장음표시 사용
11쪽
su sum est pilas un non sola unde m
tus sed etiam motus localis io . et HSurium coeli quod versis nos eius extunisses primum S siti naturam, & secundum ea ualitateni dicitur . go. 4 H
' Alius S motus insenerabile se s uni
quod nec genita sunt, nec apta nata generati Id. . A Teinpla quomodo Deo vel Diis ipsumc lentes ribuerunt T. a. ETempore sinito si s btrahatur temptis snitum quod remanet necesse est esse finiitim .el insiritum to a FTempus motiis ac tuebile se conse usitiriti hoc quod est esse finitum ves infinitum.
Temporis minoris ad maius aliqua proportio est ' i . a. ATempore i sinito metaeri aliquid vel motum esse es impossibile iri.CTum non reperitur extra coss. a a. a. DTemporis ae insitati eadeni dispostio es .
Tempore infinito ediissens neccsse es esse. solio ra a CTere pus quis cortineatur a ccclo eius tamen mensuror durationem non incitantusiccotinetur ab eo uti esse is a sua causa, seginquantum estinaso sua dam diuinae alternitatis a s. et ETerminis duobus se se habentibus q3 vntis non possi sine altero esse sicut poseritis sine priori .s primum es impo stille dialterum scilicet roserius non esse est im-ro,sbile as. a BTernario numero o7a perficiuntur. a. a.Cπemario numero qisso in sacrificiis Diis exhibitis quida Gentiliu viebantur a. r.ETerra quae est huius mundi eius ronis est ea terra quae es alterius mundi i i. AVerra eo velocius mouetur, quo magis ad medium appropinquat 18. a CTerrarti diueis litus descriptiones. 3 t. I .DTerram esse quod corpus medium est noeessarium es s motus, ctai sempiternus est t4. I. ATerram esse animatam vii Alexander putauit filsum est 48. .BΥerrae stsi diueis diuersinode quomodo in uniuerso assgnent 4s. . A Terram determinatum habere stum apud illos qui uniuersum infinitum opinantur est impossbile 48.4. HTerram moueri circulariter circa medium mundi ad modsi unitis stellarum quida Pythagoricors arbitrati sunt oti tot raposta terram etiam imaginati sunt. a s. ATerram in centro postatra nonnulli aestia marit,eam tame revolui circa polum semper statuis ides circa axe mundi. 49. 4. HTerrae deorsum este infinitum duobus ii
testigitur modis 3 a. 4.s Terram Misis subsentari ues supernatari. ut eadmodiim Thales milesus sensile vi-d tur inconvertiens est Θ.4.FTerram quiescere mota a medio propter si iam latitudinem falsum est ri. I.BTerram quiescere ob motus colli velocitatem, ut putauit Empedocles, inconuenies est O. GTerram quiescere propter similitudine eius ad oem coeli parte impossibile es. t r. t pTerram in medio existentem reuolui circa mediuccesi i circa axe mundi diuidentem coelsi permedise est impossbile r4.1 DTerra circulariter moueri est Bissi. t a. a GTerra est in medio mundi ad qua grauia leuiam naturaliter mouentur ra. ATerra nis in medio esset. tribus post et smPtolemri sententiam disponi 14.i DTerram necessario esse sgurae sphxilex. portet r4.i CTerrae patris maior depellit suo motu minorem citotis p ipsa maior pars ad medio perueniat 1 a 4 GTerra non ire rotianda eo sed parua in co- raratione ad eorpora ccoestia a. a C. Terrae roti di asparata es illitatis. t r. r.DTerra rotunditas quot miliatibus mensi retur fr.4 GTota terra s a stio loco dimoueatur cur ad uim minime moueatur, pars autem se solio rc. a. ETotum & Omne ternario numero permciuntur a i FTotum Omne B Perfectum ouomodo de diuerss dicantur in eorum diuerstate sumitur illorum distinctio a. t FTottidi pars ei,nde in locisi serentur r. 4 ETot si esse contrarium propterea quod partes sunt contraria est abluidum 8.4 GTotius A partis idem est motus a g. CTransmutatio qualibet cur si a contrario in contrarium Ia a. C
V Axiiij no reperis extra coelsi ai. a B
Uacuum quomodo quidam stoicorum extra coelum imaginati stini solio I i a C. Vacitum intercoeptiam quida leuitatis causam crediderunt eκ antiquis τε 4 GVelocius mouetur aliquid quanto loco litopropinquius es t . a. CVenus sol ac Mercuri' suum in anno transeunt circulum 44 a. FVeritatem indicare volentes vi non exhibeant seipsos inimicos eorum necesse est, de quorum dictit est iudicandum sed seut arbitros di dilustores veritatis pro utram parte ii a DVetsi vel salsum possibile vel intro,sbile miadoque ex iuppostione iucuntur, lirandoque absolute ar a HVnuin vim est contrarium sy. a. Avioletius ae naturalis motus qd O..ic. a .nviolentias motus contrarius est ei qui est secundum naturam d. r. AViol visi semper ee est impossbile. 4 d. i .CViolenter moueti quod nulli ira habet naturalem motum est impossbile i . .FViolentia quo ita modo motui naturali admisceatur cr. . DVirtut finita non potest se extendere ad durationem infinitam c. i.CVnus potens motum sempiternum potest esse estim insilitum c. a.AVirtus cuiuslibet rei temporalis citius Hie est stibi mim variationi ac tempori, non pol his indurationem infinitam. c. a. AVirtus mouens coelum unam di immat rialem di insitatam esse necessarium est. lio I9. t Aviriti rei sic dum id atteditur, quod ea excellentissimum eorum, in quae res potest ar a Evimis activa ae passi quomodo stit meriturandae a r. a. AVirt' maior requiritur ex parte intellectus ordinantis di ex parte potentiae exequentis per plures actiones per enire in fiae,qp , nam vel plores actiones 4 .i e Viso non si erutramittendo 4 . r. Guistis videtor longe porrectus υalde res
victis ad sellat fruas. 5 propter quid hoc
accidat aptissima habetur ratio di. 4 FV iiii ilicias es medium animalis, quo eius magnitugo mensuratur a s. et EVniuers duplices partes sunt r. a.FVnitieri umqsso perfectissimcst. a.AVniuei sum ipsum ex qisi a taliam corporibus integratur, quatuor, c elementis &corpore e esi 7.4.GVniueis nani diiplice cosyderare oportexetirietes illius copleta hie notitia. 44. .HVniiters huius medis qDod nam st. 49. t.EVniuerso no assignare sursum & deorsum simpliciter secundum quo dam opinio neni falsissmia esse comprobatur. o. .is
niuersum secundum,omnem sui partem uniforme est τo. GVniuersalia quae eonsyderantur secundum sortitam absolutam particularia vero se eundum applicationem Grini ad mar tiam ea prius consue derari debent secti dum apprxhesonem ipsus intellectus, di his eius primus est ordo CVnum vni est contrarium 4. t AV iis persects .rducere potioris virtut s est quam iratilla imperficta prodi ere i d.EVoκ & flentiuin te ipsi inuicem diiudicaritur.& decernuntur a t. a. EZenophontis optiuo de terra cete. Alio ro. et HZenophanes putauit mundiam infinitum s a. a.E
12쪽
sublecta. Subiecta asit motus est magni: ndo & eorpus: quia ni
Α hi Inio uel nisi situm. In corporibus aut est attenderet rex alio a ordines. Uno quidem modo stra m totum uniuersum corpo resi est prius in colyderatione si partes eius. Alio modo m et simplicia corpora prius con*Γ-
con*derantur emissa. Tertio sim
uiter simplicia corpora prius necesse ea de priori con syderare .s de coelesi corpore, per quod omnia alia firmantur. Et haecina in hoc Libro a tur, qui apud Graecos intitulat de Ceso. Traduntur. n. in hoc Libro qixxdam pertinentia ad tois unia
fieri in artibus processum quendam attengi secudum ordinem
Rutionis pracileae oportet, qui inquatuor ex ordinate
in enti, ab artifice.eo aere dieit .sta in scierijs specularitas partes proportionsiliter suis mendas esse, ex illo ordines que Totius Nartiratis philosophiae parte et si iectu et ordo glacile constici posunt.
uersum sicut patet in Primo Libro. Quaeda pertinentia ad eorpus coeleste, sciit in Secundo. quaedam pertinentia ad alia sincorpora. sciat patet in Tertio di Quarto. Et ideo rationabiliter hic Liber ordinatur Primus post Librum Phy. i CVT philosophiis dicit in . r. physe isc opinamur cognosce
scita uix primas & principia pii ma & υ s p ad elementa: ex quo mata sesse Philosophus o dit: inscientiis esse proccisum ordinatu prout procedit a primrs eatis; ti principiis uni ad prox
mas caulas quae sunt elementacEs tu tia essentiani rei. st hoc es i cnabile na processus icie tiau est opiis. ronis, lux propriia est ordinare. unde in O; opere rύnis orgo ali iis ini enitur si a lite proceditur ab uno in tia. Et hoc patet ta in r5ne practica, cuius cosyderatio est cir
tio es quae nos crinius u in rc ne speculativa. cuius considerat orca ea quae sunt aliunde ficta. lnvenit a sit procelsus derii ori ad posetius incEs pter hoc statim in principio huius Libri agitur de corpore cui necesse es applicari omnia,quae tradita sunt de Motu in Libro Physite. Quia igitur diuersa in hoc Libro traduntur. Dubium t apud Antiquos expositores Arist. de subiecto huiui Libri. mAlexander naram opinatus est et subiectum de quo principalia , ςM.ter in hoc Libro agitur se ipsum Vniuersum. Vnde cum e ce- Alexandrid tripliciter dicatur quando p ipsi υltima sphaera quandoque sentcntia. totum corpus quod orosariter mouetur quando ra autem ipn uniuersum: asserit hune Librum intitulari de coelo uas de uniuerio vel de Mundo In cuius assertione assumit et Phi- Iolophus in hoc Libro determinat quadam ad totum uniuer- Ratio. sum sertinentia, puta ' sit finitum di sit virum tantum di alia huiuimodi. Dontrario autem aliis videtur et subiectu de quo Juia .pis. principaliter in hoc Libro intenditur,ea corpus emesse quod
circulariter moueriar. Et propter hoc intitulatur de Coelo. de R. I aliis autem corroribus determinatur in hoc Libro, et ex consequenti: inmiantum confiuntur a coelo di eius influentia reo unificiat Iamblicus dixit: vel peracria n, inquaturii alio. tablici λῖcorporum notitia affutuitur ad mani sandi mea quae diei, d tur decocto ut dicit Sit ianus. Sed hoc non videtur probabile, Imp ς quia posta Philolophus in Secundo Libro determinauit de coelo,in J ertio A Quarto 1 tibi tingit eo luderationem de aliis situ cibus corporibi is quas principaliter de eis intc dem Non. n. coniecit Philosophus principalem parte alicuius cientiae ac signare his quae per accidens Mimi uur. Et ideo aliis .ilum est, sicut Simplicius dicit intentio Philosophi in hoc Libro est de simplicii de limplicibus corporibus inquantum conueniunt opinio.
