장음표시 사용
11쪽
Diui Grcgorij liberatus. Tquam ad successorem quempiam cum indignitate transmitteres. Caesar ratione viduae conuictus,
misericordiaq; pariter commotus, equo descedit, tandiuq; inibi constitit, quandiu negocium examinaret, iusq; pauperculae foeminq exposcenti diceret . Cumq; suaderetur Casari a plerisq; accel rari profectionem oportere, ipse tame pedem de loco non mouit, donec ossicium, quod coeperat, explesset.Reos nanq; catenis vinctos, e carcere eductos coram statui iussit, accusatio & probationes reseruntur, breue tempus rei in defensionem suscipiunt:& tadem criminis patratores deprehensos capitaliter damnauit. Verum deprecatibus obnixe qui aderant, pro illorum salute,viduq magnam pecuniae summam ex proprio si sco,quae detrim tum amissi filii resarciret, numerari praecepit, &a dolescentes aliter quam morte mulctatos dimisit: tum quod Principis clementiam dedecere phtaret praetentes & qui Caesaris benignitatem precabantur supplices, istaliter punire,tu quod ominosum & infaustum iudicaretia sanguine ciuium Romanorum id bellum & profectionem auspicari. Vidua igitur accusatrix, pecunijs ditata, tuu nes rei moderatione supplicij laetissimi absceduli lenitatem & mansuetudinem Principis satis e perti:cunctis qui aderant,exemplum rei gestae pietatemd; C saris summopere & admirantibus &
12쪽
commendantibus: & ne monumentum tam egre gi j facti posteros lateret in marmore scalptum,vel in aes incisum in sero eiusdem Traiani Senatus Romanus collocauit:nam pictura in loco publico,&iniurijs coeli exposita, non tot utique annos perdurasset, quot fluxerunt ab obitu Traiani usq; ad po- tificatum Gregorij, videlicet cccclxxiij. Nec obij-ciat mihi quil quam Dionem Cassium Graecum historicum nunquam silentio praeteriturum rem adeo insignem,u ita, vae fertur,gesta esset:nam is solus superruit ex ijs qui vita Traiani descripserunt: caeteri interciderunt. Sed is non videt Dionem de vita Traiani non extare, sed epito me duntaxata Xiphilino ex ipso Dione contracta. Potuit nanq; Dion scribere, quod Xiphilinus breuitati studens subticuit. Veteres enim aliquot authores historias rerum gestarum in epito me redigentes, magno posteris detiimento fuere. Non careret nostra aetas Trogo Pompeo, non Tito Liuio, si alterum Iustinus, Lucius Florus alterum in compendium no restrinxissent.Sed faciamus ita esse Dionem nihil de hac re scripsisse, continuo subsequetur, historiam, quam retulimus veram non esse E Quasi cuncta solus ipse debuisset tradere, nihilque alijs scri bendu relinqueret Unicus author vix cuncta complectitur,& multo plura praetermittit, quam
scribat. Quid enim inignius de Traiano scribi
13쪽
poterat, quam quod pueros quinq; mille ex omni imperio selectae indolis ita ali, & a praeceptoribus erudiri curauerit,ut ea in facultate, eo in genere vitae instituerentur, in quod magis natura procliues essent. Quod utique Dion vel Xiphilinus p rq teri jt, Plinius in panegyri comemorat Traiano vita functo Senatus Hadriano successori trium phos de Parthis & Armenis deferebat, ipse modestia usus recusauit, quare statua Traiani vehi more triumphantis fecit, ne post mortem triumphi amitteret dignitatem,de Parthis & Armenis, quos ipse debellarat, rebellantesq; Imperio subiecerat.
Quod Dion subticuit, alij prodidere. Quotam partem gemini belli Dacici Dionem putas scripsiste
cum tanta ibi strenue gesserit, Traianus, quae vix multis voluminibus comprehendi queanti Sed dices Dion in vita Hadriani, & XIphilinus in eius epitome, mulierculae meminerunt, quae hoc idem ab Hadriano, quod altera a Traiano petiit & impetrauit. Nam cum ei mulier forte occurristetim. via, ab eoque,ut se audiret contenderet, quanquaprimo sibi esse ocium negaret, tamen ubi mulier ita exclamare coepit: noli igitur regnare, couersus libenter eam audivit. Pariter igitur & alterius tempore Traiani meminisse, equi huius, sicculo Hadriani retulerunt.Fateor hoc tepore Hadrsani contingere potuisse, verum suspicor errore Dionis vel
14쪽
Xiphilini factum, ut qd de Traiano Augusto lege
rant,vel audierant, id totum ad Hadrianum attinere;inanimaduersione crediderint:quod solet noraro historicis cotingere. Quod si eiusdem ferme rei duplex fuerit exemplum non contendo: dum tamen utriusq; foeminae ius flagitatis, historia co- stans habeatur.Potuit enim facile fieri, ut mulie cuia Hadrianum congrediens alterius improbit
tem aemularetur, cum recens eo tempore ea historia esset& Hadrianus similiter Traiani exemplo c5motus,eam comiter & patienter audiret. Quicquid horum senseris, historia Traiani ab eisdem auctoribus refertur, qui liberatione animae eius. dem precibus divi Gregorij tradiderunt, proinde fides utriusq; rei ex eisdem prorsus auctoribus pedet . Qui optime id negocium callere poterant eo
tempore, quo ornamenta urbis maxima ex parte
integra extabant, & fori praecipue Traiani in quo erat hec historia, quam tractamus, marmore,ut diximus,scalpta,vel aere incisa.Sed veniamus iam ta-dem ad aliam posteriorem,quae ex hac priori ortu habuit in qua divus Gregorius legitur Traianum suis precibus a Tartaro vendicasse: quae in hunc modu ab eisdem, quos citabimus auinoribus refertur . Cum beatissimus Pontifex Gregorius, si mel a Lateranensi ad Vaticanam basilicam clero& populo comitatus,procederet, supplicationes de
15쪽
Diui Gregorij liberatus. sde more faciens, contigit per forum Traiani iter habere. Inter plurima ornamenta quae illic visebantarocelebre erat illud ex marmole vel qre .
