장음표시 사용
101쪽
mittentibus, aut prohibentibus temperies Ramq; egr iantis, metus membrorum ob id medicamentorum do sim exacta praescribit, quoniam molliora inmagis delitiosa corpora, aut membra mitius tractanda sunt, nam licet quantitas gradum non adaugeat, ut superius determinatum est,potentamen ratione peracuerantiae nocument usi id enInter . quae uero robuitiora d mmus deliciosa lunt, maioren dosin exposcunt, resistunt namq; impriment , neq; adeo extemporis diuturnitate noxam percipiunt et ad hic proximarum partium sanarum temperies est obseruanda , ne ratio-is maioris molis,qua diuturniori tempore medicamcnta in corpus agunt,parte hae ostendantur,&ad contrarium statu
otrahantur indicant quinetiam medicamentorum certam mensuram conformationes,quae meatibus,3 cauitatibus constant et quia eniim membra sunt rariora, eo etiam minorem
medicamenti portionem requircntri facile nanq; subit, cotraria ui oppugnare potest quo uero densior o magis Oompacta maiori etiam dosi indigent, quandoquidem dumaneant per corpus,aliquid semper depcrdatur, ut dein con gratam non esistant actionem . itu praeterea eadem ex causa maxime iacit ad augendam, imminuendamue dosim, quae enim penitiores sunt partes alterandae, maiori indiget medicamenti portione proptereaqiro priusvis loca pertingat , ipsius uis ex parte dissoluitur , ut eam quantuate
adaugere cogamur: contra uero si partes extimae, Iac proximae sint,minorem ex medicamento dolitia exposcunt , quae nullo existente obstaculo , seu prohibente pro alterationis scopo sufficiet indicatur deniq; dosis intra proprios innites existens a facultate, quae penes duo attenditur,aut partitiindignitatem , atq; officium, aut facilitatem difficultatemue earundem ad sentiendum : quae enim principes sunt partes,
quoniam toti deseruium,minorem medicamenti quantitate expetunt,atq; potissimum si quod ei noxium insertum sit, quae uero ignobiliores maiori ex eo do si egebunt uariter quae acuti iunt sensus partes,eis minori sub quantitate medicamenta sunt exhibenda,ilii aetacto obtusiori sunt sensuimi,
102쪽
borem io in expostulah t. contemplandus secundo recessus: hraeter naturalia est a naturali stat , qui si inueteratus estinaxima ossi indiget, ut tempore saltim diuturnior leue- cur, si uero Ficens,non admodum magnam illam do sim reis
quiret, tanto uero minorem quanto etiam recentior erit affectus. Non mitenda denicum aliae coindicationes,de ita traindicationes sunt,quae certae .praefinita dosi reseriendae uel maxime conferunt, sexus enim mulieris minorem alterationis quantitatem suffert homines uero maiorem , aetas quoq; huius dosis inuentionem adix uat, quoniam Galenus minorem ex Theriaca dosim exhibet iuuenibus,quam
senibus,o uehementem eorum calorem et adhic conlue tu do,tempus anni,ars, uires e corporis habitus suadent, aue dissuadent,ut hanc,illamve medicamenti dosim exhibeamus.
Quod quidem singillatim ostenderem,oisi res ipsa ex dicti
Fateret. Quomodo aptaqndum sit medicamentuma nobiri ut scopo nostro seruiat ex supra dicitiis Cap. Vigesimum quintum.
