Avicennae arabis medicorum ob succinctam breuitatis copiá, facile principis quarta fen, primi: de vniuersali ratione medēdi

발행: 1532년

분량: 141페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

61쪽

coglutinentur, deglutire licet:sed cum desiciscari incipient, digitis cedunt. Caput undecimum sen quartae: De vomitu. V propter suam naturam minus ad vomitum duci debent, sunt quidem omnes qui angustum thoracem, vi- tios anas respirationem habent, sanguineos screatui parati, quicunque collum obtinent gracile, dequorum guttur abscessibus facile corripitur, ventriculumque imbecillum habent atque admodu obesi his enim

alui purgatio debetur Maciletis Vero vomitus magis conuenit ob eorum biliosam naturam . O ui vero ob consuetudinem vomitum euitare debent,sunt quotquot vomitum moleste ferunt, vel insueti.nam si validis vomitivis medicamentis i euomuerint,icyssime vena membrorum respirationis scindentur,vin phtisim corruet. At si res fuerit ambigua,fiat periculum leuibus vomitivis Vsi facile fert, poterit deinceps fortioribus vili velut veratros id genus alijs . Verum si aliquis,cui vomit plane prohibetur,ipsum euitare non possit, is praeparandus, Cad consuetudinem ducendus et alimenta lenia atque pinguiari fluida ei exhibenda sunt, madeambulationibu quiescere debet,& postea vomitus

62쪽

mitus fiat: pinguias ac oleaginosa cum vino bibat: ante vomitum optima edulia comedat,praesertim si cum dissicultate euomatina fortasse no euomet natura id recusante.quod quidem melius est bono quam malo cibo adhibito cunas post cibum quem pro vomitu futuro assumpsit euomuerit, comedere disterat, donec fames increuerit, sitimc mitiget, velut cum syrupo de pomis sine aqua,& abs que tuleps syriapo acetoso:haec enim nausea incitant. Cibus quoc qui ei debetur, est pullus gallinaceus praeparat cum iusculo, quod arabes adrabagi nominat,& postea bibat tres cyathos.cLuicunc autem acida praeter consuetudine euomuerit in pulsu quocialiquid febris apparuerit, differre debet cibum usque

ad meridiem antea tamen aquam rosaceam calidam bibat . Lui vero atra bile euomuerit spongia aceto calido madefaeta ventriculo superponenda est. Cibus praeterea eius qui vomitum facere decreuit, debet esse varius, quonia si unicus tantum fuerit cibus,fortasse ventriculus ei amplectetur. recusabit reddere post vomitum adhuc humectatiuum satius erit comedere auiculas,s columborum pullos volantiumrnon tamen ossa extremo eorum,grauia enim sunt,ac tarde ea vetriculus concoquit. Ad balneas quos se trafferre debet.

63쪽

CAPNT

debent Cumq; vomitiuum medicamentum biberint, currere ac deambulare, laborareve debent:mox evomant,idq; in meridies Ante vero vomitum debet oculos linamentis adhibitis ligare, vetrenas valde leniter fascia obuoluere. Et quae ad vomitu parant,sunt eruca,radicula quae estur,medulium ex pasta cofeci um,quod itria vocatur,xoriganum montanum recens, cepa, porrum,n aqua Or- de cum suo sedimento, melle, Medulium ex faba confraeta confeci una,vinumc dulce,

amigdala quoque ex melle, id genus alia,&repletio ex pane aetimo oleo pr*parato,aeme-lones,& cucumeres eorumg semina,aut aliquid ex eorum radicibus aqua maceratis co-

tusis Vsuo modo dulcoratis itidem hermodactylus . Ille autem qui vinum ut eUomat biberit,non debet post paucam eius qualitatem, sed post multam id facere . Tullius quoque,quod phoca Arabes vocat,si ex melle post balnea bibatur, vomitum atque aluumouebit. Ad haec vomiturus non debet ante vomitum fortiter mandere quae comedit C sterum qui validum medicamentum vomitiuum bibere cupit,ut veratrum illud ieiunus

bibat nisi aliquid obstet,transactis duabus horis diei, reddito prius alui excremento quod si penna vomuerat,bene est si vero aliquatis per

