장음표시 사용
51쪽
DILECTIS FILIIS, NOBILIBUS VIRIS. ORDINI SENATORIO REGNI POLONIAE ET MAGNI DUCATUS LITU ANIAE.
Dilem Filii, Nobiles Viri, Salutem ct Apostolicam
Benedictionem. Cum, in Ρoloni Nominis virtute, intelligamus firmum Christianae Reipublicae ct Catholieae Religionis positum esse praesidium, nil tanto pere eupimus, quam eum inelytae Genti Vestrae prae- fiet Regem, qui verae pietatis eultor, tum iustitia, so titudine, eaeterisque Regiis ornatus virtutibus, ita Regalia obeat munia, ut di Catholica Fides in Religiosin limo Regno eonservetur incolumis, Vosque perpetua pace de tranquillitate perfruamini. Sed, ad tuendam Religionem, avertendamque a rebus Vestris pertu
hationem, videte Dilecti Filii, Nobiles Viri, ne quidquam moveatur de iis Legibus, quas Maiores Vestri adversus Dissidentes a Catholica Fide constituerunt: cts quae, ad eas Leges mutandas, consilia ineantur, iis omni conatu resistatis, oportet; si Vobis est eordi vera pietas, ct Regni securitas, quae quidem novimus vobis esse earissima. Sed, de his omnibus, Nostro nomine, Vobiscum aget Venerabilis Frater, Ant nius Eugenius, Archiepiseopus Ephesinus, Noste ect huius Apostolicae Sedis Nuntius, cuius verbis omnem, ut Nobismet ipsis, fidem adhibebitis. Et
Patrem Luminum enixe precantes, ut caelestis suae gratiae luce, Vestrum animum in his Comitiis illustret, suoque permoveat Numine, Nohilitatibiis V stris Apostolicam Benedictionem peramanter impertimur. Datum Romae apud Sanctam Mariam Maiorem,
sub Annulo Piscatoris, die II. Iunii MDCCLXIV. Pontineatus Nostri Anno Sexto.
52쪽
QUAE a6ets. Alteras deinde, ad Nobilitatem, litteras, i Comitiorum Secretarius, a Mareschalco Equestris Ordinis vocatus, recitaviti In quibus haec erant scripta: DILECTIS FILIIS, EQUESΤRI ORDINI REGNI POL ΟΝΙΑΕ ΕΤ MAGNI DUCATUS L ΙΤ VANIAE.
Dilecti Filii, Salutem ct Apostolica in Benedictionem.
Quanti a Vobis fiat ineolumitas Religionis, ae Poloni et Regni Vestri tranquillitas, satis Nos eertos facit praeclara virtus atque indoles, quain veluti haeredita. tem opulentissimam accepistis, a fortissimis & piissimis Maioribus Vestris, qui pro conservanda Catholica Fude, ct Patria defendenda, ad omnes dimicationes se obiecerunt. Itaque, eum in Comitiis proxime habendis statuendum sit, quem potissimum Religionis Cathois licae vindieem, a Regni Vestri custodem idoneum iudicetis, dubitare non possumus, quin illud in hae tanta deliberatione uniee spectaturi sitis, quod in rena Catholicam, ct in publicam Regni utilitatem, suturum iudicaveritis. Et vos quidem satis ardentes ct erectos ad rem bene gerendam existimamus. Sed tamen hisce Nostris litteris alaeritatem Vestram adhuc incendenis clam putavimus, ne in gravissimo negotio, quod ad Catholicam Religionem maxime pertinet, Apostolio Nostra deesse viderentur officia. Novimus avitae Religionis Vos esse studiosissimos, ct erga hane Sacram B. Petri Sedem ardenti devotione incendi, Vestra misque Legum miro modo tenaces, nil tantopere velle. quam ut lancte serventur. Ne igitur unquam patiamini labefactari quidquam de legibus, quas adversus Dissidentes a Catholica Religione, Maiores Vestri tulerunt, tanta Sui eum laude, ct totius Ecclesiae approbatione. His legibus tutandis conservandisque idem promerebi. iis, quamobrem, in eligendo Rese, praesensi Vos Deus adiuvet
53쪽
adiuvet auxilio. Et magnam referetis verae pietatis gloriam, de arctiori benevolentiae vinculo ipsi Vobis de vinei et is Apostolica in Sedem. Sed haec laborius Vobis exponet Venerabilis Frater, AntoniuS Eugantur, Arehiepiseopus Ephesinus, Noster Apostolicus Nuntius, cuius verbis eam habebitis, quam Nobismet insis fidem adhiberetis. Vobisque, Dile fit Filii, Apostolae ni Benedicit Orium peramanter impertimur. Datum Romae apud Sanctam Mariam Maiorem, sub Annulo Piscatoris, die II. Iunii MDCCLXIV. Pontificatus Nostri Anno
Quibus perlectis, Legatus Apostolicus,
Senatorium simul Equestremque ordinem, sic allocutus est,
ILLUSTRISSIMI ET REUERENDISSIMI, ILLUSTRISSIMI ET EXCELLENTISSIMI, PER ILLUSΤRES ET REUERENDISSIMI, MAGNIFICI ET GENEROSI DOMINI.
