장음표시 사용
21쪽
re declines,quanuis impressio tardaverit. Ne
persistas in errore aliquo, si eius nocumentum non apparuerit. Nihilominus no permaneas in unico remedio in eade curatione, sed ad aliud pertranseas.quoniam corpus notam citur a re consueta.(1uodlibet praeterea cor
pus,quodlibetq; membrum,immo idem cor pus idem, membrum, in diuersis temporibus proprietate habet,ut possit ab aliquoi medio affici,ab aliquo vero non Cugregia
raueris morbum,committe eum natUrae nec
praecipitanter agas, quoniam vel ipsa natura morbum euincet, vel monstrabit. Caeterum ubi morbus coniunctus fuerit dolori aut causae doloris vel inferenti dolorem, ut est vulnus vel casus, tunc a mitigantibus dolorem inchoandum est. Et cum usu soporificorum indigueris,ne pertranseas quale est papauer cu hoc enim quod soporificam vim habet familiare est.quod si ex vehemeti sensu ebri laedatur, alatur his quae sanguinem multo crassiore reddunt,ut frumentu coma. At si infrigidatione non verearis,cibetur rebus frigidis,ut est lactucas id genus alia. Porro scias quod inter caetera remedia optimi est recurrere ad id quod vires tu animales tu vitales validas reddat,ut est laetitiai occursus rei grata : iugiter uti his quibus gaudio
22쪽
gaudio a itur . immo fortasse iuvabit assidua cosuetudo cu viris praestatissimis,& cum his quos reueretur prohibet enim ggrotum a rebus quae nocent ei. Proximum aute huic generi remediorum est transferri de regionem regionem,ude aere in aerem,& de habitibus an alios habitus transmutari, Momni uti
conatu ut habitus atque motus Xerceat,quibus membrum aequetur, aut alicui temperamento restituatur . ut cum cogimus puerum
strabum inspicere oblique in rem spledidam, requi habet torturam faciei,inspicere specu tum chalybis:sic enim faciem suam aequare conabitur, atq; oculos, ita ut fortasse tali solertia,reducetur ad correctionem. Inter caetera praeterea quatum poteris cauere debes,ne remedijs vehementibus tempore non commodo,veluti ne magna sol utione alui vel vomitusabscessuum apertiones v-stione,quam crebratio Graeci Vocant,tempore
aestati vhyemis utaris Id vero quod in curationibus eximiam requirit consideratione, est ubi in eodem morbo duo concurrunt quae contraria exigant, ut si gratia exempli, ipsa aegritudo aliquid exigat,cuius cotrarium tamen eius causa expetit, ut est ipsa febris pituitosa maec enim ratione sui caloris refrigerationem ratione Vero materiae,que: est causa febreale-
23쪽
f calefactionem desiderat,& contra itidem ubi morbus calefactione, &eius accidens in frigidatione postulat, ut materia doloris m- testini coli,quae quide calefacietia,aut discutientia,vel attenuantia exposcit,Vehemes tamen dolor eius refrigeratia, soporifera requirit,& contra . Caeterum te latere non licet, quodio quelibet repletio, eg quambet a la temperatura curatur per contrariia,videlicet per euacuatione 3 per contrariatione ,seu per oppositam alteratione quoniam saepissime usus optimi regiminis, ad repletionem 3 malam temperaturam adhibiti satis sufficit. Fen quartae capulsecundum de medicatione
aegritudinum ex malo temperameto ortarum.
