장음표시 사용
181쪽
terpretatio est explicare interdictum inde linit positum, quale est hoc, de locali; ergo probabiliter dici potest huiushaodi interdictu locale esse,nd personale Deinde; Summus Ontifex in te dit punire appellantes pro culpa in appellando comissa S ideo ex-
quae appellat; cui uteVniuersitates, Collegia, Capitula personae sint reprae-s entate, lueex comunicarino possunt, illa interdicit; ergo solum videtur intutio Summi Pontificis extendi ad culpabiles. Si autem esse set interdictum personale, intelligeretur de tota persona represetata, Min. Vocentes partes illius sint,etia talem poena subirent. Ne igiturhoc admittamus, dicendum est interdictum hoc esse locale Accedit, quia niuersitas aliquando accipitur pro loco, utini Sicut is quod cuiusq;.&etiam in Capitulo aliquando sunt Capellie, maltaria, in quibus diuina celebrantur ollicia.
Sit igitur prima coclusio; Interdictu de quo hoc locos, agitur, est personale Pro Abat in Verba legis, vel statuti interpretanda sunt iuxta vulgarem eorum acceptionem, ed vulgaris acceptio illorum verborum, si Imrsitate , Collegia, s Capitula, in materia interdicti , shquod de personis intelligatur, non vero de locis, ut patet legenti omnes Doctores, qui illa in exempla personalis interdicti frequenter adducunt , ergo quavis materia sit poenalis, de personali interdicto intelligenda est. Cofirmatur cadem minor ex eo, quia
Collegium, vel Capitulti, vel Vniuersitas ni nil aliud est , quam corpus quoddas ctu ex pluribus hominibus constans vino nomine
cdprehcsum, ut colligitur Cel. Rer mixtura C. suc. hinc dictitur Collegia Doctorum Capitulti Canonicorum, A c. Deinde; Nomine, Catillati, in materia interdicti locus intelligi lari potest cergo nomine, niversitatis , volet ij,
182쪽
S C A P. m. intelligendus Aes locus in hac clausula, cum caderatione verba ista apponi videantur . Probatur anteced. In Capitulo, qua Capitulum est,nd Xercet.tur diuina ossicia ergo si in materia interdicti verbum , Capitulum, pro loco intelligatur, tale interdictum nullius erit effectus, cum effectus illius sit priuare diuinis tricias, Multi
Capitulo, qua Capitulum est, exerceri minime solet.I fidem Appellatio fit nomine totius niuersitatis, Collegi ,autCapituli; ergo omnes ad illa spectantes censentur culpabiles, alia leo interdicti. Secunda conclusio: Nd
et cocm legium , Capitulum , aut Ira Vniuersitas appellauerit, sed etiam quando maior
pars interdictum incurritur si vero parciminor appellationi consenserit, aut maior pars, quae appellat, legitime congregata non Di, interdictum non incurritur, omnes tamen appel-D IS P. XXIII.
Prima pars huius conclusionis est manifesta, quoniaquando appellatio fit toto Collegio, Capitulo.&C. totum dicitur appellares: atque adeo totum interdicitur. Secunda pars ex eo ostenditur , quia, quae si ut si maiori parte niuersitatis, ab omnibus facta censentura maior ad municip. dein col. dc intit de his, quae tuta mai. par. Cap.Tertia pars probatur cotraria ratione Naquae fiunt a minori parte, ab niuersitate fieri non dicuntur eod. it de his quae si ..c. Eodem modo probatur pars quarta; non enim ab niuersitate dicitur aliquid fieri, ubi legitime congregata non est. Exh patet etiam ultima pars conclusionis; etenim ubi ab niuersiitate appellatio
non sit, a singulis factum fuisse censendum est sed
particulares appellantes e communicantur ergo
hi omnes . Ita sentit Ugolin. hoc loc ad illa veraba, mari tuta vero legium
183쪽
segrum. v eis. Item inter die ills.8 em coclusio Huius. 3. tactu modi interdictum genera-
interdictum personale generale, de non particulare censetur , quando totum Collegium , Capitulum vel Vniuersitas interdicitur sed ita contingit in proposito , ubi Collegium Capitulum, S niuersitas appellantes ad futurum Concilium absolute, rasi
secundum partem inter- dicuntur; ergo A c. EX QUO
sequitur, si quis postea fiat de corpore Collegi , Capituli, aut niuersitatis, cum ali cin terdici, ut colligitur ex c. I. is P. Irri intradunt Calderin tract de inter l. memb. r. Palud. in . dist.
