Sancti Clementis Romani ad Corinthios epistulae versio latina antiquissima

11쪽

Mirum sane eruditi quantum stu(lii superioribus annis consumpserint in Epistula Clementis Romani immo nemini mirum, qui Sumn Amviri antiquitatem paremque apu(l Priscos Christianos opusculi auctoritatem meminerit. Neque id sine eventu fuit cum enim textus Epistulae

Us ille ad nostram aetatem ex Codice uno Alexandrino hauriendus esset, eoque CtUSti SSimo Vl-dem, Sed partim tineis obeso, partim ob deperditum folium lacuna magna laborante, intra hos viginti annos contigit ut Philotheus Eryennius, metropolita errensis nunc Nicomecliensis , Constantinopoli in bibliotheca monasterii patriarchalis Hierosolymitan alterum Odi Cem VC-niret A. LVI Scriptum cuius ope illas codicis Alexandrini rimas, omnibus qui in huiuscemodi studiis versantur plaudentibus, Anclem XPleVit. Porro vix ille opus typis Vul AUCrat, CUI CCCC iterum integra pistula reperitur in codice

exaratum Universitas Cantabrigiensis nuper sibi comparavit. Nec mora faciles divitias certatim invasere ex Germanis praecipue et Anglis doctissimus quisque o de Gebhardi Ad Harnach; Ad Hilgens et i, X. Funk, et prae Ceteris

12쪽

I PRAEFATIO.

nominandos l. B. Et hismota qui quidquid ad

Clementis libellum adtinet tanta diligentia

tractaverunt Ut Postem Vt quidquam agendum

reliquisse videantUr illi ergo argumentis nihil sere dubii relinquentibus collegerunt, genuinam ad Corinthios Epistulam in occidentali ecclesia inde a saeculo quinto usque ad Saeculum septimum decimum incognitam suisse Deos vero qui inter Latinos post Hieronymum de Clementinis epistulis mentionem faciunt de subditiciis ad Iacobum

scriptiunculis Constanter O ltASSE.

xcipiendus tamen erat Iohannes Romanae Ecclesiae diaconus, qui post meditam SAEC VI Expositum quoddam in Heptateuchiam Oncinnavit ex operibus Patriam In quo inter Cetera laudatur locus ex authentica V epistola sancti

Clementis ad Corinthios g deSUmPtUS. Coniecit quiclem editor Card. I. E. Pitra, in Spici legio Solesinens t. I, P. SA, et Prole .

P. VII, fragmentiam illud esse veteris versionis latinae quam S. Paulinus Nolanus Confecisset. Verum quae ille adduxit argumenta, infirma merito Censentur ad Probandiam.

Nam quod Paulinus ipse Pi St. 6. P. Migneis,3s , testatur se es in translatione sancti Clementis V laborasse, quodnam Clementi OPUS, immo quis ille Clemens fuerit, RomanUSDC, An Alexandrinus, Plane non Constat. Quod Vero Gennadius Massiliensis V cap. 8 diserte teste-

13쪽

PRAEFATIO IU

tur Paulino Nolano conditam fuisse Clemen

oculis habuit. Ceterum nihil impedit quominus dicamus verba Clementis a Iohanne ipso

Igitur ad hoc aevi in incerto habebatur, Un- quam ne latinitate donata esset Clementis o mani Epistula ante versionem Xonii anno MDCXXXIII a Patricio Iunio editam. De qua re audiendus est vir sollertissimus I. B. Li his ot qui postquam in Ula monumenta Chim ditatum manUSCripta CCUratius CXPloracerat, ita demum sententiam dixit nihil unquam a se inventum, quod indiCio sit Epistulam ante AEC. XVII latine expressam esse quod si aliquando

huiusmodi stranslatio mons Cta sit, OBSIGNATUS ECCLESIAE OCCIDENTALI LIBER stierit pol ere

it mus have been a sented book to the wes

nuper incidi ipsumque communis mommodi CAUSA resignare PlaCet, Post illam tamen de translationis indole et de codice qui eam vel V CSCntat Paucis PraestatUS CTO. Ab hoc si lubet, capiamus exordium. stigitur volumen maioris seminarii amisi Censis,

14쪽

IU PRAEFATIO

O, 2I lat. Cuius origo facile innotescit ex his verbis quae m si Ont Praeposita sunt:

LIBER SANCTI IOHANNIS BAPTISTE FLORINENSIS CENOBII.