HAbita medicamentorum in compositum ingredientium pro quaq; urcedos, 3 praefinita quantitate , si uobis in animo sit, compositum aliquod parare , dcbetis in ptirnis uobis proponere scopum seu scopos flectuum curandorum,seu conservandorum sue hi sine morborum,siue causarum siue symptomatum insignium,quae aut morbi,aut causae rationem subeunt, atq; seli gere medicamentum , seu medicamenta quae illi scopo, seu scopis,'um quoad qualitate, tum quoad quantitatem oppugnent Erunt autem haec modicament totius componendi bases,quae tali nomine a nostris iure insigniunturi sunt, enim in compositione peris
inde, atq; in dificiis iundamenta, di bos es , quiboes totum aedificium innuitur meq; immemores satis idipsum
103쪽
oaturam vi pro onere,dum aliquod stumentum ex pluribus partibus cotiponit , in unit xo aliqua in tigni operatione molienda , quam quidem naturam S uos aemulari cupio , ut boni sitis compositores matura enim ut superius quo Ca,'bi dictum cst dum instrumentum ad a citonem unaisi,uel plures edendas conficit,unam praecipuam partem simplicem,uci plures deligit pro illis functioni brum perficiendis reliquis uero utitur , ut praecipuis descrutant , opem ferant Basis itaq; unica a uobis est deligenda , si una futura est medicamenti actio, plures uero, si 'plures scopi proponantur; qui cum visimiles,. dissimiles, Vcontrarii esse possint, tales compositiones ex medicamentis erunt, tum quoad pri mas, tum quoad secundas,3 tertias qualitates , statuenda i ex eo, uel pluribus medicamentis dosis, di quantitas illa , quae illi conuenit graduiti ut exempli gratia uetriculus, uel cercbrum in frigidatum est ad tertium ordinem, deligendum est piper , quod in tertio pariter gradu calidum est, atq; ad tu i pro do si capiendum,diximus, aq- ex medicamento calido in tertio ordine totam esse a scrupulo ad quinq; ferme latitudinem. At quoniam piper tenuium est partium, ut facili me priusquam actionem perficiat,dis. sol tu , rationeq; sui acroris fauces, guttur malias partes mordicat, atq; succendi , citius quin etiam quam expediat,actionem suam promit , inmolesti quodammodo gustus est,ac deniq; conseruatione indiget, ne evanescat ob id ad omnia hae respiciendum est, meis quoad fieri potest,
resistendum , ut inde optima ex medicamento actio consequatur: Quo loco se offert dubitandi occasio , in qua dosi medicamentalis adiuuantia toti composito sint immiscenda , hoc enim necessarium est scire, alioquin indefinite, atq;indistincte ulla absq; ratione, Methodo compositum aliqd uobis comparabitis , quod etsi actioni propositae conferat,
non tamen exacte , neq; tute, neq; cum iucunditateri quae 'uidem omnia ex medicamcntis utilitatem actioni pr stantibus consequuntur.
104쪽
uom o, 3 qua dosi aptanda sunt medicamenta succtioni cotiferentia , siue ipsiunet medicamento praecipuo , quod basis est. Caput vigesimumsextum VT autem sciatis,& his adiuuantibus medicament acretam dos in praescriberes usus singuli memoria tenendi sunt, non enim omnes eadem indigent dota: atq; in primis si primus adsit usus,qui qualitati actionis conuenit cum duplex esse possit, quoniam aut deducit interius medicamentum, quod loco affecto conserre debet, aut qua dantenus ialoco ipsum remoratur, si primo opus sit adiuumento , ueexenipli gratia unciae, aut duabus unciis hordeitest enim frigidum, siccum in primo multam aquae copiam immiscere
possumus usq; ad libramin semisu ex ovibus fiat decoctio qua per clystere, si ulcus adsit in intestinis, commode ad
locum affectum deducatur medicamentum at si medicamentum parti assectae firmandum sit , tantum ei addendum erit ex altero medicamento , quantum opus sit pro ea detentiones aut adhaesione praecipui medicamentio nam si oleum ex absynthio regioni ucatriculi est imponendum , aut purauis ex Mynthio, cinnamomo, huius o di , oleo quidem caditam ad dimidium eius immisccbun ista pulveribus uerct
resinam , t herebinthum , styracem , 5 similia guinosa ad duaptum eorum , parti uel optime adhaerentia Qtio siquantitati actionis respicia inus, quae impediri potest,aut ab
eius substant in crassa, aut tenuis aut loco ualde remotos, atq angusto, uatianda quoq; cri dosis medicamentorum , quae aliquem ex his actioni ustu praestabunt; Si enim crassa sit medicamenti substantia adiuuans medicamentum ad quae tam , quintam quando' pati cm immiscemus, quemadmodum medici nostri ex Galeno in dolore capitis ex aestuo Deodinum conficiunt, in quo oleo rosa ce , aut mirthino ace ei quintam partem immiscunt, sicut alii Serapionem sequuti, auartam,d tertiam , quando acetum non adeo acriorum sic partium.