4- . . auia Ia Ierminare ae limpii Dus corporibus inquantum conueniunt
aliunde fucta. lnitentia sit procelsus de incommuni intentione simplicis corporis Et quia inter simpli syderatione practicae r Enis pira quadria eia corpora principalius est c um a quo alia dependent ideo pii e ordine. Pruno quidem siti ordine apprehensionis, prout denominatur totus Liber de Coelo. Et isetit dieit mori ri Π, A rei sex primo appredendit tot mi domus abaolute & postea inducit ea in imatem. Secundo sin ordirae intentionis sui Artifex intendit tota domum perficere: ci propter hoc iacit Mquid operat circa partes domi t. Tertio im ordinet a ce post sempiternuni ci alia huitilinodi. Si ai em intentio priue p. lis Pluto Iopiti esset determinare de uniuerso sue de mundo oporte ictu Aristoteles conjyderationem suam exrederet ad Platonis omnes partes ni unda S usi ad plantas & animalia scut Pla- pinio to in η 1 meo. Sed eadem ratione possemus a guere esstra Simplicium. qilia, s in hoc Libro pi incipaliter intenderet decor quic operat circa partes domi t. Tertio sim ordinein cEpoition prout . . pri dolat lapides A poli ea copii sit eos in unu parietem. Qiarto m ordinem stipentationis attificii, prout Attileκ primo sicli fundamentum. super q3 caterae partes domus iii stentant. Similiter etia inuenitur quadruplex ordo in coni Fferacio ne ronis specillativa. Primus qua de fria τ procedit a coibus ad minus coia Et lue ordo ret ponaci proportionaliterprimo ordini, ii diximus apprehensonis uniuersalia mconlyderantur sin tormam absolutante particulatia vero sinapplicationem formae ad materia, sicut Philo ibi hias in. i. de C lo dicit et qui dicit c um dicit Drmam: iiii alit dicit hoc cci tu dicit forma in materia. Secundus ordo proportionaliter respondet ordini que diximus in entio im prout . l . t tu est; Liber de Coelo. Et sicut dicit, non obsat vin hoc Libro determinantur quaedam quae pertinent ad totum vnitier sum: quia huiusnodi conditiones conueniunt υmue se,inquant i c mientiant coelesti corpoli, s esse infimium di improbat
Alexa Naporibus siriplicibus, oportereto onania,quae pertinent ad corpora limplicia in hoc Iibro traderentur. Nune auten inhoe Libro traduntur solum ea quae Dertinent ad leuitatem di grato traduntur in Libro de Generatio ilitatem ipsorum. alia vero trasuntur in Libro de Generitione. E ideo rationabilius scenditam videtur secundum lentem
uniuersum, Alexandri prius in confuderatione u partes non qualescula', sed partes quae sunt fim materia,& quae iunt indiuidui sicut ser
in cuius definitione ponit ir circolus. Est ii ionicirculus media pars circuli. Saciat' angulus in cuius definitione ponis rectus. est. n. acutus angulus minor recto. unde hinoi non sunt partestiam Alexadri. v subie hun huius Libri si ipsum quod dicitur coesum .es mundus. Et et de simplicibus corro opinis. tibus determinarair in hoc Libro secundum et sunt partes uniuersi eonstitutitiae. Construitur autem uniuersum corporeum ex siti partibiis secundum ordinem situs Et ideo solum de illis
Iea. . species. Huhismodi .n partes iunt priores in conlyderatione qtois, di pontini in definitione totius sei et carnes ti Oisa in dennitione hois, ut dicitur In . . Metaphys e. Tertius ast ordo rartib ὐniuers determitiatur in hoc Libro, vae primo & per x
se habent situm in uniuerso tae corporibus Limplicibus. unde 'de quatuor elementis non cietemtinatur in hoc Libro secti
est fili et procedit a simplicibus ad co sita inquantu composita cognoscunt per simplicia sicut per sita simplicia principia. Et hic ordo eo rat terrio ordini quem diximus co postionis. Q artus asst ordo es sm et principales partes nec eis e est pri consyderare sicut cor S hae r il arterias di sanguine: A ordo hic pi oportional practico ordini qui sundamentit prius iacit.& hic quadruplex ordo coni deratur etia in proce u scientiae Naturalis N a primo determinant c5ia naturae in Libro Physe.
inruo agit de corpore mobili in litantsi est mobile unde restat dum in sunt calida S se ida vel aliquid huiusmodi: sed solumi residum grauitatem A leuitatem ex quibus determinatur eis stus in uniuerso aliis autem partibus uniuers
plantis ci animalibus non determinatur situ, sic fidum se, sed ' sinplicia eorpora: ' ideo de hic non in hoc Li 's Libris Sotitae Naturalis linisii cola applicare ad propria seci dum simplicia eorpora: N ideo de hic non in hoc Libio agendum es. st hoc consonat ri quod con Leui apud latinos aici et in hoe Libro agitur decorrore mobili secunda simiai, sue s.cundum locum: qui quidem ni
13쪽
sUMMA LIBRI. De Universi omnimoda perbe Eone de suarum partium numero,molibas,ac natura, decpidus Infinitate.tam secudum magnitudinem s sicunda multitudinem, G de eius decretione tum aliorum, tum propria agitur sententia: LECTlo. l.
Corporum di magnitudinum contemplatio ata
cialiter motus locales, alia sunt persectiores in genere motua. a vel per irassiones intelligit proprietates, & per motus oper
tiones rerum narii liuin quae non limi filiae motu Sed, quia in qualibet scientia oportet confydreare principia, subliuigit,m Naturalis scientia est circa quaecuni principia praedictae itibuantiae, scilicet corporeae mobilis. per quod datur intelligi, id ad Naturalem pertinet praecip ue confoderare de corpore, i quas mina est in genere lubstant inicenim est subieci iuri in itis: ad Geometram autem, inquantum est in genere mi anti ratis sic enim menturai. Et si ita tumor est maia iusta s. τ icientia Natui alis sit de rebus naturalibus: subiungit maiorem di cens et ideo Scientia Naturalis existit circa praedicta, quia e rum,quae sunt secundum naturam quaeda liliat corpora di magii rugine sicut lapides di alia inanimata. qtiadam ibent corpus di magnitudinem sicut plantae de animalia: quorum principalior pars est anima. V nde magis linit id quod sunt lemi dum aniniam si secundum corpus. quaedam vero lunt principia habentium corpus S magnitudinem, siciit anima, dc uni versaliter forma ec materia. Et ex hoc apparet quare dicit, et scientia de truci ira fere plurima existit circa corpora 5c magnitudino. quaeda citim par eius est circa habentia corpus S magnitudines Est etiam circa principia ho . Est etiam circa quae-ε da quae non lunt in natura, quae aliqui attribuersit corporibus di magnitu actus s.circa vacuum dc infitutum.
Damiis Argnopili trolatio. Cientia N aturalis fere plurima elaeaco a magnitu sues atq, hora aspectus Motu uCer in sup circa principia, quae ut Abstatue talis uersari lit. Eoru. n.qnatura lunt. altera sunt coeta magnitudinesve, alia corpora ac magnitudine
habet, ab apri cipia bibentium sunt.
ma tu titur circa corpora, crmagnitudines .er horum exta
sunt. Natura enim constanatium, haec quidem sunt corapora er magnitudines: haee autem babent corpus Crguitudinem: haec autem principia habentium sunt. VIA igitur in hoc libro primo incupit adplicare Ari ad corpora quae coister dicta sunt de imotu in Libro ph, s. ideo primo Icemialiter oscilit et ad Scientia Naturalem pertinet determinare de corporibus & magnitudinib' secsdo incipit prol equi suum provositum. ibi s Continusi quide dic. t Circa primu ponit talem tonem Res naturales sunt corpora & magnitudines di qua ad iure pertinet: sei scientia Naturalis est de rebus Naturalibus: ergo Scientia Naturalis consistit circa corpora & magnitudines . Primo ero potui conclusonem dicens quo a scientia. quae est de Natura, iure plurima. i. in maiori parte videtur esse existens circa corpora A magnitudines,i lineas di superscio de orebus tamen aliter con 3 uetat Naturalis et Geometra. Naturalis quidei cons yderat de corporibus inquantum sunt mobilia de superlacubus at tetii d lineis inquantum sunt termini corporu mobilium Geometra autem cons yderat de eis prout sunt quaedam quanta meriturabilia. Et quia ad mentiain pertinet non solum con syderare subiecta sed etiam paasiones ut dicitur in Primo Posteriorum ideo subiungit, et Naturalis Scientia existit circa praedii lorum passiones di i notus. ut per passiones intelligantur alterationes & alii motiis consequentes secundum quos alteratur aliquid in lubstantia rei. Subdit auWm & motus. quasi procedens a speciali ad commune. ves per motus intelliuit spe
Corporis naturalis definitio Ponit, ex qua uniuersa perfectio concluditur.
continuam igitur est, quod in diuisibilia simp diuisbile est. ARCTContinuum quid in igitur est, quod diu bile in sempere TA. a. divisibilia.
