Aphtonii progymnasmata, partim aÌ€ Rodolpho Agricola, partim aÌ€ Johanne Maria Catanæo, Latinitate donata, cum scholiis R. Lorichii

111쪽

PRO GYMNASMATA. Ita re dicit , utrum natura saepius novercat, an mater ut quae tot enena, tot temente dia progignat. Vide Chiliades ra-ini. Nemo eit, qui semper in tranquillitis portu naviget. Quotusquisque est

minum, quos non teneat aliud atquci

aliud tanquam in Panegyro malorum infortunium Z Ut sapienter Solon protulerit Si in unum locum cuncti mala sua contulissent , futurum, ut propria deportare dem una, quam X omni miseriatum acervo portionem suam terres, mallent ut ait Valerius, lib. 7. c. a. Superiata ise priscianus superlativas sententia vocat ut

I firmius nihil . e. Versus Homerus est, Quem Erasmus in proverbio , Homo busta es , ita transtulit Nihil homine i m. enutrit tellus infirmius alma Catanaeus t. Debiliu nihil terra facit mortalibu ipsis. Glaucus Iliad. . vere loquitur in hanc sententiam Tale genus est Ominuntio, quale foliorum , dcc. In die num Theognidi, c. Nomen est poetae Graeci,cuius ut Tertullianus ait saepe meminit in legibus Plato. Et Erasmus in proverbio, primum non nasi catanen iocejus citat

Idem proverbiali figura dixit:

112쪽

vitam in miseria, sec. Hoc argumentum d styli, ingenii exercendi causa tractari solet, Non ut paupertati quae juxta Proverbium sapientiam sortita est suspendio sit arbor diligenda aut desiiliendum a quinque scopulis, vel rupibus in undana. . Verius est , quod S. Chrysost in Epist ad Hebraeos scriptum reliquit Paupertas estinanti ductrix in via, quae ducit ad coelum. Sed hoc malum influxit humanis mentibus, ut honori sit pecunia, Mnemo, nisi dives, honore dignus habeatur. ut ait S. Ambrosius et . Ossi c. I. 2 equit exerceri ad virtutem, sec. Etenim,ut Juvenal. Satyr. 3. inquit Hau acile emergunt quorum virtutibus οἰ sat Rei angusta domi. Et Satys. Neque enim cantare sub antra Pierio Drsumve potest contingere sina Pauperim, atque arti inops,quo nocte dieque corpus Ne

Qujppe s ut Aristo t. r. Et hic. inquit Eeii non potest aut non facile fit, ut is agat res praeclaras , cui fac tritates desunt. Multa namque per amicos , per divitias, per civilem potentiam tanquam per instrura elata, aguntur. Et in decimo scribit, sapientem justum rebus his indigere , quae necessaria sunt ad vitam . Idem ut

Laertius Diogenes scribit libro de Vita Philosophorum quinto dixit Virtute naad

113쪽

indigeret. Improbis ima faciet, sec. Unde Horat in Odis, lib. 3. Oda A. Magnum pauperies opprobrium, Juoet. Duidvis o facere se pati, i irtutisque viam de erit ardua. Mantuanus in Bucolicis: Pauperies inimica bonis es morabus omne Labitur in vitium culpae scelerumque mini stio est. Pecunia corrumpetur, sec. Sed haec sunt exercitii gratia dicta, cum e contrario di- itiae maloium in irrita inenti, tinnitos majores subdant , at ille fenestiam ape- Iiant criminibus , ut piae iliterit honesta paupertate laborare , quam injuitis divisti is auluere. Hinc Menander: Id est, honestius est pauperem esie , quam injuste divitem .

Duo sunt; ut inquit in novis Rhetori- Cicero, quae possunt ad turpe compendium permovere cinopia dc avaritia. LInde fit, ut legati, atque causidici, pecuniis saepe corrupti, causam deteriore imo foveant, ac tueantur. Ergo lex erat apud Corinthios, ne legatione fungentes acciperent munera. Et lege Cornelia cautum : Ne quis legatis exteratum nationum pectua iam Apensam semeti ut ait Pomponius Laetus inter caetera fuit objectum schini , quod munera legatus acceperit, ut ait Qx ni lib. . cap. q. Et De - 2 mosthe-

114쪽

in osthenes ipse accepta pecunia, contia Miletios loqui noluit, argent anginam se pati dicens. Vide Gell. lib. II. c. s. de Trasim in proverbiis. Porro nihil est ta in sanctum , quod non violari ; nihil tania, munitum, quod non expugnari pecunia possit. Inde Philippus Macedonum rex, an praesidium tam est et dissicile accessu, Iogavit , ut asinas auro onustus accedere non posset

tes plus, honoris c. auctoritatis habent, quam pauperes dat enim census

honores lati per ubique jacet. Quippe,

quemadmodum timiditatem atque contemtum paupertas adfert sic opulentia et αἰρης α , hoc est , loquendi confidentiam adducit, ornamentum populare.

