장음표시 사용
71쪽
Lyster quidem est praestantissimum
remedium pro excrementis euocadis
ab ipsis intestinis ac ad mitigandos dolores renu,& vesicae,eorumg apo stemata, ad aegritudines intestini coli,ac adtrahenda excrementa a membris principibus supremis Verum acres clysteres par debilitant, febrimc pariunt. Valent praeterea clysteres ad discutiendas reliquias,qus post euacuationes relinquuntur . Forma vero clyste ris,mquo pacto fieri debeat, iam in tractatione de dolore colico nobis explicatu est. Me- Iior autem situs, quo uti possit qui clysterem recipit,est,ut supinus iaceat,deinde supra partem doloris accubet . Tempy vero comodius est,quado aer frigidior existit,videlicet,antequam grauedo molestia,perturbatio,ac animi deliquium inualescat. Balnei autem natura est,humores excitare, eosq; dissipare. Clysteris vero,cos trahere qui retenti sunt idcirco,Vt plurimum, non iuuat prsponere balneum clysteri. Et si quis intestina habuerit vulnerata, indigeat tamen clystere,siue propter febrem,siue ob aliam aegritudinem,& timeatne clyster retineatur,is proculdubio debet sedem ac umbilicum alias* partes circunstates milio calido calefacere. Caput decimvmoctauum,De immentis. Inter
72쪽
Nter remedia quae essentiam morbi attingunt,est animentum . quandocu autem medicamentum apsum geminas obtinet vires, tenuem viaelicet ac crassam:verum quae tenuis est,magis desideratur quam crassau Luod si crassicies eius tenuitati squetur cum fiet emplastrum, pars quidem eius tenuis penetrabit,crassa vero retinebitur. acquiritur autem iuvamentum per id quod penetrat, veluti solet essicere coriandrum,cum fit ex eos polent emplastrum adstrumas,scrophulas dicunt Emplastra tamen Iinimetis similia sunt verum emplastra sunt crassa,tenacia,linimenta vero fluida. Multotiens quoc linimenta admouentur ex frustis panLCu igitur membris nobilibus, velut o cinori S cordi imponuntur,si huiusmodi panus ex cruda aloe sussitus fuerit, summopere iuvabit,viribusq; inimentorum odorata vim praestabit,prout res exposcet. Caput decimumnonii feri quartae: De embro chis seu irrigationibus.
Mbrochi quide praestantissima praesidia sunt,ubi desideratur ut a capite aliis particulis aliquid dissolua
tur,ac ubi necessarium est temperatur aliqua permutare. tauod si aliqua ebra postula irrigutione calidas frigida, si eo noe ij con-
73쪽
confluant excrementa, primo quide calidam irrigationem inre aquam frigida admouebis, ut robur illis inferat tauod si contra resse habeat,tuc ab aqua frigida incipiendu est. Caput vigesimii feta quartae:de venae sectione. iEne sectio est evacuatio uniuersalis,qus plenitudine euacuat.& ipsa plenitudo est humorii generatio in venis, maior tua mediocritas exposcat. Vena aut incidi debet duoru alterime-pe vel illi qui aegritudinibus obnoxius est, in quas corruet si eius sanguis multiplicetura vel qui in eas ta incidit horiag utraq; vel prs sanguinis exuperantia, vel prae eius malitia, aut
propter trus vena secatur.dgritudines vero quas ille paratus est incurrere,sunt coxendii podagra,si sanguines eiuscemodi egritudines fuerint, dolorq; articularis qui a sanguine est Vsanguinis screatus cum accidit alicui propterea quod in ei pulmone aliqua venula rupta fuerit,paria admoduloglutinata,quq quide scindetur si sanguinis vel mini- mu augeatur. Ad haec .parati ut incurrere morbi comitiale,& attonitu que poplexia nucupat ac atra bile ex sanguinis re ludatia, regenera anginae visceruo abscess',atqFalidas lippitudines, quas ophthalmias dicut Isetia cui sanguis hemorroidaru,qui consueuit
74쪽
effluere,suppressus est, ac mulieres quib' me se restricti sunt veras sectione indiget.Horutamen duoru color no indicat necestana esse venae sectione,ob eoru squalidu, obscuru,colorem, albus alc citrinia Porro qui ebra intrinsecus imbecillia ex calida temperatura obtinet,hisnfecto satius est tepore veris san-puine detrahere,etsi nodii in huiusmodi morbos inciderint. Ite percussis,uel alto delapsis sanguis demedus est ad precautione,ne in eis apostema oriatur. Adhuc aliquo apostemate laboranti,de quosne ante maturatione rupat, vereatur,sanguis detrahedus est,etsi vens sectione no indigeat, neq; vlla adsit redudatia. Scire quoq; debes,quod sit huiuscemodi morbos nondu quis inciderit,timeat tamen ne eis corripiatur,tutius ei cocedi venae sectionem. Sed si in eos a lapsus fuerit, tu in eoru principio penit abnegada est attenuat enim excrementa,per corpus p ea permanare facit, NEguini integro ea quoq; admiscet, immo nihil forte opportuni uacuabit, cogetc Venae sectioncio sine noxa repetere ubi vero cococtio apparuerit,mprincipiii atq; vigor a tra- sierit,tunc si vena secare est necessariu renihil prohibeat, secetur. Atqui nec venae incisio nec euacuatio est facied in die mot morbi est enim dies qua tu requies tu somnus in
