Jus canonicum universum clara methodo juxta titulos quinque librorum decretalium in quæstiones distributum, solidisque responsionibus, & objectionumsolutionibus dilucidatum cui in hac novissima editione accessit tomus sextus complectens Tractatum de

발행: 1742년

분량: 154페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

i8 Capnt II. De Regulis Iuris in sexto.

REGULA ILPosscssor malae s dei ullo tempore non praescribit.

tempore cognoscas.

3 Tos completum p. scriptionis tempus resciens rem

esse arienam, non tenetur eam restituere.

tis mala.

1 irer I. Quomodo haec Regula intelligenda Et quis propitus illius semus sit Supposta eκII. T r. a XVI. notitia praescriptionis ante Responsionem Notardum , quod per bonam fidem pro acquirenda praetemptione requisitam nil aliud intelligatur, quam proha existimatio sive crodulitas. qua quis prudenter credit vel judicat, rem . quam possidet. dc de eurus praeleriptionequaeritur . esse suam, aet. cam virgo caul. 34. q. I. Dicitur autem notanter Misenire, seu rationabiliter, nam qui in crassa vel assinata ignorantia id judicat, horam suem habere emendus non est, quia male, leu inique ignorat rem non esse suam,

sed alienam, iuxta illud PDI. o 8. Volvit inteliuere ,

ut hene ageret.

a Mala sues e contra ad propos tum ἰn ordine ad pra, scriptionem est certa scientia seu cognitio, qua quis stit, vel prudens existimatio aut credulitas, qua pruindenter seu rationabiliter credit vel judicat rem . quam possidet, ec praetcriboro vult, non esse suam sed ali

nam, ar'. c. n. dem eri . Hoc notatos Resp. I. Regula IL id dicere vuli , quod possessor

malae fidei, hoe est, ille, qui possidet rem aliquam , quam scit, vel prudenter eredit aut existimat, esse alienam, eam nullo, etiam longissimo di immemoriali tempore praestribere possit. Ratio datur eo M. deTν ost. ibi: quoniam omne, qtida non est ex ripe earum es, S nodali Judicio de imas, ut nulla vatiat isque hono Nepν emptio ram canonica quam cietilis. 4 Procedit Regula etiam easu, quo quis possessionem na sile incepit quidem, prudentes credens vel judiacans rem ine suam, postea vero tempore intermedio ad praestribendum per Iura requis to restit, vel prudenter eredit aut iudieat rem esse alienam: textu Haro cite. .dew oipi. ibi: Oportet , tit tiimae bis, inniati temporti parte rea habeat eonscientiam a lunae οῦ

3 Meus wret, spostum completum bona de tempus requisitum supervenit notitia, rem fuisse alienam; quia quamvis suerit aliena, tamen vi praescriptionis 1 gitimae postea facta est propria possesbris , ita ut eam non ut alienam mala fide, sed ut suam bona fide

possideat, consequenter eam restituere non amplius t heatur , sed ut suam in utroque soro valide ac licite r tinere queat. prout cum Glossa eommuniter recepta is e D. de Praescript. & e. Vigilantis. s. eod. vers nove ria. amplius diximus di plobavimus M. II. Tat. XXVI d. Haestri . a n. et . . .

ε Pariter procedit Regula in casu, quo qius statim ablattio, dum rem possidere incipit dubitat, an res sua. vel aliena st; quia talis bona fide ad praeseriptionem

semper necessaria caret, e . de Praescν1pt.

Non tamen procedit in casu, quo post possessionem Thona fide iam e tam dubium iupervenit; quia licet

in hoc casu induare teneatur de veritate . nihilominus donec de ea verisimiliter ec prudenter constet, posses, sonem At praeferiptionem continuare potest; quia Dpari delicto veIca aprilis es conditis pogdentis Iudita Reg. 6 s. de RI. in s. vi cu us Regulae rem huiusmodi quas suam, consequentet bona Me possidere potest. donec intra tempus praetcriptum appareat aliena, uti amplius declaravimus M. II. Tu. XXVI. de praescript.

Num autem ad praescriptionem non tantum fides a bona Theologica, sed etiam Iuridica requiratur, scisque non tantum ignorantia iacti, sed de Iuris excu- rset a mala fide, iussicienter taplanatum habetur Iu II. Tu. XXVI. an. ε . ubi vide, ne superflua fiat repetitio. Caeterum ex hactenus dictis.

Resp. II. Verus et genuinus sensus Regulae secum sdae, dc quidem in ordine ad malam fidem sequens est: Tiresis malae fidei, saltem theosirisae, id es, illa, qui

bitat , esse alienam, eam nutio etiam memoriali remis

re praescribere potes. Vel loquendo de bona Me r quisla , liquens : Nemo rem ahenom praescribere po- 'ies, η, ιιιο tempore ad ' emptionem de Iure requiF

esse suam , avi satiem ab initio possessonis non talitet. eam ese alienam , per Rationes et Iura supra' est gata pSolum specialiter Notandum, quod per Regulam 1o nostram. cc concordantia Iura allegata. eorrectae snt Leges Civiles, I. un. c. cie et M p. tran fνm. ἐγ s. di ima , I 2. In it. eod. vi quarum ad praescriptionem rerum mobilium triennium. Et ad immobilium longum tempus sumetebat. dummodo ab initio adfuerit bona fides. Et L squis, 3. s. I. c. de waes pr. 3 . se M. Moν. vi cujus ad praescriptionem longissimi temporis bona fides nequidem ab initio requiritur. Cottine sunt, anquam, hae leges, civiles, Et pro eorrectis, ac non amplius attendemdis tam a Legistis, quam Canonistis habentur. arg. e.M. de T se pr. ibi: tam canantea. suam ci lis. Et merito, quia nutriebant peccatum,t alliciebant ad illud, eum homines sub spe vel desdorio acquirendi praescriptionem rem quam sciebant ali nam . dimittere noluerint, seque continuo in gravi peccato perrexerunt. Cujusmodi Lex tanquam scam datosa, Et animabus damnosa a Iure non eo corriri omnino potest ac debet, te, tu Haro eis M. de F Icst. ibi: cum teneraliter omnι cooiturioni fit δεν gandum, quae ab quepectatu morraei nou potes ob ν-ri, praesertim cram in materia concernente lalutem animarum Iuris Canonici dispositio in utroque, tam Civis Ii videlicet, quam Canonico soro sit observanda juxta ea , quae dicta iunt in P aemio Lia. I. Decret. s. ra. n. 247. O se σ Nee juvat mala fide praestabentem longissimi vel is

immemoriale tempus; quamvis enim hujusmodi te pus ordinarie praebeat praesummionem Iuris, Et de Iure de bona fide, uti eum Glossa dc aliis bene obse valde docet Barbos ad hanc Regulam n.ε. tamen in casia, quo prudenter constat, malam fidem vel ab initio possessionis ad ruisse, vel intermedio ad praescimi nem requisito tempore interuenisse, prorius nil pro dess, capit. Viguanti, s. de moeripi. ibi: Quonium nulti antiquis ierim possesso hiarishq aem maia fidei possessorem. Et merito. quia eo gravius peccaminosa,

de animabus periculoia est malae fidei possesso, quo longi

22쪽

Regula III. sine possessiohe pr&scriptio non procedit, is

Pintἰo it repore suerit protracta, au. c. .d consuet. ut proin mala fides potius in mestri ione longissimi. quam ordinarii temporis per M. Canones tuerit rem

venda . uti hene oblemat innus in hau Reg. m .ε. dc Bath. incit. e. n. n. s.

ra Ceterum bene Notandum, quod bona siles possudenti rem alienam, in foro externo semper prisum turi nis probetur contrarium , uti bene advertit Glos. si communiter recepta in e. Si ditigenti. t . de πιρνφt. vos hora Fides. L. Veritus, 2 i. g. de vistat.

juncta Rig. 4 .I in ε. Praestimi ιαν θη-antiis c lacti scilicit de injusta mi essione rei aliense, non Iuris

tibi sismia non m attir , ae cap. finat de praesumpl. vi cuius quivis praesumitur honus , donec probe

tur malus.