Pol suam Phalosophus ostendit plorentialitrem determinandum est de corporibu & magnitudinibus in Scientia Naturali hic incipit prosequi principale propositiun. Et, quia ut supra dictuin es in hoc Libro principaliter intendit Aristot les determinare de uniuersis corporeo, di principalibus par tibiis eius sua sunt corpora simplicia : inter quae rotassinium est corpus coeleste ideo diuiditur Liber iste in tres partes . in prima determinat de uniuerso corporeo, in s unda determinat de corpore e esti & hoe in secundo Libro. ibi 4 Quod quidem igitur neque fictum est Sc. F in tertia parte determis nat de aliis simplic bus, de graui S leui. ibi 3 De primo qui dem igitur creto die. Circa primum duri facit. si isto ossendit pei sectionem Universi, Secundo determinat quasdam conditiones seu propi ietates ipsius ibi Sed quoniam manis suin de liis die. F Cirta primum duo facit. Primo ostendit perfectionein V niueis secundo osendit ex quibus partibus citis per fictio integretur ibi 3 De totius quide igitur natura Sc. circa primum duo ficit. Primo ostendit perfectionem via ut is, quam habet secundum communem rationem sui senseris inquantum scilicet in corpus, Secundo probat perfecti nem Dropriam ipsus: ibi U Partialium quidem igitur corporum ci c. I Circa primum tria facit. Primo mami stat definitionem corporis qua utitur ad propostum os endendum, Secundo probat propositim. ibi l l tam quonia A totum Sc. FTertio quid ex praemi sue ros tesse manifessitan ibi .s uita
cunque quidem igitur Sc. , circa primum duo facit. Primo definit continuum quod es genus corporis secundo manis stat corporis definitionem. ibi q Corpus autem Sc. F Circa 'rimum cons yderandum est quo dcontinian inuenitur a Phi- 'osopho dupliciter desinitiam. Uno inodo definitione formali, proiit dicitur in Praedicamentis,quo'd continuum est, cuius
partes copulantetir ad viatim communem tela linuria. unitas
enim eontinui est quas forma ipsius. Alio modo desitatione materiali qice sumitur ex partibus . iux habent rationem materiae, ut dicitur in Secundo Physicorum. A sc definitur hic T T c, i. continuum est, quod est diti'sbile in temper diuisibilia. Nulla enim pars continui potest esse indivisibilis: quia in indivisibilia biri non componitur aliquod continuum ut probatur in Se to Physeo. Satis conuenienter lixe definitio ponitur hic alia autem in praedicamentis quia coni yderatio Naturalis .eriatur circa materiam cons yderatio autem Logici circa rationem Aspeciem Dcinde cum dicit.
corpus aut in est quod est diuissile omni ex paene Magruo tudini ea quidem uiu ad anum est dies obilis,lia ea orca uero
14쪽
quae ad duo, piper elis: es ea quae ad tria est. eorpus. Atque praeter bas nulla ulla prorsus est magnitudo,propterea s ipsa tria omnia sunt, i ter ipsum omni ex parte. corpus autem q iod omni quas diui bile. Magnitudinis autem,quae quidem ad unum, linea: quae ad duo plenum: quae aute ad ma .corpus. Cr praeter has non est alia magnitudo, proipter tria omnia esse, G ipsum ter omniquaque. Definit corpus. A primo proponit des nitionem dicens, meorpus est continuum quod est diuisibile oti iniqua', idest quoad omnem partem Dei secundum omnem dimentionem . secundo ibi a Magnituginis autem &e. F probat positam definitionem tali ratione. illud quod diuidicii r se dum tres dimensiones, diuiditur secudum omnes dimesones, uel onmiquam: corpus diuiditur secundum tres dimensiones: ergo corpus est dirusibile secundum omnes dimensiones Primo et Eo manis sat Minorem qiias per diuisonem Nam magnitudinum quae dani es, quae da uiditur ad ψnam partem, di ii re dicitur linea: quaedam autem est quae diuiditur ad duas partes & haec dici tur planum idea superficies: qi taedam autem est,quae diuiditur secundum tres dimensione &, cum talis magnitudo non stlinea nem superficies sequitur, o d si corpus Maiorem propositionem ponit. ibi ita praeter has die. F& primo ponit cam di dicit quo)d praeter has masnitudines seu dimensiones non est alia magnitudo seu di meritio . propter hoc, quo'd tria
habent rationem ut sint omnia : quia habent rationem cuiuia daan totalitatis . di quod est corpus videtur esse tria omniqua que . uel omnino , idest secundum omnem modum. Se cundo ibi.
ARGy. Nam ut Dibagorici etiam inquiunt ipsum omne de omnia tribus sunt disinua. Finis enim medium,atque principia ipsius
omnis numerum habent.hee autem trinitatis: Quema inodum erum aiunt Pγthagorici totum G omisnia tribus determinata sunt. Consumatio enim,Cr medrum, Crprincipium numerum habent eum,qui omnis: hic autem eum, qui frinitatis e LProbat quod di κerat primo quidem secundum ratione Pythagoricorum e qui dixerunt, quo a id, quod dicitur totum S Omne determinatur ternario numero . principium enim meditim & consummatio, idest sitis, habent numerum, qui conuenit toti di omni in rebus enim diuisibilibus prima pars non sii: scit ad integritatent totius, quod conmittatur per via timum, dia principio peruenitur per medium: hac autetia scilicet principium medium, & snis habent nutrierum terna rium. Et se patet et numerus ternarius conuenit omni & toti. Secundo ibi.
ARGY. C propter hoc a natura numero sumpto, perinde utque quada larus lige.el in deo serim s celebrandis usi solemus. Propter quod a natura accipientes tanquam leges illius, crad sacrificia deorum hoc titimur numero.
Probat idem per ea quae in cultu Diuino obseruantur. Uti Maur. n numero hoc, scilicet ternario ad sacrificatione Deorum , quos sicilicet gentiles colebant in factificiit, A laudibus ipsoruam. ac si acceperimus a natura leges & regulas ipsius, tit scilicet sicut natura perficit omnia ternario numero, ita illi, qui instituerunt cultum Diuinum, uolentes Deo attribuere omne quod persectum est, attribuunt ei ternarium numerum. Tettio ibi.
Alignamus insuper cir appellationes hoc modo. duo enim ambo dicimus, cr duos ambos aeque utross non othnes: ut de tribus hune appellationem dicimus primo. Haec autem ita dia
cimus, quia sequimur, uti dammas, ipsam se proficiscenum
Asinamur dat appellitiones secundum modum hunc. mae enim duo. dmbo dicimus, Cr duos umbos, omnes duum non die iratis: Iei de tribus hane appellatione dicimus primum. Hoc autem, quim admodum dictum est , propter naturam ip
Probat idem per communem tisum loquedi: di dicit, quod
Α etiam assgna intit vocabula rebus secundum modum praedictum quo i persectio competit ternario. St. n. aristi ine duo,
dicimus quo d sunt ambo, di duos homines dicimus a raso lno autem de his dicimus omnes: sed primo hoc uocabillo utimur circa tres. Et istu in modiam loquendi sequiuit ut comitiuniter omnes propter hoc: mora natura ad hoc nos indinat. Ea enim, quae sunt propria sngulis in modo loquendi, iudentur prouenire ex propriis conceptionibus uniusculii' aiie: sed id quod obseruatur communiter apud omnes videtur ex natu- liali inclinatione prouenire. ta autem attendendum et nus- qua in alibi Aristo inuenitur Pythagoricis rationibus utens ad propestum ostendendum: neque inuenitur alibi per numerorum proprietates aliquid de rebus concludete . S Qrte hoe hic facit propter affiritatem numerorum ad magiastisdines de quibus hic agitur. Uidctur etiam ciam hoc, τ hae probatio noest espcax: non enim magis uidetur semii et dimensiones sine tres propter hoc et ternaritis e numerus totius 5 omnis alioquin sequeretur per eandem rationem v essent solum tria Elementa, uel tres gigiti manus. Sed sciendum es, quo a sciit Ronis adicit simplicius in commento, A riscit lis iasi procedit hie de.. quantan monstrative, sed secundum probabilitatem &hic modii; sitia vis.ficiens est post demoni latione praemissas υel praestio postas ab alia scientia Manisessum et' autem quo)d determinare dedimensonibu corporum inquantum huiusmodi per se perti- snet ad Mathematicam: Naturalis autem prasipponit a Mathematico ea quae circa dimensiones considerat. Et ideo probare demonstrative elle solum tres dimensones pertinet ad Mathematieum sicut Ptholaemetis probat per hoc qiio d impossibia lle est coniungi sinul lineas perpendiculares plures qua ira tres super idem punctum onmis autem dimensio mesuratur ieeuri dum aliquam lineam perpendicularem. Huius igitur demon- frationem supponens A riso. Mathematico utitur testimonio di fgnis scut contienit facere post demons rationes a se inductas. Deinde cum dicit.
Quare, cum omnia,Omne atque persectam intersisse non dis ARGrferant forma,nιβι materia tanum et histe de quibus dicuntur: corpus profecto magnitudinum solam perfectum erit :solum enim istis tribus est definitum. hoc autem est omne. attacum sietribus ex partibus diuisibile,omni ex parte, dis odios dirim
bile. caeterarum autem magnitudinum altera ad unum, altera
ad duo est diuisibilis. Nam, ut namerum subeunt, sic π druimunis eontinuationisve participes sunt. alia. n. ad unum continuas, alia ad duo, alia omni ex pari atq; omnino est talis. vas, quoniam omne π totum, σperfect m non secuduis Tex.c. speciem differunt abinuicem nisi ut is in materia, π in quibus escuntur:eorpus viis erit sellam e mignitudinibus perfectassium. n. determinatum est tribus. Hoc autem est omne. terquaPeautem existent diuisibiler omniquaque est diui bile. aliorum autem hoc quidem ad duo, e autem ad unum. Ut enim numeorum adepta sunt: φ π diuisionem ex continuitatem: hoc quiadem enim ad unum continuum. e autem ad duo, hoe autem omniquaque tale. D Ex eo quod ostensum es procedit ad principale propositumostededui di dicit et haec tria omne di tomni di persectum, non differunt ab inuicem ieeundum speciem, idea seciuadiim formalem ratione: quia omnia important integritatem qua dam sed si in aliquo disserat, disseium in materia di subiecto,inctu in de diuertis dicuntur. Nam hoc, quod dicitur Oe ut mur indiscretis,sicut dicinius omne hominem. utimur etiam eo in continuis,quae sunt propinqua diuisioni, sicut dicimus, Omnem aquam, dc onmem aerem. totum autem dicitur di in his,& in continuis: d cimus enim totum populum, & totum lignum. Perfectum etiam dicimus ti in his, & in formis. dici iratas enim perfectam albedinem 5c perfectam virtutem. Quia i itur onme dc persectutia est idem, consequens est, et corpus sit perfectum inter munitudines: quia solum corpus est deter minatum tribi dimetionibus & hoc habet rationem omnis vi supra ostensum est. Cum .n .sit tribus modis diuisibile omni
quaque, itia secundum omnem dimensonem, diuisibile est. Tho. de C ci. Λ a
15쪽
Sed inter alias magnitudines aliquid est diuisbile sin duas di-inensiones, is superlicies: aliud aiacm uelandum unam scilicet sine am Ut enim numerum adepta simi. I idest sicut magnitudines habent titimerum dimetitionum ita habet diuitionem 5 continuitatem: ita, scilicet'aliqua magnitudo est continua secundi in unum modum scilicet linea: alia est continua dii busi modis, scilicet iuperficies: corpiis autetia est contin uum secundum omnem modum. unde patet et corpus est magii tudo perfecta quasi habens omnem modum continuitatis . Deinde cum dicit.