Est autem vicus, Cui nomen Florinae(Florennesi in Provin Cia Namurcensi sesqui milliari a Philippopoli situs Il, saeculo undecimo ne intemonasterium unctatum est a Gerardo RemensiseCClesiae Canonico et ab eodem ad Camera- Censes insulas mox evocato Richard Abbatis Virodunensis regimini Commissum quod VS ille ad finem saeculi octavi decimi permansit. Utrum in ipso lorinensi monasterio code XSCri Pthis fuerit, An aliunde acceptus, mihi in in- Certo iudicium est. Iam vero quid intus habeat,

l. I PREFATIO RUFINI IN HISTORIA CLEMLNTIS PAPAE U Tibi quidem papa Gaudenti. . . V ap. igne Patr. Gr. I, II OS . fol. 2. . . . Uod sumat narrationis initi tam . EXPLICIT PREFATIO. LIBER PRIMUS IN HYSTORIA CLEMENTIS PAPAE U Ego Clemens in urbe Roma...

sol. IOO ... gratiam quam apostolo exhiberet Migne, ibid. I Sq. - Post haec autem Petrus Romam Veniens Ultas es turbas populorum conuertit ad fidem Domini nostri Ihesu Praedicatione sua, et ibi per passionem crucis . III . l. ivli ira migrauit ad pistum Quidam enim requirunt quomodo linia et Anactetus ... sumat narrationis initium. Est ultima Par praefationis ad Gaudentium .

EXPLICIT LIBER X INCIPIT EPISTOLA BEATI CLEMENTIS AD IACOBUM FRATREM DOMINI DE OBITU BEATI PETRI ET DE ORDINATIONE

SUA. Clemens Iacobo domino episcopo episcoportam regenti Hebreoriam Sanctam oeclesiam ... Clem. Pi St. APOCrypha ex interpret Rufini Migne . Gr. II, SI).

15쪽

PRAEFATIO. V l. IO M post med. id est claritas itineris in predicatione Petri PINCIPIT EPISTOLA CLEMENTIS AD CORINTIOS AECLESIA DEI CONSISTENS ROM. S. ECLESI E DEI CONSISTENTI CHORINTI IUM UOCATIS SANCTIS IN NOLUNTATE DEI. PEM DOMINUM NOSTRUM II IESUM XPISTUM.

Gratia uobis et pax ab omnipotente DEO... s l. II Post med . . . . Citita gaudeamus de uestra tranquillitate Gratia domini nostri Ihesu pisti . . . Amen.

EPISTOLA CLEMENTIS AD CORINTHIOS EXPLICIT. IN IO CODICE CONTINETUR LIBELLUS EDAN PRESBITERI DE LOCIS SANCTIS QUEM DE OPUSCULIS MAIORUM AD BREUIANDO COM POSUIT.

3 Descripsi breuiter fines situsque locorum . . . SitUS Urbi SHierusalem Patr. Lat. Ilo et II O .

l. Isti med . . . . temperare pinga V. l. II SYAl. an INCIPIT PASSIO SCI LONGINI. In diebus

Domini nostri Ihesia pisti fuit quidam miles centuri nomine Longinus ... ' Acta S ad XV Mart ad edit II, 3 s-8O . fol. Ia med. V ... in Cesarea Capadociae . c. kal decembris regnante Domino V etc.

Vides ex omnibus quae in coctice Florinensi leguntur, nihil esse quod exspectationem erigat praeter eam Clementis ad Corinthios epistulam quae foliis IOC-I continetur. Quae ubi primum oculis oblata est, diligenter exquirere

adeo ut etiam diu ante inventum a Cl. Eryennio codicem Constantinopolitaniam qualiterCUmqtie SUPPleri potuissent ea quae in Alexandrino deSUnt, modo ut quis animum adtendisset ad libellum istum m agi Namui Cen Si an illo delitescentCm. De ipsa translatione duo nobis in Praesenti

16쪽

VI PRAEFATIO.

quaerenda sunt, quorum Prius illud est, a quo vel quando consecta ita alterum, quid conserat ad textum epistulae pressius constituendum et melius intellegendum. Priorem interrogationem solvere cupienti nulla suppetunt CXterna Ar timenta. Nam quisere ultimus inter Latinos, Clementis epistula aliquid protulit sanctus HieronymUS rAECO

codice, ut similitis Eri St, CCCt NON CR, UAmmodo edimus, translatione Utebatur : quod quidem CX Comparatione Verborum allatorum Planum et

Comm. in s. si Sceptrum Dei Dominus Iesus Christus non venit in iactantia Superbiae, cum possit Omnia, sed in humilitate. Comm. in Esnes ii se Oceanus et mundi qui trans ipsum Unt. Ibid. Vinculum caritatis Dei quis POtErit enarrares

Latinus interores

Sceptrum maiestatis Cod. mendosc Scriptiam est maieStas Dei Dominus hesus pistus

non enit cum sono gloriae qUAmilis Poterat, Sed cum humilitato.

