Vita Senecae Silva Alphonsina

31쪽

nostarum debemuo inspiccreiec igitur sunt decem legio precepta diuine su perivo enerrata .in quibuo nasi speculo quo σdam polito terso et mundo religioni o cristiane ueritatem perlegere et totius uite nostre ac animarum conscientiarumq3 nostrarum pulcritudinem atque fecitatem possiimus distincteconspicere. Cognoscit homo mediantibuo huo uite sue decursu:qualiter diuina precepta seruauertit quantumcuque deuiauerit. qui bu modio secundum uarias peccatorum specleo deum offensderit quali denique peccatorum confessio habenda sit Q si predictorum aliqua a quoa non plene intelligantur.consulat super his sapiente potissime ac deuotos uirodiomnis nanque persona postq)ad annoo discretio ma peruenerit si consensu uoluntario plenario et delimberato horum alicui preceptorum per contemptum mobedieno extiterit.dilectionem dei amorem creature preponendo extra salutio statum emcitur.et in damnatiosmSpericulo statuitur. nec gratum aliquid deo dignus beatitudine operatur.Quan* si temptationem grair aut diutur nam ire siue luditae uel alterivo peccati in scidat quio.Mpsa temptatio bomini displiceat aut eisdem bonio resistat uel non plene et deliberate consenti si mortaliter non peccatam sepe nullo modo peccat ised magnum erga deum premium meretur temptatio σm viriliter et audacter resistendo. Tam hic prospice re clarum est quibuo uno et modio decem hec precepta

infringantur septem mortalibuo et capitalibus peccatiΘ que sunt. superbia inuidia .irata uaricia gula:luxsuria:et inuidia. Quinque item exteriorum sensuum mi

iusterio qui sunt: ut suo audituo olfacillo et gustus; et

32쪽

tactus.Gi 3 quisquis intuo decem preceptio specusti uite se diligenter intuetur recte se conspicit seo3 per pendit.et diis obediens discrete sapit. Capitulum decimumsextum explicat qualiter triplicem ueritatem ore uel corde confitendo a statu peccati mortalis ad statu gratie resurgimuΘι Cieno iubilominus misericordissimus pater de ud.et cognoscens nostram fragilitatem persmaximan et ad malum promtatera multiplicibus uua mortali uita durante paratissimilo est nobis delicta remittere et gratiam conferre. si dumtaxat uesraciter et ex corde sibi reo subscriptas ueritates porrigamu3. Prima uerita est.Domine sic uel sic contraiiestram bonitatem peccaui quod inibi displicet.ratio; ne cuius et penitentiaue ago quia uos offendi qui totus estis uenerandus et colenduou que mandatum uestrum transgressu sum. Secunda ueritas est.Domine bonum babeo propositum et desiderium uestro iuvamine mediante inibi ut in futurum precauendi ne incida in peccatum et occasione peccatorum iuxta possibilitastem uirium uitandi:tercia ueritas est.Domine bonas Babeo uoluntatem peccatorum meorum confessionem integraliter faciendi pro loco et tempore secundu tuu et sancte matris ecclesie mandatuue et preceptu5.haB ueritateBquisquio qualicunque loco et tempore sinceriter non ficte aut mendaciter ex corde pronuncia ueri t.secus rus exim se in salutio et gratie statu consistere. et uis

taetern mereri . uiBomnia paulBenarrata crimina commisisset.Sietia talio absque alia confessione conti σnuo decederet in absentia sacerdotis.dormiendo a alio

