장음표시 사용
2쪽
De Poenitentia ut Virtute, & ut
QUAEST. III. I id sit Mniale , de an im
materi oviri Ma Paemeantia. ag
condonationem extri ecam. Is QUAEST. Iv. inrum etiam denominati
I i , di Sancti haberi pessia in ali ordina
per extris eam tantum Formam. 3R
eiami advenialiaem deletionem; di quomodo 'erSaeramentatia tollantur s ART. III. - , di quamda venialia post hanebitam deleant r. QUAEST. VIII. De meritorum ivisentia per Paenitensiam, ise de Peccator m redita
QUAESTIOLDISPUTATIO IILDS natura , 'emali obiecto , ae rabiem
3쪽
QUAEST. II De dolore Sacramenti Postm-tia constitutivo. grrex L cuid D eontritis, quid attritio Ubi plura ad hose actuae penitientia. ibi ART. II. Utrum contritio presse sit Amma i sit an e set ART. III. Nummisit dari sacramentum Paeis nitentia validum , in i me ex defectis.
4쪽
/ Ad Usum Tyronum elucubratus.
DE POENITENTIA UT VIRTUTE, ET V T S A C R AN E N T o.
Oenitentia, secunda Tabula post
Fi lotia idem sonat, ac poenae te
nentia, ut notat Augustin. IID.
N-de vera , de falsa Poenitentia r& ex Isidoro Iib. s. Etymologiarum , est quasi punientias importatque retractationem culpae cum animi pcina , seu doloie , ac Proposito emendationis simul cum Ioluntarite puniendi, ac satisfaciendi. Unde Greg.
hom. 3 . in Fuang. ait et Poenitentiam agere in perperea, nisias lavere plangenda non
Dedicata primimrpoenitentia tui tui Paradiso voluptatis, ut inciperet esse vir tus; postmodum a Christo Domino cori crata fuit in Paradiso Ecclesiae , & facta in Sacramentum et Propterea prius agendum de Poenitentia ut virtute , quae ureriorem etiam disceptandi segetem subministrat sdeinde de eadem quatenus est Sacramentu 3Praesertim quia nequit alte hujus 'crame ei doctrina percipi , nisi prius virtutis hin jus notitia habeatur; cum actus Poenitentiae partes sint Saci amenti . Cum autem virtutis indoles dignosci nequeat, non Chplicato ejus objecto materiali, ac formesi, idcirco prius agemus de obiecto materiali Poenitentiae , nempe de peccato 3 ac deinde ut ejus praestantia a posteriori suspiciatur, agemus de ejus effectibus , equi sunt remissio culpae , & meritorum reviviscentia et Tum de natura hujus virtutis , ejusque so mali objecto, ac subjecto: Postrem eri nitentiae Sacramento.
ne materiali objecto Paenitentia.
riuamvis ad hanc virtutemetres illipra cipue spectenta inis, videlicet odium, accietestatio peccati, lor de peccato commisso cum proposito emendationis , & v Iunias satisfaciendi pro offensa eum deumniae; formiditer tamen poenitentia videtur conustere in actu doloris. qui est animi mna, radicaliter vero in odio, ac detestati ne peccati, ae completive in satissataone. Porro illud,circa quod hujusinodi actus Nero tantur , dicitur oriretim materiale poeni, tentiae s cum univei im obje m materi evirtutis sit id quod per ejus i ainissam mus . vel odio' habemus s objectum vero
formale sit id, quod est motivum amandi, vel odio habenda, seu id, a quo impellimur ad prosequendum,vel aversandum objectum
materiale Cum autem omnes Poenitentiae actus versenrur circa peccatum ; idcirco pe catum es objectum, materiale hujus viri tis. Inquirendum tamen ei , utrum olam, erum materiale poenitentiae non solum sit peccatum actuale, sed etiam habituale, de originale; necnon veniale , &merae impe fetaones, quae culpa vacant utrum etiam peccata dimissa , vel nondum commissa , aut peccata aliena ex quibus multa inferuntur spectantia ad materiam remotam S cramenti Pomitentiae, quae ex Tridenti est talum peccatum commissum post , Baptae mi im . Ut autem haec alte percipiantur,
Primo examinabimus , in quonam consistat essentia peccati habitualis 3 Secundo. quid sit peccatum ori*niae 3 quomodo propum tur , & in alia vita puniatur t Temo quid sit veniale. & an puniatur in Inmno per accidens in aeternum e quibus endicatis, deis cernemus , quaenam peccata sint objectum
. materiale virtutis maenestentiae.
