Pub. Vegetii ... Mulomedicina. Ex trib. vetustiss. codd. varietate adiecta: vnde infiniti loci addi & expurgari à quouis poterunt, vsu magno publico. Opera Ioan. Sambuci Pannonij

발행: 1574년

분량: 253페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

nem dabis, quae diapenton Vocatur, hac ratione conficitur: Murrae, gentianae, aristologiae longae, baccakla a Mu=rba tr,

rium cumulatum cum extario vini veteris, secunda die um&semis,tertia aut cm die duo coclearia tepefacto mero aspersa,& diligenti agitatione permista dabis ad cornu. Postea ex ceruice de matricali vena sanguinem detrahes, permixtumq, acerrimo aceto, omne equi corpus' per unges, contra pilum diligenter fricabis, Ut pessisudes ad similitudinem glutinis adhaereat. li: mentum quoq; in loco calido constitu cf. Si cibum nitidit, aestate dun Ena, iis taxat farina hordeaceae sextarium unum quinq; sextarijs aquae permixtum equo dabis in porti. Triticeam quoq; farinam simili ci sui, ratione Offcres ad bi-hendum.Si aut e fastidit,non ideo aliud d ibis, 'quo usq; quis, hoc ex hoc ex ista iacccssitate sanitatem rcrcipiat. De palato ce mates itis quoq; post eas anguinem detrahes, ut Omni ex parte, si percipiat qua morbus praegrauare coeperit,releuctur Scito nisii diligenter Occurras, hunc esse periculos simu morbum. Nam cito in si spirium, hoc est,anhelitu transiit,& pcim omnem salutis excludit. Cura morbi aridi Cap. XI.

ARidus verbis orbus,qui suspiriosus praecipue di

citur: hic negatur a quibus da posse curari, propterea, qu bd phthisi, quae hominibus imortifera est silmilis inuenitur. Quotidie enim macie crescente, exilior redditur, penitusq; silccatur. In omni autem a ' ham, tione medicinae, facilius est quae abundauerint dimi sa linuere,quam quς videntur decue supplere Salus tamentiti nentis etiam in hac pasMi e praestatur,s inter principia possit occurri. Sanguine siccis detrahere contra-

32쪽

ARTIS in E TER IN ARIAErium est sed vino oleo sufficienter admixto 4ep

facto,perungendum toto corpore animal est: Ita vix put&maxillς,&extrinsecus fauces eidem largius infundantur,&contra pilum usq; ad sudorem diutissime conisiis fur . Intrinsectis autem a prima die hac potione cui anuum est Succum ptisanae, adipem suillum remissum,&amiliam ex melle passoque decoctum per cornu in potione dabis, ut canalis gutturis eidem maxilla

rumq; compago laxetur,qua nassiccitas astrinxerat mor

bi. Quo facto, in loco calido stabit Infusum hordeum herbamq; viridem, si inuenta fuerit, debet accipere,ut omni ex parte periculosa ariditas temperetur . Consequenter talis eidem potio praeparetur Passi optimi sextarium unum, iridis Illyricae unciam unam, piperis draganti nigri semiunciam, croci scrupulum myrrhae trita ni

tissem iunciam, pollinis thuris unciam unam, ova cru

da quinq; pariter mixta prima die dabis ex integro, ita ut per triduum ipsam misceas semper offeras, ut tam, h, gyδm morbi asiperitas, potionis dulcedine mitiqetur. Post haec, imelle, butyro,axungia salibus, ' pavulca o phis pro aequa omnium portione confectis, succo pii sanae ac passis inuolutis ad tinctum animal replebis Ἀdie prima quinq; pillulas, sequenti septem tertia die

nouem daturus ex more. Expensis autem his, nec ungere cum vino ilco tepefacto desit industria nam amarissimus morbus cum sit, aliter non potest, nisi amaris potionibus solui. Contraria enim non nisi conat raciis medic mi curantur. Potionem diapenten, sicut supcrius monstratum est, non solum per triduum cum Vino, sed per dies plurimos dabis, ut tantum discrimeno DΠμm possit euinci . Quod si grauior tussis trangulans Ggebit, accipe fabae fracta: sextarium unum,seu caprini ration uncias tres,' allii capita maiora tria, permixta deco-Que , cui asso, vel succo ptisanae hordeaceae tepidum dabis

