장음표시 사용
111쪽
sione, dominus poterii triplistare contra ipsum quod manumissio non suis sussiciens nec persecta Sed Kode triplicatio iocum bubei inra herede munimmissoris is non in ipso manumissore. Qui: est quod Servus velis animmitti, ei cum nihil habeat proprium eligat fidem alicuius qui eum emat quasi pro ' denariis suis, per talem emptionem ubi consequitur em0tus aliquam libertatem nisi tantum quod mutat dominum in re empta. Imprimis solvi debet pretium, postea sequitur truditio rei Solvitur lite
pretium pro nativo, sed nulla subsequitur* traditio, sed semper manet in villenagio quo prius. Si tenementum ' adquirat tenendum ' libere et heres manumisSoris vel alius sucCessor eum eiciat, si petat per assisam et heres opponat villanagium et villanus replicet de manumissione et em0tione, heres triplicare poterit quod imperfecta sui emptio sive manumissio eo quod numquam in vita venditoris subsecuta sui traditio. Et ita talis Semper remanebit sub potestate heredis, nec valebit eis in hoc casu instrumentum inanurnissionis, quod quidem si in iudiei proferatur magis nocere poterit quam prodesse. Et notandum quod ita Xcipi poterit contras. 195 querentem quod' querens semper onerabitur Probatione, et siereplicari poterit contra Xceptionem a querente Uod PPonen OXCOP-tionem onerabitur probatione vice versa. Et ista suffieiant in praedictis
exempli causa, sed aliquid dicatur inserius de casibus spe talibus. Item obici poterit villonagium in modum exceptionis Cum adiectione tali,
scilicet quod querens liberum tenementum habere non potest quin illanus est, et ita villanus quod filiam suam maritare non potest sine mercheto ad plus et ad minus pro voluntate domini, et alias obiectiones adicere potest per quas erit verisimile quod villanus sit. Et unde oportebit quod veritas inquiratur in modum iuratae et non in modum SSi Spe, Si utraque Pars de Communi consensu se poSuerit in iuratam, ut inter placita quae Sequuntur regem de assisis aptis apud NorthWiCum Corum rege anno regni Sui ieensimo tertio, assis novae disseisinae, si Villemius Byard. Item obici poterit exceptio villonagii in hune modum, quod querens villanus sit et teneat in Villenagio, ut in eodem rotulo coram iPS rege, assis novae disseisinae, si Ricardus de Merlay. Item obici poterit cum tali adiectione quod non potest ullum Suum masculum vendere nec bovum sine licentia dominorum. Item possunt omnes istae adiectiones simul et semel et aliae plures opponi contra querentem, ty
112쪽
de quibus ornnibus poterit inquiri veritas per iuratam et non in modum aSSisse, eXCepto eo, quod si obiciatur eXceptio villonagii cum tali adiectione inter alias quod non possit maritare filiam suam sine mercheto Certo vel incerto, talis adiectio numquam locum habebit in persona liberi, licet teneat per villanas Consuetudines, nisi se ad hoc specialiter obligaverit vel nisi se copulaverit villans in villenagio propter iura libertatis, quia quamvis teneat in villenagio, tamen sui iuris est ut liber homo, ne sanguinem suum nec Carnem ieet in Villenagio tenuerit subicit servituti. De servo autem hoc intellegendum erit qui sui potestatem non habet sed dominus. ς Si autem contra praedietas rationes aliquid statuatur, non erit hoc pro iudicio vel iure observandum quia potius error dici poterit quam veritas,
Corruptela quam Consuetudo ut Si quis cognoverit se aliquando fuisse villanum sed manumissum, non recuperabit liberum tenementum per assisam licet proferat cartam manumissionis. Ut inter lapita quae Sequuntur regem anno regni sui Vieensimo δ' tertio in comitatu δ' Suffolciae,
assis novae disseisinae, δ' si Radulfus filius Roberti. Sed hoc salvari poterit ubii quis in servum suum vendiderit pro denariis et ubi venditus servus numquam liberatus sui emptori in vita venditoris vel emptoris, et qui si
liberatus esset propter hoc non mutat statum licet mutaverit dominum. Item si huiusmodi manumissus prolem suseitaverit, quamvis ex libera hereditatem habente, si post mortem matris ei Ciatur, non δ' recuperabit per assisam liberum tenementum non magis quam λ villani ut inter PlaCita quae Sequuntur regem anno regni sui Vicensimo primo comita lux
Eboraei, assis novae disseisinae, δ' si Willelmus de Stokbrugge. ' Item mulier libera habens hereditatem cum fuerit villano populata et ambo eiecti in fuerint, non recuperabit quamdiu villanus vixerit, ut inter placita
quae Sequuntur regem anno Vi Censimo, assiSa novae disseisinae de altero
de Emmeden et Alicia filia Ernaldi, comitatu Bukinctamiae, sed
s. 195h Si quis queratur se iniuste esse disseisitum.
