장음표시 사용
121쪽
prima Vo siVe chorda a secunda vero prima j idost prima , mollis coniuncta. Hic enim transitus bonus est, quoniam per semitonium, quod symphoniis adaptatur, distare visae sunt. Sed a prima j in biransitus non fit, quoniam illud semitonium non cantatur, quod apotomo vocatum est. A qua b in o bonum emitonium est, seda, c in prima a malum ab ista in d bonum, a qua in secunda 'similiter bonum; a qua in e malum, sed ab e in f bonum vero in secunda a malum, sed ab ista inis bonum, a qua in tertia, similiter bonum. A tertia' inin malum, ab Uinci sive ini bonum, abi in x malum si deinceps. Ad hunc modum in auis octavis mala
malis, bona ero bonis correspondent. Transitus autem tonorum bonorum atque malorum , qui non
ad sequentem sed una scilicet voce semper in hoc instrumento medio dimissa fit, sic declaratur ob a in Monus bonus est, quia ex semitonio maiori atque minori componitur, et a prima , mollis coniuncta in o similiter. Eodem modo a littera b in prima i , a qua ad secundam ' malus. Eodem modo a secunda x ad tortiam ' si
in suis octavis similiter '. ceteri vero transitus tonorum una inte missa semper singuli sunt boni. Gihemitonia vero duabus inte missis ubique sunt bona, nisi cum ordo accidentalis alteri accide
tali miscetur, ut a prima j in prima x et a secunda j ad secumdam x. dsoque tertia i non est bona cum x. Disonus vero, qui quatuor fit intermissis, ubique est bonus, nisi a litterara in secumdam , t a prima x in f no ab e in tertiam ' nec a secunda x in
vel in i si ita in istorum octavis. Diatessaron ero, quae ad seriam in hoc instriintento fit semper vocem, ubique est bona nisi a tertia in tertiam x et in suis octavis. Diapente Vero, quae fit ad octaVam, ubique est bona praeter quam a prima xi quadro in tertiam j, qu niam ad quartam ' est diapente persecta. De sexta Vero minori, quae ad nonam semper fit chordam, sicut de tertia minori sentimus.
3 inae sit brevis conclusio: Omnis tonus in chorda dispositus, cuius extremi soni sesquioctava proportione adducti incipiunt sonum distinguentem duo scilicet aequalia semitonia quovis modo, bonus est et rectus, etiamsi extremi soni coniuncti sint sive ficti. Si mala semitonia malis in suis Octavis recte correspondent, diapason optimam consonantiarum perficiunt, ergo bona. Sunt enim illa semitonia maiora, quorum intervalla consonantiis incipiuntur, sicut et minora semitonia bona. Aliter omnes consonantiae essent imperfectae vel superfluae et dissonae atque indimensibiles.
122쪽
Chorda enim, quae inhemitonio cassa fuit, exade carebit minori. Sic sexta maior et tertia maior nam chorda, quae ditono caruit hexade maiori privatur. Sic et septima maior aut minor sicut tonua et semitomum namque sicut istae ad fontem sic heptas maior aut minor ad eius octavam se habent. Has etenim chorda sive tractus, quibus chordae percutiuntur, qui vulgariter taedae sunt nuncupati, in monochordo sic disponunt contemporanei nostri, ut tractus ordinia naturalis recto modo procedant i abiecto D pag. 82Jnemmenon, ut in prima mensurata ostendimus figura. At vero taedae synemmenon et ordinum accidentalium aliquantulum super his elevatae ponuntur diverso depinctas
colore, ut patet in figura. Sed notandum est et valde notandum d illa chorda inter collocata. Quidam enim practicorum minus bene praevidentes ita illam disponunt, ut vino sit bonum semitonium, cum g Vero malum. Et sic diapente cum prima at quadro illam faciunt resonare, quae diapente inutilis est, quoniam raro fit et, ut verius loquar, numquam fieri debet. Verum si quis dicat ad hoc ponitur, ut, cum tenor descendit ad a per b, discantus habeat sextam maiorem in illa tendens ad diapasoch, respondemus, quod nunc in tonoro obet fieri variatio, hoc est descendere per primam i mollia coniunctam, quae sexta maior est ad s. Et sic
fiet transitus non solum ita bonus, verum melior, dulcior atqus suavior et a media vox interponatur, habet tertiam maiorem in Ha qua veniet in quintam scilicet e regulam supra positam eoans, quam non habet, si alio modo descendat. Namque secunda ' non coniungitur huic ratione signata.
