장음표시 사용
211쪽
CAP. V. in extrema necessitate noesse crimunia simpliciter, sed secund iniquid , cum
eorum dominium sempermaneat apud verum domi num. Vnde qui in extrema necessitate alicuius aliquid si diuite surripit, ut eXtreme
indigenti subueniat , si id aio faciat, sed sibi reseruet,
non extreme indigenti transacta necessitate , sed diuiti restituere tenetur. Dico quarto surripientem bona naufragantium in extrema necessitate simpliciter , quando nihil habet, quo sibi succurrat, neCost moralis spes quod habebit, no excommunicari, quan uis ad pinguiorem postea fortunam deueniens non restituat Probatur In casu huius conclusionis accipiens taedicta bona
non tenetur restituere;ergo non excommunicatur, si non res hi tuat Antecedens cum multis docent Ban Led. Arag. citatis locis. Et probatur In eo casu tenetur unusquisque
sub praecepto dare illi in Particulari eleemosynam D IS P. XXXIII. Iassed eleemosyna dicit donationem gratuitam, in qua transfertur dominium; ergo qui in eo catu accipit, dominium acquirit. Et co- firmatur, quia omnes, qui possunt, tenentur in eo Casu pauperem illum miseria subleuare, quod fieri iaci potest, nisi per gratuitam
donationem. Itaque quotiescumque accipiens rem in extrema necessitate 5 tenetur restituere , liberatur etiam a censura huius canonis accipiendo rem ex naufragio. Haec tamen censurano
comprehendit Vniuersi tales, Collegia, Sssimiles
Ugol. .s. vers rimae quoniam de illis mentio non fit, quando absolute excommunicatio fertur,nori assicit communitateS,CUm secundum ius non eXcommunicentur. Nec etia coprehendit accipientes sibi debita, cuiuste accipiant. Nec facietes opes alione,
aut accipietes res, qua mutua V Crant, dummodo alia
212쪽
Uttaim accipiens ab alio bona nati sagaΠ-tium hoc loco ex VIunicetur.
e Irea hanc difficultatEaduerte dum est eum, qui accipit bona naufragathim 1 primo surripiente, vel illa accipere per furtu, aut rapinam vel x voluntate ipsius primi surripientis. Quod adhuc duplici, ter euenire potest primo, si primus surripiens parte furti conferat alicui gratis: se cudo, si et ex vi alicuius pacti antecedentis, ut si conuenit cum alio quod propter auxilium, vel fautiorem sibi in surripiendo praestitum furti partem ei
ibi ueret. i Suare descens disp. s.fech. E. num. 33 asserit eum, qui gratuita donatione bona naufragantium accipit ab illo, qui ea primo surripui: hanc excoinrrum inica-
reor mi incurrere . Probat pristio Qui accipit huius modi bonata primo surripiente sciens esse ex non fragio , verum domi num spoliat ergo ex Orn muni
Secundo Qui sic accipit, tenetur restituere vero domino ergo si sit in mora soluendi , excommunicationem supra citati c. Ex
ergo a fortiori in Bullae ex- conninicationem incidit. Flam quod mediates, velim mediate accipiat, non variat malitiam eius. Et in hoc sensu intelligito mi sisse alios Pontifices in suis Bullis ea verba, quae in Bulla Greg. XIII addebantur, videlicet , ut mea tersibi acceperint, alti ab alijs Vipta, sta accepta hienter acceperint; quia inquit, in verbo vocaverim, censentur susti-
His tamenno obstantibus sit prima coclusito: Qui per furtum ora pinam , vel siti
pit bona nauli agantium 1 primo surripiente ex luco
213쪽
prohibito non ex comunicatur per hanc clausulam, nisi forte eo loco S tem- Fore,&cum is circuns 1-tis accipiat, quod censeatur illa immediate surripere. Primam partem huius conclusionis docent Vivat in Candel. inExplanat Bullae Coene, numer 33. Crassi lib. . decis cap. I 8. num. 6 g. golin. hoc locos. 3. versi Sexto. dc Say. lib. . de cens cap. 8. num . . Et
qua tantum de primo surripiente fit sermo,novero de secundo,uel tertio: ergo quantumcumque secun dus,vel tertius latro, aut gratis accipiens sciant bona illa inius 8 esse ex naufraugio accepta, non XCOmmunicantur et non enim