E generaliter notandum quod cum quis queratur' se iniuste esse dissei-Situm, bene poterit esse quod numquam sui in seisina. Et ex hoc habebit tenens XCeptionem et Veritas inquiratur per assisam. Item si sui in seisina hoc potuit esse quod non nomine proprio Sed alieno, ut procurator, firmarius, servus et huiusmodi. Habere autem poterit quis seisinam
113쪽
etiam sciens ignorans, absens sicui roeseus, dormien si ut vigilans, ut alibi lonius. Item si nomine proprio ei non alieno. Dolori Osso in
seisinu iuste es iniuste suste ui si nomine proprio in re 'ropria in feodo vel ad vitam vel per iudierim, talibus rite competis assisa novim di seisitue stem iniuste ut si per disseisinam ei inimi sionem. Sed tamen iniuste quantum ad illum qui ius habet, sed iuste quantum ad alium quiliis non hubet. Unde ui sciatur quis iuste disseisitus fuerit vel iniuste, oportet videre quis prius sui in seisina iuste vel iniuste secundum quod
res fuerit propria vel aliena. Ei sciendum quod iuste Dossidet quantum ad omnes qui suo iure utitur quoad hoo quod restitutionem habeat suo iure, ut si in feodo vel ad vitani quocumque titulo talis si eos ratus fuerit et eiectus sine iudicio et iniuste recuperabit seisinam, quia fuit iuste in
Seisina nomine proprio. Et competit assis novae disseisinae in hoc casutam Servo quam libero, quia servus habere poterit liberum tenementum in Suo casu. Item poterit quis iuste possidere nomine proprio quoad usum ructum et non quoad liberum tenementum, sicut fructuarius et usuarius ' et qui ad voluntatem tenuerit sed talibus non competit assisa yde libero tenemento per breve de disseisina. Sed tamen per aliud breve quod terminus restituatur, et hoc de re propria et ita possidet quis iuste rem propriam. Item rem alienam potest quis iuste possidere, ut si quis ex aliqua causa adquisitionis iuste, sicut ex causa donationis vel venditionis fuerit in seisina ery non dominum, iuste possidet et iniuste sed tamen secundum diversos respectus. Iuste quantum ad eossatorem suum et alios omnes qui ius non habent, iniuste tamen quantum ad ipsum qui ius habet, scilicet verum dominum. Item iniuste possidere poterit quis quantum ad verum dominum quem iniuste et sine iudicio disseisivit, vel cuius tenementum ingressus est per intrusionem vel disseisinam, et iuste quantum ad omnes qui ius non habent neque actionem, sive SerVus Sit
qui disseisinam fecit vel intrusionem sive*' liber, quia si ab illis disseisitus
fuerit qui ius non habent, δ' recuperabit neontinenti per assisam, Sed quantum ad verum dominum si recenter reeieetus yy fuerit non recuperabit. Si autem post tempus, y cum per negligentiam disseisit tanto tempore fuerit in seisina quod sine iudicio eici non possit, Contra verum dominum recuperabit quia sine iudicio. Et multo sortius videtur quod recuperare debeat versos eos qui nihil iuris habent cum possit versus eum qui ius habet. R Et ita adquirit sibi quis causam et titulum possidendi ex tempore