confectum, in quo Traiani simulachrum equo descendens ius reddebat viduae flagitanti. Quod spectaculum & alias sepe, & tuc maxime sanctio simi Pontificis animum perculerat: ad miserati nemq; vehementissime inclinarat. Quare affecta pietatis commotus, coepit de Traiani insaris si lute fore sollicitus:qui tanti principis clemetiam ,
iustitiam,aequitarem, coeterasq; animi dotes P ctore voluebat, atque admirabatur. Hinc insingultus,gemitus, atque lachrymas prorumpens, Sacrorum vatum,& euangelica oracula Deo optimo maximo proponebat,aiens. Tu Deus, & clementissime domine dixisti,tudicate pupillo, se
uenite oppresso, defendite viduam, &venite, a Dite me: & rursus Dimitte, & dimittetur vobis: ne igitur,quaeso,sis immemor fidelissimi promicsionis tuae,Ac licet peccator di indignissimus sim, qui rem ita arduam audeo postulare , propter i
metipsum & tui nominis gloriam propitiare anilimae Traiani Ciseris,principis iusti stimi & aequissimi,qui tanta lenitate & mansuetudine usus est e ga mulierem viduam pauperculam, iudicium s bi fieri postulantem. Perueniens deinde sanctissiamus Pontifex ad sepulchrum beati Petri Apost i B lorum
16쪽
lorum principis, postquam hostiam sacratissimi
Deo viventi obtulissiet, diutius orauit, & fleuit, ac nocte sequenti veluti somno correptuS corporeo per mentis tamen vigiliam vidit angelum Dei nuciantem se a domino fuisIe exauditum,animamq;*raiani,vt poposcerat, liberatam, verum caueret
sibi deinceps, ne pro infideli ullo ulterius preces
funderet, aut sacrificium offerret. Hanc quam retulimus historia ex quamplurimis grauibus a thoribus collectam, fidelem &veram esse, nec ut dubiam,aut commentitiam,a quoquam iure req-ci debere,inultorum testimonijs productis comprobabimus.Extat in primis Romae in Biblioth ca Vaticana,Latina i nquam, versus sinistram imtroeuntibus tertii plutei superiori parte, liber amtiquitatis venerandae, membranaceis chartis deis scit plus qui est numero is 3. ubi praeterquatuor
libros dialogorum divi Gregorij Papq,& eiusdem
vitam a Ioanne Levita conscriptam, fragmenta quaedam sunt adiuncta, aut potius Idyllia s contumentia eiectionem & dedicationem a Gregorio Pontifice facta ecclesiae S. Andreae in Clivo Scauri, lustrationem,seu expiationem eiusde a Paschali secundo, quod illam Robertus Guiscardus tyran-Tus violasiet, inuentione corporis S. Caeciliae martyris, & pleraque alia huiusmodi. In dedicatione autem & osecratione huiusmodi aedis, diuo Am
17쪽
Diui Gregorii liberatus. sdreae apostolo sacrae, quam Petrus & Ioannes viti religiosissimi, diacones beati Gregorii eviderunt, testimonium ijdem ferunt historiae, quam nuper retulimui Traiani. Quam verbatim hic insexen dam duxi, nihil de illorum dicendi stylum mutas. Anno secundo, inquiunt, potificatus divi Gregorrij Papae,collecta Cardinalium, & Episcoporum, ac csterorum Romans Ecclasiae multitudine cieri-ricorum,Ecclesiam istam, quam ad honorem famcti Andreae apostoli in Clivo Scauri conitruxerati in qua etiam religionis rudimenta, & sanctitatis susceperat incrementa, eo quo decuit, pyout ei anima desiderabat, consecrauit honore: quam *t
plenarie dotauit,& priuilegi js apostolicis praemuniuit.Consecratione vero peracta, flexis in terram
genibus, se domino humili supplicatione Pste nens, preces fudit ad dominum, dicens: Domine Iesu Christe filij Dei vivi,qui dixisti apostolis tuis, . di per apostolos uniuersis Edelibus Christianis,
quiecumq; petieritis patrem in nomine meo da
biduobis, peto ab omnipotentia tuae maiestatis, quat nus quicunq; deinceps in huius ecclesiae ch cui tu elegerit sepeliri, dummodo Edem tenuerit Christianam et non quod fides christiana descem dentibus sine gratia diuina , salutem esset aeteri a. conciliatura:sed quod peculiari auxilio, Christi
no in illo locosepeliri eligenti. faueret c
18쪽
Traianus ad preces absque poenitentia & gratia ab hoc seculo discederet. Oratione vero copleta, apparuit ei angelus Domini, dicens. Gregori exaudi ta est oratio tua ,