33쪽

VEGE II L p. t udabis ad cornu. Qubd si tardius profecerit ista curatio, 'duas parte; ficus siccae pondera duo diligentissumae tundes lacinii Τηρ tariμ, IaaoenugrScii extari decoques, quousq; aqua ad me, idietatem veniat: post colabis,&foenugraecum nais orta rio cum ficu conteres, allii quoq; uncias tres contun ge quam 1

desii militer in mortario,&tam rutae quam apri fascicu fasticulos te lo ternos: quibus omnibus pariter mixtis diligenter tri Noi, qtii Vip xj , addis dracontii uncias duas Aqua in qua foenograe riter ἔνηλιν ta

cum coctu fuerit, superfundis potionemq; facias qu f ι

per cornu possit effluere: quam etiamtusmientibus Vel tu, adde dra vulsis aut ruptis animalibus per triduum dabis. Seque ganti uncis, in remedium in aridum morbum: Inter nares iumenti qμ iΗqisoae

scalpello secabis. aquam frigidam 'per fistulam la- tam clusori suppones,naresq; ipsius assidue diebus pli. - rimis merges,ut spiritum distabescat in aqua.Potionem μοι quoq; ei quotidie dabis huiusmodi Succum ptisanae sagittencum seuo caprino decoctum,sextarium unum,sulphur siuulantiorivmu thus quoq; masculum aequis ponderibus deteris 'sa atq; commisces: ex cococlearea singula diebus singua se 'las cum ptisana' permixta defundis ad cornu. Cum au te coeperit cli e validior, de ceruice sanguinem detra nes,additoque aceto animal perfricabis. Cura morbi burculanei p. XII. cui

linter

SVbterculaneus morbus, cum humor pestiferi intra 'ληωt corium&Visicera 'commeat,hac ratione curandus ' Θ' est 'fistulam ei facies vel cauterium inter armos ea rhu 'ius' ventrem loco consueti ad mensuram incis acu p in sit lauaris te,die sereno, si pactum est, Iuna minuente,indis ut mos est,per quam Omnis 'evisceribus humor educitur, si qcoloris aurei vel crocei, languoris tabe corruptus uessi minus traxerit, radicem herbae tytimati eodem iis si si nere inseres septem diebus, quq residuum virus educat dis bue

34쪽

νemedium. 8a diculam, iam

hellebori nigri

perforat coxioriseres, quae ibi denissontesvarnanebit quosi s cutis signata decidat in putredine versi. Ex toto enim corpore ad illuloci humor alutrubitur pervi intis emitti

diapented rugieemea, animalilanglii o pro cibo dubi sicut potionem diu pente pro potu.

pedibus dixuersius. h cui adiicies Cretam Cimo ieam, aceti se xtarii 13 Item lib. unam Cimini triti vel lib. i. resinae liquatae uel picis hisnuidae lib. . fulis comunis ustillum, Πλ

υ ARTIS VETER IN ARI AE'EM aliud remediu Radiculam qua quida consiligine

vocat,quida pulmonaceam , qua mulo medici frequenter Sc bubulci utuntur, in pectore animalis hac aegritudine laborantis eatenus pones, ut acuto cuprino circines locuna. Postea corio perforato radiculam interseris, quae ibidem sponte tam diu permanebit, quousq; cutis quatenus cuprino signata, in putredinem sit versa &a toto corpore ad illum locu humor trahatur,& pervulnus emittatur. J Hinc potione diapente superius designata, cum vino veteri optimo, per triduit,vel, si necessitas erit, dies plar rimos dabis Apiu quoq; viride,&baccas lauri vel Ioba istς res sit no inueniretur,s c.eJ laurin cucumeris sylvatici Tolia,per partes mutissimas concides, hordeoq; miscebis, et animal sicut e potione diapenton, ita e cibo sentiat medicinam. Huic tameaquam tepidam cum farina hordeacea vel triticea dare te conuenit,&in loco tepido stabulare Nam frigus hamoris augmentum est & reumatis Cibum quoq; magis icci quam viride in hac pastione debet accipere,&exerceri Vehemeter, ut sudorcssiccetur humor infestus. Cura morbi articularis iap. XII L

