De praecipuis sapientiae impedimentis (Ephraim Gerhard)

31쪽

sa disserfatio Academtas XII. Quemadmodum vero alias eri Heliorem tradit, ita di hic virum impedimentum plura subinde producis, o singillatim in neglectu modo allatarum obser

uationum consequitur, qui non sivis se , pientiae cursum temoraria r nimius eruditorum numerus. Etenim dum nullus h betur ingeniorum sese iras, quilibet ad st dia prouollat, inuitaque Minerva Erudito nis nosne si ambire sibi honori ducit. lnde tanta iteratorum, Otio serum inquam, ho-ntinum, bique deprehenditur assiuentia, ut vel Homerus nouem Musis comitatus albqu ando obuium quaerere ne celetum habeat.

Accedit quo dis urimi sub studiorum ingressium scopum sibi praeficiet ni vanissimum , quodque de vero scopo literarum paucissimi admoneantur. Moc si fieret, non tam multi literas colerent impio cona. tu, facileque deficeret nimius Erudit omni numerus Ast dum quilibet vanae ambi.

tioni strae litans honores, auaru Ope S, O

luptuosus nescio quae commoda otiaque mbi e literarum studio gratulatur, dum fuemalesani doditores vel hoc ipso nomine illis studia commendent , quotidie obeXpoultur verae cibi id a sapientiae. Saniora sunt quae docuit literatissimus ERAS MUS'

32쪽

rum numero Reipubli aerii te ramo eicio Oid non bori porrendere, atque ex hoa ipsis eiusdem elicitatem multis depraedi i. t e nominibus. Ita enim iudicant in ram sentem Ecclasiae christianae facient pulcher rimam, formam Imperii Romano Germanici optime regularem, S statum eruditionis felicissimum admirantur. Qui remis Itius demente a praeiudiciis libera pensitat, facile via det multitudinem non prodesse sed obesse, quum eruditorum status sit extraordinarius, adeoque paucissimis accommodatus, Ode philosophandum i e studendum P Uuc Κ, nam omnino eiu abundantia haud placet . Eruditorurn officium est aliorum regerectior aes quorsum opus quadam au istoritate

multitudo autem Crum paupertatem conatemptumque conciliat. Quis quaeso apuentiae quid borat inde portendat, si videat

prae foribus unius hominis centuim omnium honarum artium magistros ossiciolo cuidam inhiantes cum sacculo dive pastoris vestu stodis , vel curatoris , vel praeceptoris litarium aut mercari aut emendicare e tientes. Inde tot miseri Mindymi unico misericora diae alid tu intruduntur negotiis. queis ima p. res, ut per totum vitae spatium c grastitu cfinis lege Patronis ollatoribus, tiarerces-gibus iniiciamicrutant seruitutem. En .inti

33쪽

sunt, qui mundu ira regere debebant' prohiquanta felicitas 'aliter autem credo res nostrae cedemti si nulli nisi idonei nisi iustum scopum prae se ferentens, ad studja admitterentur, non currerent, sed deferri tibi paterentur ossicia sic mini esset eoaetor , pias e monis ut verbis urar REALIS de VlENNA qui ho civicus pluribus tetigit cui dudum proluserat prudentissi: Us Theologus SCHVPPira plurali maiora disserens egre- XLII. Nullus dubito in hunc censum quoque referre academiarum multitudinem , quippe quae plurimis ansam dedit incommodis. Equidem non is sum . qui

magnificam eorum Eum arrodere famam, qui optimis ex rationibus haec exstruxerunt sapientiae emporia, manebit eorum fama immortalitatis inieria fastis, nec unquam de eorum laudibus confitescet aequa posteritas ulud tamen dissimulari haud potest, quotidie aucto academiarum numero, ne is quam augeri eruditionis incrementa : nec semper bonae conditorum intentioni re. 1pondere euentum Dum enim augentur academiae , plures requiruntur sumtus ad