conclus. I. Sonto n. s. p. tit. 2 T. C. s. alii quos refert sequitur Sav. lib. s. descens. c. q. num. 8.
Quarta conclusio Hoc' intei dictum est ab homi- . cst ne,&incurritur ipso facto.
quae diximus disp., ibi. P Obauimus censuras hu- DIS P. XXIII. sitis canonis esse ab homine. Secunda constat etiam ex verbo, Interdicimus,quod latam sententiam cotinet.
Quinta conclusio Col Io legium , Capitulum , veli Coc
uniuersitas, quor Uma UXi- lib.
fit, per hunc canon m in-t ei dicuntur. Hanc tenet
V olin ubi sta p. numer 3. Pi obatur ex ipso textu, ubi Sta in m. Ponti f. id expres ledicit. Nam ex CH municatappellantes,&si qui appellant sint niuersitate S, eas interdicit, Ac poste 1 addit,
Aec non eos, quorum auxiliove auore. dec. Ad quos proculdubio praecedente ScC- surae extenduntur, accommodat tamen non enim est maior ratio quare exco. municatio praecedens particulares personas dantes auxilium, aut fauorem ad
appellandum comprehendat, qu1m praecedens interdictum Vniuersitates &c. cum particula, cio, eodem modo praecedentia omnia coiiangat.
Ad primum argument. respondetur non posse legem
184쪽
gem p cenalem restringi edtra propriam, usitatam verboruin signi licatio ea qualis est, ut inomine Collegis, Capituli, A Vniue uitatis absolute prolato non
Ad secundum respondetur,ue tam es e innocentes hoc loco puniri non quidem pro culpa propria personali, sed pro culpa totius corporis, cuius sunt membra, quod illicitumno est potest enim aliquis puniri sine culpa, lunamo
habetur regul . . se regul. iur. in .&coligitur 'cui'. Si cuius dist Dari autem ad hoc interdictum, punitionem causan de se ei manifestum. Ad ultimum dicendum est quamuis aliquando
Vniuersitas accipiatur pro loco, acceptio inem hanc non esste vulgarem Ocregularite pro loco intelligi, nisi cum aliquo addixo Quod autem in Capitulo sint Capellae per accidens cst ad rationem Capituli. DIS P. XXIIII
Vtrum consectes appellare ad uturum generale Ooncilium
Tm hac dissicultate sunt qui existiment dantes c d filium ad appellandum, per hanc clausulam exc5-
Crassi lib. . decisi a P. INU m. T. de go hic ad illa verba non eos,versi Excipiuntur , quatenus dia
tos dantes consilium , si appellatio sequatur. Probatur hec sentcntia:In hac clausula excommunicantur dantes auxilium, aut fauorem, sed consilium se uor quidam est nam qui consilium praebet, non parum imi cados elandum: erSQ
185쪽
ergo consulentes excommunicantur.
1. Sit nihilominus con Co in clusio Consulentes ap
iam non excommunicantur. Hanc tenent Sa r lib. 3 de enixap. 6 numer. 6.
