장음표시 사용
411쪽
ysere materiali. 38ylos, subscribunt cum Astrologis etiam Theologi , his permoti rationibus . Primum mobile , primum corpus est,quo non datur aliud, aut prius, aut superius , ergo ab alio corpore moueri non potest , illud enim corpus , a quo moueretur , esset mobile , ergo requireret aliud corpus a quo moueretur, sicque
fieret processus in infinitum, nec daretur vllum mobile primum . Non concludit haec ratio pro alijs Coelis , qui mouentur a primo mobili motu diurno,possentque idcircb ab alio corporomoueri motu suo obliquo, nisi
aliud obstaret , quod est illis
commune cum mobili primo. Obstaculum istud , est motus perpetuitas : nam & si re vera , nec fuerit ab aeterno, nec in arternum sit duraturus Coelorum motus οῦ tamen quantum in soest, hoc est, quatenus est circularis, & quatenus in statu incorruptibili est, potest aeternus euse. Id, quod duratione arternum est, causam debent habere suae durationis aeternam; non solum quantum ad esse, sed etiam in ratione causae, & operationis ; nulla autem causa est interres creatas sempiternae durationis, & quantum ad esse,& quantum ad operari, nisi ea , quae est intellectualis , & immaterialis . Hinc collige Intelligentias esse
unicas, & totales causas caelestis motus; sunt enim aeternae secundum substantiam , & secundum intellectionem , atque volitionem , quod duplici aetii Intelligentiae mouent Coelos . Tanta
est cuiuscumque Intelligentiarvis agendi, ut unica sussiceret ad omnium Coelorum motionem, nec enim tantus est numerus Coelorum, nec tam varius eorum motus, nec tanta in Coelis resistentia , quae nulla est, ut non posset una Intelligentia in o. uere omnes Coelos . Imo si plures essent, pluribusque motibus mouerentur, sussiceret ea , quae inter Intelligentias est minima :attamen , & pro maiori pulchritudine totius Uniuerfi, pro Coelorum dignitate, & ad maiorem Dei gloriam,cuilibet Coelo creditur Intelligentia una concessa, quae illius solius Coeli curam .habeat; quemadmodum , etsi unicus suffceret Angelus ad hominum custodias, placuit tamen diuinae bonitati, quemlibet hominem suum habere peculiarem Angelum. Quonam ex loco Intelligentia suum moueat Coelum , adhuc sub iudice lis est, nihilque certi haberi potest ; an ea in Coelo Empi -
412쪽
Empi reo sit, & inde , suum , sequentia,contentum inoueatur. moueat coelum solo motu,& Duo coeli continentes sunt, An- imperio, cum tanta non sit distantia, ut illam impediat Intelligentiis actionem, cum possit Angelus in summo coelo cxistens operari in terra aliquid; velansit proxima coelo suo, ita ut cum coeli sibi inuicem contigui sint,sit inter illos intelligentia, & in eo loco existens, moueat coelum ; nullas patitur angustias ea sententia, quae docet Intelligentias ex Empi reo coelo suos mouere coelos quam tu inuis distantes; imo ea pro dignitate Intelligentiarum pugnat. Altera sententia,quae Intelligentiam facit praesentem coelo, quod mouet, maximas patitur dissicultates; nam si, ea vera sit; quaerenda n est, quanam in parte coeli sitintelligentia mouens; hoc
est, sit ne in polo sedens, & cum duo poli sint, unusquisque altero nobilior , in quo polo sedeat
pro tribunali,vel sit ne in Oriente , aut alia coeli parte. Has dissicultates superat ea, in qua quaeritur: an, cum Intelligentia praesens suo coelo inter duos coelos concludatur, & illi perpetuo moueantur, illa quoquo motu locali moueatur : impossibile namque videtur inoueri con tinens, quin ex ineuitabili congelus inter utrumque coelum,
cxistens , quia est ibi difinitiuE,& praesens secundum substantia.
lem praesentiam, debet moueri; quo nihil absurdius , non enim, minus quiesceret Intelligentiata, seii Angelus, quam ipsum coelum : dicere autem non moueri Intelligentiam videtur omnino incredibile. Soluenda est haec dissicultas in fauorem eorum,qui Intelligentias faciunt praesentes
coelis , quos mouent. Dicimus itaque ex hac Intelligentiatum prssentia non oportere illas eminueri,& in quacumque par 2 cm-li sint, eas immobiles manero, nec rapi ad motum coelorum, in quibus concluduntur, siquidem,
ad hoc ut moto continente, moueatur contentum , non susscit praesentialitas, seu continentiata,
siue ad motum per se, siue admotum per accidens, & quia
contentum ad motum continentis non mouetur per se, sed mouetur per accidens, exponamus
alias conditiones sine quibus,
nec per accidens quidem molietur contentum ad motum continentis .
