Zur geschichte der legende der Katharina von Alexandrien

21쪽

- Redi ad mentem tuam et sectere monitis noStris, quoniam, Si hoc feceris, non qualicunque te honore sublimare, Sed nostro utique latere te conjunctere costitamuS. μMaterina respondit: - Stulta te, in erator, et inepta cogitatio ve-aeat, dum putaS me immortalem SponSum poSSe relinquere et ad te, qui paulo post vermis et cinis futuruS es, meos libitus inclinare. μ

-Γeconde, Oro, quod moneo, in corde tuo et noli dubiis respondere Sermonibus. Non te quasi famulam poSSidere cupimuS, Sed restina potens et electa decore in rwno triumphatis.' Cui viryo - Attende et tu, obsecro, et judicii examine veridica Sanctione decerne, quem massis eligere debeo, an potentem, aeter tum, stloriosum et decorum, vel infrinum, mortalem , ignobilem et deformem. μ

Miraris hoc templum manu ari cum Operatum, miraris ornamenta pretiosa, quae velut pulvis ante faciem venti erunt. Mirare potius coelum et terram , mare et-Omnia quae in iis εunt; mirare ornamenta coelorum, solem videlicet et lunam et Stellas, mirare famulatum eorum,

qualiter a mundi initio usque ad fnem nocte et die currunt ad occidentem et redeunt ad orientem nec unquam fatigantur. Et cum haec animadverteris, interroga et diSce, quis Sit eorum potentior. Cum autem ipsum ipso donante intellexeris nec similem illi invenire valueris, ipsum adora, ipsum glorifca, ipSe enim eει deu8 deorum et dominus dominantium T90J. - Scriptum eSt Nec te collaudes nec te culpaveris ipSe. Hoc faciunt stulti, quoS gloria Deaeat inanis. Consteor tamen meam progeniem non tumore jactantiae, Sed humilitatis amore sebit.). - Si ita est ut dicis, totus munduS errat et tu Sola verum dicis. Cum tamen omne verbum in ore duorum vel trium testium confirmetur, Si amstetu6 e8888, Si coetica virtus, adhuc tibi nemo credere deberet, quanto minus, cum femina fragilis esse probaris. Cui illa Ne, obSecro, CaeSar, a furore tuo te vinci permittas, ut in sapientis animo non stet turbatio dira. Sic namque poeta ait: Tu si animo reaeeriS, rex eris, Si corpore, Servus 791 .

22쪽

incipit passio S. Galeri ne virginis et martyri S. Regnante igitur Maxentio Cesare, Maximiani Augusti filio,

qui cum Dio eleeiano multos pro fide Christi necaverat, erat persecutio ingens Christianorum, adeo ut pene totus mundus diversis ydolorum err0ribus inplicatus deum creatorem omnium ignoraret et erenture subditus immundis ac vanis simulachris deserviret. Hac tempestate romane sedis beato Silvestro pontis eatum agente ipse Maxen eius, obeene ydolatrie cultui deditu8 et demoniaco spiritu plenus, residens in civitate Alexandria per vieinas dieionis sue provineias destinavit epistolas, ut omnes eo sules et magnufes, tribuni et justistes omnium civi- l. 51 )tatum omni 0ecasione remota ad imperiale coll0quium in Alexandria ei vitate convenirent. Erat tunc temp0ris in eadem urbe puella quedam unu0rum X et octo, Speciosa Valde, Sed, qu0d pluris est, religiosa fide, C0sti quondam regis uni est filia, et tam divine quam etiam humane pliilosophie dis-eiplinis erudita, n0mine Caterina. Hee post mortem p Rrentiam in palati0 Sola remanserat, que quantum glori OSO genere tantum

sapientia Ρ0llebat adeo prudentis animi et subtilis ingenii, ut

nulla s0phisti eo artis astu ei a p088et superari. Hec cum videret tantam p0pulorum frequentiam et innumeros appa ratus Sastri-figiorum chorosque enit tantium omni genere musicorum, christicolas vero qui inter eos erant merentes et propter nimiam crudelitu tem paganorum d0minum Christum viva voce e0nfiteri non Rudente S, ve- v. hementi eordis dolore saueiata et spiritu