modo morte subita preventusade finaliter saluaretur

33쪽

acerbissima purgatorii pena mediante ex illo noto dilet salubre consilium elicitur. ut cristianus quil sc si gulio diebuotio aut semel sero et in mane aut salte festiuio diebuo redeat ad cor suum conscientiam exsini nano an tres premissao uer tes proferre Palas cum cordio sinceritate sicque intra statum salutis sessie cnfidat.Q si eas mente pura fateri non ualet obsiste uoluntate peccandi quia actualiter delecatur alit uitallo proposito quo quid occasione peccatorum ultare rennuit quemadmodum illi qui peccatio carnalibus mersi resurgere nolunt.aut usura,sua aut iniusta,mer troneo et lucra continuant. uel iniuste retinent alienus Quiqs alterius odio uindicte desiderio flagrantes innocendi proposito perseuerant. Certissime scient hi et consimileo non episcopum aut papam taleo absoluere posse.quan talibuo salutare consilius detur ut oci se infod uel aliod bona que poterint operenturor id uel elembosinaodando.quo deus eorum corda illuminet et ad bonum diri gat et conuertat. nullii est bonum adeo exiguum quod non tandem deuocterna uel tenax orati mercede remuneret.multoq3 melius est tempora leto num et minimumd omnivo nullum bonum promeres ri. Saluberrimum est etiam laudabilem consuetudi, nem illesam seruare.ne eam semel dissoluendo nunu meternum forte resumat. Capitulit decimus timum ostendit quio sit confessios momoduo et dat circa hoc unu breue documenitim.

uotienscunque accedit homo ad confessione peccatoru explanandaue hoc est de neccilitate si mel in anno circa solennitatem pascbalem aut cum

34쪽

mortis imminet periculum aut illaci amentorum suisceptione.m frequentlarem enim confessionem regulariter non tenemur.quanu sepius confiteris multuue prodest ad augmeutum gratie et distinctiorem cognitio snem et explicationem peccatorum.Debet premeditari confessurus quid aut in quo deliquerit.cu examine di ligenti conscientiam discutieno ac si magnu inde temporale commodum reportaret. ccuset se postmodupeccator humiliter non irrisori .ueraciter non licitam luperando se non laudando pure recte atque sinceriter. facta impertinentia dimittendo. Discrete insuper ut non reuelantur hii quos socioohabuit in peccato. De his enim confessor inquirens grauiter etiam peccaret: nisi forte sodaleobuiusmodi causa petendi consilii ad eorum pellendam uiolentiam confiteno detegeret aut fortassis ad explicandum peccati speciem necessitatio eoo manifestari posceret.ut si quio cum sola sorore carnaliter commilituo fuerit ut quo casu querendito esset conlatar personam in confessione detectam ignorano.Quper casibus autem ad absoluendum episcopo reseruatid aut superi oriri emittat sacerdos inferi or conli σtentem ad prelatum uel superiorem eum potentem abs Bluere nisi for sitan confitenti mortio periculum imo mineret:aut magnum aliquod scandalum ex hoc oboriri .uel peccati reuelationem coniectura probabili forismidetur. Da regula uero certa hoc habeatur et documento salubri teneaturm nun*pro peccato pii lico uel secreto penitentia publica penitentibu iniuna gaturnec penitentia imponatur qua nequeat a nolint non deri etia confiteno penitentiam faciliter reuelare

35쪽

quo contingit interdit modi:aut consessoria dicta aut

interrogata nimia leuitate detegere. Secrete em colistissionis comitia integritatem concernunt. iussit confessor quod absit penitentem ad malum aliquod hortaretur.lbropterea utile est et efficax remedium diligenti

uo retinendu ab buo qui peruersa inclinatione uel consuetudine incidirutis aliquod enorme peccatum a quo non de facili retrebuntur et scilicet seipsos ad penam aliquam pecuniariam uel aliam usque ad certu tempus prefixum cum certo rationis moderamine constringat quotienscunque in id peccatum incidere contigerit.Di scunt nanque insipientes aliqui se a peccato ire. luxurie periuritiet si quod est simile abstinere non posse.quitas mentocipso salubri remedio uelut mendacis facilline

confutantur cum unius albinet franci in emenda cuius liri tra ressioni oessinflictamnau pisoa perpetratione musti operi retraberet Conuincitur hincinde ina: infeste eos diuini precepti et proprie salutio intuitu. a consueti uicuo abstinere possie.msi fictam et peruersa haberent uoluntatemret taleo uelut fatui ueritati non

credunt nec obediunt quousque supplicia luant et delic torum suorum seram et infructuosam penitentia agat zustoq3 dei iudicio fit ut qui penitere de commissi2 cupossunt non uolunt:cum uelint nequeat. Capstulum. diu.concludit non esse quin ab alio ad peccatum impellendum. sed ad bonum potius ope; randu5. Q stremo quicquid agat homo in persona sua supreme caueat alium ad male ogendii sollicitare a uerbio aut factio exemplis uel consiluo