413쪽
plurium partium motus a hinc anima in nostro corpore inclusa, quamuis sit tota in toto, & tota in qualibet parte , imo quamlibet partem infirmet , tamen admotum brachij, aut tibiae, vel
alterius .partis , nisi totum corpus moueatur , anima non cenietur moueri per accidens, alioquin duo contradictoria de e
cum tota anima in brachio sit,&tota eadem anima in capite , tOtoque in corpore , quiesceret, &moueretur anima; nam responderi non potest , eam secundum Vnam partem moneri, quiescere secundum alteram, cum noro habeat partes integrantes , &quantitati uas anima. Haec sane ratio nobis inutilis est in hac macteria subiecta; quia cce ii, quibus a rixae sunt Intelligentiae, secundum se totos mouentur.
Quaerenda alia ratio est, haec videlicet: quotiescumque agens, sui mouens non potest mouere
aliquid per se existens, si illud
alteri coniungatur, quod motiori a mouente posit , & moueatur, tamen non ad illius motum' mouetur per accidens id quod per se existens, & ante coniunctionem non poterit moueri, ni-
. si coniugatur mobili , vel ut actus potentiae , via ut pars toti, vel ut necessario coiunctum ei, cui copulatur; sed Intelligentia
per se existens non potest moueri localiter a quacumque re corporea , ac proinde nec ab ipso coelo, & non coniungitur coelo quod mouet, aut ut actus, aut ut pars, aut ut aliquid necessario coniunctum et ergo Intellis gentia in coelo existens , ad mistum coeli non mouetur. Minor
propositio est certa, indubitat is consequentia; Maior quae non intellecta, negari posset, intellecta negari non potest; id circo est a nobis explicanda. Quaedam sunt, quae aut nullo pacto ab aliis moueri possunt , aut
certe non ab omnibus, quorum quaedam coniuncta cum alijs perseuerant in sua immobilitate, alia vero ex coniunctione , eam immobilitatem perdunt . Et perdunt, quae coniunguntur per modum actus , ut videre est in , anima rationali, quae separata a
corpore, immobilis est, ita ut se ipsa tantum moueri possit,& ab ullo agente corpOi eo localiter moueri non potest ; coniuncta tamen corpori per mO- dum actus, mouetur a quocLmque, suum corpus mouebitur. Perdunt etiam, quae in ratior Opartis, alteri coniunguntursalioquin ad totius motionem sepa-
414쪽
rarentur a toto, & amplius par- rum in Intelligentijs est. Extes non essent, induerent enim parte Intelligentiae non est fati- naturam totius . Perdunt etiam, gatio ; quia nulla est in mobili quae necessaria coniunctione al- resistentia, & quia ipsi est sem- teri coniunguntur , ut videre est piternae durationis , summaeque in graui , & penderosa re aliqua, simplicitatis ex parte instrumen quae tantae sit grauitatis, & pon- ti, quo Intelligentia utitur,nem- detis, ut ab uno homine moueri pe ex intellectu , voluntate, de non post quamdiu res illa per motiva facultate, imo ab intel- se est, quae tamen res in naui re. lectione, volitione, & actuali polita, ab illo homine mouetur, motione, non potest esse fatiga non alia sane ratione , quan ,, tio; Tunc enim solum fatigatur
quia necessario res grauis con- instrumentum, cum , aut cor- iungitur rei illi, cui innititur; ut rumpitur, aut minuitur, aut con merces in naui. Ita explicata , trahit aliquam imperfectionem ,
maior propositio nullas patitur horum nihil aduenire potest in- angustias , aut dissicultates. strii mentis Angelicis , quae tan-Qu amuis ea omnia, quae obijei tae sunt durationis , tamdiu in possunt contra praesentiam An- sua perfectione perseuerant , geli ad coelum , quod mouet, quantum ipsis Angelis , seu In- solui possent; tutius tamen, & telligentijs placuerit. Est satiefaciliuς, & vero similius est In- caelestis motus eae se perpetuus :telligentias motrices coelorum . nam sicut circularis motus non
abesse a coelis, quos mouent, & habet unde incipiat, ita nec ha- in coelo Empireo existentes,coe- bet ubi finiat. Coelum in quo Ios mouere, ut sint coelo Empi- iste motus ex se perpetuus tan- reo prauentes per substantiam,& quam in subiecto recipitur , est naturam , & quantum ad esse , : ariernum, & incorruptibile, nul- sint vero prassentes coelis , quos tamque patitur ab isto motu lae- mouent,sola praesentia operatio- sionem , lino ex eo perficitur . nis, seti virtutis . Non fatigan- Intelligentiae mouentes coelum, tur Intelligentiae diuturnitate,& sunt infatigabiles , & accidenta- perpetuitate motus cseli; quia , riam acquirunt perfectionem in omnis fatigatio prouenit, vel ex motione coelorum, quia perfe- parte agenti s principalis, vel ex ctio est bono, sui ipsius commu-n arte instrumenti; neutrum ho- nicatio. ergo motus caelestis ex
415쪽
Mere materiali . 337 causa essiciente nempe Intelligentia, ex causa materiali, nempe coelo , ex causa formali, nem.
