장음표시 사용
151쪽
continentiam transiliet nepos & in tantam legum obseruantiam impude. tia irrepet E& aliquis inter tot hominum miri ades solus dicetur deliquisse aut de Principis facilitate sibi spondebit; qui nemini unquam pepercit Hoc praeceptum penitus demittant Principes : ibi iustitiam illaesam coli, ubi sub tutore non vacillat , sed adepta est
Non titubat integris viris innixa , di potissinium Summis Pontificibus . inter quos Pius U. capitali supplicio autum substitui passus non est , addes vocem illam immortalem, Q diuti nam s si homi eidiorum mulctae auro
xedimerentur ut soli pauperes assicerentem. Circumcidenda est omni b iS an, La male operandi. aequeq; diuitum . ac pauperum furor comprimendus Humanum sanguinem auro mercaa iniquum est, dc iniquius iustitiam im eminui, quam iamdiu reueremur, qua diu mutila non est, semel polluta,non secus ac Princeps temetans vulgo
Mare magnitudinem ne minuat, non plua aquarum in terr m impin:
152쪽
git . quam accipiat. Non vult alti tuo dinem deprimere, nec attollere . secti continuo cum superfluitatibus lucta.tur . Regnum suum aeternari putat, si nec aliena bona retineat, nec genti lia pessundet, Ideo Carolus V. Mericurlno Gatinariae Magno Cancella.rio condonationem importunam exprobra ii respondit,quod ustitiaeerat, se largiturum nunquam , si aliquid contra hanc se imprudente, elapsium esset, repararet. Iustitiam dare Principi est auctoritatem suam abi jeere, quam subleuat, non qui j ndulget, sed
Ergo misericorstiam , ergo senitatem , ergo mansuetudinem e Principum pectoribus amoliri contendis imo intrudere conor. Cuperem Prin cipes imitari salem, qui humido ra. ctus extemplo liquescit, igne exust tu impensius duratur. precibus, & lachrymis tenerescant Principum corda , indulgeant, & effundant ea , quae ex in. uiolato iustitiae gremio excidere posisunt; ad cuius praesentiam non secus, ac ad conspectum ignis incalescant, accendam furorem suum , mollitiem
153쪽
coarctent, viros se cordatos probent. Argumentum prosequere, & Vrge ma re in sua sede liquidum , molle, te ac mrumq; est, in terras effusum stat, & r .get . Princeps in re propria flexibilem se, tractabilemq; praebeat, peculatu absoluat, delinquentium misereatur, patrimonium incestentibus ignoscat. in alieno vero damno vindicem se o stentet seuerum , regi dumq; nam alienum dare, vel vendere virtuti non est, sed, aut prodigalitati, aut avaritiae da.dum . Iustitia nemini suum tollit, vel sibi diripit,quae non prodigenda, non nundinanda, verum reuerenda, cole da, omniq; conatu protegenda; cuius tanta potentia est, ut reges solio inse' ra i deturbet. FLudovicus XI. Galliarum Rex isti. us veritatis assertor, quotiescunq; in furcas incidebat, nudato capite, humi 'li salutatione, eas venerabatur. lnso lentian, vero facti demirantibus a te dat, illis gratias debeo, & reddo, illa. rum beneficio manus admoueo scep rro, & corona verticem cingo, illa raope salutor Rex , quod ad gubernacu tum amplus mi regni sedeam, illarum
154쪽
muneris habeo . Prudentissimus Rex ita iustitiam adorabat, ut eius instrumenta quamuis vilia, & sordida sum ma obseqni j ostentatione prosequere. - tur. Cum intestinis seditionibusn ex ternis bellis diutius colinctatus, diuini numinis prouidentia conualuit, & ad fortunae inuidiam suas opes stabilivit. Senserat se persaepe nutare, senserat do minij retinacula solui, viderat aliqua do spes suas funestatas, dein laetas, aduersus omnes insultus vicem suam re
pendisse . Portentum sibi videbatur
Iegnum. tam pacate administrare ,
Hoc miraculum salebat a Deo est: ipse me Regem delegit, & tenuit, quia
leges non peruerti, quia principale fa cinus inculpata conscientia exercui, quia iustitia apud ipsum me criminata non est. Lustrabat suos milites, pe ditatum, cataphractos, praetorianos, re secum sic loquebatur. Isti custo, des mei regni sunt, a quibus tamen non habeo , quod imperem : arma dominationem meam no sanxerunt: impetus ratum mihi non fecit impe rium et vis immensitatem hominum
audire mihi non coegit, quod discet
155쪽
mina euaserim, quod hostes fuderim, quod proelia ad votum acta sint, fortuna non dedit et me iura, me legum obseruantia, me iustitiae propugnatio. me Deus solio stabilivit.
Poterat ne Deus dulcia creasse maria non, si naturq necessitates respici, rnus: quis infinitae obstitit potentiae iustitia ; cui obtemperat omnipotens. Multa enim ex creatis computruissent, aut saltem, tam profunda temporis altitudo super creaturas non venisset. Attamen non adeo salsa debuerat B. cisse multo minus. Reclamabat rerum Proportio aliter temperari : mitia aerioribus condienda erant. venena
ipsa mundi ordinem disponunt. Si Deus placidis tantum, & benignioridus operam dedisset , statutum non composuisset orbem , sed corrupisset. Principem honestat clementia dc sordidae, auctoritatem nectit rigor, di dissoluit . una iustitia decorat, illustrat, confirmat, cordatum, sapientem , amantissimum mundo, caeloqs ventitat.
