Hugonis Grotii Florum sparsio ad ius Iustinianeum

421쪽

conus libro XIII.

DE sENTENTIAM PASSIS EA .

. RESTITUTIS.

Symmachus epist. x. Notatus iudicio exploratissmum remedium etenia imperialis implorat, ut iudicata remissione famae suae mutnus excludat. Valentinianus Novella xvi. Imperatoria vis maior laudis est, aliqua decreta mothre. Optima adveniam occasio sunt, merita noua. Fabius M ximus apud Plutarchum: λελύιθω MuContinentur peccata bene facts. Vide quae diximus libro ii. de iure Belli ac Pacis xx. 1 6. Interdum non tota poena remittitur, sed pars poenae. exemplum habes apud Cassiodorum iii. c. Vide quae dicta ad hunc in D igestis titulum. L. Si debitor. MEris tamen alieni ex praecedente tempore poena liberatus Hi J Est constructis, Graeca: που, Sic curam tutelae dixit Vlpianus. L. cum filio familias, f. item D.delegatis m.pisia interpretare, per poenam.

DE IURE FISCI.

Non improbabiliter quidam ex materia , quae hoc titulo tractatur,existimant, non hanc legem hic deesse, sed illam , cuius Eustathius meminit in triginta di bu , S.I . Sensus eius erat, ut qui res fisci immobiles

422쪽

ὐtineret, intra xxx dies eas tradere fisco teneretur.

Nam dicit Eustathius, eam legem esie ultimam tituli primi libri decimi codicis.

DE SENTENTIIS ADVFRIVS US CUM

latis retractandis. Intra ιriennium retractari posse J Quantas rapinas sub hoc praetextu egerit Iustinianus, videre est in arcana

Procopij historia. DE DELATO RIB. V S.

L. Neaue seruo.

Neque sinus, neque libero bomini liceat deferre id, ex quo quisquam aut mortem , a r bonorum suorum amissionem pertimescat JScribendum,ex quo non quiquam. Res deferre quiuis potest: facta deferre ea tantum, quibus imposita est mors aut confiscatio. Ecclcsia quidem odit delatu ras, ut videre est canone LXXm Concilij Eliberini. At leges circumcidunt delaturas, non tollunt. Tiberius de delatoribus agens: SAbuerterent potius iura, quam

.ustodes eorum amouerent.

DE ANNONIS. ET TRIBUTIS.

Annona quid fuerit partim ex Nouella CXXX intelligimus, sed optime ex arcana Procopi j historia. Debebant agrorum posse res, praeter tributa alia, quae Ericολαὶ &-, dicebantur, id est indietioines, & superindicta, de quibus tituli sequuntur, militi frumenta di alia alimenta, equis autem pabulum

423쪽

3, o HVGONIS GROTII FL. s P. suppeditare. Quod si ex suis rebus id non haberent,

emere aliunde cogebantur, & suo sumtu perferre in castra ad optiones exercitus.

. DE SUPER INDICTO.

Huius species est aericum, quod exegit Iustinus, teste eadem illa Procopianae historiae arcana parte. Fuit eius mentio lib. I. tit. 1 v. apud Harmenopulum , sed locus in litura est, puto quia sublatum postea id onus. Sed reduxit Michael Paphlago, ut Cedrenus nos docet.

DE APOCHIS. PUBLICIS, ET DE DESCRI ' -

. PTIONIBUS CURIALI B US, ET DRdiltributionibus ciuilibus. L. Semel. Securitatem J Id est apocham, ut ostendit lex se- ς' ens, ὁ Symmachus x 43. &L. a. Theod. de discussoribus, Novella Theodosij de Valentiniani de indul- liquorum, & L. securitates, infra De susce-

DE DECVRION lBUS ET FILIIS EORUM,

& quibus modis a fortuna curiae liberentur. Bona curialium functionibus erant obnoxia. Ideo vendi non poterant, nisi ex speciali indultu praefecti praetorio. Vide Cassiodorum VII. 47. .

gentiis reptoribus.

