장음표시 사용
141쪽
buerint sed basi ardos et perinde nullos habuerim quid in ' Iiberum tenementum cum uxore, sed desinunt ' habere statim ea desciente. Item
sunt quida Diti sol fili, in sol in arasito:ul liberinia tenementum et non quoad scodum si ut sunt illi qui tenent tantum ad vitam suam, si ut uxor dotem X nus: dolis. Item vir Ost mortem uxoris per legem Anglis ,
vel ex causa donationis ad terminum vitae vel donec sit provisum. Item s. 206b sunt quidam Rotiti sunt in seisina et seisiti, 3 sicut sunt' illi quitenent in eodo sibi se heredibus suis, qui statim δ' habent liberum tenementum et proprietatem. Item sunt quidam in seisina et licet non seisiti,
sicut intrusores et disseisitores contra δ' voluntatem domini possessionem ingrediuntur, vel si cum voluntate, sicut creditor et firmarius qui ' utuntur Seis in aliquando cum δ' expletiis aliquando sine. Et δ' eodem modo illi qui sunt in seisina et seisiti quandoque utuntur seisina cum expletiis et quandoque sine. yy Et licet statim non utantur vel δ' expleti Ceperint, tamen Statim cum in seisina fuerint ex causa successionis vel ex iusto titulo scilicet ex causa donationis a vero domino, statim habent δὴ liberum
tenementum Cum ConCurrant in unum et in unum personam seisina et ius,
nec multum facit ad seisinam quoad liberum tenementum usus vel Captio expletiarum, quia nihil conserunt seisinae vel tenemento nisi quasi quoddam vestimentum, ut seisinam roborant et faciant clariorem. Item potest esse quis seisitus et in seisina et habere liberum tenementum quoad seossatorem suum o quoad alios qui ius non δε habent statim post seos- samentum. Et in seisina potest esse et non seisitus quoad verum dominum, ut si quis a non domino seossatus fuerit et qui in possessione fuerit quaeumque de Causa, nisi hoc fuerit post tempus ut praedictum est. Et quod quis sine usu et expletiis habere possit liberum tenementum videri poterit per δ=hOC, quod numquam in causa possessionis in aliqua assis fit mentio de expletiis, licet aliquando de usu, sicut fit in causa proprietatis, quia ad hoc quod quis proprietatem habeat, non sufficit δ' esse in seisina sicut ad liberum tenementum nisi utatur cum effectu, ita quod expletia capiat et quod sic habeat ius suum duplicatum, scilicet re it reit. Est enim ius possessionis et ius proprietatis. Item eXcipere poterit contra assisam quod talis querens numquam sui in eisina per se, quia licet cartam de eossamento haberet, tamen eossator Suus semper remansit in seisina, et unde iste nullam seisinam habuit per quod possit - disseisiri. Item si δ' seossator
142쪽
assi Sam tulerit Contra eossatum, respondere poterit ad assisam quod licet seossator aliquando seisitus esset, tamen desiit possidere per donationem, et ubi a possessione recessit omnino tam Corpore quam animo Corpore tam proprio quam alieno quasi nullo nomine suo in OsSessione relicto. Item excipere poterit Contra intrusores et disseisitores si contra verum dominum petunt per assisam, si post intrusionem vel disseisinam eiecti fuerint, quod nullam seisinam habuerunt δ' pacificam quia ipse verus dominus eos recenter eleeit post intrusionem et disseisinam, ut supra de hac materia plenius. Item excipere poterit tenens contra querentem in uno
genere disseisinae, ubi scilicet aliquis tenet et alius uti velit in tenemento Silo Contra Voluntatem suam, ut si ille de quo queritur quod uti sic velit dient quod tenens non' sic libere teneat, quia illo usus Si in tenemento et ius habet pascendi vel aliam servitutem ex longo usu vel ex iusta cauSaconstitutionisε servitutis, ad quodq si tenens replicaverit et dicat tenementum suum esse liberum et quod nullam debeat vicino servitutem ho per assisam in modum iuratae captam de consensu partium declarabitur. Item excipi poterit contra assisam et querentem quod licet aliquando esset disseisina et disseisitus, ipse nunc est in seisina libera et pacifica. Sed tunc refert utrum talis ante impetrationem vel post. Item utrum seisinam s. 207 propriam ante impetrationem vel post sibi viribus post tempus Usurpaverit, Vel gratis oblatam receperit. Si autem post disseisinam et ante impetrationem non statim et recenter seisinam sibi usurpaVerit, in miseriCordia erit non solum pro usurpatione et disseisina sed etiam pro falso Clamore, quia post usurpationem nulla subsuit Causa impetrandi, et tenens nihilominus pro disseisina. Et eodem modo fiet si post impetrationem et prosecutionem seisinam suam gratis oblatam receperit, scilicet quod ipse in misericordia pro salso lamore si fuerit prosecutus, et aliuS pro disseisina. Si autem ante impetrationem hoc fecerit, tune si postea impetraverit et uti voluerit, sit in miserieordia pro salso clamore, Vel Si
Item de hoc quod dicit de libero tenemento, eaecepti contra.