In quonam consistat essentia peccati habit alis p
ramo est qui dubitet, tam peccatum actuale, quam habituale reddere hominem maculatum p unde Eceles 3 i. dici
5쪽
a Pres VIII. Disp. I. De obdimo mater ali Poenitentia
m tabernaeo reo , &e sui ingredisur sinstaretita, hoc est sine utroque peccato tum
actuali, tum habituali . Multiplex autem est sententia de eonstitutivo peccati habutualis; Nos, rejediis celebrioni tis. probabiliorem & communiorem inter Recenti res stabiliemus.
L DRima sententia reponit habituale
et . I peccatum in qualitate , quam v cant morbidam, seu morbosam ; di per ilitam constitui etiam peccatum originaueae cent Ariminensis , & olcamus i putantes illam causari vel a serpente, qui allocutus est Evam, vel a pomo vetito, vel a Deo. Haec tamen sementia reiicitur commuis niter , quia etiam sublata nuiusmodi qualitate , qui peccavit est maculatus morali
ter , seii Ai reus odii , & poenae, nisi ad
peccatum subsequatur satissioeo , aut remissio; ergo impertinenter se habet hujusmodi qualitas ad constituendum peccatum habitu e , seu ad reddendum hominem ni
Dices: Sine qualitate intrinseca, nempe fine gratia, homo non habet jus ad amorem Dei amicabilem , & ad vitam aeternam sergo sine qualitate physice intrinseca neque erit reus odii, & penae . Sed primo salsum est antecedens in mea sentemia , qui cum Arriaga disp. H. de justificatione, oviedo ,εc adiis censeo , Poctie homin--rsanretatem extrinsecam suis inficati .videlicti per puram Dei extrinsecam promissionem dedania amore amicabili,&vita aeterna . Secundo dispar est ratio inter amicitiam Divinam , di inimicitiam , Quinter jus ad amorem, & reatum odii: per hoc enim praecise quod homo pecera, indignus odio , ut patet in humanis i at non per hoc praecise quod amet Deum , est dignus amore amicabili, ut hic supponimus
contra vasquea putantem,actum charitatis
justificare formaliter i emo ne sit dignus mole amicabili Divino , indiget Gratias peraddita . quae sit quaedam externa Dei eromisso de dando suo amore, & vita aeterna: sed ut sit dipnus odio, nullam figet qualitate superaddira , sed sufficit , quod
Mecaverit, de non successerit condonatio, aut satisfactio. I. Secunda senaenfia reponit peccatum
' habituale in hes,itu vitioso resere ex actu .
peccaminoso . Ita videtur. sentire. 3Teg rius in a. dist. go. qu. X.
Sed haec etiam teneratia ex eodem capite refellitur , quia etiam secluso hoc habiam, potest homo esse maculatus moraliteretraeterquamquod tam remanentibus habitius vivosis , saepe per P cramentum Poenutentiae , aut per contritionem tollitur petacatum habitu e , quam laesam habitu ubrioso, T. g. intcinperantiae per actus Conti rios temperantiae, potest peccatum habituale remanete 3 ergo impertinenter se habet habitus viriosus ad constituendum peccatum habituale.