N Suar de cens disp. I. sect r. num. T. Et probatur primori Nudum consilium neque est auxilium, neque fauor , ergo nudus conssiliarius non excoria, municatur hoc loco Cosequentia est bona , quia in hac clausula solum agitur de praestantibus auxilium,&fauorem Anteced. ex eo constat, quia auxilium, fauor, consilium ad diuersa tendunt, nam consilium iuuat ab intrinseco dirigendo, instruendo rationem eius, cui datur, fauor autem, inauxilium solum dirigunt ab extrinseco,suntque, proprie loquendo, actus externi ordinati ad executionem
operis secundo QuSummus Pontifex voluit comprehendere dantes consilium de illis expresesam mentionem fecit, ut videre est in clausulas. io D. 5cath huius Bullae, quas infra explicabimus;
er o, cum hoc loco consulentium non meminet rit, illos excommunicare non intendit. Ad argument in contrarium neganda est minor, si proprieloquendum sit; nam, ut ex dictis constat fauor, auxilium ad
executionem, Vactum externum ordinantur, consi
lium vero ad rationis in structionem Vult igitur Summus Pontifex per hae clausulam cohibere potentes,qui efficacius resistunt: de illis aute, qui docent, vel consiliu ferunt, nihil hoc loco dixit.
186쪽
De tertia excorum municatione Bulli
contra Piratas. TENOR BULLAEm, qm excommunicamus, lanathematiis miti metamus omnes Piratas, Cursarios ac La-
censim trunculos mari rimos discurrentes mare nostrum, praecipue a monte Argentario usque Terracinam ac ornnes eorum fautores receptatorei,& defensores.
Ateria huius ccsurae,a aut notat Caietan. in Summ verb. comm.cap. 28 est latrocinium maritimum. Quae etiam habetur in C. Excommimicationi de raptoribusu ex vi tamen illius non incurritur censura ipso facto,ut ibi innuit glossi cum Sylu notat Tolet.in Surum. lib 1,cap.ro Personae principales
in hac clausula excommunicatae sunt tres, totidem
accessoriae . Principat :unt iratae Cursari , latrunculi accesibriae
tautores, receptatoreS, defensores. Circa nomen , '
187쪽
commu p. s. sc Angel. verb Pirata Graii lib. q. decis cap. 18.num. ANNSayr. lib.s de cens cap. T. num . . Illud tamen certum est in hac clausula excommunicari omnes la trones maritimos quocu is nomine appellcntur.
Viminsolidiscurrentes mare Pontificis excommunicessit r. IN hae dissicultate Cras
is exponens Bullam Sixti V. Suare de cens disp.
Bullam Clemen. VII Lasserunt non solum ex communicari discurrens te mare Ecclesia: sed omnes piratas depraedantes in mari Christianorum, &in no et sensu explicat Grais illam particulam ratare, o rum, idest, Christianorum Suar. vero non DIS P. XXV. 'ita explicat , sed cana X- ponit de mari Ecclesita: facit tamen diuersam clausulam,ita ut sit sensus, Ex
tas Cursarios, ac Latruncuses maritimoso addatur tanquam noua clausula, i s
quod non aliter probat, quam ex eo quod inter particulam , Maritimos, de particulam , et scurrentes, ponitur virgula, quae facitiarembrati itincta. Quod autem in praedictis ullis
valeat argui nctum ad hac, quam explanamus, inde patet, quia in omnibus lite clausula eodem verborutenore ponitur. Sit tamen conclusi, t. Probabilius est solos latro C Bel, ne maritimos, qui discur e runt mare Ecclesie, praesertim 1 monte Argentario usque ad Tarracinam, hoc loco caeco municari. Lancaciaci Tolet. in Sum. lib., cap. ro. s. duertendum autem est de golin. hoc loco ad illa verba.
