장음표시 사용
31쪽
Novum ergo patrimonium, quod penitus a pecuniis publicis distingueretur, Septimi Severo. 8galium rerum perito, utpote qui fuisset advocatus sci, creari visum est congesto in unum quidquid ei pr0Venerat, praesertim ex magnis conliscationibus post cladem escennii Albinique Iactis, rationem priva tum constituit l), eodemque iure iisdemque privilegiis aciscum munivit 2ὶ Non autem diutiusquam patrimonium permansit ratio privata in familia Severi ita ut regno mox pariter adhaereret et tertio iam seculo duo bonorum genera habeamu8, quae post Diocletianum melius distinguentur, hinc bonalisci veterisque patrimonii publica, illinc bona rationis privatae usui principum addicta, quae hodie
apud nos bona coronae nominarentur. Tunc vero novae privatae rationi assignati sunt
1 Uita Severi, c. 12. - Dio Cass., p. 73, 16 74, 18. 2 Dig. XLIX, 14, 6, quodcumque privilegii fisco competit hoc idem et Caesaris ratio et Augustae habere solet.
32쪽
multi reditus qui antea patrimonio obligerant: inter quos hereditates principibus relictae, quae, dum bona caduca procuratoribus hereditatium laci l)attribuerentur, per aliquod tempuS novo procuratori hereditatium patrimonii privati 2), deinde autem, ut verisimile est, procuratori rationi privatae commissae sunt. Inde it ut post Caracallam nullus Romae aut in Italia procurator patrimonii appareat δὶ multi tamen adhuc in provinciis reperiuntur. Nonnulla etiam praedia ex patrimonio ad rationem privatam transiisse certum est, ut Sallustianos hortos fundum Albanum 43, hortosque Lamianos din. Bona autem damnatorum in principio tertii seculi ad procuratores novos commissa esse videntur 6 , qui
si C. Iust. VII, 54, Imp. Antoninus A. procuratoribus heroditatium fisci v 2 Wilm. 127M si M. Aquilio... a a census equit Roman praesci. r. Raυennat proc patrim bis proc. herea itatium latriris onii)privat i). Recte asseveravit Hirschsseldius contra Hengenium non duo esse numera, proc. hereditatium t proc. patrimonii, sed unum, quod tamen non diu permansisso Videtur.
3 Ultima montio in Ulpiano est sub Caracallain. Dig. XXX, 39, 10 Sed et ea praedia Caesaris quae in formam patrimonii redacta, sub procuratore patrimonii sunt v 4 Hoc enim coniicio ex Ulpiani orbis sub Caracallia Dig. XXX, 39 LM: Si vero Sallustianos hortos qui sunt Augusti, vel fundum Albanum, qui principalibus usibus deservit. Cf. Bulleti. elPost. , 1876 p. 115 ortorum Sallustianor imp. Se Alexandri Aug. in fistula). B b Lanciam Sillogo epigrafica aquaria n 36 ubi hi horti ad a stationem propriam privatam v pertinent. 6 Ulm. l278 a Q. Val. . . Romulo quo publico proc. ad bona damnatorum s l29 Claudio Iononi proc. ad sona damna
33쪽
utrum adiscum an ad rationem privatam pertineant, incertum est potius tamen contra Hirschfeldium crediderim inde a Philippo et Gordiano bona damnatorum sisco esse attributa 23.
2 C. Iust. IX, 49, 3-6 De bonis proscriptorum seu damnatorum), ubi semper fiscus nominatur.
34쪽
DE DIVERSIS RATIONIS PRIVATAE ET PATRIMONI PRAEDIIS.
Antequam praediorum administrationem explorem VS, enumerandae Sunt eae quarum memoriam habemu possessiones, quamvis saepius incertum sit utrum ad patrimonium pertineant an ad rationem privatam.
