장음표시 사용
91쪽
. de haud immerito Aristoteles de Magno
Alexandi ad Antipatium cribens , ait: ander dicere plum non propterea magis sibi Milani placere quod multis imperare , quam quod de iis optime sentiret. Nam qui bonam habent de Diis opinionem , illisque quam libentis inae obsequutur, pleniissimi ab omnibus existimantur, de nu-hainum vice coluntur . neam, quod in Deo pientissimus fuisset, inter numina iecensuit vetustas. Numa Pompilius cum Numa quinium maxime , ac religiosissime Deos .mpia coleret, ac veneraretur, tutissimam ni itiis. timorum pacem divinum e Egeii Nymphae commercium meruit At deos uiri contemtor Mezentius , in praeli impie Mete .comniis , foedissime trucidatus est. Ca tius. ranaeus , Hipponi filius , cum Thebana cap moenia diis etiam invitis, se conscensu noti,1um jactanter gloriatus esset, fulmine ictus delapsus eis. Quare uni esse Deo omnium maxime parendum censemus summi que egregrum hunc poetam laudibus assiciendum arbitramur, qui divinoa illatus spiritu, unico versu nos,quo modo optimus Maximus sit placandus Jupiter.
1 Agi. e. protecto Latinorum poeta rum colaors , candidissimi auditores,
multique nominis , sed longe major aupra stantior haberetur, ni obj vionis situ, rerumque edaci tempore , quam plurim Aveterum poetarum monumenta interce
92쪽
8 rpta fuissent. Q tiorum acturam ne perpetuo lugeamus litaque desiderio ma iceremur, divinus poeta Virgilius causam Praebet quippe qui multorum instar habeatur. ujus er imia vera, lice innumeris sint referta sententiis , quia proverbiorum vice pre fungantur,
haec tamen . In . loratu digna vita vetor. il: Omnia Ili ut amor.
Qtiae usque adeo omnium consensu jarii probata est , ut nulliis si literatum ignarus , quin eam .memoria teneat,in quam saepissime praedicet cum praesertim non modo cuncti mortales, sed ld bruta ipsa immania, amoris violentiae cedant, ejusque imperium etiam invita patiantur cujus mehercule rei nulla ad , duci admiratione debemus. Magnus est lenim Deus Amor, nec minus apud Deos, quam apud homines mirandus, cum multis aliis de causis , tum vel maxime obri ejus vetustissimam oris Dein nam inter
antiquissimos Deo I LEHietur Hesiodus: Omnium i inquit primum natus
- est chaos, inde terra , tartara, ramor. Parmenides ante Deos omne is natu na
Amorem autumat. Acutileus Hesiodo 'adstipulatur Euripides Tragicorum supremum sie molem his timetris indicat: si τ' ἀπαντων ω .ονων πιξταῖν.
93쪽
dit: Regna in dominos jus habet i e deos. Qii id de Lacedaemoniis ac Cretensibus cicam Nonne ipsi , quantam inest e a amori vim arbitrarentur evidentissimet indicarunt, quorum alteri prius quam εἰ cum liostibus manus consererent, Amoria ante stilicias acies sacra faciebant, pera inde atque in instructatum cohortium amicitia ipsa esset vitiori collocat ag. Cretenses ei formosissimos in acie aia pueros X ornantes , Amori per eos sacra faciebant, ut Sosicrates scriptum relin quit Samii ut Erxias auctor est Amori H symnasium consecrarunt, cujus festum Eleutheria propterea cognominabant quod per plum Deum Athenientes libertatem consecuti fuissent. Apud Thebat nos it Athenaeus testatur 4 O: λόν
Alexis Cupi: nem ipsum, nec feminam , nec marem, non Deum non hominem , sed multas in unam formam compactas species esse indieans, eosque qui amoris simulacrum stingere conantur, maxime arguens de Amore in Phaedrollaec scribi :
94쪽
ro A PHTHONII Plato igitur onauium Philosophorum praeliantillimus, maximana amoris in a
ac sapientiam cupiens indicare. in convi vio haec dicit : Amor polita est adeo sapiens , ut alios quoque poetas cicereia possit Quilibet enim , licet ante rudis, in
poetam evadit egregium , cum primum Amor amaverit. Ex quo perspicue conjectare licet, amorem peritum esse poetam, omnesque musicos poesis numeros continere. Idem de eodem: Sagittandi,