Item excommunicamus. . . vers. Tertia. Et probatur,
188쪽
1 o C A P. IIII. quia in antiquis Bullis, it videre est apud Nauar in
Man C. p. mim is inter particulam, truncuta maritimos, particulam, Currepitra, apponebatur particula, I t, cluam sine causa
in hac Bulla ablatam fuisse credendum non est reum igitur ante particula, cpraedicta verba copularet, distinctionem ii actionum faceret, modo ablata nec copulat, nec distinguit, sed potius restringit praecedentia, ita ut sit sensus eos
latrones excommunicari, qui discurrunt mareEcclesiae, praecipueri monte Argentario.&C. Et confirma
tur, quia particula, Ac, aeponitur ante particulam, Latmin As, ostendit seque tia verba nam tantum clausulam emcere, semper enim coniunctio copulatiua, si Metur multa nomina, ante ultimum ponitur secundum regulas Grammaticae Deinde, In clausula sequet excommunicat Summus Pontifex surri pientes bona nausi agantis
DI P. XXV. hac clausula talum dicit, Mare nostrum ergo de eo tantum intelligenda est
censura Tandem probatur argumento communi,
tauorabiliter interpretandae cum ergo ex asta poenalis sit intclligenda erit in ea verborum significatione , quae accommodatior, magis propria fuerit, qualis est explicare particulam , Marebo rum, incensura Pontificis de mari Ecclesiae, hoc enim proprius dicitur mare Pontificis, quam ipsius et inpropria persona loquentis mare Christianorum dicatur. Ad rationem Suare dicendum est appositionem illius virgulae non facere clausulam diuersiam, imo ex ablatione particula si eandem esse clausulam ostenditur, cum appositione: llius esset diuersa, particula enim copulativa diuersitatem rerum, quas copulati ostendit.
189쪽
ritimi di sui mites mare Pontificis urbi ta men deprae ante ex
existimat probabiliter dici posse discurrentes mare P5tificium, licet nihil de
municatos esseque hoc in mari Pontificis specialiter prohibitum Idem tenetvgol hic ad illa verba, nexcommunicamus. s. I. vers. Aem excomunicatio. Huius sententiae ea ratio esse potest, quia hoc loco nulla actio praeter discursum per mare Pontificis nominatur, cum in Bullis aliorum Pontificum exprimantur actiones depraedandi, quae sine causa hoc loco non
silum depraedari, sed etiaDIS P. XXVI. c.
nauigare est actio iniuriosa Romano Pontifici sufficicsq; ad excomunicationem rerendam cergo non
solum prohibetur de praedatio, sed etiam discursus. Sit nihilominus conclusio Probabilius est latrones maritimos , qui nul- talam depraedandi actioncm. cmercent, censuram huius canonis non incurrere . Hanc conclusione tradsit Vluald in Candet in explanat Bullae xnae. n. ZO. Sa . lib. 3. decens cap. I. num. I. Et probatur; Latro .nes maritimi non excommunicantur absoluto, sed in ordine ad deplaedationem ergo, si nuatam exerceant depraedandi actio
nem excommunicationis gladio non feriuntur. Patet consequentia. Proba tu antecedcias, quia latrones non dicuntur , nisi 1 latrocinio, unde qui nulla actionem latrocini exercent , latrones dicendi non sunt, saltem in actu,&foro externo;ergo qui locumque latrones abso luto cxcommunicantur,
190쪽
intelligendi sunt exercentes latrocini actione S VCrba enim cum effectu accipi debent, ut habetur tri. g. Nec autem verba. f. quod quisque iuris. Ex hoc sequitur si latrones maritimi mare Pontificis discurrant, etiam cum intentione depraedandi, simillam depraedandi actio.
municari, sola enim intentio ad censuram incurren
dam non susticit, nec omnis discursus prohibetur Dixi, Si nussim actionem de praedendi exerceant, quiano
Praedatio sequatur , satis enim est quod depraedari
lando inuadendo, aut insequendo. Ad primam rationem contrariae sententiae dicedum est actiones, quae apponebantur in Bullis aliorum Pontificum, maioris explicationis gratia fuisse appositas, nam piratarum
discursus nihil est aliud, quam hinc inde vagari quaerendo occasione depraedendi . Vnde per appositionem talis discursus,
secuntus intelligitur . Et item quia discursus per se sumptus non est nauigantibus, quos Sumus Pontifex vult desedere,noci UUS Ad secundam rationem respondetur, quod , esto Summus Pontifex prohibere possit, ne piratae transeant, indiscurrant mare suum, id tamen hoc loco non fecit unde quanditi non prohibet, nulla ei fitini uti per hoc quod mare eius, quod omnibus patet, sine alicuius iniuria trans
fluminibus aut in locis maritimis iuxta mare Pseisitam aut in naui,