장음표시 사용
31쪽
ῆ. 16. Ubi vomitus non indicatur, vel &post vomitum, si eidem locus, laxans g. exhibendum praesertim ructibus & borborygmis torquentibu S; dein alternis diebus saltem clysma 4. molle injiciendum. Si clysmatis injiciendi non datur opportunitas, liVe ex parte admittentis aut applicantis, Optimum laXans praebet Aq. LaXat. Vienens. cochlea tim exhibita donec esset tis consequitur desideratus, Vel pro pauperibus, quorum crumena impar prolixo apparatui medico, Lac sulphuris sive pulveribus f sive mixturis temperantibus 6 additum, egregium praestet essectum in alvo sine magno molimine solvenda. Cave tamen ne vel agyrtam vel ignorantem agas, peculiarem &olidissimum scetorem, quem eXcrementa hoc medicamento assumpto spirant, morbi malignitati tribuens. 17. Tum requiritur & animi Corporis tranquillitas, aer in quo decumbit aeger sit tepidus, potius ad frigus quam ad calorem Vergen S, corpuS-que tantum leviter tegatur. EXperimentis PRINGLI-ANis in castris constat, aegrosos aeri frigido expositos facilius curari quam hi, qui caute anxieque nimis in cubiculis includuntur, prudens igitur senestrarum & januarum apertio, aestivo saltem
. f. 18. Remedia sint salina acida nitrosi,' potus sit copiosus acidulatus, quotidie si possibile aegere lecto eximendus per horae dimidium si vires serant ; in malignis putridis praeter laxantia repetita, commendantur acida mineralia camphora T
32쪽
corteX peruvianus, radix serpentaria virginiana, quorum formulas vid. No. 7. 8. sinapismi 9. VesI- Cantiaque praecipue ubi coma, delirium, vel ubi vis vitae deficit. Vinum jam ab HYpocRATE lati datum non conducit ubi Congestiones ad caput Tuborque faciei. Diaeta sit tenuis, abstinentia rigo rosa veteribus probata, damnosa.
f. 19. Febris non ultra 24 horas protensa, ephemera, indicatoria Sugar) audit, si ad duos treSVedies eXtenditur, ephemera protracta dici solet. .eto. Incipit cum levi admodum horrore, neque paegressa ulla lassitudine sed subito corripit, Post errorem commisthim in diaeta & aliis rebus sic dictis non naturalibus, quod si non immediate R. presso pede talem errorem sequatur, sed non nisi longo interposito tempore obrepat, ad cola tinuas putridas reserenda. Circa auroram inVade Vult SAvvAG1 Us ; insolita defatigatio, motu cor PoriS & aeris calore immodico hanc producit
f. 2I. Ab initio tamen non ita facile dignoscietur, non enim ante paroxysmum finitum sciri
potest ad continuas non pertinere, & paro Sm
33쪽
mo neque altero neque tertio die revertente, eX intermittentium genere non fuisse constat. f. 22. Symplomata lenia utique sunt, calor tactui non molestus, pulsus magnus, mollis, urina naturalis, cocta; sudore terminatur critico, uti
de aliquando hoemorrhagia, capitis dolore praecipue in hac febri torquentur virgines dum sub mensium fluxum ea faepissime assiciuntur; puerperis similiaris est, tertio a partu die vel tardiuS, diciturque febris lactea, non raro scenam ter ludit, minime vero confundenda cum febri puerpera- Tum, quae ut plurimum inflammationem uteri habet comitem, de qua Angli plurimum nostro scribunt tempore deque ea alias plura. Vulneratis quoque haud rara est ephemera. f. 23. Corpori S quies, potus Iargus, abstinentia a cibis solidioribus, decubitus in lecto, ne eruptio sudoris critici praepediatus, ut plurimum omnem perficiunt Curam, non negandum tamen dari locum fiepius venae sectioni in plethoricis, laganti vel & emetico si a crapula; temperantia in puerperis uti et in Vulneratis quam maxime prosunt.
34쪽
DE FEBRIBUS INTERMITTENTIBUS REGULARIBUS.
ebris intermittens simpleX, regularis, benigna, x statis periodis recedit perfecta apyreXia &functionii in integritate intermediis, iterunaque ad certum redit tempus; si quotidie, quotidiana; si alternis diebus, tertiana; si tertio quoque die, sc. binis apyretis interpositis, quartana audit. Typus irregularior vel & recidiva per errorem diae teticum sorsan commissiim, id eam de quartanis, seX-tanis, seplanis &c. quibusdam dedit practicis, raro enim admodum observantur legitimae & genui
23. Quotidiana pituitosis, otiosis, frigidis, debilibus, senibus & pueris familiaris, hyeme &aere nubilo occurrere praecipue solent. Tertiana intermittentium frequentissima, biliosis& calidis communis, aestati propria magis. Quartana autumni est soboles, senioribus haud insolita. 26. De causae essentialis L periodorum ra tione infinitae extant hypotheses, de quibus neque otium suppeditat, neque volupe est disserere: numque ea in primis viis, pancreate, mesenterio, liene, hepate, bile; in nervis arteriisve, in impeditaque
35쪽
taque trianspiratione, Theoreticis quaerendum re linquimuS.