Et si quis vellet diesre, quod ibi renascitur protus et condiciones, quas habuit , debet ira obtinere et cum d semitonium
sub se et supra se habere monstratum sit, eodem modo ira, respondebimus dicentes argumentum non procedere, quoniam illud habuitis, quae totalem similitudinem sub et supra in synemmenon tetrachordo vendicat sibi, non tamen , quia sub se duo tonos habet. Licet prima diapente sit in disiuncto intensa, sic et diates-
Saron, Verum tamen diatessaron supra diapente primam non habet sed secundam. Igitur illa chorda in coniuncto deuterus est tam autenticus quam plagalis.
Alii vero practici dicunt si hoc fieret, diapente e et quadro
123쪽
non haberet tertiam mediam, quae maior ad inferiorem et minor sit ad superiorem, ut in parte diximus secunda tractatu tertio compositionis. Sed hoc non obstat, quia, cum illa phrygii sit incitativa,
non refert, si tertia careat media vel si maior ad superiorem et minor ponatur ad inferiorem. Quidam vero volentes utrique satisfacere parti aliam chordaminis tertiam ' ho interserunt, quam a tertia i per commatis spatium distare faciunt. Hoc tamen non laudatur propter hoc, quia esset tunc aliud genus mixtum et non diatonicum simplex. ristanus vero de Silva, amicus noster, inter et secundam dialiam chordam dicebat esse interponendam. Sic et per numeros se reppe- pag. 3)risse testabatur. Credimus enim, error illi sic emerserit, uti, quae vox addita fuit a nostris, fore crediderit pro lambanomenon. Neque igitur hoc neque illud in diatonico genere nostro admittendum esse arbitramur. Nam tunc in illum inciis deremus errorem, in quem imotheum Milesium est Boetio incidisse legimus genus scilicet diatonicum in chromaticum, quod moulius est, convertentem, propter quod illum Lacedaemonii de Laconica
exegere iritate, quoniam puerorum animos, quo acceperat er
diendos, officiebat et a virtutis modestia ad mollitis declinantes effeminatos emciebat. Non igitur tantum utilitatem illa tortia media nobis adducit, quantam discrepantiam atque discordiam in
toto ordine provenit, cum neque secundum naturalem neque
secundum aliquem accidentalem ordinem illo modo, ut isti dicunt, collocetur. Sed de his hactenus'. Helius tamen primi senserunt, cuius veritatem in sequenti volumine firmissimis numerorum rationibus enucleabimus. Nunc autem epilogando supradicta huic operi
finem imponamus'. Varo. 81 vox quae . A 81 credidit. Instimus. I, 1 ed FHedlein, p. 183, 11 ff.). A 81 melius. η A 81 moit.' Die Stello redim enim errori Sed de his haeimus finde sichin Α 81 de folgendo ingeklammerte Sat nur in A M. Αχ imponemus.
124쪽
ῬFE igitur, iucundissime lector, ex animo tuo segnes pristinae ignorantiae nebulas et opusculi nostri huius claro irradiante fulgore piceam ab oculis tuis expelle caliginem intuere et dispice omnem
hanc musicae nostrae supellectilem, circumfer lumina, cuncta e lustra, locos omnes rimare. Quo perspicatius animum intenderis, eo magis nobiscum senties. Et ubi ad huius pulcherrimae veritatis, quam in communem utilitatem adducere curavimus, ducente deo perveneris agnitionem, gratias deo ages, mei memoriam servabis, opusculo isti et labori meo favebis. Sic enim facias necesse est, si turpissimum voles crimen ingratitudinis evadere. Si quid tamena ratione dissonum et Veritati non consentaneum reppereris, O rectioni locum relinquo, in me examen admitto. Sed unum oro, ut, priusquam improbes, intelligas nec ad iudicandum praeceps eas. Ρugnam non timeo, si praesente et iudicante ratione pugnabitur.