δ' usurarius, A, G, CE, Μ, Ο corr.). V sed proprietariis assisa, C, G sed Droprietariis competit assisa, V. ' sic per, Λ, CE Co Y sed per, G: sicut per V. ' vel OB MA. B. M. δ' habent iniuste tamen quantum ad ipsum, LA, C. yy sic, MSS. gen. reiectus, A, C eiectus, MA, M. - temporis, A. C. R eos, OB
114쪽
98 BRACTON DE LEGIBUS s. 196 ety per negligentiam disseisiti. Et qualitercumque quis fuerit in
POSSessione nomine proprio de re propria Vel aliena per disseisinam vel intrusionem, et Si iuste vel iniuste, eo solo quod est in possessione plus iuris habet in re possessa quam ille qui est extra possessionem et nihil iuris habet in re propter Commodum possidendi, sive Servus sit sive liber. Item poterit quis iusto possidere ab initio et postea desinere possidere iuste ex conventione, ut si seossatus fuerit sub tali convontione quod faciat vel non faciat, et si fecerit contra quod bene liceat ingredi pos- Sessionem, et si pendet possessio donee condicioni satisfactum fuerit vel non. Item iuste possidet qui seriet ore auctore possidet, id est per iudicium, donec de iudicio constiterit utrum iustum vel iniustum fuerit iudicium, et hic poterit curia vocari ad warantum. Quieumque igitur in possessione suerit iuste vel iniuste ut praedictum est, et fuerit disseisitus et assisam PortaVerit, non eSt neCeSse ab eo quaerere quo titulo vel quo iure uerit in
POSsessione qui Cogi possessorem eleetera, sive iuste sive iniuste possederit quantum ad quosdam et quantum ad alios non, quia sufficit ut praedictum est quoad restitutionem quod in seisina uerit iuste vel iniuste, dum tamen nomine proprio nisi disseisitor ostendat Contra ipsum quod nullam fecerit ei iniuriam vel quod iniuste ipsum non disseisivit. Ex re-SPOΠSo vero et XCeptione tenentis perpendi poterit utrum de titulo possessionis inquirendum sit vel non, sed si prius quaeratur, non nocet
in casu. Cum igitur dicat querens quod iniuste disseisitus fuerit, oportet quod tenens ostendat quod iuste et tali iure, quia incontinenti sorte re- eiecit post aliam disseisinam. Ad quod replicari poterit quod iniuste eo quod post longum intervallum, et ubi sibi perquirere debuit per assisam fecit δ' se iustitiarium. Item si dicat quod iuste quia querens nullum ius habuit ne liberum tenementum ne seodum, quia yy per disseisinam Vel intrusionem, δ ne hoc valebit, quia si disseisitus nullum ius habuit tenendi, ille qui eiecit nullum ius habuit eiciendi, quia iuste fuit in possessione disseisitus quantum ad ipsum qui nihil iuris habuit. Item si dicat
quod iuste quia talis servus est et non potest assisam Portare ho non sussicit cum non sit servus eius quia nihil ad eum, nee dipere poterit quod iuste eum eiecerit quia est servus alienus, et si non defenditur quia nihil ad ipsum. Et maxime cum servus extra potestatem domini existens et in statu libero assisam portare possit in erga dominum Suum Proprium Cuius re Vera Servus fuerit, multo sortius personam habebit standi in quod, B, A, B, C M.
115쪽
iudicio versus eum illi nihil iuris habes in ei, ei sic iniuste feri disseisitus.