105쪽
raitium , Ipso quoq; in praecipuo medicamento actione producente abutuntur. At si medicamentum tenue , aut fluxit sit, quod facile evanescat , priusquam in membrum actionem producat, in dosii idem aut consimile ad duplum aut triplum est augendum, aut aliquod tenacius, crassii uae ad dimidium addendum chac enim de causa , qui diatri- opipereo composuere tria piperum genera aequali pondere immiscuere ut autem crassius, viminus filuxit reddatur, dimidium , aut aequale aut duplum ponderis ex medicamento ei immiscemus, pro ut maior, uel minor in crassandi uis necessaria stri quomodo in Dio spolitico facit Gale . nus, qui medicamentis in ipsum ingredientibus multa est end.lis copiam admiscet , ut sua crassiti aluum deiiciat,quando natac si ii in tenuem puluerem redigatur absq; melle per corpus promptius dilabatur citidem a nobis fit absynthij, mastiches,
mentae rei milium cum olcis resimis medietatem adnectentibus, dum uentriculi affectibus frigidissi, imbecillitati opitulari contendimus. Ut uero ob remotum,anglis umq;
locum actio medicamenti auxiliemur , si id crati ii subit uatiae, aliquid tenue de in pollinem redactum ad aequale pondus ei est admiscea dum liquidum sit, ad duplum etiam mensurari uinum enim .id tale per uniuersum compus medicamentum deducitri ut uero semina urinam pro uocant eodem pondere ut, medicamenta , quae renalibus affectibus calidis opitulantur , promptius ea ipsa pharmaca ad partes affectas promouent Maiori uero diligentia uten dum est , ut ex medicamento , quod actionem est effecturum, nocumentum auferamus , nam si id in gradu malam membri, aut totius corporis intemperiem excedat,tanta ex
adiuuante aliquo medicamento do sis est immiscenda , quanta gradum illum excedentem obtundat, exempli gratia si a tectui frigido ut duo medicamentum calidum ut tria paretur hanc uero actionem , quae excedere possit intemperies ex-roicit, rigido ut unum medicamento castigare exoptemuri medicamento calido ad drachmam unam aliud frigidum adinciam una imponeudum erit, haec enim utriusq; intra
106쪽
propriam latitudinem dosis estes quod si plura huiusce ordi
m subiicere statuamus , quae hanc praestant utilitatem to ta ea quantitas unciae unius inter illa partienda erit, uomadmodum in eo medicamento Diarro donis Abbati Nicholao adscripti factum fuisse cernimus , in quo ros adsunt in do bita doli, qu mox partita est in aliis medicamentis, quae cum rosis balis actionem remittendo ei auxiliantur. Vt autem edicamentum membro, quod toti corpori inseruit, actioniq; communi, quam id praestat, nullam inserat noxam prster iuuantis pharmaci praeelectionem , utpote si crebrusit ficctum , calida moderate, laxi antia clipamus, si hae par moderate frigida , di adstringenti . si cor, odorata
ato, iucunda, qualem aut paulo minorum ex eo olim re
spicientes semper tum ad praecipuum medicamentum , tum ad uiam , per quam transiturum est , administi abimus Sie enim Gallus medicus teste Galeno Cyphoides medicamentum compositi, scin Andromachus alterum ciusdem nominis ad haepaticos affectus , in quibus etsi emollientia inepatis substantiam imbecillam reddentia imponatu ei tamen non minori do si alia permiscet , qui et uisceri robur culto diant, e actionem castigent, corrigant. Atiliana rum partium ut iam suscipiamus, dosis eorum medicameneorum est immiscenda, quae oppugnc quid in medicamenti malitiae, non tamen prohibeat actionem, quemadmodum
feeit autor ille Philoni Romani, qui ad castigationem risti dorum, ueneficorum medicamentorum hyoscia mi, opi piper album, crocum, Malia ad dictorum aequalitatem imponit. Neq; ininor cura medico est adhibenda, dum tertio
usui satisfacere exoptat adiuuans prysinita dos cum principermedicamento connectensu acceleratur namq; actio , dum crassiori octauius medicamentum ad dimidium iniun itur contra uero retardaturi, si tenuiori pariter crassius in eadem quantitate immisceatur , quemadmodum factum est in medicamento Dia trionpipereon , quod ex triplici piperum conore constat , ex quibus cum festina operatio futura si ex adiectione anili, thymi, metingiberis substantia crassior uni
107쪽
ud dimidium , Micamenti actio retardaturri Sic Vin Theriaca , quae ex calidis constat, opto, aliis frigidis idem etsic intuemur. Quod uero gratum reddit, atq; iucundum medicamentum tripla A quando i quadrupla ad rc liqua dos iniiciendum est Antidoti namq:,quae praeter hunc usum cos cruatione in cliam expostulant , triplam ex his do sim habet, ali uero compositioncs quadrupla quantitate ad omnia in
gredientia contentae sunt huius autem causam libro nostro de Theriaca tus is explicauim ut , ut hoc loco eam repete re superuacaneum uideatur Non immorabor autem circa
dolim eorum medicamentorum , quae sensibus aliis indulgeri debent , haec enim non in magna copia sunt immiscenda, nil aliquem alium praestent usiim, sicut facit Galenus bris
de compositione medicamentorum per genera, Tali bisa pius inter caeteras cro compositiones Theriacam habetis , in qua chalcitis, ita ad colorem sub oscurumi nigrum conciliandum in parua s. is quantitate est collocata. De medi
camenti ero quantitate , quo totum seruatur medicam cn
tum superius dicta sufficient, quaeq; nostro libro de Theriaca sunt demonstrata statuatur autem si unum sit medic mentum ad triplum , aut quadruplum omnium ingredientium immisceri, si uero duo,ut in Theriaca uinum, tam et eadem ossi utrumq; iunctum, sed ex uno quidem ut pote lino diatis it ad liquabilia ditatuenda, ex altero uer , quod do sim praedictam aequet. Exercitium in alterantibus medicamentis, potissimum Theriaca pro diiudicandis eorum facultatibus, basibus, adiuuantibus bases, incerta temperie, dosi Caput vigesimum septimum.
