De Festi et Pavli locis Plavtinis: dissertatio philologica ...

11쪽

in codicibus duplici traditur scriptura, de qua quid iudicandum

sit, postea uidebimus. Tertius locus cuius duplex apud Festum Scriptur exstat, quattuor his locis assertur Paul. p. 52 crotum ualde exile. Plautus tortis talis cum crotulis crusculis crusculum diminutivum a crure Sic enim et hanc glossam et uersum lautinum restituendum esse quoddam docet glossarium Salomonis glossis adiectum, quod totam sere aut epitomen ita continet, ut in optimis auli manu scriptis reserendum sit. Ibi enim haec glossa sic exstat: Crocotiuum ualde exile. Plautus tortis talis cum crocillis

crusculis. crusculum diminutivum a crure, cum ceteri codices

quod uellerus posuit: cum crocotillis crusculis exhibeant. ι Fest. p. 352 odi sunt faues paruae pede Mityi quarum m. Plautus in Syfro: Cum extorqtis talis cum odillis russculisJ Paul. p. 353 idem exhibet. - est. p. 301 s. u. Succi otilla: Plautus in de Iscribendis muliesrum cruribus racilibus I in Syrso Cum extortis talis, cum so lus orsusculis bellile, quae non pedibus ualerent. Apparet illius uersus de quo agimus

uocem sodellis corruptam esse. In qua quod O. uellerus latere putauit odiuis, propterea accommodatum non est, quod sub voce S necrotilla cur ille uersus afferretur, mirum esset. Atque propter hanc ipsam causam, quod satis dubitanter conieceram sodellis ex crotillis ortum esse, nunc ubi auctore Loewio p. 52 Pauli crο- cotillum in crolithim imitauimus, Optime comprobatur. - est.

p. 329 Schoeniculus ambesiare uidetur merUtriculas Plautus yropter usum unliouenti schoeni quod est pessimi eneris. uaque disti Diabolustres schoeniculae, Lyraculae cum 'tritis statis cum odillis crusculisJ. uo in loco restituendo dubium est, utrum hodillis an crotillis scribamus. Extritis' autem pro

quo reliquis locis omnibus extortis inuenimus, nescio an librarii uiti etiam hoc loco ex eodem extortis corruptum sit. Atque omnibus his locis unum eundemque uersum allatum esse apparet. Neque enim cum O. uellero ), quod apud riscianum p. 611 hic versus: cum extortis talis cum odinisi Dobo huth loci mendationem Gustavo Loowio, qui de hac re

inferrogatus litteris haec benigne mecum communicauit. Idem ad hanc glossam adnotat: Dies crotilli stimuit augonscheinlicho de ander-wsitige Ueberlieferun todillis, fodinis, Mollis et besse ala crocotillis crocotillum tammi offenbar aus de benachbarte Glosse p. 53, 56 crocotivum. - 2 CL adnotat eius ad uocem crocotillum p. 2.

12쪽

crusculis itemque, qui s. u. Schoeniculas huic antecedat: Diο-bolares, schoeniculae, miraculae apud Varronem de lingua lat. VI 64 e Cistellaria affertur, eundem serme uersium lectum esse in duabus sabulis Plautinis in Cistellaria et in Syro putauerim, sed multo potius Syrum alterum Cistellariae nomen esse nitrehelio assentior. ' Vnus igitur idemque uersus scriptura duplici todillis' aique crotitiis omnibus his locis traditur. Accedit iam alius uersus, cuius duplicem apud Festum exstitisse scripturam ut cognoscatur, a codicibus prosiniscendum est Versum autem quem dico, Mil. 1180 BCD sic exhibent Id eo neaeum in umero laevo e Ullato brachio Ino autem pro eae Ullato exstat e vilium. Ad hunc uersum quin quae apud Paulum p. 79 exstat glossa E apillato brachio, exerto quouquom l papilla nudatur reserenda sit, uix erit qui dubitet, praesertim cum apud Nonium' sub eadem hac glossa hunc Mil.

