장음표시 사용
41쪽
res in eum conuertuntur, stalis humor in corpore multiplicatur. Est praeterea in corpore aliquis humor qui facile vomitu consentit,ut plurimu sicut flaua bilis aliquis vero cum difficultate,ut atra bilis quidam virus habet, ut pituita . Ad haec febriens alui pur
atione potius quomitu uti debet.qui autem umorem habet deorsum descendente,ut qui leuitate intestinorum, quam lienteriam dicunt,laborat,prohibitus est ei vomitus P ro inter caeter medicamina soluentia illud certe deterius est,quod tempore solutionis ex medicamentis maxime diuersis constat.quoniam solutio perturbatur,reprimum antequasecundum soluet, forte primum substantia secundi soluet.(Luscunque prsterea solutioni alui vel vomitui se committit, cum puruhabeat corpus,impossibile est, quins capitis
vertiginem,ventrisque torminatatu inquietudine patiatur rumquicquid evacuabitur ab eo,id prorsus maxima cum difficultate purgabitur 3 ut unico verbo dicam, quotiesccunque solutivit medicamentum excrementa expurgat, nullam consequitur ipsum perturbatio. Sed cum incceperit perturbatio, id profecto aliquid aliud quam excrementu evacuat . Cum tumor, qui per vomitum vel aluum euacuandus est, in alium conuertatur
42쪽
humorem,corpus profecto indicat esse expurgatum ex illo humore,que euacuare desideramus. Sed si in abrasione,& quid nigrii foetiduvertatur, tunc malo est.Preterea ubi somnus
post solutionem inualuerit, significat corpus esse exacte purgatu per talem euacuationem, recontulisse. Nec te lateat, quod si post solutionem vel vomitu sitis inualuerit,quod perfectam ac exquisitam optimaqa purgationem significat Scias adhuc quod solutivum medicamen soluit vi tractiva, qua ipsumi humorem trahit, fortasse trahit crassum humorem tenue relinquit,ut quod atram bilem soluit efficere solet.nec recte locutus est, qui dixit illud medicamen generare id dirahit, vel quod tenuius primo trahat. Taetsi GaIesententia hec sit .absolute tame dicit, quod illud solutivum, quod nullam habet beneficam vim,si non soluerit sed in nutrimentum
conuertatur,generat humorem quem trahit.
sed haec sententia non est omnino probanda . Verum,ut ex sententia Gai colligi potest,videtur ipse censere quod inter medicamelum trahens, humorem tractu sit quedam similitudo in substantia, ideo trahit.quae quidesententia non videtur veritati conformis. Nam si tractio fieret per similitudinem ferrum certe ferrum traheret quando illi domi- iij naretur,
43쪽
naretur,vaurum itidem aurum attraheret, ubi sua quatitate illi praeualeret Veruntamehuius inquisitionis finis,ad alium id med1- cum pertinet. Secundu adhuc est quod at tractio humorum,quae fit per potionem solumi medicaminis,vel vomitivi, per easdedit vias,per quas pulsi fueriit,donec ad intestinarumventriculum perueniant, ibis natura mouetur ut foras propellat. Raro tamen accidit ut per potionem solutiua ascendat ad stoma chumquod si ascenderint, ad vomitum qui dem euocabuntur,duabusq; rationibus no fit ascensus ad stomachumDrima, quia soluti
uum medicamentum cito penetrat ad intestina. Secuda vero, quia tepore potionis pharmaci solutiui,natura festinat expellere ex venis,mesaraici nuncupatis,deorsum non fur
sum. Est enim id & propinquius atq; facilius. Adde etiam quod subsequentia, ea quae prae
cesserunt impellunt.hoc aute maxime mouet
naturam ad expulsionem per propinquiorem viam&si medicamen haberet vim tractiva non coniunctam ipsi humori,tunc vis naturgexpultricis deberet magis praeualere in corpore sano ac robusto . Accedit ad hoc, quia medicamen trahit illum ad propriam viam. At vomitiuum medicamen contrario modo se habet nam cum ventriculo est, trahi moratur
