장음표시 사용
71쪽
stinerem, sed cui minime omnium recusatae fas esset Cum enim vestra causa debeo Sodales: tum Principis ipsius immortali beneficio deuinctus. qui me ex magna familiarium copia delegit, quem suis in hac urbe negotijs praeficeret: suorumque consiliorum&participem esse voluit, & ministrum sevos autem quid libentius
Farnesj Ducis laudibus auditis p vestri ciuis, & collegae , & singulari in hanc sodalitatem studio ac beneficentia: quam ille ab ineunte aetate adamavit, maioribus in dies beneficijs auxit, exemplo suo tot nobilissimorum ciuium, praecipue vero liberum, ac gentilium suorum acccssione honesta uiti quem vos contra & vim
uentem coluistis,& vita functum exequijs amplissimis prosequimini, ut, quacumque re potestis, eius desiderium leniatis. Itaque vi nihil dissicilius, quam satis de Octauio Farnesio digne dicere : ita nihil apud vos facilius, quam de eodem quoquo modo dicere; quos & ad ignoscendum paratos,& ad audiendum promptos esse,
atq. alacres animaduerto. A c primum si aliorum consuetudinem imitari velimus , de familiae nobilitate no pauca dicenda fuerint. propterea quod vi natura comparatum est ut ex similibus similia nascantur, sic ex fortibus sortes gigni plerumque perspectum est. quibus tatameo omnivo supersedendum censeo, ne ineptissimus videar, qui media in urbe Romanos Romanorum familias edocere aggrediar. Nam quis est adeo Romanaru rerum imperitus, quin sciat, ex hac familia viros innumerabiles belli pac j . artibus floruisse Atque ut omitatam egregios belli Duces, quorum priscis annalibus memoria celebratur: quique huic urbi,atq. Italiae,uniuertaque Romanae Ecclesiae imperio & in secundis rebus ornamento,& in dubiis praesidio fuere:quis est aliquo ciuium numero, aut fuit his centum annis, qui
non ab hac familia insigni aliquo beneficio sit affectuia
72쪽
vereor de Paulo III. Pont. max. pauca dicere, in quo, si incipiam, necesse sit hoc dicendi tempus absumam. Vnum dico i nihil illo Pontifice humanius, nihil prudentius, nihil reip. amantius. Ante eius Pontificatum anno ferme decimo nascitur Octauius. itaq. eius pueritiae tempus disciplinis percipiendis idoneum in aui Pontificatum incidit. Cogitate; qui in hanc urbem omnes undique doctrinas, quarum ille incredibili sti dio tenebatur, inuexerat, qua diligentia nepotes erudiendos curauerit. Ex his Octauius (nam de aliis alio loco diceturi cum omnibus & corporis & animi bonis excelleret: cumque natura unus ad omnia factus esseti institutione illa puerili tantum profecit: ut aequales omnes, qui una exercebantur, nobiles adolescentulos lango post se interuallo relinqueret. Itaq. breui non
Graecis solum,Latinisque litteris, sed omni liberali ac Principe digna doctrina egregie instruitur. Nihil in
gramaticis, ac dialecticis tam minutum aut abditum, quod illius notitiam effugeret. nulla virtus oratori S, quam non dicendo effngeret,aut certe adumbraret. In
mathematicis usq; eo processit, quoad libi ad res militares usui fore intelligebat. Musicen attigit, ne eius expers suau itatis esset. Philosophiam mirifice adamavit: sed eam partem praecipue amplexus est . quae ad mores informandos, atq. ad reip. administrationem pertinet. Ad eam percipiendam dicere solebat scripta sancti Thomae magno sibi adiumento fuisse. Studia omnia a Diuinis precibus inchoabat. mane Diuino sacrificio quotidie intererat. reliquum tempus a stud ijs litter rum & lucubrationibus vacuum aut laboribus militaribus impendebat, currendo, iacula obequitando aut ijs exercitationibus corporis tribuebat: aut amicorum salutationibus indulgebat . in tarn ampla fortuna in tanta illi fortunae adulantium tui ba, in tol aetatisi illece-
73쪽
illecebris, in tam dissoluta saeculi licentia nullum lu- Derbi ingenii,aut arrogantis indicium,nuit m non modo factum, sed ne dictum quidem insolens excidat. NI-hil ex summa sortuna, praeterquam summam bene
hominibus mercei facultatem usurpabat . in id praecipue intentus, nullum diem sine magno alicuius ben sicio praeterire patiebatur. Ad haec decora facies,origdi 'nitas,mansuetudo,comitas,affabilitasque sermotus , qui incertum modestior esset,'n graviori incredibilem ei conciliabat gratiam simul & reuerentiam . Itaque erat in oculis omnium non modo in patria, sed etiam Bononiae, quam sibi velut alteram patriam studiorum causa delegerat. hodieq. bona pars illius ciuitatis buri ius ossiciis Si consuetudine deuincta in clientela Farnesiae domus permanet. Prima ei militiae rudimenta sub Carolo V. Imperatore in Germania suere,cu prae fectus esset exercitui, quem illi Paulus III. Pon. aux lio aduersus haereticos misit. Heic si praeclara eius lacinora parem referre, tempus, quam res, me
