장음표시 사용
41쪽
HIs TORII ROMANAE, LIB. I. sante annos DCCCCL floruit, intra mille natus et .
quo nomine non est mirandum , quod saepe illud usurpat, io ναυ emi lioc enim ut homin una, ita saeculorum notatur disterentia. que in si quis caecum genitum putat, omnibus sensibus orbus et . A p. I. Insequenti tempore imperium Asiaticum ab Asyriis , qui id obtinuerant annis L X X, translatum est ad Medos, abhinc annos ferme DCCLXX quippe Sardanapalum eorum Iegem, Dollitiis fluentem , dc nimium felicem malo suo, tertio dc trice limo loc ab Nino de Semiramide, qui Babylona condiderant, natum, ita ut semper luccessb regni paterni foret filius, Pharnaces Medus imperio itaque privavit. Eata te talissimus Graji nominis Lycurgus Lacedae- vi generis egit, fuit severissimarum ita ita illi laxumque legum auctor disciplinae convenienti si iiDa viri cujus quamdiu Sparta diligens fuit, excelsisi me Botuit. Hoc tractu tem potum rante annos quinque re sexaginta , quam urbs Romana conderetur, ab Elissa Tyria, quam quidam Dido aut inrant, Carthago conditur Circa quod tempti Caianus, vir generis regii sextus decimus ab Hercule, prolacius Argis regii uni Macedor,i occupavit a quo magnus Alexandet cum fuerit lepti aliis decimus, jure materni generis Achille auctore, paterni Hercules, gloriatus est milius Sura de annis populi Romani: Assyrii, principes omnium gentium , rerum potiti sunt deinde Medi postea Persae deinde Macedones. Xinde duobus regibus , Philippo dc Antiocla , qui a Macedonibus oriundi erant, haud multo post Carthaginem subactam , de victis, summa imperii ad populum Romanum Pervenit.
C A P. VII. Inter hoc tempus initium Ni- ὸ ni
42쪽
Ni regis Asyriorum, qui princeps rerum potitus,
intersunt anni ci Dcc CCXCv. Hujus temporibtis
aqualis Hesiodus fuit, circa cxx annos distinctus ab Homeri aetate, vir perelegantis ingenii, hol- Iis ima dulcedine carminum memorabilis , otii quietisque cupidis imirs, ut tempore tanto viro, ita operis auctoritate proximus qui vitavit, ne in id, quod Homerus, incideret, patriamque iarentes testatus est sed patriam, quia multatus ab ea erat, contumeliosissime. Dum in externis moror, incidi in rem domesticam maximique erroris multunt discrepantem auctorum opinionibus. Nam quidam , hujus temporis tractu, a junt, a Tuscis Capuam Nolamque conditam , ante annos fere DCC cxxx quibus equidem adsenserim.
Ied M. Cato quantum disteri qui dicat, Capuam ab eisdem Tuscis conditam , ac subinde Nolam
stetis autem Capuam , antequam a Romanis careretur , annis circiter cc LX. quod si ita est, cum snt a Capua capta anni ccx ut condita est , an-
Mi sunt fere v. Ego pace diligentia Catonis di Xerim vix crediderim , tam mature tantam urbem crevise floruiste, concidisse, restir rexiste Claris sinum deinde omnium ludicrum certamen, Madcxcitandam corporis animique virtutem efiicaci sciamum , Olympiorum initum , habuit auctorem Iphitum Elium is eos ludos mercatumque instituit ante annos, quam tu , M. Vinici, consulatum inires, CCC is hoc sacrum eodem loco instituisse sertur abhinc annos ferme o cCL Atreus , cum Telopi patri funebres ludos faceret quo quidem in ludicro omnisque generis certaminum Hercules victor exstitit. Tum Athenis perpetui Archontes es desierunt, cum fuisset ultimus Alcmaeon
coeperuntque in denos annos creari quae consuetudo in anno LXX mansit ac deinde annuis commicta est magistiatibus resp. Ex iis, qui denis annis
43쪽
