장음표시 사용
11쪽
re, piara, tumore, liquores suos effundunt, fio
vunt putrefacismi leviter, solida tenera alte runt , fimGlis, fluidis miscent in unum simi m aAhum, Didyum; glutinosum , pinguem humorem,
Hanc Boerhavit sententiam multi sequuti sunt, pluribusque eXpositam invenire esst apud Platnerum, S ietentum Tom. I. Comm. aliOSque. Anno 1746. Celebris inter nostrates Medicus GRAsHUs1Us in Dissertatione, qua praemium ab Inclyta Academia Regia Chirurgica Parisina repor , lavit, aliam ingressus est viam , Puris ortum solius adipis degenerationi adscribendum esse judicans. Membrana cellulosa, haec sunt ejus Verba, per qGGm pDrima P G G Uicinas partes decurruns , et quae propria vasa habet, materiem secernendae pingυedini dicatum adferentia et re-vebentia, prae omnibus aliis pnrtibus insummatione valde in farcitur. Haec ad extensionem facilis , intumescit , usquedum ut sua natura DUj;
ma caussis fragilis , ulteriori extensoni resissere
non valens, levis o praeterea putredinis principi in corruptelam prona , variis in Acts , ubi mazime tenera est , rumpatur. Quo facto, in ipsa hac cellulola cavum efformatDr , in quoia effunditur , calore sesammatorio semiliquata, et pro parte corrupta pinguedo claustris fractis non iamplius coercita. funditur huic materies eX vasis r tis per ceimioliam decurrentibus et cellulosae
propriis, praecipue cruda pinguedo, vel humori ciendae pinguedini destinctus, in pus trian υτ- mandus Ut variis ratioeiniis, ita ex ipsa Durisii dole, quam Valde analogam pinguedini habebat, explicationem hanc in demonstrationem convertere sonatus est. Sed de eo noX pluribus.
12쪽
Aliquot annos posio Illustris PRINGLIUS Variarum corporis humani partium spontaneam mutationem
ad eXamen revocans uo , humanum quoque serum experimentis subjecit, observavitque hanc liquidi vitalis partem digestioni calidae submisssem, brevi aliquod sedimentum deponere. Quod quidem
pro lue tum cum albescens et quodammodo viscidum esset, moX aliquam hoc inter et pus animadvertisse similitudinem sibi visus est. Cui dein Hypothesin superstruxit de Puris formatione ex sero corrupto. Voluit nimirum ad omnem corporis partem pus oblaturam, serum posse adfluere, idque calidum hic stagnans eandem subire mutationem debere, idem sedimentum deponere ac invasis suis Chemicis sub eodem caloris gradu depositum Viderat. - EX hac eXterna similitudine pus inter et seri sedimentum Pringlius utrumque pro eodem habuit, h. e. Pus nihil aliud quam seri sedimentum, post dissipatam partem ejuS tenuiorem, esse dixit b). Celeb. Taurinensis GABER Pringlii vestigiis insistens, hujusque eXperimenta in putrefactionem repetens c , quae Variis novis, iisque insignibus
aUXit, neque hoc magni momenti caput de Pure scilicet eX sero formato, intactum reliquit. Magis accurate non tantum eXhibuit, quae sero, dum
sedimentum deponit, accidunt, sed et plurium praedicatorum similitudinem quaesivit, ut tutius ad plenam utriusque, nimirum Puris et sedimenti seri,
13쪽
Insigni elogio quoque digna sunt conamina Cl. Nicos A1 ROMAvNn Cathedram Medicam Philadelphiae in patria sua nunc Ornantis , qui conscripta in Unive itate Edinensi Ao. 178o. Dissertatione Inaugurali Puris denerarione Pringlii et Gaberim sententialia stabilire annisus est. - Laudatissimi quos . cita vi Viri in eo conVeniunt, quod Pus eXtra Vasa per s0lam digestionem calidam, et insequentem corruptionis speciem oriatur: sed non desunt alii' meritis clari, qui salutare hoc vulnerum balsamum, non quidem spontanea illa formari ex humoribus digestione, sed Vasorum vivorum actione intra ipsum systhema praeparari, praeparatumque ad loca suppurantia vel alia ejici contendunt.