III. Tertia est Scoti in Q distin. rvi ac Gabrielis ibidem docentium, peccatum habitu e constitui per deputationem peccatoris ad poenam; ita ut perseveret moraliter peccatum, quousque perseverat extrinsecat
Dei ordinatio, seu deputatio ad poenam unde idem sit hominem esse peccatorem . ac esse deputatum ad poenam debitam subis eun m, juxta illud D. Dionysii cap. de
Divinis nominibus et Puniri non es aeratam, Ad fieri partis det mo Rejicitur tamen primo , quia saepe post absolutionem sacramentalem remanet in peccatore aliqua obligatio poenae debit
O,5c tamen non remanet peccatum habituale , ne partialiter quidem, eum de fide sit, per absolutionem Sacramentalem cul Pam penitus aboleri. Secundo , quia Tridis scis. d. cap. I . dicit, poenam aeternam rvmitti una cum culpa s ergo ex Tridem dis stingvivir remisso poenae a remissione culipae; atque adeo culpa non consistit in soloreatu poenae , sed etiam in reatu odii Divini. Hinc damnata est propositio s3. Baii
dicentis et In peeearo duo Dis , actur, dire
nisi reatua ,sνe obligatis ad poenam. Raudia priori est , quia reatus poenae est promprietas culpae , & ad illam consequitur sunde si Deus soIam poenam remitteret, tolleretur reatus poene , sed non tolleretur culpa, seu reatus odii Divini: sicut e converso saepe dimissa culpa , remanet reatus
N. Quam sententia Thomistarum , Eo Parrae, ec aliorum reponit peccatum hodiritale adequale in privatione Gratis. Sed haec pariter rejicienda cum Manstri disp. c. de peccatis qu. p. Arriaga tom. I. disp. b. LMo dil. r. de Paenit. de aliis Primo, quia si unice , di adaequale conib- uiuetui per privatiouem Gratiae peccat un
6쪽
oaestio I. M. I. De Pereato Habituali.
habilirale sequeretur, quod non posset d
Ieri per conditionem extrinsecam, aut per eondignam Christi fatisfactionem peccatori applicatam; sed potest utroque modo doleri , ut hic suppommus; erso. Secundo, quia ves nomine privationis Gratiae venit mera carentia physica Gratiae in subjecto capaci; Ac haec nullatenus potest peccatum habituale constituere; nam in pura natura homo haberet huiusmodi
carentiam , nec haberet peccatum habitua-Ie, quo diceretur reus odii Divini, dc pe nae aeternae r vel nomine privationis Gratiae venit carentia Gratiae Theologica, videlicet carentia Gratiae dependenter a peccato praeterito cum debito iIlam habendi, quod spectat ad theologicam considerati
nem; emo peccatum habituale non consis tuitur adaequale per carentiam Gratiae, sed etiam per peccatum actuale praeteritum,& per dependentiam privationis Gratiae
ab illo, ita ut praecise sublato peccato praeterito , aut ea dependentia, carentia Gratiae non redderet hominem reum odii Dbvies , & poenae aeternae. Propterea Em mearentia Gratiae non reddit hominem odi-hilem in pura natura, quia ad illam moratum non presupponitur; dc carentia Gratiae in statu elevationis, s solum depem deat a voIuntate Divina nolente illam peccatori restituere, neque reddit hominem odibilem: Ad eum modum, quo si ob crimen perduellionis privetur a Rege Princeps suo principatu, dcideinde remissa culpa nolit principatum restituere , non pernoc carentia principatus redderet illum a
Rege odibilem, quia hujusmodi carentia non dependeret a crimine iam remita, sed
a voluntate Regis, qui non tenetur principatum restituere. Tertio si peccatum habituese unice constimetetur per privationem Gratiae, sequeretur, quod non esset magis peccator , qui plura, aut graviora peccata commisisset: eum privatio Gratiae eadem esset in quoliubet peccatorer sicut cubiculum non est maris tenebrosum per hoc, quod lux impediatur a pluribus corporibus opacis. Neque dicas, privationem Gratiae ut conis
