Pars quarta Indiae Orientalis: qua primum varij generis animalia, fructus, arbores: item, aromata seu species & materialia: similiter & margarita seu vniones, ac gemmarum species pleraeq[ue]; sicut in India tum effodiantur, tum generentur; quo itidem

발행: 1601년

분량: 173페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

ORIENTALIS CAP. XXVI.

bifrigidis Vrimersis apprimὰ Utilis medicina sibila aut quo

cunque modo vorata emaculas oculorum albas terge catam

Mosi dos Accat caput roborat eis Molorem diuturnum mitigat. Hucusque D. Talud

in t L CALLI seu Cyuet,aut Zibethum,copiosum in India,precipit oua iis autem in Beriati habetur. In quo tamen adulterando cum nihil S se M. fraudis aut nequitiae omittant fit, ut in pretio sit non admodum magni ipsum oleo, arenaceo polline,&Qrdibus aliis inquinativi ponderosius euadat. Optimum C et ex na littore Guynea anhrtur, quod odoratissimum &pretiosissimum est. Nihil autem est aliud, quam sudor calicuiusdam sta seu stuet dicti quorum aliqui in Hispaniam quoque,&has nostras regiones vivi inferuntur. Qui cum hoc seculo iam notissimus sit, ideo historiam eius decurtantes, ad descriptionem aromatum,herbarum,materialiumque Indicorum caeterorum descendemus.

ANNOTAT D. ALV D. TMs TY in extremis fossiculis animalis cui damna citur, quod Ouet seu catus ibet cus nominatur Ent verisudor , circa testiculos huius animalis emanans , sex abundanti calore humoreque eius expressus scut vere autor recenset Zibethum umbilico femina illitum, sust cationem matricis to is , Os venerea rei desiderium ciet. Huc que D. lud

Cap. XXVII

E, I, 1 ibstantia cum thure seu myrrha ser eadem est, pluris tamen aestimatur, eum medicinas multas salutares corpori humano

ministret.

ENIγINVM odoris ui gratia, cor , caput scere. αbrum confortat o huius stuperfluos humores ombeto fumigatum memoriam auge sex morbo deficientibus commodestruit. Huc que Palud

D pilas seu poma ex Ambra moschoque concinnanda, semper accestari seniuini necessitas est, modo compositio proba futura sit Hoc copiosia in reguo on, in Insiula Sumatra, in Insulis Iaua maiore & minore, vivi iuxta Malaccam prouenit. Aibor ea ramosa est,soliis arboris Limoniorum, trunco procero se attollens, ex quo gummi hoc sudatBenivinum dictum Iuvenculae arbores Benivi et Izη--

72쪽

Generauemui num optimum fundunt, quod colore subnigrum est, odoris gratissimia m. num de Boninas,q. defloribusadque propter singularem fragrantiam silc dictum. Aliud genus beniuinum amendoado MAE, M amygdalis nuncupatur. Hoc candidum cum nigio confusum,amygdalum per medium fissum praefert. Hoc cum priore eiusdem bonitatis non est, cum ex annosiore arbore profluxerit: quale nigro nec odore nec reliquis dotibus conferri potest. Commisceri tamen inuicem uolent, Vt una commodius vendantur. Benivini haec duo genera optima sunt, per negotiationes quoquo versum in Arabia, Persiam, Ballagatten, Chynam,Lusitaniamque distribuuntur. Beniuini pars maxima in regione Sylonin apud Malaccam profluit. In Sumatra verb&laua quod reperitur, vilius 4udius est. Indigenae, apud quos Benivinum nascitur, illud Commietion vocant Mauri tant vero: Arabest uaniau,quod est,thus ex Iaua. Decanynio Ballagattae,ino. Arbores plerunque incisis crenis sustentantur,ut lachryma expeditius extillare queat.Multis oneribus in India venditur. Nam ex speciebus seu aromatis Indicis nobilissimis haud postremum est,cum odoris fragrantia thura omnia post sequam longissimE relin

quat.

Cap. XXIIX.