23쪽

Saneto repleta, assumptis sueum aliquibus de familia pueris, delubrum illud insigne adiit et fureneium se inmergens turbis gentilium certamini λ ineunetanter se obtulit. Cumque de ea imperatori nunciatum fuisset, eum ad se ingredi precepit et que Vellet loqui permisit. Stans itaque beata Katerina ante januam templi per varias dictiones enigmatum, per Varias eOnelusi0nes Sylogismorum allegoride et metanomice, diserte et misti de multa eum Cesare disputavit. Stupefactus ad hec Augustus et ammirans sanete virginis prudentiam et sermonis facundiam, sed et venusti vultus formam ait: ἡAudivimus tuum eloquentiam et ammirati sumus, sed sacriseiis insistentes de0rum it. 52r.) nequivimus plenius tu0rum vim considerare verb0rum. Nuney autem die n0bis: Que es et ex qua orta pr0genie Vel quo censeris nomine μ Cui beata virgo humiliter respondens ait: ἡ Εg0, anetlla Christi, Katerina dicor, C0sti quondam regis filia et liberalibus studiis non medi0eriter iu-Struein. Que dum e0gnovissem hec omnia inepta et inutilia ne nihil valere ad anime salutem, contempsi omnia et confugiud dominum Jhesum Christum, qui dieit per prophetum: 'Perdam sapienciam sapiendium et intellectum intelligentium reprobabo.' Et in evangelio: 'Quicumque domum aut patrem aut matrem reliquerit propter me, centuplum aeeipiet.' Hane itaque gl0riosam pr0missi0nem habentes et psalmigras scriptae0nsiderantes, omnes dii gentium demonia; dominus autemeel0s Deit. η.) Et alibi: 'Dii qui n0n fecerunt oelum et terram pereant de terrai' Plaeuit mihi ad ejus notietam pervenire per quem consistunt euneta elementa, cujus regnum permanet in Sestula. Cesar respondet: ἡUt Video, ehristiana quadam et pestifera ealliditate animum nostrum illaqueare disponis, dum nos per eXempla scripturarum diis nostris derogando protrahereniteris. Sed quia non sumus insipientie euligine obeeeati et sternimuS Versutiam tuam. obielmus et nos tibi laquei pediens, quibus inplieita penitus c0rruas et deos nostros c0lendos esse cogn0seas. Et si desunt n0bis argumenta phil080phie, habemus phil080ph08, qui te Vincere p0ssint. Inde preeepit conVoenre sapientes et peritissimos areium liberalium Vir08 numero quin-

24쪽

quaginta et cum ea di Sputare ipsos jussit. Igitur dum cogitaret l. 53r.) virgo domini qualiter eum eis ageret et nimium desollicita esset, ecce angelus domini apparuit ei distens: ἡN0li timere, famula Christi. Non te deterreat philos0phie c0ntentio. Sapientia numque vera est Christus ut tingens a fine usque ad finem fortiter et disponens omnia suaviter. IpSn enim quia fidelis ejus an stilla es, te eois 00nvineere saei et, insuper etiam per tuum predicationem ad viam Veritatis perducet. Angli ea etenim eommoniti0ne nimis anima ta benta Virgo sint, ni intre pida constanter rationem reddere. Cumque illos fuisset agressu, primatem ill0rum gratia Christi annuente per varias conelusiones philosophorum sapientissime et rati0nabiliter superavit. Illo itaque convicto ceteri perterriti nullo modo illi appropinquare audebant. Inde indignatus Cesar η.) et mente confusus precepit illos eontinu0 igne eremuri. Cumque dueerentur ad c0mburendum, unus eorum eXclamavit dicens: ἡVe nobis miseris, qu0deontra sanetum dei puellam eonati sumus contendere. Quid ergo ad hec faeiemus i Venite namque et humiliemus illi animas nostras. Credo quidem de divina gratia ut per ejus con- Silium mortem evadere possimus. Sperantes igitur ad illam corruerunt proni in terram distentes: si Peccavimus, injuste egimus, iniquitatem fecimus. Proinde tradidit nos deus in iram regis comburendo S Sine causa pro eo quod nequivimus tuis sanctissimis dietionibus contraire. Nune erg0, pii 88ima, prebenobis solaminis e0nsilium, ut per tuum auxilium de laqueo diaboli eo fraudis erepti ad viam salutis perveniamus. Audiens hec beata Virgo Vulde gavisa primo deo gratias retulit. Deinde Bl. 54r.) con80lans eos ait: ἡ Nolite timere, p0cius gaudete intraturi hodie prenuntiatum nobis gaudium et regnum celorUm. Hoc unum sua deo ut unusquisque vestrum det suam confessionem et ex t0t0 oorde credat in patrem et filium et spiritum sanetum; ip Sum quoque eredat dominum Jhesum Christum venisse de stelo et per spiriti saneti operationem eoneeptum in utero Virginis natum et passum et tereia die resurrexisse a m 0rtuis et Per Suum Sanguinem preciosum crimina mundi diluisse. Si ista credideritis, beati eritis, qu0 iam quidem non Solum omnia crimina vestra dimittet , verum etiam ad celorum regna Ρerducet. Ilec eum dixisset, compunetissimo e0rde dixerunt :