uersum allatum inueniamus. Sed qui his rebus operam dederunt, etiam aliam Pauli glossam ad hunc uersum Spectare putauerunt, quae est . 83 E Ulatum, Mertum, quod scilicet omnes eaeerto brachio sint e lati, id est extra uestimentum m conteaetum. Neque mihi quidem dubium uidetur esse, quin hoc uerbum ex illo Mil. uersu sit sumptum, primum cum nullo ali loco haec uocis forma apud scriptores latinos omnino exstet, deinde propter inter

pretationem: exerto brachio quae ex hoc demum uersu orta esse uidetur.

Iam unus restat locus, qui duplici nobis scriptura apud Festum exstitisse uidetur. Versum autem dico Aul. 555 qui in BC ita legitur: uos si mus seruet, qui oculeus totus fuit. Ad quem uersum hanc apud auium p. 28 glossam Amus oculeus, Amus nomen est hominis qui fuisse vitur oculis plenus quamuis stulta sit explicati addita, pertinere apparet. Mihi autem cum D. uellero' etiam alius huc reserendus uidetur esse est locus.

Ρ. 178 enim sub voce: Oculissimum haec inuenimus: Iassem sc lautus alibi oculatum Ar istum, quod toto corpore oculos habeti Cur huc reserendus sit hic locus infra apparebit. 6. uinque igitur illos locos de quibus paragrapho antecedenti egimus, duplici Festus scriptura praebet. Atque discrepantias quidem illas cum tribus locis Epid. 620, Mil. 1180, Truc 2711 CL Parerg. p. 164. - 2 P. 103. - CL adnot. ius ad p. 178 25.

13쪽

etiam nunc codicibus nostris exhibeantur, ne a Verri Flacco ex ipsis codicibus lautinis sumptas esse statuamus, causae obstant grauissimae. Reputemus enim qua ratione differentiae illae in

Festi Paulique peribus nobis traditae sint Atque Truc 271 sub

voce vasum exstantis scripturae disserentia eo modo est allata, ut postquam uersus citatus est, sic pergatur quidam autem munii Suaso. uos autem eos suisse putabimus Codicum lautinorum scripturam si indicare uellet auctor, prorsias alia esset tota Oratio. Atque quae noua inde quaestio ritur, cui illud quidam tribuamus, utrum est an Verrio Flacco, ad hanc rem nullius est momenti. Nam siue quod Dirhsenus in uoce alii probauit etiam uocem quidam Festo tribuimus, apud Verrium Flaccum autem singulorum sententias exstitisse putamus, siue iam apud Verrium Flaccum eam fuisse arbitramur locutionem, illud mihi certum uidetur intellegi grammaticos uel glossatores, qui insuaso legi uellent. uare apparet scripturam insuaso ex grammaticorum opusculis in Verri Flacci opus transiisse uuae sententia eis quae sequuntur et am magis stabilitur. Ceteri enim uersus duplicis scripturae sub glossis diuersis asseruntur, idque ita, ut, quoad ex reliquiis est Paulique colligere POSSumus, scriptori ne notum quidem fuerit unum eundemque uersum singulis tantum uerbis mutatis commemorari. uas discrepantias si ex codicibus Plautinis ipsis sumpsisset, certe alta ratione Verrium Flaccum allaturum fuisse puto. uare cum uerisimile non sit, in asserendis his disserentiis codices ipsos eum adiisse, nihil aliud restat, nisi ut aut alteram aut utramque scripturam e grammaticis haustam esse dicamus.