Vulgus divitum dulci ut ait Horatius fortuna ebrium , hoc putat suis divitiis deberi, ut quicquid dixerint, id protinus quasi Apollinis oraculu omnes suspiciant, approbent ut ait Erasm in pro vel bio: κρ γρου κρίζα λαλουα.ν.

Arnaus ore. Homer Odys . r. loquitur in hanc sententiam Prodiit pauper publicus qui per urbena Ithacam mendicabat, cujus erat insignes vacuum continuo ventrem cibo potuque explere vis aliaci nulla, seu virtus Alpectu fuit procerus, cui nomen Arnae ex ipsa genesi mater indidit. Juniores vero cuncti Irum vocabant; quoniam, si quis vellet, nuncium ferebat, more Iridis. Ad id respiciens

vi in Ibin inquit:

115쪽

Paupertatis siensiit mala. o c. mendicus visus multa patiebatur, contume liis adfectus a Melanthi, qui calce quoque eum percussit : Antinous scabello

petiit Odys . t . Et cum proci cibis, vino que essent brciti in Ulysem debacchati

sunt. Etenim Minerva ut Itynis animum adhuc magis injuriis exerceret , procos ab injuria non permisit abstinere. Unde Ctesippus , pedem bubulum e canistro corripiens, jecit in Ulynem ut habetur Odyss . o. Pot pertatem nobili Tu stat de Me - iandi senarius: id est , paupertas autem inhonoratum , nobilem facit. Vel, clarum reddit paupertas inglorium, id est claro loco natos, ob in curos atque contemtos facit. Illuitie ge

nus sine divitiis magis deprimitur , quam

X allatur.

glorium

alga est. Pu oportet per totam noritem d. rmire ι-rum multu consulentem.

116쪽

ro A PHTHONI IO au Debet enim piae se semper vigilard sis subditorum suscipere curam quam somnus aufert, dc ossicii reddit immemo-

ολ Contrarium est enim rex, privatus; et rio. in somnus, vigili q. Sicut ergo molestum non est , si privatus homo per totam dormia noelem mi intolerabile , si rex non vigilet, conlulatque sibi parentium saluti. eon, Quemadmodum navium gubernato- paratio Ies, ii caeteri dormiant, soli pro communiri vigilant salutes sic oportet imperatores pro suis esse sollicitos. Lex Hector noctu vigilans ,ra Rei p. provi- empla dens speculatorem ad naves Graecorum mittebat Dolonem. Scipionis vigilantia Syphacis dormitantis castra A pugnavit. Livius, lib. io belli Punici. Quod Sallustius quo oue comprobat, dicens: Multi mortales dediti ventri, atque somno, indocti incultique vitam, sic-

po Ut : Oportet d nos necessalias res suscipientes, summa cura, vigiliisque eis consulere, quibus praefecti sumus. LIUD EXEMPL ED M.

T xor sapienter dicta mores expoliunt, ditiis, ii genia formant, laudem suam meren-iaude quale carmen illius, qui longe melius

es confirmabat, fuctibus obrui, quam

117쪽

honesta paupertate rejecta, divitiis conge-iendi jugiter insudare . Quae sibi quid velint, consideremus. e.

Vitam pauperis cum honestate conjun- politis iam longe praestantiorem inmait esse , ue. quam quae perpetua contra liendarum opum libidine divexatur imo longe consultius in mare praecipitem dari , quam perve is opum coacervandarum studiis distorqueri. Longe enim melius est , parum cum cau- ina ore Domini, quam thesaurii gni dia a.

insatiabiles. Et quid in se mali habet paupertas sacra' quid non potius boni matea Deo profecta manu ductrix quaedam est in via, quae ducit ad coeliim unctio athletica exercitati quaedam magnaicadna irabilis tortus tranquilius. Et nihil opulentius eo qui paupertatem sponte diligit, malacritate suscipitci ut ait Joh. Chrysost Serm. 18. super Epist. ad Hebr. Divitiis igitur paupertas anteponenda,

quae securitatis asylum est, vitiorum expultrix, desingenii repei trix ut Graeci re- e dixerint, πενία τω - αν id est, raupertas sapientiam adinvenit Ciceios Tuscul. Dies me deficiet, si velim pau-reitatis causam defendere. Aperta res est, de quotidie nos ipsa natura ad in Onet, quam paucis , quam parvis rebus egeat,

quam vilibus . Quid igitur prodest divitiarum gloria fluxa fragilis is elices pauperes, si tua bonan Osint lauantum hominibus divitia incommodetat, vel caeco manifestum est. Plenae sciri curatum atque sollici ud num . Pauca