ς Et uni verus dominus respondere 'ossit contra servum existentem sub Dolos late sun illi ad iuste Olim eiecerit, vel quod iniuriam ei non secerit,
quia rem illam emit ilo denariis et de rebus domini, hoc dicere non poterit
Xli nn Ous ille Cuius Oros non fuerit quod hoc secerit de rebus suis. Et
ideo non habebit locum exceptio servitutis in persona extranei sicut in persona domini. Item sine iudicio, quia si dissseisitor iudicium s I96b expectaret et per actionem petere vellet, nullam ni mundo in 'inveniret usu ei competere posset. Et ideo Cum nullam habere osset actionem, nulla ei comDetere debet exceptio contra servum qui alienus est, quia sequeretur istud inconveniens quod retinere Posset Per XCeP-tionem et per malitiam quod numquam adquirere OSSO Per Ctionem. Et unde ad exceptionem villenagii sic est distinguendum cum servus dicat se esse disseisitum Imprimis utrum suerit sub potestate domini sui cum suerit disseisitus vel extra potestatem domini, sicut in statu libero, quod in Servitutem revocari non possit sine brevi ne sine iudicio. Item cum fuerit sub potestate domini refert utrum eos ratus fuerit ab ipso domino suo vel ab extraneo non domino. Et si a domino, utrum villenagium tenuerit cum tenemento libero Vel non. Item refert quis eum disseisiverit, ipse dominus vel alius yy non dominus. Item cum fuerit sub potestate domini utrum rem tenuerit nomine proprio vel alieno, scilicet tenementum suum proprium eum suerit ab aliquo seossatus, Vel alienum, Cum disseisinam secerit vel intrusionem, et si quodam modo nomine proprio alieno, δ' ut si ad terminum annorum vel ad voluntatem dominorum quorum res fuerit vel in villonagio. Item sive uerit sub potestate sive extra, utrum seossatus fuerit de re propria ipsius donatoris, Vel de re aliena cuius donator dominium non habuit. y Cum autem fuerit sub potestate domini et seossatus ab ipso domino suo, liberum habere poterit tenementum de voluntate domini. Et a quocumque uerit disseisitus, sive a
domino sive ab alio, seisinam Suum reCUPerabit per assisam VerSUS dominum suum et multo sortius verSus eXtraneum Cuius Servii numquam suit, quia Si Servus assisam portaverit super dominum suum et dominus de servitute Xcipiat Contra servum, Servus repli Care poterit contra dominum de facto et seossamento ipsius domini qui Contra factum suum Venire non poterit, ex quo Semel o Voluit, i et servus villentigium tenuerit cum ipso libero tenemento. Si autem de tenemento a domino dato fuerit per non dominum disseisitus, et ipse assisam verSUS non Ο-
116쪽
100 BRACTON DE LEGIBUS non valebit ei exceptio quia non excusatur si dicat quod nullam iniuriam ei secit quia est servus alienus, ex quo nihil ad ipsum utrum liber sit an
SerVUS, quia non tu tenetur servus ei quam ille servo, et ideo liber quantum ad extraneum ratione supra* di Cta. py Est enim servus pro- Prius et alienus, ut meus tuus, suus, et poterit quis esse liber homo unius et servus alterius. Item Cum Servus sub PoteState Constitutus a non domino fuerit eossatus, bene licebit domino terram si datam servo suo Capere in manum Suam et servum disseisire. Et si Servus Contra eum RSSisam portaverit et dominus contra eum exceperit* de Servitute, locum
habebit talis exceptio cum fuerit a domino proposita, quae locum non haberet si proposita esset a non domino. Di ere enim poterit dominus quod tenementum quod servus suu adquisivit Suum esse debet, quasi de denariis ipsius domini emptum, quod quidem extraneus di Cere non POSSet. Si autem de permissione domini tenementum adquisitum tenuerit servus, si a quocumque non domino disseisitus fuerit, reeuperabit per assisam. f. 197 Et si seossator suus eum eiecerit et ipse assisam portaverit et seossator de servitute exceperit, servus replicabit de facto et eos ramentoseoiratoris. Et illud idem dici poterit de domino proprio eossante. Et
cum non teneat in hoc casu exceptio Servitutis a domino proposita propter factum suum, multo sortius valere non debet cum proposita fuerita non domino. Si autem a non domino nec seossatore sed ab extraneo omnino ieetu fuerit, et eiectus assisam portaverit et excipiatur de Servitute, tali exceptio non competit extraneo supra diei ratione. Et
