In librum de insomniis Hippocratis commentarius auctus nunc et recognitus Jul. Caes. Scaliger

101쪽

pretatus est CPoeptor meus, magnus ille vir Leonicenus, quem equidem honoris causa nomino, Hippocratis illud ex Aphorismo νοτ γ, austrinam hyemem, serenam , credo cum 'in νιν Favonium legisset , εἰ apud Plautum , undem serenum, sic transtulit Nani ille in Mercatore sic scripsit lepidissimo Trochaico Hic Favonius serenus est , hic Auster imbricus. At vero si pluvia hyems est 'ut fiat ut sit serena Hoc primus doctissimus Manardus monuit nos. Neque enim in diebus varietatem , sed conflantiam malitiae toto temporis tractu ind:- cavit. iram varietatem festivo admodum verbo significavit Hippocrates in primo Letalium contagiorum , particula secunda m appellavit tigme, Sed illic οσσον cum dixisset, humiditatem ostendita vento id cnim significat , νιτί ideo addidit iteporem , A. unde δε λ Ἀ-pud Homerum , apricum interpretantur quod suavissimis verbis circumscripsit divinus PCCta.

Et sabula a ventis Dberno opponere Soli

medium conterfatalem. Itaque m γον, τελέβινο νοταν dixit Aristo.

102쪽

D Iiso M N II s. 89ci in significavit , utilitabat Manardus nam etiam cum aura est , αν. Malacia , ut omittam de mari tantiam , non de aere dictam: non solum aura, sed omni motu vacat. Itaque in quadris Lunae in mari malaciam intelligas , clim nullo movetur impulsu. Inde legas in historiis , malacia immotas naves, quae omni essent vento destitutae Potest igitur λιν, etiam subnubilum tempus esse , si ventova'do, aut tempestate vacet. Nam in scit liquoque pluit at sine nube non pluit. Mirum igitur quo pacto aconicentis pluviosam secerit hyemem , ac strenam simul: calvus hic in renitate pluῖt. Signate dixit, ri ειν Aquam enim pluviam significat prima , e propria origine sua. Sic distinguit Aristotcles in iisdem l bris quaestionum, τὴν λαμ α FυM .

APOTELES MA XXVI Hola dixeris imbres , largi scilicet, hemales , ac processio i, cum aqua sordida, ab

APOTELES MA XXVII Didicia , quae eleRia intentent nobis,

103쪽

his judiciis observare hi que consiliis 3

Eius inire oportet rationem. Tum ii immortales secundis in rebus stipesicati nibus adeundi , Sol, Iupiter caeliatis, Iupiter opulentus, Minerva Hera, Mesecurius, Apogo in adversis ad Deum iram

MPertendam Terta , Heroes tricommodorum averr&ncatores.

tatis. Dixit , indicia Dixit, judicium Dixit, consilium : postremo , curam eamque duplicem alteram ab humano auxilio, alteram ab ope Deorum immortalium. Duplex autem Deorum genus prisci commenti sunt alteram propicium, ut Iovem alterum noxium, qui Uejovem cita Dirae canuntur a Poetis βο- phocles, Seneca auripide item Catullo in i Argonauticis, a Marone ad Battarum ab Eli in adversus Eneam , a Cambyse contra Per

sis, ab Horitio in Canidiam. Hujusmodi sunt Erinnyes in ebris Robigo in Summanus, cilia monstra ridicula vetustatis. Boni autem Dii Dii Magni, Di novensiles, Dii Penates mi Semones, Tutanus, Rediculus alia ineptia AEgyptii quoque Plan itas, eo Reges duodecim signa meos lConsiliarios appellarunt ejus rei rationem alibi diximus Mirum Apollini vota concipere: Esculapio authori gentis suae, nulla item neque Nocti, neque Somno, cum utrique divini

104쪽

ςD I, soM s. rvini sint a Priscis habiti honores Soli autem supplicant: propterea quod occultariim rerum index est. Nam hoc quoque fuit in more positum ut exorienti soli somnia narrarent cidquod etiamnum docet nos Sophoclis Et ara Solem igitur ponit tum propter hoc tum propter lumen ciuilior enim sensus visionis est Iovem , propter vitam. Minervam, propter intellectionem : ex Iovis nanque vertice nata est Mercurium , propter Genium animarum enim ac genioruni , comes est , evocator unde τομται dictus est tum idem Caduceo in nos dat, a que ad iniit viarum index est Apollinem propter somniorum conjecturas Terram quoniam Nox somniorum mater ejus umbra est citaque dicta est abdere arcana sinu

suo . unde somnia ab inferorum recessu du*bus mittuntur portis Heroas, quoniam vim tute caelum meriti sunt, expiato orbe nostro monstris. Quare in pavoribus , miraculis e clamabant, η κλει propterea quod esset ἀλεξικακ . Tales divi fratres Gemini, intempestatibus. Idem quoque numen in utranque partem acceptum est additis cognominibus diversis,wι ne , αννο αγκι . item

