장음표시 사용
1쪽
PATRONIS summa animi veneratio-
PROMOTORI χ-vemadmodum arbores putomimo quis is m, non modo oculos omnium is,
edam ad se rapiunt quasi, invisama etiae prudentia humma, pietate in patriam ammtate in calamitosio propensissima, bonita Ie
2쪽
sce pascunt, sed nescio qua amaenatate mira homines ita Vestra Antisthes magni sapiem Bissima beneficentia in egenos incredibili, en rabbet, inprimis erudita Socinatu rem promsus
3쪽
s lingulari, Vitia denique , leuitate in. univerD E fingulos, quis es, qui ad limina
Vestra calcanda non prozocetur, ac permoveatur Permittatis vero, humissime rogo, Collegii Vestri Pylumno ' benti, ut baera, Splendida Vestra nomina huic opustulo suo lisere Marte non elucubrato pro virili tamen
parte jamjam defendendo, in fidem es ob dem devota pietatis omnisque obsiequii progasi Vos loquor, Patroni Optimi, vosque submisse imploro atque obtestor, velitis spes fortunasque meas in posterum que commendatas habere, ac vobis inde a principis felicioris mei aditus ad sacram Vestram aram curaeordique benignissimis fuerunt. Perenni Uestro ore nihil unquam mihi erit antiquius, nihil prius, dum permanyero
Max. Reveri obit. Experient. Ampliss
atque Clarissim. Nominum, VESTRORUM
amissima atque obstoanti mus Cultor
4쪽
Tatus, in quo quid concipitur per ipsam sui existentiam,
Quid sit alm in genere, ex communi quidem vocis notione eonstare arbitror, attamen, quoniam ae quivocationi facile etiam obnoxium esse poclet hoc vocabulum , lubet ulterius id ipsum examinare. olfius . contol. s. os. definit satam , quod sit coexsentia mutabiliam eum ἰώλε- fixis verum hac ratione, status non potest dici, nisi de rebus mutabilibus seu creatis, cum tamen existimaverim etiam de Deo recte affirmari posse , eum esse in statu, Qquidem perfectissimo: eamque. ob causam alia erit excogitanda definitio Mihi videtur , si dixerim, statum esse deteνminationem Gissemeia auc seu σπιῶν, eum posse adplieari .enti infinito finito. Entia enim finita nunc existunt hae, nunc alia, ratione, adeoque status eorum multis modis potest i terminari. Sic lapis nunc existit calidus, nunc frigidus, sic homo certo respectu cuidam est se existi ηqqa. s. certo respecu anseriori an auμmi insinitqm non
5쪽
non nisi uniea existi ratione, adeoques status eius est immutabilis. Pulandorfius de off. Hom. Civ. Lib. 2. Cap. i. g. vocat statum in genere , illam
eonditionem , in qua homine eonstituti intesistuntu ad ce tum genus actionum obeundum. verum haec definitio, non
est status in genere, sed status hominis tantum, quidem in relatione ad legem quamcunque Nos itaque primo dedimus definitionem status naturalis talem', ut praeter hominem, extendat se etiam ad alias res. Facile enim inde potest formari infinitio status natura istis hominis, quod nempe sit status, a quo ham eoneViis tu per ipsam fui exis tia . Multum alias de statu hoc hominis naturali disserunt rerum moralium scriptores. Pufendorfius yde T Om. civ. Lib., cap. 1.Piriplici modo eum considerat. Primo in ordine ad Deum, ex quo fluit, quod homo debeat auctorem sui aenosceνe8e Oleν secundo in ordine ad se ipsum, quomodo statu hoininis fuisset miserior, quam cujusvis bellua tertio in ordine ad alios homines , quo sensu unus alteri non es objectuu Pulandorfio parum differt laomasius Ju- rispr. Div. lib. l. cap. 2. I. ro eq.9In divisione status hujus naturalis. Nos quoque existimamus statum hominis naturalem triplici respeetu posse considerari,iaulo tamen aliter ac a Pulandorfio Thomasio factum fuit. Consideratur enim in relatione ad Deum , quatenus homo ipsi natura est subjectuus in relatione singulorum hominum ad se ipsos, quatenus sunt o juris in relatione ad alio homine , quatenus sunt si invicemaouales. Ut hae in sequentibus abunde demonstra. buntur. Quoniam praeterea nihil in definitione status hominis naturalis contineatur, unde concludere liceat eum esse bellisum neque enim homo per existentiam suam a Deo determinatur ad bellum patet omnino hunc statum esse maxime ιranquitam, quem ii paciscam dice. re velit, non multu retrasabimur. . I. 1.
6쪽
l. 2. Status, in quo alicujus existemia
determinatur, per aliquas modorum vel relationum mutationes, dicitur a entis,
Hac definitione, status adventilius non tantum contra distinguitur statui naturali, sed complectitur et iam , si ad homines fiat applicatio , tam fiatum conjugalem, paternum dc herilem, quam civilem. . Sic uxor in relatione ad maritum, si filius in relatione ad patrem, sic servus in relatione ad herum, sic civis in relatione ad imperantem sunt in statu adventitio. Quo inniam vero abstrahere licet, proinde, seposita seu non considerata relatione dicta, nihil impedit, quo minus is, qui alias dicitur civis, sit cum eo, qui alias dicitur imperans, in statu naturali, quatenus nempe ambo per existentiam suam concitiuntur, vel quatenus ambo sunt atque homines is statum enim naturalem, saltem prout a nobis accipitur, non requiritur, ut aliquis ipso actu, sit aut vivat vel aliorum consortio de stitutus, vel aliorum imperio solutus suffcit enim solus conceptus, seu diversa ratu considerandi unam andemque personam. deoque incassum decidit illa quaestio, an aliqui homines unquam exstitere in statu naturali. Diximus in definitione, modoν- vel relati sum mutationes, ut attendatur ad statum internum atqueae externum. Status enim rei internus est, si cujus exbstentia determinetur per mutationem modorum, quippe qui rei insunt, externus vero, si quid determinetur per relatisnem ad alias res.