DATUR etiam XCeptio tenenti contra querentem ex libero tenemento.
Continetur enim in brevi quod talis iniuste et sine iudicio disseisivit talem de libero tenemento suo Videndum est igitur imprimis de generibus tenementorum, et cui Competat exceptio de libero et cui non. Et sciendum quod liberum tenementum est id quod quis tenet sibi et heredibus suis in feodo et hereditate, vel in feodo tantum sibi et heredibus suis. Item ut liberum tenementum, sicut ad vitam tantum vel eodem modo ad tem-
143쪽
DE ASSIS DISSEISI UI 127seus indei minatum absque reliquo certo temporis sero sinitione, scilice donec quid fiat vel non fiat: ut si dicatur, D tali donec ei pro ridero.
Liberum autem lenoni illuni non polos dicti alicuius quod suis tenet ad certum numerum annorum, mensium vel dierum, licet ad terminum
centum annorum qui excedit vitas hominum. Item liberum tenementum
dici non potest alicuius quod quis tenet ad voluntalem dominorum re- Curio, quod tem Destive et intempestive poterit revocari sicut de anno in
annum et de die in diem. Item dicitur liborum tenementum ad disserentiam eius quod est villenarium, quia tenementorum aliud liberum aliud villenarium. Item liberorum aliud tenetur libere pro homagi et serVitio militari, aliud in libero so agi cum fidelitate tantum, vel cum homugio
et fidelitate secundum quosdam. Item liberorum aliud libera et perpetua elemosina aliud pura et libera et perpetua, quae quidem sunt tam in honis hominis quam bonis dei, quia danturλ' non solumi deo et tali ecclesiae, sed abbatibus et prioribus ibidem deo servientibus. Item S tenementum datum in liberam elemosinam rectoribus Celesiarum quae Pura Stet libera, et magis libera et pura una quae datur Celesiae nomine dotisini dedicatione et alia quae datur post dedicationem. Item liberorum aliud proprium aliud commune. Item communium aliud Commune Cum participibus sicut inter plures qui sunt quasi unus heres, et aliud commune quasi inter Vicinos ratione vicinitatis, sicut sunt divisse et termini agrorum qui Communes sunt, sive sint lapides sive ligna sive fossata, et quaey ponuntur in terminis in agrorum, ut sciatur quid Cui debeat remanere Sicut liberum tenementum separatim, in ut sciat quilibet quid sit proprium quid alienum. Illud autem quod ponitur ad differentiam et distinctionem f. 207b agrorum non erit proprium sed commune, et ita quod totum erit unius in communi et alterius nihil autemi separatimi alicuius, et si totum unius et nihil, sed tamen seeundum diversos respeetus. Et unde dicunt quidam quod si fossatum prosternatur a Vi in Vel in aliquo diminuatur, vel si lapides finales amoveantur vel arbores finales succidantur, quod ibi sit potius transgressio quam disseisina. Re vera agi poterit ad utrumque in eo quod disseisina continet sub se se duo, disseisinam de libero tenemento et transgressionem. TranSgressio ero sub se non continet disseisinam, sed λ' in eo quod disseisina sub se continet utrumque, poterit negotium terminari sicut disseisina vel sicut transgressio et quia qui facit quod plus est facit id quod minus est, δ' sed non
144쪽
convertitur Dominus tamen Martinus assisam cepit de divisis corruptis vel ' mutatis omnino sicut de libero et non sicut de transgressione Dicebat enim quod non potuit quis magis iniuriosam a ere disseisinam quam determinis demoliendis omnino vel corrumpendis in parte vel amovendis, sicut probatur etCetera. Di tum est autem de tenemento quod commune est cum Vicinis. De eo autem quod Commune est cum participibus dictus