36쪽

aliquid agere quod de se sit occasio ruine peccati specialiter cora iuuenibuo aut personio innocentibuo. Proprium emineuthoc singulareque demonii officiu quem adlato lum bonorum angelorum interest specialiter bonaliteo inducere ad bonum.Compertum est etiam fresquenter accidere a bomineo aliorum ad malu impulsoreo uix aut nunu delicti sui condignam penitentiani

assecurantem perticiant.quia nequeunt eo corrigere

ad bonum quo deceperuntaam forte danati sunt uino dictam a deo postulantes ternamque eio maledictio nem iugiter imprecanted.Sicuti ex opposito iam sal uati aliorum doctrinio et factio aut opera diligenti. qnullum deo opus aut sacrificium acceptius esse potest. et ad peccata delendum ualidiuo pro suis adiutoribuo preceo indeficienter effundiit Curet etiam propterea fidelium quiuio iuxta cognitionio et uirtutis a deo si σbi concessarum facultatem monitionibu et exemptio alium ad bene agendum incitare.pater filium doctor discipulum.et sapieno instruat ignorantem.Rogemuis tamen promutua pace et unanimi inuicem cbaritate. quo post mortem corporis buiuo perbennio beatitudinio participes simus qua nobis concedat deuotinuo essentialiter et personaliter trinuo qui est benedictuo in secula seculoruEmen

De decem preceptio explicit biotractatulus uenerabilio magistri Iobanio gersonitimii sacretbeologie doctorio alme uniuersitatio parisiensi Cancellarii

37쪽

Incipit tractatus secundus de examinatione conscientie is

uisquis a morte peccati ad salutio et gratie statum uolet resurgere et ut actus sui et in itentiones ad uitam eternam utileo sint et meritori .necesse estu delicta sua recogitet et cognoscat doleno de commissio atque proponat deo auxiliante a peccato mortali se precauere et abstinere in fumi una.firmum preterea ac sincerum propositum habeat competentibus loco et tempore peccata sua saltem mortalia distincte et integraliter confiteri. Quod ut commodius fiat priusu confiteno crimina sua reuelasturus accedat.ipse circa ea matura morosaq3diligentia premeditari tenetur quasi magnum aliquod emolis mentum inde reportare se crederet. ut complete magis ipsa consessori suo ac lucidiuo exprimat. Quia uero plurimi simplicium ob negligentiam aut ignoranti non excusante,sed potius accusante3.modoo et specleo nesciunt peccatorum preseno consecta est tabula. quam mspicieuteo confessuri:cogitatione preuia instructi sufficienter ad salutem poterunt sua peccata cognoscere memoriterque tenere.et consessoribus utiliter reserare.procedit autem tabilia secundu numeru et ordincm pecca storum mortali una.que sunt superbia.inuidia ara.aua ricia.accidia. luxuria.gula.Confessurus ergo tussiri initus conscientiam examina interroga te circa pec scatu superbie. Si uanli tui laudem et propriam excelsientiam quesiuisti aut optasti propter hona fortuita et caduca.diuicia,scue auru et argentu terrena' possessioneo cui propter naturalia bona scI corpori pulcritudinem.fortitudiu .iuuentutem et similia.seu etiam

38쪽

ratisne gratuitorum donoru3 sicut est dei cognitis uel affectus deuotio Si alios contempsisti propter alicui uotorum bonorum precedentium defectu5.Si aliqua opera fecissit ut inde miludanam laudem accipereo.uelut alii te meliorem a ipse sis reputarent et multoma gio si hoc fecisti preteriit pocrisio fictoc ut alii esset

exemplar in bonum.uel eos a malo retrahereo. Si m nam pertinaciter innisus eo opinioni proprie.uel credulitati.alterius consilium contemnendo specialiter in materia fidei et cristiane religionio. ex hac enim radice pullulat hereseo. sortilegia .et false credulitat .Ei per iactantiam aut inanem gloriam opera tua bona recitasti uel te aluo presentibilo inculpasti ut ob hoc humilio et deuotus credereri s.Si gloriatuo eo corde uel ore de malo.utus alium defraudasti uel ei iniuriam intulisti. Q per te et tuos complices ad male agendum potens