Apollo a perdendo: cujus sagittar essent pestiferar. Idem παιηιον, a medicando , quo cognomento ei acclamatum est, cum a serpente Delphos liberasset Heroum autem cultum sacrosanctum fuisse tum alibi legimus, tum apud Philostratum. st in Urania Herodoti scriptum idem, in responsione Athe

105쪽

s1 I, L i RυM H PPOCRATIS niensium ad Alexandrum Mardonii leo atum. Definit Lucianus Heroem ex Deo lom ἱ- ne compositum Athenaeus eorum vim in undecimo declarat terribilem , sed magis noctu , quam interdiu. Plutarchus in Romanisdst it Graecos in novilunio iis supplieasse primo loco : secundas preces concepisse Eeroibus Daemonibus. Item primum poculum fuis. Deorum secundum ieroum.

appellavit Plutarchus in Hellanicis 1 εκ-κ υς οι, festum apud Solos urbem recitat: quem diem solennem ageren in Minervae laonorem averruncationis ergo. Sedis Timaeus Locrus in libro De natura , A i νομ

tiones autem illae, postulationes ab antiquis vocabantur. Mirum vero Mid , cum Terram posuit, Vestam praeteriisse sed eandemptitavi fortasse. At Plotinus in libro secundo De quaestionibus animae , ei e animam Vestam interpretatur. Jovem , caelestem cognominat ' quoniam aliis quoque numeris vocabatur Labra-daeus , in Caria, a securi, quo nomine id telum corum voce appellabatur Agorae 3 cui vota concepit pro Socrate puero pater Ophroniscus ruit Policus, ex Pausania,

Plutarcho qui etiam βουλαω ν recenset in commentario ει με τωτερ ταλι ιν Fuit Pappaeus

apud Scythas ex Herodoto Fuit Trophonii delubrum Litem Enesii apud Strabonem in non Lycaei in octavo item Liberato

106쪽

D LN OMN Io s. 93 iis, Hospitalis, Limitaris, si Hercaeum velis dicere Olympii, Tonantis, eretrii Imperatoris, in sexta actione in Verrem ubi ctiam ρειον Graeca interpretatio est. μειλιχras mentionem facit Thucydides in primo, cum Veneratione maximae s estivitatis Pausanias in Atticis agnoscit Aphesion propter maci sacrificium quoddam : idemque τανεληνι '. declarat fusius causam in Corinthiacis , ut pluviam eliceret. At nos aliam ob rationena, Elicium. In Corinthiacis item 'δειον, quem. nos Ditem , Summanum . cui etiam sunt fulmina attributa. Alterum A ,ον OS hunc optimum maximum t quae erant propria Capitolini, ut ait M. Tullius Capitolini facit mentionem Pausanias ibidem sicut in Eliacis, Impubis: Quem nos An urem quoniam esset yy ξυδ . In eodem libro est , ξκ. . Est in Alexandra Lycophronis Iupiter , cum alibi multis ioci , tum apud Strabonem libro nono Jupiter pum e , quem M. Tullius in actione

quarta in Verrem negavit unico Latino verbo exprimi postari crumille, ut suo loco diximus , servivit causae mam cum vellet Verrem premere criminis magnitudine , cxclusit eam vocem a Latina potestate Vertim in ea oratione, quae inscripta est in L. Piλ-nem, seipsum, qui patriae salutem dedisset, conservatorem appellavit : in tertio autem De finibus . salutarem , cujus in tutela sit salus. Servat is quoque Jovis templuria memorat Plinius in libro XXXIIII. Hippocrates

107쪽

9. I, L BROM H I POCR A i scrates etiam Jη πον hic vocat Statorem Calvus pessime est interpretatus. Nam Stator Jupiter a Romulo primitin est nuncupatus, qui

exercitum stilinet a fuga. qui fortasse sit idem cum Iove Stativo Pluati libro VI. at vero possidere est Ctesii Joris meminit Plutarchus in libro De foenores Iupiter, inquit Ctesius vix eorum opes servet, qui sumunt foenori. Ergo in ejus simulachrum statuebant ut ait Suidas quae vox, cum lar- rarium ' cellam significet promptuariam, ad penum potius respexit Anticlides in libro undecimo Athenaei , cum Cadiscum ornat lana candida, ut sit pro signo Ctesii Jovis. Nos opulentum ex Plauto interpretati sumus Minervam autem cognominem illi meram Qu'niam mera fortunae nomen est , ut i gimus apud Ennium. Post semnia prodigiali Jovi rem divinam facit Plautus in Amphi

truone.

Galenus his elementariis judiciis , alia addit similiarici nem accensum videres obsa-vam bilemo sumum caliginem, ob atram pluviam, ab humore rigido, liquido glaciem iminam de pituita gelida.