De dirisione tenementorum. ΙΤΕΜ tenementorum aliud divinum aliud humanum Humanum, sicut lietum est superius, Proprium Vel Commune, et liberum et purum ut supra seeundum quod deo datur et hominibus. Item sacrum et divinum, liberum et purum ab omni subiectione, sicut res sacra quae tantum in bonis dei est et non in bonis alicuius privata personae vel alicuius hominis singularis, scilicet quod rite et per pontifice deo sunt dedi Cata et consecratae, numquam ' ad aliquos β Su Privato PoStmodum reversurae,
Si Cut sunt monasteria, cathedralia, Conventualia, parochialia, capellae dedicatae et cimiteria dedicata, sive mortui inserantur sive non quia si semel loca illa suerint dedicata et consecrata, iterum ad humanos
USUS OnVerti δ' non debent, ne ea quae eis sunt adiuncta et sine quibus re Sacrae Consistere* non PoSSunt, sicut sunt dormitoria et ' resectoria, coquinae, pistoria et braCitoria, ' sine quibus cultores religionis ecclesiae deservire non possunt. Et unde δ' unum eorum poterit - religiosum et Saerum et aliud magis saerum, stetit sunt saneta per se et sanCtu SanCtorum magis sancta. Et unde dirutis aedificiis adhuc semper permanebit locus sanctus. Et etiam sty sine consecratione et dedi atione mortui inserantur, δὴ adhuc erit locus sacer. Item divinorum aliud saerum aliud ε sanctum. δδItem et saerorum aliud non sanetum sed Sacrum, Sicut sunt muri et portae Civitatum, et ideo Sacra quia SanXita Per rege et Cive manenteSin ea. Constituta est enim poena capitalis in eos qui ausu temerario muros vel portas Civitatis transCendunt. Item tenementorum quoddam ne sacrUm ne Sanetum sed publieum alicuius scilicet universitatis vel
Communionis, Vel omnium et non alicuius δ' hominis privati vel singularis, SiCut sunt theatra et stadia vel loca publica, sive sint in civitatibus Sive extra. Non solum autem consistit liberum tenementum in terris et rebus immobilibus, verum etiam in rebus mobilibus, scilicet in redditibus, y
145쪽
sicut in aureis ei argenteis, ei non solum in huiusmodi verum etiam in aliis rebus quod consistunt in ondere, numero ' mensura. Mensura, sive si siquidum ut vinum et oleum, sive solidum ui frumentum, sive
mensuratum sive non mensuratum mensuratum ut in modio vel non mensuratum ut in arba, modo in uno tam modo in alio, dum tamen in
s. 208 uno tenemento Ei eodem modo ili liquido Et illud idem fiat
de numero. Item liberum tenementum dici poterit vel quasi quies et pax et pacifica possessio et libertas, quia qui quietem non habet nee pnoem ei aufertur commoditas tenementi, quia sine quiete et ac tenementum
teneri non potest, ut si quis per vim uti voluerit contra voluntatem domini. Item si districtionos secerit iniuriosas et tranSgressiVRS Per quas auserat domino commoditatem possidendi. Item si Contra Voluntatem domini iniuste uti velit aliqua servitute, ut si velit peoora immittere per vim vel non secundum debitum modum, vel alia uti servitute contra voluntatem domini uius tenementum suerit. Item tenementorum aliud proprium et alicuius per se sine articipe vel sine adiuneto, aliud non per se Sed Cum adiuncto et participe. Cum adiuncto ut si Vir cum uxore Vel e conVerso, et qui non dicuntur participes quia iura eorum et res
divisionem non reCipiunt, sunt enim una Caro quamvi animae diVersae. Item commune tenementum.