Η, s in Arabia nascens Louan dicitur ab Avicenna Conden Gummi seu resina est,eodem cum Benivino modo ex arbore transiudans Optimum ex iis arboribus auellitur, quae in montolis praealtis saxosis collibus consistunt. Nam quae in locis decliuioribus & campestribus sunt, thus ignauius fundunt. Hoc in Arabia tanta abundantia colligitur, ut eo picis loco naues linam.Hinc in Indiam,Chinam,&loca alia ingenti multitudine avehitur,& ibi pretio vilissimo veditur.

ANNOTAT D. PALUD. Hri Is duo fiunt genera, olbum seu rotundum granosiumque, quodsilectissmum re Aturio masculumputatur 'curum,quodad

sola pus mi a facit. In India, rus udn , rates thure aduersis alui profluxum capitis

que doures mi untur. Vt, liter propinatur hae-moptoicis, o caua ulceraselidat, vulneraque recenti lut nat. Haec D. Palud.

YRRHA, Indica lingua Boudicta,eodem quo Benivinum modo prouenit. Affertur autem ex Arabia felici, praecipuestamen ex regione Abexantra rubrum Oceanum NoZambiquen sita, quae Presbyteri Ioannis terra quoq; appellatur.Hinc in Indiam, porro in alia loca prouehitur.

ANNO T.

nera

73쪽

ANNO T. D. PALUD. Taasia partum ecundinas exigendas umpatur Inueterata quoque tussi , ut salui profluuio vel dystentem commodat. Haec D. tuae

Cap. XXIX.

DE MANNA ET HABARBARA.

A, m ex Arabia, Persia avirtur potissimum tamen ex raritia ambis. regi e post Persiam in Tartaria sita. Hinc quae Manna aduehitur, in vitris, fragmentorum modo,condita est,obductis saccham amygdalis similis,candida,sapore sacchareo, melleque dulciore.Persiae hane siue nr id omisariis. est arborum lac aut lac arboreum nominat. Hoc nihil aliud tr e

est,quam ros in arborum lia illapsus,&ibidem obhaerens, concrestensue Ex illis in vitra inditur,4 sic ad nationes enteras mertur. Hae Indi omnes suas purgationes donant. Mannae tamen genus quoque aliud est,mriam Iab sexaTrumgib dictum, quod ex floribus aliis quoque&soliis legitur. Hoc fragmenti minutis, magnitudinem seminis Cannabini aequantibus, aut nonnihil excedentibus affertur, colorem roseum seu rubrum ostendens. Quibusdam persuasum est, hanc Mannami caudicibus arborsi gummi more emanare. Huius in Ormovi Persia usus ad omnes potiones purgatorias faciendas frequens est non itidem in India. Praeter dicta tertium restat, cuiusfragmenta cum soliis suis adhuc cohaerentia aduehuntur, Mannae Calabrinae similia Haec persa umex Persiainan diam Ormumque traiicitur, prioribus omnibus carior. Manna quoque alia in sacculis coriaceis qualibus Turcae peregrinantes utuntur,promitur quae mellis instar liquida est,& ut Manae cςterae albicat.Haec: ipsi purgationiae comodo est.

ANNO T. D. PALUD. ANNA leniters corpore bilem ducit , asterita o ntem faucium pectoris Romachi mulcet,sia timque arcet Auia vero et purgatoria L

ygnauior inest deo serpyllo, Hu opo addito,

- fortioribus euacuantibus permistetur, visecpropter dukedinem,qua natura maxime familiarissi exquistis Galentius aluum de stiat Huc et que D. lud

VM in classem medicamentorum purgatoriorum pedem immise Rhabarba mrimus semel: arbitrati simus Rhabarbari radicis mentionem siccesvri non transiliendam esse. De hac quidem, qua ratione forma proueniat, Vix paucis notum est. Hoc tamen certum est, nullibi illam praeterqua in Chinae penetralibus succrescere. Idedque magna ex parte terrestri

74쪽

na eantur.

portatur. Ex hac inquam regione in Ormsi, torrhin Indiam prouehitur. Sed&nauibus eadem in Indiam traiicitur quae tamen non aequὰ bona manet, sed multo citius putrestit situque corrumpitur,quam si terrestri itinere illata fuisset. Talis enim durabilior est, pretio maiore aestimatur, citiusque venditur Ex Chyna per 'Lusen in Turciam, hinc Venetias defertur: unde postremo nobis communicatur. Vnde id quoque Rhabarbarum,quod Venetiis, eo terrestriit,nere allatum emitur, Lusitanico per mare vecto, multo praestantius est.