AR ticularis morbus his declaratur signis: Claudi

cabit et alternis pedibus modo prioribus,modo posterioribus, inuasi tumor cidem in articulis circa coronas, uel certe in genibus apparebit propterea quod pestilentia morbi corruptus sanguis, neruosi venas implet,& laedit atq; debilitat. Huic sanguinem primo de ceruice, hoc est, de matricali vena detrahes: que

aceto acerrimo permistum,per totum animalis corpus induces, ita, ut illa loca,quae vexata sunt, diligentius ungas. quia creditur sanguis emismus e corpore, corpori rursus cu aceto impositus,vitia morbos siccare. Otiodsi vel in genibus, vel articulis se morbus ostenderit, decisdem locis sanguinem detrahes ''cui ad iacies cretam cimoliana

35쪽

EGETII LIBER Ircimoliam,id est,albam,Vrtic libram,tres sextarios ace. ti, cimini triti libram, resinae frixae libram,picis liquidae libram, alis communis pugillum d stercus bubulinum recens quantum creditur posse susticere ex hoc ubicunque tumor apparuerit diligenter saepius illinies. De paci tuli, lato specialiter sanguinem detrahes, nec sit agi caput occupet Ab armis quoq; deplendia 2 sit in priorib. futuis detrapedibus claudicatio apparuerit Vescerte de coxis aula hendim est. rendus est sanguis sit a posteriorib coeperit claudicare. de Dabis quoque ei potionem aduersus omnes morbos probatissima: Centauream, absinthium,peucedanum, a 'serpillum, saga pinum metonicam,faxifragam aristo 'qhς et logiam rotundam haec Omnia aequis ponderibus tonde diligenter cernes: si febri animai,cum aqua: si Veiae, ibi ro non febri locum vino optimo dabis, ut singulis die

bus per sextarium vini vel aquae tepidae cocti praedicti

medicaminis singula maiora cochlearia plena cu sexui cochlea

mulata commisceas J per fauces S digera S, Vt amari r n maius

tudinem morbi, herbarum amaritudo compugnans ληνὸς possit expellere. Simmittas

Cura morbi farciminosi IIII. FArciminosus autem morbus a similitudine farciminis appellatus ex quia velut per fistulas quasdam inter cutem carnem corruptus humor emanat, per totum corpus collectiones plurimas facit,&alsis velut minuentibus aliae rursum nascuntur in Sed hItiepasmio licet contagiosa sit, facilius tamen inter principia curabitur inuia ' internaeorum adhuc sana sunt, interiora sed corruptus humor ex morbo inter cutem & carnem versatur. Huic tamen in initio tantummodo,an . tequam incipiat marcescere, aut m fine,cum iam bene antequam fuerit reparatum,detrahendus est sanguis. Nam in media passione si flebotomia uti volueris, aegrotum ani-

36쪽

RTIS VETER IN ARI Mnaal nequaquam curabis. Sed collectiones quascunq;

feceris,inuri rectis cauterijs couenit:&vi essicacius prount, cuprinis cauterijs cst utendum. quae vulvera pice liquida,admixto oleo iselle curantur. Potiones ca-a bis i ii xxicas, Vel nimis amaras ' debet accipere, id est diapente cum vino,sicut superius dictum est,que ad omnia genera morboru animalium emcaciter prodesse cosueuit Praeterea radices ebuli lib.3.infundis per triduuι liueta se tarijs tribus vini optimi. Post semiuncia optimi a auis is loes, centaureae Vnciam .' opopanacis uncia j.diligenatissime teres, de illo vino,in quo ebuli radices infusae fuerint, sextarium j. mittes,&tepidum per cornu dabis. Quam mensura triduo custodire te conuenit,ut etiam perventre huiusmodi catharticis potioni b. digeratur humor infestus Que exercere in cursu,quo usq; ad plenum sudore veniat, saepius conuenit:& curatu obseruatione praedicta, in pascua mittes,ut diu noctuque aestiuo tepore sub diuo libero aere pascatur, quatenus, varietate herbarum oblectatus, Solis calore siccatus, rursusque noctis aura rore contactus, facilius digerat

morbum.