ΙΤΕΜ commune aliud cum parti Cipe ante divisionem in rebus corporalibus quae divisionem recipiunt. Res vero incorporales sicuti sunt iura divi-Sionem non recipiunt tamen sunt communia. Eodem modo libertates Communes sunt quae divisionem non recipiunt. Proprie autem dicitur
Commune una cum aliis, vel Cum aliis una id est simul, et tale tenementum Commune non est proprium Per Se ali Cuius ne dis retum, sed cum
aliis per totum in communi. Item quod Corporale est et de natura sui divisibile inter coheredes et participes, de communi ConsenSu eorum remanere poterit indivisum sibi et aliis ad aliquem usum, sicut ad usum pascendi vel fodiendi, et erit usus uiuslibet singularis et per se per 'totum, ty tenementum Communei omnibus partieipibus et per totum et non singulare alicuius per totum ne in parte. Et unde quod de Communi ConSensu semel interk partes Contrahiturk quod tenementum remanent in Communi, Sine contrario Consensu omnium dissolvi vel
dividi non potest, quia nihil adeo tam conveniens est naturali sequitatietCetera. Item Communi Cum aliis et non per se sine aliis, et quod divi-
146쪽
Sionem non recipit nec de consensu partium nec sine Sicut sunt iura de quibus Superius mentionem se imus, Secundum quod videri poterit in iure praesentandi, quod indivisibile est licet Commune. Et unde aut
omnes Consentiant et praesentent aut nullus, quia non valebit praesentatiosi unus ex pluribus Contradicat, nec praesertur maioritas sive pluralitas neque pesnesCia. Item tenementum Poterit esse commune inter plures et non participes quantum ad aliquem usum, nec erit alicuius proprium Per Se ne Certi PerSoni Commune, sed alicuius universitatis sive in civitate sive Xtra, sicut stadium et theatrum et huiusmodi. Item est quasi tenementum quod magis' commune est, Cili Cet quod non est alicuius singularis personae per Se ne in Communi, nec alicuius univerSitati Per e, Sed Commune omnium, SiCut est via regia litus maris, ut
supra de rerum divisione plenius. Illa vero quae in bonis dei sunt et βde quibus superius dictum est nullius homini sunt, ne possideri possunt ab homine nec ad alium transferri ut fieri possintδ' liberum tenementum
alicuius, nee recuperari ut liberum tenementum. De piscaria.