notantem plura peccata praeterita, aut graviora , constituere plura peccata habitualia, vel graviora. . Nam multiplicatis peccatis, quae veniunt in obliquo , non multiplicaretur rectum, nempe privatio Gratiae: e go non possent peccata habitualia multiplicari; ut patet in umbra, Quae eadem quamvis a multiplici, aut divella corpore
opaeo lux impediatur. Et rario a priori est,
quia concieta accidentalia non multiplica
tur nisi ad multiplicationem recti; unde homo habens plures artes, vel albedines,
unus tantum est artifex ,-unum album sessent autem elures artifices , si plures eandem artem haberenti ergo fi recti im , quod constituit peccatum habituale, esset privatio
Gratiae connotans peccata praeterita in obli quo, unum esset peccatum habituale, quam. vis plura peccara praeterita connotarenis
Impugnatur denique haec sententia tum
paritate ostensae in creatis, quae non con-nstit in privatione piistinae amicitiae, sed in reatu ad odium, & vindictam, ad quem
consequitur, tanquam effectus, privatio amicitiae: Tum paritate peccati venialis, quod non confistit in privatione Gratiae, aut alisterius boni intrinseci , sed in mero reatu alicujus indignationis Divinae compossibilis cum Divina amicitia, dc in reatu poenae temporalis. v. me tamen advertendum, non negari a nobis, quod mera carentia Gratiae sit constitutivum inadaequatum peccati habitua. Iis: quippe quod adaequale constituitur, ut
dicemus, per peccatum praereritum moraliter perseverans in reatu odii Divini. de poenae aeternae, qui reatus unice habetur per negationem condonationis , & condignae satisfactioms. Cum autem Gratia sit
ipsa peccati condonatio physice intrinseca peccatori, ideo peccatum habituale constituitur etiam ina quate per carentiam Gratiae. Quod paret ex illo principio: Id, quo praecise sublato, tollitur aliqua denomina.tio, est constitutivum illius. Atqui praecise
lablata carentia Gratiae in peccatore, tollitur denormnatio peccatoris, Ac ipsum peccatum habituale et ergo per carentiam Gratiae peccatum habituale ina quam constituitur . sicut enim tenebrosum constitutum
Der carentiam cujuscunque lucis sie A. sive B, constituitur inadaequale per care tiam Iucis A, & inadaequale per carentiam lacis B; ut proinde qualibet ex his carenis iis praecise sublata, tollatur denominatio tenebrosis ita peccatum habitu e constituitur tam per negationem condignae satisfactionis, quam pe r negationem condonati vis, sive extrinsecae, sive intrinsecae , a que adeo etiam per negationem Gratiae, ut etiam per negationem unionis hyp
staticae, Maternitatis Dei , visionis Beati- ficae, si istae supponantur esse forinae sanis ctificantes, adeo ut qualibet ex his neg I. ii
7쪽
Pisis VIII. Disp. I. De Objecto maueriali Nahentiae
tioni t praecise sublata, tollatur peccatum habituale. IEx quibus fit, non privationem Gratiae, sed meram Gratiae carentiam constituere inadaessitate peccatum habituale, quia ad hoc constituendiam impertinenter se habet, quod carentia piatiae sit etiam privatio gratiae in sensu Adversariorum, hoc est caremtia Gratiae in si ibjecto positive apto ad illam, sive per elevationem, sive per obligationem , ac debitum habendi Gratiam . Etenim etiam in statu Purae naturae , in quo non haberetur ista Gratiae privatio, si mere tolleretur carentia physica Gratiae justificantis, hoc est si in eo statu Gratia imiunderetur peccatori, adhuc tolleretur peccatum habituale. Denique advertendum eum Arriaga disp.rs. Gratiam j iistificantem duo involvere, nempe condonationem peccati, seu reatus odii Divitii , & poenae aeternae, & simul jux ad amorem Dei, & ad gloriam aete nam: Quatenus craria importat condon tionem peccati, carentia Gratiae constititit inadaeqitate peccatum habituales Quatenus vero Gratia importat amicitiam cum Deo, carentia Gratiae est potius essectus, seu prinprietas , quam in adaequatum constitutivum peccati. Ideo enim Deus privat hominem tua amicitia , quia non vi ut condonare peccatum praeteritum.