25쪽

hCredimus omnes, sanetiSsima dei famula, atque ex hac h0ra nullum alium v.) nisi patrem et filium et spiritum sanetum. Benedietum sit nomen domini, qui te talem condidit famulam

sibi. Inde omnes se signastulo Sanete erueis munierunt et in eadem s dei e0nstantia permanentes orantesque ad dominum igne eonSUmmati Sunt, pereipientes perpetue Vite e0 solutionem

IIIX. die novenbris. Cumque a fidelibus requisiti fuissent, ut sepelirentur, ita illest inventi sunt, ut nee capillus capitis eorum esset adustus. Videntes autem populi in eis celebra tum esse miraeulum erediderunt plurimi ex eis in dominum Jhesum Christum. Audiens igitur inperat0r MnXeneius hecque saeta Sunt, veritus ne detrimentum a Suis pateretur, nisi delerius ad terrorem steterorum pleeteretur Bl. 55r.) beata

virg0, ju88it eam exsploriari et flagellorum letibus diutissime lacerari. Illa vero gaudens gratias agebat domino Jhesu Christo quia pro HUS nomine digna esset hee pati. Deinde jussu tyranni horrendo reeludi jubetur ergastulo, datis XII dierum induetis ea videlidet ratione ut, si post hos dies diis libamina non

offerret, eapitali sentendie subjaceret. Interea inperatrix Augusta nimio desiderio beatam Katerinam diligebat et volebat aliquomodo eum videre et loqui eum es, sed non audebat propter nimiam erudelitatem viri sui. Talia dum sessum Volveret, die quadam voeavit ad se magistrum quendum, nomine Porphirium et dixit ei: ἡ Seeretum retine quod dieimus et studiose si .) nitere

eomplere desiderium meum. Eece enim eX quo eOgDOVimus reginam natum e0urtatam a Cesare, omni m0do optavimus

alloqui eam nee valuimus propter iram regis inmanem. Nunc ergo vigilanti studi0 nitere, si nostram elementiam elapis con Sequi. qu0 eupitum eum illa et Seeretum colloquium habeamus. Dieit ei Porphirius: ἡ Εquidem per omnia, o domina, VeStre preceptioni obtemperare eupio etiam eum anime perieulo, Verumtamen non valeo nisi claustulo perseere. Vespere namque qΠ0d preeipis maturius adimplebo. Quod et faetum est. Vespertino tempore illum ad eustodiam addueens dan)que peeuniam euSt0dibus. ut nemini die erent, eam eum Christi famula ad optutum eonjunxit colloquium. Cumque illum intuitu esset regina, corruit ante pe- Bl. 56r. des ejus et his verbis alloqui eam depit: ἡΑrdenti desideri 0 desideravimus tuam optabilem faelem sternere, eX qU0 te e0artutum pro Christi D0mine comperimus. Nunc autem quia e0mplevit omnipotens deus quod divina visi-