I. Rationis privatae comperimus fuisse praedia multa in Italia et Africa de quibus infra loquemur; nonnulla autem in Germania, Belgica Bithynia, Ponto, Paphlagonia l), Cappadociaque, quantum ex posterioribus documentis coniicere licet de quibus autem nihil fere innotuit praeter nomen.
t mim. 1293 Timesithous proc. prov. Bithyniae Ponti Paphlagon iae tam patrimoni quam rat ionum privatar um)... item vice Proc. patrim prov. Belgic ae et duarum Germaniar um ibi vico praesid is prov. Germansiae inferior is)... proc. ration um privat arum per Bolgic am et duas Germ anias . s C. I. L. III, 1456 :
Q. Tio... Aeliano. . . Proc. at priv. Prov. aur Caes. item per Belgicam et duas Germanias. - Animadvertas in reipublicae liberae tempore Bithynia pascua societati Bithynicae publicanorum elocata esse. v Ciceron. A sam. 13 9 et 5.ὶ
35쪽
II De patrimonio plura suppetunt omnium generum documenta. 1 Romae palatia, castra praetoria, horrea, aliaque huiusmodi aedilicia, de quibus Sermonem non instituo, ad patrimonium pleraque pertinulSSe con
2 Horti quoque fuerunt patrimonii, inter quo praecipuos habemus 2j. H. Argianos ab Argio, Galbae liberto dictos din. H. Asinianos ex Asinio Possione ad Augustum
H. Vaticanos 4j. e duabus partibus onStanteS, alteram quae ab Agrippina, lilia natu maiore Agrippae post mortem Caligulae, grippinae alteri post eam autem, eroni cesserat alteram quam Domitiae filiae Lucii Domitii Ahenobarbi simul atque praedia Baiarum et Ravennae ero abstulerat. H. Caesaris a Caesare populo Romano relictos. H. Domitianos, possessionem privatam gentis Domitiae quos postea Domitiae Lucillae I fuisse constat, ita ut partem bonorum eroni non tu Suc-
1 Inter multa exompla habemus titulum ad praedia Galbana, vel horrea Galbae pertinentem Bullest ueli Istit. 1885 ubi procurator patrimonii Caesaris apparet. 2 Seriem, quae sequitur, hortorum ex ibb opere desumptam esse Roma antica art. X, p. 292-373 monemus, cui nonnullos aliunde addidimus. 3 cf. p. 22. 4 Capitol. Anton. b Vopiscus Aurelian, c. 49 Seneci, D ira, III, 8; Dio Cass. ep. 61, 7 Sueton. Nero, 34. 5 Νibby. l. c.
36쪽
cessori, sed familiae, generi scilicet Domitiorum Calvinorum cessisse coniiciamUS. H. Epaphroditianos ab Epaphrodito dictos, Neronis liberto, quem Domitius interlacit. H. Lamianos forsitan Tiberio ab eorum po8SeS-sore Lucio Aelio Lamia transmissos. H. Lucullanos, quos interfecto Valerio statico Messalina patrimonio acquisivit. H. Maecenianos a Maecenate et H. Pallantianos a Pallante dictos. H. Pompeianos ex Pompeio ad Antonium Augustumque tranSmiSSOS. H. Sallustianos qui eroni forsitan Vacantes, obtigerunt. H. Servilianos sine dubio per conssscationem Q. Caepionis Bruti, unius e Caesaris interfectoribus acquisitoS. H. Torquetianos quorum apud Frontonem mentio
H. Varianos a Sexto Vario Marcello, lagabalis patre nominato S. H. Licinianos quos imperator Valerianus a patre adoptivo Publio Licinio acceperat. H. Antonianos. . Statilio Tauro ab Agrippina ereptos. δ' Hae nobis notae sunt imperatorum in Italia
t Ρleraque illa raodia numeraverunt iam Friodlandor Sitten seschichte, I, 234 II, 94 et Hirchsfeldius I. p. p. 24, cum notis.
37쪽
Albanum vel potius omnia palatia villaeque et praedia circa Albanum sita, per Antonium a Dolabella ad Augustum transmissa, que postea fere tota ad Ecclesiam romanam tranSserentur. Antium 1 ubi iam moratum esse Augustum vide-
Alsium quod Pompeii fuerat 23.
Baiae, Caieta, Capreae, Circei, Lanuvium, For
Lorium ab Antonino ad Marcum Aurelium transmissum ο) Misenum ubi plures erant villae, quarum una Caesaris, alia Luculli fuerat. 08lia, Praeneste, ubi fundi multi ad Ecclesiam transferentur Puteoli 5 Tarracina 6ὶ - Ρausi lippus Sublaqueum 7 . - Tibur TuSculum, ubi antiquas Luculli et Tullii villas ad imperatorem translatas esse Strabo resert 8 . Villa Gordianorum prope Romam, in loco qui hodie or Sapiensa, Por de Schiavi cognominatur. Villa Quintiliorum, Iratribus Quintiliis a Commodo
38쪽
Villa cuius nomen latet, prope vicum hodie Pratio cognominatum lin. Villa 2 cui adhaeret memoria Traiani Antonini quelii ad vicum La Chiaruces dictum haud procula illa Mamurrana quae ubi sita fuerit, latet 3j.