Is momodo autem, seu quibus modis ec mediis probari possit mala fides postident is rem alienam, prinseta traditum habetur Lib. II. Tir. XXVI. a utim. 8 . Solum notandum, quod cum iuxta dicta n. ii. in

praeseriptione immemoriali. vel longissimi praesum-rtio Iuris de de Iure de bona fide stet pro possidente , mala stis illius non nisi illis modis proba i possit, quia hus aliquid probatur contra praesumptionem Iuris, Ecde Iure iuxta GloK. communiter receptam in Q D qui fidem o. de S UM. de bene is baae Reg. Iae. sis. obseruat Barb. Quaeritur II. Utrum detur Exceptio seu fallentia rη circa hane Regulam ρ Res Iuxta aliquos inveniri aliquam cap. Flacuis, x. de Praescri . ubi Episcopus t eum a se ad fidem conversum triennici praetcripsi contra alium Episcopum, qui monitus locum eonvertere neglexit. licet Episcopus praescribens ab initio. Ec intermedio tempore optime sciverit, locum non suae, sed alterius esse Diaxesis, e sequenter in malasdeconstitutus suisse videatur. quamvis alii hune spiseopum a mala fide. etiam ab initio possessionis immunem dicant. dc ideo in hoc casu sallentiam esse negent eo quod specialiter constitutum si a Iure savore sdei. ut in hujusmodi casbus talis Praescriptio seri queat,

indeque etiam ita prescribens authoritate canonis ex eluetur . uti bene advertit cis . in canon. Huit, i.

eo. I 6. q. I.

REGULA III

Sine Possessione praescriptio non procedit.

s Non irem naturalis. Io Ad praescriptionem ereum inereporaliam requisietinis, s eis quas possesso. t Vretis sensus Rusia quis ει

II Deet ratis Iustis eri sis -sqq. 4 Tura δε vos na remissi . , π πRe Regula eoneordat eum L.Me posse ηe. 26. XI fide inpit. ἐν Map. dc auxia Barh. Hen. I. ex eadem desumpta est. ibi: Siae possessione usaeviseontiuere non pores. a QMaeritur 1. Quomodo haec Regula intelligenda, Et quis genuinus illius sensus si ρ Ante responsonem pro faciliori intelligentia hujus Regulae breviter recapitu lare servit, quae Al. 2.ris. II. ae ea a Nweg-γνυμι. s. I. jam dicta sunt, quid di quotuplex sit possesso . Haec squidem rudita ibidem dicta, est rei corporalis detentio concurrente eo oris, animi de Iuris adminiculo: dum nempe quis rem naturaliter non tantum de tinet, sed eam detinendi etiam ius de animum habet. Quae definitio tamen Possessioni eorporali de civili semul sumptae duntaxat competit. 3 Selendum namque, Possessionem aliam esse naturalem seu eorporalem tantum squam alii etiam possessi nem iam appellant) aliam civilem Iuris tantum ratiam naturalem seu corporalem dc civilem seu Iurissimul. Possesso toralis est ipsemet actus possidendi, seu ac dialis detentio rei, qua quis animo simul dcco rore rem detinet. atque rei ips praesens exisΗt, velialtem res in eius conspectu est. ι- PossessoCivilis. seu iuris tantum . est . quae ha hetur iuris admini lo, Ec de Iure solo animo conti nuatur: prout si, quando possessor nec est in re. nee res in e spectu illius. uti eontingit, si possessor arebus luis sne an mo eas deserendi ad tempus corpore dist ira canon. Anael. Reiff. Tom. VI.dit: huiusmodi enim east, res rem suam corporaliter non possideat, eam tamen civiliter, ae de uropos.sdet, cum animum es ius possiemonem continuandi habeat, L lice/, C. de aequiri PMeg. Possesso naturalis seu corporalis, S Civilis seu Iu- s is simul. est quando utraque smul concurrit, ita ut quis rem aliquam non tantum corporaliter actu polii deat, sed eam possidendi etiam ius oc animum habeat: quae possesso semper austa est; eum econtra maestionaturalis tantum etiam iniusto invasori competere pol-st. Hine iuxta eis hier Tegesso narinatis tantum . plurimum facti. se parem HI κ IJινis diciιὰν habe 8 rTsesso e illis Datum μανιmum Juris, is parum focti habet. Possesso irio notur Ias ἐν δενδε μιI murimum fisi is, Iustis habet.

Praeter praefatas assertur a Doctoribus adhuc alia s sessio, quanici Iset a dicunt. estque illa, quae acquiritur ex mera dispostione Legis, consuetudinis, aut statuti absque alio actu eorporis nostri, Arg. IAE

mores. 34. C. de Uscop. O Grais. Porro quamvis definitio posses onis, di dicta hacte- γnus de ea potissimum intelligenda snt de possessione rerum corporalium, eum incorporalia proprie non ponsdeantur, e Cum Ecclesia, 3. de cavis sis. tamen incorporalium ec spiritualium datur quas possessio. I. ait Haetor. 23. f. Ex quisus eatio mire. dc Loquit, is pr. f. Si semis. vias. quae qaas possessu idem in rebus imcorporalibus Et spiritualibus operatur, quod possesso vera in rebus corporalibus; cum etiam pro tuenda incorporalium postessione extent interdicta. LI. s. g. utipos ritis, ut proin scut in corporalibus tae vera, se in ineorporalibus sine sopsessona praeseriptio non procedat. Quibus praenotatis iResp. i. Ad quaest. num. a. postam; Regula III. gintelligenda est de posse Ione tam naturali quam ei si , ae etiam quasi possessione taliter. quod ad inchoandam prescriptionem rerum corporalium requiratur posisessio naturalis eccivilis smul: ad eontinuandam vero eandem iuste eaeptam sufficiat sola civilis, non item sola naturalis: ad praescribenda vero incorporalia sussiciat de requiratur qtio possis. Ita Closa communiter recepta in hanc Regulam vos. Sive . ari let. Licet. 4. c. de aequis Posses. ubi dieitur: Lot possesso dc consequenter praescriptici nuda animo aequiri non possis. ω-men suo animo resineri Iete uti de secundo hujus comelus is membro exemplum supra num. 4. adduximus

in discedente a bonis tuis ad tempus cum animo illa retinendi.

C et Quod

23쪽

io Capnin De Regulis Iuris in Sexto.

s Quod oro sita naturalis. stu corporalis possessonee ad eontinuandam praeseriptionem iii Moat, patet eae dictis de discedenti Regula II. tibi clare probatum est, quod lὶ intermedio ad praescriptionem requisito tempore notitia rei alienae interveniat, consequenter na siles desinat, de possessio civilis esse cesset, praeseriptio non amplius eurrat. io Ad praescriptionem autem rerum ineorporalium sus-ficere dc requiri possessonem quasi talem patet ex Iurisbuq n. s. allegatis. Qua responsone praemissa. a Res p. II. Genuinus sensus Regulae est e Sine posses;

ire naturati iv citiis ima sum a mescriptio rerum eo peja Irtim inchoari non potest: peream tamen rite incho

ra , sua civiri possessaeae coni in νι i nosci potes rems ste peν Jura praescripto. ad priscripti em meis rerum incorporalium re fritur is, 1 Ulair quos pessis delira tempere continuata. Patet responso per Jura hactenus allelata; cujus ratio universalis Ec principalis est: quia praeleriptio principaliter fundatur de aedificatur super possessione, au. I. Usca O, 3. g. de Usucap. ergo scutnon datur aedificium sine sundamento ars. c. venios I9.dὸ Nebeso juncta I. Egi 26. m. .de Except. rei Judicatae, ita si ab initio non ponitur, vel intempestive aufertur, aut amittitur possessio, praescriptionem eorruere necesse est. Hi ne univerialiter insertur, quod qui rem aliquam possdere non valet, praescribere nequeat, quia deest praetcriptionis iundamentam, Possesso nempe.

Declaratur Iuris Exemplis : Ne enim quia Laici ianon positat possidere loca Resistola et Sacra, L qui

serim. praelata jura dc loca sacra praescribere non possunt, tum iuxta Regulam s. De possc ne praeseri

non precedat . .

Sie pariter quiajus resstit di impedit, nequis aequi- tarat possessionem rei ad usum publieum deputatae , ta . stuminum, pontium, viarum dic. praescribi non possunt, eis populus eis uti deserit, ara. I. viam fidei aptibi similiter, quia liber homo possideri nequit,au. I. qui timuersas, 3 o. g. de acquir. possess. dc Leam

his edes a s. eod. etiam prete tibi non valet. Hine Lus capionem, s. g. de usucap. dicitur: υβι pronem ναμ pitii res corporales exceptis rebas sacris, sanctis, pti-blici, postili Romani, is cilitatum, item Aberis iam Autis. Plura Iuris exempla adducit Barbosa in hane Reg. ex quibus clare patet, quod, ubi possessio deiscit praetcriptio fieri non possit. Caeterum quomodo probati possit possessio rerum: item quomodo acquiratur, 3c iterum amittatur. pleis ne declaratum habetur Id. II. Tit. XII. δε causam sus θ' propriti. s. q. s. 6. O T.

