장음표시 사용
81쪽
De simplicia, siue composita Marte parata, ut proxime dicebam semper iuuant,mirumque est, ac totius humanae mentis captum id cxsuperat, ac veritatis vi potius, quam ratione coacti hoc fateri tenemur, proprietatem nimirum, etsi quid impar,erga sitbstantiam amicam, amnem semperesstc προσηνV Iem,leneria, dc mansuctam ;aduersus hostes vero,in bellicis,ut sic dicam, facinoribus rigia. , ac pari vi,consimili excessu, seu gradu serocissimam: resi-itcnti enim excessui ipsius materiae, vel naturae vim facit; fraenat videlicet cocrcetque, si nobis amica, omnem delateriam vim a cana illa sua facultate ; sc nimirum procace odii contrarietatis diisdiique illa cadum proprietate existente uti vis ac potestatis propriae contra alias,penes amicas scilicet partes,est temperantissima.Ea propter cum Averrhoes raro, nisi argumentorum momentis perstrictus, assciatiri non sit solitus, mirum haud esse debet, si ad latens, occultumque miraculum subticuit, aut potius non ii tellexit, confugiens ad illam ineptiam, qua perhibet inbezoari cis unam quidem esse facultatem & vim; sed ab hac hinas opserationes inter sese pene oppositas, dum ad vim illa ipsa trahuntur, emanare Priorem vim, seu potius operationem venenosam exerunt, iuxta Auenhois simientiam, ipsa beetoartica, susu Pentur minime pratexistente in corpore venenosa dispositione. Alteram adiutricem & amicam prae se ferunt haec eadem ber artica assumpta corpore iam venenosa vi infe d sorsu, verum de quibusdam venenis, non autem de veris bezoarticis, tuae venena sui de aconito, hydrargyro, came viperae, Zcsco rii compertum j induunt per accidens munus antidoti, eua dum, inquam , per accidens bezoartica , dum in corpore humano hostiliter pugnant, & pugnando vincunt alia venena o ilia. Diuersificantur quidem assiones unius agentis, diuersificatis, & variatis dispontionibus materiae subiectae, quod asser bat Aueirhoes: at in bea rico, si experientiae standum, non adinveniti ir facultas, & vis liquido venefica praepotens, nisi sumatur illud idem in magna quantitate , sitque ultro Zoari cum notabilis activitatis.Et erit tunc Maoarticum alterius generis;
lituusmodi enim bcaoartica secundi huius generis, seu gradus sunt
82쪽
quidem timitura nobis ipsis similia, sed super id eximini magnet
pertinacisque,ob excessum symmetriae, activitatis:Etquanimis sint similia,ac vere idonea; attamen si usurpentur, ut retuli,in magnaclosi, ex idoneis amicis fiunt improba&hostilia. Huius generis censentur theriaca, mithridatica illa magna Consectio, caetera: que pares communes , dc notabiles antidotus. Caeterum si in pauca quantitate, congruentique mensura hin: eadem stima tur, iuuant ura vi, ac perfective agunt; naturam, dico, si o
pressa, reuocaui ; si libera dc selm, firmant, validioremque
Hae insuper magnae antidotus, & si fiequenter dantur mo bosis corporibus, possunt etiam , licet minori dosi , exhiberi sanis. Neque holum usii corpus humanum redditur simile v Meno, ut obiiciebat idem Aucrrhoes , dum isthaec betoanica veneni participantia statuit. sed potius illud beZoartico simile Quadit, atque egregiae, ac idoneae proprictati humanae robustissmum par, qua proprietate, exquisita, insignique vi facillime