Accedit iam aliud argumentum, quo idem demonstrari posse puto. Apud Festum enim nonnullae sabulae duplici nomine proseruntur. Sic uersus uostellariae asseruntur uno loco p. 166 Mostellaria, duobus: p. 162, 30 e Phasmate. De hac re ita iudicandum esse, ut sabulae illi duo nomina visse putemus nit-

schelius exposuit. Eodem modo et e Cistellaria p. 372 et e Syro pp. 301, 352 uersus asseruntur, quae duo nomina unius

sabulae esse iam antea commemoratum est Mirum autem, si Verrium Flaccum ea ratione egisse putare uellemus, ut sine ulla causa

modo hoc modo illo nomine sabulas afferret. vem si ex sabulis ipsis quae ei opus essent collegisset, certe duo nomina uel siue particulis interpositis attulisse putauerim, ubi duplici nomine uti liberet. Sic autem ne sciuisse quidem uidetur utrumque nomen ad unam eandemque sabulam pertinere. Muae si nomina una cum

14쪽

locis a grammaticis derivantur, mom est quod eam reui amplius

Quibus expositis id apparere puto non omnes tersus Plautinos quos apud Festum inuenimus ad codices redire, sed partem certe eorum ex grammaticorum glossatorumve operibus esse Sumptam.')

Cap. III.

7. Iam his quasi fundamentis disputationis nostrae constructis ad rem nobis propositam ipsam progrediamur. Atque primum quidem iterum ad loco illos apud Festum Paulumque du-1 Atque his quidem argumentia ut demonstratum esse uidetur veYrium Flaccum nonnullos certe uersus lautinos non ex codicibus Plautinis, sed ex grammaticorum operibus exscripsisse, ita omnino suspicio oritur alios quoque uersus ex eisdem sontibu ad eum peruenisse. Atque si glossa inspicimns has: Renia p. 161, eo p. 162, Nauteam p. 165, Νumero p. 170 VRpula Papiria p. 372, Rigos p. 375, epa p. 165, Nare p. 166, utum p. 217, inde qua ratione omnino egerit Verrina Flaccus aliquatenua cognosci posse puto. Exempli causa afferam uocem Naucum p. 166 Naucum ait Ateius Philologus soni pro nugis Cinciu8, quod oleae nucisque intus sit. Aelius Stilo omnium rerum putamen. GIOS- sematorum autem scriptores, fabae grani quod haereat in fabulo. Qui meae Graeco, quod si ναὶ καὶ Ουχί, mem hominem signineari. Quidam nucis . landis, quam Verrius Mylandam Moerat, medium eis diasvimentum Oium sequuntur exempla ex lauto Naevio Ennio allata. Vnde patere puto non ita egisse Verrium Flaccum, ut locis eis, ubi nau- cum O usu ueniret, e scriptoribus lauto Nasui Ennio conquisitis uirorum doctorum de en uoce sententia ex scriptis eorum coirigeret, sed multo potius e ristione, ut singulorum uirorum doctorum de Ruoce sententias prius colligeret, uersus ut apud illos inuenire in opus suum referret. Atque idem non solum eis quos modo utili locis, sed multis etiam aliis actum uidetur osso, quos cum nihil ad Plautum faciunt, nunc mitto. Restat ut paucis indicemus unde imprimis uersus lautinos Verrium Flaccum sumpsisse uerisimile sit. Atquὐ qui sub eis uocibus, ubi uersus lautini afferuntur, nominati sunt scriptores, hi sunt Aelius Stilos. u. aucum 166. Vapula Papiri 372. Aurelius Opilius . . auteam 165 Valgos 375. Varro . . Vapula apiria 372. Sextus ompeius a. u. Numero 170. Ateius hilologus . . Nauenm 166 LR-b eo . . Nauteam 165. Sinnius Capito s. n. Nec 162. Numero 170. Vapula apii a 372. Cincius a. u. aucum 166. Cornificius . . Putum 212. a nurgus Antonius . . Numero 70, quem qui sit nescimus. Quorum scriptorum elucet ad uersus lautinos explanandos maioris quam reliquos momentionisse Aelium Stilonem, AurΘ-1ium Opilium, Varronem, quos imprimis sabulis lautinis operam dodisse constrit.