424쪽

L. Si qi is decurio. Si quis decurio patersit duodecim liberorum , honoratis amuηerum quiete donetur J Olim id datum sexdevim habenti liberos. quo tempore nullus erat abscisse numerus lege definitus, sed concedi rescriptis solebat, quod hic lege datur. Vide L. semper, g. demonstratur, D. de iure immunitatis. L. Omnes iudices:

Senatorem J Id est decurionem. nam in municipiis decuriones id erant, quod Romae senatores. Itaque &conuentus ipsorum,non minus quam senatus βουλη dicebatur, & ipsi βουλλα- , quod senatores vertit aliquoties Plinius. Hinc explicandus iocus ille Ciceronis apud Macrobium Saturnalium ii. 3. cum ab hospite suo P. Mallio rogaretur, ut decurionatum priuigno eius expediret, astistente frequentia dixit: Roωρ vis habebit, Pompeiis docile est. Pompeiis, id est in municipio senatorium munus adipisci dissicile erat. At Romae facule id cuiuis concedebat Caesar. Ostendunt id quae praecedunt apud Macrobium, & quae sunt apud Suetonium vita Caesaris, cap. So. modo ciuitas respublica, ita

decuriones senatores.

DEBETUR ET BONIS DECVRION V M , E T

de modo distributionis eorum. Iliensibus Augustus concesserat vindicationem bonorum ciuium suorum qui intestati decessissent.

425쪽

Nuti satirium tribuatur ex iuribus reipublicaJMelius hoc quam quomodo in Theodosiano editur, viribus. iura reipublicae, sunt reditus.Nec offendere quequam debet illud, iuribus. Nam & Vlpianus dixit: debita i binnon est pecunia. L. quod si. g. i. D. de const. pecunia. Eumenius: Salarium me uberalissimi Principes ex huius reipublica viribus in siexcentis millibus nummum accipere iusserunt. Rescribe & hic iuribus. reipublicae huius, id est Augustodunensis, ubi ab antiquo nobilissima Galliarum so boles liberalibus studiis operabatur. quae verba sunt Taciti Annalium in.

L. Qi conditioni.

. Patrem ciuitatis J Patres civitatis sunt, qui aliter curatores Vocantur. Ij sub M. Antonino Philosopho a Senatu dati.

DE VACATIONE PUBLICI

Formulam vide apud Cassiodorum

426쪽

AD IVs IUSTIN PANEUM. 3 IDE PROFESSORIBVS ET MEDICIS.

Symmachus r. 73. Scis bonas artes honore nutriri, atque hoe s ecimen esse florentis reipublicae, mi disciplinarum professoribus praemia opulenta pendantur. Honoraria a Principibus data, penitus medicis&professoribus ademit tu stinianus, non Romae tantum & Constantinopoli, sed& in urbibus aliis. notat Procopius in arcana liistoria. L. Magistros.

Habebant plerumque magistri eloquentiae sexagena millia, quidam plus. quidam a dilcipulis accipiebant. Philouratus Chresto & Proclo.

Exceptis his qui a probatissimis approbati l Philosophis

ab Imperatore datae docet Lucianus Eunucho. Tatianus philosophos quosdam accepisse ait ab Irsiperatore aureos annuos sexcentos. L. Si quis in Archiatro. uam primis qui in eo ordine reperientur septem vel eo amplius iudicantibus, idoneus approbetur J Symmachus x. O .stula legeremore cogentibus siummates eiusdem propolonis 'parfuit in examen acciri , adhibitum est iudicio collegium omne medicorum. Archiatri erant Palatini medici. Si lo- .casvacaret, surrogabatur habito examine alius, neque is tamen demortui, sed ultimum occupabat locum. Erat his Archiatiis suus Comes. Cassiodorum vide

427쪽

thesauris inferturo Da vi pro singulis libris argenti quinos Ioiaos inferat lAuri ad argentum proportio Graecis decuplar Romanis plus quam duodecupla. Vide Sirmondum ad capitula Caroli Calui.

DE NAVICULARIIS, SEU NAUCLERIS,

& de tollenda lustralis auri collatione. Iustinianus nauicularios, aut naucleros qui Byzantium appulissent,aut nauibus earumve pretio spoliauit, aut coegit merces in Italiam, aut Ahicam transportare. unde famam ut quidam suas naues exurerent, . alij mercatores cogerentur triplam dare mercςdem. Ita Procopius in arcana historia.