REstat, ut in alterantibus medicamenti ab aliis comm positis , quod a nobis deterniinatum est , sic se Iaabere monstremus, id enim ueluti exercitium quoddam erit tum a
108쪽
aidii ii dicandas aliorum confectiones, tum ad quaedam uobis ipsis recte aptanda medicamenta Neq; admodum logiores erimus, sed duobus,tribusue ad uiminum pro inepto monstratis ad purgatoria properabimus. Exerceamini itaq;primu in copositis,quae ex paucioribus constant ingredietib., mox uero ad magis coposita condes cedatissi Accipiatis autem prim uoxime simplex ab ipso Galeno descriptu, in quo cum mel,acetia, d aqua immisceantur, mel quide pro basi locatur, quod sua calidad sicca ad secundu ordine prima facultate moderate quoq; uentriculum,&corporis partes calidas es scit, secundis uero qualitatibus mediocriter incidit,atq; attei iratua , c, o crassos, scidos a humoresti duo uero cliqua acetum A: qua bali opem ferunt , acetum nanq; di aqua tenuitate partium abstersionem, incisionem adiuuant, mellis i actione accelerant,tutam quin etiam reddunt, ne intestinis, aut allit partibus detrimentum quid iisseratur Vmox progrediamini ad Diatri opipereon, cuius tres sunt bases similes ad unam actionem conspirantes nimirum tria piperum genera, quae te
periem ad calidum ualde contrahere possunt, atq; uehementer exiccares reliqua uero basium gratia adiecta sunt,pro ut nccessitas erat in eo medicamentori sunt aut cin in primis anisum,Thymum,d Tingiber in aceto maceram ad medietatem basium , tum ut actionis qualitati opitulentur , ut priora medicamentastum ut sua crassiuscula substantia aceto macerata tardior reddatur operatio: Quibus additum est
mel non solum ob praedictos duos usus,sedi ut gustu gra
tius pharmacum fiat,&acror piperum remittatur , ut tute operetur e deniq; diutius incolume seruetur postremo ad maxime composita medicamenta deueniendum est, in quibus plures sunt bases, plurima quoq; eis basibus adminiculantia , inter quae proponatis uobis antidotum illam
regiam heriacam, ab omnibus nuncupatam, haec n. omnium medicamentorum alterantium regula est,quam Doctis timus, prudentissimus Andromachus senior graecis uersibus descripsit, in qua ex nostra methodo quatuor examina
da erunt,primum cuiusham facultatis, inquo gradu sint sim
109쪽
sula medicamela,quae in eam statuutur, secundo in refractione qualitatum omnium quis temperiei totius compositi Medicamenti gradus resiliat,tertio quae bases in ea tint, est enim antidotus , seu medicamentum polychriston, hoc est multorum usuum ac postremo, quae actiones adiuuant quaeq; basibus usum praestant Quo ad primum spectat, si hon uultis ad nostram de Theriaca tractationem confugere, in qua temperies medicamentorum in Theriacam ingredientium habere potestis , ad catis Galennin libro de simplici medicina, alios classicos medicos, qui eas adamusiim constituere,quoniam his habitis facile quoq; erit secundum propositu habere.Nos uero, qui laborem hunci uobis ammouere studemus, tabellam quandam excogitauimus, qua utrunq; propositum manifesti sit me conspicietur, cxantes etiam eandem non inutilem sore ad omnia composita trutinanda medicamenta est autem tali S.
110쪽
temperies gradus , meos si Theriaca tam toti tu compositionis graduatio.
Prima partitio Drach. 8. Partitio
Magma. Hedycro cal sic. a. D. tr. et i
Iridis cal et Do 6. sic.3. D. II. et
Sem. Bunia dos cal. sic. . DoL6. et a
Agarici Cal. i. D. et sic. a. D.6.