Z quod posterius
communiter asseri Blet, v. Lauterbach. Comp. Iur. ιιι. de coindit. F demonstr. ab init. Stro. S. I. C. G. 33. th. xo. ex ratione,
quod turpe sit, propter lucrum & commodum temporale ad mutationem Religionis provolare, ubi ad arg. I. g. f. de condit. snstit. fere omnes recurrunt. Ergo, si hareDD. vestigia sequi vellemus, sine dubio conditionem i Iam in nostra quaestione ad turpium classem reserre &sponsalia effectu carere amrmare deberemus; sed nobis illa opinio dubia & incerta videtur, adeoque pace dissen-- tientium contrarium tueri rentabimus. Ante omni hautem constare debet, quid ICtis turpe dicatur, quid honesium. Ubi in eo omnes consentire existimamus, honesiam illud dici, quod Legibus promulgatis & receptis consonum, turpe autem, quod illis Legibus adversatur, adeoque, si nihilominus committitur, poenam post se trahit indubitatam. Jam vero, si Leges imperii nostri fundamentaleS Percurrimus , Praecipue vero Transactionem se levem, Pacem Religiosams Pac casionem Ossabr ense is evolvimus, tres illas Religiones, Refiormatam, Luthera.
nam, Pontificiam, aequali jure & libertate frui deprehendimus, nec quenquam pinnam subire debere, qui ab una
39쪽
ad aliam transit. Si ergo mutatio Religionis in *ss Legibus publicis ii ter res licitas resertur, non videmus, qua ratione conditio mutandae Rcligionis conditionibus cturp bus accenseri possit. Conditio quippe nomen ha-nestae aut turpis exinde sertitur, prout res, cujus praestationem in se complectitur, honesta vel turpis, id est, Legibus vel permissa, vel prohibita est. Dicit quidem Stru-vjus sic. cit. Religionem non ut aliud faetim injungi ptis; sed hoc tantum in eo casu procedit, si inviso Religio coacte injungatur,' quod si enim arbitrio alterius relinquitur, an mutationem illam suscipere Velit, an non, ic mutatio juxta ea, quae diximus, est de genere licitorum in floro humano, nil vetat, quo minus & hoc tactum alteri injungi. possit. Argumentum ex l. I. f. de condit. insis. depromini tum , est plane impertinens , quia illa lex non de mutatione religionis, sed temerario & frustraneo iuramento, cujus praestatio heredi iniumsta erat, loquitur. At vero temerarium & frustraneum iuramentum Leges nostrae inter res licitas & permissas nunquam reserunt. Instat
porro Struvius: utraque quidem Religio toleratur quoad indiuis, sed conssitionem ejusmodi, ut is, qui cogit hanc re ionem, eams ro vera halet, agiam amplectatur, όerectatu consequenda ea fa, alicere turpe est, Sed hic aperte circulus committitur. Thetis erat: Conditio mutande Religionis ausa non potes arijici, quia turpis est : Objiciebatur: Do Iur tamen utraque reis Boio, adeoque talis conditio turpis non est; Regeritur: Toleratur . quidem quoad civitia, interim tameu si advic cur conditio muIan-
de relig/onis et a nihilominus turpis est. Vides probari thesin, nota autem responderi ad argumentum. Seu potius: probari idem per idem . Causa autem, quae DD. ad hanc opinionem permovit, haec fuisse Videtur, quod non accurate
observaverint disti milionem inter larum internum α externum, Duiligod by Coosle .
40쪽
ternum, aut, si ita mavis, inter mutationem Religionis OI eo rein modum aliquod F lucrum, theologice soridice consideratam. In
foro interno & theologico respectu, condi io mutandae religionis omnino turpis est, non tamen in foro externo respectu juridico. Agnoseunt hanc d: stinctionem ipsi
DD. in aliis controversiis, v. g. quando quaeritur: an L ineranus fluum, qui ad castra Pontificiorum transiit, tanquam ha- reticum exsere re possit' & vice versa: ubi negative re-vondent, ex ratione, quia neutra harum religionum,
jtaridice &in foro exteriori consideratarum, pro haeretica habenda, sed quaelibet orthodoxa sit, quamvis inconsideratione. Theologica contradictionem involvat, tres clari sibi oppositas orthodoxias, adeoque Theologi Lu- therani Pontificios, & hi illos, in Compendiis suis semper in Catalogum haereticorum referant. Quaenam vero, inquis, iurisprudentia illa est, quae aliquid permittit, quod Theologice turpe habetur ; Respondemus, hoc ideo fit, quia plurimae res ita comparatae sunt, ut IudeX eas emem dare nequeat; sie v. g. male cogitationes, affect us, dei,cta leviora, omnino in soro divino maXimum reatum involvunt, in foro humano tamen cognitioni non sunt subjecta. Sie etiam negotia Religionjs supra circulum potestatis civilis sunt. Christianus reputatur, qui foris mulae nostrae addictus, adeoque Ommbus privilegiis Christianorum in foro humano gauder, licet theologice conis sideratus u regeneratione & sanctifLatione Ii ngissime remotus absit. Ita etiam circa dissentientes in Rel gione, qui in Rep. tolerantur, quibus Judex omnibus se parem praebet & controversias ipsas Doctoribus eorum uiscutiendas relinquir.
s. 33. Neque, ut ad conditiones impossibiles 3c vere . turpes revertamur, iste casus est praetermittendus, qui F non