ITEM dici poterit liberum tenementum alicuius per se vel in communis. 208b piscaria in fundo proprio, ut si quis terram possideat ProperiPam X utraque parte aquae, per totum ieebit ei piscari si ut in tenemento suo sine impedimento alicuius Et si quis eum impediverit facit ei disseisinam, nec competit ei hoc facere in proprio ex aliqua impositione servitutis eum nemini serviet fundus proprius. Item si tantum X altera Parte praedia possideat prope ripam, tenementum suum erit ady filum aquae, et Sua erit piscaria et ius piseandi sine alio, nisi forte ita sit quod servitutem imponat fundo suo quod quis possit piscar cum eo, et ita in Communi, vel quod alius per se ex toto, et quod sibi ipsi servitutem imposuerit quod ipse non possit. In communi autem piscari poterit vicinus Cum ieino e vicinitate, vel proδ' certo pretio vel ex longo usu ad similitudinem iuris pascendiδ' in alieno. Sed quid dicetur de muliere quae piscari debeat nomine dotis Videndum erit ' utrum assignetur ei aliqua piscaria per se nomine dotis. Hoc erit suum liberum tenementum. Si autem piscari
debeat in communi cum arant suo ratione suae tertiae artiS, erit piS- Caria suum liberum tenementum, sed in communi cum arant suo. Si autem Concedatur ei tertia piscatio per in se,' tempore piseationis Supeerit liberum tenementum suum quamdiu piscata fuerit, et desinit esse cum piscari desierit, et si in ipit et desinit. Si autem concedatur ei tertius piscis, nullum habebit liberum tenementum in piscaria. Habebit tamen δ
147쪽
in numero Viscium quas il certo redditu sicut in denariis. Et si nullam in hoc casu habeat districtionem, locum habebit assis novit disseisinsequia deficit districtio. Item potest quis liberum tenementum habere eo
quod in Dossession est duin in Dion Dinine Droserio, licet Perii seisinam
vel intrusionem, versus omnes qui ius non habent, Sed versus dominum proprietatis non nisi hoc habeantra ex tempore quod sufficere possit pro titulo cum longa et continua et pacifica seisina. Item potest quis
firmum habere seisinum Versus quosdam sicut non dominos ectemPore, et tenerem si et infirmum erga veros dominos, et si liberum tenementum Versus quosdam et non versus alios. Item servus in statu libero versus omnes dominos et non dominos, et sub potestate dominorum existens erga non dominos, Sed erga dominos non nisi in Casu.
Alia distrio tenementorum. ITEM tenementorum aliud villenagium. Et illenagiorum*' aliud purum aliud privilegia tum Purum autem ille agium est quod si tenetur quod ille qui tenet in villenagio, sive liber sive servus, faciet y de villenagio 'quidquid ei priDCeptum fuerit, nec ' scire debet vespere quid facere debeat in Crastino, et semper tenebitur ad incerta. Tulliari autem potest ad voluntatem domini ad plus et δ' ad minus. Item dare merchetum pro filia maritanda, et ita Semper tenebitur ad incerta, ita tamen quod si liber homo sit, hoc faciat δὲ nomine illenagii et non nomine Personae, ne etiam tenebitur de iure ad mer lietum quia hoc non pertinet ad personam liberi sed villant. Si autem villanus fuerit, omnia faciat et incerta tam rationeVille agi quam personae. Nec liber homo, Si Si tenuerit, Contra voluntatem domini ille agium retinere poterit, nec ipse Compelli quod retineat nisi velit. Est etiam villenagium non ita purum, sive eon Cedatur libero
homini vel villano ex conventione tenendum pro Certis serVitiis et Consuetudinibus nominati et Xpressis, quamvis servitia et consuetudines sint villanae Et unde si liber eiectus fuerit δ' vel villanus manumissus Vel alienatus, reeuperare non poteruntὴ ut liberum tenementum Cum sit villenagium, et cadit assisa Vertitur tamen in iuratam ad inquirendum f. 209 de conventione, propter voluntatem dimittentis et OnSenSum. Quia si querentes in tali casu reeuperaverint,illenagium, non erit Propter hoc domino iniuriatum propter ipsiu voluntatem et ConSenSUm, et Contra voluntatem suam iura ei non Subveniunt, quia si dominus potest villanum manumittere et eossare, multo fortius poterit ei quandam Con-
148쪽
132 BRACTON DE LEGIBUSVentionem saeere, quia si potest id quod plus est, multo sortius potest id quod minus. Est etiam aliud genus ille agit quod tenetur de domino rege a Conquestu Angliae quod dicitur Oeagium villanum, et quod est villenagium sed tamen privilegialum. Habent itaque tenentes de dominicis domini regis tale privilegium quod a gleba moveri non debent quamdiu velint et possint debitum sacere servitium. Ne compelli poterunt Ontra voluntatem suam ad tenendum huiusmodi tenementa, et ideo δdicuntur liberi huiusmodi villani sokemanni proprie dicuntur glebae ascriptitii. Villana autem faciunt servitia sed certa et determinata.