munitur cor; cinguis, spiritus omnis vitalis, &quodvis circumfusiim defenditur; ac fortissime omne virus respuitur, expcllitur , euacuatur, Vci pari ferocitate, prout varia conditio Metoartici, opprimitur; sit peratur, cdomatur, frangitur, restabiugatur. Hanc idoncam proprietatem humanam quomadmodum nonnulli sponte pro parte saltem sortiti sent, sic eandem frequenti antid torum usii adeptum olim fuisse Mithridatem maximum sua aetate regum, ac prudentissimum,diligentissimumqῆ omnium ante se genitorum historiae tradunt. Medicamenta aleriteria,& alexipharmaca cum iuuent propriurate,seu substantia ritra methodum etiam cenam, & statam cxlii beri quodammodo possunt: Amethias enim excistamur, teste lano I Meth. - a totas Uantraam et Haduersusint. -d si qua methodus in huiusinodi medicamentorum administratione atque usu reperitur, illa uniuersa consistet non in adinventione, electione, deprchensione , ω cognitione remedii; vel corporis subiecti notitia sindiscriminatim enim, saltem communia de pro
83쪽
tempore, SI modo exhibendi, usurpandique idem remedium: Naim debent exhibcri bcaoartica, quemadmodum docet Galenus tu. δε Theria Pisinem capit. 17. cui subscribit etiam Rabby Moyses, dum verba facit de usu, SI exhibitione smaragdi, cum celebrata est ex
toto ventriculi concoctio: Sedi addendum,msqui ob et, urgear, ct contrarium suadeat; urgente enim periculo, tantur omni tem' pore. Cum etiam corporis repletio prohibeat saepe, quo minus tuto, & festinanter liceat venenum expellere,eaproptcr talis repletio auferenda; auctore etiam Galenos. delicias . Et si repletio est a qualis, indicatur remedium cuacuans; si inaequalis, purgatorium,. stodiris,seu elective ducens. EAhibetur beZoarticum ventriculo ieiuno,&μο η' libero non eo,quod vis beZoartici obtundatur,extinguatura ciborum mole,ut nonnulli inepte cristimant siquidem appensa,allu ta,& admota etiam pro parto, carnium scilicet solita de familiari attractione, ut dicere solitus cst Hips rates, creduntur iuuare talia medicamental verum quoniam cum ventriculus ea ab precibo alarque ipsius vacat, nec trahitur, nec an alitur Hymenti miliaritate, promptius et urtica amplexatur, alterat fluet Mucitque actum. Quo tempore
etiam ipsa eadem beetoartica impedimentum haud nacta liberius penctralia cordis, ac vitae principium petunt, seu in viscus laesum subeunt,ad quod usq; progressa ci vere occurrunt, ac familiaritate quadam plurimum fiduciae, ac roboris aduersus intolerabilem hostem,ac venenum cIam praebent. Non contemnenda methodus e . . iam iratur inmensura medicamenti, quae mensura metiri debet tum ex materia, seu vi alexiterii, tum ex corporis patientis proprie---- . tate, vel dicas, natura priuata . Q d totum tamen velim,vi intelligas de beroartico extrema, indomitaque vi praedito; non autem de priori miti, ac benigno, quodve sine metu cxhibetur &sumitur. Quemadmodum etiam planum in usu Madministratione priuatibezoartici rationem qua amhaberi peculiaris idec veneni,quod ab experientia potius tamen petendum, quam a ratione; illa Onim est, quae nos instruit&dirigit, non ipsa methodus , ut prin
Insigne de praegrande momentum certe in beZoaricis reperio: α propterea summe principes laudo, qui ad subita venenorum pericula
84쪽
ricula,ad pestium faces horum copia scatent, sussique gris beZoa ticorum viii manum dant: sir modice enim, M opportune huius modi praesentanea, id est, strenuissima, de rapidissima remedia v-
serpentur, ornamentum & decus non latroadditiar professioni nostrae; sed prouidentia opus est: Nam et lunatura etiam non commu tat ; cono diu a Bonibusque t es t ma Exitus obuenito Vti etiam nimio,frequenti ac promi Quo horum ustu vilescit ars medica, a occasio haud exigua vulgaribus,noua,ambigua,dissicilia liberius credentibus, datur deserendi Medicos, persuasis nimirum illis talium medicamentorum ab Asris, aut Indis pro maiori parte petitorum in quorum usu nullus fere dele sὶ ope valetudinem omnem comparari, seruari, augeri r cum tamen minime in his praecipuum medicinae robur sit,atque pondus Tuq; Medice,in cuius praecipue usum S commodum haec paucula damus,si spectabilem, & honori cum teipsum praebere cupis, non talium simplici ini contentus sis; atqui in recondita Hispocratis, AI maiorum doctrina, intractandis methodica,& artificiosa dexteritate, atque peritia Medicis
