장음표시 사용
4쪽
dversus P end. Barbor. Thomas aliosque Novatores.
SUPERIORUM .PERΜISSU. PROSTANT VENALES VENETIIS
6쪽
Nonnullae animadversiones in Librum XXVI. Operis inferipti DE L'ESPRIT DES LOIS oee. ides de legum spiritu, praemittuntur.
1. Praelo iam emerserat Τomus iste VI. & cum p η blieam subire lucem deberet, ab amicis intellexi,
laudatum opus, nuperrime ultra Alpes editum , tanta aviditate & plausu susceptum fuisse , ut intra breve temporis intervallum repetitis typis prodierit, atque Italiam nostram, non sine religionis detrimento, penetraverit. Quemadmodum enim illos Casuitarum Iibros in quibus sev radi Moralis christianae leges exquisitioribus fucis, re blandioribus lenociniis attemperari humanis appetitionibus solent , milius distraha conspicimus ; ita quoque libri illi transalpini
qui per cuniculos religionis principia impetunt, eaque Versu iis commentis ad hominum libertatem inflectunt, accomm
dantque, avidius excipi, & ad sidera usque extolli a non pa eis sciolis consuescunt. Spiritus legum Censor protestatur, se o sequio summo religionem colere , eiusque inconcussa fund menta sarta tecta custodire velle. omnes qui aperte profiteri impietatem resormidant, iactare smilia solent, & tanto valudius imponunt, quanto & maiorem praeserunt religionis speciem , acutiore praediti ingenio sunt . Auctor noster pro tribunali iudex sedens leges sub examen inducit , & in ipsa divina iura iudicium pronuntiat , eaque cerebri sui decempe-da metitur, inflectit, restringit, amplificat, & ad ea quae iubi adlubescunt, detorquet. II. Priusquam illius verbis hoc quod proposui, eVinco, praemittam oportet, quam immane perpetrent scelus qui iudica dae divinae legis iacultatem sibi usurpare incredibili audacia ,
& fatuitate non verentur. S. Iacobus eap. IV. inquit : Si autem
7쪽
iudicas Iegem, non es factor legis, sed iudex. Quisque divina pera fusus fide perhorrescit , dum audit mortalium aliquem eo stultitiae impetu abreptum, ut iudicare Dei legem audeat, atque adeo stipremo Numini divinitatem & sapientiam ause re , sibique 1 ubiicere ; quod Ionge scelestius est quam supremorum Senatuum sententias pagorum iudicibus submittere . Nemo adeo insanit, ut sub hac nuda facie velit iudicare legem Dei, a Deo tollere ultimi, supremique finis rationem, Filium Dei rursus crucifigere, & alia istiusmodi scelera patrare; at haec omnia incrustata re fucis delibuta, non secus ac . aegroti pillulas suas, & pisces latentem hamum, facillime plures deglutiunt.
III. Porro ut quis intelligat quid cognoscere legem sit, deqnid iudicare legem, audiat S. Augustinum , qui Lib. de meriret'. eap. XxXI. haec duo praeclare di1tinguit . Sicut in otis temporalibus legibus, quamquam de his homines iudicent, cum eas inpia νιψunt , tamen cum fuerint instituta , atque Armatae , non licebit iudicὰ de ipsis iudicare, sed secundum ipsas. Conditor tamen legum temporalium, fl mir bonus est, O sapiens, illam ipsam consulit aeternam , de
qua nulli animae iudicare datum est, ut sicundum eius incommutabiles regulas, quid si pro tempore iubendum, vetandumque discernat. ternam igitur legem mundis animis fas e se cognoscere, rudicare non fas est. Hoc autem interes, quod ad cognoscendum satis V ur videamus ita esse aliquid, mel non ita . . d iudicanaeum vero addimus aliquid ,
quoae siniscamus posse esse, is aliter, verus cum dicimus , Ita esse debet , aut ita esse non debuit, aut ita esse debebis, ut in suis operibus artifices faciunt.1 U. Non poterat Doctor sanctus vividioribus depingere coloribus ea quae mox sum ex indicato Censore rescripturus . Illi itaque divinas leges iudicant qui easdem ad suas praesudicatas sentcntias, & praecogitata systemata detorquent . Et in hunc scopulum omnes illi impingu ui divinis Scripturis , Sanctorum, & Ecclesiae auctoritatibus neglectis , ad propriae rationis, undique tenebris circumfusae , iudicium , Dei Iege vrevocant. Superbam istorum temeritatem reprimit bom. XX. io cap. VII. Matth. S. Ioannes Chrysostomus eodem ac Augustinus principio. Erat enim, inquit, docens eos sicut potessatem habens . Omnis Rector feretus est legis e quia neque Iupra legem addere potest aliquid de suo sensu, neque subtrabere aliquid secundum proprium ia-Diuitigod by Corale
8쪽
eellectum; sed hoc tantummodo praedicat quod habetur in lege . Neque enim potest mens humana directare, idest extra rectum facere , scilicet perversum, vel malum o undere quod scientia divina dictatis . Me enim ait Moyses, ct Salomon : Non addas Terbis Dei , neque detrabes inde . Pui autem Me ausus fuerit , se sapientiorem puta: esse quam Deum : O incipit esse falsus testis , quia illud dicit quod neque avrh
U. Haec pauca praefari oportuit, ut lector intelligat cui periculo se committat quicumque in Dei leges serre iudicium audet. Porro ut evidenter palam faciam , Auctorem nostrum se divinarum legum iudicem constituisse , & prima religionis
fundamenta corrodere, eam tenebo methodum cui adhaereo , dum morum praecepta a novis commentis asserere pro modu
lo meo studeo . Quoties quorumdam Casilistarum paradoxa refellenda mihi occurrunt, prius ex eorumdem libris opiniones propriis verbis conceptas in apricum traduco, sinceritate summa, quidquid in oppositum fabulentur rabulae nonnulli :deinceps illarum falsitatem brevissime pando. Hanc nunc insistam viam. Pauca dumtaxat ex citati operis Lib. VI. refelle da transcribam: quod Italorum nostrorum vir eruditione, doctrina, & morum probitate clarissimus per litteras suasit, ut hunc scilicet librum Iegerem. Parui, & continuo in eodem deprehendi venefica impietatis semina argutis sententiis , elega ti stilo , & exquisita eruditione involuta,' atque eo ingenii a cumine praeparata, & disposita, ut ab imperitis deglutiri ia cillime valeant.