saepe absque sacco seu loco humorum digestioni destinato pus prodeat. ab Furunculi, Anginae, Paracynanchae , brevi adeo post ortum intervallo hoc liquidum fundant, ut tempus spontaneae corruptioni qualicunque deficere ipsi videretur, haud fieri posse exiitiinabat, ut Puogenia eXtra Vasa perageretur. Ita qUidem ut per arctationem solidorum a Variis caussis oriundam, condensitio fluidorum oriretur quam phlog sicam appellant, cujus effectus crusta illa foret, quae in inflammationibus, sanguinem de vena miSsum tegit. - PIuic crustae, sive in Vulnere silve ad organa qualiacunque effusae, pus tribuit, illam vero pro caussa materiali obstruente topicarum inflammationum ha
bet. Ut adeo pus illi nihil aliud sit quam ipsa
crusta inflammatoria de sanguine effusa. - ΑΔ ea autem loca effunditur ubi resistentia vel arte vel
14쪽
natura minor est, hinc vel ad partem infladimatam vulneratam, Vel ad emunctoria, vel denique ad organa structurae tenuioris. Celeberrimus vero QUEsNEUs a attendens ad breve temporis intervallum, quo crusta sanguinem 'inflammatorium tegens, 1aepe dispareat, tumque aut sedimentum in urina prodire albicans quodammodo purisOrme, aut absceSsuS abSque praegressa inflammatione topica cito satis Oriri, ad crustam hanc inter et pus similitudinem conclusit, voluitque propterea intra Vasa praeparari, quod per crustae materiem de sanguine separatam constituatur. Ubi vero Pus post praegraesiam
formatur topicam inflammationem, illius ortum 'eodem eXplicat modo. Statuit nimirum mutatam vasortina aetionem in febribus memoratis,
ab illa quae in parte suppuranda obtinet, non differre, nisi in eo, quod in hac sit topica, in illis
universialis. - Febris enim inflammatoria ipsit habetur pro inflammatione Omnium Vasiorum Corporis simultanea. - Parum ergo quoad Puris creationem disserunt Quesneus et I aanius.
Alii porro longius progressi Puraenesin ut
secretionis speciem considerarunt. - ΙHos recensens Cl. Ro ΜΛYNE qui circa pu0genesii Pringlii Hypothesin tuetur in diSserr. laud. P. 9. alii , inquit, ea una Via ratiocinantes , puris generationem, ad opus q&0ddam oeconomiso animu-us , fecretioni simile retu rum. CeI. S1IMPSON primo proposuit hancce opinionem in differtatione de re medica , postea autem Cel. MORGAN in
ab Memoires de l' Acad. R. de Chirurgie de Paris
15쪽
dis ori Edinb. A. 1763. evulgata , ιι enn ei stabiliat sententiam munis iisque gruui1- finis aggGmeniis usus e P. Verbis Viri hujus
Dodiis contentus eSse jubeor. Dissertationes quarum hic sit mentio inspicere non licuit, ut ais
deo nihil porro de hisce mihi innotuerit, quod quidem eo magis dolui, quum hanc ipsam vel
Ilon multum saltem ab ea recedentem Thesin, ut Veritati proXimam teneamus, atque in hoc opusculo defendendam susceperimus. Favet etiam huic sententiae meritissimus multisque mihi nominibus colendus Celeb. VERSCHVIR, qui in lectionibus fracticis illam variis argumentis stabilire solet, atque ad hanc materiam pertractandam, ut ulteriori eXamine dignissimam, me eXcitaVit. liqui haec praecipua sunt Phlogenesin eXplicandi systhemata. Praecipua inquam, cum eXitum reperire vix liceret si minutiis enarrandis, quas quissue systhemati, quod sequebatur, addere vel detrahere consultum duciit, inmorari vellem. Quanta interim circa momentosum hoc caput opinionum est diversitast Itaque non alia hic ad veritatem relicta mihi via erat, quam pereXperimenta, plura etiam quam haetenus sunt instituta, ipsana interrogare naturam , quae nunquam non petenti per certOS reSpondet eVentus, modo apte et frequenter consulatur. Tenuitatis