HIs TOR IN ROMANAE, LIB. I. Titis praesuerunt , primus fuit Charops, ultimus Eryx e annuis, primus Creon. Se X ta Olympiade, post duo se viginti annos, quam prinia constituta fuerat, Romulus Martis filius, ultus injurias avi, Romam urbem Parilibus in Palatio condidit a quo tempore ad vos Coss. anni sunt DCCLXXXII. id actum poli Trojam captam annisco XXX v I id gemit Romulus adjutus legionibus Latini avi sui libenter enim his, qui ita prodiderunt, accesserinaci cum aliter firmare urbem novam , tam vicinis ejentibus, aliisque Etruscis ac Sabinis, cum imbellii pastorali manu vix potuerit quamquam , jam Asylo facto inter duos lucos, auxit. Hic centum homines et ei os, appellatosque Patres , instar habuit consilii publici hanc originem nomen patriciorum habet Raptus virginuat Iabinarum
CAP. IX. quam timuerat hostis, expetit nam biennio adeo varia fortuna cum Coss.confii Xerat, ut plerumque superior fuerit, magnamque partem Graecia in societatem suam perduceret. Quin Rhodii quoque , fidelisssimi aut ea
Romanis, tum dubia fide speculati fortunam, proniores regis partibus fuisse visi sunt de rex Eumenes in eo bello medius fuit animo , neque fratiis initiis , neque suae respondit consuetudini. Tum senatus populusque Romanus L. A milium Paullum, uti praetor de Cos triumphaverat, virum in tantum laudandum , in quantum intelligi virtus potest mos creavit filium ejus Paulli, qui ad Cannas quana tergiversanter perniciosam Iei p. pugnam inierat, tam fortiter in ea mortem obierat is Persen ingenti proelio apud urbem nomine Pydnam in Macedonia, fusum fugatumque
castris exuit, deletisque ejus copiis, destitutum omni
44쪽
Omni spe coegit e Macedonia profugere quam ille linquens , in insulam Samothraciam profugit,etemplique se religioni supplicem credidit. Ad eum
C. Octavius praetor , qui classi praeerat, pervenit; dc ratione magis quam vi persuasit, ut se Romanorum fidei committeret. Ita Paullus maximum nobilissimumque regem in triumpho duxit. Quo anno ictavii praetoris navalis, Anicii, regem Illyriorum Gentium ante currum agentis, triumphi fuere celebres Quam sit assidua eminentis fortuna comes invidia, altissimisque adhaereat, etiam hoc colligi potest quod, cum Anici Octavitque triumphum nemo interpellaret, fuere , qui Paulli impedire obniterentur cujus tantum priores excessit , vel magnitudine regis Persei, vel specie simulacrorum , vel modo pecuariae, ut bis milliescenties HS aerario contulerit. omnium ante actorum comparationem ampli tudine vicerit. CA P. X. Per idem tempus, cum Antiochus
Epiphanes, qui Athenis Olympicum inchoavit, tum rex Syriae, Ptolemaeum puerum Alexandriae obsideret missus est ad eum legatus M. Popillius Laenas, qui juberet incepto desistere mandataque exposuit regem , deliberaturum se dicem em circumscripsit virgula, jussitque, prius responsum
reddere, quam egrederetur finito harenae circulo. sic cogitationem regiam Romana disjecit constantia obeditumque imperio Lucio autem Paullo, magna victoriae compoti, quatuor filii fuere ex iis duos, natu majores , unum P. Scipioni, P. Africani filio, nihil ex paterna majestate, praeter speciem nominis, vigoremque eloquentiae, retinenti,in adoptionem dederas alterum Fabio Maximo duo minores natu, praetextatos, quo tempore victoriam adeptus est, habuit. Is cum inc Acione eatra urbem , moi majorum , ante
45쪽
memoraret, eos immortales precatus est, ut, si
quis eorum invideret operibus ac fortunae suae , in ipsum potius virent, iam in rempub qua VOX, Veluti oracum emissa, magna parte eum spoliavit sanguinis sui nam alterum ex suis, nos in fana lia retinuerat, liberis, ante paucos triumphi, alterum post pauciores amisit dies. Aspera circa haec tempora censura Fulvii Flacciri Postumii Albini fuit quippe Fulvii cen ris stater,in quidem consors, Cn. Fulvius, senatu motus est ab iis censoribus.