uanta benevolentia sSinus Diius Noster, CLE-MIL M ENS Deeimus Tertius, Pontifex Maximias,
Serenissimam Rempublicam Vestram prosequatur. Diles Vestrae Illinae ct Rinae, Limae ct Excellinae, Perillustres ct Rinae, Magnifieae ct Genero e . ex Eius peramantus in is aeque, ae honorifieentissimis Apostolieis Litteris, in forma Brevis, mox pro eontione recitatis, intelligere abunde potuerunt. Quamquam eti8m non obseura eius rei argumenta, ipsis dederit, sit periore anno, eum beneficia Ecclesiastica alternis mensibus largiendi liberum arbitrium, Collegio huic Episeopali libentissime confirmavit. Haee elli per se satis magnaeuique videri possint, amor tamen Sanctitatis Suae, in Vestros ordines, his cireunt seribi lim Itibus, atque intra tales veluti cancellos se contineri. non est
54쪽
Qtia propter imandavit mihi Legato suo, ut Vos, a
Conventum pro Rege eligendo, more maiorum agentes, publice solemniterque adirem, atque Excellentissimo Senatui, Inelytoque Equestri ordini, benevolos
animi sui sensus, quo studiosius atque amantius ponse meo ram, ipsius nomine, declararem. Summa illorum haec est: Se nihil aliud ardentius cupere, nihil aliud magis sibi curae esse, quam ut Serenis imae Reipublicae Vestrae firmitas, amplitudo, Maiestas, felicitas, acceptaque a Moloribus cum virtutis, tum Catholicae Religionis gloria, qua inter caeteros Europae nobilitatur Nationes, salva seni per incolumisque servetur. Id quominus sit aliter, efficitur non modo charitate eius paterna, qua Seretiissimam Rempublica in non secus ac charissimam Filiam ipse complectitur, verum etiam ex Vestra in Apostolicam Sedem pietate o sequioque, quod Summo Christi in Terris Vicario, veluti Catholicae Vilitatis Centro, per Omnem aetatem laudabiliter, iure, meritoque praestitistis. Qtiem admodum autem Navis procelloso, ventosoque comini sissa pelago vix, ae ne vix quidem fieri potest, ut in eum, ad quem dirigitur, portum illaesa invehatur, nisi ad illius Clavum solers, gubernandique prudens Nauta ossideat, qui ct ingruentes ventos prospicere, cheircumsidentes scopulos declinare, de latentes denique syrtes cavere noverit, ita Beatisiunus Pater auctor est magnoque Opere hortatur Dominationes Vestras Illustrissimas & Reverendissimas, Illustrissimas ct Exeellentissimas, Perillustres & Reverenditanas, Magnificas, ne Generosus, ut Omni privata ratione posthabita, Patriae tantum amore ducti, concordi suffragio, tramquilloque consilio eum deligant Regem, qui rerum ge-- xendarum prudentia, iudicii gravitate, animi magnitudine, sapientia denique non mediocri pollens, legum Vestrarum custodiae continenter excubando, cominmoda Regno maxima comparare; quidquid vero, a quo vel gloriae, vel potentiae Vestrae detrimentum timendum sit, praecavere antea, ac dissipare Opportune possit. At vero, quod omnium caput est, Catholicae Religionis non ad speciem, aut consuetudinem tantum Sectator, sed sincerus cultor, & propugnator
55쪽
firmus exsistat, ut iure gloriari phssit ORTHODox appellatione, quam ante eum Reges Vestri, veram fidem tuendo acriter, atque amplificando, Obsequioque in Apostolieam Sedem, maxime meruerunt. Hae sunt dotes vere Regiae, atque ex harum temperamento vi tutum exsurgit mirabilis illa, ae quasi divina indoles, qua is, qui praeditus est, regendis imperio Populis admoveri meretur. Sapientia Vestra, pietas in Deum eximia, eharitas, quam Patriae debetis, spem mihi certam faciunt, gravissimum hoc negotium. unde salus pendet Civium, avitaeque Religionis Vestrae eo, quem Summus Pontifex optat, exitu, naviter a Vobis expeditum iri. orationis igitur nieae vela contraham; sed antequam id facio, sinite quaeso, ut peculiaris amoris mei, quem humanitate Vestra, erga me, summa meriti estis, argumentum praebeam, Deumque optimum Maximum enixe precer, qui Sancti Spiritus lumine, auxilioque, mentes omnium Vestrum repleat,' atque illustret, ut Dominationes Vestrae Illustrissimae
ct Reverendissimae, Illustrissimae ct Excellentissimae, Perillustres & Reverendissimae, Magnificae ct Generosae, nil nisi quod eum ipsius Dei honore, cum Uestra, Vestrique Regni amplificatione ct gloria coniunctumst, statuere Valenni.