deseret . in summa magnu summi suturi Ducis specimededit. His rebus non minus, quam fortunae amplit udi ne adductus Carolus Imperator et Margaritam filiam in matrimonium dedit,lectissimam seminam, & ad imperandum natam, tantoque patre,& omnium saeculorum memoria dignam. Haec unico partu geminos ediadit, Carolum qui paucis mensibus vixit, & Alexam drum, quo vel solo,vel maxime hodie Christianae reip. salus nititur. Quid putatis tunc Octauium tanto Dei
beneficio asinum fecisse Quid Nihil aliud, nisi quod a vobis ipsis didici Sodales. Accurrit ad hanc lanctis si
mam Crucifixi imaginem. heic diu procumbens de tato munere Deo Opt. Max. gratias agit. Magnam in limius Sodalitatis usus pecuniam erogat. postulat, ut se in . Sodalium numerum recipiamns. O egregium adole
74쪽
icentem, terat enim etiam tum valde adolescens Octa. uius, num se ludis aut pomessationiblis dedit Enum .exitia disquen quod vulgus hominum facere consueuit se in omnem lasciuiam & licentiam resoluit eHuc, litic continuo pederii tulit. auctorem beneficii Deum
agnoscit. Quasi praelagiens, quantum Principem granuisset , quam firmum Christianae religionis propugnaculum, Christo ante omnia gratulatur. Eodem anno sub finem maioris ieiunij, quo die Christi passionis
memoriam colimus, edixit velle se solemni illi pompae cum ceteris sodalibus interesse.itaq. codem die vesperi circumfusus ingenti familiarium frequentia, cum &ipse & familiares eius Sodalitiis essent vestibus induti, euntes ad sancti Petri, qui sanctissimam hanc gestabat imaginem,rursum. redeuntes in hanc aedem perpetuo comitatus et totumq. illud iter pedibus secit, cum e set pluuiis foedum, nec minus sex horarum spatio illi pompae interfuisset. ex quo tanta huic sodalitati veneratio accessit ut eius exemplo cuncta nobilitas nostrorum Sodaliussi collegio adscribi volucrit. Et miramur, qui tanta in Deum pietate ferueat, eius imperium atq. actiones diuinitus gubernari quod perspectu est exemplis innumerabilibus: praecipite vero paucis post annis Parmensi bello: quod bellum ille a suis moenibus propulsae ut pari virtute ac felicitate , cum duorum imp ratorusnexercitus eo redegit,ut pacem,quib. ipse conditionibus voliti t. acere cogerentur. Equidem, si Primcipis ciuiusce meritis vlla posset par oratio inueniri, valde quererer Sodales, tam breue mihi spatium concedi ad illius laudes expli adas.Sed quando nulla fingi
potest eloquentia tanta, quae aliqua ex parte aequare illius meritorum magnitudinem possit:isapienter hoc institutum video, ut & ire illum gratus animus ostenda& breuitate temporis dicentis imbecillitas excus Ia tur.
75쪽
tur. Etenim cum aliorum Principum res di facta con dero: alii maduerto alium alia virtute valuisse perpaucos admodum fuisse,qui cunctis excellerent. Alius mstitiae partam gloriam, domi perdidit; alium florentem
pacis artibus, arma dedecorant. Hic, quacumq. inspis as, omnes virtutum numeros absoluit: nullam vitae
partem sine summa laude transegit. Huic sine superciis .lio grauitas, cum dignitate iucunditas, cum humanj-tate maiestas; huic non seueritas amorem minuit, non seueritatem hilaritas, non facilitas auctoritatem. Pru . dentia tanta fuit, ut aetatis nostrae Principum sapiem. tissimus merito haberetur . nemo minus cosilio egebat, nemo libentius aliorum cosilia exquirebat:cumq; carum . tus in primis esset,ac tectus,apertissimus videbatur. Nihil illum, quod a suis aut a finitimis fieret, latebat: ne- .mo illum hoc agere animaduertebat,Nemo illo in ami. . cit ijs constantior, aut amicis indulgentiori nemo eois idem in inimicos elementior . Beneficiorum latur quam obliuisci: iniurias non tam ulcisci, quam praecauer Iustitiaim integritatem, abstinentiam in tanto viro laudari sine iniuria vix posse arbitror. Populares, prohib do a delictis magis, quam vindicando, ita inci' conii'hebat. Mn a in pauperes eneficentia. Religionem, pilatatem plurimum colere,& minimum ostentare aeserre possem, nisi ab ossicio meo alienum ducerem, cum mihi assidua, ac prope quotidiana pietatis opera Tam daret, nihil illum tantopere cauisse, quam nequis intelligeret, a quo proficiscerent Vr,Haec quamqua alios
latebant: liberos tamen latere non poterant: quorum
etiam disciplinae intererat, ad pietatem ex eplo patrio informari. Igitur ex hac disciplina inuictissimus Dux Alexander filius, incertum victoriis clarior, an in Deupietate insignior: hinc nepotes Ranutius L Duartes, patriae auitaeq; virtutis ac pietatis aemuli, eximipequ
76쪽
spei Principes extiteriit. Nec profecto mirandum vid tur, qui ad virtutis quas culmen euaserint, eos tantum ceteris hominibus pietate praestare. Nam qui bene icciendo mortalibus assidue Deum imitatur .is necesse est magno Dei amore reneatur: quando ad eius imagia nemiae similitudinem contarmare se studet . Deum quippe nulla ex alia re magis, quam ex ipsius benesiaciis, nouimus: nec quidquam est, quod ille a nobis ma-pis exigat, qua uti homines hominibus beneficiamus.