ideo ille qui queritur non habet necesse replicare de libertate, licet disseisitor se velit ponere de hoc in assisam, quia nihil pertinet ad extraneum de statu suo, quia licet se poneret in assisam et de statu suo Convictu eSSet tamen non Sequeretur ex hoc quod iniuste non disseisivisset ipsum cum talis sit servus alienus, et cum dominus servi habere non Posset assisam quia tenementum non cepit in manum suam tempore quo
fuit in manu servi sui in disseisina, nec servus ille, quia servus alteriuS sit, posset disseisitor per disseisinam sibi adquirere tenementum alienum quod per actionem non posset, Cum nihil iuris ei competit omnino, et sicyde malitia lucrum reportaret quod esse non debet et si non habet servus alienus ne esse ponendi se in assisam de statu suo nisi velit. Sed si fecerit et iuratores dicant ipsum servum esse sed alienum, Videtur per hoc quod ad Xtraneum non pertinet ipsum disseisire, quia ipsum eicit nullo iure
sibi competente sed alii. Et ideo ipse iniuste quia nullo iure, quod si
117쪽
dominus proprius hoc sacere ei competerea exceptio villonagii Soli itinita propositu fuerit exceptio ab extraneo non domino quod servus non linito rectionem nec assisam oportet quodilus dicat, quod bo ideo quia
lene in villanugio, ei sic domino competii et non servo, et unde si tene- in illuni suit Iiberum tenementum villani, oportet discutere utrum domitius illud in manum ceperii vel non ante assisam. Si autem in seisina
suerit sorvus D in in alieno ut supra di tum est nulla competit ei assisa,
sed competit ei cuius nomine fuerit in seisina, et sic in omni casu obstabiti, exceptio villanagii quia nulla competit ei actio sed domino rei. Item locum abo ex septio villenarii in omni casu cum uerit sub potestate domini, cum productus fuerit ad assisas et iuratas aciendas, ubi excipitur
persona villani cum dicitur, δ' per sacramentum liberorum et legalium hominum etcetera. Sed de statu liberis aliud erit. Si autem servus sub potestate domini vel extra a quocumque eossatus fuerit de re aliena, quia iuste possidet quantum ad eossatorem suum et quantum ad alios qui ius non habent, si a seossatore disseisitus fuerit quandocumque recenter vel post tempus recuperabit per assisam. Et similiter Versu omnes quorum res non fuerit. Si autem a vero domino eiectus uerit incontinenti, Versus illum non repuperabit, quia iniuste possidet quantum ad ipsum licet iuste quantum ad omnes alios. Si autem post longum intervallum, aliud erit ut supra. Cum autem in seisina suerit nomine proprio, stetit per disseisinam vel ery intrusionem, licet de iniuria propria, tamen quia iuste possidet quantum ad omnes qui ius non habent, si fuerit disseisitus Seisinam recuperabit per assisam, si ut quilibet alius de populo, propteri. 197b commodum possidendi ut supra, et versus illos qui ius habent fiat ii supra paulo ante. Et quod seossari poterit Servus sub potestate domini constitutus et habere liberum tenementum de permissione domini, videtur quod probari possit per hoc quod dicitur. Dicitur enim vulgariter quod quis potest esse servus unius et liber homo alterius, videlicet cum sit servus alicuius et tenuerit de eo in villenagio de permissione domini potest tenere libere de alio, et sic esse liber homo alterius. Sed nemo Pro Parte SerVus et pro parte liber, Sed omnino serVus vel omnino liber, quod esse poterit diversis respectibus. Et ex hoe sequitur ut videtur quod si liber esse possit' quantum ad eossatorem suum non dominum, merito liber esse debet quantum ad non dominum non feossatorem ad quem nihil pertinet de libertate vel servitute sua, licet talis servus sit domini sui quantum ad personam et tenementum quod est Villenagium. Si autem liber homo villonagium tenuerit, talis liber erit quantum ad omnes ad liberum tenementum recuperandum si quod habuerit: si a
118쪽
villenagio eiectus fuerit non recuperabit, quia eiectus tenuit nomine alieno. Cum autem servus sub potestate domini aliquando constitutus fuerit, per