Cap. XXX.

ANDALVM genere triplex notum est Album, flavum,rubeum Album&Citrinum , quae duo optina sunt, ex insula Timor, lauis finitima, potissimum accersuntur, quae huius ligni totas sylvas parturit. Hinc itaque illa in omnem Indiam ωloca caetera uniuersia institutis commerciis diripiuntur. Sandalum rubeum magna ex parte ad littora Choramandet Tanagaryn in rcgno Pegia nascitur Arbores iuglandium magnitudine sunt, fluctum ceras brum aemulum primum quidem viridem, deinde nigrum insipidumque fercntes. Hic cum praemature decidat,nihili aestimatur.Lignum tamen non item quod a locorum illorum inc lis Candanacon a Decanynis, Gularatiis canarynis Serrando ab Arabibus Pcrsisque, Sandat, unde a Lusitanis quoque Sandalo vocatur. Sandalum album mitrinum usibus quam plurimis deseruit tam Indis, quam Mauritanis Iudaeis centilibus. Nam illud in exquisitissimum laeuorem seu puluerem subtilissimum tundunt teruntque: ex quo dein pultem pinsunt, quam toti corpori inunctam resiccari sinunt. Hoc enim modo praeterquam quod corpori suave refrigerium praestat, aetis quoque odorem temperat,quem fragrantem Indi lubenter trahunt.

ANNO T. m. ALV D. AND albo citrinoque cumsiliatitiar sarum aqua nos quos contra dolorem capitis ex colore istitu timur. Vuiuersa etia tria genera,cotusa Dot ebres ardentes attemperant, 'machumque fagrantem refrigerant. Ex his

saqua rosarum epithemata foris quoque febres urentes mitigant uuin im0raterquam quod partes boren cor quos exhilarant, quosne magnos 'euidenti commodo medicamentis cardiacis commistentur , t 0rae catem

morbus eiu equens alpisatio dicta Huc que D. Palud

Vs Ru in India raro usurpatur. Febribus tamen intensioribus existentibus,eo,carpo bracchiisque illito utuntur.Similiter&caput dolore pulsante lancinant όq; Magna tamen copia ad exteros distrahitur,cum propter dotem medicam,quam insignem habenusibus plurimis

75쪽

plurimis chmmodissimum sit.Ex hoc Indisiui pagodae limulachrum fingunt ut

eo honoratior sit.

Ligno Serpentinoseu colubrino.

milis, cuius radix, lignum serpentinum est.Hoc coloris albi est,ad flauedinein nonnihil deficientis,pr durum densiumque,gustu amarum cuius sus apud Indos multiplex Vt sah visis, , talum schoe mola seu marmore tundunt teruntque:&cum aqua seu vino propinant. Vncia huius trita occum aqua mixta, probatissimum febribus ardentissimis rem diu fit. Idem contra Venenorum haustum, grauioreLque alios morbos,ut colicam, lumbricoso perfrictum cotiporis utiliter bibitur Ante omnia vero morsu serpentum antidotus presentissima est i unde nomen quoque lignum sortitum est. Huius vires usiumque o ilia, uni niunt primo bestiola quaedam Pullsiiue uir is vocata, quae aspectu primo' i hgm i viverrae, cuius opera Cuniculi essuis latebris exiguntur, similis est, condoeuit Huic congenitum& irreconciliabile odium cum serpentibus est, adeo ut comspectos primum illico adoriatur,4 cum iisdem acriter depugnet A serpentibus ergo admoria, ὰ vestigio lignum hoc sectatur,quod magna in seylon copia prouenit ibi serpentum pariter, horum animalculorum mira frequentia est. Quod si quidem bestiola grauissimἡ vuluerata sit ad primum tamen huius ligni gustum illico tam sani expedita fit,quasi nulla unquam plaga percussa languerit. Huius itaque euentus obseruatione indigenae de facultate ligni admoniti, experimentum eius postea uberius factitarunt quod ideb dictis casibus morbis que omnibus stren uἡ aduersari,consim atE deprehenderunt. Hac de causa nuficapud omnes in pretio est,& commerciis quoquoversum ad exteros exportari, pit: adeo ut eius copia non in India aut Lusitania solum sed& apud nos hodiε parabilis siti