64쪽

per labores, si id satis non sit,balneu ingrediatur, penna qua vomitu irritat debet oleo cyperi, Arabes alcanam dicunt,perungi insiexagitatiosis molestia inferatur,bibat aqua calidam,& oleum olivarum,siue soluat, siue nori ad id quoc conducit calefacere ventriculum,& extremas partes nauseam enim indu it. Cunas vomitiuum medicamenturiusto citi operari coeperit, qui evomit quiescere debet, optimac odoramet olfacere,extremac madefacere, aliquid aceti bibere,vina I atq; citoniatu pauco mastiche sumat. Nec te lateat motum magis quietem vero minus vomitum inducere stas praeterea ad vomitum tempus est maxime accomodatum .prO-

inde si quis corporis naturale habitum,adiso mittani minime propensum,habeat,eo tamen indiget,aestate tutius ei conceditur. Remotior quoq; termin' a quo vomitus fit,quoad primam expurgatione est ventriculus, etia sine

intestinis. Sed quoad secunda purgatione, fieta capite reliquis partib'corporis Attractio veros exquisita eradicatio,ab inferis fit partibus Vtilem autem vomitum ab inutili discernes , si eum alleuatio excipiat, optima appetentia,atque respiratio, pulsus optimus. itidem malia virtutes respondeant, quod a nausea mitium sumpsit. Solet aute magis vomitus

65쪽

mitus offendere,quem ventriculi morsus vehemens comitatur,xexustio,si medicamentum fuerit validum,ut veratru quod cum sumitur, incipit primo effluere saliua, deinde

subsequetur eam vomitus, multae pituitae, recretiones postea vomitus fluens ut sputu . morsus autem atque dolor manent, neque in alios casus permutantur, praeter ipsam nauseanas eius molestiam . fortasse tamen venter soluetur mox hora quarta incipiet quiescere, ad requiem vergere. Vitiorii autem illud est,ubi vomitus non paret, molestiaque

augeatur tetio quoque ac oculorum prominentia,& eorum vehemens rubor,sudor ex

peraS,vox intercepta nam si quis his assicia- turri non succurratur ei, ad interitu deueniet.Corrigitur autem id clystere &potu aque mulsae,atque ispidae aquae,& oleoru antidoti vim obtinentium,ut est oleum de illo.S c netur ut vomitus prouocetur quonia si eum nauerit,no susEcabitur ad clysterem autem apud te praeparatum conuerti debes . Porro vomitus maxime valet in diuturnis morbis, ut est aqua intercus,s orbus comitialis,&atra bilis, depra repodagra,vcoxedix Atlicet vomitus multa adferat iuva meta morbo tamen nonunqua parere solet,ut auditus grauitatem. Nec vena sectio vomitu coniu-

66쪽

genda est,sed in tertium diem distereda,praesertim si in ore ventriculi humor affuerit. Multotiens praeterea vomitus redditur difficilis, tumoris tenuitates mitio fit ut cras sior reddendus sit,sumendo farinam granorii mali punici tosti Scire adhuc debes quod si post vomitum excernatur per aluum c ruptum excrementum significatur nauseatiuam satietatem expulsam fuisse deorsum. Vomitus autem post alui deiectionem,significat ex alui accidentibus id fieri vcommodius tempus ad vomitu est estas,propter eius raritatem Valet praeterea qmitus ad membrorum soporerm nocet tamen oculis Ira gnante quos mulierem ad vomitu ne ducas. na excremeta corporis ipsius non expelliatur er eum vomitus aute ac labor ea in perturatione ducunt: ideo sistatur. Luibuscuque vero aliis vomitus acciderit, opitulandu est. Caput duodecimum en quartae:Quid aio

mitu agendum. .

V M vomitum quis peregerit,facie, ac os aceto aqua temperato abluere debet ut grauedo us forte capiti illata est remoueatur,n de mastichealiquid deuoret ex vino malorum, Vcibu ac aquae potum euitet, quiescerem perseueret,&partes

67쪽

CAPNT XIII.

partes 'scordioru nugat,balneu quos ingrediat, ac cito se lauet, egrediat ab eo. αuod si a cibo abstinere no possit, comedat aliquid delectabile,bons substatis,facilis cococtionis.

Caput decimumtertium se quartae De vos

mitiis iuvamentiS.