Qi se igitur magnitudini sunt diusfilis,hae cotinue quessint. Aicii omnes quos com uiuae tu biles sint nondum lx hi
sce que pane diximus paret: verum illud emersit in aliud inquagenus e corpore migratione non esse,ut ex longitudine in sup-scie, exsup cie fit in eorpus. Non.n. tulis profecto magniutudo tela erit: fat. n.egressio rone defectionis nicte est. M perfeciam dijsectionem babere negant. e l. n omni ex parte. Q uaecunq; igitur d: ut biles magnitudines sunt Cr cotinuabeesunt. si autem cr continuae omnes diu sibiles sunt,nodum manifestum ex his quae nune . Sed issud quidem palam, quos nium non est in aliud genus transitis: quemadmodum ex lon. situ ine insuper tum n eorpus autem exsuperficie. non enim adbue talis perstata erit magn:tudo. Necesse enim feri exitum secundum doessionem. Non autem pol bile perfectum discore: omn: quais enim ci. Oscndit quid ex praemisss mani sestumst uel no, & ponit
tria quor iitra Primum secundum se manalectum est,i. Q quae libet magnitudo diuisibili, sit continua si enim non cet continua non haberet rationem magnitudinis, sed potius num ri. Secundum autem est conuersum huius scilicet quo'd omne
cotintiuin sit diuisibile sicut in desnitione fuit postum. & hoe Zidein manifestum est ex hix quae probata sunt in xto Phyicorum , ut iupradicti ina est. Non est autem mani sessum ex
his quae praedicta sunt quia qud d continuum sit diuisibilu, hic
supponitur non probatur. Tertium est manifestim ex praemiasis ii ilicet liba non fit transitus a corpore in aliud genus magnitudinis fictit fit transitus ex longitudine in stiperficiem, S ex superficie in corpus. D utitur modo loquendi quo ut tur Ceometrae: imaginantes qiio d punctiis motus fucit lanea, linea Nero mota facie supersciem, tu perscies autem corpus: a corpo e autem non fi transitus ad aliam magnaitudine . quia talis exitus sue procellis ad aliud genus magnitudinis est te esidum desectum eius a qlio transtur: unde etiam motus nati salis est actus imperses i. non cst autem, possibile quod corpus, 'uod est perfecta magnitudo deficiat lectandum nanc ratione: quia est continuum secundum omnem modum: rc ideo non potest fieri transitus a corpore in aliud genus magnitudinis. Deinde cum dicit.
Eorum igitur corporum,quae partis subeunt formam, tale est una uodsper rationem: emnes enim habent dimen iones. Attamen ad M.quod est propinquia tu itis est di finitum. eliseo corporum unumquodq; multa quadam modo est. partialium quidem igitur eorporum secun dum rationem, sinumquedi tale est: omnes enim habet dimensiones: sed reris minarum ni ad proximum tactu. propter quod modo quodam, multa corporum unumquodq; est.
Mani stat propriam perfictionem uniuersi per disserentia ad corpora particularia . di primo ponit qualiter particularia corpora se habent ad perfectione dicit, quo'd unumquod sparticularitim corporum secundum rationcm corporis est tale ideo persectit in liquantuim habet omnes dimentiones: sed tamen terminatur ad proxima uni corpus inquantum contii iit ipsum Et ital unumquodq; ictum corrorum quodammoo est multa,idest hermum inquantuin habet omnes dimensiones: A imperfectum, in laluum habet extra se corpus ad quod terminatur uel est ii ulta secundum contactiun ad diuersa corpora. Dei es inulta quia sunt plura unius speciei propter imperieci onem: quod non contingit de uniuerio. Secundo ibi.
Ipsum utilem omne ac uitiarer am cuius haec surparies, pera
sectam isse vicisse est. omni ex parte uis omnino, vi nomens ipsam significat, o non partim esse partim non esse. Tolum autem calcis haec partes san perfectum necesse est esse, π que inadmodum nomen lin eas omniquas, G no bacquid .hac aurem non. Osendit quomodo vini uersum se habet ad perfectionem didicit et totum ides uniuersum, cuius partes sunt particularia corpora, necesse es si perfectum omnibus modis: A sciit ipsum nomen uniuersi significat omniquam, idest omnibus naodis perficium & non secundum unum modum,ita et non se cundum alium: quia habet omnes dimensiones, di comp hendit in se corpora.
Tres motus Localis species enumeratur, sic sidum quas omnia naturalia moueri dicuntur.
De ipsus igitur uniuersi natura , me fit magnitudine in. T. imita siue tota mole finita, posterius cono remus oportet. Nunc de partibus ipsius pes speciem dicetum esse videtur, hine exordio sumpto. ν fi totius quidem igitur natura quidem infinitum D s I I cunau magnitudinem suesnitum secundum totam
lim, possemus intendendum. De his istit. quae secundum speci Eipsius partis sunt nune dicamus .miniarium facientes hoc.
Posquam Philosophus os dit uniuersiam citi perfectum di ratione S suae corporei latis di talione suae vi hiet statis hieos endri ex quibus partibus perfectro eius integratur. S primo dicit de quo est intentio, lecundo ostedit propositum. ibi ἡ Cia enim physica corpora L . F Circa primum consFderandum es et sicut dicitur in Tertio physcorsi, Antiqui dixerunt inf- τcc. nitu inesse extra quod nihil est. Quia igitur probauit uniue sum esse perfectum ex hoc et nihil ea estra ipsum, sed omnia complectitur posset aliquis suspicati ipsumcise infinitum: dii deo huic opinioni accurrens concludit uibdens,quo'd posterius intendendum est quantitan ad naturam totius uniuersi sies infinitum secundum magnitudinem, sue finitum fecitnda
totam suam molem. interim tamen antequam hoc tractetur,d cendum es de pal tibiis estis quae sunt secundum speciem: in quibus, scilicet integritas speciei ipsius cossit, cuiusmodi sunts limplicia corpo ia. Nam animalia ct plantat di alia huiusmodi sunt sccundariae partes eius, quae Diagis pertinent ad bene es se ipsius qualin ad primam eius integritatem: S hanc consudetationem inchoabimus a principio insta posito. Desi
Omnia nutue eorpora naturalia magnitud in sue mobiles Q . per se loco duimus esse. na tira enim principiam ipsi is tam
te motus asserimus. ιOmnia enim ph ficu eorpora o magnitudines secundum seipia mobilia dicimus esse seeundum lacum. natarum enim
prini tum motus esse dicimus in ipsis. Ostendit propostum, ex quibus partibus principalibus P
ficta species uniuersi integre i S primo ostendit re praeterquatuor elementa necesse est aliud eorpus sinplex este, seredo ocidit praeter stitiam corpora simplicia, n5 es aliud corpus. ibi Mani fistum asit - dictis &c. l. Circa primum duo facit. Pri T. a 3. o ostendit esse quintum eorpus prater quatuor elemcta, s eundo osendit disserentia eius ad quatuor ilementa ibi ὁ o T. i . v niam aute haec quidem supponsitur Sc l Circa primum duo facit. Primo praemittit quaedam quae sunt necessaria ad Propositum ostendendum, secundo argumentatur ad propositum . ibi siquidem igitur es simplex motus M. P Circa primum T r. duo facit urimo praem ttit quaedam, quae pertinent ad mors, sectando ponit quadam quae pertinent ad corpora mobilia ibis Quonia in autem corporum lixe quidem Sc F Circa pri- nisi duo facit. Primo praemittit continuitatem motus localis ad corpora naturalia, secundo ponit distinctionem motuum localium .ibi a Omnis autem Sc. l. Dicit ergo primo, et om- hie in a. nia corpora Phuesca, i. Nainralia, dicimus ei se mobilia iecur dum locum secundum seipsa, dest secundum tui naturam, disimiliter alias magnitudines naturales. puta superficies di lianeas, prout sunt termini naturalium corporum: ita tamen, et corpora per se mouentur alia tamen magnitudines per accudens motis corporibus. Et ad huius probationem inducit E finitionem
16쪽
finitIonem natiirx qum est principItim motus in eis in quibus enim sphaerae circulariter motae non uniArmiter mouentur: Ahio raest ut dicitur in Secundo Pti,siorum. hoc autem sic arsu A sed p*rs,quπ est circa polos vel circa centrum , mouetur tar- lites ei labra mi r corpora naturalia sunt quae habent naniram sed ira dixis: quia peragit minorem circulum in eodem tempore: & sit sintdile,
tura es principiti motus in eis in quibus est: ergo corpora naturalia habent principium motus in seipsis sed silaeram mouini quocunq; motu, mouentur localiter, non autem econtrario, ut patet in Octauo Physicorum eo et motus localis est primus
motuum. Omnia ergo corpora naturalia mouentur naturaliter motu locali, non autem omnia aliquo aliorum motuum.
An coeli Sed videt hoc esse falsimi. elsi. n es cordiis naturale: nee ta mot' natu inen eius motus videtur esse a natura sed magis ab aliquo ii
talis si di- tellectu sciat ex hic quae determinantur in Octauo Physicors, tendus. B Seredo Metaphys, patet. Sed di ends est et duplex ea
rex. a . principitiinmotus. viri im quidem actuum et es ipse inotor, citate principium motus animalium est anima: aliud est principium motus passi turri, secvngum et corpus habet aptitudinem vi se moueat tir: PQ huiuimodi principiti minis est in gratiibus B leuibus . non enim componuntur ex mouente di na
to ut Phriolophus dicit in ostilio Phrsicorum. auod quidem T. c. . , inquit nihil horum scilicet grauium se levium, ipi una mouet seipsum manilesium est. sed motus habent principium, non mouendi, neque faciendi, sed patiendi. Sic igitur dicendum
est et priucipium a vim motus ecelestini a corporum est ii teste alis substantia: principium vero passivum es natura illius corporis, secundum quam natum est tali motu moveri. B esset simile in nobis si anima non moueret corpus nostrum nisi secundum naturalem inclinationem esus scilicet deorsinia. Deinde cum dicit.