Animadverte, oro, quanto cum sudore quorundam musicorum cantorumque levissimas opiniones refellendo, quorundam Vero, quibus magis favebat veritas, approbando et quae indigesto et tumultuarie
tradita videbantur ab aliis ad perpendiculum dirigendo libellum
istum composuerimus . In quo si eum, qui in Boetio est, eloquentiae florem non videris, veniam dabis. Ego enim semper veritatis quam facundiae studiosior fui, et nobis ut plurimum in hoc opusculo sermo est ad cantores, qui maiori ex parte imperiti rudesque comprobantur, et non numquam eorum inconcinna dicta et barbaris contexta Vocabulis necesse fuit, ut improbarentur, per interserere. Prius igitur, ut omnium dictorum breve colligam epitoma, sonos successive et Seriatim prolatos ad totum usque concentum discutiendo qua- pag. 4)litates ipsorum modorum per mundanam atque humanam musicam transeuntes miras et disersas esse ostendimus et per alia duo melorum genera subtiliter et non ab re antiquis pervigilata transcurrentes ad ipsas antiquorum neotericorumque symphonias diffiniendas accessimus. Deinde per numerorum passiones ingressi et frivolas cantorum opiniones iuxta proportiones evitantes ad proportionalitates, quibus symphoniae tamquam fundamentis innituntur, accessimus et monochordum nostrum recte per numeros esse divisum subtiliter insinuavimus.
Αχ composuimus. V 81 discedendo.
125쪽
Sed qui varam et perfacilem huius disciplinae viam in argumentorum obscuritate, sine probationum improbationumque longis ambagibus percipere desiderat, libellum nostrum musices, quem Inlrod intorium seu Isagogicon' appellavimus, inquirat Blic abunde, breviter et dilucide rei summam invenies. Et cum ea, quae illic videbis, firmare rationibus et altius intueri voles, ad opus hoc reverteris, quod est quasi arx illius ac propugnaculum. Ex isto ad declarandum defendendumque illud opportim deligere potes instrumenta ab aliis igitur excogitata et quaedam per me nuper inventa scrutare diligenter. Non parum enim in his legendis utilitatis voluptatisque percepturus es et immortali de bonorum omnium largitori, qui omnes liberales artes ad hominum perfectionem delectationemque condidit, ut praedixi, gratias ages, cui est gloria per infinita seculorum secula, amen. Explicit musica practica artolo mei Ram de areia Hispani ex Betica provinciae civitato Baeceta Gienna dioecesi vel sum agana ortimes, ahnae urbis Bononiae, dum eam ibidem publice legeret, impressa anno Domini millesimo quadringentesimo octogesimo secundo quarto
Explicit feliciter prima pars musicae egregii et famosi musici Bartholo mellarea Hispani, dum publice musicam Bononiae legeret,
in qua tota practica cantorum pertractatur, impressa Vero opere et
industria ac expensis magistri Baltasaris de Hiriboria anno domini
126쪽
Nicola Burtii armensis, musice professoris ac iuris pontificii studiosissimi, musices opusculum incipit cum defensione Guidonis
Aretini adversus quendam Hispanum veritatis praevaricatorem. Ρauperibus clericis ac religiosis Nicolaus Burtius . . D.