medendi divinandi peritiana duce amo-ie invenit Apollo, qui amotis est discipuIus Musicen similiter Mulae fabricanoaetariam Vulcanusci texendi artificium Minerva Jupiter Deorum hominumque gubernationem. Quare, cum eorum vetustissimus ac maximus sit Amor non inani erit aeque in caeteros eos, atque in omnes homines suum semper exercuit impertum. Nam Jovem pium modo in cygnum modo in taurum transformavit, quandoque in auriana conflavito Neptu- nun equi, Mercurium litici formam induere coegit Apollinem ut Admeti pasceret armenta, compulit. Venerem, ut ad Idae montis radices Anchisen quaere-
acti quam saepissime adezit. Quantopere
95쪽
edentissime indicant. Unde colligere li- et, nunquam fere lium anum genus in X tremas tam publice, quam privatim 'cidisse calamitates, quin Amor ipse causam ac in Meriam suggesserit. Nam i publici ac perniciolis bellis exordia
linur, iliacum incendium mutuus atque incestus Alexandi e Helene amor X . citavit Graecorum exercitum illa exitio a
i pestis propter Chryse id graviter
Acti ille ad iam plurimis Graecorum perniciosissimam Briseidis desiderio c. lonotus est. Belli inter Thebanos accentes per decennium conflati,quod lioc est , acriun aspellatum est Thebano Thebana mulier a Phocens quodam amoris stimulis rapta auctam rebuit. Chrysaicum quoque bellum nuncuparum,quod inter Cyrrhaeos i lio censes . ut Calli sthenes scriptum reliquit, decennium tenuit propter Magistro Belaguntis Phocensis filiam a Cyirhaeis raptam , imprimis contractum perhibetur Camby tam vites Persarum ei mulieris impulsu ut sit. Ctesilas credit in Egyptum expeditionem fecit. Nam clim gyptias mulieres in nocturnis congressibus a caeteris mirum in modum disterre intellexisset Amafidisi gyptiorum egis gnatam uxorem pestiit At Amasis veritus, ne filia pro pellice uteretur ejus loco it et in Apriae filiam aisit qui a Cyrrensibus supertus gyptiorum regno exciderat de ab Amaliae
fuerat occisus. Qua re cognita Camby-
96쪽
se puellae etiam exhoitatione quae patiis ultionem expetebat, Egyptiis belluri intulit . u id fuit in causa , ut Philippi Macedoniae Regis domus everteretur rNempe Cleopatra importunae nuptiae. It Herculis familia illi paretur, Ole Euryti filia causam praebuit Thesei domus propter Phaedram ad nihilum redacta est. Athamantis propter The mysto, Hypseo genitam. Jaionis, propter Glaucem, Creontis siliam Agamemnon post consecutam apud Ision victoriam , culmin patriam sospes reversus esset a Clyte - nanestra uxore, quod Cassandram misere depeliret, interfectus est. Nonne nostris quoque temporibus maxima hominum pars quotidie an bris suasu digladiatur, ac passim trucidatur Qt rare, cum multis jam periculis compertum sit, Amorem ipsin tam apud eos, quam inter hominesi uimum valere , illi omnino , quam commod: si inaci fieri potest , cedendum est: Virgilio poetarum principi , per quam indue studendum , quod huius modi undecunque caleat sententias.
Iantos pius ac requentius Mantua ni Virgilii volumina repeto, tanto it 'lum magis sulpicio, admiror. Unus
enim Virgilius characterum divertitate, ea complexus est , quae viri ies , Graecorum praestantissimi , vix consequi lotuere )Nam Bucolico carmine Theocritum
aquavi I. c.rgico Hesiodum antecessit,
97쪽
Heroico divinum illum Homerum ad amussim expressit. Quae quidem omnia cunctis utile Graecis praestantiorem Virgilium eo indicant , quod Graecor Unta nullis triplicem hanc dicendi materiam M ulus adhuc fuerit , sed unusquisque tia suum clibendi genus ei continuerit: si praeterea in Virgilio dicendi facilitas, in rebus enatiandis candor in nemo sit tam rudis literaria
alienus quin Viroiliana lectione mirum iii modum oblectetur cum praeter Im aureis ac divinis inter legendum, quam saepistiane occurratur sententiis, quae e pentium animis usque adeo blandiuntur, ut vix dum perlacta memoriae in haereant , nec unquam amplius X cadant qualis est, Non omnia possumus
Q. e verba significant, mortat ma neminem tanto esse ingenio praeditum ,
ut solus omnia sapiat atque intelligat, nihilque eum penitus lateat cuncta enim scire divinum esse potius quam
humanum, noverat poeta Nam quando ue bonus dormitat Homerus. Hinc