Omnis acitem motus ad locum eccommodatus. quem lautionem eoWuevimus appellare, avit rectus est, aut circularis,
Omnis aurem motus lecundum locum. quem vocamus lationem,aut rectus, dia circulari dat ex bis mi tis. ponit distinctionem localium motuum. & primo distinguuc5muniter motus locales tam compositos q simplices, secun do dii tinguit motus simplices. ibi Circillatio quiae ira igitur Ac. F Cirea priiniun duo ficit .primo proponit quod inteat,
scilicet et omnis niotus localis qui vocatur latio, aut est circi laris aut rectus aut inissus ex his: sciit mot' obliquus eorum, quae hac illaco feruntur. Secundo ibi.
. Simplices enim hi duo sum foli propterea quod er magni. lndines hi solum simphe s An recta er eircularis. simplices enim bi duoso Leauis autem. quia magnitudines
isti mplices solum sun recta,cπ circularis. ARGY.
Probat quod dixerat per hoe et motus simplices non sunt nisi duo scilicet rectus ti circularis, S huius causam a signati eat Arist. demonstra
ex hoc et solae sunt duae magnitudines simplices, scilicet re, ia& circularis: motus autem localis secundum loca specificatur Dubitatur, scut & quilibet alius motus secundum suos terminos. Sed quanta V videtur et probatio Aristotelis non sit eonueniens: quia ut dicitur in primo posteriorum, transcendentem in aliud genus
non contingit demonstrare: inconuenienter igitur per do a Iota strationem magnitudinum, quae pertinent ad Mathematicum, concluditur aliquid circa motus, qui pertinent ad Naturalem sed dicendum quaed scientia quae se habet ex ad ditione ad aliam utitur principiis eius inde mons rando. sicut Ceometra utitur principiis Arithmetica. magnitudo enim addit positionem supra numerum: unde punctus dicitur este viaitas post a. similiter autem corpus naturale addit materiam sensibilem super magnitudinem mathematicam S ideo non est inconueniens s Naturalis in suis dentonstrationibus utatur principiis Mathemati eis: no enim est omnino aliud se-NDd duae laus sed quodammodo sub illo continetur laena videtur esim lint in a se falsum qiicidi laesiit duae magnitudines sinplices, scilicet
gnitudines recta & circularis: elix enim videtur esse una linea simplex limplices. quia omnis pars eius est uni rimis & tamen linea elica nec in recta nec in circularis. Sed Seendum quo'd elix siquis eius ita motus sphaera videtur compostus eu tardo dc υ eloci. Sed dicendum et continuum non habet partes in actu, sed:Solutio. solum in potentia: quod autem non est actu, non mouetur actu: unde partes sphaerae, cum snt corpus continuum, non mouentur actu. unde non sequitur, et, in motu 'sphaerico uesciretilari si diuersia, actualis, ted solum potentialis: quae non repugnat sitiplicitati de qua nune loquimur: omnis enim magnitudo habet pluralitatem potentialent. Deinde cum dicit.
Ciretilaris litar est qui cirea medium'. ARGY.circulatio qui tim igitur est qui circa medium M.
Distinguli motus simplices, di primo ponit unum, scilicet circularem, secundo ponit duos rectos, ibi Rectus autem dic. F Tertio concludit numerum ternarium simplicium motuum ibi illaque necesse &e. I Dicit ergo primo, quo dcir- Uttu oli Collatio. ides motus circularis, dicitur, qui est circa medium. li circulati, B est intestigendum circa mundi medium tota enim quae mo Uit circa mDetur circa medium sita n5 mouetur proprie circulariter: sed diu mundinotus eius est eo postus ex eleuatione di depressione. Sed Didetur secundum hoc et non omnia corpora coelesia circulariter moueantur. nasia smPtolemaeuin motus planetarum est in Gentricis di epici lis qui quide motus non sunt circa media mundi Mod est eentrum terrae sed circa quaedam alia e tra.
Dicendum et Arist non fuit huius opinionis, sed existima-- pa
oririnem con syderet, non est linea sinplex, sed missa ex rociata circulari causatiar n. elix ex duobus motibus imaginatis quorum viatis est lineae circumeuntis columnam, auus est Puncti moti per lineam s enim uterque motus simul S regia
Iariter psciat, constituetur elica linea st mota puncti in linea mota. Ite vides et motus circularis no sit simplex, partes
uit m omnes motus coelestium eorporum sunt circa centrum terrae,ut ponebant Asroloti sui temporis. postmodum aut εHyparcus Ptolemaeus adinvenerunt motus ecetricorum
di epici lorum ad saluandum ea quae apparent sensbus in corporibus coelestibiis .iinde hoc non is demonsti a tum sed su postio quaedam: si tamen hoc uertim sit ) nihilominus omnia corpora c.estia mouentur circa centrum mundi secui dum motum diurnum qui est motus supreme sphaerae reuoluentis totum coelum. Deinde cum dicit.
R ectus date,quosursum itur vis deorsum. Ais eo sersum A Tiriduo,quo e medio pergitur: Eo uero deorsum, quo ad modium proficiscitur. Rectas autem,qui sursum er deorsum. Diso autem sursum
quidem eum,quid medio Deorsum autem eum,qui ad medium.
Distineuit motum rectum in duos, scilicet in eum, qui est sursum ci in eum, qui est deorsum di deseribit utrunm per habitudinem ad medium mundi scut deseripserat motum ei culare ira . ut si viri brinis descriptio. & dicit,ω motus sursum est, qui est medio mundi motus autem deorsum es qui est ad medium mundi: unde primus est motus leuium, secundus autem est motus grauium. Deinde cum dicit.
Quare lutionum plicium,aliam e medio, Liam ad mea ARGY.lum,ulium circa medium esse necesse est.
iras necesse omnem eis pluem titionem, hanc quidem
e medio,hunc autem ad medium.bane durem circa medium. Concludit numerum sinplicium motuum ti primo indi est conclusonem intentam: &quod necesse es simplicem lationem idest motum localem quendam esse a medio. & hic est motus iurium corporum leuium quendam vero esse ad me- .dium, & hic est motus deorsum corporum grauium: alium vero esse circa medium, di huiusmodi est imotus circularis eoro porum coelestium. Secundo ibi.
At hoc cum ratione ea,quae initio dicta enecurum se ui dcturi. nam er corpus tribus cosectum est. Cr isus etia motus. Et videtur sequi secundum rationem hoc ea is, quae a primcipio etenim cr corpus perfecta est in tribus, o motus ipsius.
Ostendit hane conclusonem supradictis congruere di dicit et hoc quod dictum es de numero simplicium motuum, videtur conlequenter se habere ad id quod ii pra dictum est de persectione corporis: quae sicut contistit in tribus linensionibus, ita di motus simplices corporis in tres distinguuntur. Hoc a tem dicitur esse secundum rationem i. secundum probabilitatem quandam. non enim proprie tres motus coaptantur triabus dimensionibus. Deinde cum dicit.
cum aurem corporum aliast Iesa sint.'alia ex bis e eis ARCTm rar Atis a simplicia dico, quae motus seeundum naturam
17쪽
principium habent ut ignem. terram, ruras species tar ea quae sunt bifice propinqua: motiones etia alias simplices, alias quodammodo mittis esse necesse . l. simplicii. in quidem si o
pses, compositorum aut E in istas .moueriq; compo uoru ciusce simplicis, quod inbit ipsiu dominatur desuperat. insolutam autem corporum haec quidem sunt simplicis, hae tem composita ex his. Dico autem simplicia quacunque motus principium habent secundum naturam,puta ignem, π teraram, Cr horum species cir cognata his necesse est Cr motus esse hos quidem simplices, bos autem mistos quodammodousimplicium quidcm simplices,mstos autem campo uorum: mouerι autem secuntura praedominans in eis sit inplex.
Ponit quaed mi ex parte corporum mobilium: Circa quod scierulum est ut dicitur in Tertio Phy inritotus est actus mobilis:actus autem proportionatur pei lactibili: υnde oportet motus proportionari corporibus mobilibus. Sunt autem corporum quaedain simplicia. aeda composita. Simplex ast corpest quod habet principium alicuius naturalis mortis in seipso sicut patet de igne quies simpliciter leuis: di de terra, quae est smipliciter grauis: ci de specieb' horum sicut flamma d itur esse quaedam species ignis, ei bitumen quaedam species terrae. Addit autem ta cognata his propter media elemeta, quorum aer habet maiorem a: Emtate ni cum igne aqua vero cum te racti per consequens necelse est corpus misi esse, ouod no habet in se secta dum propriem natura in princinium alicuitis mox hoe concludit. necesse ea
tus simplicis. A ex hoe concludit, et necesse est motuum, quot dam esse simplices quoidam autem es qualiter nupos: siue ita motus in stus non sit unus sed habens diuersas partes, sicuti equi componitur ex eleuatione S depresarone aut e N punia
di tractu: siue ita et motus mistus sit uinis siciat palci de motu, cui est sh per lineam elicam: Unde sinplicium corpor nna necet se est esse motus simplices,inistor uiri aut e milios. ut patet de
motu pluuiae aut alicuius unius corporis,in qtio non totaliter orauitas alit leuitas dominatur 5 s aliquando cotineat quo a corpus missum moueatur motu simplici, hoc est secundum
elementum, quod in eo est praedoinitiam, sicut serrum mouetur deor tum secundum motum terrae, quae in cius missione
mobilium ex natura sua dii tersum qui iam rationibus ostenditur
si igitur implix in ratione rerum est motus, contioso du
tem motus ess simplex. Ais corporis inplicis inplex est mοιus.s simplex motus corporis simpluis est. Nams composis siti su per id idi simplex,quod superat eompetit: simplex quippiam esse corpus in ratione reru proficio nec sel,quod quiisdem sit aptum circulari motu uapte natuara Ierri. Etenim feri potest ut ui quippiam eo moueatur motu, ni ad aliud cor
pus accommodatur,al ut eo moueatur secundum naturum se,
ri nequit: si uniuscuiusque corporis simplicis unus sit mesti ei
competens secundum naturum.1quidem igitur est simplex motus. G qui est motus in cirSculo simplex est: atque corporis simplicis simplex o motus. G simplix motus fimplieis eorporis. Etenim scompositi fuerit, fecundum implex praedominans erit: erit igitur necessariue e aliquod corpus simplex quod narges errιci
eulari motu scensui jp fiat nam. Violintia quide. ncolingit eo, qui alterius, sed n autem natura unpos bile: quide unus ilium suis spmplicium motus.qui secundum naturum.