secundum quod a Domino pollulasti, sed quia hoc poscere prassumpsisti,nihilominus & quia panima Traiani imperatoris, viri infidelis oranduesse duxilli, scias te in hoc sqculo a corporali, qua pateris infirmitate fore minime liberandum. Aqua si duo ham domino non petisses, liberatus , -- cul dubio fuisses. Et certe sicut coelestis nuncij, v ra fui t atque perpetua de exaudita oratione apnuciatio, ita etiam infirmitatis non liberandae cassa nequaquam extitit comminatio: nam stomachi
langore,pedumq; dolore, continuisq; febribus, licet lentis usq; ad vitae exitum laborauit. Hanc autem orationem , atq; diuinam reuelationem beatus Gregorius nobis videlicet Petro diacono &Ioanni diacono patefecit: quas ad scientiam pinsterorum, nos styli duximus ossicio transmittedas. Hucusq; Petrus & Ioannes diacones beati Greg rii Quae omnim vel ex hoc,vel alio simili exemplari transcripta, Romae habentur in aede, Diuo Gregorio sacra,& in tabulam, publicae memoriae caulam, transsata. Quorum testimonio Ioannes
diaconus, qui multis annis post vitam ipsus be ti Gregorij scripsit quasi coronidem addit,dicens. Ego quoque Ioannes humilis diaconus, & scriba beatissimi
19쪽
Diui Gregori j liberatus. Ibeati stimi patris Gregorij post ipsius transitum;
eius vitam & actus inscriptis praxipiente Ioanne Pontilice famino redegi. scribam autem Ioannes
ille leuita diui Gregotii se vocat, non quod ipsius tempora consecutus fuerat, sed quod ipsius vitam partim iam scripserat quando Ioannes VI I I. R manus Pontifex hoc illi munus iniunxit, ut ipse inibi profitetur. Haec igitur ferm e sunt quae di cones illi Petrus de Ioannes, divi Gregorii discipuli, in probitate vitae de sanctimonia locii, quibus cum arcana sui cordis traetabat, ad posterorum notitiam prodiderunt; testes utiq; fidissimi, qui Traiani animam precibus ipsius divi Gregorii a tartaro ereptam, constantillime profitentur, & more ipsi asinet se percepi isse testantur. Succedit si cudo loco author vetustus vitae divi Gregotii,quae in fronte operum ipsius praemittitur Basileae per Frobentum excussorum anno Christi is 6 . qui licet anonymus, non tamen contemnendus est a ctor. Hic consuetudinem habuit cum Petro diacono divi Gregorij coniunctissimami ab ipso multa arcana hausit, quae in historiam vitae divi Gr gotii fidissime transbalit: ut ipse ibidem fatetur. Hic, a Petro diacono edoctus, historiam Traiania tartareis cruciatibus precibus divi Gregorij ere,pti, diffuse prosequitur, di prout nos retulimus, ta ipse refert, atq; ut certissimam & constantissi-
20쪽
e . Traianus ad preces et mam tuetur. Succedit tertio loco, sicut & aetate proximus, ita sanctitate vitae &doctrina clarissiamus, diuus Ioannes cognomento Chrysorrhoas Damascenus, vir profecto nunquam fatis laud tus, siue mores, siue religionem, siue doctrinam& eloquentiam consideres. Is in sermone de illis . qui in fide hinc migrarunt, quod sacris operati nibus , & vivorum beneficijs multum iuuentur . ita inquit Gregorius, qui dialogus a nostris diciatur, veteris Romae episcopus, vir, quod testantur omnes, sacrarum disciplinarum intelligentiac
libris, cui etiam , ut ferunt, sacra facienti coelesti angelus, socium se addidit,simul sacrificans; cunet per forum Traiani,lapidibus stratum, iter faceret. validas preces in misericordemAnimabus h pr pirium dominum habuit, ut Trajano Regi pe cata dimitterentur: di confestim vox diuinitus ablata,audita est n hunc modum dicens. Preces tuas audiui ; u veniam Traiano do. Tu vero deinceps pio impla hostiam mihi ne offeras . Testatur a
tam oriendi, di occidens totus miraculum Germa
num,ta irrpiut bile. Haec beatus Ioannes Cryso, xhoas Damascenus, iuxta versione latinam e GrPco exemplari , prodidit de hac Traiani historiai, quae suo siculo celeberrima erat tum latinia, tum Graecisi,&inorissima tam orieri quam Docidenti. Tantie autem auctoritatis sanctus Ioannes Dan