VI. se La sorce de la religion vient de ce qu' on la croit ;M la sorde des loix humaines vient de ce qu'on la cra-int . L' antiquite Convient a la religion , parce que Quis vent nous croyons plus les choses a misure qu'elles sonim plus reculees : car nous n'avons pas dans la tete des idees,, accessotres tirees de ces tems-la qui puissent les contredire. D Les loix humaines a contraire tirent avantage de leur nouis ueaute &c. Quae sic latine reddo . Religio inde suam mim arce s
9쪽
si quod quis illam eredat . Legum humanarum vis inde professeisin quod quis eam timeat . Religioni antiquitas convenit , quoniam freta uenter qua vetustiora sunt , senius credimus , quod menti nostra Gmia non Isnt illa qua potuerunt contra opponi , dum prodierunt in im
VII. Vides hic leges divinas inter & humanas institutam
com rationem Nivina eligis non eo id ab omi
num persuasione suum robur arcessit Commentum ergo h manae mentis religio est'; si inde eius constat firmitas quod tu illam credas . Utique religio tuam in eos qui illam non credunt , neque Vim , neque imperium exercet . Quid imae Ideo ne ab istorum credendi exercitio 1uam capip vim , stabilitatem , veritatemque t Haec manifestam olent impiet tem , & ex Hobesiano sonte derivata iunt . Vide infra diss
in eap. v D. Lib. XXVI. pag. 36.
VIII. ,, Qv'il ne faut potnt decider par les preceptes da,, la religion lors qu ii s agit de ceux de la tot naturelle . Dum de legis naturalis mandatis definiendum est, haudquaquam in suia Dium iocare religionis praecepta oportet. Nullum ne foedus , commercium nullum iuris naturae cum divinae relisionis iure lPugnant ne haec duo simul e A duobus ergo disparatis principiis, religionis, re naturae mandata proficiscuntur e Quidni ereponit ibidem . is Qui ne volt que la desense naturelle est ,, d'un ordre superieur a tous te preceptes e Puis non videt , defensionem naturalem ordinis superioris esse omnibus praeceptis e Si omnibus mandatis praeire desensio na ratis debet ; ergo etiam praeceptis obediendi tum Deo , tum supremis terrae potestatibus . Sustodit itaque haec absoluta & nullo termino circum scripta regula vel ipsius terreni principatus fundamenta.
10쪽
in eap. v I. Lib. XXVI. pag. 37.
IX. ,, Qu' il ne faut pas reser par Ies principes du Droit,, qu on appelle canonique les Choses regiees par les princia ,, pes du Droit civit. stua ruris civilis principiis reguntur, pendere haud debem a principiis iuris quod nuncupatur eanonicum. Quod frequenter iuris civilis controversae dirimi , inconsultis iuris canonici principiis', valeant , nemo est qui inficietur . Quo. niam frequenter nihil de rebus quae penes civile forum in controversiam vocantur , ius canonicum statuit . Verum Censor spiritus legum omnium ultra pergit , contenditque respectu eiusdem rei iure canonico definitae praeferendas esse iuris - istiusmodi definitionibus, iuris civilis decisones. Haec enim ibidem subiicit . ,, Comme te mari mut demander la separation ,, a cause de l' infidelite de Ia femme , la semme Ia demanis D doit autressiis a cause de l' infidelite du mari . Cet usagees contraire a la disposition des Ioix Romaines s eloit introin ,, duit dans las cours d' Eglise , ou l' on ne voyoit que les,, maXimes du Droit canonique ; & essemvement , a ne re- ,, darger te mariage que dana des ideas purement spiritu eti,, Ies, O dans le rappori aux choses de nutre ite, la violation est Ia,, meme . Ma les lota politiques , dc civiles de presque to D les peuples om amre rason distingue ces deis choses . X. Haec omnia latine non reddo , sed paucis perstringo , Alterius aeternae vitae ratione habita, matrimonii violatio e dem in viro ac in muliere est . Mos iste Romanorum legubus adversus invectus in Ecclesiam , in qua iuris canonici praescripta vigent , fuit . Verum omnium populorum leges cum politicae, tum civiles, iure se merito haec duo distinxere ,
dc regulam alterius aeternae vitae legi contrariam confirma
runt . Christianus ne est qui ista eructat e Sed quia mox haee eadem clarius repetiturus est Censor noster , ad alia pro-