pe a se ipso, est aeternus & petapetuus. Cessabit tamen aliquando in finali scilicet iudicio ita
. ut haec cessatio proueniat ab ex
trinsec0,nempe a Diuina voluimtate, quae, cum coelos moueri velit ad generationem,& corruptionem rerum sublunarium, ,
illos cessare volet post iudi cium ; quia ex tunc nulla est futura generatio , aut corruptio.
ria circumitione , Uarioque motu .
lis , cui totus-Philosopho rum caetus astipulatur ; siquidem non potest fieri sinus sine medio, quod aqua est , vel aer: sed intra coelos nullus esse potest aer, nulla aqua tum quia extra suum locum posita, putrefierent, &corrumperentur; tum quia coeli sunt sibi inuicem contigui, & ita se mutuo immediate contingunt, ut nihil prorsus inter utrumque coelum esse possit, alioquin non essent contigui. De circulis caelestibus 1 epraesentatis iη sphara materiali.
globosae, ac sphaericae figu.rae, nulli proprie sunt circuli; nam si Euclidi credimus, circulus est figura plana, quam circularis linea ambit, ad quam lineam deducuntur lineae aequales, a medio plani. Non est coelum planum, non habet ergncircularem lineam,aut circulum. Abii siue circularis linea in se , sumpta , ct extra planum considerata, appellatur circulus; nec in hoc sensu sunt realiter circuli in coelis, sed tantum imaginari;,& virtute intellectus concipientis circulos in coelis, ac si re ve ra ibi es sciat. Circulus ergo in coelis, aliud nihil est, quam ima. ginaria quadam circularis figura ad designandos periodos Planetarum, aliarumque stellarum, sit ese
416쪽
mcem sum in Coetis circuli , qui
in maiores, ct minores , quei sanies , o obliquos , mobiles , ct immobiles. diuidun
numero sunt duo Colubri, duo Tropici, duo potares, o, quator, Zodiacus, Meridianus , & Hori Zon . Hi omnes concipi debent in coelis eo modo, quo definitur linea a metamaticis. Primo sine latitudine & profusa.ditate , excepto Zodiaco , qui praeter suam longitudinem habet latitudinem duodecim graduum . Quantum ad secundam diuisionem, illi appellantur circuli maiores, qui spheram diuidunt in duas partea aequales pquod faciunt duo colubri aequator, Zodiacus , & Horizon. Minores circuli dicuntur, qui coelum diuidunt in par es inaequales , quod faciunt duo tropici ,& duo potares. Quantum ad secundam diuisionem circuli pa. rarellae dicuntur illi , qui aut a se ipsis aequaliter distant, vel ab virque polo . Hinc duo tropici utroque titulo dicuntur aequidistanctes. Duo potarea inter is utroque etiam titulo a qui li- stantes, si vero conferantur tr pici cum polaribus, erunt aequi- distantes uno solum titulo; quia videlicet lata est distatia virtus que tropici ab aequat re, qua ta est distantia utriusque circuli polaris ab utroque tropico. Obliqui circuli sunt, qui inter se non seruant aequabilem distantiam. Quantum ad tertiam diuisionem : illi circuli appellantur immobiles, qui eamdem sedem semper seruant in coelo , quod faciunt octo circuli; nam soli duo , nempe Meridianus,& Horizon dicuntur mobiles quia in coelo non eamdem ser uant sedem, quae omnia eX in
teriali sphaera deprehenditur . Hinc sit
DOCUMENTUM II. Materialis sphaera est is ume
tum astrologium rapraesi tans celestes circa os .