I mala teperatura sine materia fuerit,tunc ipsum temperamentu permutare tantu debentus sed ii cu mali m-teria fuerit, euacuabimus quide de fortasse sola euacuatio satis erit, ubi nulla mala temperatura ex ipsa materia, ob eius pra cedentem infixione,relicta fueriti fortasse tamen id non erit satis, ubi vitiosa temperatura relicta fuerit:immo peracta euacuatione te peramentum mutare oportebit . Ad haec dicamus quod mala temperatura variis curatur modis . nempe haec vel erit iam infixa,&tum
24쪽
tum eius cura fiet per cotrarium absolute Echaec est absoluta medicatio . vel erit in fieri, quam quidem corrigit ipsa medicatio facta
cum praeseruatione. Vt gratia exempli,absoluta medicatio est curare putredinem febrisncitur,theriacem vocant tertiana potu a-quq frigid*,ut flaua extinguatur bilis. pre e
cautio est ut in quartana veratro, in tertiana scamonio purges,cum per id, principium futurae accessionis vitare intendimus. Cumques a fuerit caliditas vel frigiditas, stupis id experiri, nequaquam experiaris re modii excedete, Maduerte ne impressio per accides facta te decipiatu Scias quoq; quod aequale est
tempus,quo fit infrigidatio 3 calcfactio verum maior est timor infrigidationis:quia calor est naturae amicus in humectatione tame& exiccatione aequalis est timor . verum ipsa humectatio longius exposcit tempus humi dum autemn siccum utrumq; eorum conseruatur a sua validissima causa:permutatur vero a vehementi causa sui cotrarii Vcalidum quidem adaugetur illis causis,quarum metioia a nobis paene laeta et scinceps qu excrementa,& repletione tollut,reque obstructiones recludunt. mox ex eo, quod ipsum cosed
25쪽
uat,quod quidem est humidum squale. frigidum vero validius redditur ob eius validas causas, ob caloris suffocationem, reper id, quod ipsum vehementer dissoluit quod quidem est ipsa siccitas per se,& caliditas per accidens. Tuicunq; autem exuperante calorem aperientibus remedijs curare velit, ab immodica infrigidatioe caueat,ne inlapidescentem facultatem,& opilationem addat.ab immoderata quos calefactione abstinere debet:quoniam malam temperaturam calidam
augeret:sed sensim procedere debet, rumprimo quq detergiat ad id quod infrigidari debet. Si aqua ordeis aquaindiuisiuniciat,bene est. sed si id non satis sit,tunc mediocria admini strada sunt. Luod si ne haec quidem satisfaciant, utendu est his us tenuem habet calorem.intrepides id agere potes.quonia maius est iuvamentum infrigidationis,quod sequitur ex apertione eorum,' nocumentum supercalefactionis ipsorum.quq quide facile poterit extingui post reclusionem Ammoderata autem extinctio coctionem acrium humoruvetat,etsi nonnulli huic aduersentur sententig cu ignorent immodica extinctione vires deiicere,inpresertim quae per aegritudine imbecilliores essectae sunt quis materia sum mopere corrigatur,quandos tame relinquu- tur post
26쪽
tur post eam aegritudines, quae ex mala temperatura frigida immateriali pendent, aut cum materia contraria illi temperatura quae correcta fuit. Porro frigida teperatura cuiam infixa fuerit, videtur quoquo modo esse difficilis calefactionis . in principio vero est admodum facile veru infrigidare summe calidam. si sit difficile,facilius tamen est calefacere extreme frigida tauoniam extrema
frigiditas est ipsa mors naturq, eis aequatur. Scias preterea quod infrigidatio quados adiungitur siccitati aequadoc humiditati, no-
nunq vero est expers utriusis. Exiccatio autefrigiditatem iam facta fouet.humiditas vero eam quae nunc fit magis inducit nonnunquapr*terea adiuuat siccitatem omnes causis caloris quae in extremo fuerint. nonnunq,-mnes causae immoderatae frigiditatis humiditate adiuuat, neq; quicq adeo efficaciter id efficit,ut octu Massiduus usus entu balneo rum thermarum . Hoc autem totu iam in prioribus sermonibus notum fecimus. Vinuquoc dilutu eximia habet vim humectandi. Scire adhuc debes quod cu senex indiget refrigerationes humectatioe ad idio est suciiciens id quod ad temperie eum deducat, immo quod ad eius frigidams humida temperaturam in qua incidit transeat,& si sit ei ac- iij identam
27쪽
cidetalis,est veluta naturalis. Nec te lateat quod saepissime quado aliqua temperaturam