Ei Princeps, Regni Primas, hoc modo respondit:
Novit optime Sanctissimus Pontifex, CLEMENS XIII,
omnes, qui sunt Eius. Novit Nos, filios suos, Sanctae Sedi semper devotissimos. Oracula ipsa Sedis Apostolicae sat elare Regnum Poloniae, tu orthodoxum, ct antemurale Christianitatis nuneu- pari , Primatesque suos nasci Legatos Apostolicos voluerunt. Haec continua, erga nos, Supremorum in Terris Christi Vicariorum benevolentia, Nostraque erga Eosdem illibata S religiosa veneratio , nupernaeque eonfirmationis alterorum mensiim, gratissimn recordatio suffieiunt, ut Illustrissimae ct Reverendissimae Dominationi Vestrae persuasum sit de summo Nostro in Saactissimum Patrem filiali amore, nec non de strigM- Iari
56쪽
Iari in Te, Eius dignissimum Legatum, observantia. Campus iste, toties optimis auspiciis Summorum Pontificiun honoratus, testari posset, quo studio constanter semper, Maiorum Nostrorum more dc exemplo, feramur , ut Nostra Sedi Aposolicae submissio ct devotio, omni tempore, universo orbi sit manifesta, quamque parati simus, pro fide ct Ecelesia litare vel vitam cum sanguine. Audivimus summa cum animorum voluptate, Litteras Apostolicas, evidens argumentum Paternae lallicitudinis, de Reipublieae huius paee S tranquillitate. Optimamque Supremi Viearii Christi in Terris voluntatem, in Nos, disertissime per Illustrissimam ct Reverendissimam Dominationem Vestram explanatam, intelleximus. Gratulamur Nobis, Legem nostram, de eligendo Rege Catholico. eum mente Sanctae Sedis convenire. Talem itaque, ct non alium, Pium, Iustum, Prodentem, & Legibus patriis imbutum Piastum, seu verum Regni Indigenam, omnes a Deo optimo Maximo exoptamus, ct posciamus. Dum vero Beati sisno Patri, in holoeaustum perenne grati Omnium animi, alacritatem tuendae Reis ligioni consecramus, Nosque universos eidem defendendae quodammodo immolamus, Tibi, illustrissime ct Reverendit sine Domine, Pontificiae erga Nos caritatis fideli Interpreti, solemnes reddimus gratias, pro . compluribus animi Tui orgu communem felicitatem nostram propensi testimoniis, de ad quaevis ossicia
Ouinimodam propensionem exhibemus.
