In librum de insomniis Hippocratis commentarius auctus nunc et recognitus Jul. Caes. Scaliger

121쪽

t 8 IN LIBRυM HIPPOCRATIS pendet, propterea quod mare sedem suani petit, urgetque ipsum sese, aqua natura te vior est, quam terra. Quid igitur minim si quemadmodum aer ab aquae superficieremeat sursum versus ita aqua a solido terrae globo repulsa resilit superque fertur cas, in terrae partes quas, nisi extarent inaequaliter ab orbe aequali, operiret

Mare guminum parens est VCnter, eorum quae in vesicam dilabuntur crassum retinens, iit expellat: quod liquidum est, eo pervenas deferri patitur. Itaque Hippocrates in libro De humoribus , ventris Offcitin terra muneri comparat: Hujus , arboribus alendis illius, animalibus.

APOTELES MA XXXIV. Teni auidomiciliumsi moeri videantur: huminisano languoremportendunt, πυ- tanti sanitatem arque praesentis saliis

mutationem. Sanus uae confutet valetu

dini is victum alium praes ibat Abi, pri-

-tim vomat deinde pauxillo cibo resciat s. Totum nanque corpN principiorum

bi mutatur enim ipse tunc ex eo in q- es.

122쪽

sentis status ostendit mutationem. Ergo s. nismoibum aegrotantibus sanitatem. Terra autem mater irincipium vitae. Facete autem

dixit domicilium. Sic etiam appellat corpus nostrum Plato, ejus imitator Cicero in Ca

tone.

π ύποιαου c. a principiis id est , ab iis qui intus sunt, humoribus. Quare eos mutari oportet Calvus falsis putavit, το κινἐετα , pu gari, evacuari corpus. Nam Hippocrates reddidit rationem , propter quam vomitu debeant evacuari de victu attenuari. Quia, Qui , pro corum modo , quae intra corpus Iunt, variatur corpus. Et addidit α-ν, ut Ostenderet maximam vim principiorum ex quorum pusillis momentis maximas fieri mutationes recte dixit Aristoteles tum alibi , tum in libris de generatione animalium.

APOTELES MA XXXV. Maris , aliarumve aquari dilarii terra obruta, morbum igniscat. Multus quippe

lamor in corpore ines Vomitu, atque in-ατ edia,

123쪽

rio IN LIBRUM HIPPOCRATI s

edia, tum laboribus, praeterea Acis curandi sunt cibis. POL Ru per gradu, paulatim priLIina PiZltis repetenda ',

Nempe redundat, sit obruit, atque etiam impedit officia naturalia. Genus morbi objicit primum , deinde speciem. Ab aquae conditione intelligas γνα ι, ut non solum humorem accipiamus in genere clijus appellatione etiam bilis calida in sicca continetur: vertim id quoque , quod actu, potestate humidum sit. Mirum , vomitum toties indiceres nulla

temporum, aetatum , habitudinum, consuetudinis, regionis habita ratione. Nam in quarta sectione sententiarum , aes te curat imperiora hyeme inferna propterea quod bilis summa petit. At Celsus in primo , vomitum hyeme procurat magis, quam ars teri quOniam plus pituita in stomacho tunc contineatur. Ergo sane sententiae hae contrariae videantur sed sive Theodorus , sive ille sit Laurentianus, non e dies, sed , T non superiora, sed per superna educere. Quare onpe clarius patent earum sensti contrarii. Videntur autem Celsus , atqueis, unde sumpsit, Asclepiades rationem loci habui sie, cum per hyemem vomitum instituerit, dcirco quia locus ille per id tempus pituita gravatus est. Hippocrates autem ad humoris naturam potius cspexisse Bile nanque redundante

124쪽

dante in ventriculo, vomitum indicit, cujus motu bilis motum facilius asscquamur: Nempe ascendit promptius bili. quanquam rarius , quam pituita , ut ait Galenus in secundo

De temperamentis.

Dubitarit aliqui , si ventriculus hyeme calidissimus, ut recte ex aphorismo colligimus: quonam pacto fiat idem humidissimus eodem tempore consumit nanque humorem calor. Sic respondendum esse videtur . Ubi natura laesa non est, neque circumventa causis alienis , ipsam sibi etiam variantem per tempora similem esse. Nam si calor multus sit, multum quoque caloris pabulum , sedemque esse , necesse cli si parvus, parvum Dico per tempora , non per aetates.