immutare cupimus,cogimur facere quae eam validiore reddant, mixta cum re ei cotraria. ut uti,gimur ut aceto cu medicamentis calefacietibus, ob eorum imbecillem Vim propter quam ad aliqua particula penetrare nequeunt itidem cogimur ut croco in medicamentis infrigidantibus cor Vt ad ipsum pers ducat. Multotiens adhuc aliquod medicamehabet validissimam vim permutadi aliquam temperaturam, sed ob eius tenuitate no adeo immoratur ut suum peragat officium diiunc igitur oportet ei admiscere aliquid quod illud crassius reddat, detineatq;,etsi cotrarium sugactionis id inferat si culleo balsamino cera admiscemus,vel aliud,ut in eo inebro tantisper detineatur dii possit fungi ossicio suo. Caput tertium lan quartan. Quomodo, quando fieri debeat euacuatio. Ecem sunt ea quae rectum adferunt iudicium de euacuatione facienda: nempe repletio, vires, temperatura, habitudines corporis, maccidentia concurrentia velut ne illi, quem soluere vas, acciderit iam solutio alui: quonia in alui pro
fluuio alvu soluere periculosum est . ad haec
28쪽
TERTI M. Iaaetates' tepus anni Maeris constitutio,&,egiones vcosuetudo an euacuatione,& exercitia seu artes. Haec inisi contrariu affirmata dae euacuationi indicent,euacuatione quide prohibebunt. Vacuitas nanc euacuationem omnino prohibet Itidem, imbecillitas cu ius vis trium facultaturi Verum quandoque praeeligimus debilitate alicuius varitatis, potius j nocumentum quod sequi posset ex dimissione euacuationis noc autem in facultatibus sensus holus,si confidamus rem periculosam corragi posse cum acciderit . itiderein cunctis facultatibus fieri debet. Temperatura praeterea calidas sicca euacuationem prohibet Itidem frigidas humida, quq
caloris est expers,vel imbecillem habet calorem,cUacUationem vetat Calida vero&humida eam satis admittit. Habitus aute corporis idem facit nam immoderata macileti, raritas corporis,eam impedit timore dissolutionis virtutis.&ideo cu rexeris aliquem imbecillum macilentum qui multam flauabilem in sanguine habeat,debes ipsi ea exhibere remedia, tapirina multiplicent,&no eua cuare ipsum cibabisqi eum his quae optimus anguinem generant,ad stipidum 8 humidii declinantia. Sic enim fortasse temperamentum humoris eius corriges . Immo forte ro- iiij bora-
29쪽
borabis ipsum,& tuc euacuationes tolerabit Itidem nec sis praeceps in aegro evacuando, qui ex usu habet parum comedere,si euacuationem euitare potes. Et qui supra modu obesus,prohibebis quos ab euacuatione, timestum ne frigiditas praeualeat,tum etiane caro venas opprimat,easu inanitas claudati suffocetur nativus calor, aut ad viscera excre menta exprimat . Accidentia quoc mala ut proptitudo ad alui profluuiu quod ilia pol ivocant, conuulsio, euacuationem vetant,maetates inferiores integro incremeto,ssus ad terminum ultimi seni deuenerint . Tempus quod aestiuuans supra modum frigidii, eam non admittunt. Regio ad haec meridionalis admodum calida satis ei obstat, cu maior pars medicaminum soluetium sit calida. coniuctio autem duorum calorum intolerabilis est. Adde etiam quod vires sunt imbecilles,relaxae,mcalor exterior trahit ad se humorem foras, medicamentu vero intro: sic validus accidet tracst qui ad pugnam ducet. Septentrionalis quoq; regio frigida eadem vetat,s qui parum est assuetus euacuari, ab euacuatione etiam prohibendus est. Itidem de qui habent exercitia in quibus magna fieri solet euacuatio ut qui balneis subministrant, qui onera ferunt . 8c tandem in quolibet exercitio
30쪽
exercitio laborioso abstinendum est ab euacuatione. Porro scire debes quod ex qualibet euacuatione quinque desiderantur . Primum quidem,ut id quod euacuari debet euacuetur post quam prorsus euacuationem alleuatio subsequatur non lassitudo instrumetorum,aut caloris irritatio aut se, diariandest ephemera, vel aliquis alius morbus qui subsequi solet, ut intestinorum abrasio per alui solutionem, Mulcera vesicae per urinae
euacuationem nam etsi id iuuerit,eius iuuamentum non percipietur immo fortasse statim nocebit,donec accidens remoueatur. Secundo inspiciendum est,quo tendat, quonianausea vomitu purgatur, dolor ventris per alui deiectionem. Tertio,vt origo membrisit in ea parte ad quam vergit . sicut se habet
interna vena dextri brachi addecinoris asse cxtus,non autem capitalis dextra que cephalica nuncupatur . Nam si in similibus errore
comiserit noxam afferet. Membrum autem per quod educitur, ignobilius esse debet
eo a quo Vacuatio fit, ne humor ad nobilius tedat.per exitum sibi naturalem id fieri debet ut se habent inebra urinaria ad gibbum epatis,& intestina ad eius concauum. Prsterea membrum per quod fit expulsio,quandoqest ipsummet membrum,.quo evacuatio facienda