Cura morbisubrenalis p. XV. Vbrenalis morbus,ut periculis plenus est,ita ad intelligendii apertissimus inuenitur. Na renes iumenti Occupat atq; dissoluit. Propter quod animal in primis partib alacre, posteriora wA J trahere Osueuit. asto ἡτω , Hyςi R ne succurratur. De utroq latere vel dea femore incisis si petenti loco venis, copiosus sanguis

cmittatur,cim acri aceto permixtus, per Omne corpus, ct precipue super renes animalis inducitur. Potione notissima diapenten ad cornu per os debet frequenter ac

cipere. Sedo per anum calidissimis speciebus clysterii ingestione curandum est aloes uncia j pyretri uncia j.

37쪽

VEGETII LIBERI seuphorbi uncia semis, pulegit bene triti uncia . baccarii nil auri uncia . castorii semiuncia,seminis sinapis uncias in .salis triti heminam: haec omnia diligenter cotus in tres diuides partes,&diebus stagulis cum aqua,in qua furfures tritici decocti fuerint, tepida, sit cui curaexigit ratio, quasi singulos semissextarios per J clystere

per intestinu animalis infundis,ut calefactis intrinsecus renibus resolutus humor possit per ventrem cum stercore emitti Praeterea lumbi ipsius oleo laurino vino calido permixto cofricandi sunt vehementer ω ς-pe,ut deforisin intrinsecus acerbissima pasctio possit euinci. Cauteria quoq, renibus imponuntur, ut vis morbi ignis ardore siccetur. Danda quoq; est potio octo specierum decocta, cuius in articulari morbo feci mus mentione, quia in omnibus esticaciter prodest.

Cura morbi Elephantisis p. XV LELephantiosis morbi causa superius est indicata,

cui talis est adhibenda medicina, vitio extrinsecus uredinem vel vulnuscula ipsius curare tentemus. Nam morbus refugiet intus, tenetrabit inJviscera, ac periculu gignet. Sed primum de matrice tollendus est sanguis, acri aceto comiscendus ac toto inducenisdus est corpori. Postea de palato, si vires' permiserint,dei teris locis quae morbus infestat,pro modo &tepore minuedus est sanguis,& cu aceto rursum imponcndus Pulli aute a matre depulsi,& ad stabula ellio a ti,praecipue solent hunc morbu incurrere: ' quia digestio cibi, qua in pascuis utebatur1primae exercitationis aufertur modiuJ&nondu ad residendu robusti, ad prς sepia stare cogutur Elephatiosi morbo,& omni b. mallei passii onib. non solu diapete,cuius 'experimetis indu

bet acerrima auerti

ciebus g

hdferetio

irefugienstra ecm patiunturi V.Cno habet

bet excitationis vexprimenti

troalita

38쪽

b peucedente unco

meritis,ut rapter

bo semper re:

pellenda hunt.bali, illa. altitudine

gonitis libram . thuris masculi libraminam,coria mali punici selibram , piperis uncia j croci uncias sex,acaciae rufae selibram, absim thii pontici selibra, serpilli libram

Vnam,betonicae libraminam,centaures libraminam,

saga pini uncias tres, saxifragae uncias sex. tense donivncias sex haec omnia tus a te ne cribrata cum melle optimo decoques,& in vase vitreo vel 'stagneo recondita seruabis mam per vetustatem magis valet. Ex quo medicamento singula cochlearia cumulata singulis animalibus morbidis cum sextario aquae calidae, di tribus unci j solet optimi permixta per triduum dabis. Vbi proficere coeperint. cum vino Optimo it eo dabis sicut dinum iam est cochlearia singula continuis dic bus. Ex qua potione no minus quam sapente quo. libet morbo correpta animalia liberantur si ulli tamen ben cficio aetatis uadunt facilius saepe in curati

moriuntur.JCanseo curaegenerales morbi mani Cap. XVII. E quae ad morbi malici execrabilis curationem

pertinebant, abundanter constat exposita, sed tanta vis ipsius morbi cst, ut nihil expediat omitti. Nam gregum in pascuis funestus interitus,animalium quoquc in stabulis morte Sinnumerae ex ipsius contagione proueniunt, S ab ina peritis vel negligentibus curam aut diuinae iracundiae imputatur aut, fato Denique sicut supra declaratum est, ab uno animali incipit ipsa pernici cs,in festinanter ad caeterorum transit exitium.' Propterea semper sunt separanda in quibus suspitio tantae pestis coeperit apparere, usque eb,Vt Ctiam corpora mortuorum animalium, quae ab illo morbo interempta fuerint cxportanda sint ad ea loca,per quae aliorum animalium transitus non sit, S 'profunde obruenda sub terra. Nam xvivorum,quae corrupta fuerint