26쪽

tatione eognovimus, postulo te supliciter pro nostris saeinoribus deprestare tonantem, quatinus sua inmensa pietate quod nequiter admisimus elementer dignetur absolvere. Videmus enimi aciem tuam non humane esse nature sed tamquam ungelisto vernare Vig0re. Aperiens Os suum beata virgo respondit:

si Digne glorie tue dominus impendat vidissitudinem pro eo quod earitatem tuam inplesti in meam eontristionem et usque in careerem me visitare dignata es. Sed non mirum. Ille te hoe ngere c0mpulit qui li00 taeere 'precepit, qui beneseia suorum in se percipiens dixit η.): ,In earcere fui et visitasti me. Quod uni ex minimis meis sedistis, mihi sedistis.' Quapropter, o d0mina, consilium meum non te deterreat et predi-eatio mea non sit tibi gravis. Prepara animum tuum ad tempta tionem et eo fortare in domino et li0e quod mihi divina providentia de tu e glorie triumpho 0stendit paetenter sustine. Scito namque pren0Scens quoniam quidem p 0st triduum in agone eertaminis Christi te astare oportet et post vietorie palmam tim eo rona martyrii ad celorum regna migrabis. Dieit ei regina: ἡ Condeleetor utique in tuis promissi0nibus, Sanetissima, atque utinam milii hoe infeliei eontingat, ut veniam pro meis delietis merear invenire. Sed vereor eruenta Stiplicia que erudeliter ille inserre assolet; et eum sim fragilis, desolet Di. 57r.)anima mea in amore domini nostri Jhesu Christi. Dicit ei

beata Kateriain: hi iste a corde tuo, obsecr0, intentionem; tantum delestiare in d0mino et revela illi vias tuas, qu0ninmipse dabit virtutem et imi titudinem eonamini tuo. est audiens regina erexit oeul0s ad gelum ambusque extendens manUs nil Sanctam: ἡ Consi met deus, inquit, in nobis qu0d operatus est per Os tuum, Sanetissima. eo et alia Salutifera l0quentes protraXerunt Sermonem usque ad mediam noctem. Inter hec nutem eum intento animo Porphirius euneta audisset, procidit ad pedes famule Christi dicens: ἡObseero te, O domina cariS-sima, o stelestis vite amatrix, noli me fraudare a tantis premiorum donis que Christus tibi ostendere dignatus est. Ostende igitur mihi quod agere debeam, ut eterna premia e0nsequi merear et Omnes errores n.) demonum penitus erudieare valeam ab animo meo. Dieit ei saneta virgo: ἡ Numquam audisti

quid scriptura de vite gaudiis dieit 3μ Dieit ei Porphirius:

, Nequaquam audivi. Cui beata virgo: ἡAdtende, inquit,ho Porptiiri, et considera quam fragilis et misera sit humane

27쪽

vite eonditio . et erede quod in ea vita eterna dies est sinenoete, letieia absque mer0re, gaudium Sine fine, de quo apostOlus dieit, quod oeulus n0n Vidit nec auris audivit nee in eorh0minis aseendit que preparavit deus diligentibus se Hee et his similia eum l0queretur beata Katerina, gaViSUS est gall-dio magno Porphirius et eredidit in dominum Jhesum Christum eum dueentis militibus. Et sic Oseulantes se et commendantes ad invistem exierunt de earcere media noete preeipientes eustodibus ut nemini diderent. Dum igitur die duode- l. 58r.)eima beata virgo esset sollicita de penarum erudelitate, aparuit ei angelus dei et eonsolatus est eam distens: ἡNe timeas neque

paVeaS, famula dei, ego enim ieetim Sum nec te deseram: bonum enim stertamen certasti et non negaSti nomen meum

