Castruccii Bonamici De rebus ad Velitras gestis anno 1744. Commentarius

82쪽

S. R. E. CARDINALEM

MONTIS REGALIS ARCHIEPISCOPUM

Et Philippi Patris Regis Hispaniarum , & Caroli Philippi F. Regis Neapolis ac Siciliae ad Pontificem Maximum, Sedemque Apostoliscam Legatum '

PRAEFATIO Primae Editionis.' . .l Osteaquam, Troiane Aquaviυs , ad Neapolitani Regis exercitum, argu in militiae disciplinam profecti is ,

mus , non bellicis usque adeo compus, animumque ninrum Rudiis exeraeere decrevimus, ut omnino illa πιιmarum amrium pulcherrima , arque ad omnem hominem omnemque locum accommodata , . nunquam a nobis non exculta βκdia relinqueremus . Legendo enim acceneramus clarissimos Imperat rex, non tam balorum gloria, quam literarum

83쪽

praestantia enituisse , atque ab his literatos h

mines edactos esse in castra , quos O laborum Periculorumque Ioctos non insuavis, s magna. rum interdum rerum auctores idoneos haberem; experιundoque cognorimus virtutis consiliique

militaris splendorem , ae vim non infuscari , ae minui , is nonnulli perperam opinantur , sed illuserari contra hisce artibus, atque augeri plWimum. Nam ut indecorum es, tibi a ferro atque acie discesseris , de iis ipsis rebus, fortiter gesseris , aut inepte loco, aut turpitre Obmutescere sic praelarum debet videri, eruditionisae scientiarum laude aliena quas ae peregrina splendescere militem. Mallo autem praeflabilius es ad alendam animi fortitudinem, militιaminque ipsam penitus cognoscendam, post equorum

armorumque exercitationes , tolerare bbern

Fum otium , ac praesidiorum fasidium nobilis

smarum rerum cognitione , Mathematicarum praesertim , atque Hisoricarum, unde ars omnis militaris efflorescat ac redundet oportet, quam

per desidiam turpidissimasque voluptates totum animi corporisque robur corrumpi sinere , ac quodammodo hebescere. Hanc consuetudinem si renerent honem saltem lora nati , qui in R eum atque Imperatorum capra quotidie confluunt , oe non prius irent ad arma , quam omis antea essens artibus instructi ; alacriores paulo ad pugnandum milites haberemus, peri- ιιπes quidem certe ad imperantium Dures: snon vehementer doleremus obscurami dam semFm , atque evanescere splendidam illam , aerrande, belli gerendi rationem . qua isteres

Gracos , ac Romanos tanta esse usos commendatione uaimm . Quanquim εκ hoc excellentium

84쪽

riam Dueum militumque numero, oe Patrum nostrorum atate fuerunt Eugenius , Turirena , Vobanius , Fouardius , aliique nonnulli , o sunt nostra, quorum nos exemplum militiae ruindimenta ponere aggressos si equi neque pudeat

unquam neque paeniteat. Nemo certe iure reprehendat , se, quod tempus vacuam nobis datMa labore militari , eonsumimus in meditando , in legendo , atque in scribendo etiam aliquid , quod a militari dis plina ipsa non abhorreat. Velut id est quod in hoc Commentario praestare conati sumus , non perficiendi ne adducti , sed experiundi voluntate incitati. Latinis enim literis mandare insiluimas eam Italici huius belli partem, cui Carolus Sicilia, ae Neapolis Rex non praefuit solum , sed etiam interfuit , ω quam ab eo tempore exorsi, quo ille sui Regni tutandi causa arma sumpsit , obviamquε

hos ibus es profectus , festri faustoque ejusdem

virioris Regis redisti , ac Populis optatissmo concludemus . Cum vero huiusce belli partis impetuae ac furor ad Velitras diutius consederit, eaque Urbs a fortuna delecta fuerit quas eampus , ubι Exercitus utriusque vires , a que res palam ostenderentur, hune propterea librum De Rebus ad Velitras gesis inscripsimus . in autem latina Uud potiωs , quam alia , perse queremur lingua , eo factum es. quod hoc πο- 'rum , quale tandem cumque est , opus doctispr eriιm, atque elegantibtis hominibus proh ri volumus , quibus quidem latina praecipue ora tio grata atque accepta esse debetio quod speramus fore, ut eiusmodi rerum notitia lati nis literis ili rata Italiae fines praetergredi

tur fortasss, latiusque propagetur; . quod δε-

85쪽

mum bellosum praeliorumque narratisnes si istina sermone eo crabantur, υideantur mihi quidem quodammodo altius assurgere, s maiorem inde assumere gravitatem , ac decuS .