DE NAUFRAGII S.

Constantino inscribitur haec lex. Sed Antonini eam esse volunt Contius & Salmasius ex L. vlt. D.de incendio. Non frustra autem condita lex: quia multis in locis mos obtinebat, parum humanus, talia in fiscum trahendi. apud Syrianum, & Sopatrum ad Aphthonium, apud Chirium Rhetorem libro i. meminit & Paulinus epistola ad Macarium 37. Maxime autem is mos viguit apud Septentrionis gentes. Albertus Stadensis in anno

428쪽

eisex11. Wilhelmus Neubrigensis Anglicae historiae iv. 16. Hildebertus Senomanensis Episcopus epistola ad Honorium Papam: Honorius Papa epistola TI.c. exis communi cationi x de raptis. Fredericus in Constitutionibus c. de furtis. Vide quae diximus libro 11. de iure Belli ac Pacis , & in Annotatis.

DE AURI LEGULIS ET GYNAECIARIIS.

ET VOCURATORIBVS GYNAECII, ET DE

monetariis , & bastigariis. Thessalos in grauissimas poenas incidisse, ob violatas leges de purpura latas dicit in heroicis Philo

stratus.

Varia erat serici tinctura: & quae Imperatoribus erat reseruata, dicebatur plane vera. in arcana historia Procopius.

DE FABRICENSIBUS.

. ..

yide Cassiodorum VII. II. L. Stigmata. Confer legem decernimus, infra de aquaeductu. & quae diximus ad Apocalypsim. '

DE VETERIS NUMISMATIS POTESTATE. Vide quae diximus ad titulum, D. de falsis. L. qui

cunque. '

429쪽

' ET LENONIBUS. Spectaculorum nomine comprehenduntur, G-υηγεσα, Scenae, Circi, Venatus. His

rebus destinatos in urbibus reditus Iustinianus ad se traxit, ut nos docet in iam sepe memorata arcana hiassoria Procopius.

Aquaeductuum canaJes vocabantur formae. Cassiodorus sic usurpat habes vocem eandem eodem

sensu in legibus Constantini, & Arca iij, & Honorij, quae subiungi solent Frontino. Forma dicebatur id quod rem quamque continet. Inde casei formati, id ess formis infusi, unde manet nomen apud Italos di Gallos. L. Si quis per diuinam.

Inscripta est haec lex Cyro praefecto praetorij. Fula& praefectus urbis Constahtinopolitanae,prolatauitque

eius ambitum a mari ad mare pertinente muro, Vt nos docet Zonaras. . Mentio eius in epigrammaticis Graecis: E eo. qui infra, de principibus agentium in rebus: Nouella de alluvionibus 'quae Codici Theodosiano subiungitur e dc apud Marcessinum Chroni . c

430쪽

TOLLENDIS .

Spectacula huius generis, pridem inuisa Christianis,

sustulit primus Constantinus, teste Socrate. Auctorabantur gladiatores scripta c.autione, uri, caedi, ferroque necari. notant scholiastae ad Horatium de Iuue-

- nalem.

Erat dies laetus, dictus Calendis Maij, celebrari primum solitus Hostiae, ut Suidas nos docet, & quidem magno sumtu, ut docet Iulianus Misopogone. ob nimiam licentiam, quae se insinuauerat, sublatam, reddidere Arcadius & Honorius hac lege. Sed resurgentibus vitiis sustulere eidem ea lege quae seeunda est Codice Theodosiano hoc titulo Vocatur

io. Vide Cardinalem Baronium ad Martyrologium v. Cal. Ianuarias.

D. CVPRESSIS EX LUCO DAPHNENII

' VEL PERsIDE PER AEGYPTUM NON

excidendis, vel vendendis. - Lucus ille Daphnensis ad Antiochiam erat, quae ad Oronten: unde eadem Antiochia , ut ab aliis eiust dem nominis urbibus discerneretur, dicta Antiochia Huius luci meminere Libanius&Chlysostomus, in orationibus de fano Apollinis, quod ibi erat exustum. Vide&quae diximus ad ii Maccab .i V. 33,