Dare autem non Possunt tenementa sua ne e Causa donationis ad
alios transferre, non magis quam villani puri Et unde si transferri debeant, restituant ea domino vel ballivo, et ipsi ea tradunt aliis in villenagium tenenda. Item est manerium domini regis et domini um in manerio, et Si plura genera hominum in manerio, Vel quia ab initio vel quia mutato villenagio. Sunt enim in manerio domini regis milites et liberi tenentes per servitium militare et in libero socagio. Sunt etiam adventiti quitenent eodem modo per Conventionem sicut et villani sokemanni, sed tales non habent privilegium sicut alii villani sokemanni, nisi tantum
Conventionem. Et unde si tale cum aliis querantur, non dabitur eis privilegium sed tantum Sua conventio. Notandum est inter cetera
quod potest quis habere in libero tenemento ius et proprietatem et seodum
et alius liberum tenementum. Item unus feodum et liberum tenementum et alius ius merum. Item unus haec omnia et alius usumsructum. Item Unus se omnia et usum, et alius fructum, et ex fructu sive reddituliberum tenementum, et si duo ut videtur in una et eadem re liberum tenementum. Sed re vera non in eadem re, quia tenementum Si CorpuS de quo provenit redditus, et si res una per se. Redditus autem qui de tenemento Provenit una re est per se et unum Corpus. Item de hoc quod
dicit quod unus habet omniain praedicta et etiam usum et alius fructum, videri poterit, ut si quis de tenemento suo quod habet in dominico et excoluerit alicui dederit aliquam certam partem fructuum, scilicet tertiam garbam vel quartam, modo in uno campo modo in alio, licet eampi incerti hin sint quo anno excoli debeant, tamen quod talis percipere' debeat cum campi culti sint, habet liberum tenementum, et ille qui solvit eodem modo: unus scilicet in tenemento et alius in redditu. Exin hooy quod
149쪽
I E SSISA NOV E DISSEI SINT III continetur uia brevi, scilicet ili clibero Lenemento, datur Ox optio tonenti xkConlrn assis: O CD utra istior iit Om ni ullis modis. Di Cere enim poterit Contru quorentem suod querens numquani sui in seisina de tenemento illo si hi de libero tenelai Dio suo quamvis quodam modo in ei Sinu. De
hoc aut Di in quod dicitur suo, videtur per hoc innuere quod si querens aliquando fuit in seisina, in seisina sui nomine alieno et non ProPrio.
Unde cum querens sundaveritin intentionem suam et doQuerit tenementum esse suum, tenens si possit doceat illud tempore disseisinae suisse alienum, quod multis modis facere poterit sicut ex praecedentibus videri Poterit manifeste. ny hoc autem y quod dicitur in brevi de libero tenemento,s 2 9b competit exceptio tenenti contra querentem, Sed ad omne non pertinet exceptio quia licet iuste eleere ossint, tamen non Poterunt sine iudicio licet ius habeant eiciendi. Ius tamen habent recenter, OSttemPu autem nequaquam. Unde Si Verus dominus allegaverit quod iuste, replicari poterit quod ' iniuste quia sine iudicio. Et unde si verus dominus exceperit quod ius habeat et liberum tenementum, et iniuste et Sine iudicio eiectus sit, δὲ et quod querens qui' iniuste eiecit seodum et liberum tenementum habere non possit, replicari* Poterit de tempore quod Verus dominus liberum tenementum amisit per Cursum temporis, Per Patientiam sive negligentiam vel per impotentiam. Quod patientia per longum tempus habita trahitur ad consensum. PATIENTIA enim longa trahitur ad Consensum, et negligentia sive dissimulatio abolent' iniuriam. Et unde disseisitor cum tempus habeat pro ΦSe et quasi liberum tenementum, sine brevi et sine iudicio disseisiri non