mcnta varia , ut sensibus omnium subiiciant ea omniata , quae in coelis fiunt, quo oculus pertingere non potest, sed omnium primum in quo iaciuntur fundamenta astrologia, & in
417쪽
Meres materiali ostrologia, illud est quod appellatur sphaera , quam, qui componere , & fabricare voluerit , hanc sequatur viam. Eligat qua voluerit materiam , quae possit siliscere ad circulos faciendos :faciat tres circulos eiusdem magnitudinis , tam secundum longitudinem , & latitudinem , ν quam crassitiem , & quemlibet illorum diuidat in trecentas si Naginta partes , quas appellabit gradus. Deinde faciat alium, circulum eiusdem magnitudinis , sed maioris latitudinis, sitque illius latitudo duodecino
gradu iam . Deinde paret duos circulus his paulo minores, dc alios duos minimos , quorum magnitudo deprehendetur ex loco , dc in quo poni debent. His ita praeparatis, accipiat duos circulos priores , nempi ex tri bus primis duos, & ita unil mi in alio ponat, ut se in duobus extremis intersecent, sed quae mutuo aequaliter dividant. Po stea ab utraque parte intersecat,
tertium circulum aequaliter distantem ab utroque extremo QAb illo circulo medio numeret viginti tres gradus cum dimidio ex.utraque parte, & in utra. que parte ponat duos alios circulos. Deinde ab utraque parte in qua se intersecant duo primi circuli , numeret viginti tres
gradus cum dimidio , dc ibi ponat duos minimos circulos .
Deinde accipiat latum circulum , in cuius medio lineam faciat, di duodecim fingi caelestia repraesentet , aptetque hoc modo , ut obliquus sit, & primus gradus. Capricorni contingat unum ex circulis vicinioribus medio , & primus gradus cancri contingat allium circulum aequi distantem a medio. Postea collocentur duo circuli mi uim .
quorum quilibet ponatur vigesimo tertio gradu cum dimidio ab utroque polo , idest ab utraque parte in qua se intersecant His peractis , fiant dua circuli in quorum quolibet contineri possit tota sphaera, quorum unus. appellabitur Meridianus , ille , scilicet, qui capiti supereminet, alter vero dicatur Horizon, R&hi duo se intersecant, ud deis duobus coluris dictum est. Pommodum globulus fiat ; qui suspensus in medio. sit, terramque repraesentat;& ut in medio sphs rae sin, detur et axis pertingens ab uno polo ad alium, transeat
qui addunt coelonina multitudinem , sed hoc non puto necessa- .rium ., De
418쪽
Im Creatura De aequatore DE singulis circulis agendum est seorsim, si primo
monuerimus, illos proprie esse in primo mobili, & per quamdam communicationem in coelo cristallino, & stellifero. Ex quo sit , ut quaecumque a nobis dicenter referenda sint ad circulos primi mobilis, & secundario ad alios in alijs coelis existentes . Ab aequatore incipiamus tamquam omnium nobilissimo .
circulo imposita, quae G. trinsece illum definiunt,sed melius haec definitio. Aequator, e si circulus omni ex parte aequi- distans ab utroque polo, & coelum diuidens in duas partes ae-q uales . Definitio haec ex se pa. tet; nomina exlicemus. In primis appellatur arquator,eo quod sit aequabilis me sura motus primi mobilis , quadere postea ; &quia cum ad illum sol peruenerit, noctes aequales facit diebus,& dies noctibus: luia ista aequatio dici, & noctis , duas partes complectitur, nempe diem, auque noctem ; hinc ex cogitata duo nomina , quae optime pos sunt dici partialia ; hinc dicitur aequi dialis, idest diem aequalem nocti faciens , & aequino-chialis, quia noctem aequalem facit dici.