Cum multi velut umbra declinavors anni quibus ab adolescentia non sine tamen lugubrations nimia circa musices disciplinam tempus conteruerim et quampluros ex me haustum huiusmodi susceporint si incrementum. Compulsus tandom tum si vestra qua devinco charitate, amantissimi, tum et quorundam amicorum exhortationibus statui has meas
vigilias vobis ipsis, qui maiori ex parte ingenio valetis ac doctrina, Neare. Quid enim aequius quam ingenii monumenta ad eos destinare, qui ceteris omnibus ingenio doctrinaque ac dignitatis honore prasstent γNon ignarus rem satis difficilom mo subir et multorum expositam obtrectationi, quas licet sit viris optimis arvi pendenda tamen cum priscos illos summa auctoritate viros aliquando lacesciverit, quid de meipso existimandum, quem non auctoritas nequo dignita tuetur Confixus tamen illius, qui per psalmographum cantat Apses os tuum et ego adimplebo illud. Docrori itaque, antequam animi nostri Vota promam, cuiusdam moderni errores huiusmodi ac insitiam expugnare et eam omnibus liquido erroneam absolutissimoque demonstrare. Hic enim quibusdam cavillationibus ac falsis omnino ineptiis pium sui donom retinum, qui sanctitat ac doctrina philosophuisit morito praeferendus, nititur oppugnare . O insignem calamiam, o impudontiam anto hunc diem inauditam. Exclamat saepenumero demens et multis contumeliis Voc, feratur. Quid clamas, quid angoris 3 ni hinc discedam, tui nefandissimi erroris to pudeat necessum St. De Tite des sine ist Floriam Gestus Impensis Benedicti librarii hononiensis ac summa industria Ugonis do rugeriis, qui propatissimus huius Rrtia exactor, impressus Bononiae, Anno domini MCCCCLXXXVII dis ultima
127쪽
Composuit tonis opusculum circa musicos disciplinam, in quo, cum velit, quod ostius quinque libris comprehendorit, enarraro, confundit ortissimo ac pervertit omnom virtutis ac doctrinas ordinem. rastorea nodum insociatur Guidonom sod etiam quoscunque noverit illius sequaces obiurgat, lacerat si quodam canino latratu stimulat. Laudat numquam Johannom Carthusiae monachum, qui maximis praeconiis pere suo Oxtollit Ouidonem. Ecce contrarietas. Legisti aliquando privato Guidonis opusculum, dum essos Bononiae, a me praestitum et a te non intellectum. O hominis insitiam, o hominis iactantiam. Nam in calce sui operis, dum monochordi divisionem, quae omnino confusio est, examinat, ait se multis vigiliis ac labore non modico antiquorum praecepta lectitasse, ido volis in hoo errorem neotericorum Vitare L Videtisne, quaeso, quam inanis, quam arrogans, quam temeraria huius hominis reprehensio Ubi musicorum monarcha Boetius, qui huiusmodi divisionem luculontissimis rationibus probat mi retini Johannisquo Carin siensis divisio pervulgatissima, quam nemo tam puerilis astatis tam imbecillis snsus, cui huiusmodi demonstratio sit socium Non omittam prasterea huius viri crassam circa principia musicas doctrinam, in qua lugubrando diu laborasse inquit, ut dictiones singulis chordis imponeret novas, quae ab ipso hoc modo describuntur: μαι, i, tur, em, O ces, is, Quas huiusmodi descriptionis conclusio est: millisum per vocesialas . O vocordiam, o ignorantiam non ferendam Recognosco te ipsum. Describis nim apud antiquos vario stilo et aeno inutili, ut si nos