Ac si quis es , qui, quod sub Neapolita.

no Regno Ripendia merueram, ejusque sim benignitate honesiorem in militia ordinem ade-διus , ιdcιrco fluias partium infectum sinceram h luc narrationem falsis quibusdam coloribus oblinere me velle suspicetur ; hunc ego ad eos reticis , quι me probe norunt , fiuntque a gratia , ouis , atque ab omni praefertam mendacis multo etiam alienorem esse me , quam homi nem oporteat , qui υelit ae debeat fortune vel cari sua . suam quidem fortunam , si modo ulla es . honestatis impendio quaesitam icontemnam semper , sin autem inge o mihi is bonis potιas quam malis artιbus emerg ocupienti occurret , amplectar libenter . Sed fομιuna nostra , qua certe inclementiore in haesontis fumus , ut melius ominemur in posterum,

tua facit humanitas , Cardinalis amplus ei Cuiusdam enim singularis felicitatis ista Ila tuo , potuisse me recipi in patrocinium eius ubri , quem natura , quem virtus , quem demum fortuna , mirifica certatim consensione decoraverint omni genere laudum , atque orname 'forum,. Quae ampla , illUria , ac singularia omnia haLitant in omnium oculis , s non m do in totius Italia , sed etiam Europae auribus eo personmt, ut Hsoriam mihi tractanti, Mnumque propterea verum profitenti , verenda non esset, aut assentatoris , aut amplificatoris nota , si , quod neque temporis hujus est nequiloci , laudare ea vellem magnificentissme i

86쪽

rixum in communibus laudum , virtutumque tuarum praeconiis celebrem alii quidem vel stissimam aqua υiυiae gentis nobilitatem , plu-λjbus domi fisuque facinorisus , facinorumque. praemiιs , plurimarum Urbium atque inpi-rum aυita postusone , Regus denique affinitatibus insignem alii direct ιm illam tuam , aeque expeditam ad summos omnes honores sine ulla aut exsιmationis , aut dignitatis offensione viam s alii splendorem in 'ublicis , altrmoderationem in ηιυatis , comitatem alii , alii graυitatem praedicent : Ego vero cum haec

omnia eum emeris eximra , ac perpetua commendatisne digna iudico , tum illam tuam in

primis admiror in rebus gerendis magnitudinem animi , ac prudentiae υim , να in fortem ipIam , constitutam a quibusdam tamquam re rum humanarum Dominam Videris dominari. sua excellenti , ac pene di Dina Virtute tua a

lecti duo potentissmi Reges Philippus Pater ,

Carolus Filius tot Regnorum , μουinciarum , ac Nationum negotia commendare tiri deliberarunt : eumque tantorum Regum deliberatio exitum habuit optabilem , ut cum omnia in te illi Familiamque tuam summa contule rint , haud sciamus tamen , utrum tu plus

illis , an tibi illi debeant . Ne longius abeam Me proximo , ac dissicillimo bello , de quo diribimus , quodque Neapolis Siciliaeque Regi , Regnisque , ω Borbonis fortaθs in omni Ita-bia nomini , magnum aliquod malum portendere fidebatur ; quae tua fuit auctoritas quae mens 8 Exercitum quidem nUrum tuis literis, uis opibus , consilio potissimum viguisse tuo , omnes sciunt , iiive m xim qni ex nostras,

87쪽

aque hosiam raptis eo Romam tempore freqxemtes propter castrorum vicinitatem veniebant :cum te talem virum intuentes disero dιειν- sarum partium homines. sensu a erantur , o tactoriam cupiditate ac spe praeoccupatam e suis abs te manibus ereptam esse illi maererens, nos Imaremur . Quamobrem musto esse convenientius ducimus in tuo nomine Commentarium apparere , qui iam tuus es , propterea quod eorum factorum narrationem explicas , qu rum . , Aquaυiis nobiliome , tu quamquam absens, maxima pars fuisti : multoque maiore nos alacritate , atque etiam voluptate ad eas