. ANNOTATIO D. PALUD. Asci As ab Horto huius ligni tria genera de dis' in scribi que legis Eius duo apudmesunt funum,

cuius aut hic meminit radix nimirum arbo-

ω cuiusdam, si, marius uti, cum cortice cineritis Altera Seuilia ad me missum a Domino Simone de Tonor excestetissimo habeo, quod crassitudine bracchi habet, cortice nonnihil vari gato interpicriser pentis instar intus candidum sitidem amarum. Huc inque D. Talud

76쪽

Cap. XXXII.

DE LIGNO CALAM TA,

ligno Aloe dicto.

ALIAS

Cm Aloes, in India Calamba Salala Aguilla vocatum, in Malacca praecipuό nascitur in Insulis Sumatra, Cambaia,Seylon,&locis aliis finitimis.Arborolivae facie est, nonnihil maior. Recens detruncatae lignum propter abundantem viriditatem seu humiditatem non tam suavem dorem spirat,ac aridum praestat. Quo enim siccior illa, eo fragrantior.Ligni pars interior tamen ipse, caetera substantia odoratior existit: perpetuo unum alio fragrantius re-tigmasimatio peritur. Quod Indi disicernere facito pomunt. Nam quod grauius est,&ffibrasum' βμ agras aut subpurpureas ostendit, multoque oleo seu humiditate perfluit, hoc optimum est. Tandem,quo id maius irassius est,hoc maioris virtutis xesticaciae creditur. Ex hoc ligno res variae conficiuntur.Quod propter singularem odoris gratiam tanti persaepἡ,praecipue Calamba dictum,aestimatur,ut cum auro argent ue deponderetur. Palod'Aguilla locum a Calamba secundum tenet. Est tamen&aliud Palid'Aguilla, quod Aguilla Braua seu sylvestre Aguilla dicitur. Hoc Indorum mei Indi ad Bra manes seu magnates suos defiunctos exurendos utuntur. Cum enim inςstimabilis' pretiisit,pro singulari honore ducunt,eo illos cremari non cusac si nostrum quis tumulo marmoreo conderetur. Hoc tamen dignitate pretio cum altero Palod Aguilla seu Calamba conferri minimi potest. Aguilla sylvestre in Seylon Insula iuxta littus Choromandet potissimum enascitur. Optimum vero Palod Aguilla seu Calamba in regione Malacca prouenit. Ex nobili hoc ligno inundia globuli precari j cruces plurimae magno pretio vendi solitae fiunt, sicut iure merito ab omnibus magni fieri debet, cum S reliquis omnibus aliis lignis pretiosius iobilius sit,in eiusdem dignitatis nullum toto orbe, praeter quam loco dicto reperiatur.

ab incolis Gusarati s Decan in Issala ca,Varro inquo optimum ent, alam uiciatur. Huius ligni equidem varia genera habeo, qua omnia iucundi odor ni, ct machiis quia bu am consters,oleosa iuxta spinguia densagrauia Suh2ptum id anima foetorem emenda, s ventriculum rigidum humidumque, cibi ingesti incontinentem roborat firmatque. Metiam apprime tile est qui hepato imbecistitate,aut 0Fenter i , aut pleur si milibu que accidentibus laborant. Hucusque D. Palud

77쪽

dorum.

China rapa

Cap. XXXIII.

H1NA radix Indiae primum innotuit An. nati Christi I, 34. Nisa dis, Ante id etenim tempus nulli ibi cognita fuerat cum luem qu ndo An