A P. XI. Post victum captumque Persen , qui quadriennio post in libera custodia Albae decessit, Pseudophilippus, a mendacio imulata originis appellatus, qui se Philippum, regiaeque stirpis serebat, cum esset ultimae, armis occupata Macedonia, adsumtis regni insignibus , brevi temeritatis poenas dedit quippe Ietellus praetor, cui
e virtute acedonici nomen inditum erat, praeclara victoria ipsum gentemque superavit Mimmani etiam Achaeos reb dare incipientes fudit acie. Hic est Metellus Macedonicus, qui porticus, quae fuere circumdatae duabus aedibus sine inscriptione positis, quae nunc Octaviae porticibus ambiuntur, secerat quique hanc turmam statuarum equestrium, quae frontem aedium spectant, hodieque maximum ornamentum ejus loci, ex Macedonia detulit cujus turmae hanc causam Ie ferunt Magnum Alexandrum impetrasea Lysippo , singulari talium auctore operum , ut eorum equitum , qui ex ipsius turma apud Grini cum flumen ceciderant, expresia similitudine figurarum , faceret statuas, & ipsius quoque iis interponeret. Hic idem , primus omnium Romae aedem ex marmore in iis ipsis monumentis molitus, vel
anagnificentia vel juxuria princeps fuit. Vis ut
46쪽
C. VELLEII PATER cULI Jius gentis, aetatis, ordinis hominem inveneris, cujus felicitatem fortuna Metelli compares nam Praeter excellentes triumphos , honoresque amplisi unos, irincipale in repub fastigium , ex niumque vitae spatium , acres innocentesque
pro rep. cum inimicis contentiones, quatuor silio sustulit omnes adultae aetatis vidit, omnes reliquit superstites lonoratissimos mortui ejus lectum pro Rostris sustulerunt quatuor filii unus consularis, censorius alter consularis , tertius consul, quartiis candidatus consulatus , quemitonorem adeptus est. Hoc est nimirum magis feliciter de vita migrare, quam mori. A P. XII. Universa deinde, ut praediximus,
instincta in bellum Achaia, cujus pars magna ejusdem Metelli Macedonici virtute armisque fractaciat, maΣime Corinthiis in arma, cum gravibus
etiam in Romanos contumeliis, instigantibus destinatus ei bello gerendo Cos. Mummius. Et sub idem tempus, magis, quia volebant Romani, quicquid de Carthaginiensibus diceretur, credere, quam quia credenda adferebantur, statuit senatus Carthaginem excidere. Ita eodem tempore P. Scipio milianus, vir avitis P. Africani paternisque L. Paulli virtutibus simillimus , omnibus belli ac togae dotibus, ingeniique ac studiorum eminenti Dsimus faeculi sui, qui nihil in vita nisi laudandum aut fecit aut dixit, ac sensiit quem Paulio genitum, adoptatum a Scipione Africani filio, dixi- naus , aedilitatem petens Cos creatus est Bessum Carthagini jam ante biennium a prioribus Coss. inlatum majore vi intulis cum ante in Hispania murali corona , in Africa obsidionali donatus es set in Hispania vero etiam ex provocatione , ipse modicus virium , immanis magnitudinis hostem interemisset. Eamque urbem , magis invidia im-
ait, quam ulliu ejur crepoti noxia invisam
47쪽
Romano nomini, funditus sustulit, fecitque suae virtutis monumentum, quod fuerat avi ejus clementia: Caithago diruta est , clim stetisset annis DCLXvi , abhinc annos CLXXVII , Cn. Cornelio Lentulo, L. Mummio Coss. Hunc finem habuit
Romani imperii Carthago aemula cum qua bellare majores nostri coepere Claudi Fulvio
COSS. ante annos CCXCVI , quam tu , M. Vinici,
conlulatum inires ita per annos cxv, aut bellum Urer eos populos, aut belli praeparatio, aut infida pax fuit neque se Roma jam terrarum orbe su- erato, securam speravit fore, si nomen usqua initantis maneret Carthaginis adeo odium, certaminibus ortum , ultra metum durat, i in victis quidem deponitur, neque ante invisum esse desinit, quam esse desiit Ante triennium , quam Carthago deleretur, M. Cato, perpetuus diruendae ejus auctor, L. Censorino, M. Manlio Coss. mortem obiit. Eodem anno , quo Carthago concidit, L. Mummius Corinthum , post annos DCCCCLII , quam ab Alete Hippotis filio erat condita, funditus eruit uterque imperator, devicta a se gentis nomine honoratus, alter Africanus, alter appellatus est Achaicus nec quisquam ex novis hominibus prior Mummio cognomen virtute partum vindicavit. Diversi imperatoribus
mores, diversa fuere studia quippe Scipio tam elegans liberalium studiorum, omnisque doctrinaee auctori admirator fuit, ut Polybium, Panae liumque, praecellentes ingenio viros, domi militiaeque secum habuerit neque enim quisquam hoc Scipione elegantius intervalla negotioni motio dii punxit, semperque aut belli aut pacis servit artibus semper inter arma ac studia versatus, aut corpus perieulis aut animum disciplinis exercuit. Mummiustam rudis fuit, ut capta Corintho, cuin imaSi uolum artificum persectas mann
48쪽
C VELLEI PATER CULIbus tabulas ac statuas, in Italiam portandas locaret, uberet praedici conducentibus, si eas perdidissent, novas eos reddituros. Non tamen puto .dubites, Vinici, quin imagis prorep. fuerit, manere adhuc rudem Corinthiorum intellectum,
quam in tantum ea intelligi quin hac prudentia illa imprudentia decori publico fuerit convenientior.