go necesse est esse aliquod corpus smplex,quod moueatur nan ruraliter secundum motum circularem. Posset autem aliquis . huic rationa obuia te dicendo et licet simplex motus si sinplicis corporis, no tamen oportet Q id simplex corpiis. quod mouetur circulariter si aliud a corpore sinplici, quod mouetur
motu sinplici recto:&ideo hoc excludit lubdens, et nihil pro
habet quin diuersa corpora moueantur uno motu non nati taliter : ita scilicet et unum coi pus moueatur per violentiam motu alterius sed et tintina corpus moueatur secundum naturam motu naturali alterius eoi potis, est impossibile . necesse enim est esse unum motum simplicem naturalem unius sin- nplicis corporis &diuerti,s diuertorum: unde, si motus circi
laris est simplex,& alius a motibus rectis necesse es sit naturalis corpori simplici 5 et si aliud a corporibus simplicibus, Quae mouentur motu recto. Sed videtur hoc esse filium , et rin 'i'
unus motus simplex st solius unius corporis simplicis, motus potas tin ut enim deorsum est naturalis aquae diterrae dimot sursum est naturalis igni, di aeri. Sed a cend times, motus localis attri- lina ex. buitur elemento non seredum calidum ci stigidum, humidu, di siccum, secundum quae dilanglatitur qua or elementa, Dipatet in Secundo de Ceneiatione haec enim sunt principia alte recti rationum: motus autem localis attribuitur elementis secunda τοῦς. ν grauitatem & leuitatem: unde duo corpora grauia comparantur ad motum localem sicut vitti corpus S smiliter duo corpora letita. Humidum enim di secum secundimi quae differsit aqua di terra, vel ignis di aer accidentalem habitudinem habent ad motum localem di tamen in fraui. &leui differentia quadam es: nam ignis es leuis stirps iter di absolute, terra autem gratiis: aer autem est leuis per comparationem ad duo . . elementa, tisimiliter aqua es grauis unde non omnino est ideseeundum speciem metus aquae di terrae, vel istilla θῆ aeris: quia non sunt idem termini secundunt quos specificantiar eorum motus. aer enim natus es inoveri ad loeum, qui subditur igni aqua autem ad locum, qui supereminet terrae. Item Alia diuo videtur si od n5 si necessarium si eor potissmplicis est unus Tenarci Lmotus smplex et propter hoc aliquis motus simplex si alicuius corporis siplicis: sicut etiam no es necessaritum quo'd tot snt corpora composta quot sunt motus compesti, qui diuersscantur in institium. Sed d cedum est duo diiciat motus sm Solutio. plex localit non respondet corpori sinplici quant tim ad calidum δε frigidum humidum ci sicciim ita etiam neque moti coinpositis te spondet corpori miso secundum gradus mi-G sionis pra ditiarum qualitatum, sed secundum coinrosti nem grauisti leuis , iccundum cuius d:uersit arena diueisficatur obliquatio corporis missi a simplici more gratiis vel le- itiis: utraque autem diuersitas non tendit in infinitum secundum speciem, sed solum secundum numerum. Item vide- Dubitatio. tur secundum hoe, et sint multa corpora simplicia : quia sciat motus sursum di deorsum uidentur esse motus sit plices, ita moltis qui dextrorsum uel stiis rorsum ti qui ante S retro. sed .icendum est sud d, cum corpora simplicia sint essen- Solutio. tiales di primae partes uniuers, oportet quo a motus smpi ces qui sunt naturales corporibus sinplicibuet attendantur socianssum conitionem uniuers. quod, cum si soliaricum, ut infra probabitur,oportet quo'd motus eius attedatur per comparationem ad naeduim qiaod est immobile: quia omnis motiundatur supra aliquod immobile ut dicitur in Libro de Cau- 9 ' nomo motus animalium.& ideo oportet esse solum tres mot' sin iplices seci tun diuersas habitudines ad medium scilicet eum, qui est a medio: 5 eum qui est ad mcdium: & eum,qui est cir- Lec. a.
quinque rationibus. arum prima talis est, motus circulam est motus simplex: motus autem simple V est primota per le
posset philosophus procinisi quaedam necessaria ad propo iam ostendendum hic incipit arguere ad propositum ci hoc
corporis simplicis: quia & s contingat 'et aliquis motus simplex si alicuius corporis compusti hoc erit secundum cotrus
tiplex quod in eo praedominatur: sicut in lapide pradominatur terra, secundum cuius naturam mouetur deorsum: e ca medium. Dextrum autem & snistrum, aut ante di retro, B conliderantur in alii malibus & non in toto uniuerso: nisi se-Ioinduin et ponuntur in coelo ut in Secundo dicetur. S secini Lec. s. dum hoc motus circularis coeli est secundum dextrum di sinis rum ante & retro. Etiam uidetur, quo a molus rectus& Dubitatio. circularis non sunt eiusdem rationis es enim motus rectus cor Zenarchi poris nondum habentis complementum suae species, ut in Lecia Quarto dicetur, di existentis extra proprium locum: motus autem circularis est corporis habentis complemettim suae sp ciei,di in loco proprio exissentis: unde non uidetur quo d secundum eande rationem motus simplices corporales sint simplicium corporum,sed quo d alii motus sint eo orum, pr iit sunt in se ii circularis autem prout sunt in talo esse: Sed soluti dicendum quo a quia motus proportionatur mobili laquam actus eius conueniens est Q corpori quod es separatum a generatione & a corruptione, di non potest per uiolentiam expelli a proprio loco, debeatur motus circularis, qui est corporis in suo
18쪽
Vnius vias e cotrarisi. Ita a G. Me
sit suo io, o extilentis: corporibus autem aliis generabilibus &. corruptibilibus debetur extra proprium locum, qui ea abi a
complemento speciei. non tamen ira et corpus, quod moti ' tur naturaliter motu recto non habeat primum complementum titiae speciei quod est serma hanc enim sequitur talis Hio- tvs scd,quia non liabet vitam uin compleatientum quod est in conlectitioiae Litas. qui es locus convcniciis es conteruans. Deinde elim dicit.
si hi iee praeterea motus. qui praeter natur Ast, ei qui secundum naturam est aduersatur unum φ uni contrarium eli, eum conu Ussit motio simplex, si non secundum naturam ei cor pori quod fertur inest. 'ror naturam in t eidem nec se est. si igitur ignis sit quod aduersatur aut quippiam aliud talem
turalis ipsius motus conuersem contrarius erit . ut unum
tini contraria ra esse atq, motus h. quibus infera superas loca petuntur .iuter se e contrarij sunt. Sin uero quippiam abadeorpus adiit. quod praeter natura in orbe fertur. erit aliut quispiam motus ipfius secundum naturam. at is e se non potest. nam si sti hisce motus quo sursum itur, ignis vel aer erit: hi biste, quo deorsum accedatur,terra erit uel aqua.
Adhue, si qui praeter naturum contrarius est ei. i secun dum naturam e ies unum ruit e trarium.n cesse ea. cum simplex circularis '. si no erit seeundum naturam lari eorporis. praeter naturam ipsus esse. si igitur ignis aut aliud ,liquod tu hum est circulo latum.contraris, quae secundum natura j us
est lario erit circul iri. sed unum uni contrarium: quae autem sursum σ Aorsum inuicem contrariae. Si autem ulterum aliquod est eorpus tuum circalariter praeter naturum erit aliquis ipsius a ius motus secundum naturam. hoe autem impos
sibile. si quidem enim qui sursum, ignis erit, aut aer: I aut in
qui deorsum.aqua aut terra. Secundam rationem ponit ri primo supponit duo princia
a moriam unum est,et motus qui ea praeter naturam, i violentiis contrariator inolui naturali siclit terra n ouetur deorsum secun in naturam inursum autem contra naturam. S cundum autem principium est, m unum . ni est contrarium, ut probatum est in Decimo Meta oportet autem tertium stipponere quod levi videtur, c. ole aliquod corpus circulariter motum. N iJquidem ille motus sit illi corpori naturalis, habemus propolit in D secundum praemii asia rationem, et, s illud corpiis naturaliter motum circulo sit aliud a quatuor corporibus smplicibi . . s vero moltis huius no si ei naturalis, oportet τ sit ei contra naturam. Ponatur emo primo τ illud compus circulariter motum sit ignis ut quadam dicunt uel quos curam aliud quatuor elem ntord oportebit ergo, τ motus naturalis ignis qui est moueri stiritim sit contrarius motui cir-
non causatur ex principio intrinseco nem iterum est per vioA lentia insue contra naturam .sed in quodammodo supra naturam: quia talis motiis ines eis ex impressone superioris corporis clutis motum igitis A aer sequiantur secundum completam circillationem: quia hac corpora sunt coelo propinquiora aqua vero lecundum circulationem incompletam i secundum flu9um & refluxum maras. terra vero velut remoti,imina a ccclo nihil a tali permutatione parti ii at, nisi secundum solam alterationem partium ipsius Quod autem inest inferi
ribus corporibus ex impressione superioriam non est eis vi lentum nee contra naturum qiua naturaliter apta fiant moueria superiori corpore. Sed videtur casum vite quod hic dicit. An uni ununum uni dite contrarium. viri enim .itio eontrariatur S vir contrariertus & vitium opposit uiri sicut illiberalitati prodigalitas S liberalitas. ' Dicen ut est et eidem secundum idem est viali tantum contrarium: nihil tamen prohibet. quin . ni secundum diuersa sunt plura contraria. sicut si sit idem iubie ira dijicedi album contraria videntur ei nigrum & amari in .se igitur illiberalitati contrariatur inritis liberalitatis, sicut ordinatum inordurato, prodigalitas autem sicut superabundantia desectui. Non potes autem dici, et uterque motus, scilicet qui est . . . .
fi lurium, Squi es deorsum contrarietur motui circulari seeundiam communem ratione recta. Rectum: ii. A circi late risi sunt econtraria pertinent ei uiri ad figuram, citi m ut es cottarium us Grc Deinde cum dicit. Uri.