illam Veneream quatin diae q. propria erat isto iaca ziae et,

ligno, quod ex india Hispanica eo inferebatur,& appenso Mes luti re e quali auro apponderabatur,curares' expugnarent.Chine m is vero radicem, Chinensibus,qui dictae valdesobnoxiis, deus singulari quadam benignitate, ceu dotem contra foedum illud contagium singularem monstrasse porrexi evidetur. Hanc etiam iam, postquam virtus eius probata innotuit, contra malumen demium obtentant, praesidiis caeteris omnibus posthabitis. Ad illud enim expugnandum, citra exceptionem omnium promptissima valentissima reperta est. Unde fit, ut hodie luem serpentem non formident admodum. Cum praesidio isthoc,quovis alio morbo citius&tutius illam excindi pervideant. Qua vice terna quaternaueamigi, adeo quoq; non probrosum arbitrantur, ut tot rantiam hanc fortitudinis insuper laude coronent. Hodiesvero China radix tanta abundantia illuc importatur, ut pretio veneat vilissimo,& integra libra, di inidio adlummum pardauo monetae hostrae s. bazij sunt)redimi commodE

queat.

Hac aegri contra luem hoc ferὰ modo utuntur Lima radicem in scobem redigunt. Huius unciam unam in mensuris aquae quatuor ad medietati con ratio μωμι. sumptionem decoquunt.De residuo bibunt, nec potus quicquam aliud supera addunt. Vt potus recens sit, siemel indies coctio repetitur. Biscoctum iuxta co- edunt,in pullos assos adipe omni exutos , non salitos, non butyro persuis, non iniusculo natantes, sed siccos,ut tosti sunt. Hos inquam cum biscocloesitan tiua summa prandij.Coenae apparatus sunt, pugilli aliquot passularum, mica panis tosti,si lubet,mellis portiuncula peruncti .Praeterea quid addere,religio sit. Interea omni annitendum studio iis, quotidie sudor cieatur corpore approbesobtecto Tempus sudoris singulis vicibus hora estina vel sesquialtera.

cc Diaeta ad dies Io. studiosse continuanda. Sed&vitandus omnis aer&ventus nauiter est, &aures caputque vittis iniectis sedulo operienda, ut probe caleant. Domo non egrediendum. Xorum comineroum detrectandum, quod aiunt, peius angueo cane.

His praeceptis sedulo obseruatis, magnam sine dubio securamque alleui, tionem aeger fauente Deo breui pcrsdiatis cet. An vero quid in corpore humano contra contagium radix pota moliatur, opereturque, hoc indubitato ierespathognomonico signo pernoscendum est.Dolor articulos omnes, maxime imbecilliores, peruadet acriorin auctior. Hoc attento,siendum est, & signum id esse auspicatum, radicis vim sacram iam manifesto omnium partium latentem hostem acrius venari, adeoque conflictum cum illo q ordiri Dolor autem hic a diebus primis ad I3 velao. nonun ' Signum eura quam 23 augebitur intendeturque, prius eius emansuri nulla spe praeconcepta Hoc ergo qui remedio Utuntur, non saltem statu isto non ostendantur, sed in tutorem breuisor penitus confidant. Elapsis etenim aue diebus, dolor illico non minuetur modo, verum etiam tanta breui interuallo dierum quinque residuorum alleuiatione mitigabitur, ut die 3 o. instante corpus vegetum, alacre, prom-