Vinculum caritatis Dei qui

Maiorem adhuc dissimilitudinem habet Io.hannes ille Romanus, prout Uicis si agmentumaret Pitra editum Cum anonymi nostri interpretatione conferenti patebit.

17쪽

PRAEFATIO. VII

Aaron flori turn esset, sed ideo convocavit Optatum Ut honorabilis Aaron inveniretur, E DEUS

glorificaretur a populis ipse

autem careret invidia . . Hanc formam tenentes apostoli vel SUCCESSOre et US , quo eligebant, Una Consen Sta totius Ecclesiae ordinabant PraepositOS.

Non sciebat Moyses hoc fieri Maxime sciebat sed ne discordia fieret in Israhel, sic fecit, Ut

honorificaretur nomen ueri et Uni ... Et Apostoli nostri scierunt per Dominum nostrum hesiam Xpistum quia Contentio erit pro nomine alat episcopatia Propter hanc CAUSAm, Priadentiam Accipientes C . corret se accipientei perpettaam, PraePOSUCr intillos supradictos et postmodUm legem dederunt, ut si dormierint, suscipiant uiri alii probatiministeritam eorum. Igitur illos constitutos ab illis, uel post

modum a quibusdam iri Ornatis, On Sentiente Ecclesia omne,

Neque est Ur Uspi Cethli quis an nostram interpretationem eam ipsam esse quam Paulinus Nolanus elucubratias Sit. Nam PF Cter V m lia Oc Plane non Constat genuinam Clementis Romani epistulam a Paulino in Uam VADS- latam esse, non est clubium quin huiuscemocli OPUS A tant Vir tentatum, alio Prorsus modo Cessisset atque hi factum videmus. Ille enim, raeCartim litterarum Paene rudis, ei PS Umiatetur es in translatione sancti Clementis ... Ali- qua in quibus tellegere vel e Primere orba' non sottait, sensi sotius adprehenso, Vel itUCHUS cli Cut opinata transtulisse iam tamen

18쪽

VIII RAEFATIO

hliud ita malus auctor latinitatis fuerit, coniectare licet versionem ab ipso elaboratam elegantia

magis sermonis quam interpretationis fide prae stitisse. Quod longe secus est in A, Uam X codice amurcens edimus translatione in qua Plerumque Verbiam verbo ita redditur, ut sere

nihil ibi invenias; quod a Pauliniano dicendi

modo non abhorrent.

Deficientibus igitur, ut dixi, C ternis ars i- mentis, ipsius translationis Characteres diligentissime inspiciendi erant quibus excussis iudicii mei summa haec suit i Pro certo habendum est hanc Clementinae

epistulae versionem satis diu ante consectam suisse quam OdeX, Ut Am CPr CSCnt i, On- scriberetur. QUAE ES CX O maximo Comi roba

tur, quod multi loci, quos ab ipso interprete recte

CC I ACCO XI FESSOS ESSE manifestum est, in

nostro exemplari Criptos Umbitio misere depravati leguntur: UOrtim nonnulla specimina hic

osten d m. Textus Graecus Coclisti Nam Urcensis

19쪽

o O di hoc , - Plebs eius homo lai Plebeius homo l. p.

Nυ cet sic pro Nunc uitae inspicite. Nunc uide, inspicite.

t κεκυ*αet re Intonuistis in eloquia Introiuisti No inuetet noviceto estos Dei. trouidistis in eloquia Dei.

Ibid. συ Κυ=ta, et tu Tu ordine dirige. Tu, Domine, dirige.

Multa Praetermitto, UOrtim nonnUlla Carere

intellectu videntur, ut sunt in exscrutabilia

20쪽

Licet enim ex his multi sint notissimi, immo non nolli in usu cotidiano adhibOAntUT, V. gr. i psalmus Isaiae cap. iii tarnen ita ab interprete proferuntur, Ut is vulgatam S. Hieronymi editionem vel ex toto ignorasse, ClProl SUS negleXisse videaturet quod quidem in hominem latinum saeculi undecimi cadere Potuisse nemo facile recipiet. a Translatio, de qua agitur, eodem humili

Planeque Usticano Sermone OnSCriPt CSt, UOAntiquissimae Bibliorum sacros Um CVSiONES, quae ante S. Hieronymum apud Occidentales in si erant. Non enim popularibus tantum verbis, sed etiam barbarismis, soloecismis obsita est insuper multoties in numero CCCAt, Ut CASU, PraePOSitione, PartiCipio, ConitinCtione.

Singula haec vitia in notis indicibusque notata

in tantum . . . ut ' cum indicativo, ' hospitalem infra uestrum alta pax et

insineuis sincenti et integri in fide illius colle oborta eundem Certamen nobis imminet perion facies