REGULA IV.

Peccatum non dimittitur , nisi restituatur ablatum.

3 Pre ierba : non dimittitur , intenuit in dimi Aisas culpam D paenisis aeto nam coram Deo. 4 Taenas rimiles remittere possunt Primipes.

o Rotitutio ab Heredistis facta non sumat desum Bum . nisi eam mandateris r nec amisso it Itis nocet eidem. mlhare dictum: restituam, ne anima in pu gat e a pati debeat, ridendum. a Ses fur esectio eamra hae. 9 Torstin fauentia ramo Regulam, quae Ianet eausa a rusistitione excusantes. io Enumeramur 'clarae caώμ.

1 T TRe Regula desum; tur ex Epistol. 64. S. Augu-I stini ad Macedonium, de reserue cap. I. O . q. 6. ibi: Si res aliena, 'opter quam putarames, cumsteddi pos, non redditur, non arisin paenitentia , sed Moitur 1 si autem verac ire agitur, non remittitur periscas m , nisi resistiaruν allatam e sed . ut dixi f eo Liui potes. Plerumque enim qui aufert. amistu , friatios parirndo malos, is ipse mati vivendo: Bee Hi diabet unde re uat . . x meritur itaque I. Quomodo haee Regula antelligem dat di quis verus illius sensus st; Resp. I. Eam non de quovis, sed de solis peccatis contra justitiam, in juste auserendo. retinendo, vel iniuste damnificando commissis intelligi, quae non dimittuntur, nisi iniuste ablatum vel retentum restituatur. vel damnum iniuste causatum resareiatur, vel si physica aut moralis in possibilitas intervenit, id quam primum fuerit poss-hile. praestandi sola habeatur voluntas. Ratio in t iatu citato allegatur; quaa, F ν ἐῶ potes, ἐν non re disnν, non et1ιaν enitentia . sed fingitur. Quod item intellige de eo, cui quidem hie dc nunc moraliter vel

physee impossibile est restituere, Mi damnum reser cite , voluntas tamen id iaciendi deest, quando potu rit; quia praesens physca vel moralis impossibIstas

iuxta communem tam Iuristarum, quam Theolog rum sententiam non extinguit . sed tantum suspendit obligationem restituendi, quamdiu impossibilitas durat . Cum res semper ci met ad Dominum suum. Per verbum autem, neu simittiso, intelligitur di- smissio tam quoad culpam, quam ei annexam paenam aeternam in materia gravi eoram Tribunali Divino, ita ut etsi quis de peccatu iniustitiae meniteat, illudque confiteatur, ec firmum propositum id non amplius perpetrandi habeat, tamen nec milpa, nec Pam eiisdem annexa remittatur, nisi restituat, vel Mi de iacto non potest. snceram voluntatem testituendi habeat. iod idem de injuste damniscante intelligendum quia verbo resistitionis venit omnis utilitas actoris ter eum Priet, gr. f. de Vob. sis. dc amplius patet ex M. V. Tis. XXXII. de I virus , damno a Io. , Dicitur tamen notanter: coram Tribtinasi Dravo ; 4 quia paenam pro peccato injustitiae in foro debitam a Iupremo Principe, vel legitimo Magistratu pro iusto arbitrio penitus remitti, vel moderari pone, indubitati juris est, au. I. Hoeeps , 33. f. de legibus. Pr xi dc eonsuetudine, quae optima legum interpres est: ubique consrmatum. 'Resp II. Proprius sensus Regulae Iv. sequens est, s Peteorum inisse ferendo, detinendo tes damηificunda

a ternam dimittitis, ni , Mi p. ile: es . νestituatur ablinum, vel res ei αν damnum imose Ulatuis; atis ubi immis biduos ph sales misistis ades, sincera ira pris fanda munias ad e, vel Lia δε cistis excuset. Solus

hic ex se perspicuus est, et ex jam dictis patet.

Solum addendum , quos reatus culpae Spaenae non fidi mittatur, nisi ipsemet iniuste auferens, vel dammmeans, dum adhuc in vivis est, restitutionem, si potest, per se, vel alios faciat, aut ut de luis fiat, demandet; consequenter non suffetat. nee illum a reatu culpae vel paenae liberet etiamsi haeredes illius. ipso prius non mandante vel decernente , aut commi tente eam praestent. Quamvis enim hi cognita insulte ablata in natura vel aequivalente, absque ulla tintat

24쪽

Regula IV. Peccatum non dimittitur dici M

ineommissione restituero. di damna latuste illata et

sarcire ipsimet teneantur: tamen si id abnua mand to vel commissione testatoris 1e ipse, uti tenent in . faciunt. per hoc defuncto nullatenus prosunt, nec p. nas purgatorii cubi materia levis est) tollunt vel minuunt, multo minus a pamis aeternis. ad quas in m teria gravi statim damnatus est, amplius liberant. siacut econtra eidem nee in minimo nocent, nec liberati nem e purgatorio retardant, s desunqus in vivisas hue edi istens restitutionem debitam rite demandavit haeredes vero eam facere culpabiliter omittunt, uti mih D. Thom. quia b. s. art. 3. cum aliis bene docet

Ek quo bene infert Strein. ad hane Regulum a. s. rbdendum esse vulgare illud dictum haeredum: debeo. vel volo istud aut illud a patre . matre , vel fratrecte. injuste ablatum restituere, vel damnum iniuste iulatum resarcire, ne alias pati debeant in altera vita . Vel enim desunctus in vivis existens demandavit debutam restitutionem, vel non: sposterius, paenas illius

imminuemen tollent, ei; amsi restituanti s erius,

non nocebunt ei, sed sibi solis, s restitutionem facere

ex parte, vel ex toto culpabiliter negligunt. 8 Nec obstat huic doctrinae e. in Atreis, 3. de Raptor has , ubi Papa uult compelli haeredes ad compeniati nem damni a defuncto illati, tit se a petrata male i lia ferari ; quia verba haec mendosa sunt, cum loco ve hi taleat in singulari. legendum sit, mirant in plurali, quatenus non deiunctum, sed haeredes assciat, qui damna per defunctum injuste illata resarcire ita tene tur, ut, quamdiu id non praestant, a peccato liberari non valeant, uti bene advertit Bar hos ad hane Tu. n. 8. huncque sensum juxta originale . N antiquiores codices veriorem iudieat Abbas in cis. cap. in Arem , n. 4. Vel s verbum vastat in sngulari defunctum assciens aecipiendum contendatur, non directe, sed indirecte intelligendum sit. id est, non quod restitutio hemredum directe iuvet deiunctum, & a peccati paenis liberet, sed quia indirecte ei prodest, dum per iussa-gia. preces ex oblationes, quae in sepultura Ecelem stica qua deiunctus interim privatus erat) pro eo seri

solent. eidem succurritur, ut citius arena peccati in purgatorio sustinenda liberetur. Barb. Nauar. Stulta. Ide. cit. Ec alii. Quaeratur II. An etiam 3 dE quae sint Exceptrines saut fallentiae eontra hanc Regulam quartam 3 Resp. Eas eontra verba Regulae nude sumpta esse tot, quot sunt causae excutantes a restitutione. De quibus etsi ex professo tractent Theolosi, nosque de illis etiam in Theologia morali satis egerimus Tν 9. dis. q.6. tamen ea majore dilucidatione Regulae eas etiam hic alteiri eviter apponere bonum visum fuit. Prima causa a restitutione excutins est impossibit, totas physica; ratio est . quia nemo petes ad Duossibilo Agura. Reg. 6. de Reg. ων. in 6. Meunda: Si restitutio sne damno multo graviori. quam laesus sustinuit, v. g. in fama, vita, membris, bonisque fortunae sibi, suisve inserendo fieri non po

Tertia: Si is, cui restitutio facienda, debitum voluntarie & ultro remittat, arg. leg. In remanaala a l. c. Mandati.

Quartae s dilatio restitutionis in magnum honum ereditoris etait, ut dT in casu quo ipse pecunia, vel alia re restituenda in tuam perniciem, vel gravius damnum esset abusurus. Quintae s quis cedat bonis suis. donee ad pingui rem sorinnam venerit, L Cam o Lisa diau, 7. c. quilonis ced. mg. . Maeta: ti in damno dato nulla intercessi culpa the logica, in foro interno nulla restituendi obligatio es, ata. can. Erat aarem, d . 4. Ex amplius diximus Id. II. Tat XXAVI. s. a. ubi etiam, an di quando in foro externo restitutio obligatoria si ob damnum ex culpakψi vel levissima. Septimo: ponunt aliqui casum praescriptionis, uti patet ex Tit. de Praeferim. Quibus similes causas alias plures reperire in apud Theologos.