15쪽

plici scriptura traditos redeundum est. Illis enim, quod et ad Festi Paulique uersus Plautinos recte iudicandos et ad textus Plautini nobis traditi historiam maximi est momenti, quo tempore et

qua ratione ortae sint duae sabularum Plautinarum recensiones accuratius quam adhuc actum est definiri posse puto. Recensiones enim duas codicum lautinorum nobis tradita esse, quarum

altera Ambrosiano A altera reliquis omnibus codicibus, imprimis Palatinis, qui dicuntur ri, contineatur, ut nemo doctus negauit,

ita cui tempori uel cui auctori utraque sit tribuenda, uirorum doctorum sententiae magnopere inter se disserunt. Atque iis chelii quidem sententia, qui nixus codice Oitoboniano 2005 Calliopium recensionis P. auctorem esse putauit ), a Studemund prorsus remota est.' Sed ne Stude- mundum quidem, qui post Ritschelium hanc quaestionem accuratius tractauit , omnia recte egisse putauerim. Quem si sequimur, Ambrosiani auctorem post Heliodorum metricum, qui primo p. C. n. saecula medio floruitε), et ante Charisium grammaticum

opus suum consecisse statuamus necesse est. Atque ante Cha risium quidem Ambrosiani recensionem persectam esse ut demonstret, hunc Charisii si locum assert meditate. Plautus in Bacchi bus Edepol ne tu iliorum mores perquam meditate tenes in quibusdam non ferunt lar quo itschelius scripsit feruntur. CL Parerg. I 418 386. Iam cum uno illo uersu nullo modo hoc loco carere possimus, ino autem teste Studemund uersus 540-551, quos P exhibet, desint, inde satis probabiliter concludit illa Charisii uerba non ad unum illum uersum, sed ad

totum hunc locum esse reserenda. Quare iam tum duplicem recensionem exstitisse putat. Atque huic rationi ut nihil obstat, ita cum post Heliodorum recensionem ortam esse demonstrare studeat, uariae difficultates oriuntur. Argumentis autem nititur his: Exo scribendi ratione apparere ubi noui metri initium sit uersus aut latius promoueri aut inseri, quamquam is ordo per librarios, quid sibi uellet, nescientes saepissime turbatus sit. Iam cum ab Heliodoro metrico , qui Ἀριστοφάνειον κωλομετριαν scripserit'), eam uersus et promouendi et inserendi rationem aut inventam aut certe in libros translatam esse uerisimile

16쪽

sit, nihil obstare quominus eius rationem grammatico aliquo in fabulis Flautinis adhibitam esse putemus. Sex StudemuDdus ipse quod p. 40 se demonstraturum esse pollicetur dassde Recensent, raus elchei de Ambrosianistae Codex guruch gehi, ac dem riechischen Metriher Heliodor eleb hae se non

demonstrauisse p. 49 latetur, cum eum saltem qui metra recensuerit post Heliodorum floruisse ex ea re concludi posse dicat. Α uero mum qui secundum illam meliodori metrici normam uersus aut promouit aut cluseruit necesse est eundem putare,

per quem disserentiae illae grauissimae in textum peruenerint' Actamen qui de duplici recensione agunt imprimis de his discrepantiis cogitant. Muare etsi Studemundo concedimus uel tuam ΡΑ secundum Heliodori normam scriptos quondam esse, inde ei quaestioni. quo tempore illae inter disserentiae, ii est

duae recensiones, ortae sint, nihil lucri assertur. )Longe aliam Berghius sententiam secutus est , qui primam mutationem sabulas lautinas perpessas esse putat non multo post Τerentium mortuum, quo tempore eas iterum mutata sorma in scaena actas esse constat. - Εοdem autem tempore cum sabulae retractata larma in scaenam eommitterentur, exempla magis uetusta atque genuina neglecta intercidisse putat. Neque habemus quod huic sententiae merito opponi possit. Iam uero praeter hanc fabularum mutationem alteram postea actam esse, qua indoles sabularum seruata, sorma magis mutata sit. tque huius alterius retractationis uestigia nobis seruata esse dicit recensionum nostrarum' et disserentias. Sed eam quoque sabularum lautinarum retractationem histrionibus esse tribuendam, quod ruculenti exemplo demonstretur. tque his mutationibus finem fecisse Aelium illonem sequitur ut ante annum . c. 650 eae quoque quae nobis

seruatae sunt recensiones actae esse uideantur.