A P. XIV. Cum facilius cujusque rei in unum contracta species, quam divisa tempori biis Oculis animisque inhaerea: statui priorem hujus voluminis posterioremque partem , non inutili Ierum notitia in artum contracta, distinguere atque huic loco inserere, quae quoque tempore post Romam, a Gallis captam , deducta sit colonia iussu senatus nam militaritimi caussae&auctores ipsarum praefulgent nomina huic rei per idem tempus civitatem propagatam , auctumque
Romanum nomen communione juris, haud intempestive subtegi uri videmur. Post septem annos , quam Galli urbem ceperunt, Sutrium deducta colonia est, tost annum Setina, nOVemque interjectis annis Nepe deinde, interpositis duobus d triginta, Aricini in civitatem Iecepti.
abhinc annos autem CCCL, Sp. Postumio,. Veturio Calvino Coss. Campanis data est civitas, partique Samnitium , sine suffragio eodem anno Cales deducta colonia. Interjecto deinde triennio Fundani: Formiani in civitatem recepti, eo ipso anno, quo Alexandria condita insequentibusque Coss. a Sp. Postumio, Philone Publilio censoribus Acerranis data civitas, post triennium Tarracina deducta colonia interpositoque quadriennio, Luceria ac deinde, interjecto triennio Suessa Aurunca Saticula, Interamnaque post biennium. Decem deinde hoc mune
inni Vacaycium tuu bora atque Alba deductae
49쪽
ebloniae, Carseoli post biennium a quinturn Fabio, Decio Mure quartum Coss. quo anno Pyrrhus regnare coepit, Sinuessam, Minturnasque imissi coloni post quadriennium Venusiam interjectoque biennio M. Curio: Rufino Cornelio Coss. Sabinis sine suffiagio data civitas id actum ante annos ferme Cccxx. at Cosami Paestum abhinc annos ferme ccc , Fabio Dorsoneri Claudio Canina Coss. interjecto quinquennio Sempronio Sophoi Appio Caeci filio Coss. Ariminum Beneventum coloni misti; iussiasti ferendi us Sabinis datum at initio prina belli Punici Firmum mastrum colonis occupata. post annum sernia, postque XXII annos sulum dc Alsium regellaeque anno post biennium iroximoque anno , Torquato Sempronioque Oss. Brundisium , io triennium Spoletium riuo anno Floralium ludorum factum est initium. postque biennium ducta Valentia, Tub adventum in Italiam Hannibalis , Cremona atque
A P. X V. Deinde, neque dum Hannibal in Italia moratur, neque proximis post excessum ejus annis, vacavit Romanis colonias condere; cum esset in bello conquirendus potius miles quam dimittendus; post bellum vires refovendae magis quam spargendae. n. autem anlio Volsonem Fulvio Nobiliore Coss. Bononia deducta colonia, abhinc annos serme CCXvLI. , post quadriennium, Pisaurum ac Potenti, interjectoque triennio Aquileiademiavisca, post quadriennium Luca. Eodem temporum tractu quamquam apud quosdam ambigitur, Puteolos
Salernumque Buxentum missi coloni Auximum autem in Picenum , abhinc annos ferme CLXXXVII , ante triennium, quam Cassius cen
50쪽
i C. VELLEI PATER c ULIcere instituit cui in demoliendo eximia civitatis severitas os scipio restitere quod ego inter clarissima publicae voluntatis argumenta numeraverim Casio autem Longinoac Sextio Calvino, qui Sallues apud Aquas, quae ab eo Sextiae appellantur, devicit, consulibus, Fabrateria deducta
est, abhinc annos ferme CLVII dc post annum, Scylacium, Minervium, Tarentum, Neptunia, Carthagoque in Africa, prima, ut praediximus, extra Italiam colonia condita est de Dertona ambigitur Narbo autem Martius in Gallia, Porcio Narcioque Coss. abhinc annos circiter CLIII.
deducta colonia est post tres viginti annos in Vagiennis Eporaedia, Mario sexiens, Valerioque
Flacco Coss. Neque facile memoriae mandaverim, quae, nisi militatis, post hoc tempus deducta si: t. cC A P. X V I. Cum haec particula operis velut formam propositi excesserit, quamquam intelligo , mihi in hac tam praecipiti festinatione, quae
me rota pronive gurgitis ac verticis modo nus quam patitur consistere, paene magis necessaria Praetereunda, quam supervacua amplectendaci neque tamen temperare mihi, quin rem saepe agitatam animo meo , neque ad liquidum ratione perductam, signem stilo. Riis enim abunde mirari potest, quod eminentissima cujusque profes-1ionis ingenia, in eandem formam in idem artati temporis congruens Ἐpatium 'quemad- amodum clausa caps , alioque septo diversi generis animalia, nihilo minus separata alienis, in unum quodque corpus congregantur ita cujus que clari operis capacia ingenia in similitudine ni
temporum' profectuum semetipsa ab aliis separaverunt Una, neque multorum annorum