118쪽

Et mota ad Lunam trepida is artin sinit Iria bram Cantabit vacuus coram latrone viator. -- ntilia aconita bibiantur Fictilibu e tune ista time, cum pocula fumes Gemmata, rit Setinum ardebit in aura.

Praeterea stultitiam patiuntur opes; tollit amicos opulentia Satietas ut pro Verbio dicunt ferocitatem parit. Divitiae superbos ac insolentes reddunt, vim interunt libidini sementa sub aministrant : largitionibus jura subvertunt, tyrrannidem augent , ac tantur. breviter, vitiis omnibus fenestram ape

riunt.

rentum.

Prima peregrinoso caena pecunia mores tulit, turpifregerunt secula luxuii vitia motis, ut ait Juvenal. Satyr. 6. Contra , paupertas est tuta , securitatis mater , omnis virtutis atque sapientiae produci rix , omnium civitatum conditrix , omnium artium repertrix , omnium, peccatorum inops , omnis gloriae munifica: cunctis laudibus apud omnes nationes perfuncta. Eadem enim apud Graecos in Aristide justi in Platone, benigna: iri Epaminonda strenua in Socrate, fa-yien ,

119쪽

paupertas populo Rom. imperium apri ia ordio fundavit proque eo Diis immortalibus ii inpulo: catino lacrificabant ut ait Appul ejus orat. i. Augustinus super

P . 6. Omnis philosophia magistra nobis

inopia.

'ii emadmodum vinum ut pro Vei mi. bio dicitur lenem vel nolentem altare compelli ita nihil tam ineptum, mhil tam a virtutibus omnibus alienum est, ad quod non incitet atque pelliciat, divitiatum inuentia atque luxus. Et quc in adnio dum divitiarum frons hilaris . nultis intus amaritudinibus est rei et paupertatis horrid O aspectus , loci dis certis bonis abim dat ut ait Valerius Maximus. Et quemadmodum Campana luxuria, invictum armis Annibalem illecebris suis complexa , vincendum Romano militi tribuit ita Romanae paupertatis frugilitas peperit vi loriam . Archesilaus paupertatem comparabat Illa acta patria:

Ul ssis quod juxta Homerum aspera qui dem esset , sed bona κουρ; V et D. id est,

juvenum altrix , dum eos consuefacitfiugaliter di continenter vivere ad omnem virtutis functionem a exercet

Respice divitem illum in Evangelio , Qui pretiosis quotidie vestibus indueba- splendideo a vivens , genio indulge bat. Cui quid aliud perniciem attulit, quam divitiae Θ Et quid aliud perdito illi filio peccandi praebuit occasionem : Quid L s Jud A

120쪽

Judae Christum prodendi , nisi vis pecu

niae, atque iniquitatis mamimon 3 Hii ac de Eutrapelus cuicunqsse rocere volebat, Vestimenta dabat pretio , beatus enim jam Cum pulchris tunicis sumet nova o silia

spei;

Dormiet in lucem scorto postponet bouesum ossicium ut ait Horat. I. Epist. Recte Crates ille Thebanus, qui cum ad philosophandum Athenas proficisceretur, magnum auri pondus in mare projecit , inquiens: Se non posse virtutes de divitias simul possideres. Hinc Moses natu grandior noluit vocari filius filia Pharaonis , potitas eligens paupertatem pati, simul assici malis cum populo Dei, quam temporariis peccati commodis fiui majores arbitratus divitias probrum Christi , quam AEgyptiorum thesauio S. Hebr. ISapientel in Epistola Seneca Aude , inquit, hospes contemnere opes, quoque dignum finge Deo. Non alius I eo dignus est , qu in qui opes contemserit. Et in Evangelio Christus ipse testatur, Camelum facilius transire per foramen acus, quam divitem mirare in regnum coelorum. Proinde S. Bernardus in Sermone de omnibus sanctis bis cinquit obtinere coelum Paupertatis utili- ratem complectere Regnum Celorum est pauperum beatus , qui post illa non abiit, quae possessa onerant, amisia cru

ciant.

in propter , cum paupertas multorum causa sit bonor:rta divitiae autela a