celebratum est apud Graeco proveI-brum h ηρ δ'ει - , Hoc est unus vir , nullus vir quasi velit innuere , nihil egi egium ab uno homine praestari posse , ii aliorum auxilio fuerit destitutus Dod autem legitur apud Euripidem ου 'ν ορα ac est , unus vir haud videt omni iasane significat, neminem unum , ne ruaaim quidum Icrum usu atqne Spe
98쪽
rientia atriam unquam consequi pos e sciretitiam ac tollertiam, ut omnia per se a I despiciat, nec ulla in re hallucinetur at- laque decipiatur Socrates , qui Apollinis uoraculo suae aetatis sapientissimus judica atus est, se nihil omnino praeter exiguan litandam amandi di: ciplinam scire inge 4nue fatebatur. Hercules Jove genitus, quem Marathonii, ut refert Pausanias,
o innium primi in Deorum numerum propterea recensuere, quod non nesinus animi quam corporis vii tutibus Xcelleret, eodem tempore adversus Hydram , sophi-st cana mulierem certare non valuit, cui, ut Plato refert, propter sapientiam pro uno sermonis capite amputato, multa Ie pullulabant: Et ad verius Cancrum sophistam quendam e mari adventantena, a quo cum ad sinistram urgeretur,verbisque acriter morderetur, nepotis sui Jolai auxilium imploravit cujus ope vehenienter adjutus viistoriam vix tandem consecutus est. Quare, cum ii quoque quibusne coelum quidem negatum est, per se omnia Non potuerint, poetarum praestantissimo proculdubio credendum est, Virgilianaeque lectioni est omnium maxime inserviendum, unde huiusmodi sententias laurire quam saepissime licet.
Ilii est profecto , quod hominiana quispiam tam propenso ac libenti agat animo, quin quandoque fastidium pariat. si modo ii ulla adlubita intermissione a
99쪽
diutissime in eodem versatus fuerit. Hinc factum est, ut Aristophanis illud a milia apud vulgum proverbii vicem obtineat:
satietas. Quod ita esse ii in saepe alias
tum vel maxime nudiuste itius supra modum expertus sum. Nam cum in praedio nostro, quod haud multiam ab urbe di. stat, una cum amicis , Dianae studiis , quae teneris unguiculis mihi semper plurimum placuere toto animo incumberem, caeterarumque rerum oblitus , uni venationi operam impenderem , tanta me venationum extemplo cepit satietas ac fastidium . ut relaxandi animi causa , ad Mi- .nervae studia me statim contulei in , Virgiliumque quem forte mecum attule-1am agi resius inaci in quo quidem lectitando, multae mihi memoratu dignae passim occurrerunt sententiae, inter quas haec
axime , quam saepissime memoranda ista est:
Usque adeone mori miserum I pQua poetarum prudentissimus nos ad A Wionuit , mortem etiam ipsam minime forti viro reculandam riuippe quae , Odo honesta sit , vitam quoque turpem uandoque soleat e Xornare cibi contra: ta turpis, ne morti quidem honestae locum relinquat. Quis nisi penitus mente captus, honestae in orti turpem praeferat Vitam, cum praeleltim in tot ac tantis humanae vitae procellis ac tempestatibus tulistimus nobis portus appellanda sita Hinc est , quod Ajax ille Telamonius apud Sophoclen ait:
100쪽
ob freti mi A. in νος λοπ β οπιν, Quid enim in morte est , quod si iuro
formidandum e quam , si Euri videm divi num poetam sequi voluerimus , animi pariter accolporis in tertium existimabi- ianus cujus haec verba sunt:
Qubd si fas est credere, non magis esset post mortem metuendum . quam priusquam nasceremur , unquam timuimus. Sin autem in morte pia non interitus, sed animi a corpore migratio est, cur non potius meliora, bonis praesertim viris speranda , quam deteriora verenda sunt Neque enim fieri potest, ut viro bono mali quicqitam accidat, nec vivo, nec mortuo, nec ejus res a Dii immortalibus, negliguntur Plato in Socratis pologia mortem inquit timere nihil aliud est citiam sapientem videri eum , qui non sit sapiens quippe cum id sit , scite videri
quae nescias. Nemo enim scit, utrum mors omnium bonorum summum homini contingat: et ulmi autem perinde ac si eam malorum elle maXimum non ignotarent. Cui veri, dubium est debet,quin haec ipsa inscitia sit maxime vituperanda, Per qua aliquis se putat scire, quae nesciat ξStultum est igitur, i l temere formidare,