I stituitur per ipsum: peccatum
actuale physice praeteritum , & moraliter perseverans in reatu odii Divini, de poe
nae aeteritae Importante negationem condo
nationis , & condignae satisfactionis. Ita Lugo disp. de Henit. Arriaga tom. s. disp. s. Hau noldus, & alii communius.. Prob. tum ex rejectone aliarum sentemtiarum: tum etiam, quia in hac sententia apte salvantur omnia; praesertim quomodo peccatum actuale commissum non distingua-riir ab habituali , quod remittitur; & qu modo tam peccatum actitate , quam habituale contrahant definitionem peccati tr
ditam ab Augustino, videlicet quod sit Du
et go ita dicendum. confir m. tum paritate ostensae habitualis
in creatis , tum paritate voti moraliter pe severantis , tum paritate peccati venialis habitualis; quae pariter constitumum per Mctum physice praeteritum moraliter pers
verantem in Ieatu consentaneo importante
consimiles negationes. Hoc etiam videtur indicasse Au stinus lib. I. de nuptiis, reconcispiscentia dicens: Si oui, fuerit an
peritim, reus est adulterii, donee reatu, ipsi
tionis, & condignae satisfactionas non veniunt de causali, sed de formali in ordiane ad peccatum habituale constituendum. Ita communius M. contra VasqueZ, ae Salas apud Lugo loco laudato. Prob. Intantum ista negationes venirent de causali. videlicet ut causa , aut conditio relate ad Xonstitutionem peccati, imquantum praeter has negationes daretur iis
quid aliud , quod formaliter constitii et et peccatum habituale, nempe ipse reatus odii, & poenae s atqui reatus odii, Aepoenae non est aliquid aliud realiter , de physice distinctum ab iis negationibus, de
Peccato praeteritos ergo negationes illae v niunt de sol malis non secus ac peccatum praeteritum relate ad constituendum peccatum habituale . Minor supponivir ex dimin de Justitia, & Jure, ubi Vctendimus,
Jus, de reatum non esse entitatulam m
dalem moralem superadditam actibus moralibus: ficut enim denominatio extrinsec cogniti, vel amati non habetur tarmaliter per ens logicum, seu diminutiam resultansa cognitione , utpote essentialiter sum fluum, sed formaliter habetur ab ipsa cc gnitione ad objectum terminata, ut dici miis in Logicis a ita denominatio moralis peccatoris, seu habentis reatum odii, de poenae, quae pariter est denominatio exint sera in peccatore habituali, non habetur formaliter per reatum ossit, & poenae, qui sit entitatula quaedam iesultans ex peccato praeterito , & negatione condonationis , aut satisfactionis, cum pariter entitatula ista sit essentialiter uiperfluas sed formaliter halietur ab ipso peccato praeterito, de ab iis negationibus, quae proinde seliabent deformali, non de causali.
qin x s. de veritate art. i. si quis projicit
se in foveam, ideo perseverat in illa, quia
non extrahitur; negatio tamen extraruonis est solum conditio requisita, ut detur caperseverantia, Auae formaliter constituitur ab ubicatione in ea fovea; ergo si quis peccet, de in peccin fovea perseveret mor liter, negatio extractionis , seu condonytionis non erit ipsa formalis perseverantia
8쪽
-st. I. Art. II De Pereato Habituali
peccati, sed mera conditios atque adeo negatio condonationis venit de causali, non de formali. Resp. conceta antecedente, ndo consoquentiam . Illud enim interest inter esse-etum causae essicientis physicae , & moralis , quod essecius physicus realiter distinguatur a sua causa essiciente, essectus vero moraIis , cum sit effetilius causae formalis, non distimatur ab iis entitatibus, quibus positis ipse consurgit. Hinc sublata causiacssiciente, non sequitur per locum intrins: cum, quod tollatur effecti is a secus vero sublata causa morali: sic subIato praecise sole, non tollitur per Iocum intrinsecum lux in aere, nec sublato per impossibile, aut non intellecto Deo, tollitur per I
cum intrinsecum creatura j cum creatura
non constituatur a Deo , sed ab illo essicienter causetur L Contra vero sicut subi ea praecise cognitione, tollatur per locum intrinsecum denominatio cogniti; ita sit, lata praecise negatione condonationis, tolliatur denominatio peccatoris , seu peccatum habituale; quia sicut denominatio cogniticonmtuiti irper cognitionem, ita peccatum habitu e formaliter constituitur per negationem condonationis. Hinc fit, quod negatio extrareonis a fovea non in foramitis destructio perseverantiae in fovea', sed sit