alendos Doctores , sicque discentes distra

34쪽

huntur viruiuod per pauca fieri poterat, perplura contingat. Hinc augstur et Iam eruditorum nurrierus, Quem antea in impe si-menrorum cla: em retulitnus, quilibet Docentium auditorum catem i deleotatur. Inde emittura tiar Missionarii sumtus auditoribus alendis necessarios emendicantes, consilia suppeditantur de nouis, ut vocant strispendiis, legatis,4 id genus aliis erogandis,

scilicet ut uotidie augeatur studentium numerus, nec unquam Otio serum .h C; intimo

defectus appareat. Stipendia, legata, aliique sumtus literarii non impedi uiri sapie tiam : cnserenda erant larga manu, ast cum delacium paucis, Sisenniti nisii maxime tis ad literarum studiaci non illis, qui im

nu quam ingenio seruire apti. morum a tem postqvaria hactenus sis magna manus est, nescio utrum non potius quorundano hominum consulatur pigritiae stultistae auri quam bono publico S utrum recte REALi S de VIENNA asserat Lila, magis paratae ,

profuturos, si unum opificem, quam centinos inutatis educa=ent, eum bonuntium . Genna. , n Iansa sit inopi . si rura lati man magnais, copia. praeterea distrahuntur non tantum

35쪽

: Disseria D Aea uix sussiciant tot academiis uiri doni, tonanium distiplinarum partes toties expleta possint. Satius utique est una gaudere aca idernia in qua quilibet ossicium iram recteque e cum laude obeat, quam In oz cem Academiis, vix decem videre viros, quae disciplinae suae nouum addam splendorem sed hoc iam monuit docti simus Uri P NER interim non incommode huc quis Tetulerit mutatis paucis verba RI', MI ad CAROLUM IX. Francorum Re- cademiarunt, scholarum rurba H - confirmentur adiuuenturque idone philois sphiae Professores, disrarii academiae paucae

s XIV. Eruditorum academiarumquenmitit dini prono nexi cohaeret graduum dignitatUmque academicarum libuius intempestium eorundem ambirus Ula Polures enim luctis operantur, eo plures quo Te ambiunt digilitates academicas, eoque olures his ibi placent nomina a S. 'rae erea unicuique academiae interest, iurium seorum fiui exercitio, unde quoque nec etiaest, ut definito tempore milites coescriban-

36쪽

tur Apollini, cum ala Ρm dignorum, eorumque qui has tutulis recte sint stari, non ubique Deo m norun gentium. Provolare hincru eas qua 'doque huc illas cui vix EDhe vi apparem , quique vix unam di asteram philosoporae partem degustarunt. Inda tot nersi gemam pauci consis iciuntur Ba cis innibus eam colentibiis, clere iria solida sapientia. Inde sequitur contemtus eruditionis etiam solidae, di quicquid etiam boni hinc inde in Academiis docetur apud plures pedantem nomine audire solati Exu Iat itaque philosephia, quoniam eam Ignoram, qui hoc nomine si per lunt, di tolluntur bonae ines, quia quilibet artifex esse praestimi Opposite Et A inter immites sti- ωerat Hos

rtuum a prose iove u per t. Mirum ti est, qui fiat, quod se ae hactenus tamir Ventant pretio, cum hi j v saepius quaml 'stiarum pulli proueniant, qui omnem do inibarum ambitum simul ac degustant, de

Ut mita, unitatem, ita hic Iultitudo propignit multitudinem ea enim de quibus hactenus Ioquuri sumus omnes

37쪽

longe deteriorem mulii tudi non librorum. Nam dum plures eruditorum Ornen ambi-irat, plures quoque protruduntur commentarii, compendia, methodi conci mandi n-troductiones ,ri quaesum alia librorurn genera. Nemo siquidem docti nomen mercintur, nisi interris' est tUo conatu ita inesarescat,&vel neglectis grauioribus ossicii sui curis libros A ribendi ibi datum esse credat negotium. Dum praeterea quaelibet academia ex speciminibus diiudicatur, nece S,-siim est quandoque illos, qui ei inseruitan r. ad scribendum animurn appellere. Acce dunt praeterca constitutiones quae speci . mina eorum qui tignitates ambiunt expetunt ista coci es ex his causis proueniatili exhausta librorum multitudo , qu Remon 3

potest non in insigne sapientiae cedere impedimentum in quidem concedo , quod PLINIUM maioren dixisse memini , nul

lum tib tim esse tum mutam, aliqua e r.