rebus ingenium, & dexteram tuam ut exerceas suadco. QuiS ca peti ego fulcrum hoc aut fulmentumartis Asclepiadum, S mai statis Medio; tum S ualetudinins corporum tutelam &praesidium scio. Qui cnim beZoartica adamant etiam extra stupicionem veneni caeterni, ac omni in morbo indiscriminatim iisdem utuntur, leuibus,ac ineptis ingeniis adhaerentes placentes; uno, foedoque tenore semp incediit sine delectusne modo: Artificiales vero Medici callidi rerit,ac eventuu,& sipientes semitas morbiintento persequentes non semper eunt viro gradu; scd una via: non curium cunilcm tenent; sed portum: Hinc nouos progressus morbi deturbantes,discriminibus utuntur, arte,sic tiq; , dum opus est, ac ctiam obliqua via, quae tamen semper insanitatem. Atquc sic opportunainc'nstantia, seu magis varietate non raro vetera commutant lente, per gradus,nec omnia simul pr stant,&quae iusserant, vetant, Δ quae Vettierant, iubent. Dum tamen in ancipiti est valetudo S acrior ccrnitur morbi pugna, viresque animi S corporis declinare incipiunt, ac caetera medicamenta, quibus diu incastim pugna- tun tamquam inutilia,seu iniucunda fastidit aeger; ipsaque
85쪽
pene mersa deprehenditur, beaoartici usiura nec contemno nec improbo;quoa b oartica, Vt plurimum nedum proprietate natorae, κρψεως adiutrice, Verum etiam spe quasi non alio modo, pr si tetiam Mindi mire iuuent: Nam ubi δ&praesidium. Sic Hippocrate ut ex hisoriis Epid. patet, cum accedebat ad suos aegros, sere etiam deploratos, minente quandoque mota non abstinebata leuioribus remediis,licet cum praedictione: nam illud non igno- . randum, durante tractu& lentitudine mortis, cepe frustra adiunii remedia etiam praepotentia; siquidem Digidis iam artubus, effoetisque viribus, clauditur pene corpus aduersunt vim omnem tum b zoartici,tum etiam veneni eo tempore haustorum,& accepi rum,incassumque contra morbum sui antea diceban pugnat Medicus viribus naturae haud nixus.
86쪽
rumcontrahendmdiiudicandi e 'necessaria. i
87쪽
Dedica consecrat IEBUS elapsis binas Historiolas seu Instructiones sedicas publice dedimus
easque illustrissi Card Burghesii inscriptione muniuimus, & honestauimus, quo tanti Principis auctoritas, & splendor famam, & lucem illisipsis circumdarent. Modo Dis Ρ v T AT io Ν ΕΜ hanc nouiter auctam,& recognitam,cum annexo REsCRapaeo , edituris nobis Nulli iustius dedicandam , consecrandamque Visum, quam tibi Illustr. Card.)qui & amatus ab illo Principe, M in arcana eiusdem gratia inprimis es, quod in tua laude iure etiam ponam, & adeo virtutibus, ac meritis Una fulses,& excellis,ut parem fortunam,tum &aduersus invidos, & malevolos robur, ac munitionem ex clarissimi nominis tui adpositione huic Opellae augurer, ac mihi certo pollicear. Ceterum virtutes tuas, quae, sicut astra, in numero finito infinitae cernuntur, hic percensere, M
88쪽
excuti, longum, & superuacaneum sit; & eo magis, ouod illae eaedem iamdiu omnibus veluti obviae & splendentes innotuerunt, ac maximo Pauli V. P. M. iudicio
quod gloriosissimum, & culmen laudum) adprobatae
sunt. Is enim odore, imo spene dixerim) gustu, certiori sensi, illarum conspicuarum allectus, ac velut pie irretitus, Te primum Archiepiscopum NMarenum creauit; paulopost talem dignitatem sersis minusparem meritis tuis intelligens,coelesti numine affatus vltro elegit. &in amplissimum coetum, ac senatum Cardinalium, quo non nisi apices & decora prouinciarum adspirant, tulit, atque mox dignissimo Datariae sui dicunt ) muneri praefecit. Verum missis etiam reliquis virtutibus tuis, innumero magno magnis, in quibusve quamplurimos,etiam paris ordinis superas de emines; quis unquam benignitatem tuam S Religionem & pietatem in Te referre,