suisti. Si superioribus tuis inobedienoe alti sti et eos contempsisti .precipue carnales parenteo et spirituales Q intra confessionem mentitus eo peccatum ilium stertio specie mundano pudore celado.talio enim confessio mutillio est. 8 et nouum crimen incurrio Si peccato ruttioru excusatione quesiuisti aut minuisti culpa tuam lactio aut complicibus imponendo.Qi te per ino hedientia et contemptu excommunicari permisisti: aut

leuiterni inio excommuni catio participasti Q in iudicio publico uel alibi ob pudore ueritatis reuelade periuriu commisisti Si a bonio operibus aut uerbio abstineno fuisti propter obloquentium quorundam fatuo

ruinti morem.Qi indignando contempsisti peccatores paupereo ignoranted impotentes.aut infirmos eoΘprecipue qui tibi genere propinqui sunt:aut si eosdem

39쪽

irrita C signis aut verbio contempsisti eos qui stu

dent deuotioni Si presumptione motus aggressuo es

ardua scientiam tuam aut potentiam excedentia.aut tuo statui aut studio indecentia. Circa peccatum inuiniet et de alteriuo incommodo letatuoesici mei in

lartunium aliquod contigerit.out si dii fairationem seu persecutionem incurrerit. Si de do tu si alterino doluisti quia bene famatuo bonuo pulcersapiensi eloqueno deuotusi aut religiosus existat.

malum alteri preoptasti uel bona in 'i qm p

norasti uerbio iniquio de eopublice uel secrete mali este aut fraudulenter prolatio.etuo uerba aut opera unittre iudicando aut in peiorem partem frequenter interγpretando. Circa peccatum ire T diu cum consensu iram contra proximum te nuisti cum desiderio uindicte uel oppetitu no cendi perte uel alium uerbio aut factio:Si ira uel odio contra quemcunq3 contumelia protulisti a mrebud nocumentum prebuisti uel irrisisti. si eum perculsisti uulnerasti occidisti.Sttendatur etiam diligenter an lesuo sacerdoo aut clericuo eniterit. Qi a lesio a te uel iniuriam passis ueniam petere rennuisti cum pre Iti caualeo tibi forent aut in nullo subiecti. Qi arma inuasiua ad nocendum tulisti. Et alteri mortem siue lesisonem illicite minatus eo etiam olito iuramento. Qi secretum allienum reuelasti. Si humiliter a te ueniam petentibuo indulgentiam denegasti Simoti peiurasti nequiter uel periurium commisisti aut licteum blaspbemasti ludum olearum aut alium exercendo.

40쪽

zi odio uel rancore potiuo O iusticie gelo placi lationibus uel litibus alium uexasti. si alteri maledi ti pressei tun parentibus aut propinquio. circa peccatum auaricie

Iulio nesciente uel nolente retineo illud quod est suum.Si furtum rei sacre aut ecclesiastice oalterius cuiuscunq3 intra ecclesiam uel lociim sacratum commisisti. Si contra deum ingratu indignari u non tibi sicut et ceterio prouenerunt diuitie. nec ad uotum prospere succedunt omnia si ob hoc imis memor dei beneficioru sibi seruire contemnio.Qi communia bona dominorum uel parentum laute nimio mulas proprio consumpsisti aut mercenariorum et sero ultorum iustum lucrum non eisdem tri buisti. Si falsas et iniusta mercaturas exercuisti et modum inquiras. ii falso et mendaci artificio illo eo.modii quere.Si simoniam in te uel in alio perpetrasti. Si commutatione usuraria cum alio contraxisti aduertatur modus si tuae lucri periurus fuisti. Si ludio probibitio ut estias xillorum ludii auaricia motuo te immiscuisti: si festis ut diebus spe lucri manualem laborem aut mercatiosnem per te uel per allu fieri consensisti si commissa tibi in testamento uel aliter legata uel elemosinas perfice re et distribuere neglexisti. si opera misericordie et eles mosina occurrente necessitate oblationeo et decimaΘsoluere contempsisti. si ficta adulatione uel intentione pecunia extorquendi alium decepisti aut etiam irrisisti si parentu uel mariti bona elo insciis abstulisti Cipropria et alienas possessione inutiliter consumpsissiLSi alieni damni causa uel occasio uoluntarie et gaudenter enitisti ut lucrum uel commodum reportareo