Hanc uero Berghii sententiam, qui Palatinorum et Ambrosiani discrepantias ex histrionum mutationibus consilio lactis ortas putat Schoellius' resutauit, cum omnibus eis ruculenti uersibus,

1 L. l. p. 47 adn. 3. - 2 Oportebat longius de his agere, eum alii a Studemundo comprobatum esse putauerint et putent recensionem, post illum Heliodorum metricum ortam esse, ut eusset: testa. de rom. Liri. 99, 10: De Urhebe de Recensio de A mus nach demmetriae Heliodor undior dem Grammatilis Charisius gelebi haben.' 3 Austaurandes cim alten Latein. Ei Belisag au lateinuehen Grammati vo Theodor Bergh, p. 121 - 142. - Ritsch. Par. Ι 187, 188. - Analeci. Plaut. p. 1 14

17쪽

quibus Beroti sententia nititur, potius id euinci demonstret illas

scripturae discrepantias aut per grammaticos librariosque aut meris scribendi erroribus in textum peruenisse. 8. Haec sere de duplici sabularum lautinarum recensione uiri docti statuerunt. Quorum quidem sententiae quam infirmis nitantur argumentis cum satis apparere putem, aliam totius quaestionis diiudicationem firmioribus ut per stabilitam argumentis proferre non dubito. Supra enim commemorauimus disserentias illas, quas apud Festum inuenimus, ne a codicibus quidem abesse. Exhibet enim

Epid. 620 crauistellus gravastellus Mil. 1180 expapillato in exsafillato

Truc. 71o suaso resuasu. Atque Epid. quidem 620 et Mil. 1180 recensionum nostrarum scripturae plane cum eis congruunt, quas Festus exhibet. Truc autem 271 difficultatem praebere uidetur, cum est altera huius uersus scriptura sit insuaso recensionis Ρ resuasu. Attamen quod in legimus uia tibi resuas infecisti . . . constat corruptum esSe primum cum talem uersum lauto nemo tribuat, deinde quod resum omnino nihil est, sed aut coniectura stultissima aut librarii uitio huc ingressum uidetur esse. Neque tamen quisquam hanc corruptelam ex Ambrosiani scriptura ortam esse contendat, sed ueri similius est resuasu ex illo insuaso natum esse, quae

sententia duobus reliquis locis Epid. 620, Mil. 1180 mirifice commendatur. uare etiam Truc. u. 27 eandem quam apud Festum differentiam inter duas recensiones nostras iure agnoscere videmur.

Cum autem tribus his locis est scripturam alteram Α, alteram exhibere uideamus, merito colligi posse arbitror duplices illas Festi scripturas duplicis recensionis uestigia esse. Neque huic iudici repugnat, quod Festus Epid. 620, qui p. 27 prorsus cum Ambrosian consentiat, altero loco apud auium p. 96 sic exhibet: 0vi est gravastellus, qui aduenit', cum 'pro aduenit exhibeat: lenit'. Nam cum etiam Trin. 7 eandem duarum recensionum differentiam inueniamus, utra uenio', aduenio praebeat, hoc quoque loco genuina recensionis P scriptura suisse mihi videtur aduenit', quod postea aut culpa librarii aut casu in uenit

mutatum est.

Sed accedit etiam aliud idque multo grauius argumentum, cur recensioni duplici duplices illas est scripturas tribuamus. Videamus enim quid quoque loco lautum ipsum scripsisse probabile sit.