39쪽

iumenta corrumpuntur ac pereunt. Cuius morbi cavisas plurimi Mutomedicinae authores reddere tentavcrunt: asserentes ex nimia lassitudine cursus' vel saltus . . Abiis, violeter exorti,aut ex calore aestatis, vel frigiditate hyemis, aut si volentes emittere lotium,non sinantur,vel si hordeum sudantes acceperint,&si post cursum calidi biberint,s vel hordeu corruptum acceperint di & si ple is non ba navesic vel post potu cogantur ad cursum,aut foenu b tcomederint,liordeumq; corruptum. Ex his vel huius uescat natum modi causis malleus morbus consueuit generari. Vitanda quide sint ista omnia, nam ex his periculosae aegritudines iumetis saepe proueniunt.Malleus aut mor bus ex aeris corruptione prςcipue descendit. Nam Austro& Africo vento flantibus, interpositis annoru spa iciis, recursu ut asserunt, 'catastematis,sicut certo tem ζr corr-pore homines pestilentia corrupuntur,sic animalia ille' tμ aer corrupit&perimit.Vndes robatissimco plures necessariae sunt potiones quae aduersum tanta vim praestare ualeant salutis auxiliu Quarum parte iam pagina coprehendimus,parte ex omnibus aut horib collectas' cosequenter adiunximus.Remedius erficiens ad M, ebmpetentis

neS generales morbos Seme cucurbitae aegyptiacae i co

loquintide quantum acetabulu capiet,frangis χ6te ad omnes morris,addita vini optimi hemina una,quod diliget agita bostione permixtu linteolo colabis,di per dextra iumentinare infundes,ut peruenire possit ad viscera. Quae compositio ad dysenteriam plurimu prodest. Alia quoq; Tertia vilior,sed nominus apta curatio est Radices cucumeris sylvatici virides cUtundes,& in aqua nocte una macerabis,deinde sublatas colundesvicolabis,c quo succo tria cochlearia cum tiro trito permixta,cu vino, si a- animal sinefebre fuerit, tepefacto,quotidie faucib.ingeres,ita ut septe diebus c6tinuis curare no desinas. Nic

40쪽

RTII VETERINARIAE

tril quo cl bene ritu, iucumeris sylvatici radices minutatim concisas,addita hemina vini tepidi,in hor- dcxi bene purgatum animali langueti ad pabuli i infuny Hic et das, Vt nonsbium potum, verum etia pabulum medi- 'proficiat camentum teperatum ''faciat ad salute item aliud. Radice ebuli,& radicem urtice aequi ponderib. minutis incisas. infulas in liquam inemptimo macerabis,cO- . labisq; perlinicu ex quo mensura unius oui tepefactit. ἡ per nares animalis triduo digeres. Consequenter dita

aquς sum cienter admixtu,bibere cogatur Laudatur e- bib, his iliana haec potio: Herbae fauina libra j.ῆ trixaginis uncias tres centaureae nc. q. aristologiae via c. iiii baccarum lauri via c. iiij. ''murrae Enc. iiij. Omnia contunde decernes,d in puluere minutisssimum rcdiges, cum neces se fuerit cochleariti magnum plenu cum sextario j. vini tepefacto faucibus tedeantis infundes. Haec quoq; aduersus omnes morbos medicina succurrit, si quati- . nus Vire patiuntur, interpositis diebus, cupraescriptis

et i non ba minutionis obseruat ijs primi, decorvice, post de palato, in quibuscunq; locis se humor ostendit Iut si in facie de capite,si in primis partib. de armis, si in posterioribus de coxis fangitis est auferendus, S cum accio miscendus,ex quo animal perfricetur. Cui haec per triduum potio dabitur Pannaces radicti via c. iij.yringi rata. α , non his pondς ri tanti ''yringio naute herba melior est, bis quae in littore Vicina marinis fluctibus nascitur, cardo sylii cstri pene similis, si ore galbineo,cuius eruende sunt radices, nam logius penctrare dicuturo feniculi quoqεn , issem is i Minis lac iij aloes 'inc. una semisJcotusari cribra.

SEARCH

MENU NAVIGATION