Bononias in bibliothse divi Dominici solitavimus post Boetii odiosmin sino misso decantatum. Si enim apud Oddonem Enchiridionemque,
ut scribis, inusnisti et parvi pendas, quem falso pro nomine proprio habes, cum libellus manualis sit et apocryphus, cur non Vis etiam, ut si estori s te hoc sontiant Erant enim apud illos haec notularum nomina: Me Noa, 'me, cane, vis, quemadmodum apud nos syllabas Guidonis. Alii vor sic figurarunt m po de nos, Di te, quae etiam sic significabant ut primae. De quibus omnibus apud Johannem carthusisnsem satis abundo dictum. Haec etenim ante beatum Gregorium
Ρostmodum si Gregorius illis tantum septem volvori uti latinis littoris quotiens opus fuerit replicatis si Ambrosius atque Augustinus
128쪽
vostigia haec maluerint imitari quam aliena, cur non erubescis hunc ordinem pervertere et tuo supercilio censorio depravare Tu sanctior forsan elegantiorque his columnis colosiae aut exitior Cur non potius hos patres, si non vis suidonis doctrinam complocti, imitaris Tu do fumax, tu arrogans et praevaricator, ut sactis ab omnibus potest com- prshendi. aud tua tantum ignorantia est insectanda quam pravitas in-dioanda. Nam pii monachi doctrina, quae per uniVersum Sparsa, tum et ecclesiae approbations tum si notularum inventions mirabili in aevum tuo non obstante livors est duratura. anta est dulcedo illius, tanta os facilitas, tanta et iocunditas, ut hominum montibus a natura insita videatur. Quid ergo do is conoludata Possem si quidem si multa alia adducere et resollers, quas loco si tempore o tractatu nostro denudabuntur. Si mo sana mente percipies, operam dabis, ut, quae ex tua d pravatione sunt odita, exempla omnia vel comburantur Vel si quis tantum laborem ferre possit, emendentur, ne tantorum patrum huiusmodi vigilias sua dignitato par tuum errorem defraudatae in posteros propagentur. Dabitis itaque veniam, amantissimi, si insolontia huius boni patris sa Vobis abduxerit, ut, cum ad vos scripserim, in hunc tantum unum digressione quadam omnem forme contulerim orationem. In qua, Si nonnunquam ad stomachum fuerim provocatus, testor Virtutem ipsam,m id haud sponte, sod necessario egisse.
o p. 3 μι xv.). ovet me nunc, amantissimi, et ad bilem provocat illius Hispani fatuitas et insolentia, qui totis ingonii viribus clarissimam huius rasolarissimi viri doctrinam sol sol sationem suidonisJconatus est adumbrare L Sileat igitur et obmutescat, nam sileboro
. Id DL 7 . . Haec igitur dicta sint propter insensati hominis
arrogantiam, qui ausus in compondio confusionis suae prorumpere quod doctrina Gregorii, Ambrosii si Augustini atque sui donis et so-quacium reputabitur tamquam lex scripturae, quae non omnibus data fuit, sua vero catholica sis universalis nuncupabitur sicut lex gratiae, quae legem scripturae in se continet, tamquam omnem cognitionis plenitudinem habuerit . condoleo, patros ac fratres venerandi, de huius muncionis insulsissimi ostentations si arrogantia omnino deridenda, qui veluti stercus in Hispanias finibus velit his sanctissimis patribus doctrina VH. S. 11 19, 31, 40 u. 9. hat votas gegoigi, da nur inneinalbison 6adnen die dret Quart-gatiunge gum Ausdruch hommenon dasi aus diesem Grunde vi der er- ferito de Sechsrahi Wege Guid mi Rech 6 Silben gegelat hstite. Sisho S. 19.