18쪽

Atque Epid. quidem . 620 quaeritur utrum gravastellus an rauistellus' lautum scripsisse putemus. navistellus' autem quid sit, duplici modo a est explicatur aut enim Ianus' cs. p. 273)aut a auis' cf. p. 282 eam uocem derivatam esse dicit. Sed si

uersu Epid. ipso proficiscimur, rauistellum neque eum esse posse, qui aut coloris est, neque eum, qui rauim i. e. raucam uocem habet, per se apparet. Ceterum iam ex eo, quod duas illas sententias inuenimus, conicias haud quaquam huius uocis significationem grammaticis primi a C. n. saeculi planam fuisse. Sed etiam alterum uerbum gravastellus ut secundum est explicationem a grauitate uel potius a grauis derivemus nullo modo fieri potest, cum hoc uersu gravastellus' uocis syllabam primam longam esse oporteat, grauis breuem habeat, etsi quae additur significatio: senex bene huic loco apta est. Ad eandem uocem lacidi quaedam glossa speciare uidetur, de qua Oewius egit in Hanc glossam quae in classe R ita sertur: grauasceta graues id est anni in 'autem: grauescella graues dus anni uariis modis uiri docti restituere conati sunt. Sed neque euertingius, qui gravastellas graues id est annis', neque senerus, qui grauis stella, graue sidus anni restituit, his mutationibus quicquam mihi prosecisse uidentur. Contra Loevii coniectura haec glossa fortasse sanata est, qui sic scripsit 'gravastella, γραυς id est anus simul allatis aliis lacidi glossis, ubi ad explicandam uocem latinam graeca uox additur. Gravastellus' igitur idem significat quod senex', est autem deminutivum, derivatum a gravaster', quod ipsum ad eandem radicem redire uidetur, quae in graeca uoce γραυς est. Atque uocabula similiter consormata cum ex aliis scriptoribustum ex lauto allata sunt a Studemundo in Herm. Ι 82-284. Ceterum hanc radicem grau- praeter hoc uerbum in lingua latina non offendimus. Singularis igitur haec uox cum usu ueniat, prο-que ea simul altera eaque simillima in textu lauti inueniatur, aliam inde ad uocem rauistellus explicandam uiam ingressus est 0. uellerus, qui ad glossam aul. p. 96 Grauastellus adnotat, ut rauus ex grauus ita rauistellus ex gravastellus ortum esse. Verum hac ratione nihil demonstratur, nisi scundum legem linguae latinae g ante F missum esse. Neque enim

intellegitur, cur etiam, in i transierit. Sed ne illud quidem

recte animaduersum est. Etenim si O. uellerum sequimur intra centum quinquaginta annos illam mutationem secundum legem 1 Epid. d. oelatus praef. XX1R

19쪽

latinae linguae actam esse concedendum est, ut similia inuenimus in notus, gnatus, aliis. Sed numquam praeter illud unum uerbum intra linguam latinam ipsam, quoad nobis nota est, g ante euanuisse uidemus. uare haec explanandi uia non est sequenda.

Iam si quaerimus, utra scriptura Mil. 1180 lauto sit tribuenda, Ritschelius quidem et Brixius Ambrosiani scripturam: Id conexum in umero laeuo expapillat brachio in textum receperunt. Contra quam scripturam . . . uellerus h suo iure profert ita scribi non licere primum propter hiatum uitiosum, deinde propter correptam tertiam uocis expapillatus' syllabam, postremo quod expapillandi notio, papillam denudare hoc uerborum nexu inepta sit, cum dicat: dani reichte Oh be de Romerii de Arm bis urBrustwarge γ' uibus de causis aliud uerbum eodem syllabarum numero, cuius tamen secunda longa uerit, hoc loco uoce expapillatus' textu expulsum esse putat. Atque quae priora argumenta uellerus asser sane satis grauia sunt; si autem sensum huius uocis hoc loco ineptum dicit, hoc fortasse minus recte contenderit; cs graecum