78쪽

E EE EI

in China inalty quoque

Promptum expeditumque futurum sit, non secus ac nulli unquam morbo O, noxium exutili t. Etsi vero Chinae radicis decoctum cibi appetentia certissimam excitatu rum sit: prudenter tamen omnique studio cauendum est,ut parum saltem, non ad satietatem edatur,nec supra designata diaeta in minimo violetur. Ab ordine enim praescriptosi quis vel diem unum vel horulam modo desciscat, praegres sim curam no saltem frustra impenderit , verum eadem de nouo repetita planὰ opus habuerit. De virtute radicis huius hoc tamen simul Q endum est, quod, quo lues in corpore plus inueterauerit, hoc citius sanescat expugnetur. In senibus Onim quam in iuuenibus expeditius quoque tollitur exigiturque id quod ad humorum abundantiam referri volunt,quae inuenibus rarior minorque sit. Diebus 3 .exactis, necdum ad aliud potus genus redeundum est,sed in s lito diutius adhuc immorandum. Scobem itaque diligenter asseruari conuenit, ut eius uncia una cum aquae,quae ad diem suffectura sit, quantitate indies recens eoquatur. Haec tamen decoctio non tam exquisita esse debet, quam prior, ut nimirum pars aquae dimidia vanescat verum leuis scobis quasi obullitio huic instituto abund sufficerit Aqua ergo haec, priore multo tenuior, diebus adhuceto vel 3 o. potanda est,&studiosavitandi pisces, cibique ali crudiores,ut caro uina,vaccina,suilia,&si miles Turbati quoque a Fris aut vehi concitati impetus nauiter declinandus cst, ut integrae valetudinis recuperationi nihil quicquani obstet. Diebus tandem his euolutis,paulatim ad prius consiuetum tum cibum tum potum redeundum est,sensimque Iibero quoque aὀri assuescendum, exces sibus tamen immodicis semper fideliterque euitatis. Sudor quoque porro ea, qua primis diebus, opera minimesciendus Ante omnia autem, qui hoc adue sus luem remedio uti decreuerunt, probe admoniti sint, ut eius curationem nunquam ordiantur prius, quam commoda purgatione humorum illuuiem Ecorpore exegerint. Quae ipsa tamen die a curationis initio decimo rei teranda: tandemque elapso die 3 o pro corolIario addendorem menda fuerit. Sic prau rum humorum multitudine non obstante, medicamenti generositas&virtus ad quaslibet etiam extremas corporis partes sincerior, validiorque euasura erit. Radix autem haec non ad luem hanc modo euellendam commoda est: verum etiam in frigidis&reuolutoriis morbis quibusvis medelam tutisIimam praertit visi cui articuli ex immoderata refrigeratione aut resoluti,aut contracti, aut quouis alio modo taminati sint. Sedin in arthritide salutaris eius vis a C, toto v.Caesare augustissimo cum magno successu &gratulatione probatacst. Sedin de tempore hoc stiendum est, non quovis promisicuἡ anni statu conditionόue Chinae usum tutum: salutarem esse. Vt enim diebus aestiuis propter intensissim si caniculae seruore sico brumalibus propter igiditate ibosummum gelu aeris commode potari no potest. Vere tamenin autumno praecipuEusurpari latet,cosilio periti medici,qui distrimina perQnarum, temporu complexion si, aetatum, locorumque prius diligenter expensurus sit,semper praemio. Praedicto hoc modo radice Chine Indi utuntur,Chinenses vero qui regionem frigidiorem,&eandem ferὰ cum climate nostro incolunt,signum fortius&vberius decoquunt, unctis bini S ligniferὰ mensuras aquaequatuor addendo,& ad duas tertias decoquendo quae confectio Indis, propter aeris aestum maiorem,tolerari minim E possct In omni curatione vero instituenda diligentissim Etum ad aegri naturam,tum morbi rationem respiciendum est. Mitiore siquidem morbo existente,&ligni quantitas minuenda,&aqua non aequὰ fortiter decoquenda erit Pari modo, si iuuenis curatio instituatur, fortius aqua coquenda, quam si eadem seniori impendatur: quod iuuenes humoru copia plus abundet.

Si quis

79쪽

ΟRIENTALIS CAP. XXXIII. QSiquis riE sit, qui nullo ab humoribus prauis morbo insectus, radicis sariis his, huius decoctum potare vellet huic usu illius nullo dubio tum sanguis,tum caro i-M A Ma sumetur,adeoque vis corpori inferetur haud modica.Qua causa in decernedo huius radicis usu peritiorum consilio semper vivendum est. Sed & si nimia co- pia bibitur, aut potetur decoctio nimis calida,tunco pulmones heparq; facilε

aduruntur,&apostemata,sicabies,affectu'; similes in toto corpore suscitantur, quorum curatio postea dissicilis euadito laborios .Quae hoc loco uniuersa a me commemorata propter eos volo, qui radicis huius naturae emcaciae ignari eius usum cum periculo aliquando fors aggressori essient. Intempestiuus siquidem illius usus , ut multorum valetudinem miseresobterit:sic vicissim recto&naodo&tempore propinata radix adeo salutariso benefica est ut decocta ex eo aquae spuma quoque priuatim omnifaria apostematain tumores, cxluein cerius latente enatos,percuret: excindat. Radix vero quo nigrior,eo melior.Nodosia admodum,non optima A qua vero arbore radix demitur, fruticis more excrescit, altitudine supra terram exurgens pithamarum quaternarum quinarumve.Folia paucissima profert,quorum facies externa aurantiorum teneriorib soliis similis. Inchina arbor ea Lampaton dicitur. Et haec deradice China hactenus dicta sussiciant: quae hoc nomen ab eo obtinet, quod praeterquam in China alias nullibi reperiatur. aetera,quae virtutem eius ulteriorem spectant, medicis aut mercatoribus, qui eam commerciis quotidianis tractant,plenius quaerantur: pervestigentur.

est,non adluem tantum Indicam e pugnandam sed morbos quos alios tollendos.