Quoniam humidum semper resolvitur. Sed humidum naturale per hyemem, non est minus humido naturali aestivo , nisi quanto minus aetatis processu factum est. Hoc autem non quaerimus hic, sed tempora inter se comparamus. Evenit autem propter temporis byberni naturam, ut praeter humidum naturale, humor alius grassetur in corpore pituitosus quem de propinquiore loco voluit educere Asclepiades. At Hippocrates non sol him loci, sed etiam humoris motum contemplatus: qui humor aestate dominaretur, eum suo tu expelli facilius, quam alieno existimavit. Dominatur autem bilis, ut in libro de hominis natura dixit ipse Meadem sursum movetur, sui sit in igitur exigenda erit. Ubi ejusdem hun ioris per vomitum eqtae perscribit evacuationem:

125쪽

rra IN LIBRυM HIPPOCRAT istionem : O :emadmodum in scptimo Ledalium contagiorum, di in libro De humoribus. APOTELES MA X.L. I.

Neque ver illud bono Ll, atram terram,

atqtte exukta=n cernere vehementis tum,

Terram descripsit a naaria flectam nunc ab igni , caloris vi In cura adhibet omnia humectantia Somni quoque meminitri sed attende, ne jejunus dormiat , neve Jelunus balneum ingrediatur. Somno intro revocatus calor consumit membra , si desit cibusqxucum agat. Itaque sudamus potius dormientes , Quam vigilantes Balneum educit succum , imque optimum, si quid a cibo non sit appositum Eadem ratione tum stigiis tum Solem vitat propterea quod desic

cant.

Intelligit vinum aquosum suapte natura,

126쪽

non arte dilutum quod si desit , iupplebit

ars. Illud ausiis est Galenus autumare ealidum non esse vinum igitur non erit. Et nobis sane genus hoc ignotum est. Humectat one plus mero, dilutum tribus de causis Aquam enim habet sectam illius effectionis item altius penetratri postremo disiacilius solvitura calore naturali qua ex mora periungitur mu-iere sito. Nam partes meri subtiliores citius 3enetrant sed citius resolvuntur. At dilutae, ac plures sunt, dissicilius vincuntur. Qua-ae ebrii fiunt magis, qui multum dilutum, quam qui merum biberint paucius. Cum vitat ex quae urinam moveant intelligas calida icca quaeque liquant co pus nullis vestigiis relais humectationis. Nam sibi ipse contradiceret Vino enim albo aquoso nihil praesciatius ad urinas ciendas.

liisque libris Hippocratis, pluribus luculentis verbis idem interpretari qui hic quoque dixit, ptisanaeque cco ure decocto Uerlim ex hordeo laqua piis ina ccina fiat, multos habet gradus, alios ad potandum alios is ob vescendum , quosdam medios omnes se- cundum decoctionis promotionem. Nam le- vissime coquitur ad potum , ne acescat. Eal si propinatur crtianariis post ruptam aceto sum. Diutius coquitur ad refrigerandum abstergendum in phlegmone cctoris. Hi sunt potus simplices. Ubi ero coquitur ad-co, ut puis ex eo fiat, cibi summam confi

127쪽

irin IN LIBRUM Hi PDoccit. Re missa ea crassities in mediocrem liquorem, utrius que obtinet facultatem. Sorbendo nanqrte , pro potu accipitur alendo, pro cibo. Percolatur autem haec interdum , neque amplius coquitur. Is dicitur si succus, quem cremorem Latini vocant : atque hic,&alibi et λον Hippocrates. Interdum autem coquitur quare additur coori. D. Arabes haec oriani agnoverunt his nominibus, Aqua hordei misi hordei Savicti hordei omnes Hippocratem secuti eo in libro quem Cnidias sententias inscripsit. Quo maeis miror, quid in mentem venerit homini doctissimo Joanni Manardo, cui non sollina artem ptisana conficiendae sustulit sed etiam damnari usium: ausus idem facinus libero indigno homine clim negavit nos probo vesci hordeo Spero quidem aliquando futurum , ut isti delicati veris lactucis carere dicant nos. At hercule laudes ejus Calenus paucis verbis , vel plus quam divinas dixit, in octavo De medicandi ratione. Quid enim potuit praestantius esse, quam id quod refrigeraret, humectaret, sitim non solum tolleret, sed etiam prohiberet, facile coqueretur, probe aleret, nilia relinqueret noxiorum excrementorum. tisanae autem nomen deductum etiam ad alias materias, ex Horatio scimus qui ex ori raptismarium dixit, voce inminutivari quanquam ex his frugibus certa sibi nomina comparavit ut apud Graecos quem corrupto nomine Candarusium vocant Arabes: Latini, Alicam ea ex ea fiebat. ex frumen