Peccati venia non

pae , Orannexae panae aeternae: vobis, Dis cotis recto, idem sonant, ae nisi pannema. et Aliqui etiam da pecoro venian Regia is intelli

rata impunita refinquuntur.

4 Verus se as Rutilae quis rs Soliuntur ofectiones, O M. a i Uaeritur, quomodo haec Regula intelligendaPS g nuis verus illius sensus sit R. Der Veniam ;n hae Regula intelligi veniam c ae praesertim

mortalis, & paenae aeternae a Deo infligendae r non vero veniam paenae temporalis perIudicem in sero metemo infligendae. Per verba mficoHecto, autem non

intelligi idem, ac paenis in foro extemo suffcienter, de iuxta exigentiam delicti jam castigato de punito, sed prout idem sonat ac nisi paenirenti, dc peccatum derelinquenti, indeque se corri senti ex correcto existenti. Glossa in hane Reg. mery Peccari venia. Barbos in eandem n. I.4sqq. Strein. num. I. Dymas ilia

qui cum aliis bene advertit, hanc Regulam multum concordare cum praecedenti, ita ut Deut juxta illam peccatum contra iustitiam commissum non dimittitur nis restituatur ablatum, ita universaliter prorsus nullum dimittatur peccatii n. seu venia illatis quoad cul-ram ct paenam aeteream annexam tribuatur, nisi v

datur nisi correcto.

re paenitenti. εκ emendandi propostum sellum expli rite vel implicite habenti, sicque correcto; ut proin

per nulla quantum vis multa A magna opera hona o tineri valeat venia culpae mortalis , ex paenae aeternae armese, nisi etiam accedat paenitentia, id est, pers Iaeontritio . vel ultem imperiecta seu attritio cum absolutione acramentali: prout certum est a d Theo logos quoque, inter alias rationes etiam illam eum S. Thoma p. 3. q. s s. ari. a. asserentes, quod cum ho mo . committendo peccatum, propria voluntate a Deo summo dae infinito hono si aversus , sine omni propriae voluntatis motione, di mediante Da nitentia ad Eum conversone gratiam & veniam ad Eodem non

recuperet.

tatendunt aliqui Regulam etiam ad peccatum v, aniater licet enim istius venia sine contritione, Ax sacramentali absolutione obtineri valeat aliis mediis, tamensula S i tin aliqua saltem averso a Lege Dei . de inordinata eonverso ad creaturam est, sine mitentia saltem virtuali in hac vita non dimittitur, uti cum

Caeterum quod verba nis coriecto. intelligenda s t, ae Λ paenitenti. Ecnon, ut aliqui volunt, nismenis Iuris in foro externo sufficienter jam castigato . ac propterea correctio, etiam inde patet; quia uis meditemo ad vitandum scandalum etiam disponente Iure ab Ecclesa saepe relinquuntur peccata impuni ta , daturque eorum venia totaliter non correctis, ean. Deniquι . . 4. ean. in constitueretur. a 3. U. 3 . can. ecitdum

25쪽

Caput II. De Regulis Iuris in Sexto.

4 Resip. II. Proprius sensus Regulae eri sequens: TOLAH peetati saltem mortatis . Or sese aeternae annexaemenia seu remisso datur, nis veri paenitenti, id es, perisitim coerritionem . HI saltem perfectam sevi Misi iionem una eum Sistramento paenitentiae babenti, indeque correcto. Patet sensus ex dictis.1 Huic sensui Regulae non adversatur, quod contra necessitatem paenitentiae objicitur exean. . dist. ubi Papa rescribit, eos. qui in Quadragesima diebus D min eis carnes comedunt. di usque ad meAiam noctem commessationes protrahunt . , at hae eo uetudine aeterri non m sunt, eam venia suo genio esse relinquemdo . ne ferre postres exi ante ergo insertur, etiam s- ne eaenitentia obtinetur venia a Relpondetur enim, textum hune non est ' intelligendnim de x enia culpae .ct annexae paenae Divinae, sed de venia paenae humanis lexibus constitui in foro externo infligendae, quae mantis mali vitandi causa quandoque emittitur,ue perea rem illam inducens permittiture. Schisma, e . 24. q. I. Clos. in eis. ean. Strein. in hanc Rea. n. s. Pariter non obstat communiter oblici solitum e. quia s idom. ς de Tae . Remisi. ubi Papa dic t eos, qui satentur, se a criminibus abstinere non posse, tamen admittendos esse ad consessionem, addita ratione, quia ait. Aeet non fit vera himsmodi paenitensia, admi tendis ramen est eistim eonfesso ; ergo inseretur. etiam mne vera paenitentia datur venia& remisso: Nam comtra est, quod licet Papa hie etiam impaenitentes & im dispositos ad consessionem admitti mandet, minime t men velit, ut ad consessionem ad mi is sne vera mentiarentia, di emendationis proposto absolvantur, sed ut ea sone consessionis charitativis S servidis adho rationibus ad veram paenitentiam inducantur: uti eum communi aliorum bene advertit Barb. incis. e. quod quia dem , patetque ex ultimis verbis huius capituli, ibi eis, sis salutaνibus monitis paenitentia induenda.

REGULA VI

Nemo potest ad impossibile obligari.

a Iri, sebiti aliud est ἁρ factor ahadde uis. 4 Quid sit impri latas Facti. 1 Et quid Iuris ρ

g. sistis . , quod De dispensatisne vapae fori η

' i t am plures aliae Iuris vilis leges correlIrandent,

quas catat Barb. Meten. I. unde antiqv vernas: Ultra pose meum neu me lex rusa coerit, ereputat esse retim, alli totum eo pereou.

α Quaeritur, quomodo haec Regula intelligerula 1. ccuuis verus illius sensus se e Ante relponsionem line eum, cuia & quo plex st. ac dicatur ampo e . Impossibile ut sic dicitur omne liud, quoci inspectahumana potentia a nullo fieri potest, sue quia n turae viros tran cendit. D . continuita IV . s. Mud , a de Verb. Dbtim sive quia a Iure naturali, divino aut humano prohibetur . seque moraliter fieri ne quit . t. Filius , I D in fre f. de Condam. Instuat.

, Huic defin t oni consormiter, liret variae species m possibilium reserantor a Glossa &DD. in hanc Regulam. tam n ut bone Observat Bar sa loe. ω omnes eommuniter & principaliter reducuntur ad duas sp eios . videlicet ad impossibile de Facto . seu naturae r& ad impos,bito de iure, seu ad impossibilitatem fa

possibilitat explicatur. Uti enim Philosophici Ihe logi d; vuunt impotentiam in physcam & moralem ese Legistae statuunt impossibilitatem Iuras di facti. Impossibile, seu impossibilitas fisi quae etiam im- possibilitas naturalis seu naturae uicitur) est, & dicitur, quando cons ratis eircumstantiis loci, temporis, viribus. Dcultatibus personae. naturaliter loque do , absolute seri necuit; uti respectu cujusvis hominis est digito tansere caelum, Mem aut lunam detrahere. mortuum retuscitare e respectu infantis gravissimum pondus portarer respectu ciliteras legere, s. si1-p6s uir , ii. Iesu. de iAuru sipulae

Impo bile rigiis dieitur. quod a Iure . seu lege snaturali, diutina aut humana prohibitum, honeste, di secundum bonos mores ficti nequit; hinc I. Filius, quiis di eoηdition IVir. dicitur: quae DBis Iaedunt pieta

sam. n. 16. quod Impti uirasIuris is fassi aequipa-νentur Bartol. in Leontinuus , s. Inspiciendum is de

Misb. OME. n. a. Porro Iuxta eundem Fagn. in t cam M ars, de aeta- re is quai I. num. 3I. etiam ea, quae pendent a Toluntate Principis. ω eoncedi non consti erunt, reputamur

infra imposilitia, dra. Lam vitianum, alias incipite Africanus, 3 s. s. . f. de Ietatu I. ct ibi Bart. n. a. Item illud impossibile eenseri, quod fieri non potest fide Iure communi, sed tantum ex Dispentatione Papae. Fag. in c. de inis, de despons impia. n. 4a. etiam notat Glos. in I. contintius, vers RM , st. de