nefas est: οτι των par νος : quod optimarum ro
ram non sit laudatio: potius vel selicem,& beatum,vel huic proximum ob illam ipsam Te praedicamus: & ex eadem
amor,&veneratio erga Te innascitur. Quis unquam,dico, benignitatem tuam, animi vigorem, cunctarum rerum capacem, nec non prudentiam, quae caetera regit,
certe dirigit,absque liuoris,aut stuporis nota dissimulare, ac praeterire silentio poterit Z Benignitatem autem appello illud rarum in homine bonum ; facilitatem nimirum &promptitudinem animi ad iuuandum,qua vincis caeteros Principes; limo hos, & inferiores quoque Tibi deuincis: siquidem Aniolitudo tua inter tot muneris proprii graues curas,praesentes instantes,quibus vix alius
89쪽
fusscere posset, non excitit Aliam omnes, etiam priuat ad se venientes ; sed exspectat in limine velut obuiam, cum suis discriminibus, ac modesta grauitate, sedans,
aut certe inuitans. ac vacuam se ostentans. Beneficia Illustrisiim. Cardines.' plurima & sere assidua seon te consers, singulis, & uniuersis prodes ; & quod summa virtus tribuentis, ac vera benignitas , bona verba adiicis rebus bonis, & praedicatione humana, benignaque Vi commendas, quae praestas , sic praestita haud imputas. Vnde coactus cst dicere , qui a Te discedit; Z Immlucrum verba Senecae) hodie feci. malo quod ita talem inuem, quam si multiplicatum hoc ad me alia via peruenis pl. Huic eius animo nunquam parem referam gratiam. Est tamen Tibi in beneficio sensus communis; tempus, locum , personas obseruas ; quod illi ipsi dato gratiam comitas quidem tribuentis, ted efiicaciorem aliquanto opportunitas conciliet. Vigor autem ingenii atque animi tui talis est, ut par ingentibus negotiis censeatur, usu, ac re obseruetur Illo enim ipse varia uno & eodem tempore seliciter agitare, &exsequi litus es: Et Cum nunquam vaces,& sis exsomnis; post sacra munia & of
ficta , aulae, studio semper aut negotio intentus, quasi tiosem ut praedicebam, quodve prudentiam asserit, Minanifestat) Te praebes; & abunde,quae agenda sunt,curas sine ulla ostentatione agendi; nihil Tibi vendicans, semperque insta aliorum aestimationes Te metiens. Ad
haec cum notitiam rerum eventuumque & iudicium in iis rectum habeas; attamen, tanquam alter Solon M
ineniensis, quouese quod producit, ac magis adhuc
90쪽
exprimiteria lentiam, in parte, innatam) addiscens aliquid vis senex fieri; sapientiae modum caeteris dissiciulimum, nihilominus retinens: siquidem pauca de virtute disseris, multa autem factis ostendis, dc fidem verbis tuis ipsa vita concilias. Nam ex philosephia, prisca litteratura, & legum perhia,quibus omnibus plurimum
polles, non, ut caeteri, voluptatem, aut scientiam solam. quin usum probus, & prudens quaeris, & amoeniora studia traducis & aptas ad mores, ad setiumque una animorum, ac Reipubl. fructum. Sermo tuus compositus est, grauis, temperans, qualis vultus, & animus Noc dies rorum sui ille ait in verbis teris: imb in cociliis, coetibus aut
colloquiis Cardinalium, Episcoporum, procerum, & si
milium qui Religioni, seu Reipublic. hodie delegati in
Urbe praesunt) ubi Tu cotinuus es, ubique de maximis gitur rebus; errantes,& excursibus,seu fortuitis ac incomsultis sermonibus vagantes opportune Tu idem,non mianus exemplo, quam Verbis, dirisis, coerces, ac velut reducis. Lente item & probe consulis, & consi ita viriliter, ac per omnia extra dilationes positus,exsequeris.Tale s