128쪽

DEIN so MNII S. III to'tioque factam ait Plinius , tam apud Latinos Nilam apud Graecos, transsato nomine ab ipsa fruge, ex qua fiebat , in rem ipsam factam. Si quidem hora dros tritici genus, ex quo quae fieret tisana chondros quoque dicta fuit. Eodem modo Zei, quam nunc speltam vulgus vocat, alica quoque dicta est χαqua, quae feret tisana, n hilominus alicanominaretur. Sed Mars finxit nomina mam ex viridi hordeo polenta dicebatur: ptisana ex integro percocto, atque excreto omelysis ex molito Polentam quoque ex tost facit Ga

lenus.

In lacu, arne, aut sua i , si quis se sis i

muicturi re , malum essit. Ex bera a tria nanque hi onu indicatur Tentiis Pictis , atque lab6ribus exercitatus huic

utilis est. uod se hoc accidat febriet tia bonum eri extinguitur enim ab timore

calor. R. Hoc quoque Galenus in Crisibus obsidorem praecedere somnia haec. Id quod Avi lcenna transulit in sectionem secundam quar lti. Idem Galenus scriptum reliquit, Pugilem , li qui in fanguinis solio sedere sese omniaverat sanguinis redundantia laborasse. Alium di flentum semine genitali veneris nocturnis aia sectum ludibriis. Ita in quarto Letalium con Itagio-

129쪽

ii IN LIBRUM HIPPOCRATIS. tagiorum , Nicippus febricitans venerem per somnia excitabat, atque ita convaluit. Dixit ἐν τι νομως:κως vi isti pro tenui victu. Ductum enim est ab eo, quod spiritus

tanthim alimento quis contentus est orata nanisque spirare est a i perspiratio sicut mων,

aevum, tractus scilicet temporis , quem spirando transmittimus in αἰe, quem spiraremus. Talis victus ratio pertenuis in principio acutissimorum morborum observatur , quo tempore nihil damus.

APOTELES MA XXXVIII. Eorum , qui ad sese , suamque naturam pertinent,s vi quid in omnis ideatur esse ejusmodi, mi neque majus, neque misit bonae valetudinis levio/sratio es.

Ut tranSferremus, curavimus , secuti phrasim Thucydidis , Demosthenis, Plauti Ciceronis , i cui ea nota siti. Habet autem rationem, a quantitate , sicut superiora in motibus , aqualitatibus , a situ. Intellexit inaniantem sui quippiam videre, non alieni, ut ei portende tu pro re propria.

APOTELES MA XXXIX. Candida veLte pulchrisque indutus calcea- merui, benesentire debeat de sua sanitate. C

130쪽

per aliud etiamnum Praedicamentum ducit

nos, quod appellant habere Colligitur autem hinc proportio vestis ad illustrem , de qua supra diximus Gilerum naturam Ambitus nim corporis bene habet. Est autem pars superioris

potelesinatisci in quo omne genu rerum, quae ad quempiam pertinerent, continebatur. Ita partitur nunc, ut declaret ea, quae extra sunt insequenti autem, quae intus.

APOTELES MA XL. Membrorum modus alius, atque a naturaconLtitutim,nihil boni poricetur prius ve-r eLI,s minore t quantitate, quanis majore Victus in altero e litu augendus , in altero minuendus erit. AEAE A R.

Conjectores aliter interpretantur veluti Domitiani gibbum, Nervae auream successionem Caput magnum, Principis incrementum. Quoniam caput relative dicatur , alicujus caput, sicut princeps, alicujus princeps: caput , princeps dicatur, quemadmodum servus, pedes. Ventrem obesum, paupertatem iners enim membrum esse videtur, Ἀ-varum,aliorum operas in sua omnes absumens commoda Sic Caesaris nomen si quis somniet, dempta prima litera , pronuntiatum, isque Caesar appelletur: intra centesimum diem. iturum obnunciabant cumque divinis arter