Ferb. Obtig Innocent. ine. Fo,His, s de caus Pulsess. ἐγρνο κι. His praemissis Reip.L Ad quaestionem n. a. postam: Regula im steligenda est de utroque impossibili, ita ut vi illius ad id, quod de iacto . vel de iure impossibile et , nemo

obligari possit neque per legem aut constitutionem rean Nautem a. dis. 4. ibi: Erit autem lex honesa . Pusa, pti m . nec per praeceptum nee per sentemtiam, nec per eontractum e. . ri Pactis, nec per T stamentum, I. 3. g. de cond. ω Dem 'ν. f. possibDIis, tune a I. si quis in uinos, irr. s.'. ff. de legat. Immo nec sui ipsius oblitatio ad impossibile nee de facto valet, uti montes aspium ultro in aerem deferre , ais. I. eum haeres s. r. f defata Id. nee ad impossibile de rure, I. Inteνsiptitantem. 83. s. Sacram. cc Lystimur, 3s s. Dem, F de Vob. Oblis. Reducunt aliqui, ut Dym. in c. Sofratarus, ae e- o

26쪽

Regula VI. Nemo potest ad impossibile obligari. adi

s, eis, B. I. ad impossibile de facto etiam illud, quod ridem absolute fieri potest, itantinnis aimmacumiruultate. Verum licet haec ordinario excuset a lege humana communiter lai perdicta in Regula IV. tamen, quia ablolute impossibile novi est, ec ad id quis seipsum obligare, atque ob graves, praeiertim publicas caulas per legem di praeceptum a legitima potestate obligari potest, haec impoli ibilitas ad hane R gulam spinare non videtur. Hinera Resp. II. Verus di proprius semus Regulae hie est: Ad impossit is defcto Dei de Iure a)mo IV νιμιο . qae μν Iegem , vel 'ac tum , neque per sensentiam Iisicis, aequo preri mentum, neque per pactam vel

eontractum, neque pνomio melantare. per Iura citata:

& Ratio est; Tum quia omnis obligatio tendit ad aliquid dandum, praeliandum, s. I. Insit. de asson. quae autem impossibilia sunt, dari dc praestari nequeunt ;ergo. Τum quia, uti bene discurrit Strein. ad haae Reg. m. I. Omni legi peculiare est, ne primae Regmlae, Divinae videlicet, sit ditarmis, conli uenter ut si missibilis, di honesta ex illat, cis .ean. Erit aurem a. d. t. ae ne hominibus praesertim impiis Measionem praebeat turbandi & querulandi, si lex vel praeceptum ex aliqua ratione impossibile existat. II Notanda tamen disserentia in praedictis, videlicet, quod si conditio impossibilis adjiciatur contractui, istin taliter vitietur, di irritus evadat, s.fimmobilis tr. IV t. d. latis A siptitar. ibi e fi imposivi, conuitio a Iualisa hus adiiciatur, niI vatit sipisario . cum eam cisae a GIdis uiciem. raris. Si vero in Testamento vel Matrimonio apponitur, utrumque propter specialem Iuru ravolem valet, dc conditio pro non adiecta habeatur, I. Reprehensenta, s. C. ue D ia. dic daeonaar apposse. nis loquendo ue Ma r montob appositae sit conia it in contra iubilantiam niat. D nonii; tune enim etiam iptum matrimonium in .alidum & irrit xlaret, textu Ea o et t. c. . deca ιdιt. ρη . quem per extorsum retulimus Id. M. Tit. V. de Gadis. Oppofp

Contra Regulam di sensum ipsus communiter obji- is ei, di per modum Exceptionis poni iolet primo casus , quo quis iecti gat ad damna dc perieula ex casiabus fortuitis eventura, quae Obligatio tenet f. quisfo ruitis, ε. c. de Fignoras. Oct. cuin tamen impodibile sit evitate caIus fortuitos. 5ed respondetur, intentionem contrahentium non esso evitare catus sortuitos, sed i

lummodo 1e obligare ad sustinenda damna dc pericula inde provenientia, quod est possibile. Strein. hic a.ε. Rch. ibid. n. ra. qui ambo bene addunt, in conventi ne de hu ulla ciuicas bus fortuitis tantum comprehem di ea lus evenire solitos. non vero imolitos ac u luetos. I. F. Hus, 33. s. . f. de conuis. Em . Secundo Haeres tenetur solvere legatum m Rep r4hhea tactum ad opus lege prohibitum: Istimam,si. f. d. Veis. Oligat. ergo datur obligatio ad impossibile Sed Respondetur, in tali casu legantem non censen Vo luisse legare, quoa lege prohibitum, sed permissum est, non recordanio. vel ignorando, quod lege ita tutum habetur, nec mirum, si in miterae huius vitae statu mentis imbecillita subinde aberret, arg. De. Hac consultissima, 8. c. qtii VPsamaritim facere 'g. Streis. hie n. o. vel dic, Regulam in hoc Exceptio em pati

REGULA VILPrivilegium personale personam sequitur & extinguitur

cum persona.

s ι, ad haeredem non transeunt.

2 Quaeritur I. Quomodo tae Regula intelligenda ρ Et quis proprius illius sensus iae Ante retponi onem no tandum , juxta jam diei, Lb. V. Th. XIGIII. de Frim titiis , s. I. num. i I. Privilegium aliud esse Reati, aliud Tersonati. Illud est, quod directo de immediate ipsi

xei, alicui loco, dignitati, o scio, causae&c. vel ra, tione ipsius conceditur, ac propterea tempore, quo durat, eidem adstringitur, M. Imperatores, T. f. do Pallis.

3 Personale est, quod immediate ae directe soli alicui

personae, de ratione illius, v. g. propter singularem ipsus experientiam, doctrinam, virtutem, fidelita tem vel merita confertur. Quo nomine non veniunt

privilegia, quae toti alicui communitati, vescerio ge neri hominum dantur; quἰa eis omnes personae in tali

communitate exilientes. ves tib tali gonere constitutae tali privilegio gaudeant, indeque communiter Him I sitim Tres le vocetur: tamen quia non intuitu unius personae, sed intuitu totius communitatis est eonces sum. & omnes tam praeientes quam suturos iub tali communitate viventes, vel sub genere existentes assi- est. ad easque transi, privilegium mere personale, vel proprie tale esse non ematur, seu reale: evi mo

di est Pri .ilegium Re 'itutionis in integrum minoribus concessum, quo non unus lotus, sed omnes minores ire perpetuum gaudent, LN solum, s. g. de in mραν. Boit. Taleetiam privilegium est S. C. Velleiani conis eo sum mulieribus: item privilegia conces a corpori mystico, ueluti civitati, Collegio Academiae, Religioni &e. His praenotatis Resp. I. Regula solummodo intellῖgenda est de privi- legio mere personali. seu proprie tali. Habet autem Me Regula dtias partes: una est quod Privilegium personale semper & ubique sequatur m senam, in qu

cunque tandem loco existat, ita ut quovis tempore di loco privilegiatus illo gaudere valeatinis ad certum l cum vel tempus, aut certam, ob quam concessum est, causam ab ipso conredente si restrictum. Altera pars est, quod eum periona extinguatur, seu pereat, si i iis persona moritur, nec ad ullos transeat haeredes. Resp. II. Vortis sensus Regulae sequens elle Aqui- sdom quoad primam partem. Privi egium m represen is semper , tibi vise uir rpres am, cui es eaneessum, eique adhaeret, ita vi IIIo se re fui quear, in quaeua

- Quoad alteram vero partem: FH Iegium mere personati aratacta premoνιem persona, cui es concessum. pariter extinguitis, ira vi ἀνω stis ad ntilium hinerim,ves quemquam MF- transeat. Exempla prioris partis

obvia sunt; se v. g. Sehola is etiam loco migret &extra Academiam existat, privilegio gaudet, quod a

Iudico

27쪽

αι Caput II. De Regulis suris in Sexto.