potest. Et unde si fuerit sine iudicio disseisitus et portaverit assiSam, non obstabit ei exceptio quod liberum tenementum non habuit querens Propter usurpationem Sine iudiei quantum ad verum dominum, et ProPter tempus quantum ad disseisitum. Et in quo usu si alius 'in vero domino post tempus eiecerit, vel statim post disseisinum Vel intrusionem, contra eiectum habet y exceptionem quod tenens liberum tenementum non habuit, exceptionem de libero tenemento non habebit. Et ideo statim, quia ius non habuit, quod esse posset si ius haberet, nec etiam obstabit intrusori vel disseisitori ex eptio tenerae seisinae contra intruSorem Vel disseisitorem, quia nihil ad eos de tenera seisina vel alia, eum nihil pertineat ad eos quod eiciunt intrusorem vel disseisitorem propter eisinam 'qualemδ' qualem δ' praehabitam, iustam vel iniustam, Cum ad disseisitorem
150쪽
134 BRACTON DE LEGIBUS non pertineat utrum iusta sit vel iniusta. Et unde cum tenens disseisitor nihil iuris habuerit vel intrusor, et ille qui nihil iuris habuerit eum disseisiverit, si disseisitus per assisam restitutionem quaesierit, non obstabit ei exceptio liberi tenementi duabus rationibus, tum propter Commodum possidendi, tum quia licet possessor et disseisitor in re possessa ius non haberet ne iustam seisinam, ille qui fuit extra possessionem et ius non habuit petendi neque aliquam actionem sine iudicio eiecit, cum pera tionem non potuit, per iudieium amittat et per assisam, non obstante aliqua eXCeptione proprietatis Vel tenerae seisinae, quia si ego δὲ possideaminiuste per intrusionem Vel disseisinam, non facio per lio iniuriam ei qui
ius non habet. Et unde si ille qui ius non habet petat a me in iudicio petitorio qui ius non habeo, non sussicit si doceat me nihil iuris habere, nisi doceat quod ipse ius habeat per quod sibi competere debeat actio.
Et unde si nec ius habeat nec aptione, quamvis ego tu non habeam, adet aδ causa δὴ et remanebit suo loco possessio. Et unde cum non habeat actionem me per vim sine iudicio eiecerit, si statim ipsum reeiecero δε non recuperabit, quia non habet liberum tenementum propter temporis brevitatem et propter teneram' seisinam. Et si mihi per assisam novae disseisinae perquisivero Statim vel post tempus, et δ' XCipiat contra me quod liberum tenementum non habuero in re quam ab alio iniuste possideo, non Competit ei ista exceptio, sed ei forte quem eieci iniuste et sine iudicio. Et cum alienum sit liberum tenementum, non adquiritur querentis 2 10 exceptio de alieno iure, cum iniuriosa sit sua possessio. Et unde merito Cum extra possessionem positus ius non habeat neque y actionem, si sibi seisinam iniuste et sine iudicio usurpaverit exceptionem non habebit, nee melioris esse debet condicionis quam Verus dominus, qui eum iniuste et sine iudicio eiectus fuerit, post longum intervallum Vel post impetrationem seisinam suam sine iudicio sibi usurpaverit quamvis iuste, iniuste tamen quia sine iudicio. Et unde si disseisitor petat Versus Verum dominum per assisam, et dominus exeipiat contra disseisitorem quod liberum tenementum non habuit, non obstabit ei exceptio quin recuperet per assisam. Item ad primum casum de intrusore et disseisitore petentibus restitutionem per assisam contra suum disseisitorem omnis qui in possessione fuerit, licet ius non habeat, maius ius habet eo qui est extra possessionem et ius non habet. Et unde si maius ius habet, sequitur quod ius habet et maius eo qui ius non habet propter possessionem. Et unde videtur quod habeat quasi liberum tenementum contra ipsum qui ius