APOTELES MA XXVIII

suae vero in terris functiones ex centri , ea quoque a. valetudi rem conorunt dignoscendam: ut a te videre istidire δε- me ambulare in ex se,ac ne metu cur-- terram quoiue intueri solutam . milie

108쪽

labentes cursu aqua dimpida, o Fianta satis si Itemfontesque , puteique valetudinem bonam,intiant omnianti oujsque corpo pro suo modo , ae digerere, admittere: excernere.

Relicto cito demittit sese ad corporis οὐ scia , quae hic agnoscit duplicia altera, quae

corpori debeamur, ut currere altera quae ci- vilibus negotiis propter corpus, ut agricultu- ra quae utraque unico simul apotelesinate

lexecuti sumus quoniam ipse utrisque itemisimul potelesinate sequenti contraria ponit. Quae hic dicit clara sunt. Memor quoque Praeceptoris Galenus fuit cum dicit, laevi tatem corporis inoffenso cursu significari. Dixit, ure o Maiari e τι--ος υγιμί- non quod futuram ignificet sanitatem sed quia signa praecedunt panitatem non quidem nal tura, non tempore, sed Medici intellectione: t cui si narres somnium , indicet sanitatem, quam somniis praescriptis agnostat. Dixit, di, blutam scilicet, neci pertinacibus glebis inaequalem sic Poeta

Resolutaque terga Indicia trium rerum po- iit in sanitate. ω,ολις, ο -Wξας, 'Mπικώ- οπις Per hi , intelligit, ναοῦ,αν, id est, i digestionem , quae per motum judicata est. Per πτοσαγωγάς, transinutationem , Muni

109쪽

96 IN I innuM H PPOCRATI snem, quae signi fixata est per fructus mites: Per κε σεις, supersua e cernentis animae vim ea declaratur, ubi dicit, puram aquam ,&quanta debetur. Omisit coctionem mirartamen scitissime ab arborum fructibus potuit indicari. Diversa nanque rex: ς, ω- ας ἰutranque anien recentiores digestionem vocant minus apte Intelligit autem τῆν ολν,ἀν Lime quoniam succus ille circunfertur, ut mutetur in corpus digestionem interpretati sumus nos , secuti Ciceronem , qui Attico scribit sic ut mea mandata digeraso id est , suo quoque tempore , ac loco exequarC. Ita ηque apud Celsum intelligas , quod Galenus, digestivum. φορηῖκρν sic enim' scripsit in libro quinto, capite duodevicesi imo Sed quaedam digerunt materiam quae ldam extrahunt. Nam resolutio fit perdige sionem. Oportet enim quod coit, aut coierit antequam re luatur , dispertiri. Hoc

paulo post dicit ipse . Resolvenda astricta

mollienda dura, digerenda quae coeunt. Sic enim componit contraria inter se resolvere compacta , emollire dura , dispertiri unita. Prius enim dis ivuntur,quam resolvantur. In malagmate Polyarchi hoc haud multo post in Medi malagmate. Eodem sensu, in libro secundo, capite quartodecimo, ut molliendum, quod induruit aut digerendum in eo, quod copia nocet aut alendum id, quod tenues infirmum est. Non est dubitim quin

intelligat in p/ρ ιν Sic enim scribit paulo post usque ad cutem digestione quadam relaxatum

110쪽

etatum penetrat aricatione enim laxatur

tis, cum fieri vis digestionem. Sic alio ver-llo simillimo eundem usum veteres expressere , ut Terentius , Differor doloribus. Et Vergilius Nubila differt. Sic idem erbum alia compositione in Menoelimis posuit Plautus, Vestes dc gerit id est , desert quod ineptissime, interpretati sunt,4 confudere cum verbo, ego. Idem Celsus in tertio , capite quarto dicit, Ubi corpora plus resolvuntur, refici frequentius deberes quare ait, celerius cibus dandus est in o bo, qui plus virium aufert itemque in eo caelo, quod magis digerit id est , resolvit. Ita Plinius in libro

vicesimosexto capite undecimo, Cruditates, quae nauseam faciunt, digerit botonica id est, discutit. Nam idem aliud intelligit, cum dicit, concoctionem adiuvarici aliud, cum dicit , cruditatem tolli ut in libro vicesimo septimo de absynthio : Concoctiones ad uvat, cruditates detrahit. Cruditas nanque sequitur concoctionis desectionem. At barbari nostri his ex locis videntur accepisse concoctionis significatum cum putarent superionaacho tantum intelligi.quod etiam ex Seneca in pro-lo ro declamationum clicere potuere cujus verba sunt haec : Nec patiebatur alimenta per stomachum, per somnum , quietem lite qualiter digeri Cum idem Celsus in primo multis locis, in tertio non paucis, in aliis libris aliquot, concoctionem dicat, non dige

stionem.

Hic sontium commendat vilionem. At in