Iudieo sales eas & teneri non valeat. Aurb. Habita c. Ne ius prepatis. Strein. his n. a. sequi habet pri- .ilegium legendi libros prohibitos, comedondi carnes diebus sejunali hus, Breviarium aut Horas mentaliter persolvendi, aut loco earum Rosarium recitandi, illo , ubicunque est, frui potest; quamvis ob scandalum vitandum subinde hic dc nune abstinendum si, quod prorsus per accidens est. 4 Quoad secundam partem, quod eum persona privilegium mere perionale extinguatur, & ad nullum haeredem transeat, exemplis plena sunt Iura. adeo ut in L penias. s.fl Meuae, s. f. de ritu nut. dc I. Primiserio, a . pr. c. de Decuνio ibus ,&I. In Filias , 33. eodem lanis eitum habeatur , quod privilegium parentibus concessiim nec ad filios transferatur. Et quamvis Regula, Et sensus illius satis snt clari, tamen Quaeritur II. An non hare Regula etiam patiatur suas Exceptiones , - & Fallentias Resp. Plures a nomnullis adduci. quae tamen re hene considerata, & sila, quod objiciunt, solvitur, Fallentiae non sunt, &Regulae non adversantur. Hujusmodi objectiones plures breviter adducit Glois inhaeser. Et quidem Primo contra primam partem Regulae: Usus pallii AN chiepiscopo, vel alii Epistopo ex privilegio competens. est privilegium petionale, e .e.a. de Auriaris. istis IIU dc tamen hoc non sequitur personam i eum Archiepiscopus extra propriam dioecesia illo uti non Valeat, ara. e. r. de arboris. ω a Faliii. Et ibi Gloss. vers. quamlibet. Resp. enim privilegium de usu Pallii ex primaeva concessione esse restrictum ad protriam diaeresin, de pro certis duntaxat diebus, e. ad 1ηesem de istitiarit ti PHI . . Tenor autem pes vilegii attondendu & servandus est, e Porio, . lce. - 'eepimus. 8. a. Hicitis. Gloss. hic, consequenter haec Objectio non obest. eum in sensu eius expresse mem

tur privilegio, a g. e. Antiqua, 23. dimisit tibi patriarchis interdicitur, crucem ante securare deserti. quando in ea urbe summus ponti sex, vel Ejus legatus utens insgniis Apostoli, Anthoritatis, praesens est, can. Denique, in .ar. Resp. hoc esse speciale ob reum

rentiam superioris . Adde, hujusmodi privilegium etiam eum restrictione saltem implicita esse datum . videlicti quamdiu superior in loco praesens non est clota his. Objicitur tertior privilegium persenale extinguitur snonnunquam etiam ante mortem personae;ut cum quis abutitur privilegio, ean wr Ierium, ε 3.cau. D. q.I. ibi: Privit rivim omnino mereretur amittera, qui per

missas obviitis resiste. Idem fit propter deli etiam,

propter contrarium factum, propter nec sitatem dcc ut ait GloK. in eis. eis v. Hreueriam, ergo privilesium persenale non semper sequitur personam, cum inductis cas hus manente periona non maneat privilegium.

Resp. Regulam habere implicitam clausulam, nisi ex causa ner dispostionem iuris amittatur; qis enim non est, siqui non potest. Vel dic, Regulam in Me

pati exceptionem.

Quoad secundam partem Regulae, quod extincta Iopersona extinguatur, dc ad nullos transeat haeredes o sici Nur nonstam, s.f. δε In integrum Eon. vi cuius privilegium restitutionis in integrum a personis in qt te minore constitutis eransi etiam ad haeredes: li I. H. redes, zo. c. ad S. c. Vel θ.aum. disponens, quod privilegium, seu benescium exceptionis adversus eredat

res mulieribus competens, pariter ad haeredes extemdatur consequenter eum persona non extinguatur.

sed Respondetur haee privilegia non esse merem sonalia, sed communiter duntaxat personalia, de quibus Regula nostra non est intelligenda, prout iam supra num. 4. diximus. Caeterum si quid am di ius de materia privilegiorum rides deratur, exacte disti se tractatum invenitur eis. IV. S. Tu. 33. de Hidia. Θ e. primi gias.

REGULA VI ILSemel malus semper praesumitur esse malus.

is milibet habendus est honus , donec probet rmalus non maeedit udias quis Iam semel

4 Falientiae Regulae quae t di duobus seqq.

1 Semel eontumax etiν dentia citetur 16 A per iuro Nes tu. Joramentam is suum grammmen . sed non in sui commodo , vel ahorum praediudicium.1 π πολ Regula desumpta est ex ean. Tamesi, I I 1 ea .aa. o. s. e. Scribam, s. de Υ-su ι. & aliis L L eitatis a Glossa his. α Pro intest gentia hujus Rexuis supponitur notitia donatura ac varietate praesumptionis ex Id. II. Tit. ANIII. s. I. ubi inter alias triplirem potissimum praesumpti nem esse diximus, videlieetv aesumptionem Iuvir tam tum 1 vriesumptione Iuris ἐν de Iare simul: ac Tra sumptionem hominis . prima est, quae in Iure quidem expresse invenitur, pro certa veritate tamen non hahetur , ita admittit probationem in eontrarium ..Gsoae communiter recepta in e. L, qui fiam, 3o. de S U. ubi plura huius exempla adducit.

Praestiueris Iuris de his illa est , quae in iure snon tantum expressa habetur. sed ab eodem tam s miter tenetur, ut pro ipsa veritate habeatur, indeque probatio ineuntrarium facile non admittatur. Glossi κ. eis. ubi pariter plura ex Iure exempla adducit, patetque ex eis. c. Is, qui fidem . de Spons tibi Ponti sex inquit: contra hane praesumptionem Ma est probatae a

Praesumptis iaminis est, quae in Iure expressa non habetur, ita iuxta rerum ae personarum circumstantias, di apparentia indicia prudenter concipitur e emque alia violenta, seu quae moralem certitudinem inducit: non violenta, prout amplius declaratur eis. Io II

Tis. XXXIII. .e T sti t. s. i. His suppostis Quaeritur I. Quomodo Rexula VIII. intelli pendat sec quis verus illius sensus si Resp. I. pro intelligentia husus Regulaequatuor esse advertenda eum Gloss. his, di quidem Primo. Regulam non loqui depraesum mne Iuris, Ecde Iure, quas vero ille, qui semel stitur

malus. semper pro eerto habeatur malus. negata omni probatione in contrarium: sed do praeo prianessuris tantum . vel hominis, admittente probatiorem m-

nocentiae.

Secundo: Eam non nis is eoiam tueri d licti esse a

28쪽

Regula IX. Ratum quis habere non potest &c. 23

Intoli gendam: ut proin liret quis in uno genere delicti

v. g. luxuriae sciatur reus, tamen propterea vi huius

Regulae in alio, vel omni senere delim v.g. iniustitiae,

simoniae&e. reus praesumi non possit . arg. e. Irtivos. a.

T Sed tantum in eodem genere delicti, uti tacendo

plura alia Iuris exempla patet ex ert. can. I 4. cau. et a.

q. s. ubi periurus semel repertus reus semper praesumitur perjurus , indeque a praestando juramento, de s

Terdo testimonio temper reiectus existit, ibi; ἐν qui semel per iuratus furiis , nee usis fit ps Me nec ad

fac mentum accedat, nee in sua eatis , mel alteriusserat, eae sat . Item ex e. Scribam . s. de T si ι.

tibi de negligentibus servare leges & admonitiones P sumitur, quod eas etiam in futurum sint neglecturi; ibi: Seribam et mcidio Dei leges meas: ex μius datis ἐν neglectis apparet, quod has neffligent. 8 Tertio intelligendam esse, quando quis fuit malusqn sne actus. & non in principio tantum: id est, quando delictum quidem inchoavit , illud tamen , cum posset, non consummavit ; eo quod respuisse , &delictum horruisse censeatur , consequenter semper reus praesumi non debeat. 3 Quarto e da emendationes scienIeν appareat :probato enim , vel se scienter constito , quod reus alicujus delicti de eo vere paenituerit, illudque emendaverit . malus in eodem delicto praesumi non amplius debet. On. Feram . 18. Qu. 3I. ibi: euo

quia non fuit. Q . Addit quinto Batb. in haηe Reg. n. s. verbum se per in hac Regula sumi debere a tempore , quo is

mel malus extitit, non autem respectu temporis an

videntis: ut proin licet tabellio saliartu etiam in suturum praesumatur talis, in loqua removeri deboat 1 I aliqvid. c. desisvr. eum conestra. non tamen praesumitur retro ratistius quoad instruimenta ante compertam salsitatem consecta. Et ex his

Resp. II Verus sensu Regulae sequens est e S melis aliqua senere delicti inventui malus , in eouem genere se re praesumitur matis praesumptione Iuris tantum, .es hominis . nis de vera emenda rone sufficienter eoninset . Ratio Regulae est . quIa ex praeteritis praesumitur de statu praesenti di suturo. cap. Mandata ε. δεπι--μ. ibi e oia ex transacta in re vita dicimus , quia da subsequenti ramis otione itia praesumamus .ctim concora. hinc illi antiqui versi ii Rumis de mereri fac et mentura timeri; cras μιρο ηι ,ri turpia sest hcti. Nec valet dicerer sorsan se iam plene emendavit, Iadc animum mutavit: quia emendatio est iacti, eon sequenter non praesumiturcita ex actabus contrariis probari debet, L Ua. s. de Trobat. pariter non valet obiicere illud tritum Iuris is

Aser maesumendas es bonus , donee 'Mettiν matis . c. tin. de Serviis. Ac LMoiso, 3 I. f. pro socio. Respenim tritum illud procedere, quando actus malus non praecessi de honam illam praesumptionem non mervavit; hoc eni in praecedente praesumptio de simili valet, donec emendatio. quae tamquam sacti non pra sumitur, probetur . eis. l. Ei a. 1. de Trobur.