ἐξωμοι apud Aristophanem Eccl. 267: εξωμσασαι τὸν τερον βραχίονα' quamquam non a brachio usque ad humerum sed brachio

atque humero denudatis dicere uult. Verum nihilominus mihi quoque propter duo illa argumenta a uellero allata huic uersu illa uox tribuenda non uidetur esse. Sed doctissimi illi editores Plauti cur non ad alteram uocem hoc loco a ceteris codicibus seruatam refugerint, quaerentibus causa inde repetenda est, quod quid illa uox significaret uel num omnino in lingua latina existeret, dubium uidebatur esse. Neque enim aut Turnebus ), qui exsafllatum uoce a Paulo abiudicata exstiatum scribere uult, aut ossius , qui effa- silatum compositum esse dicit ex praepositionibus ex et ad atque uerbo sitare', quidquam prosecerunt, ac LoeWius, qui pro uoce emfilatus scribendum esse putat exinsulatus', quod alio loco eadem significatione apud Paulum inuenitur, etsi hac coniectura uersum sanauit, tamen quae nouae inde orerentur difficultates se non posse soluere ipse consessus est.ε Lucem huic uerbo dissicillimo primus attulit Buechelerus , qui comparata tabulae Iguvinae secundae uoce susinas in ea eandem quam in lautina effusillatus inesse radicem uidit. Illud autem sulassas constat ex sub praepositione et radice sar, quae notionem ligaturae originem fortasse πεμμα-

20쪽

σιν et offendicibus proximam habet'. uare brachi exsasillato nihil aliud est, nisi brachio extra amictus uincula prolato'. tque hanc uocem non solum hoc loco, sed etiam alibi olim exstitisse

Ρlacidi glossa quadam comprobatur, qui 31 16 haec exhibet:

e abillavero Meruero, ubi s pronuntiationis cousuetudine notissima in transiit. uare uersus ille cum Ribbeckio secundum Palatinos sic scribendus est' Id con um in umero laeuo e Ullato brachio Neque enim ulla re prohibemur quin e Ullam producta altera syllaba metiamur.

Iam ruc. 71 codices sic exhibent: Quia tibi suas insecisti . q. S. BCD Quia tibi resuasi infecisti . q. s. BCD codicum scripturam ex Festi uia tibi insuaso infecistie. q. s. ortam esse recte uiri docti exposuerunt; s. p. 211. Atque hanc quidem scripturam in nouissima huius sabulae editione Schoe1-lius probauit, Spengelius contrara secutus suaso praetulit. Quaeritur utram sormam genuinam putemus. Atque suerunt, qui uerbum insuasum omnino exstitisse negarent. Nam quae praeterea huc spectant glossae: aul. 111 Insuasum appellabant colorem similem luteo, qui flebat eae fumoso timcidio, et hiloxeni In- suasum εἶδος δοκαρίων κεκατνισμενων cum alii scriptorum loci

non commemorentur, ad eundem hunc ruc uersum spectare

ueri simile est ortam autem hanc uocem Galuauius putat ex recta huius uersus scriptura: uia tibi suas infecisti e. q. S., qua ratione etiam Buggius et Ochius hunc uersum scribi uoluerunt. CL Neve Jahrb. CVII p. 408. 772. Suasum autem correptum esse censet

ex subarsus uel sub-assus, unde uox Italica arsiccio ortum ceperit. Verum mihi tota haec argumentatio claudicare uidetur. Neque enim ex subarsum omnino fieri potuisse uocem suasum crediderim. Deinde minime hunc uersum scribere uelim: uia tibi suaso e. q. S., Sed utcumque de restituendo toto hoc loco cogitamus et mihi quidem quae Schoessius proposuit, ualde placent - Suaso ut scribendum esse primum propter allitterationem, deinde quod altera forma suasum grammaticorum operam laboremque olet, cum a uoce suadendi derivetur. Atque ut antea singulorum locorum duplici ratione apud Festum traditorum alteram sormam in A, alteram in minuenimus, sic iam non modo rectam, modo salsam scripturam aut Ambrosianum aut Palatinos praebere videmus, sed alatini semper rectas, Ambro-1 cf. eius edit. R. glor. - η orcellini Insuasum