incuriamὲ vel negligentiam domini effici poterit fugitivus, et dum fuerit in recenti suga et recenter inseeutus reduci poterit sine ali uius iniuria, sicut dicitur in titulo de servis fugitivis. Sedin si per negligentiam dominorum in iuga perstiterit per tantum tempus quod sine brevi reduci non
possit, nec teneatur Sine brevi de Statu suo δ respondere, Xtunc incipit
esse in statu libero. Est enim statu liber qui personam habet standi in iudicio quasi liber licet non sit. Et dicitur status a sto, Stas. Et est statu
liber cum sine brevi de statu suo respondere non teneatur. Eii sicuti 7 Servus poterit esse statu liber, eadem ratione vice versa poterit liber esse Statu Servus, ut supra de Statu hominum de hac materia. Cum autem quis ita extra potestatem et in statu libero Constitutus tenementum liberum adquisiverit, δ' et inde sine iudicio fuerit disseitus, non multum refert quis eum disseisiverit, utrumδ' dominus suus proprius eos lator de proprio eossamento vel de eossamento alieno, Vel non dominus eossator, Vel omnino Xtraneus ad quem nihil pertinet, quia versus omnes indifferenter recuperabit, quia iniuste disseisitus est, et habet personam standi in iudicio versus omne donec status suus mutatus fuerit, quod dominus suus ' eum recuperaverit per iudicium per breve de nativis. Et semper habebit de statu suo exceptionem done Corpus suum disrationatum fuerit eum Sequela et Catalli suis quae Corpus Sequuntur, quod est Pr Cipale.
Et cum personam habuerit standi in iudicio sicut statu liber, erga dominum proprium reCuperabit Cuius re Vera SerVUS est, non obStante XCe9tione servitutis, donee corpus reeuperaverit. Multo sortius stabit in iudicio Versus extraneum cuius SerVus non fuerit, non obstante illa exceptione, siVe Xtraneus seossator fuerit sive non. Et cum nihil ius habeant in persona, multo fortius ne in sequela nec in rebus suis. Cum igitur in statu libero et extra potestatem Perquisitum fecerit a quocumque domino Vel non domino, et dominus ipsum disseisiverit, et eum talis statu liberassisam portaverit in absentia domini, vel ita quod nihil sit exceptum Contra assiSam de statu sive dominus PraeSen Sit Sive absens, et iuratores s. 198 dicant ipsum omnino esse liberum, nulla saeta mentione quod statu liber sit vel omnino servus, cum sit extra potestatem, OnVincendi sunt nisi in ipsa convictione respondeatur contra assisam ae si dominus praesens eSSet et multo sortius si servus fuerit sub potestate domini facta diligenti examinatione. Si autem cum praesens fuerit et in statu libero et Cum petierit per assisam, obiciatur ei villenagium a domino disseisitore et
119쪽
ille dicat praecise se esse liberum, nulla taciti replicatione de statu libero,
os inde se tali in onus in Asisnua O ii ira inni arentum, vertitium Asi quin iura in in ad inquironduin o Alatu, uirum Videli et libor sit vo sorvus,lia i Orit locus Convi Clioni in lio casu quia de Consensu querentis deducitur
status in iudicium, O secundum boc stabit vo cadet assisa vel si iuratores dicant ipsum esse servum, ilii capietier assisam sed domino remanebit scisina. Ne praeiudicabitur ei quantum ad statum nec quantum ad aliasn Cliones quin repli Care possit de in tu libero, quia si iuratores dicant ipsum esse Servum nihil mutabitur de statu suo, sed hoc Solum sequetur quod nihil capiet per assisam ne liberabitur domino, sicut esse deberet si sub Potestate domini esset cum assisam portaret. Et quia si postmodum de statu agatur, poterit se defendere per XCe0tiones Sila PerPelian et Peremptorias, quod sit in dominio regis vel in civitate aliqua per annum et diem et huiusmodi, cum agatur statu mutando. Item si excipiat de tempore. Sed quid si huiusmodi exceptiones opponat contra XCePtionem Servitutis propositam in modum exceptionis contra disseisinam Videtur quod per hoc terminatur Causa status per assisam novae disSeiSinae, quod non esset si diceret sum in statu libero non terminatur quia ad hoc non agitur de Consensu partium. Si autem dicant quod liber sit, per assisam re uperabit. Sed Sive sic sive non sic, nihil ex hoc praeiudicabitur domino neque Servo in Causa Status si dominus postea eum petierit per breve de nativis, quia status opponitur in modum exceptionis et terminatur per Consensum, Sed propterio non cadit quaestio Status. Si autem querens sub potestate domini esset in hoo casu, et iuratore dioerent querentem