Quaerituri I. An by Ac quae snt Pallentiae, seu LM i4ceptiones contra hane Regulam,' Resp. Eam juxta aliquos sallere i. in genere divers delicti iuxta dicta αε. 2. in talia, quo quis in principio duntaxat, sed non in fino actus malus fuit, per dicta num. 8. 3. s de vera emendatione sussicienter constet, per dicta u. 9. Verum eum juxta dicta hi rasus in Regula non comprehendantur, sallere contra eam proprie dici non possunt. Objiciunt alii, ct loco sallentiae ponunt easum mn- I tumaciae; semel enim contumav non semper praes

mitur contumax; cum per morte citatus, si non comparet , denuo citetur c. Ex hii'Is a. de Duo

contumacia perseveraturum rite praesumeretur. Sed Resp. quod secundo citati & non comparentis contumacia pravior sit. dc gravioribus paenis subiaceat. quam primo citati , indeque jura velint, ut per se

cundam citation om contumacia magis appareat: vel

concedo in hoc ea fallentiam Regulae. Ob3icitur ulterius: Iuramenta calumnia , fidelita- i εtis : & obedientiae etiam a prius periuris exiguntur& recipiuntur e. eum in eos io. de 31HM. ergo si mel periurus non praesumitur semper perjurus. Resp. cum Clos . in e cum M E IUD NU. Iuramentum. &Αbb. n. q. hoc procedere de Iuramentis, quae cedunt in praejudietum ipsus jurantis, illumque onere dc obligatione gravant: non item In Iuramentis cedenti hus in iurantis commodum.& aliorum praeiudicium: de in Mesensu sallentia conceditur.

Ratum quis habere non potest , quod ipsius nomine

non est gestum.

a Rertiti auri desumpta r a Ristum habere premis quia fit ps Rigala intestigendis es is propria raroabitione. 4 urebatue Memma Iuris.s Verus sensis Reguia quis.. Afferuntuν apparentes, sed non ferae Falientiae mira Regulum, seqq.1 π π Regula desumitur ex e. ηυθ. de Sentent. A excomm . in de eonvenit eum I. si pupiui . s. Sea ego ε. f. de Nero .ges. a Quaeritur I. Quomodo his Regula intelligendas Et quis vetus illius sensus st: λ Ante Responsonem notandum e Ratum habere aliquid nil aliud esse ,

suam approbare, comprobare. eonfirmaro , dc ut

uum agnoscere id, quod per alium nostro nomine gestum vel factum est, non habito a nobis ad hoc Dciendum mandato . commissione , aut requisit te; seu quod per alium non procuratorem nothrum Ius Canis. Anata. Reiff. Tom. VI.Qomine nostro factum est. I. quod enim, Ia. I. . f. Ratam rem balere; qua rati habitione rem, seu negotium gestum ita nostrum tacimus. quasi a nobis ipfs gestum. aut ad id mandatum datum suillet, ut dic itie in Regula statim 1equenti ita sonante: Rarib

lirionem retrotrahi , ἐν munuato eo, rari non es a b tim. Hoc notato

Resp. I. R gula IX. dicens , quod ratum ha- ahere, seu ratificare nemo posit illud. quod suon mine factum non fuit, intellixenia est de propria Iuridica rati habitione . seu ratiscatione cum Iuris e sectu, quae fictione Iuris translativa rem quas a nobis gestam evicit, nostramque iacit, ae proin Iuris es ctus & Obligat ouem nobis incumbentem inducit: Non vero de simplici rati habitione , qua quodvis factum alienum non nostro. sed alieno quocunque

tandem nomine gestum approbare , gratum dc r tum habere possumus, v. g. s quis tuum inimicum non tuo, ted alio nomine, vel ex proprio odio occidis, putes quidem factum homicidium sinpliciter approbare, gratum di ratum habere licet se appro- D tando

29쪽

Caput II. De Regulis Iuris in Sexto.

bamlo preces) tamen fictione Iuris homicidium quasi

a te factum, seque tuum non redditur, nec poenas&othsationes ex homicidio consurgentes contrahis Ratio est: quia ad ratthabitionem iuridicam proprieta lem, seu duod quis factum alienum ratum habeat in sensu Regulae , essentialiter requiritur , ut factumst nomine rati habentis, arg. eis. c. penuo. de Finomiam tin in o. ct L sFupiiti cum concoνd. citatis a Tira- qu.llo de Retνaα. Ist. s. r. GA . s. num. 24. quotan

quam essentiali requisto desciente ratthabitio non datur, consequenter se factum proprie ct cum esse sis Iuris ratum haberi non potest , ipsum , quod dicit Regula. d4 Probatur & declaratur responso ulte ius Harimmo multum allegabili exemplo Iuris c. ciam qtiis et r. de S κιαι. Excommun. In ε. ibi: cum quis asy qtie ιιο mandati mantis inisecis in Gericum tuo nomine mutim os, Fhoe νotum habueris . excommum istionem latam attineae meunctanter incurris ; eum Otrbabitio retro ratatur, is mandata debeas comparari. Si vero resectio e rim suo nomine non fit facta, tunc fieri perem rasam tabenas eandem , non tamen prostre hoc excommuniis Orionis vinean innodaris ἰ eum quis ratum halere n

queat, quod sua nomine non es aestim. 1 Res p. II. verus sensus Regulae iste est; et gema p itis factum ahentim proprie ratum basere cum effectu Iti,is, ita ur Aseus fictisne translativa censeatur stimsactam , indeque 4fectus Iuris inάurat ἐν ab , ij iei Ordubensi imponaι, fi tale saltim non ratio . bemini sed suo proprio , vel alterius nomine poegit. Perrationes di jura jam allegata; cui accedit etiam illa ratio, quod si quis ratum habere valeret id. quod ipsus nomine non est gestum , sacile praejudicium emergere posset tertio, cum quo nepotium gestum est. cum is sorsan ex justa caula negotium cum tali habere noluisset, ac propterea . s scivisset , nero lium nomine illius agi, a negoti O, v. g. contractu abstinuisset.

ea harc Regulam ς' Resp. I)lures asse tria quibuiuam, veluti primo ean. Ludhnen ro. cau. s. q. a. ubi ha

tur . quod ordinati ab alieno Episcopo eis ordinatio ipsius ordinarii nomine iacta non sto possim mini strare in ordine suscepto, s promus Episcopus ordinationem ratam habet. Ex ouotatis

Ρpitu absentes a praesentibus non vocati 'sed contempti, ratificaremunt electioiaem. nim nomine non fiterit celebrata eritio c. cum nos,o de his, quae fiunt a v IAH. st fine e sensu Capit. dicitur, quod alienatio valet si

nomine, sed eo positive reclamante fuerit, iacta ibi ni eam ratam so ocium baluisset.

uton. receptores iurum puniuntur ex eo, quod tuam ceptione videantur luna ratificare, licet eorum nomine lacla non sint.

adversari Regu at, eamque in illis fallere, re tamen bene inspecti eidem iussicienter conciliantur, licque hanc in illis allere merito non existimatur. Et qui

ni iri Q pD V- ppatentes Fallentias Resp. eum to e , s. a se mis vadam consensu 2 Et merito et i quia cum cx dictis Ratthabitio proprie sumpta id tities , ii ri βς per fictionem Iuris censeatus

aut Or illius iactus, quem suo nomine sinum ratis avit, ex eo ohligationem e trahat: - a rem non evenit in praemic casibus, utpote in quibus ahqu)t ictu in suo no ne non iactum, superveniem. approbat duntaxat, ct ouandoque eonfir- i

eos, Put veniunt in partem praedae, & fures curutant , curn eis consentire , illosque fovere potiusquam Diorv. a rata habere furta censeantur Peccan hane riuuiam num. I.