156쪽
spoponderit adolescentiam, si inertirent maturam interminata sit senecturtem: assiduis motibus viscera impegit, quibus nultu permisit arbitrium . Corardore deflagrans, & fuliginibus pressum, has, sinus coarctando, exprimit, quos e vestigio aduentanti aeri recturdit, frigiduinq; trahendo, molestias
demulcet. intra necessitates positum, dum graue cogitur exeutere cotrarijs
motibus , ductum, spjritum ingerit, ct excludit, vitamq; inspirat exspira,
do. Primum vitae instrumentuna motui fecerat, ne reliqua ab opere desinscerent, vel aliquando quieti vacare Fossent. Accedunt arteriae, mox re' grediuntur , quibus cognatae ampiniantur venae, feruidus sanguis vitam pulsibus regit, cerebrum eum suis merayngibus semetipsum, quatit, totus Imbitus vaporibus inflatur, & empor atione detumet. amplectitur ventrit: ulus cibum , & digesto laxat angu-hias et coquit lectat humores, torquete in sono lingua , partes denique om-ies sibi, & alijsperenni agitatione deretria iunt. Tantum inualuit apud Phi
osophos cuncta reuolui, vis pnn
157쪽
li terrae otium inprobauerint, quam sileet dii centro stantem agnoscam, nunquam tamen feriari frugum demonstrat exortus. Spectatur quotidie s coelorum pernicitas, quam vix mertitur oculus: grandioribus enim maius instat praecipitium, ni ocius praecipi tentur, Nec tantus raptus faciebat nam turae satis, nisi odera, quasi occidere perhorrescerent, opposito cursu in orientem niterentur, & planetae super exoricam, & insitam rotatione, mindo apogei altissima scaderent, modo periret infima peragrarent. Edocent coeli cunctas ereaturas , quam sit nMeturae infensum pigrescere . vastasque
noles, quantum deceat uno non tuem, ri se motu , sed multiplici cursu moderari. Vt non demiremur amplissim in ocea vim obsitum terris, septum aere, impetitum aquis, pulsibus cedens, re Urbiculatum trepidare, fluctuare, de- volui, fluere, retrocedere, inflari, re
Hic primi mobilis motui obtempe.etans, quo cuncta inferiora solicitanis tur se lente in occidentem .conuertit ssed terrarum inaequalis dispositiori uiarum
158쪽
otum facta nonnunqua intercipit iter 'res alio eo git deflectere; septentriona. lisqiiipse eminentior plaga in depresesiorem Australem undas praecipitat, quas Oblecne retorquent insulae, vel scopulorum occursus euerberat, sinus voragines angustiae, brevia , syrtes, euti i, plana , montuosa , pro diuersa situs figura , altitudj ne, qualitate, aspectu region f, & impetu pelagi, sistunt, impellunt, tumorem exhauriut, augent, inter se fluctus committunt, pacatiores reddunt, praecipites agUnt, demulcent, excurrere cogunt, & ma. latia premunt . . Neque casus tam varias mutatio
nes disse sat, aut fortuita positio tot gubernat volumina . Si optice cqlos speculari altitudo pateretur, vel per il los , lai quam per pelagus, euagari liceret , uberior fortasse rerum concursio fatigaret hominum mentes, aut, quod certius est, fuscaret in tanto lumine s nam praeter discretos orbium circumactus noua syderum emersio, cometatum ad tempus illustratio negant supremam illam plagam mu tutonibus perui a m , tam alte, ut nos E puta '
159쪽
putamus tranquillari. In mundi cotiditione, aut quod immensitas usui ho minum conduceret,aut diuinam decoret omnipotentiam, sic Deus per innumeras partes cuncta coposuit, ut una alteri addicta certum finem,qusq; sortiretur; Scylla, charybdes , voltices, cautes non fuerunt ad horrorem, aut polituram, sed ad operis compleme tum egregie digesta; quaeq; nobis minus conducere, vel potius dedecere vi dentur, in alto conditoris arcano poe
Verum ad mare reuerta mar, quod praeter dicta turbant venti, qui non ta tum in diuersa ia ctant, sed in interio. ra detrusi ima miscent supreidis . tol stunt abyssos, &summa aquarum in
penitiora demergunt. Haec tamen co cussio horarum , vel dierum curricunio tandem concluditur et ex aduerso. flumina,quae se in mare sepeliunt,quie, tem aliquando vivere, & mota mori prohibent. Iugi allapsu, nec inter missa alluvione aequora concitant, iri, altius: trudunt , re tumores peruadere cogunt; agmina: quiype noulorum,quit depressam meoiydem subeunt,in Pom LN i a tum
160쪽
tu movet, Pontu in egeum,tegeu in Si.culu, Siculii in Sardoou,atq; Thyrrhenum omnium eleuatissimum prope l. Iunt. In labili maris vastitate flumina
nullis distenta repagulis, ingentes sibi
alueos efformant. & secum lubricam molem cduoluulsin immenso enim sinu tumulata non pereunt, & licet per consortem humorem dispergantur, impetus non exolvitur, nec in vastissimo corpore diuuls is frangitur, sed ad longissimos tractus durat integer, inocolumi s persistit, neq; tantum ijs al.luutur maria nutrijs ; qui terras circulisuerunt, sed a marinis scopulis exultan. tibus, qui cum vicina , ct uberi alantur vena. maximi, & concitatissimipet instahilem planitiem diramantur, ut iam stupor lupercili iam non erigat, maria ventis, & fluminibus concussa in aduersum fluere, sublimia irrepere, oppositis insectari motibus,& reciprocis fluctibus torqUeri. Magno expediti miraculo maius
incurrimus. ini naturae ambages euo. IUunt, nouis semper irretiti portentis nunquam inuolubris cogitationes ret.'dimunt, quae, quo magis seruidae , e E et plus -