sura primi mobilis ; cum erum moueatur regulariter , &eodoin modo primum mobile, ubicumque habeat motum, men. sura illius motus debet esse citaculus ille , qui in coelo illo, in a. iorem ambitum describit: cum persectio motus, ex maiori distantia terminorum, & ex velincitate motus consistat ; certum autem est omnes alios circulos
in primo mobile existentes, qui illud diuidunt a polo viro ad alium polum , aequatorem esseo maximum, atque ideo terminos
a quo , & ad quem sui motus magis distare, quam distent te
mini motus aliorum circulorum, nec non suum motum esse multo velociorem reliquis , sicut oportet motu utriusque tropici esse
419쪽
Mere materiali. 39i esse velociorem motu utriusque circuli polaris , quia infra viginti quatuor horas maiorem coeli ambitum perficit. Alij vero cir-
. culi minorem. Secunda proprietas ; arquatuor est mensura temporis: quia cst mensura pri. mi motus , cuius motus menstrura est tempus . Proprie hic loquimur de annuo motu, cuius
causa elliciens est sol, qui si immobiles maneret, hoc est, non moueretur alio motu,quam mintu primi mobiles, solus aequator
esset mensura temporis annui: verumta rhen , quia retrocedit
sol , motu sibi proprio ; & oblis
suo motu annum conficere; addendi sunt namque illi gradus, quos retrocededo sol relinquit,& per quot distata primo gradu Arietis primi mobilis. Tertia ; arquatuor est regula obliquarum extensionum ; Assensiones duplices notant Astrologi in coelis, scilicet rectas, & obliquas : omnes stellae quae ex altera parte mundi ad nos veni ut, ac proinde ascendunt , & nobis oriuntur , si illae fluerint in Zodiaco, quia oblique positus est Zodiacus, ille obliquae ascendunt ; si vero extra Zodiacum fuerint, recte ascendere dicuntur. Omnis irregularis , & obli quus motus debet reduci ad regularem , & rectum motum, sed motus, seu ascensio, habet summam regularitatem , & rectitudinem , ergo omnis alius motus
obliquus , omnis alia ascensio obliqua debet reduci ad aequatorem. Quarta; aequator distinguit,& ostendit aequinochia duo: aequinochium bis in anno facit sol, tunc videlicet cum reperitur directe sub aequatore primi mobilis, nempe vigellina prima die Martis, Id vigesima quarta di Septembris. Hinc fit, ut aequator dicatur ostendere, & distinguere aequinochia . Haec quamuis vera sint ; sciendum tamen est, proprie nullum dari aequinochium, & nullum diem posse dici aequalem nocti, aut noctem dici, propter rapiditatem & velocitatem motus solis, quae omnino impedit aequalitatem ; Attamen aliquot dici circa vigesimam primam diem Martii, &vigesimam quartam Septembris nobis videntur aequales nocti propter terrae parilitatem,si cum coelo solis comparetur. Huius rei exemplum sit: nauis in mari, secundo vento velocissime dela. ta, quae si a longinquo inspiciatur apparet quasi immobilis . Sciendum insuper aequinoctia non fieri ubique terraruli., sed
420쪽
dumtaxat in illis partibus, quarum Horizon intersecat arquato
rem , id est, quae habent Horizontem distinctum, & cliuersum ab aequatore; ac proinde infra viginti quatuor horas, noctis, &dici Vicissitudinem et nam , qui
habent pro Horigo te ipsum meta quatorem,propterea quod po liis capiti eorum supereminet non habere infra viginti quatuor horas noctis, & dici vicisDi tudinem , scd unicum diem
per i ex menses integros, & no-citem per alios sex menses. Hi nullum sentiunt aequino clitum. Aequator demonstrat stellarum tam lixarum , quam errantium declinationem. Est
declinatio distantia stellae ab aequatore, versus utrumque polum , &, cum aliquae stellae ina. gis distent ab aequatore, maiorem proptere*dicuntur haber declinationem: idem dicendum
duo dumtaYat contingunt squatorem, ac propterea nullam habent declinationem: omnes vero alii, cum versus numerum ex duobus tropicis , ac proinde versus numerum ex polis , ita , desiectantur , ut ab aequatore 1
magis , vel minus distent, pati de liabere dicuntur d linationem , & cum Zodiacus vitia se trumque tropicum non discurrat, distetque aequator ab illis viginti duobus gradibus cum dimidio, maxima declinatio graduum Zodiaci, erit viginti duorum graduum cum dimidio . Sexta a aequator diuidit totum coelum , atque stellas in eo existentes in duas partes, quarum una est ab aequatore versum polum arctium,& videtur septem
trionalis ; Altera pars, quae ab aequatore , se diffundit usque ad polum antareticum, dicitur australis , sui meridionalis, cum stellae sint partes densiores sui Orbis, illae dicuntur boreales , seu septentrionales , quae sunt
cticum ; illae dicuntur meridionales , seu australes , quae inter aequatorem & polum an tarchiudeprehenduntur. Ex quo fit vecum una eademque stella, nunc in parte australi sit, postea in septentrionalem veniat, & postmodum redeat ad austrum, Pro varietate partes coeli. in qua reperitur,aliquando dicitur me
trionalis . Septam a : arquator
ostendit longitudinem , scii breuitatem dici artificialis in singit lis partibus mundi, di qualibet