eorum h0minibus. Hee audiens ineffabili tripudians gaudio

glorifieabat dominum et in semineo pectore virilem gerens unimum parata erat pr0 Christo SuStinere omnium penartim generR. Mane autem faeto jussu Cesuris dueta est e carcere in palatium. Sed eum inperator nullis blandietis et promissionibus Seu etiam minis animum uirginis ad suum posset inflectere amorem. eepit angustiari pre tanta Verborum ejus affluentia. Inde unus ex presectis illius volens ejus temperare iraeundis mait: ἡ Si digneris η.) audire, invictissime Cesar. argumentostim prebeo e0nsilium, in id ut quod agere nitimini eleius perseere valeatis. Cui Cesar: is Si ita est ut asseris, in perpetrando nulla erit dilati0. Ad quem prefectuS: ἡFiant, inquit,

rote quatuor et in unaquaque rota clavi ferrei preminentes presgantur, in radiis Vero quibus altrinsecus rotarum Orbes junguntur et vineti reguntur Serris preaeutis denso ordine inbuuntur. Has inter Serras et carrucas uirgo eXpositu eum

volubili impetu rote m0te fuerint. Visu terribili et pena formidabili perterrita eredat et saeriseet diis aut sterte gladio perimatur. Cumque jussu Cesaris hoc fuisset peraetum. Virgo eidem argumento inposita, non inmem0r dominus promissionis sue misit l. 59r. angelum suum et sustulit eum de medio penarum. Rote qu0que devolute peremerunt gentiles imperatori faventes. Cumque hoe vidissent qui astabant, compuneti sunt eorde et erediderunt in domino Jliesu distentes: ἡVere, non est deus similis isti. Ipse est adorandus per 0mnin Se- eula et ab omnibus exeolendus. Conturbatus ad hee Cesar ait: ἡ Nisi ista extincta fuerit, maximum nobis inieret detrimen-

28쪽

tum. Et post ait: si Ela et eius perite et ferreum vironis poetus

gladio transverberate. Cumque duceretur nil mortem. Or regine eommotus est nimis dolens de interitu sumule dei. Confisa litur de Christi p0tentia nec verita tyranni vesaniam restitit jussi0ni impii Cesaris et eorum eo elamabat: ἡH0e est magnitudinis tue, lieo est poten- η.)eia regni tui ut cultores regis eterni ad supplicia perdueas γ Tante namque inopinate rei unimo pereulsus Cesar opstupuit eootans in e0rde suo quod dementie passione lie e reona ageret, n0n amore et fidei sanete rellione. Sed eum agnovisset eam cum Sancta viro ne conjunetam, desperatus de salute illius jussit ab seidi mamillas illius. Cumque sie inutilis et dehonestata fuisset et sanete trinitatis non desisteret predieare gloriam, jussit eum de eollari. Cumque duceretur ad mollem, et amavit sanete Katerine distens: si Ecce, 890nSa Christi, Saeris tuis orati0uibus saventibus c0mplevi quod jussisti. Nune 0ra atten eius ut dignum d0minus sustiat desiderium nostrum ante conspeetum glorie sue et det

misericordiam suam. Hec dicens gladio pereussa ad celestia gaudia migravit XXII IR die mensis n0venbris. Igitur eum talia audisset Porphirius, cujus superius memoriam secimus, compunctus c0rde et Recensus igne divino astitit ante Cesarem dixitque ei: ἡHactenus gratie tue militavi, rex. Nunc autem ortum est in animo meo oonsilium, ut non jam terreno militem mortalique regi, sed inmortali et delesti domin0 Jhesu Christo eum aliis quibusdam dueentis militibus qui hane milietam eon sequi stupiunt toto mentis am0re. Audiens hest Cesar perterritus valde et dubitans ne aliqua m0dio contra eum fieret, con- voeavit ad se ips0s milites et cepit persuadere ne prevarica tores legum Suarum existerent pr0mittens glorie et premit

dignitatem. n. in His auditis inelitus ille Porphirius taliter inquit: h Indis urete quidem agis, 0 rex, cum caput relinquis, caude niteris loqui. Ad me tuus serm0 dirigatur; ego pro his Omnibus reddam tibi rationem. Ad hee Cesar inquit: ἡ Tu non es caput ill0rum, sed perditio capitis tui nequissimi et eunetorum ill 0rum qu0s dostes et eogis gaudia nostre glorie et rerum omnium Suarum saeuitates animittere. Inter hest autem eo gitans ne dilatio inquisitionis ejus detrimentum populo c0nquireret et plurimi prov0earentur eorum eXemplo, jussit eos extra ei vitatem protrahi et crudeliter puniri. Et aedeperunt palmam