At vero talem lutionem o primam esse necesse est.persessu ARGY. n. perfectum antecedit narti . ais circulus quidem perse,ctum est. linea isero recta nuri est sane perfecti nes enum mis nita: termanum enim a sonem haberet. neq; finitam is tilla ratior est enim quippiam ex ra omnes. quippe cum serι possit et curus incrementum addatur. mire, se prior quo sim metus corporis si prioris natura. conui Ut uero prior fit recto vis ipsie rectui corporum t simplicium motus: ignis enim loca'. re cocio motu super a pitri cr terrea corpora eodem ad infera, melus ferantur: G ip a . . sane conuersione cuiuspiam corporis simplicis essen cesse est. Mistorum enim lationem eiu e ncita implicis fieri diximus. quod inmissione dominu ur ac spe rat. Ex his lirur putet alta quandam in rone rerum corpoc ris substantiam esse praeter eas corporam constituriones, qua hie sani dium ori in his tiniuersis utque priorem.
culari. ted hoe non potest esse: quia . ni unu eu contrariti: tiro i a sit sursu in contrarias inotus deorsum: N non potest ei contrariari motus circularis A eade ratio est de aliis tribus elementis. Et sit liter si dei si illud corpus, quod contra natura mouet circulariter si qiMd cn aliud corpus praeter quatuor elementa oportebit et habeat aliquem alium motum natura Iem Sed hoc est i i possibile quia si suci natural)s motus Mi eiursum erit ignis aut aer si autem motus tu est deorsum erit aqua aut terra posti si est autem et sit extra quatuor elementa. sic ergo necesse ea corpus quod mo iactur circulariter nati Oliter hoe motu moveri Uidetur autem Aristo. secundum ea quae hic dicit contrarius Hia Platoni, qui posuit corpus, quod circulariter sertur esse igia m. sed secuisti veritatem eadem est circa haec uti uiis Philosophi optiuo.Plato enim corpus quod circulariter firmit ignem vocat propter luce quae species ignis ponitur, nona sit de natu lignis elementaris unde Spolitit quin* esse in uniuerio quibus adaptauit quin 3 i suras corporales, quas Geometrae tradunt quintum corpus aethere Ia minans. sed vite ii quod hie dicitur ignem moueri circiat riter esse praeter naturam indetur contrarium ei quod dicitur in Plinio Meteolorum υbi idem Aristo. ponit y peccauma,
idest ignis, &superior pars aeris ferentur circillariter motu firmamenti sicut patet permotum stillae comatae. Sed dicen du est,et illa cireulatio ignis ves aeris non est ei naturalis, quia
sed adbtie primam quidem nee sarium est esse talem Ia Tae. 11.
tionem. persectum. n. ea prius natura imperfecto. circulus duis Linea rectiem perfectorum est. recta autem lorea nes tina. nes enim que pς in inita: haberet enim utiq: Onem Cr terminum. neque 'harutilla: extra emin om es aliquid est augeri enim confinii quam eumque. Dat quid in prior motus prioris natura corporis. qui autem circtilo prior recto. qui autem in re a. simplicium
corporum est. Etenim ignis ad rectum sursum fertur, terraetiero Aorsum admidium nec se est er circtilarem motam ulicuius simplicium esse eorpodium. mistorum cium latronem diiscebamus esse secundum praedominans in mistura simplicii . . Ex his igitur manis illam.quia nata est esse quaedam sub ianu Ti. i 3. tia corporis alia praeire eas quae hie sunt confisserius, diuinto
G prior horum ommum. Tertiam rationem ponit Circa qua primo oscndit,et mo- Υ-.tus circulariis sit primus inter motus locale . Est .n comparas, i motus circularis ad motum rectum qui ea sursum ves deorsum. sciit comparatio circuli ad recta lineam. probamr aut cireulux idest linea circi latis es plecta quia quicquid in ea a .cipi r est principium, di finis, S medium: unde non recipitali ius citerioris additionem jinea autem recta nulla est per a: od patet.& quantum ad lineam infinita. qtiae imper- ficta est, quia fine caret: ex quo denominatur aliquid pers ctum in si aco. N idem patet in linea finita : quia quamlibet lineam finitam contingit atageri, idest accipere maiorem quantitatem, & sic es aliquid extra eam. 5, si linea circularis nati
19쪽
Dubitatio. solutio. Quod e altero pri psecta an impersectum. Dubitatio. solutio.
naturaliter tecto morati sed prior motus est naturaliter prioris tere secundum nuturum,nec se est.
corporis. motus autem recitis naturaliter alicuius simplicium
eorporum scut ignis mouetiti sursum ti terra deorsum Nad medium di si contingat et motus rectus sit corporum in
sortim hoc erit sectatim naturam simplicis corporis domi nantis in inissione. crina igitur corpus simplex si naturaliter prius misto,consequens eu et motus circularis es proprius tinaturalis alicuius eorporis simplicis quod est prius corporibus elemetatibus quae sunt hie apud nos ec ita ex his patet τ prae ter habitantias coi porales quae hic sunt apud nos, nata est olequaedam sit antia corporalis quae es dignior di prior omnibus substantiis corporalibus quae sunt apud nos. v idetur autem este clium nulla linea recta superiecta: si enim perfi-
Et uris si quis adhuc decipiat omnem esse sinplice motum
aut secundum naturam,uti praeter naturum: er eum, qui alij praeter naturum, ulteri Iecan sum naturam, quale qui sursum
ex qai deorsum passi sunt. hie quidem enim igni, hie utilem terrae praeter naturum s secandum naturam, quare necessuritim I circulurem motum quoniam bis praeter natarum alterius iti dum esse secundum naturam. - in
Quartam rationem ponit. Quasi dem procedit ex dua Prbus propositionibuς sit; posti, quar si prima cst, τ omnis motus si iplex, alit est seci dum naturam aut praeter naturam se di media ta fine sit perdicia. Sed a cenau eu et aa noc et arietast perfectum partialiter oportet et habeat principisi,medium di fiast in seipso sed ad perfectionem per ficti simpliciter requiritiir et non sit aliquid eutra ipsum: de hie modus percitionis competit primo di supremo corpori quod est omnium comporum colueruiuum:& secundum hunc naods linea recta di citur esse impersecta circularis vero persecta. item Uidetur cretiam secundum hunc modum et aliqua linea recta sit persecta: la diameter coeli non potest adaitionem accipere. Sed dicendum est et hoe es accidit inquantum est in tali materia monautem hoc habet eκ hoc in est linea recta secundum hoc erit in non impediretur ne ei possit additio seri . sed circulus ex propria ratione circuli habet et non se additionis susceptiuus. Videtur et secundum hoc concludi non possit et motus circi lariς 14t perfectus additionem enim recipit : cum sit continuiisti sempitermis secundum Aristo. Ad hoc dicendum est et una circulatio habet complementum lux speciei cum redierit ad principium a quo incoepit. unde non fit additio ad eandem circi lationem: sed quod sequitur ad aliam circulatione ira pertinet. lienissi hoc solum persectum dicitur cui non potest fieri additio, e alii: tir in nem homo nem aliquid aliud finiis in corporibus sit perile inuci uti eis possi additio fieri. Ad hoc dicendum est et hic dicuntur esse per ficta secundum specie ni inquantiam no potes eis fieri additio alicuius quod pertineat ad rationem speciei ipsorum: lineae autem rectae fi additio eius quod pertinet ad loecteria sitam: N pro tanto dicitur imperiacia inquantum est linea. Item videtur in circulus si imperfictus persectum enim est in magnitudinibus quae habet tres di mensiones hoc autem lineae circulari no competit. Sed dicendum est et linea circularis non est si tripliciter magnit do perfecta quia non habet quid pertinet ad rationem magnitudinis
est tamen quoddam per atina in linea: ula linealiter aliquid ei addi tisi potest. V idetur etiam Alsum eise, et pelticium stiritis imperfecto ex quo simplex est prius composito: cum tamen coni positum se habeat ad sitiplicia ut perficium ad in
persecta. Ad quod dicendum est et per citi ad imperfectum se habet scuta ius ad potetiam: qui quide sit ipliciter est prior
potetia in diuerim in uno alitem A eo sciri, quod movetiir de potentia ad assi potentia ese prior actu tempore, sed actus est prior secundum naturana quia s. hoc est et primo di principaliter natura intendit. non autem Philosophus intendit et persectum si prius impersecto in viro S eodem, sed in diueriis. nec etiam et sit prius tein re sed narii ra sicut expresse dicit .il te videtur et Philosophus inconuenienter algumentetur. procedit enim ex per esione linea circularis ad probandum persectione circulari otiis ex cuius perfectione procedit ad pro bandum persectionem circulat is corporis, & se videtur et tis probatio esse circularis : quia linea circularis non videtur esse alia,quam quae ipsus corporis quod circulariter mouetur. Sed dicendum cst et inoruet circularis probatur elle persectus ex perficione lineae circularis absolute ex persectione autem motus circi tui is in comuni probatur hoc corpus quod ei rei lariter ni oues esse per fictum: dc sic non proceditur ab eodem in idem, sed ex cotti uni ad proprium. Deinde cum dicit.
Praeterea, Irmo: si omnis aut secundum naturam,aut praeter naturam e l. qui mortium est cuipiam praeter naturum,
is alij nataralis est,quo quidem inta era licet in hisce moribus, quibus sursum itur atque deorsum: altern igni, ulter terrae eis
eundum naturam praeter naturam est conuersionem etiam
eum horam respectu fit praetir naturam alii cuipiam compe
rgin ta praeter naturam terrae: oc in
motu qui est deorsum qui est naturalis terra, ct praeter naturam igni. Mani fisum est autem et motus eircula rix inest alicui corpori quod ad sensum circulariter mouetur. & siquidem talis motus sit eidem natiiralis habebinuis propositum, s. et praeter quatuor elementa si quoddam aliud corpus, quod circular ster molierit r. si autem motus circularis se praeter naturam 1 corpori quod circulat iter sertur sequitur ex praemissa suppositione et si alteriuς corporis s.cundum iraturam, quod con sequenter erit aliud in natura a quatuor elementis. Videtur e . . . . alitem Arist sbi csse ectrarius. Nam supra probauit m motus , dicircularis n5 est praeter naturam corpori quod vir lariter ne tur hic autem supponit contrarium Dicunt igitur quidam 'et Philosophus supra accepit praeter naturam pro eo quod est
contra naturam.sc. n. oportet motus contra naturalia alicu
ius corporis si csitrarius motui etiam natiat ali eiusdem ut iti-pra procedebat hic aut cin accipit praeter naturaiari munius, iecundum et, praeter naturam idem es, quod non se duni naturam. se enim in te comprahendit tam id quod es contra natui aut v id quod est supra natii riti hoc modo supponit hic,
up aliquod corpus potes circulariter praeter natura in moueri, 4cut dictu ira est supra ignis in sua i ara circulariter mouetur prater naturam delatus a motu coeli. Sed hoc videtur ei lin se contra intentione Arist eodem. n. rarodo videtur utrobique ac pere praeter naturam quia tam hic quam ii pra exempli cat de motu qui est sursum ti deorsum: et est uni corpori contra naturam ci alteri secundunx naturam. Et ideo dicendum Ri so pi Q est di in elis et Aristo in prima ratione a bauit et aliquod cor ma. rus secundum naturam circulariter mouetur: quia posset aliquis dicere q, corpus, iiod videtur circulariter moueri moiaetiar hoc motu contra nariiram dupliciter contra hos argu tur. viro modo ostendendo et is e motus non es contra nati Iam ut patet in secunda ratione,& etiam in tertia: alio modo ostendendo metia ira, si moueatur contra naturam, adhuc 1 quitiir esse aliud corpus quod se diim naturam mouetur circulariter. Sic ergo quod lupra negauit secundum veritate propriae opinionis loquens , hic negauit quasi viens suppositione . . aduersarior im. item non videtur sequi si aliquis motus Uuditatio si praeter naturam alicui corpori et sit alteri corpori naturalis. Potes enim ignis vel quodcimis aliud corpus multis. i- solutio. ter motieri mee tamen propter hoc oportet et hi iiii modi motus otianes sint naturales aliquibus corporibus. Est autem ad- Dertendum et Philosophuc hie loquitur de simplici motu: ad quem natura eorporis simplicis inclinat, sicut ad aliquid .ns. motus autem di iters mode tiariati magis uidentur ex arte diaspositi quae potest esse principium diuerso na. Est etiam cor u syderandum et licet motus sui es allaui corpori praeter naturam sit alteri corpori secundum naturam non tamen oportet et omne corpus cui est aliquis motus secundum naturam, habeat aliquem motum preter natura: ilia omne corpiis, quod
silicet titium es alienae impressionis habet aliquid tibi propriaci connaturale non autem omne corpus potest extraneam impressionen, accipere ut se possit naturalein morum habere .