Nobilitatis autem nomine, huius Mareschalcus, in hanc maxime sententiam disseruit:
-uanto cultu ct obedientia, quanta religione & d votione, Respublica Ρolona Sanctissimam Aposo- sicam Romanam Maisatem colat, vel inde colligere liceat, quod Serenissimi Poloniarum Reges Orthodoxi,
Respublica vero Nostra antemuralis Christianitatis praestantissimum agnomen, divino Summorum Ponti-fieum effato meriti sint. Profecto, si veterum, ct citerioris saeculi, Annales nostros revolvere, si Regum M a nostro-
57쪽
nostrorum pietatem recensere, si orationem, nomine
Sigismundi Augusi Regis Poloniae, ad Pium quintum Pontificem Maximum dictam, retexere liceat, sat constabit I inanifestu tu erit, Rempublicam ct Reges nostros, fide integros, pietate spectatos, gelo strenuos, erga Sanctissimos Dei in Terris Viearios, continuo, ab ipso Christianae in Polonia Religionis ortu, exstitisse. Non tamen haec ostentandi gratia, sed filialis meriti S amoris ergo, 3tque quantum a Maioribus, haee pietas imis sit nostris infixa medullis, re-eensere liberet, nisi iv modesta propriae praedicatio. nis verecundia, & ossiciosa cne longo sermone morer eontinentia prohiberet. Nolo igitur, ex Triumphanistis Ecelesiae beato sinu, Militantis coetus inclytos &gloriosos evocare Manes, unde plurima, pro signifieanda animi nostri in Sanctissimam Sedem devotione,
argumenta sumerem. Sed facile cogitatu . clarumque obtutu liquet de patet, effusam cunctorum laetitiam eXuberans gaudium, Omnesque animi sensus ct facultates, summa gratitudine cumulari, eum Te, Illustrissime ct Reverendissime Legate Apostolice, Praesul omni dignitate, virtute, ct sancti in Onia probatissime, qui omnium Nostrum amor diceris, Paternam Nobis,
a Mufrispino CLEMENTE Decimo Tertio com
muni uniuersae Christianitatis Patre, Benedictionem impertientem videmus ct veneramur. Inelina benevolam aurem l Intende divina quadam penetratione refulgentes oeulosi Videtis procul dubio Celsissimum Principem Primatem Nostrum, virtutesct pietatem Tuam, velut speculo refractas, referentem; cum sacro Magnorum Antistitiun coetu, super ingenti mole eligendi futuri Regis, summe sollicitum, stremium tamen, nec fatiscentem, imino per poliatam
Sanctissi ini Pontificis Benedictionem, magno briritu respe optima erectum. Videbis Illustrem Senatum , augusta magnanimitate & amabili suavitate compositiani, pio ac prudenti Oiseio erga Patriam sollieite intentum I adeo, ut plurimos hic magna gravitate s: A TU-NEs, ct prodigos sanguinis atque animae pro Borici publico A EN ILIOS, velut in media Roma, perspicere queas. Videbis in Equestri ordine GRACCHosia nobi-
58쪽
nobilissimos, immo devotos pro salute Imperii CVRT Ι Ο S; omnem autem, Omnis conditionis, ct aetatis Populum, in lita cut supra dixi) a Maioribus, Regumque nostrorum laudatissimis exemplis, pietate, erga Sanctissisnam Apostolicam Sedem obsequentissimum,
ct perpetui cultus ac Religionis tenaciisnuinti Iam liaee a Celsissimo Prima te Regni Nostri, emerito immortalitatem ore dicta abunde, audivisti. A me nune, inornata licet Minerva dicente, audire patiaris lnihil nostris mentibus, ct cordibus, intimius ac profundius infixum esse, quain ut post acerbam, ex Obitu
Pientissilui ct Optimi Regum, Sereui simi AVGVSTI III, sicut speramus iam astra tenentis Orbitatem, futurum Regem nostrum, utroque Polono Parente, gloriose ortum, in Orthodoxa Fide genitum, ct religiose educatum, summisque virtutibus praeditum , ac tantae moli, aetate atque indole parem , eli-- gere possimus.
Quo in voto, ct opere nostro, dum gratiosissimam a Beatissimo Patre Benedictionem, summa cum re eis rentia, ct ineffabili gratiarum actione obtinemus, ingenti spe erigimur, faxint Superis prospere id Seommode liniversae Ciaristianitati, Vicinis nostris, S Ionae inprimis ReipubIicae, eventurum. Nunc NO-bis nihil superest, nisi Deum ter optimum Maximum ardentibus precari votis, ut sicut Diadema Regium, beneficio Sanctismae Sedis, Principibus Nostris delatum est, ita quoque Beati simus Pater, Serenissi-nMim futurum Regem Nostrum, dilectum Filium suum, ct Rempublicam Nostram, in sancta Fide illaesam, immotamque eunctis casibus, Paternis suis Benedictionibus fovens.& erigens, orbi Christiano, ad maiorem Supremi Numinis gloriam, & ad tuendam.& ampliandam Ecclesiam Dei, quam diutissune intersit ct imperet.