des rureo causalis:Contra vero negatio com donationis , seu extractionis a fovea morali peccati veniat de formali in ordine ad
perseverantiam in fovea peccatir quia negatione condonationis praecise sublata , to utitur haec perseverantia , seu peccatum habituale . at ut tollatur perseverantia in
fovea physica, non stilum debet tolli nigatio extractionis, sed etiam ipsa ubicatio,
quae formaliter conitituit eam perseveran
IX. Dices t. negationes condonationis,
de satisfactionis venire de causali, quia sunt conditiones praereqirisitae , ut habeatur peccatum habiti tale formaliter constitutum per ipsam privavonem Gratiae Theologicam, seu per carentiam Gratiae dependenter a Peccato praeterito.Sed contra est, quia jam ostendimus,peciscatum habituale non posse formaliter iratae pii vatione Gratiae consistere. Et ratio est, quia privatio Granae Theologica duo lin. portae, nempet carentiam Giatiae in sub secto capaci, & exigente illam ratione elevationis, & siiniit dependentiam hujus carentiae a peccato praeterito, Ita ut verum
sit dicere; Ideo Peccator carci Craua a quia peccavit. Propterea , ut tollatur hue privatio Gratiae Theologica, sussicit, quod
tollatur alterutrum ex his duobus. Universim enim ut tollatur constitutum, in ficit, quod tollatur unum tantum ex constitutivis: v. gr. iit tollatili homo, sussiciet tolli solam unionem: sic ut tollatur privatio Principatus dependens a crimine pe
duellionis, sufficit, ut diximus, tolli solum
hanc dependentiam, quin tollatur carentia Principatus: sic etiam ut tollatur umbra, quae impoliat carentiam lucis dependentera corpore opaco . lassicit tolli hane depe, dentium , atque adeo lassicit, qirod destrua-Tur corpus opacum , Anamvis non prodibea trire lux ; in quo casti essent tenebrae, sed non umbra; ergo similiter ut tollatur privatio Gratiae dependens a peccato, sui; eit tolli hane dependentiam , quamvis non restituatur peccatori Gratia a cum autem dependentia ista lassicienter tollatur per condonationem peccati citra gratiae inhi- fionem, ideo peccatum habituale constituitur formaliter per negationem condonati
nis, non per privationem Gratiae.
enfii m. dilucide. In statu piIrae nata rae dari potest peccatum habituale, quin possit dari privatio Gratiae Theologica seu
dependens a peccato; ergo peccatum habi male secundiim se non consistit in hac pi vationi, sed in reatu formaliter constiti 'egationem condonationis, de latista rotat s. Antecedens patet. Qui enim iaua tu purae natiirae peccavit, non caret Gratia qua a peccavit. sed quia non est elevatus ad illam. Gonetus, ut virn hujus dissicultatis effirgiat, respondet, peccatum ira
pura natura esse diversae rationis, & tir portare non privationem Gratiae, sed privationem convel si is ad ultimum finem. Haec tamen responsio non solum est inaii-
nata, de arbitratia , sed etiam in emax, quia peccator etianus post peccatum ad
se convertat , potest non obtinere condonationem , atque adeo etiam sublata Privatione conveisionis ad Decim potest peccatum perseverare; ergo moralis persevet rantia peccati in natu purae naturae non constituatur per privationem conversionis ad Deum, sed per negationem condonata nis, aut satisfactionis.
X. Explicandum stiperet , quid sit pers
veralitia moralis peccati, seu reatus odii, revindictae, in quo peccatum habituale ne-
militu et Ad quod sciendum, liniversimi dein esse, actii maliquem perseverare m
9쪽
dentum pei inde se habere, ac si physice
existeret: sic tum, Matrimonium, Pr fessio Religiosa, contractus dicuntur pers verare motaliter, quoties obligant, perim de ac si physice existerent. Quia tamen peccatum actuale praeteritum tunc in in imatione morali perinde se habet, ac si phisice existeret, reddendo hominem Deo odibilem ac dis num poena aeterna, quando habetur negatio condonationis , & satisfactionis . ideo perseverantia moralia peccati, seu peccatum habituale dicitur constitui per hi, jusmodi negationes: sicuti quia votum prae-aelitum tunc in aestimatioue morali perim de se habet . ac si physice evisteret, reldendo hominem voti reum, quando habetur negatio dispensationas, vel adimpleti nis i ideo votum dicitur perseverare moraliter per has negationes. XI. Hinc habes, esse morese alicujus victus saepe differre ab esse physico: quod