44쪽
ratur, humorem trahit ad se ex intestinis, suas vis resistentia naturali virtuti domi lnatur . Scire adhuc debes quod maior attra ictio humoria quae fit per medicamentorii so lutitiori tracium,est in venis,nisi valde vici inu extiterit:tunc enim ex eo vin venas uno vena humor trahitur, ut in humoribus qui iin pulmone sunt fieri solet. hi enim per vici iniorem viam trahisitur ad ventriculum Lin testina, quantiis non permeent per venas Ite scias quod saepissime exiccatio quae fit cum medicamentis exiccatibus est causa euacua ltionis humiditatum a corpore,ut in aqua in lter cutem fieri solet iCaput quintii sen quartae, sermo de purgatis,
Am ante a nobis traditu est, ortere corpus praeparare ad recipiendum so
lutivum medicamen, antequam exhibeatur,amplificatioe meatuUm,lenitiones alui, presertim in frigidis affecti ibus.&it summatim dicam ante ventris solutionem lubricum facere est optima regula,in qua maxima fiducia habeda est,praeterqUam in his qui admodum parati sunt ad alui fluxum. In his enim nihil tale agendu est quoniam immodici profluuii periculum esset. iiij Horum
45쪽
Horum ergo solutivo medicamini admiscendum est aliquod vomitiuu,ne festinet descendere a vetriculo anteq perficiat officium suum.immo squetur in eo vas Vtriusq; medicaminis, solutivum agat suam actionem,Vomitiuums suo fungatur officio illi opposito.Caeterii balbutientes sunt fluxu ventris expositissimi,ideos fortissimu medicamen solutivii non ferunt, ut plurimum eoru solutio prouenit ex fluxionib capitis Periculosum praeterea est sumere pharmacum solutiuum manentibus siccis excrementis in intestinis,sed debent prius educi siue clystere siue aliquo lenitivo iure Vi etia balneo ante solutivi pharmaci potione per aliquot dies est ex praeparativis remediis praesentaneis, nisi aliquid impedierit.Sed inter balnea mpharmaci potionem exiguit debet interessc interuallu,nec post pharmaci haustum debet balneum ingredi, quoniam materiam ad exteriora euocatu Coueniret tamen ubi alui fluxionem sistere curaremus . Sed hieme nihil
inconuenit primam domum balnei ingredi, ubi eius calor haudquaquam possit trahere, sed lenire sit verbo dicam, aer, ubi erfatur qui pharmacum sumpserit, ad exiguam caliditatem declinare debet, ne sudet neque molestia afficiatur . hoc enim inter ea quar
46쪽
prpparant numeratur Itidems frictios in unctio ex oleo praeparativum est remedium. At qui pharmaco non fuerit usus, neque ipsum potauerit, nequaquam debet medicus exhibere ei medicamina vehemeter soluetia. ut vero repletione tenentur humoribusq; glutinosis ac tentione in praecordiis laborat, qui in visceribus inflammationem, opilationes habuerint,nulla est eis exhibenda potio,donec id lenientibus alimentis, balneo,ocios,& dimissione rerum qu moueant vinflamment corrigatur . Porro qui aquas stagnates bibiat,aclienosi fortia desiderat pharmaca. Adha siquis validu hauserit pharmacum, satius erit post illud dormire antea. quam operetur,quonia tunc melius suo fungetur ossicio. Si vero debile id fuerit, satius
erit a sumpto pharmaco non dormire, quoniam natura medicamentum id concoquet. Sed cum pharmacum incipit operari, utcu-que fuerit, tutius est non superdormire, neque debet moueri super potionem pharmaci, sed quiescere ut ipsum natura amplectatur agatq; in ipsum . nam nisi in ipsum agat,
id in naturam non aget odorare tamen debet quae nauseam prohibent, ut mentam, Scrutam,vapium,& citonium,&terram ennia rosue aqua respersam, pauco addito aceto.