75쪽
duci debet,in eam ipse aiiectus incitat. Cusspritudo habuerit iudicia,qus rises appella tur,ac hi fuerat spacij, haudquaqdebet multa quantitas sanguinis euacuara immo si fieri potest quiescat:sin mira', parce fiat sanguinis detractio: sanguis qui per venglectione detraci ' est, suppleat corpori,si poteris roburs virili custodias in iudicioru pugna. Et siquisia diu no est usus venae sectione, Lin hieme lassitudine corporis molestet, ei pfecto vena incideda est,resanguis ad virtute roboranda
restituendus steria verae sectio,irahendo ad contrariu saluu valde astringit. Porro cum ex
copiosa sanguinis missione vires imbecilliores redduntur,multi humores vitiosi inde gignunt. Animi aut deliquiu,quod syncope vocatur,accidit quide initio venae sectiois quia
quod insuetu est obuiat:precedente tame vomitu id prohibet Itidem efficit vomitu facts
dii accidit syncope Necte lateat ventis cetaonem perturbatione excitare, donec quiescat Dolor adhuc colic raro cum sanguinis is sione coplicari potest.Grauidi pryterea ac cibus inestrua redduntiano cocedit venae sectio, nisi magna emergete necessitate: veluti sine . cessariu sit magnu saguinis excreatu sistere si vires cosentiat Scire adhuc debes no requiri
semper venae sectione ubi adsint signa repletionis
76쪽
tionis pridiet .immo fortasse erit repletio ex crudis humorib'. stunc sanguinis detractio valde nocebit. 1uonia si vena secueris,no fiet cococtio, verendu est ne aeger pereat alle prsterea in quo atra bilis superat,nihil offendet si vena ei scindas,&postea purgatioe euacuetur. Sed ipsum colore inspicere debes,subcoditioe quam dicem' tentioneinc animaduerterema si tentio per corpus expandat, ipsa coiectura docebit vens sectione esse neces fariam. Sed si sanguis ei optimus pauc fuerit,& in corpore multos humores vitiosos habuerit,tuc sanguinis missio nu tollet,&,itiosum relinquet. Sed si quis paucu malum obtinet saguine, ad aliquod ebrii se couerterit,ita ut illud valde offendat,nec a vetas sectio excusari possit, tu exigua qualitas sanguinis detrahit, mox optimo alimento refici debet Deinde teporis spacio iteruilia vice saguis mittat ut vitioso sublato optimus restituas . Tuod si ei vitiosi humores fuerint biliosi,o ingenio uti oportet ut primo solutioe alui,aut vomitu evacuens ,requiescat,omnii studio requies atq; ociuigro inducant Sed crassi fuerint humores,aliqui iusserui balneo
uti, aluit subducere. Nonunipreterea antes aquinis missiones postea an repetitione ex hibebut syrupu acetosu vim attenuadi obti- iiij nentem
77쪽
nente,cu decocto his opis saturete, At si cogaris vena incidere,vartute existe te debili obiebres aut vitiosos humores,tuc saguinis de traetionem in plures vices partiri, Ut probauimus,satius erit. Porro angusta venae sectio virtuti utilior est,uerii forte sanguis tenuis declarus ex ea fluet,crassus interim ac turbuletus retinebitur Latior vero citius animi deliqum infert,& ad purgatione magis facit.adcoglutinatione vero tardior est:comodior autem est illi cui ut mundificetur vena secatur,atc pinguabusatidem tempore hiemis latior comodior est, Taguinis coagulatione:aesta te vero angustior,si ea indiguerit Cug vena inciditur,iaceat supinus huiuscemodi enim situs est ad virtutem custodienda aptior, nec animi defectu incurret In febrib aute vehementis inflamationis,non est vens sectio ad mitteda nec initio cuiusuis febris no acutae, nec in dieb circuitus . ubi praeterea in febribus couulsio associatur,raro debet cocedi vens fecito,quavis videatur esse necessaria:quia couulsio vigilia atq sudore affert,viresc de-ijci et . idcirco relinqui debet sanguis, qui sit
oro tempore necessitatis paratus Itide in fe-uit 'no putridis si sanguis mittatur, sit exi guus vis febriu resolutione sanguis promptus dimittatur.(Luod si febris no fuerit magni.