censura ultra proprium casum,cum sit poenaliS,eX- tenditur Anteced . non
vi cur colligitur ex illis verbisu In ipsis nauibus, me
ex eisdem eiecra in mari, vel in otiore inuenta. c. surri, puerint. Quae verba mani
festo ostendunt de primo surripiente loqui tantum 3IS P. XXXIIII iis
Summum Pontificem. Et confirmatur ex ablatione illorum verborum , quae erant in Bulla Greg. quae cum secundos surripien
do ablata ipsos non ligant. Secunda pars conclusionis ex eo ostenditur, quia in eo casu secudus, vel tertius surripiens taliter a C-cipiunt, quod moraliter loquendo, immediate surripere iudicantur. Verbi
causa, quando in ipso actu, quo primus latro surripit, taliter statim partem alicui tribuit, ut accipiens furti particeps cesseatur vel quido primus latro surripit, re illico secundus hoc ipsum
prudentis iudicio expCndenda sun Quae in hac conclusione de surripiente primo latrone diximus
intelligi suo modo debent de surripiente ab ipso nau- fiagante in ipso naufragio postqua bona sua accepit. Ex hac conclusione sequitur, si quis lituus modi bona surripiat ab eo, qui bono altimo illa accipi Luc
214쪽
vero domino restitueret,no excommunicari quia,
sic8 in genere surripientium sit primus, in genere accipietium ex naureagio primus non est nam primus surripiens hoc loco non dicit ordinem ad alius carripientem priorem, sed ille censetur primus, quando nullus alius praecessit, qui bona illa quomodo
Secunda conclusio. Qtu ex vi alicuius paeli antecet dentis accipit , primo surri Diente bona aurea an tium , si paetiam tale sit, quod ratione illius dicatur
Concurrere ad furtum tanquam particeps illius, ex Communicatur per hanc clausulam . Hanc tenet Suar. loco cit. Et probatur; in casu huius conclusioni,
homo ille dicitur tar, estq;particeps in primo furto prohibito ergo est primus surripiens, atque adco ex
Vt haec coclusio melius intelligatur, dico primo omnes, qui dant auxilium
ad faciendum primum f. VI S P. XXXIII.
tum esse illius participes: ut quando latro Apotcst nauina ascendere, nisi alter scalamiministret, aut eum humeris subleuet. Dico secundo esse etiam participes, qui mandant. Dico terti participes similiter elisi receptatores, quando receptatio, ut furtu fieret, necessario exigebatur , desine qua non fieret vel si merces occultent, qUando ex tali occultatione furtus equitur, vel perficit Ur. Ad primum argumentu licencium est secundu vel
tertium latronem ratan spo stare proxime, S immedia .
te patientem naufragiumede qua tantum spoliatione loquitur Summus Ponti- sex, ut patet et Verbo, --ripuerint.
nicatum ex vi canonis, quando data opportunitate non restituit, censuratamen huius Bullae eum ligari non Concedimus quan uis enim in utroque casu de tur furtum, non tamen ea- de im
215쪽
de ratione in utroque inuenitur, ut in Bulla prohibetur. Licet etiam surri. per mediat , vel immediath non variet malitiam, quoad absolutam ratIO
nem iures damni dati, sunt nihilominus diuersimodi surripiendi , supra quos diuersi prohibitio ne cadere possunt.
Vtrumsurripientes bona infidelium naufragantium hac clausula
excommimicentur. P R O intelligentia huius quaestionis supponendum est bona, quae ex naufragio surripiuntur,naues etiam, quibus asportabantur,. quae passae sunt naufragium, aliquando esse Christianorii aliquando vero infidelium . In sfidelium nomine hoc loco intelligimus Gentiles, Turcas, Mauros udaeos, hiere
Supponendu etiana est: bona Christianorum, vel asportari in ipsorum nam-bus sicut etiam infidelium bona, vel e contra bona fidelium in nauibus infidelium, vel infideliti in nauibus fidelium. Quod dupliciter euenire potest; primissi in illis de voluntate proprio tu dominorum asportentur: secundo , si contra eorum volutatem hoc fiat:
ut si infideles fideles proprijs bonis spolient,eaq; ita nauibus stiis defcrant aur conuerso quando fideles infideles depraedantur.