parte prosit, quis er)im hoc neget, quum O mnes quotidie id adfirment tabernae arornAticae sedibi damna maioris sunt ponderi, quam illa utilitas , ibi quilibet facillimi e Isudatae renunciat tilitati. Aut si qui suiu, qui renunciare nolint, illis recte applicaue

: Lib. III epist.

38쪽

ris , quo ARI STO. apud STO3AEUM de illis iniquit, qui dialecticae studium pro-

tem turba non instruit, aiebat SENECA is

qui vii bi distrahere animum libronit a multitudine a Terebat. Quid quaesio nimc diceretis rostro tempore post typographi- cae artis inuentionem nostra videret volumina. Credo ego nulla hic opus esse damnorum longa enarratione , quum propria experiantiari diaetae quemque edoceat imo eo labentius ab ea abstineo, quo gra lora

plens numeris recte tenere, quam per finita polatari, quia hoc nonnisi vagam S opi is

nobisem id, constanum Irmam eruditi nemo feri Uti autem est haec rarissima, ita facile est iudicare, qui fiat, quod mumdus quotidie nouis non impleatur, sed pene

ιuliari erratione de multistidine librortim

39쪽

obruam vanitatis voluminibus , de charta an papyrum comestic, cum dudum constet; natinisum regi opinio albus. Simul Quoque parebit curiosa, confideratu digna qua sti cur normuli eruditi aut nihil alit p. rum scripserint , quam trueli anno 7 2. donissamus R, ERLl N pectitari disi ri tione experidit. Qia' autem Unouam, nunc corvideratu digna sunt verba quae d.

ANTONINVS ua se ipsam reliquit

, vl. Licet autem tam multa scrubaratur, tamen non est negandum multa

aditu scribi posse quae non spripia in prius , cuius rei clitina est praetcrtim apud Germari os nimis circumscribi libertas sen riendi Odium inuidia quibusdam eruchiis propria adeo dominantia veritatis studio visi vel ab unius oraculi puratitii discesseris emto, statim pro nescio quo habearis lineretico Viandicarunt enim sibi etiam Ius circa haeresicos Uri sophi di amari δε- tisauda De quandoque ecloeti. Unde non ongo hinc tempore iurabatur strenue in verba Magistrorum , posterique magna cum

voluptate Antecessorum puta lambi2ban D.

Huic mori cum si opposuerunt viri de m liori

40쪽

liori facti metali , qui ingenuo Veritatis

amore oucti modeste a veterum, ubi res postulauii decreris decesserunt, clamatum est, ubi res postulauita decretis decesserunt cl imatum est, vidImusqUe unica hac ex camvnmeriae re literariae interitum eiulanti voce unitantes in antiquatas ostic rum ineptias plusquam deiicientem ethicorum mediocri fatein, sianctissima ima orantiae asyla physii corum innutneris circum. Dallarunt veteratores isti, Nouatoriam saereticorum, d quod magis est Atheori in sei Idola non colentium nominibus. Hoc modo tot reprimuntur publico bono nata in re nia, tot stapprimuntur utilissima anten evolumilia , tot absondiantur mirent 1eris vo-1teris proflatura, tot odio exponunt Ariori tates.' S aratem hoc non est impedire si, pi-ontra incrementa . dubit an stultitia sapi-Cnti Senortia in i mponat hominibus. Rehe rinc in hoc odio a libertatis causam conio

Vs i cu non m aiores in sapientiae studiosecendus progrestus, i itaque eruditissimus