His dictis & actis, Legatus Apostolicus,
iisdem comitantibus Episcopis atque Nobulibus, a quibus adductus fuerat, in aedes suas recessit. Vbi suavissimus atque opti-
59쪽
mus Praesul, singulo cuique, pro testata sibi tam propensa voluntate, eXimiaque pietate, blandissimis verbis gratias egit, MaXLmique&Sanctissimi Pontificis nomine, Ap stolicam benedictionem largitus est. CV. Sagax disertusque Senex, Hermonus
Carolus Comes Misertingius, CAI HARINAE Il, Augustae Russorum, magnus Legatus, gravi ac perniciali morbo domi
detinetur. Eius nomine, primariuS imperatoriae Legationis Secretarius, ad congregatos Regni ordines, magnifico ornatu RC- cessit. Scriptam, ab Imperatrice, ad Senatum epistolam, una Cum eri emplo Orationis,
quam Legatus ipse, ad Utrumque ordinem habiturus erat, Principi, Regni Primati, tradidit. Aliam autem ad Nobilitatem epistolam, Mareschalco Nunciorum dedit. Priorem recitabat Magnus Regni Secretarius. Quae ita se habet:
Divina favente Clementia, Nos CATHARINA
Sedunda, Imperatrix sc Autoeratrix totius Rusitae, Moseoviae, Κioviae, Vlodimiriae, Novogardiae, CZarina Casani, Cetarina Astraeliani, Cetarina Sibiriae, Domina Plestoviae, & Magna Dux Smolen sci, Dux Esthoniae, Livoniae ct Careliae; Tueriae, Iugoriae, Permiae, Wiathae, Bulgariae, & aliorum Domina; Magna Dux Novogardiae inferioris Terrae, Teterni. goviae, Resaniae, Rostoviae, Iaroslaviae, Beloseriae, Udoriae, Obdoriae, Condiniae, totiusque Septem
60쪽
trionalis Plagae Dominatrix, ct Domina Ivertensis Terrae; Carta linensium S Grusinensium Cetarorum, Cabardinensis Terrae, CZerea sinensium ae Montanorum Ducum, aliarurnque multarum Terrarum, Haereditaria Domina, ct Dominatrix. Celsissi ino Principi, VLADIS LAO LX BIENSΚI, Archiepiscopo GneDiiensi, Regni Poloniae Magnique Dueatus Lituaniae Primati, & Supremo Principi: Eiusdemque Regni, at- que Magni Ducatus Lituaniae Illustrissimis & Reverendissimis, Illustribus ac Magnificis, Dominis Senatori-hus, ct Ministris Status, Salutem amicam ct vicinam. Quamquam Imperium omnium Russiarum, per Iongisistinam iani annorum seriem, tum amicitiae, tum mutuae utilitatis vinculis, eum Serenissima Vestra Republiea armisi me connexum fuerit, nulla tamen hactenus Opportunior obvenit occasio, sine eritatem benevolentiae, erga Vos, eiusdem Vobis demonstrandi, Praeter eam, quam arduum, quod apud Uos iam agitur, ct omnium animos in se vertit, negotium Nobis impraesentiarum suppeditat. Electione novi Regis, ct diademate digni Succe ris, qui Patrioticis Vestris, Consiliis adiutus, Serenissimae Reipublicae salutem non tueri tantum, sed augere queat, propter proximam Imperii Nostri vicinitatem, eordatumque, quo tenemur, desiderium, inviolabili concordia eum Republica parmanendi, Nos imprimis tangit. Haec itaque causa est, eur necessarium iudieamus, non solum histe litteris, quantam tanti negotii partem sumamus, certiores Vos reddere; sed novis etiam mandatis instruere, quemadmodum hoc ipso instruimus, servato eodem charactere, Extraordinarium & Plenipotentiarium Nostrum Oratorem, Consiliarium actualem Intimum, ordinumque Sandii Andreae, Sancti Alexandri Nevae sis, ct Aquilae Albae Equitem, Dilectum, Fidelem, S Generosum Hermannum Carorum Comitem Ka erling, cuius ardor laudabilis, in
augenda inter Nos concordia , Vobismet ipsis, multorum annorum experientia, iam abunde cognitus est; eo fine, ut Serenissimae Reipublicae, in comitiis Et monia, eonveniente asseeuratione amicitiae ct benevolentiae Nostrae, tum erga illam in genere, tum spe-