q. decis c. I 8 nu. SO. loce et hanc censuram incurreret
eos, qui bona Christianorum ex nauibus infidelium naufragiu passi surripi ut: quod, inquit , verum est, etiam si bona illa Christianorum sint ab infidelibus capta iniuste Ratio huius sentetiae est, quia surripies tenetur ea bona proprijs dominis restituere , non vero ipsis infidelibus. Prima conclusio Qui bona Christiariorum nauis i agan-
216쪽
fragatium surripiunt, siue in proprii siue infidelium nauibus pretio conductis
asportentur, censura huius canonis incurrit . Hanc tenet Grais loco cit. Du.s'. Probatur Surripiens bona Chris ianorum naufragantium excommunicatur, ut patet in Bulla sed
nauibus infidelium pretio conductis asportantur, nodesinunt esse illo ru, quoad dominium, sum S proprietate nata ergo qui illa turripit, ex comunicat Ur. Secunda coclusio: Sur-3 ripientes bona infidelium Cc nausearantium , quan uis i ii dej tam nauibus pretio
conductis asportentur, per hanc clausulam non excomunicantur. Hanc conclusionem tradunt GPff. ubi su p. Vivat d. in Candel. in explanat. Bullae Coenaenum. 2s QSayr. lib. s. decens cap. 8. num. T. Et ratio est , quia Summus Pontifex solum loquitur de boni Christianorum a s portari autem in nauibus fidelium non tollit, quo
DIS P. XXXV. minus bona infidelium
sint; ergo.& Dubitari potest hoc l . CO, Vtrum nomine infidelium intelligantur aere
lici, apostatae, qui ad Paganismu , vel Iudaismu
Baptismatis ver si ni Christiani. Respondetur tam et cum Vivat d. num. q. Z Say.citatis locis, non intelligi censuram huius canonis ferri in istorum bona surri. pientes, ac proinde ipsos comprehendi sub nomine infidelium. Probatur, quia Summus Pontifex videtur uelle defendere solos Catholicos, neque enim par est, ut inimicorum Ecclesiae bona sub tanta censuratu Catur, iuxta ea, quae dixi mus C. pra ced dis . 3 o.
Nomen ergo ratissa inride solis Catholicis intelligendum es h. Tertia conclusio Quan do bona fidelium ab infi- cocta delibus sunt capta, licet in Ciuste, non manet ex communicatus,qui illa ex nauit agio iiiij pii qua in do de
217쪽
C A P. V. rapiunt,qui surripit ex naufragio , cxcommunicatur. Probatur prima parS quia bona, licet quoad domi musint Christianorum, quoad
usum,& possessionem sunt apud infidelesta ergo non censentur bona naufragitium Christianorum, scd infidelium, te quorum bonorum surreptione cen suran Aloquitur. Secunda pars eadem ratione ostenditur jam cum possessio,
usus bonorum in fidei luin hoc casu apud fideles
inueniatur, ab illis immediate surripi censentUr.
Quarta conclusio Quis surripit bona Christiano mcc rum in nauibus infidelium cum assecurationet illa reddendi certo loco, quomodocumque pereat,
municaturri si vero Christiani eadem obligatione infidelium bona deferant, cxcommunicatur illa sur ripientes. Probatur eX eo, quia in primo casu bona illa non censentur fidelici quoad damnum secutum ex naufragio, vel strito, cU,
atq; adeo cessat tota ratio censurae, quae es ne vero domino Christiano detrimentum aliquod ex naufragio sequatur contraeuenit iniectando casu, cuilla bona fidelibus pereanet,
eo quod sunt apud Chris tianos quoad custodiam cum obligation redde ii
Dubitari etiam potest, utrum, sit Christianis pira e naufragium faciant CXCA-
Summum Pontificem, probabile existimat huiusmodi surripientes non CXCOra
iure excipitur , ut habetur in Auth. Oi ut de iure.ius autem ciuilei si videtur derogari hoc loco, atqui
adeo accipietis est ut explicatio, ut intelligamus , de quibus naufragantibus loquatur Sunius Potifex Ea- de senteti defendit et Choc loco . 3 vers. Mnto.qui id edicit de rebus, quae portabantur ad infides es Nihil
218쪽
iso CAP. V. Nihilominus quia haec
excepti quantum ad primum assertum, fiebat in Bulla P V. iuxta quam surripientes bona piratarum Christianorum non excG- municabatitur, in omni bus aliis Bullis similis exceptio non fit, sed absolut- de bonis Christianorum natarragantium loquii cur, manifestum est Summos Pontifices hunc casum nolui tib excipere. Neque ad hoc opus erat derogari iuri communi, cum ius illud non sit legis Pontificiae interpretatio. Solum igitur valet exceptio ista iuris ad restringendas poenas in eo contentas. Haec opinio videtur probabilior, prima
mitti potest. Qiaoad aliud vero assertum placet opi nio gol quia ad effectum impediendi iniquam illam delationem iusta es: talis ablatio si tamen per illud naufragium impedita omnino es et delatio, surripietem non excusarem, quia ratio,quae illum excusabar,
Ad argumentum initio faetiim respondetur hanc censuram non respicere primo, per se restitutio nem huic, vel illi facie dam, sed ablationem bonorum Christianorum naufraga
pectatis ad exonera mdam auim iaciuntur in mare, aut flatim peritura, hoc canoire e commui iacentur.