ex eo constat, quia saepe unum peccatum,
quod in in unica cie physica, est in di plici specie morali, ut furtum sacrilegum, quod in contra Justitiam, & Religionem.& Phil. i. Et L ir. dicit, Fortunam amicorum conserre ad hominis felicitatem secundum esse morale, non secundum esse physicum, quia, ut interpretatvi Angelicus, in aestimatione prudentum ob unionem infectivam animorum amicus est alter ego, de bona unius amici censentur bona alte rius: sic etiam dedecus irrogatum imagini Principis in aestimatione morali censetur esse Principis. Quare esse physicum desumitur a re secundum se accepta , esse vero morale desumitur a re, prout est in aestimatione prudentum: dc ideo esse morale do finitur, ordinabilita, unius ad aliud iMxia vetulas praedemia. Hinc res, quae secum dum se non potest producere physicae alibquem eflectim, potest ponere illum mora. Iiter, per hoc quod in aestimatione prindentum possit ad talem essectum ordinari et v. g. peccatum, quod non Potest produc re physice poenam, potest illam ponerem raster per hoc, quod piudenter ad poenam ordinetur: sic pretium ex voluntate Principit ordinatur ad commutationem cum rebus venalibus juxta laxam impositam dcc. Hoc blaque pacto peccatum physice praeteritum moraliter se habet ut piaesens per hoc, quod in mimatione prudentum perinde reddat hominem odibilem, ac si esset phy-fice praesens; quod peccato convenit quo tingconjungitur cum negatione condonationis , lasa factionis; quando enim Peccato piae-
Objecto materiali Poenitentiae.
terito succedit condonatio, aut satisfactio, tunc juris regulas prudentiae non se habet ut praesens . nec est amplius ordinabiIe ad
odium Dei, & vindictam: unde illud esse motale, seu ordinabilitas ad hunc effectum deficit, deficiente illo physico, in quo iundatur: sicut Matrimonium, & proseisio Re- Iigiosa perseverant, mi inde ac si essent prinsentia relate ad effectus suos , donec su cedat irritatio . aut dispensatio, in quo casu illud esse morale cessat, quia ce stat id, per quod constituit tir, nempe negatio irritationis , seu dispensationis. Ecce quomodo bene intelligirur peccatum praeteriatum sub negatione con nationis, aut sati factionis habere esse morale constitutum physice per hujusmodi negationes, tanquam per fornos extrinsecas
XLI. 'ruic. r. Si peccatum habituale
constitueretur per peccatum praeteritum, de negationem condonationis Smul, & latisfactionis, sequeretur, quod Deus esset author peccati s consequens est abscirdum vi ergo de antecedens. Probatur sequela: Deus vellet peccatum habituale , seu perseverantiam peccati . vellet enim negarionem condonationis, in qua peccatum habituale reponitur: ergo Deus esset peocati author per hoc, quod nollet illud conis donare , quandoquiuem ex Augustino ,
Confirm Deus ess t author sui juris ad odio habendum, dc puniendum peccatorem; ergo Deus esset author peccati habitualis constituti per hoc jus in Deo, de
per reatum correspondentem in peccato iT.
Antecedens probatur, quia quodlibet Deo liberum est ipsi Deo imputabile , eliisque Deus est author, cum illud velit; sed hibi modi ius esset Deo liberum . quandoquidem posset libere cedere tali juris ergo
Deus esset illius aut hor. Resp. Argumentum solvendum ad Adve sariis , nam etiamsi negatio condonationis e set requis tum, & non causa formalis perseverantiae pecccati. adhuc qui vult causat seu requisium , ad quod praevidet secuti rum effectum, censetur velle etiam est cium: v. g. qui praevidet in ebrietate secuturum homicidium. volens ebrietatem cem. senu etiam velle homicidium; ergo si nefatio condonationis esset causa, vel requisi-uam, ad Quod consequeretur peccataim
10쪽
Quaestio I. Art. III. De Heraeo Habhuali.
Unetle, per hoc quod Deus nolit condi
nare, adhuc censetur velle peccatum habutitate: Quod si dicatur peccatum consistere in privatione Gratiae, etiam est libere volita a Deo; ergo adhuc in hac se, tentia difficultas est solvenda .