OSSO SerVum, Perino Caderet assisa, et si remaneret ei tenementum simul Cum SerVo, Salvo δ' tamen eidem servo si ut in praemisso Casu quaestione
Super statu suo si proClamare velit in libertatem quia non magis nocebit exceptio status opposita in modum exceptionis qui fuerit in possessione servitutis, quin proclamare Possit in libertatem et probare, yy quam noceret domino proposita in superiori casu de statu libero si postmodum in servitutem peteretur Servus. Si autem sic di at in querens ab initio cum fuerit in statu libero et per dominum disseisitus, et cum proposita fuerit exceptio servitutis, quod sit in statu libero, quidquid dominus dicat, et petat iudicium si debeat statum suum in assisam ponere vel in probationem aliquam donec fuerit restitutus, Cum si dominus ius haberet in corpore, quod PrinCipale est, Prius Corpus recuperare deberet et postea id quod λ corpus
120쪽
sequitur, et non debet sine iudicio sequelam Vel catalla quae sequuntur corpus sibi usurpare, sed primo debet assis procedere δε de disseisina, et s. 198b cum statu liber per assisam re uperaverit, tunc primo agat dominus suus per breVe de nativis de Statu suo, non obstante replicatione de statu libero. Et cum corpus recuperaverit, tune recuperabit quidquid Corpus equitur, Cili Cet Sequelam terras et Catalla, quod quidem si primo ante restitutionem ageret de statu petendo illum in servitutem, numquam ei responderet in causa status obstante exceptione spoliationis. Et cum post assisam de statu agatur, tune primo proponere poterit in modum exceptionis privilegia sua, per quae se tueri poterit imperpetuum in statu
libero, quod prius nisi velit necesse non I habebit ut si Olericus fuerit ordinatus vel miles, vel extiterit in villa privilegiata vel in dominico domini
regis per unum annum ety diem Sine clamio. In primo enim casu defendat eum in assis liber status tantum. In secundo vero casu defendentyyprivilegia statum suum cum petatur in servitutem per breve de nativis. Cum ero Servii extra potestatem et in libero statu seisinam suam recu- Peraverit per assisam Versus dominum suum cuius re vera Servus fuerit, non obstante exceptione servitutis, Venit quidam extraneus a latere ad
quem nihil pertinet et disseisiat eum, licet sua non intersit, servus Profertassisam novae disseisinae, disseisitor opponit ei exoeptionem servitutis, et Cum ad exceptionem probandam nullum aliam habeat probationem per Parente Vel alio modo quod querens servus sit, ponit se disseisitor in RSSisam, et Cum requiratur a querente eodem modo si Velit ponere se in RSSiSam, querenSδ' eligere poterit utrum se ponere voluerit in assisami de Statu suo, vel replicare ut supra quod non habet ne esse ponere Statum Suum in assisam Vel iuratam per parentes antequam fuerit restitutus. Et idem erit iudicium quod ' supra contra dominum suum, quia si OCum
habeat repli alio contra dominum, multo sortius locum habere debebit
Contra extraneum. Et esto quod gratis et sine aliqua replicatione se posuerit in assisam de statu suo, et assis dieat quod servus sit, non videtur quod extraneus aliquid sibi per hoe adquirere possit eum non sit servus suus sed alterius. Et quidquid servus iuste adquirit, adquirit k domino suo quasi emptum de re sua et non extraneo. Nec Cum quis servus sit non erit ServuScuilibet de populo, quia sunt iura separata in servo, quia aut Si meuSOmnino aut tuus proprius Vel Communis. Item si rem peteret disseisitoreXtraneus nulla Competeret ei actio. Si autem corpus servi, non PoSset eum Probare SSe Suum ne de denariis suis emptum, quod quidem dominus servi dicere poterit et nullus alius, et quidquid servus iuste* adquirit, hoe