Vbet Hip. singulo quos mense vomitum fieri,duobus diebus cotinuis, ut secudo die suppleatur id quod prima deficit, aut difficile fuit,& ut id,

quod ad ventriculum tractu fuit,egrediatur. pollicetur enim Hip.hac ratione sanitate co- seruari . Sed malu est eum crebrius repetere. Huiusmodi praeterea vomitus pituita ac flauabile euacuat, ventriculus expurgat.nihil eni aliud vetriculii natura purgat ni intestinis,quq quide a flata bile ad ea effusa purgatur.remouetq; grauedine capit eueniente, visum' acuit,nauseatiua satietates,ellit, illi in cuius ventriculustitis,quq cibu corrumpit,effunditur,opitulatur.na praecedente vomitu cibus repurgatum stomachum reperit. prohibebit; ventriculis ab abominatione rei pinguis,veres appetenti deiectione tollet,&ne acutas acida atq; acria desideret. cofert lassitudini corporis,ac ulceribus renuet divesicae . Est quos prssentaneum remedium mor-

68쪽

bo elephanti, vitioso colori,morbog comitiali a ventriculo prouenieti,morboVeregio, ac orthopneae tremori ac resolutio estoe remedii essicacissimu illis qui impetigineiaborant. Debet aut semel aut bis in mense post repletionem ministrari, no obseruato aliquo

statuto circuitu,neque numero dierum certarum Vomitus denigmagis et couenit qui nativo teperamento biliosus ac macilentus est. Caput decimumquartum lan quartaeMe nocua mentis vomitus qui modum excedit. I vomitus modum excedat, procUI- dubio nocebit verriculo,eumque de bilitabit,alcidissoluet.& ut materiae ad eum tendat propensiorem reddet. thoraci quoq,ac visui, letibus,doloribus capitis diuturnis,nisi per ventriculi conatanicationem id fiat,satis officiet.Sed Sc morbo comitiali,qui ex capite fit,nocet,& non propter inferna membra . Immodicus quoque vomi tu epar,pulmone,visumqr cedit, forte aliquas scindet venas sunt tamen nonnulli qui cito repleri cupiunt, Vcum non possunt id ferre,ad vomitum se conuertunt quod quidenegocium in pessima e Tritudines diuturnas eos ducet.Debent igitur repletionem cauere, ue ac potum quare. Caput

69쪽

Caput decimum quintu sen quartae: Quonam raesto prouidendum sit casibus qui vometi ac, eideret solent.

Vae vomitum prohibent, abunde a nobis dicta sunt tentioni vero ac dolori sub prinordijs euenientibuslsatis confert calefacere ea fomentis aquae calidae madidis adhibitis, oleisq; Iehietib',cucurbitulisq; ignitis. Morsum Vero validum qui in ventriculo relictus est,tollit potus iuris pinguis facilis concoctionis locum oleo violaceo inungere admixto oleo ex violis luteis, seu albis,qus cheiri ab Arabib'nucupatur,cofecto ex pauca cera Sed si singultus accidat,mperseueret,sternutatione ac calida aqua sensim hausta mitigatur . De sanguinis vero vomitu,ia in sermone nocumentorum vomitus egimus Tetioni vero(quam tetanum vocant ac morbis frigidis, ac sopori, vocis interceptae, que: vomitum subsequi solet succurritur extremorum deuinctioe,at-

quae forti frictione ventriculique calefactione ex oleo olivarum,in quo decocta sint ruta&cucumeres siluestres, qui elateri dicitur, potu aquae mulsae ex aqua calida . quo re medio utatur ille qui sopore correptus est, in eiusque aures immittatur.

70쪽

Caput deeimumsextum en quartae quid age dum ubi vomitus modum excesserit. dormire debet,omnique industria somnus cociliandus est, extremaque deuincienda sunt,ut in aluo sistenda infacimus.vetriculo quos remedio est admouere emplastra,vim adstringendi habelia,cofortalia. At si vomitus immodicus fuerit, adeo expulerit ut sagui evacuetur,tuc potu lactis ex vino mixti, quatuor cotylaru quantitate(seu sextarioru)id prohibeatur.na hoc est e medicamenti vomitori hebetat,

sanguines prohibet,ac alvu mollit. aod si prSterea partes thoracis tetriculi a sanguine expurgare cupieris ne coaguletur, syrupuacetosum nive infrigidatum sensim ei propinabis. Et aliquando ad id valet potus succi

portulaca ex gleba armena At si medicame, quod excremeta ventriculi per vomitu evacuavit,modii excessisse metuis, alio loco petenda sunt remedia Vomitoria vero medicamenta,iuxta suos ordines,&quo pacto quodlibet eorum propinari debeat, iraesertim helleborus, ex commetarias de compositione medicamentorum ac de materia simplicium medicaminum petendum ex Caput decuniisseptimiisen quartae:De clystere.

Clyster

SEARCH

MENU NAVIGATION