78쪽
gni estus,fuerit tamen putrida, tuc decem alias conditiones praedictas inspicere oportet. mox vena inspicias,quae si crassa fuerit,ad rubore declinas,repulsus magnus, figura tu mida, febris in motu suo non fuerit velox, tu vena incide vacuo ventriculo. At si urina tenuis vel ignea fuerit, figuras ab initio morbi extenuata,caue ne vena seces.cLuod si febris illa interpellata fuerit, ac in vera quietem desierit,in illis sanguis mittatur. Rigore quoq; conteplari debesina si fuerit vehemens, caue ne venam aperiam inspicere glaebes colorem sanguinis qui egreditur fumia si fuerit tenuis,ad albedine attines,illico eu retine. Et in uniuersum caueredebes,ne ggroto duorum alterum afferas,vel humoria biliosiorum proritatione,vel frigidoru cruditate. Cum pin febre cogimur vena secare,no animaduertas dicta illius,qui dicit eam post quartam dipnon habere locu .immo urgete necessitate potest admitti etia post quadragesimu .&hec est sententia Galeni,quanuis apparentibus veris indicationibus,satius erit ea vittissime anticipare. Tuod si id quod coueniebat neglexeris,lunc quocunq tepore poteris uti venae se-etione,dumodo conueniat utere ea cosideratis tame prius illis dece conditionibus iam dictis Nonunq/rsterea fit vens apertios si no
79쪽
indigeas ea,in ipsis febrib', ut diminuta a
teria ea natura superare valeat,ipsa tame habitudine,etate,viribusq; una cu reliquis, consentientib' In febre vero ex sanguine pende te,no potest euitari saguinis detractio,quq in principiono exuberaS,tempore tamen cococtionis copiosa fiat . Saepissime enim recedit ipsa febris post sanguinis detractione In habentibu autem temperatura immodice frigida, in regionibus valde frigidis, dii dolor est validus,& post balneu vires distatuens,atque post veneris usum,initate quos minore quatuordecim annoru euilada est veras sectio, quoad fieri poterit.initate seni quos,quanti fieri poterit,caue ne sanguine e vena mittasinisi forte in corporis habitu,ac musculoru desitate,venarii amplitudine,earia plenitudine,ac coloris rubore ofidamus.his en hortantib' tam seniorib'a pueris potest cocedi. Iuniores vero parca sanguinis subductioe paulatim ad id duci debet. At quicu* supra mo- du sunt obesi,vel macileti,aut carnis raritate obtinetes s pituitosi tumidiores, mpueruli, qui sunt Equinis expertes, his vena incidere, quantia possibile est, caue qui diu aegrotauerint,no sine maximo discrimine sanguine detrahere licetinisi forte in his sanguinis corruptio id hortaret . tunc enim potest sanguis mitti.
80쪽
imittit Scultu inspicere debes,qui si niger crapsusq; fuerit,eu extrahe. sed si eu albis tenuem videris laude statim quonia maximia peri culii afferet. Post cibi repletione quod caue-du est vena incidere,ne humor incocti P ad venas trahas,loca rei evacuate , quod quide obseruadu adhuc est vetriculo existe te repleto, ac intestinis excremeto sicco cococto,vel fere cococto abundatibus Sed quod in ipso vetri culo, sibi annexis existit, vomitu evacuare studeat:abi testinis vero iseriorib', ut neri poterit,etia si clystere id fiat. Porro qui fastidio laborat, caueat vena aperire sed differat donec ei satietas cocoquat Caueas etia ne vena incidas ei' qui acume se sus oris vetriculi
hibet,vel becillitate.& qui generatioe bilis iipso vetriculis festari solet,is cauere debet,nea vens sectio icurrat pericvlvimpreserti duetieitan'. Eu aut qui acum sens oris vetri
culi obtinet cognosces quia acrii mordican
tio deuoratioe molestataci ui vero imbecillulipsu habet eom iptam quod appetetia habet 1becille dolorescive triculi pati Lai cuivori fictu vetriculi bile recipit,vel solet sepissime
in eo generari eae assidua nausea, ac frequeti simo bilis vomitu necno ex eius oris amaritudine id dignoscere poteris, ii inquam si vena feriatur, non habita praecautione prius adoris