lnsuper, si conuerso cuipiam competit secundum naturam, ARG. paret esse quippiam corporum simplicium atque primorum, quod quidem stic suapte natura uersetur, ut ignis sursum, cr
terra deorsum fertur. Si uero corpora quae versantur circa medium praeter naturam feruntur,mirabile satae metat e peni. tus egredi rationis viditur, hunc lxmmo: mco: in m isse l
20쪽
perpetuumve, qui quidem p reler 1laturam illis corporibus inis est . in caeteris. n. ea que praetere naturam sunt eius e corarum perires uidentur. Quare, si ignis frid quoduersatur, ut quidam inquiunt,non minus homotio praeter naturam esti ea qua issera loca petuntur: ignis enim eum esse motum videmur,quo recta pergitur e medio sursum. Adbue autem quidem est ciretilaris alicuius latio sietatim naturas m pidem uris, s erit aliquod corpus simplicium π primorum. quod narum est, quemadmodum ignis lusum, et urea deorsum,s illud circunfirrisecudum natarum. si autem praeter nartiram seruntur Iesu circumsectilum periferiam. mirabile er omnino irra ronasile solum esse continuum,ssimis
piternum,exissentem praeter naturam. ut entur. n. in ullis estis
sine corrupta. quae praeter naturam. Passi quidem est ignis.
quod circunfertur, quemadmodum aiunt quidam, ni h l tantis praeter naturam motus est iste, qui deorsum: ignis enim moatum uidemur esse a medio secundum rectam. Ero. Quintam rationem ponit hic, qua est talis emi istim est tapram illa ratione et si corpus ad ad sensiim circulariter in iactur,moueatur praeter naturam oportet qualis motiis sit alteri corpori secundum naturam quod quidcin s concedatur, sq, circularis motus sit alicui corpori secundum naturam, notum es et erit aliquod eorpus simplex S primum quod circulariter moueriir propter simplicitatem S perfra onem circularis motus iit edi praei nissis patet serit ignis mouetur sti sum di terra deorsum. Si autem non recesatur processus praecedentis rationis sed dicatur m omnia quae moriciatur circul riter secundum periteriam l. lecundum circimferentiam, mouentur praeter naturam: ita et, hic motus nulli corpori sit secim. dum naturam hoc videtur esse mirabile omnino immo ire t tionabile. Clielum est ii in Octauo Physicorum .et solum motum circularem contingit esse continuum di sempiternum: irrationabile autem nititur et id quod est sempiternuni sit contra naturam & motus non sempitemi sint secundu naturam ludemus enim m ea quae sunt praeter naturam citis sine trai seunt di corrumpuntur: sciit calefactio aquae, de proiectio lapidis in. ah uni. ea uero quae sunt secundum naturain, itidentur c
nes graui aram habet certas lottim. , Posia Philosephus ostendit m es corpus quoddam, aliud a
corporibus quae sunt hic,ssa quattior clemetis & his quae componuritur ex eis luc os ei bi disserentia huius corporis di corpori in quae sunt hic A primo per eo parationem ad motum localem iecundo secundular alios motus ibi AE Similiter autem rationabile δ e. s Circa primum tria iacit. Primo proponit uaintendit, iccundo ostendit pro postum . ibi s Oportet autems in ponere dic. I Tertio excludit sitandam obiectionem. ibi: Quoniam autem in idem seria intur SQ F Dicit et co primo quia eorti quae dicta sunt quaedam sinat iupposita i in uidiani sit contrariuna: dc ir fuit lotae duae sinplices magnitudines. .s recta. oc circularis A quaedam al a hiauilinodi: quaedam auteiunt dei nonstrata ex quibit da praemissis, puta τ sint tres motus si inplices: δή irmotus circularis sit naturalis alicui corpori quod est aliud in natura a corporibus quae sunt hic: notum potest esse ex pr aedictis 'et totum corpus illud, quod cii culariter mouetur non habet grauitatem neque leuitate: quae si intprincipia quorundam motuu localitiin. Deinde cum dicit.
elle alicui corpori natiiralemmi ergo laetid corpus quod uidemus circulariter ferri est de natura ignis, ut qui Iam dic utar, motus iste erit praeter naturam: sicut di mot' qui est deor lum. Videnius enim v motus naturalis ignis in surium secundum rectain lineam de sic sciat motus qui est deorsum est alteri corpori naturalis scilicet terrir ita erit motus circularis alicui alii corpori naturalis.
QSapropter ex his om tubus qmsipiam rationibus, corpus qui 'Imam aliud esse rei erit. praeterea corpora,quae hic Crcirca nos sunt, si uratum: tanto praestantiorem habens natu, ram,quanto plus ab istis corporibus distat. Propter quod ex omnibus Mis his aliquis hilo danς creacti s est aliquod praeter corpora qua hic et circa nos alter segregatum tanto honorabiliorem habes naturam, quato qui
dem plus elongatum est ab his quae bic.
Vltimo epilogando cocludit et si aliquis ex omnibus promissis syllogitauerit per modum praedictum credet, i. firmi- o ter assentiet et sit aliquod corpus praeter corpora quae sinat hie circa no , quatuor elementa de ex his composita, leparatum ab eis: oc in natura tanto habens nobiliorem naturam , quanto est magis elongatum secundum loci distantiam ab his quae simihic.Corpora. ti. continentia in uni iter se se habent ad corpora contenta sicut forma ad materiam, ec a liis ad potentiam, ut
dictum es in Quarto Physic. LECTIO. V.
Ex grauis ac leuis definitione corpus coeleste neutrum esse concluditur.
Cum corion que dicta sunt alia sippo basint, alia demon
Dat patet non omne eorpus levitatem,aut grauitate habere.
Atq; upponatur quidnam si id quod liue, π quid id quod mox
graue nucupamus oporati quo ad satis est ad usum praesentem: Galliis autem rursius dicemus,eum substantiam ipsorum cono orandam agg rediemur. Grave igitur id H quod aptum sed medium ferri. Leue id, quod aprum est medio fereri. Oportet autem supponere quid dicimusgraue Cr quid Iove, nune quidem fumienter ut ad praesentem necessitatem. diu gentias autem iterum cum conbierabimus de substatia i o rum. Graue quidem igitur sit quod ferri natum est ad medium.
Leve autem quod a medio. Ostendit propositum. & quia principium demonsrationis est quod quid est ut dicitur in Libro Poseriorum. Prianio si is ponit de nitiones grauis di leuis, secundo ev his argunaeniatur ad propos tuniciora Necesse es autem die. 9 Circartim si duo Leit. Primo desseribit quid graue, & quid leue es, fecitndo describit quid est raui, simina S quid leui simum ibi Gratii simu uero Sc. 1 Dicit ergo primo et ad propositum ostendendu oportet supponere quid dicamusSi aue, di quid
leue ideo autem dicit tu ponere: quia no perfecte iiii iesigathie eo tum definitiones, sed utitur eis ut iuppositionibus quantum susscit ad necessitatem praesentis demEstrationis. diligentius autem coni, derabitur de eis in Qi arto huius, ubi exponetur subsantia siue natura ipsorum. Definit ergo graue, quod natum es moueri ad n editina leuetiero quosnat times m ueri a medio. utitur autem tali modo de tendi tit semet se a contrarietate platonis, qui dicebat et in mundo secundum se pi, non est sui sim propter rotundita telii irasidi: eorpus n. rotun
dum es urna: p uni inae. Dicebat aute et sursum di deo sum .' est in inundo soli in quo ad nos: quia nominamii sursum, qa ' uest supra capiat nos rum: deorsum autem id quod ess sub phdi ' φημ'
bus nosti isdi autem essem iis ecolit ratio sit uati, nominaremus
sursum & deorsum ec mirario sic ergo plato non accipit idqdes sursum S deorsum secudum rei naturam, sed quo ad nos. Aris autem utitur his omnibus secundum coem modum i cliendi prout dicit in Secundo Topicoria, nominibus utendum est ut plures unde sursum S aeorsum appellat in mundo id quod comuniter ab omnibus appellatur sursum & deorsum . nec tamen est distinctum solum quo ad nos sed etiam 1 cundum naturam. s cui n. in nobis distinguuntur dextrum &sinistinim secsidum littersam habitudinem ad motum animalium qui est secundiana locum, ita sursum ti deorsum dete minantur in mundo secundum habitudinem ad motus sinplicium corporiura quae sunt principales partes mundi: & pr pter hoc ipse dicit-sursum est locus in quem seruntur leuiar deorsum autem locus in quem feruntur grauia. di hoc rationabiliter: nam sicut in nobis nobilior pars est, qua est sursum, ita in mundo corpora leuia sunt nobiliora: mia Armatiora. Hia tamen, tit sine calumnia procedat ad proposis ostendet dum definit graue & leue per habitudinem ad inedium. D inde cum dic t.
Voniam uiam haec quidem supponuntur,haec utilem
ex dictis sese sunt: m ni stum, qavi nes lea talem Gravissimum id quod sub his omnibus collocatur, quae deu ARGY. orsum feruntur: leuis id, quod super omnia codiculum, quo sum pergunt.