Pro tot, tantis q. Diuitiis beneficiis, quod sumus, quod spiramus, quod sapimus, quod Deum nouimus , quod
caelestium regnum speramus,quod honorem caelitum
meditamur, ut filii Dei simus, coheredes Christi,& ( ut
audacius loquan ut Dii sinus beneficentiam: in homines, & caritatem sibi rependi Deus postulat. Qui vero in homines ex Dei praescripto se gerit, his quasi gradibus ad pietatem peruenit. Est erum pietas & standamentum,& quasi fiuctus, & summa virtutum: quam virtuistem prisci philosophi si nossent, eam demum heroicam
nominassent. Ea nam q. homines humana conditione
maiores ac sublimiores facit.Quid enim benefaciendo petimus, nisi Deum Oadmirabilem in nos Dei ben
uolentiam: qui nostrae virtutis idem est auctor,& pra mi u. Haec mente agitans Octauius, haec dies noctes . cogitans, ad te Christe properabat: hanc tuam Salississimam interris imaginem colebat ad tui itis archety-yonfestina dat. Scilicet hanc intilens vehementissime sibi animum ad pietatem accendi sentiebat et te suum, atq. humani generis conditorem, te redemptorem c gitabat: tuae interim passionis memoria fruebatur, his Diuinis dapibus me hiem alebat. tum praeter alia sibi cum ceteris hominibus communia beneficia, qua cum q. mortales adipisci in terris queunt, ea sibi cuncta tuo munere largiter concessa meminegat: amplas
77쪽
opes, latum ac firmum imperium, popularium amore maximorum orbis terrae Principum assinitates, sobolem egregiam, fili j ingentem gloriam. Deniq. anno superiore cum ab eo digrederer, haec fuit eius mecum extrema oratio a se infirmitate valetudinis abs te suae .mortalitatis admoneri,magnumq.ex ea re fructum c pere, atq. attentius migrationem ex hac vita in istam perennem & sempiternam meditari. Horum ac talium memor, cum Romae esset, huc saepissime ventitabara hanc tuam sodalitate uis opibui lubleuabat. Nos autem quid illi rependemus, quid aliud nisi ut te, summe caelitum Rex, summis precibus obtestemur, ut illum in beatorum numeru recipias a nobi . concedas, ut quem beneuolentem &beneficum experti sumus in te ris, eodem gratioso apud te is i l aduocato atq. inter-jI II l b Le: i lip tui . . prete gaudea- . t si
79쪽
AD PETRUM MAGNUMAEmula Pindaricae prodit tua musa Thaliae
Mao Nu nimis curo di stimulata tibi. Illam sos iuuenum patrio de limine raptam Av xva Aemiliam iussit adire viam. Iamq. Placentinos Farnesia regna pererrat, Ranv xim altam iam tenet illa domum. Prolis sorte tuae laeteris M,ON a licebit, Principe quae tanto digna reperta viro est .
80쪽
Vid vates tuus , o Romulidum decus,
. infert ' quae tibi depromere
Magni pignus amoriae , Gesset y non ebur iniucum,
Gemmas, non hominum calcar inertium
Murum, nonpretiosa Frondi vel era Sericae,
Nonpassum dociles artis ciue manus v et Cratera, ..hilaris pocula Massiciet i a LiSedtenecrare dulci, Musarumque liquoribus Dijs addam superis. non tuapoccroi re a s
Virtus, non animi cand r amabilia, . . Non obscura latebit i