D Rima conclusio: Surri pientes ea, quae proderelictis non habentur,qua Tito tepore tempestatis ad
navim exonerada in mare iactantur, censuram huius canonis incurrunt secus vero,si habeantur pro derelictis. Hanc conclusionem docent Sylv. veri, mufragium nu. a. Armil eodem vel b. uiui ctiam a GraC
219쪽
Vitiald in Cande l. ex plant. Bullie Corna usi de Sa r. lib. s. de ceris c. 8.nuna. . de P. Et probatur prima pars : Tempestas quae cogit proiici merces in mare veluti naufragium reputatur, est enim navita hominum, mercium t periclitati, sed qui surripit eiecta ex nauibus quomodocumq, naufragium passe
sis, excomunicatur, Ut cxpresse habetur in Bulla ergo si ea quae surripiuntur, pro derelictis non habeantur, excommunicatio incurritur. Secunda pars ex
eo est manifesta , quia ea habentur pro derelictis,
quae dominus ea mente abis citavi ea in numero te
rum suarum esse nolit at l, adeo efiiciuntur primi occupantis, ut habetur Inst. ter. diuisis Hoc amplitis. Secunda conclusio Qui surripit res stati micrituet. Coc has, quas dominus alia via A, erat comparaturus,eX communicatur hoc loco,&ille etiam qui eas surripit,quas dominus comparaturus
n cinae ira t. Id anc cor el: Vosnem tenentDoctores Cisati, quan uis secundam partem non absis lute defendant, hil in casu, in quo sine vitae periculo res ille e naufragio liberantur Mihi tamen quoad excomum cationem incurrendam nulla videtur distinctio facienda Probatur COTClusio quoad utramqUe parte;
Res illae, quandiu non pereunt ad verum dominum pertinentandi in m naufragio illarum amisit dominium, ergo qui illas sur. ripit , verum domin unxnaufragium passii in positat , atque adeo excommunicatur, dummodo res
illae pro derelictis non habeantur. Quod autem res cum vitae peliculo, aut sine illo liberentur, solum facit ut vi erus dominus plus teneatur soluere pro labore in illis liberandis impenso, non vero d aiu-ilum titulti eas retinendi.
Maior dissicultas in hac materia est in explicando lucres habeatur pro fiere-hetis, tun ut i isque eas, I ctiam
220쪽
etiam ex naufragio tutae Ascientia possit accipere. Pro cuius explicatione supponendum est illud, quod notat Gloss. in Inst. citata nimirum dupliciter con tingere aliquem fide abi j. Cerere suas, ut desinat esse illarum dominus , seu duplici ex principio dignosci poste res haberi pro derelietisti primo ex voluntatet expressa propri domini;
se cudo ex interpretation Clegis satast dodatur ex preti s voluntas, manifestu est: qua do vero id ex interpretatione legis iudicanduit, est valde dubium: quod o lecturis explicari solet. Prima est, si cluis iactet res suas in mare absq; necessitate. Secuda, si post qua res suas a se pro cit cari si possit, postea nullo modo quaerit. Tertia, si eas taliter pro iaciat, ut conseruarin poscsint sicut si quis libruta pertu in mare pro ciat. Quarta, si res proiecta illico sint Periturae, ut si oleum proh Ciatur in mare, cuius statim sit iactura, aut plumbu vel
quid sitnud quod uo super DIS P. XXXVI.
Nasiat. dumodo non coacto pro ciantur . De qua re
Contra secunda cones usionem sic arguitur Quae statim sunt peritura abetur proderelictis ergo qui ea accipit ex naufragio, iacie communicatur sed quae dominus in Aes co paraturus, ita se habent respectu illius, cuilli omnino perCant ergo&C. Resipddetur statim peritura tu haberi pro derelictis, cus domino volutari pro ciuntur, novero si coact hoc fiat, ut quando in tempestate ad
ciuntur, vel ex nauis fra-etione ad littus peruentur. Quaeret aliquis,an nauta accipietes merces, queforte in nudio mari hinc inde fluetibus fersitur, sicut aliquido coligisse nouimUS, cesura hui' canonis inuoluatur. Resipddeturn posse de hoc tradi uniuersale regulam