Directe dicimus, Deum velle peccatrpe severantiam solum negative, quatenus non vult illam tollere per coniti nationem . si Ut enim potest Deus peccatum actuale velle voluntate permissiua, hoc est non imp ditiva; ita potest Deus velle peccatum h hituale negative non condonando. Hinc non sequitur, Deum esse peccati auth
rem, cum non velit 'illud positive, aut directe, sed solum velit non tolli ex su Positione , quod fuerit: sic non :dicitur Rarti author , qui non vult cedere juri suo ad exigendam restitutionem, quia solum vult
fumim manere moraliter in ratione furti
ex suppositione, quod fuerit. In forma nego sequeIam. Ad probati
mem distinguo antecedense vellet Deus peris severantiam peccati negative ex inmotui die, quod peccatum fuerit, concedo; possitive, & directe. nego antecedens ,& cons quentiam. Verum quidem est Meum positive velle negationem condonationis, quae pe eati perseverantiam constituit: at non proinde postive vult peccatum habituale secundum id, quod venit in recto, & praebet fundamentem juris ad odium, & poenam, in quo stat malitia peccati, sed tantum p sitive vult id, quod complet ordinabilitatem peccatoris ad odium , &poenam, hii quod in constitutione peccati tabitualis verut in obliquo; quod non sufficit ut Deus ducatur Author peccati: sicut non sufficit, quod Legislator positive velit prohibiti
nem, quae peccatum constituit in obliquo, ut dicatur esse author peccati. Ad confia m. nego antecedens; ad probationem distinguo similiter maiorem; quodcumque Deo est liberum voIuntate positiuva, ponitur Deo authore, concedo oluntate negativa, seu non impeditiva, nego mi rem ,& distincta similiter minore, nego consequentiam. aliter diceretum etiam authorsu ti, qiii post furtum non vult cedere jurisuo: sicut autem non dicitur Author v. naufragii Angelus, qui non vult naufragium impedire, cum ad id non teneatur Ita nec dicitur author peccati Deus, qui non ra It illud condonare , seu impedire,
ne moraliter perseveret, cum nec tene tur Deus peccata semel posita condonare. XIII. Obiae.a. Ieccatum habituale con-Pars Am.
silueretur in recto a peccato phrace praeterito ,& in obIiquo a negatione condona.tionis &et sequeretur quod denominatio peccatoris esset denominatio extrinseca . quando peccatum non amplius physice mxistit, fi non sit condonatum i hoc autem videtur esse contra Triden. dicens, peccatum originale transfiindi propagatione ad O. renes , & inesse unicuique pioprium: qu modo autem posset esse proprium , si non esset intrinsecum. sed haberetur per den
minationem extrinsecam a peccato praeterito Adami nobis imputato e Ergo peccatum habituale eonstitui debet a privatione
gratiae nobis intrinseca, non vero a pecca. to praeterito non condonato.
Contam. primo, quia nemo potest dici malus, aut bonus de praesenti praesse , quia olim fuit malus, aut bonuv. quod enam fuit, & non est de praesenti saltem in aliquo suo enectu, pro nihilo reputatur: ergo peccatum praeteritum non potis
est denominare de praesenti hominem mocatorem, dc moraliter malum. Contam. t. quia peccatum est animae
macula, vulnus, mors; ergo est animae intrinsecum; aBue adeo per privationem inistrinsecam gratiae constituitur. Resp. nego minorem . potest enim aliquid physice praeteritum dare de praesenti deno minationem moraliter tantum intrinsecam:
se infamia praeterita reddit hominem de pr senti infamem, sicut Filius dicitur etiam infamis ob infamiam Patris; ergo poterit pariter peccatum phmce praeteritum sive proprium , sive Adami nobis proprium i
terpretative reddere nos inti insece macu. latos moraliter.
Neque dicas, quod si peccatum praeteriatum potest reddere hominem peccatorem de praesenti, etiam sapientia , vel gratia praeterita posset hominem reddere de praesenti sapientem, vel gratum, ac Dei ami-raim; quod nemo dixerit. Nam non omnia entia physica possunt parere essectum moralem , seu habere ordinabilitatem ad aliquem effectum juxta rosulas prudentiae. Infamia praeterita,vel patris infamia potest reddere hominem, vel filium
de praesenti infamem . At sapientia Patris non potest reddere filium sapientem, quia scilicet illa est forma , quae juxta regulas prudentiae potest ordinari ad denigrandum filium; sapientia vero non est forma, quae potest ullatenus perficere filium: sic etiam