47쪽
msi ob odorem pharmaci renuat illud haurire, claudat nares Debet praeterea, qui a medicamento abhorret,aliquid arcon quod pyrethrum a nonnullis esse creditur mandere, ut oris facultatem stupida reddat. Luod
si vereatur ne medicamelum evomat, eXtrema deligere debet, & post potum statim aliquod habens adstringendi vim sumat. Ceterum his quadoq; medici catapotia melle ob-Uoluunt, nonnunquam melle, vel Euccharo decoci is,adeo ut indumento quodam oblinabtur. Est quoq; conueniens industria ea cera liniri. Ex industria adhuc est implere os aqua,vel aliquo alio,deinde catapotia,ut sunt, deuorare,aut aliqua alia industria uti totus id ita deglutiat,ne a medicamine quis asticiatur. Decoctum autem debet tepidum potara Catapotia vero cum aqua tepida deglutiret cet. Ad haec qui pharmacum haurit, ve-triculum atqa pedum platas calefacere debet, restatim ipsum sumere. Sed postqua animus quieuerit,ambulet,ac sensim moueatur.quo nia huiusmodi motus satis iuuat,paulatimqaquam calidam hauriat:quantitatem tamen, qua nec medicamentu soluat,neq; ipsum educat,eiusq; vim hebetet,nisi ubi urgeat necessitas fluxionis alui detinenda Potu adhuc aqua calidae euitamus esione pharmaci.Drs
48쪽
terea qui calidi teperamenti est, debiliss coastitutabis, imbecillis vetriculi,&vult phar macum sumere debet antea bibere quale est aqua ordei,vel vinum granatorian istium malam dica,aliquod alamentu tenue facilissconcoctionis ventriculo praeponat. At si non ita se habuerit, satius est ut ieiun pharmacuhauriat. Porro qui aestate soluitur,febrem incurrit . Et qui pharmacum sumpsit non debet comedere nec bibere donec pharmacusuum perficiet officium, neq; post eius solutionem dormire licet, nisi fluxum sistere volet. Et si eius ventriculus non sustinuerit in
edia,eo quod biliosus sit,facileq; ad eum bilis confluat, aut quia ia diu praecautione inedia usus fuerit,ium debet exhiberi ei panis pauco vino maceratus,post pharmacubante purgationen Lhoc enim fortasse adiuvabit pharmacum . Nec anum aqua frigida, sed calida abluere debet. O uidam dixerunt quCd catapotia deuorada sunt cum aliquo decocto eorum naturae respondente, veluti catapotia quae flavam purgant bilem deuoranda sunt cum decocto fumiterrae: quae atram, cu decocto epithymi reliculae, id genus alijstrumquae pituitam educunt, cum decocto cera taurij. Caeterum cum aliquod corpus siccum duram habens carnem aliquo forti medica mine
49쪽
mine euacuare volueris, ut veratros id geonus alijs, valida humectatione prius utendum est, cibis scilicet pinguibus . Tandem
fortia medicamenta purgatiua magnum minitantur periculum,ut est veratrum corpori nanque integro conuulsionem adfert plethorici vero corporis humores motu periculoso commouet, simul ad intestina trahit, quod nauseam excitat. Cums maximum infertur nocumentum ex potu alicuius lacit
riae herbae venenosi generis, quae tithymalli
vocantur,ut est daphnoides,quam laureolam vocamus,vel pityusa,quam cebra Mauri appellant, id nocumentum lac acetosum tollit astringitq; . Saepissime praeterea medicamen dimittit odore in ventriculo, ita ut videatur ipsummet inibi remansisse.cui remedio quidem est farina ordei tosta, ob eius detersionem . nihil enim inter omnia quae bibuntur melius est . Cumq; iam diu pharmacu sumptum fuerit,nec dum operari coeperit, tum si fieri potest ut ipsum evomat,& nihil moueat, fiat. Sed si aliquid obstet,satius erit traiicere aquam mulsam vel eius brupum,aut aquam in qua nitrum sit ditatutum,vel glande supponat aut clysterem infundat. Causa autem impotentiepharmaci sunt vel meatuu angustia a sua formatioe,aut ob teperatura,aut ex
50쪽
morbi vicinitate nam qui resolutione quam paralysim vocant,mstupore attonito, quem apoplexi dicunt,capiuntur,astrici os habent meatus, quibus medicamina debent transire ad illoruluinores, ideo illorum solutio imbecillior redditur.Porro duo medicamet solutiua eodem die porrigere ut metu plenu est, ita alienum ratione. O uodcuns etia pharmacum quod est proprium alicui humori, si eum non inuenerit perturbabit quidem,recudifficultate soluet idems essiciet situ in suo
contrario immersum inuenerit. Caeterv Omne pharmacum soluit primo humorem sibi propriu,deinde eum qui magis exuperat, te nuiorq; est itidems reliquos iuxta hunc ordinem,prgier sanguinem,quem quidem natura postponit atq; custodit Attrahere prsterea humorem distante difficile est. Adhuc si quis
vereatur ne a pharmaco hausto superueniate inquietudo,& nausea, is quide duobus aut tribus diebus ante pharmaci usum debet vomitum citare cum decocto radiculae eiusq;
esu. Neque salis copia in edulijsiti debet qui
purgatione desiderat. Caeterum saepissime cupharmacu non soluit molestiam,nausea,animi deliquiis,tremorem cordis,torminaciadfert, aut sodorem, saepius* coguntur ipsum euomere. 1 uados tame sufficit sumere quq habent