Io autem pracipv. magno commodo es quorum corpora ex causa tabescunt inuuntur.

Hi radicem iniusculo gallinaceo decoquunt, cuius decoctum si diebin aliquot continuo bibant, scorpore pariter pinguescunt

augenturve scolorem vultus sumunt vividum nitidumque. Vehementer enim siccat radix, Audorem e corpore proliciendo putredinem humorum arcet, vires roburs hepati

addis,pessit aquam veni rostrosiam, a cessi grauiores, te iam malignam flabiem lepramque tollit lassico medetur, tabido reficit saginat, 1 lienem tandem induratum scirrhosumque attenuat. Huc que D.

80쪽

Cap. XXXIV.

Nomina. Miamnatale.

MFco sic a Lusitanis dictum apud Arabes, Mauritan Sandos Amon vocatum, nihil aliud quam Latinorum est Opium: quod partim ex Castra AEgypti, partim ex Adeo

Arabiae littore, nonnunquam exsinu maris rubri Lusitanorum quondam imperio rubiccto affertur. Eius tamen pars maxima ex Cu basta se Deco effertur. Quod ex Castro apportatu candidum est,&-s vocatur Ex kn vero mari rubro finitimis locis aliis aduectum , duriusculum& subnigrum est. Ex Cambasta vero ieco petitum , friabilius est turpu

Est vero A fim,quod ex capitibus papaueris incisis seu vulneratis gummi specie promanat Succus hic plerisque indis pascuus eli comprimis autem Ma- Misabile de labaris, ad quos ex Cambya & regionibus aliis cum mercibus aliis importaturi in M' Huius esui qui semel assueuit, nisi id in dies iteret, tempore breui factus tabidus commoritur. Assuescentes,quantitatem primo Vorant minima nudum naturae cibum q. familiarem reddiderint. Deinde quotidibrio ves 36 grania, nonnunquam plura ingerunt &constanti tenore id postca in dies continuant. Si aut ex consilio aut incuria dies .vel 3.intermittant,moriuntur. Sede colit quoque commoriuntur,qui nondum assueti cum assuetis parem illico dosim deuorant. Veneni enim quid habere videtur: um,qtii illud ed sit, quasi in seminu proni in-ν . - cidant. Hunc vero in fine indigenae illud vorant, vi q. ex dimidio insen ali fiant, ade6que labore , curas lamamnas caeteras solemnes obtusius peruentiscant Sed & ibidinis causia illud ingerunt. Peculiari dote siquidem virile emen cohibet,ut tardius in Venereo coflictu crumpat. Que restitatio seu mora mulierculis Indicis ideo grata est, quod hoc pacto cum m aritis suis diutius libidinari oble- igni . ctari queant. Huius tamen qui nimium vorat, is tandem neruaturq.&em sculatur,ut ad gignedum ineptior euadat. Semen etenim genitale oppido refrugerat &exiccat:quod ab indis ipsis amrmari soletataque viis eius apud Regulos& magnates alios rarior.

ANNO T. D. PALUD. PIVM succin papaueris nigri e I, cuti duo sunt genera Primum ex 'oli, scapitesiis eius

contusis evramitur Hoc si civi conium vocant. Alterum ex capitibu rim ulneratis eri

t istat. Hocgenuinum erit Opium optimum Alud erit, quo raue densum bolidum est, aporem amarum erens odorat omnum inducens , in aquaprompte tu scens, alias molli,candidu, nebor ibi exiens Turcae priuato nomine idiotasti nuncupant quod indies pis magnitudine deuorant , non adflomnum conciliandum quidem sedacuendum cs inflammandum animum si in pugnam breui ituri

SEARCH

MENU NAVIGATION