REGULA X.

Ratiliabitionem retrotrahi , & mandato non est dibium comparari.

α Basilalis,o aequiparatis mandato.

3 Et ratiotrahitur ad rempus ἐν Ioeum , quo afius nomise νMoabentis ivit Iesus. 4 Ad quod tamen requiritur primo vi fit AH iabitis proprie ra5s.s Secunda: tit octus tempore, quo fuit gestis, pota νit a ratificante mandari. ε Tertior is res tempore roti aiionis adhue filia

ρυν mandarum.

α Ilcm qaoas incurrendam irregularitatem. γ π π Te Regula pariter desumitur ex c. potiti. δεI I sent..Hom. in s. Item ex υ fundus, I 6. s. I. f. ae Tignis. & I. I. s. deserisse, II. I. demi isti armata. cum concordant. a Glossa relatis his, di intelligenda est propria in Regesa praecedenten. Quaeritur l. Quid proprie dicere velithri Regulae a quomodo intelligenda & quis verus illius sensu siti Rei p. I. Lam proprie id dicere velle; quod, quando

m id faciendi non habeat, tamen, si postea illud ratum habes, seu ratificas ct approbas, Ire sequantur Iuris eiactus, ac si man datum, illud satiendi eidem expresse dedisses; consequenter propria rati habitio edipresso mandato aequiis paratur per Iura m m. . eitata: quod de omni actuci centractu, amo etiam de ires delictis intelligendum ἡ tofi de Semens. ex m. in ε. SI. r. s. dei Oses aeviis mi armaris; dummodo delictum sit tale quod nomine alterius committi potest: secus est iti

sunt delicta libidinis, adulterium. stuprum Schaee

alteri demandari nequeunt, ita etiam abi rati haberi non possint . uti bene

advertit Glos . in eis. s. degetisse, me . Mandato. i. 'a habitio non aequiparatur man- acato, ita et am retrotrahitur tam ad tempus, quam locum, in quo actus nomine alte ius fuit gestus, ita ut

30쪽

Regula X. Rati habitionem retrotrahi, &c. 27

Misaeli. da Reserim. n. 4. tibi plura exempla ad pi postum refert; quia ubi actus ab initio ita invalidus est; intrat Aeetida i . Iuris is ε. Vonfirmatar tra te, riae, quod ab distia deguste non sis sis. is actus non primum a tempore ratificationas, sed jam a tempore de die, quo alterius nomine suit M.tas , vallias esse . & e sectum suum habere emis tur, mi pro indubitato habet Regula nostra; patetque ex cit. L ffundus. s. i. e. de Pigara . & propter

contractum nomine suo gestum. α rati habitum non

in lora rati habitionis, sed in loco actus sest, quis Borum sertiatur, ut cum aliis bene advertit Barbos in hane Reg. m. IO. aQ. Ieg. eam decem , 7 . s. r. f. do station.

4 Verum ut Rati Minio praelatos operetur e sectus plura requiruntur , veluti mimo , ut ratitabitio se proprie talis, qua ratihabetur, leu approhatur actus vere nomine rari habentis gestus . quia Ratum quis habere non potes, qaia ipsius nomine non es gestum, uti hahet Regula praecedens.s Secundo, ut eo tempore. suo actus gestus in . p tuerit a ratiscante mandari: desectu cujus negotium nomine infantis, vel sutios gestum ab illis etiam res ante impedimento ratihaberi nequit; quia ab eis tempore, quo gerebatur negotium, mandari non potuit. Barb. hie n. a. ἐν 3. AM. in e. . de covos in . eum communi aliorum. Et ratio est: quia ratthabitio rei alicujus mandato comparari non potest, quae mandari nequit. o Tertio requiritur , ut tempore rati habitionis res adhue si integra. id est, omnia adhue in eo statu existant, in quo suere tempore, quo actus nomine alterius fuit gestus. Barb. .a L fluxoν. s.f is uae

rus Ut. in A. Hine etiam non valet rat habitio , sintermedio tempore, aut alias iam fuit quaestum iustertio, aut eidem injus e praejudicaretur . Barb. Hen. 8. cum communi aliorum, arr. e. quamvis s. iv c morer 3. demtoipi. 4. iuncta L partem I s. s. iat. f. quemadmodum servitiales.

7 s . . requiritur, ut actus ab initio de Iure non

fuerit invalidus ex desectu conditionis i lemnit ilia mea potestate non dependentis, uti pro Regula univeriali ad propositum post Abbatem . di I montium in e. rudentiam, at deo cis Iudicis deserat. tradit ibidem Fagn n. a. Dym. in e. Non uiati 28. s. Resp. II. Verus sensus Regulae hic est: modo. geuaque Miqvid ab ano rimino no gestam poclearisti eamus , ἐν approlamus , idem es. ἐν eosdem biser effectusIuris, aes a nobis ei prius expressa fuisset mandatum , seu merum is ad ridisse s mandarum. Per I ran. I. eitata, patetque Jtim exemplis e se enim v. g. s quis rem aliquam sine meo mandato. nomine taniatum meo emit, Ac possessionem ejus ac pat, di ego postea ratam habeo, seu ratisco, approbo empti nem , idem acquiro dominium & possessionem rei, ae si a Procuratore expressum mandatum ad id habe tem suisset empla , g. Lfus, 2Φs. de NUM. ges. Item s quis sine meo mandato . no ne tamen smeo per sit Q eum, Sego postea ratum habeo aeque excommunieatus lum, ae 11 prius ad id deditum

mua. ia 6. Sie rursus , s alius me etiam initio . sed meo nomine aliquem dejeeit a possessume, & ego e postea ratifico, perinde teneor interdicto de ii ad possessionem restituendam dc re retenda damna illata, stat tenerer . si id a principio mandassem. e. cum adserim, M. deri ci I I. r. s.sed & a

1 de vi. . vi armata.

Quaeritur Il. Ani di quae dentur Fallentiae circa icthane Regulam ρ Resp. tam tallere primo in illis cas-bus, in quibus deest unum ex necessario requistis an. 4. allegatis. Secundo , quando expressum mandarum requirit is

ad sermam &substantiam actus, vel in vim authoritatis; eum isti per rati habitionem non suppleanture. cim ditissa, II. d. Reserim. ct ibi Alin. n. 6. Baria

Terris Fallit quoad irregularitatem incurrendam ob ia homicidium per alium meo nomine iactum. N a me ratiscitum, uti Meet Gloss. in On.squis Vidua- g. dist. 35. Guar. in clement. Drusus. p. a. s. I. n. s. Bath. his nam. t . S alii ab eodem relati eontra N

vara. in Manu. cap. 27. n. 233.

REGULA XL

Cum sunt partium jura obscura , reo favendum est

potius , quam actori.

Metistatur exemplis furis.

et a D f actis est in pse M. In pari easu potior est conditio possidentis.

ais actores habentin, cui coneordat. e. ει Aseris, 3.

de probar. ibi: eum promptiora De Iura ad absumas-dum , quam ad eoiaemnandum, maerestquam iis liberati

Quaestur I. Quomodo intelligenda st Regula a gi ,

quis vetus illius sensus Ante rei ponsonem explicate prius oportet terminos in Regula postos. Notandum

itaque per Parie, in Resula intolligi Aa,em & Reum; in omni Ruidem judicio vel processu praeter Iudicem

eo currunt ME, & Retis. Actor est ec dicitur , qui alterum ad iudicium provocat, ac rem aliquam ab eo praestandam petit. LIntraus, Ia. ff. deIudiciis . qui propterea a petendo etiam Petitor nominatur cit. e. Intre duector. de fide se rumor. in fine . In processu autem Criminali Areuiator vocatur. Reus . in genere loquendo, non pro tam inois & adelinquente sumitur , sed a re , quae ab eo petitur , se nominatur, ita ut insensu Regulae omnis ille dicatur Mas, a quo aliquid ab Actore etiam iniquo petitur, e fortis, de πινι. Senis ibi: Reus are . quae pet

ι- , nuncupasM ἱ quia quamvis conscias sceleris non

Ili. Reas tamen dicisis , qaamia in Judietam pro νε Aqua petitur. Per verbum Iura intelliguntur Partium probationes. 4& de sones. vel media ad probandum, vel se de-kndendum assumpta &producta; uti sunt depositio testium . inurumentu& seripturae publicae ac privatae. iuramenta4 consesso alterius partis, leges item dc can nes in vim probationis adducti. Pech. ad hane Reg. n. 4.

D a Per

SEARCH

MENU NAVIGATION