장음표시 사용
101쪽
vium atque longarum in nominibus caeteris que orationis partibus per ordinem nulla artis ratione comprehendi, sed sola authoritate investigari potest. Itaque Grammaticus idem &fere veteres Grammatici omnes,generales longarum & brevium syllabarum leges tradidere, ει speciales quasdam in nominum Verborumque incrementis:reliquam cujusque svllabat&primae dc mediae infinitam multitudinem cognoscendis poetis ediscendam reliquerunt: ut etiam e poeticis numeris percepta prosodia ad sermonis prosodiam referretur. Atqui in hac multitudine tam infinita , opus reliqua Grammatica majus a Grammaticis recentioribus est colamprum. Itaque equidem libenter antiquitatem illam, ut logicis legibus illis antea propositis congruentem, complector: statuoque istam syllabarum infinitatem a Grammaticis r centioribus collectam non potius in praece piis artis statuendam, quam de voculia singu- Iarum significatione re Monstructione collectua Grammaticis lexi con/: cum tamen. hoc non
minus quis illud necessarium sit : de in illo
lexico ut significatio, ita quaevis quantitas apicibus sitis comprehendi potest. Ego vero magnam ei gratiam publice debitam existimabo, qui tantum literarum studiis compendium attulerit. Qirare volumina haec ne pueris pro rogula artis otiarantur , sed in doci oris intelligentia vel certE bibliotheca recondantur : ut
102쪽
ex his tanquam thesauris promere liceat,quoties opus fuerit.In arte genera artis affinia speciesque statuantur. Quinetiam ut praeceptor reliquarum Grammaticae partiu rationem a pueris exigit:sic, cum una hora legem carminis εsuis pedibus exposuerit , curulque syllabae &pedis inde legem potest exigere:ac deinde cum
a poeta ad oratore pervenerit, prosodiae caussam ex authoritate poetarum repetere. Ergo
tales pro diae leges instituamus. Syllabae propria esst affectio quantitas temporis, solique &omni de semper convenit. Syllabat igitur est brevis vel longa : Brevis est unius temporis:& ejus modi generales quatuor sunt. De brevit te vocalis antem, & quod, ne in versu quidem,olim. elideretur, jam patuit ex Ennio, JUMuta fere rum magia mibium octo.& Lucretio, Corporum augebit numerum,siummaque sequetur ut inde breuitas sylla cognoscatur.'m verbfinali,quamcunque vocalem praecedetem comtipi Nebrissensis author estAn brevitate autemo finalis,anomalia una est de o; quod o sit an ceps,in quibusdam tantum longa.unde Griimmatici quidam regulam generalem fecerant, , quae tantum excutio hujus est. Looga du rum temporum est. Atqui singulae vocales lonsa duψ tempora possident,brevis unicum, co-1ona dimidium unius.Sed hac de re Terenti
103쪽
t I B E R I I si Namque si momenta quae sint literarum examines, Consonantem aut quas necesse est consonates efficti
Tempus unum jam tenemus esse correptis datum: Bina productas habere, nec minus compertum est, Tempus autem consonantes di idunt unum duae, Inde quae duplex habetur, tempus integrum dabit. Ergo correptae jugatur una quando consionans,
Sive τοcalis referri quae potest in conbismum, Sescuplum tepus necesse est caedere istam ossabam, Q i duplex habere posset ab duabus consionis. Ac per hocprodusti perbe quae duoru temporii est, Consonae quom subjugatur vel Relatae in consenam, Temporis parte atque duplosit necesse est praedita. Idem' vero Priscianus & brevius & subtilius. Accidit verbsait') syllabae tempus unxi vel duo, vel etia ut quibusdam placet unu semis Sc duo semis & tria. unu, si vocalis est brevis per se, ut amo, vel si ea una consonans simplex conseca viatur: unu semis,in comunibus syllabis,de quibus multi docuerunt, ut lachrymae. Longae syllabae genera duo sunt: alterum natura,alterii positione. In longis natura vel positione s ait idem
duo sunt tempora, ut, dos,ars : duo & semis, quando post vocalem natura longam una sequitur consonans ut sol: tria, quando post vocalem natura longam,duae cosonantes sequumtur, Vel una duplex, ut mons, rex. Tamen in metro necesse est unamquamque syllabam vel unius vel duorum accipi temporum. Longae vero natura syllabar quatuor generales modi sunt: G 1H
104쪽
primus diphthongi, secundus vocalium sin lium i & u , tertius cujuslibet vocalis ante finales n & c, quartus a, e, o ante finalem s.
Multae praeterea longae quidem natura sunt Aprimarum & mediarum, sed quarum nulla arsessici posse videatur : ac si quae anomaliae hic sint, speciales sunt & lspecialibus locis notabuntur. au'd autem v inter s, q, g, & aliam Nocalem liquescat , praeceptum est Pristiani.II autem ait primo libro) quamvis contractum, eisdem tamen sonum,hoc est y,habet inter q&e,vel i vel e diphthongum positum:ut que, quis,quae : necnon inter g & casdem vocales, clim in una syllaba sic invenitur:ut pingue,sanguis, linguae. Et rursus eodem libro, Est ait in
quando amittit u vim tam vocalis quam consonantis, ut cum inter q & aliam vocalem ponitur , scut jam commemoravimqs , ut qui sequam. Hoc idem plerumque patitur etiam in-rer g & aliquam vocalem , ut sanguis, lingua. S quoque antecedente u, sequente a Vel e, hoc idem sepe fit, ut suadeo , suavis, suesco, suetus. Haec Priscianus , quod quinta vocalis liquescat,dc quod sonum sextae vocalis habeat, quod antea quoque ad sonum quintae vocalis appellavimus . Longa positione accipit unum tempus a bocali, reliquum a duabus consonis
vel distitustis vel una duplici comprehesis.duplices dictae sunt X & Z: A t J inter duas vocales, ut proposui, duplex est, si non consonis, certe
105쪽
tempore,quod Terentianus ita testatur: I media quom locatur hine bine vocalium, . Troia sive Maia dicas pejor,aut jejunium, Nominum primas 'videmus esse vocales breves: I tamen sola sequente,duplum habere temporis. Ergo vel loco duarum consenantum fun tur: Vel gemella si locanda est,ut videtur pluribus, Bis tibi vocatu eadem praebet usium consonae, Ante vocalem sequendo cum priore bilaba: Praedita π mox insequenti,jure quo sit cossonans,
Hoc in his tantum invenimus nominum vocalibus.