3. 3 verior is dicitur, qui potestatem
Superio communi notione votatur, vel qui tius est collocatus sic dicimus partem superiorem cin- a Ieriorem,
7쪽
tis aliquem antecellit, vel denique etiam, qui in alium
bbtinet quandam potestatem. Quoniam itaque superis Yst terminum relativus, diversimode acceptus, proinde si quaedam conclusiones inde sint deducendae, fixa omnino erit ejus notio, atque, si ad praesens institutum adplicetur , commodissime sumetur in ultima significatione, ut relationem semper habeat ad alium , potestati alleujus Dbjectum nec enim communiter illum no- his esse superiorem dieimus, qui aliis est superior, li- Iicet nos cum ejus civibus simus aequales. Aliud ua. que est superior aliouo, aliud superior nisi , posterius potestatem involvit, prius ver non. Λ vocem potesatis Quod attinet, illa quidem, tum ex usu loqueno apud scriptores, tum ex ipsis nostris sententiis vid tu magis constare, quam si aliqua ejus definitio adhibeatur sufficit itaque saltem monuisse, per potesiatem nos non intelligere simplicem quandam potentiam aut vires aliquid faciendi, sed potius facultatem, i atque
auctoritarem aliquid faciendi non tamen exclusa Otcntia. Differunt quidem jus facultas auctoritas, tum inter se, tum a potestate, attamen ut synonyma eieassumi possunt. Hinc etiam jus pro attributo personae sumtum, definiri potest, quod sit faculta pol te ad
3 secti illi dicuntur, quibus est
Sicut superis M, ita etiam fissum terminus semper
8쪽
s s. Nutura Iubjecti illi dicuntur qui hus est aliquis superior respecta habito ad illum statum, in quo per ipsam sui existen
Haec definitio dependet ex definitione status natura. Iis. g. .
Superior quoad alterius satum naturalem is dicitur, qui potestatem in aliquem habet, quoad ipsam ejus existentiam:
Haledefinitio fundatur in definitione sueeriori g. 3.
. . . . . Superior quoad alterius istum admentitium is dicitur, qui potestatem in aliquem habet, quoad existentiae ejus dete minationem per aliquas modorum vel reti,tionum mutationes. Hae definitio conflata etiam est ex definitione suri perioris s. 3. &stitus adventilis. i. Atque hinea,
paret non pari a su ambulare, si dieamum aliquem esse superiorem quoad ipsam allexius exi n/iama, stdieamus eum est superiorem quoad existentiae α-- saltem ae eiationes qui enim priori modo est superior, is potestatem habebit determinandi, non solum moridos de relationes, sed etiam attributa& essentiam entis, ipsamque existentiam poterit dare enti, nondum exiis stenti.
g. 8. Quicunque habet potestatem largi endi alicui existentiam ; is est ei superior quoad ipsum ejus satum naturalem. Deus habet
9쪽
habet potestatem largiendi omiabus hominibus existentiam. Ergo Deus omnibus hominibus est superior, quoad ipsum eorum
statum naturalem. Propositio prima in hoc argumento immediate de ducitur e g. s. Ad propositionem vero secundam quod attinet, posset quidem illa probari, attamen ne longiusquam par est diva gemur, eam ut notam ponimus ex Theologia naturali.
l. 9. Quicunque est alicui superior quoad ipsum ejus satum naturalem , is est ei superior quoad ipsam ejus existentiam Deus est omnibus hominibus superior quoad
ipsum eorum statum naturalem. Ergo Deus omnibus hominibus est superior quoad ipsam eorum existentiam.
Propositio major ut axioma sumitur deductum e 6. Minor vero est conelusio praecedentis syllogismi.
Io.Qui est alicui superior quoad ipsam ejus existentiam is est ei superior quoad nania, quae ab existentia dependent Deus est omnibus hominibus superior quoad piam eorum existentiam. per syli prete δ Ergo Deus omnibus hominibus est superior quoad omnia , quae ab eorum existentia dependent.
10쪽
prima propositio potest demonstrari ex prineIpio contradimonis. Pone enim aliquem esse superiorem quoad existentiam alicujus, & non quoad illa, quae ab existentia ejus dependent tune dependentia illa rati nem sui simul haberent in superiore is simul non haberent haberent ouidem, quia in superiore continetur ratio ipsius existentiae, quae in se continet rationem illorum, quae a se dependent; non haberent vero, quia alium snoscerent luperiorem Quoniam vero nihil potest simul esse, non esse, patet eum, qui est superis quoad exi entiam, etiam esse verioνem quoad
q. II. Qui est alicui superior quod omnia, quae ab existentia dependent is est ei superior Quoad omnes ejus actiones Deus est hominibus superior quoad omnia, quae ab existentia eorum dependenti per ra. praee. Ergo Deus est hominibus superior
Deducitur propositio prima ex definitione actionis, qua dicatur esse mutatio status , Hus ratio contineis ea in subjecto, uia eundem mutat, Volsontol.f.733a Cum enim id ab aliquo dependere dicatur, quod rationem sui in eo habet actiones vero rationem sui habent in subjecto, quod statum suum mutat actiones subjecto dependeant necesse est. Cum vero quidquam non possit esse ratio alterius nisi id ipsum prius existat, exissentia utique subjecti ratio est, cur actiones de eo dici queant. exsentia igitur subjecti dependent actiones.
. Ia. Qui est alicui superior quoad insanes ejus actione', is potestatem habet disse