27. De occasionalibus vero liquet, fimiliares esse& fere en demicas hominibus qui loca paludosa & humida incolunt, ciboque duro, despe-pto & farinoso crudo, piscibus mollioribus plusaeque Vescuntur, uti & qui fructibus aquosis utuntur & aquas pallistres bibunt. q. 28. Febris intermittens saepe sporadica, saepissime epidemica & jam a SYDENAAMo in Vernalem, quae saepissime Februario erumpit mense, & in autumnalem Augusto prodeuntem dividitur, haec illa difficilior curatu. 29. Initium per frigus summum & praecipue in quartanis, hocque frigoris gradu majori serea prima accessione, intermittentem a febribus licet distingui continuis, in quotidianis tamen frigus non adeo intensum; intentiusque iterum in iis,
quae circa autumnum, quam quae circa Ver fiunt.
Solent vero saepissime & inprimis autumnales ut Continuae adoriri, donec paulatim in perfectam
abeant intermissionem, aliquando Vero metus incidit ne reapse continuae evadant & accessionum anticipationes, dum s c. singuli paro Smi duas tresve horas anticipant.
. go. Frigus autem pari passu cum artuum tremore procedere solet. Tremula est in primis mai. xilla inferior & dentes siepe magno cum stridore colliduntur. Tremores quotidiano; sine frigore aut
36쪽
calore insequentibus vidi olim, conice feliciter
f. 3I. Frigus insequitur calor plus minus intensus. neque semper frigoris gradui respondens; in tertianis calor est intensior & subinde ad octo decim extenditur horas, singulique paloxysmi ut plurimum sudore terminantur, quem sequitur status apyrexiae plenariae, ita ut aeger commode valeat sanusque habeatur ad insequentem insultum: nisi quod noX accessionem antecedens non adeo pacata & tranquilla sit. qa. Urina in frigoris tempore emittitur clara & limpida: in calore rubra: in fine paro Xysmorum sedimentosa & lateritia saepissime. q. Febres intermittentes caeteris paribus, Continuis minus periculosae sunt; in frigore ubi pulsus est exilissimus subinde syncope pereunt. Contigit mihi videre senem septuagenarium tertio quartanario paroXysmo sic periisse. Saepius existunt remedium aliorum morborum chronicorum. Summus Mathematicus DE LA HIRE, quartana liberabatur a molestissima cordis palpitatione &ad summam dein sanissimus vixit senectutem. Alii se-bri intermittente ab epilepsia, lepra, varicibuSsι- nati sunt. g. 34. Non conducit ergo febrim intermittentem statim curare velle, quin y constitit, nimis cito suppressam aut male curatam plurima mala abusive remediis tributa post se relinquisse; refracta-xia quoque polι se trahit oedemata, ventris infimi obstru-
37쪽
obstructiones hydropesque. Maniam vidit SYDENHAMUS post quartalaam, ego autem post tertianam dum patrios adhuc incolerem lares; isterus consectarius febri tertianae subinde, criticum indeque febrim sponte solutam vidi. Saepe recidivae fiunt intermittentes, victus ratione neglecta, nec satis diu febrisugis usurpatis. Brevis durationis autem fore indicant ulcuscula ci ca labia, &pustulae circa nares sponte erumpenteS; Critica evacuatione, haemorrhagia aut scabie cessisse uti perhibent nondum vidi. De metastasi facta ad oculos, coecitatem absolutam inducente, se-bri ante tempus cortice suppressa habui exemplum in rhistico, cui ope salis armoniaci ad fg sexies de
die exhibitam, & visum restitui & dein brevi se-brim fugavi, cujuS motus, reciprocis quamvis irregularibus accessitonibus & post corticis usum & post visum amissum subinde sentiebat. Vide sis dissertationem inauguralem filii dilectissimi, eheu morte praematura & mihi & omnibus bonis sublati, quae inscribitur: Animadversones Febrium intemmittentium Therapeiam concernentes. Butgon ii ad qO Junii 1777. ab ipso autore publice defensam. g. 3s. Quo apyreXias tempus longius eo facilius curatur febris; quo brevius eo dissicilius; inde quotidiana caeteris paribus dissicilior curata quam tertiana; haec iterum dissicilior quam quartana, quae olim Oprobrium dicebatur medicorum. q. 36. Cura autem pro triplice stadio hujus sebris variat, in frigore autem aeger lecto com
38쪽