4' Sequuntur praedia in omnibus orbis Romani partibus dispersa In Asia, Syriae, Ponti, Armeniae et Cappad0ciae, possessiones habemus sunt aliquae in
Sardinia, Siciliaque εὶ in Belgica et Germania I) in Norico 6ὶ in Pannonia Ti. in Chersoneso, sorsitan et in Gallia 83.
Sunt autem multo plures in Italiae partibus, quas enumeremus licet: Ρraedia illa quae indicantur hac mentione in tabulis alimentariis Da ne Caesarem l .
Saltus Caesaris de quibus Frontinus loquitur 9ὶ,
dominicarum B 8 C. I. L. V, 7870 ad icaeam Da Procurator uoustorum nostrorum, clem aucenarius episcoepseos horae inserioris. - ΜOmm- sonius putat an territorium illud, hactenus amassiliensibus pos-Sossum, in manus imperatoris venisse an opiscopo Massiliensi adjunctum fuisse procuratorem quemdam principis v s Frontin p. 46, . otitia dign. oce. c. a Procurator rotprivatae per pullam et Calabriam sive saltus Carminianenses. Cf. Inscr. e οι. 2627 a Procurator regionis Calabricae s C. I. .,
39쪽
qui nescio an iidem sint ac saltus illi Carminianenses Apuliae et Calabriae, in otitia dignitatum memoratici hos tamen potius ad scum pertinuisse putavimus ij. Fundus Albanus, villae vicinus 2ὶ - saltus Domitianus 3ὶ - praedia Luciliana 43 - praedia Galliana bin; - praedia Galbiana vel Galbana ad Aventinum ita, in quibus erant horrea Galbae 6):- praedia Maeciana, fortasse per confiscationem Volusiano Maeciano iurisconsulto, Avidit Cassii fautori,
erepta 7 - praedia Statoniensi in Etruria 83:
- praedia Peducanea et Romaniana s). - praedia circa Polam in Histria sita, quae amplissima suisse videntur 10) fundus Antonianus, in via Claudia prope Romam situs, Ecclesiaeque Romanae sub papa Marco a Constantino concessu8, quem ROSSiu eumdem esse conjecit a fundum illum cuius aliquam partem praetorium Tusci appellatam esse Passio Alexandri indicat, ab Annio Tusco, patre Pescennii
1 Vide supra. 2 Dig. XXX, 39 8. 3 C. I. L. III, 36.
4 I. V. 6866 Fortunati Caesaris v ser exactoris praediorum Lucilianorum B 5 C. I. L. III, 536: Proc. at praedia GaIliana s CL Plin. H. ., III, 15, 116 Saltus Galliani qui cognominantur Aquinates. Qua praedia eadem esse ac illa qua vidimus ectioalia populi Romani Gallicana, Hirchsfeldius contra ΜOmmsenium negat.
40쪽
Νigri cognominatam et quem tu Antonini mauus, post cladem escennii venisse verisimile est 1 fundus ad Vada Sabatia in Liguria quem supra modum extendisse, oppressis senore vicinis possessoribus, Pertinax traditur et in quo per homines suos mercaturas exercere non aliter quam privatus sole
Is Multas etiam ligulinas in praediis imperatorum ex operum doliarium inscriptionibus ita esse comperimus quamvis plerumque locus lateat, nomina saltem iudicare operae pretium est Iunotuerunt osticina ausiana a Claudio ad Neronem Vespasianumque transmissa ligulinae Genianae a Tito ad Domitianum fornax Quintiana a Traiano ad uxorem Plotinam transmissa, quam Fabrettius ad quintanas suisse prope Labicum putat ossicina Terentiana a Domitia Lucilla ad filium Marcum Aurelium: labricae Bucconianae a lautiano ad Severum ligu-linae coanae ab Hadriano ad Marcum Aurelium; stglinae Ariminenses, quas iam vidimus I).