Priscianus idem etiam copiose proposuit: Et j quidem modo pro simplici,modo pro duplici accipitur consonante: pro simplici quando ab eo incipit syllaba in principio dictionis posita, subsequente vocali in eadem syllaba, utJuno, Iupiter: pro duplici autem, quando in medio dici ionis ab eo incipit syllaba post vocalem ante se positam, subsequente quoque vocali in eadem syllaba, ut majus, pejus, ejus . in quo loco antiqui selebant geminare eandem j.literam & majjus, pebus, esus scribere,quod non aliter pronuntiari posset,quam si cum superiore syllaba prior j,cum sequente altera proferre-'
bus consonantibus accipiebant.Nam quamvis
j sit consonans,in eadem syllaba geminata jungi non posset. Ergo non aliter quam tellus,mannus proferri debuit, unde Pompdji quoque genitivum per tria i antiqui scribebant,
106쪽
cipiebant , utri dicas Pompejji: nam tribus iii conjunct is , qualis posset syllaba pronunciari
Nam postremum i,pro vocali est accipiendum. quod Caesari doctissimo artis Grammaticae placitu fuisse a Victore quoque in arte Grammatica de syllabis comprobatur.Pro simplici quoque in media dictione invenitur,sed in compo-Mtis,ut injuria, adjungo,ejectus, rejice. Virgil. .in Bucolicis, Tiore pascentes a flumine resece capessas. Proceleusmaticum posuit pro dactylo.Quinti lianus etiam de geminataj consona idem tradidit. Sciat etiam ait 1.libr. Ciceroni placuis se, j jo, Majjaque, geminataj, scribere.Vide, tur autem in Cajus prima ideo produci, quia j media sit duplex,&ex dissyllabo,licentia po tica, fieri divisio in trisyllabum Is igitur veterum de j geminata usiis fuit. postea vero figura geminari desit: geminatio tamen temporis est retenta. Ut autem antea in syllaba brevi exceptio fuit de o finali: sic in syllaba longa positione exceptio est de liquidis r & l.ubi item
Grammatici ex speciali anomalia analogia generalem fecerant. Poetae aliquando etiam m ωn liquidas essiciunt, ut Priscianus docet: sed
in m Graeco tantum exemplo utitur.sic autem
hac de re loquitur,sunt similiter in consenantibus ancipites vel liquidar,ut r &l,quae mod' longam, modo brevem post mutas positae in eadem
107쪽
eadem syllaba faciunt syllabam. His quidem
addunt non irrationabiliter m & n, quia ipsae quoque communes faciut syllabas,post mutas positae, quod diversorum confirmatur authoritate tam Graecorum quam Latinorum. Ovidius in decimo Metamorphoseos: - Pistosamque Guidong avidamque Amathunta
Apud Graecos invenitur tamen m ante n posita, nec producens ante se Vocalem more mutatu. Calliniachus:
Alii Grammatici exempla proferunt Latina ex Horatio de m &n:
Movit Macem Telamone natum . Forma captivae dominum Tecmesse. 'Item:
Donatura i gni,si lubeatβnum. Exempla haec rariora sunt, unde lex emc1 catholica non possit, & potius notanda quam imitanda. S etiam veteribus liquida fuit,ut patet ex illo Ennii versu,quem Varro 6. delingua latina citavit: subulo finitimas propter astabat aqu'. rare de quinque liquidis, tres olim s, m,n, liquorem ruum tenuerunt:postea r & l tantum
108쪽
in hoc numero remanserunt. In quibus tamen 'providendum est, ut ambae consenantes lint ejusdem syllabae,secus enim liquidae non essent, ut in obruo, ablego. Sed quae de syllaba longi& brevi disseruntur, ea fere sunt intelligentiae& mentis,non prolationis & linguae.A Romanis enim quantitas cujusvis syllabae proferebatur. Varro de lingua cu docet pluit & luit pra senti δc praeterito differre. In praeteritis sest u dicimus longum, pluit,luit: in praesenti bre-Ve,luit,pluit.Ideoque in venditionis lege fundiruta caela ita dicimus, ut v producamus. Haec Varro.At istam diis etiam vox nostra nullam facit.Quin Grammatici pluit de luit praeterita, quia vocalis est ante vocalem, prima corripsat: in quo tamen errare eos, non Varronem fati
sum scripsisse indico. Nero ait Suetonius γ
Claudium morari inter homines desisse, producta prima syllaba jocabatur. at ut nunc pronuntiamus, nihil iste jocus tercipituricum m rari a moror,& morari ει του ι ρανέν delire dc fatue agendo, simili modo proferamus. Histrios ait in paradoxis Ciceroo si paulo se movit extra numerum,aut si versus pronunciatus est,syllaba brevior aut longior, exibilatur & exploditur. Itaque rudis oum & imperita plebs Ioi gas & breves sentiebat & sonabat,quas nemo, vel eruditissimus,hodie sentit aut enuntiat.