conscius, probe scio, quam dissicilis sit genuina
factorum Naturae interpretatio. - Sed suffciat voluisse. Sequens erit tractandorum ordo, ut quatuor capitibus totum absolvi possit. CAP1ΤR PRIMO ipsius Ρuris proprietates ac in-d0lem e Onam, ut eo accuratius de convenientia
16쪽
alius materiae, sitne vera an apparens, 'Num Pure judicare liceat. CAPUΤ SECUNDUM comparationem complectitur humorum corporis nostri, qui post digestionem calidam liquidum puriforme relarre Videtitur, cum Uero pure. Hujus Sectio prima compreliendet comparationem seri sedimenti, juxta Pringlium et Gaberum, puriformis , cum ipso pure. Quo et tendunt Sectio ada. Examen liquaminis lymphae sanguinis coagulabilis complectens. Sectio 3tia. EXamen crustae sanguinis inflammatoriae calore liquatae. Sectio 4tu. EXamen fibrae carnis liquatae. Sectio Examen pinguedinis liquatae. CAPUT ΤERTIUΜ Hypotheses ulterius eXpendit, quae pus eXtra Vasa generari requirunt. CAPUT QUARTUM denique eorum sententiam explicat, qui pus intra vasa generari statuunt, nostramque de Pu0genia sententiam tradit.
17쪽
ractandorum ordo, statim expositus omll ritum primo loco plenam eorum enarrationem postulat, quae sedulum puris eXamen nos docuit. Ita enim quid Pus sit non tantum accuratius tenebimus, ted an varia etiam ex digestione producta, quae pro pure habita sunt, . cum hoc conveniant, comparatione instituta, dijudicabimus. . u. Proprietates puris. Pus humor est unguinosus, opacus, albicanS, Vel subflavescenS, aequabilis , inodorus, saporis blandi fere laetet, uno verbo quoad habitum externum cremori laetis haud dissimilis. -- Haec de pure valent laudabili, quod Vocant, quale habetur in corpore, cujus nec solida nec fluida vitio laborant. Notissimum enim est in hisce casibus puris proprietates haud raro a recensitiS non modo aberrare, sed et illis aliquando plane esse oppositas, dum saniel, ichoris aliisve nominibus productum salutatur. Ita etiam repertum aliquando pus fuisse heliotropii succum colore rubro tingens, eX UALLERo discimus ia Unde vero minime ad naturalem ejus indolem,
ac si acida esset, ut Vir Illustris Voluit, concludendum es , sed p0tius ad illam in dato hoc casu viti-
18쪽
atam. Multiplici enim nobis constitit eXperientia, pus recens eX abscessu vel ulcere laudabili emisium ne vel minimum acescentiae dare indicium. Sed hoc constanter observatur, quod Pu , sibi relidium sua s*0nte acidam ab Qlvat fermentationem. -- Analysis etiam per ignem moX docebit, puri laudabili nihil inesse acidi , quod itaque per corruptionem tantum oritur. Per se autem patet,
quod in praesenti eXamine ad pus perfectissimum, et maXime naturale, h. e. blandillimum inprimissi attendendum.