inittendus, stragulisque modice tegendus in aere probe calido, bibatque potum tepidum vinosum
modica quantitate, non una vice aut semel & simul stomachus nimio potu replendus, anXietates nam inde augentur.; . In hoc stadie V. S. Omnino damnatur, in calore autem quamViS per se numquam curat
febrem intermittentem, sine piaculo ommitti non potest, si capitis dolor magnus, ubi adest delirium, cum pulsu magno durore, nec non in iis, quibus febris intermittentis causa, in neglecta sanguinis missione consueta quaerenda, unica venae sectioni curavi olim tertianarium, in quo sebris allatae causae adscribenda erat; ergo & in gravidis & inplethoricis subinde necessaria, in hisce autem necessitate minus urgente apyreXias tempore melius instituitur. Sudor in ultimo si adio optime sustinetur potu aquoso calido, leniter aromatico, infusosc. Flor. chamomi l. 62. vel similium theae vulgaxis in morem epoto. g. 88. Venae sectione praemissa, vel omissa ubi non necessaria, si nausea, oris amaror, linguae sortities, cacochylia, hypochondriorumve tensio Urgent. emeticum No. I. a. propinetur aliquot ho-riS ante paroxysmum futurum: saepissime alio non usus sum remedio in curandis febribus intermittentibus, sporadicis saltem, imo frustra aliis &quidem satis diu cortice peruViano tentatiS, post assumptum emeticum brevi febrem cessare
39쪽
q. q9. Purgantium potiuSVe laXantium N. q. 4 usus frequentius indicatur per borbo 'gmΟS, Ventris insationem, lumborumque dolores; hae quoque diebus a febri vacuis tutius eXhibentur, iis
que via paratur specificis febrisugis dein; inde
non raro bis . vel ter propinanda saltem ante corticis usum.
s. 4O. Cur Vero non conducat statim primis accessionibus ut q4 dictum febrim specifico supprimere, neque antiquiS eortex innotuerit, varia
tentata suere nec prorsus inutilia in hac febri domanda vel ejus materia corrigenda. Sic vernalis V. C. non semper specificum poscit vegetabile; ideo & usu venit ad tertium quartumVe paro S-mum, diebus ab emeticis & purgantibus liberis quaedam alterantia sic dicta pro tempore saltem dare. Sunt autem salia media quam maXime proficua, quae locum & usum habent praecipue in ca- cochymicis colore bilioso per totum corpus dissu-so, sormula talis extat. Salia fixa alcatina quoque, ut sal ab synth. sal ammoniacum de quo g. 34. item mercurialia. sulphur auratum antimonii tertiae praecipitationis, de quibus cum eXtractis amaris pitulaS No. II. componere licet, in reserandis obstriictionibus rebellibus nunquam fatis lau
f. 4 I. Laudantur quoque amara roborantia, qualia sunt chammo milia romana, absynthium vulgare, radiX gentiana, contrayerVa, summitatescentauri minoriS, floresque arnicae a cessin, lignum quas-
40쪽
quassiae aliaque in pituitosis & forsan in febribus
vernalibus haud prorsus contemnenda; ingraVio' xibus & autumnalibus si non inutilia, certe ines ficacia reprehenduntur. f. 42. Sudoriseris etiam curari febrim aliquando contingit, leviorem nempe ab impedita sors antranspiratione ortam aut Vernalem. Antipyretico ii
BogRAAviet ipsum in autumnalibus fallax reperi; ejus sormula habetur No. Ia & Ig. 4 . Diuretica nihil essiciunt nec non adstringentia, nisi in quodam casu sorsan peculiari. Nux vomica & arsenicalia e foro medico rejicienda, uti et narcotica; item piper contusum in Spir. vini rusticis & plebejis familiare, insana mationem aut sebrem ardentem enim inducit saepius. f. 44. Omnibus autem palmam praeripit &specifice conducit omnibus temperamentiS aetatibusque divinus cortex in debellandis febribus intermittentibus, evacuationibus necessiiriis prius institutis post aliquas accessiones scilicet, paro S-mum post exhibitum corticem vehementiorem subinde vidi. Verum enim vero insequenS non redibat insultus. Vidi quoque febres intermittenteS simplices & benignas adeo obstinaces ut cortici non cederent; num ex remedii inessicacia, num CXaegri peculiari idyosen crata Τ semoto autem corticis usu, sponte cessabat sebris. 48. Methodus corticis exhibendi hodie omnibus innotescit in substantia ad omni bilio-horio apTrQXias tempore eAhibitus, OP timn Valet; dolen