29쪽

martirii XX' IIII die mensis novenbris. His ita pro sanete religione fidei e0nsummatis jussit iniquus Cesar beatum Katerinum ante suam presentium adiluet et multis seduetionibus animum ejus inelina- l. 61 r. re Satagens decertabat instan- eius. Sed virgo domini fixa in Christi gratia euneta sapientissime superabat et ad supernam gratiam pervenire geStiebat. Cumque ad desiderium sue nequitie illam rex inflectere nequiret, despernius de su0 eonamine sententiam dedit ut virgo domini gladiis vitam finiret. Lietores autem, Scelerum ministri, illam aeeipientes eduxerunt eam de civitate, ut jussa Cesaris adimplerent. Igitur dum venisset ad loeum in quo decollanda erat, rogavit spieulatores ut listentiam 0randi haberet. Qua necepta sanctissima virgo expandit manus Suas nil eelum et his Verbis d0minum exorare oepit: ἡ Domine Jhesu Christe, erestor celorum et angelorum, qui humano generi condolens, ut id de laqueo inimiei eriperes, de stelis venire dignatus eS,

Servile cor- v. pus aSSumere, crucem subire et mortis amni itudinem gustare, exaudi me, sumulam tuum, ad te clamantem et de tua miserieordia presumentem, ut angeli tui perducant Inimum meam in requiem sanetum, quam preparasti diligentibus nomen tuum. Interea et hec peto, domine deus, ut omnes qui in saneti nominis tui honore et gloria noStra quesierint patr0cinia, de quacumque petieione elamaverint ad te, exaudi 'v0ees illorum et esto eis sanetum nuxilium in perpetuum, quoniam tu es dominus benedietus in secula seculorum. Cumque eompleSSet orationem, vox de oelo faeta est ad eam dicens: ἡΕXnudita est oratio tua. Veni ergo. gloriosa. Veni, SangitSSima Virgo, accipe premium certaminis tui inter eboros angelorum, quoniam assunt prestolantes adventum tuum. Hec eum audisset,

beata Kale- l. 62r. rina lota esseeta de celesti pr0missi inesurreXit ab oratione et deeollata est XX. ' V. die mensis no-Venbris. Statimque de eorpore ejus lue pro sanguine ubertim defluxit in testimonio virginei pud0ris ad laudem dei omnipotentis. Angeli quoque martyris glori0Se e0rpus asseipientes angue in montem Sinai detulerunt . ubi per eam innumern divina virtus non desinit 0perari miraeuis . Siquidem de Sepulebro ejus fons olei indes eienter monare videtur quo perlineta debilium e0rpora optate sospitatis gaudia reportant prestante

30쪽

domino nostro Jlhesu Christo, qui vivit et regnat in secula seculorum. Amen.

dem Jahre 1337 enthalten und sei sus dies er hier mit-geteiit. I Deipit traetatus de conversione Sancte Kat heri ne virginis ad Christum.

Ex gestis ejus repertus in monasterio montis Synai, ubi eorpus ejus venerabile requiescit.

Benedi eius deus, qui habundaneia sue pietatis et solita miserieordia Wit omnes homines salvos fieri et ad agnidionem Veritntis venire, qui sanetos suos multis et mirabilibus modis ad se convertit, n0vis revelaeionibus de tenebris e0s revoeat in admirabile lumen l. 314r.) suum, quod luculenter inter alios nune apparet in beatissima virgine Rullierina. Cum virgo Katlierina, virgo puleherrima, quondam C08ti regis yd0latre et ius delis filia uni est, post m0rtem patris Id- hue resideret in eivitate Alexandrinorum, ubi parentes ipsiu80Um tota pr08upta n rege Persarum, ut fertur, fuerant in exilium relegati, tandem ejus patre destineto nil lumen veritatis