Laudabili puri praeeuntibus Celeberrimis Chirurgis, odoris absentiam VindicaVimuS., quamquam Cel. GABRn ca) eX audiore du Truite des Lumeurs et des Linceres Tom. L p. 39. assirmet, Pus fere semper levem spirare foetorem, quo melius analogiam hunc humorem inter et sedimentum
Pringlii puriforme stabiliret. Sed ut fere semper
auctor puri foetorem tantum tribuit, ita etiam pus laudabile, eX corpore caetera sano, Omni odore destitutum invenitur. - Silentio tamen praetereundum non est, quod pus licet praestantissimum, dum eX abscessu vel ulcere prodit, continuo tamen fundat, quamdiu calet, odorem plane quidem non foetidum, sed proprium, ab omni alio, quem partes animaleS calentes spirare solent distinctum: qui vero Omnis cessat simulac ad resti. gerium pervenerit. Sed transeamus ad alia, quae Pus nobis exhibet ' Phaenomena.
19쪽
g. Actio caloris in pus. Pus blandissimurnaeque ac miAUS blandum, modo alia admixtin non sint. calori primum leniori, dein audio eXlκ lituin nunquam aliquod coagulationis indicium mihi prae- inspillari quidem aliquando videtur, praesertim ea parte , quae VaSculi lateribus accumbit si eXiguam ad eXperimentum adhibeas portionem. Sed haec inspissatio effectus est exsiccationis non coagulationis, quae duo facillime distinguuntur. - Ebulliat maj0r puris portio, diisipatur
sensim quidem phlegma, sed et manifesto apparebit
nullum coagulationi hic locum esse. - Tali interim exsiiccationi, forte etiam sero cum pure miXto adscribendum erit, qUOd GABERUS Pus coagulabile invenerit c uo. Este aliquando cum pure
ximam partem illi innatare s0let, non semel vidi. Hoc autem in casu omne serum per aquam de pure potest separari. Nec modo pus solium per calorem eXploravi, sed et cum aqua miXtum phialae inclusum eXp rimento subjeci. - Subsidet brevi pus, et aqua supernatat. - Phialam calefeci, ignemque ad ebullitionem auXi, qua incipiente, defundo phialae pus sursum adscendit et aquam reddidit lacteam, aequabilem. - Nulla autem obtinuit coagulatio, imo Vero majorem hoc pacto puS cum aqua Unionem acquirit, dum post refrigerium non ut ante fundum petit, sed per aquam maximam partem diffusum manet.
S. 4. Actio aquad in pus. Blandum pus cum
20쪽
aqua miXtum colorem huic conciliat aequabilem, laeteum; non tamen solvitur dum sola quies sunficit, ut Omne pus pristina forma ad fundum labatur. - PUS cum aqua miXtum maXimam partem per chartam empore licam una transit.
f. s. Acidi Vitriolici in pus. Oleum
uitrioli puri blandissimo assusum fundum Vasiis petiit, hoc supernatante. ' Color puris oleo proXimus primum mutabatur, sentimque per totam penetravit massam , ita ut post biliorium, absque praegressa effervescentia, plena cum mutato colore locum haberet solutio semiopaca, colori S purpureo-nigreScentis. - Addita huic solutioni aqua pura disparuit ilico color profundior, successit albicans, remanente tantum levi purpurascentis nota. -- Deponitur sic sensim sedimentum, quod pro parte superficiem liquoris, pro parte fundum petit, dum plane limpidus liquor evadit. EXcussa materies cunditas puris non mutati proprietates ostendit. -- Liquor autem per fil-trum trajedius, Ut plane pellucidus, ita nihil porro puris 1 lutum tenebat; affusiis quippe alcalicis nulla turba, nulla praecipitatio locum habuit. Ut adeo
sola aqua omne solutum pus rursus eXcutiat. Hic fuit iteratorum tentaminum cum pure blando constans eVentUS, eoque majori attentione hanc
rem eXaminaVi, quod Cl. ROMA1NE uo acidorum in pus adtionem incertam pronuntiet; quo autem respectu, non addit. - Quodsii acidum adhibeatur purum, forte, continuo eosdem vidi effectus; sin illud phlegmate copioso oneratum fuerit,