129쪽
consilio providontiaque eonon et sanctitate praeponi. O insaniam, Verecundiam non ferendam. Cognosco is ipsum iuxta Apollinis dictum et non errabis. Nam proprium est stultitiae aliorum vitia emere,
οπ fol. 8 . . Quamquam varia sit hominum ad cantandum introductio, una amo dumtaxat et non plures colobrantur musicae. Hoc enim credero procul dubio insulsissimi hominis est. Quid enim pras- varicator diost, qui distincto ausus est in tractatu confusionis suas m sicam Od donis, musicam et Gregorii ac musicam Ambrosii et ceterorum nuncuparet O barbarum si pingus hispanicum dictum et penitus insipidum si puerilo. Ubi hoc invenisti Qua mente xcogitasti Melius enim dixisses doctrinam Gregorii seu introductorium Ambrosii si reliquorum quam sic barbaro si inepte loqui. cap. 8 fol. 20 .). Etsi a nonnullis et maximo sensatis haec, quae mutationes nuncupantur, frivola et parvi momenti iudicontur, tamen, ut variis satisfaciam animis, meme super hoc brevitati constringam, ne longius procedens fatuitati prasvaricatoris videar similis, qui sollicet sprofitetur musicum, cum Hercle, a via veritatis seiunctus deliroi. iosnim imitatus arche tum consumpsit quatuor si amplius chartas circa huiusmodi rationes insulsas et omnino explodendas'. Nam quaeso, ubi inuonerit 3 n apud scholam philosophorum a quibus omnis ordo consonantiarum emanavit An apud Boetium, qui et auriga musicorum et monarcha Invenitas apud illum pium monachum Guidonem et eiusdisorium imitatorem Johanno Carthusisnsem Odans a tergo quem nulla ciconia pinsit . Vis sciro hoc spidum si audire decontor Undo haec sartago loquendi venerit in linguas, unde istud dedecus Nam pulchrum os digito monstrari et dici: hie si crassam etenim archsti imitatus est, ut dixi, ineptiam a fatuitatem - atque ut scombris thurique cap
cap. 20 DI 2I .). Non ergo adaequatus musicus et Vir egregius Johannes Hothb Carmelita a te, o praevaricator, Vilpondendus est, quem pro viro ignavo et virtutis expertem nominas. Suus enim cuique, ut inquit Catullus, attributus est error, o non videmus mantico quod in tergo est. Veraciter enim semitonium durale nominat , non quod diffsrontiam faciat aliquam inter semitonia minora stabilia si mobilia, cumi gi. S. 45. Offenbar sine Anspieiun aut dis Stello Ego autem archetum posse non dubitem au S. 14 L VH Auli Porsii Flacci Satirae I, 58 ed. Fr Duebnex, Leipgig 1833 S. 2R. Vgl. S. 41 f.
130쪽
aequali suavitato spiritus proferantur. Sed quia ini tu i mi duo sunt b,
unum quod semitonium mobile significat, scilicet rotundum, alterum vero, quod stabilem demonstrat, scilicst quadrum vel secundum quosdam durum nuncupatum, ideo omitonium durale nominavit ad diffsrsntiam semitonii mobilis, quod rotundo demonstratur. Adhaereat igitur lingua faucibus tuis, dum quid venenati paras Vomere, ne tantorum patrum auctoritas tu livore polluatur. p. 28 DL M .l. Omittam praetersa brevitatis gratia, quoscunquestiam nostris temporibus in Italia claruerint viros et sensim emergunt. Hi sunt gemmas, hi uniones, saphiri lapidesque prsciosi, quos Italia pullulat si produest. Sileat igitur barbarorum rabies et infrenatam penitus stulantiam amittant speculentur, Videant, quicquid non sine maxima omnium laudo elevata Italia ingenia nobis profuere.
Voces praeterea, quae habent ut 6 mi, alterius semitonii rationem fauo ια' ors aliquando est nocssso. Sic contra quae fa sola obtinent, aliarius ratione ut re mi sibi tueri possunt l). Fu sola stiam pro ut re misiusdsm omitonii proferri aliquando conceditur. Quare tria tantummodo
satis esse Valerent, quamvis modo ab uno modo ab alio semitonio gubs narentur, ultimum semper sequendo, ut fere boni cantores servare solent. Nam ut re mi raro vel numquam efferuntur, quia eos natura ipsa deceat.
Atque ita artem breviorem constituunt ut docen, cum iuniores roritate
At tu prudentius egisses, nisi oppositum fecisses. Pro tribus vel pro se summum octo ponere conaris, intendendo videlicotusa I tu per ooes ictas, remittendo vero talis oe το per tu si psal, quorum terminorum fuisti auctor. Non vides in his maximam perturbationem, cum semitonium nunc ces o l), nunc fur is, nunc is tua, cum in o principium constitvsris 3
Quid autom in his pulchritudinis inesse vidisti Rursus ' rotunda st et